Pabo HvA UPvA Leren lesgeven in de grote stad (Amsterdam)
PRAKTIJKGIDS
Voor praktijkbegeleiders en studenten van: Pabo HvA: Voltijd (jaar 1, 2 & 3) en Deeltijd Verkort (jaar 1 & 2) UPvA
Inhoud Praktijkgids VOORWOORD ........................................................................................................................................................ 3 1. COMPETENTIES EN EINDTERMEN ....................................................................................................................... 6 2. LEERDOELEN STAGE ............................................................................................................................................ 7 3. ACTIVITEITEN TIJDENS DE STAGE ........................................................................................................................ 9 3.1 RELATIE STAGEACTIVITEITEN MET LEERDOELEN ................................................................................................................ 9 3.2 STAGEDAGEN............................................................................................................................................................ 9 3.3 STAGEMAP ............................................................................................................................................................. 10 4. STAGEPLAATSING, OPLEIDINGSSCHOLEN EN STAGESCHOLEN .......................................................................... 11 4.1 PLAATSING EN KEUZE................................................................................................................................................ 11 4.2 STAGEPLAATS OP EEN OPLEIDINGSSCHOOL .................................................................................................................... 12 4.3 STAGEPLAATS OP EEN STAGESCHOOL ........................................................................................................................... 12 5. TAAK- EN ROLVERDELING BEGELEIDING IN DE PRAKTIJK .................................................................................. 13 5.1 OP OPLEIDINGSSCHOLEN ........................................................................................................................................... 13 5.2 OP STAGESCHOLEN (= NIET OPLEIDINGSSCHOOL) ........................................................................................................... 14 PRAKTIJKGIDS DEEL II: SPECIFIEK VOOR PABO HVA ............................................................................................. 15 6. SAMENHANG PRAKTIJK EN CURRICULUM PABO HVA VOLTIJD EN DEELTIJD ..................................................... 16 6.1 BLOKINDELING, STAGE- EN TOETSWEKEN ...................................................................................................................... 18 6.2 STUDIEWIJZERS PER BLOK .......................................................................................................................................... 18 6.3 STUDIEPUNTEN PRAKTIJK EN BEROEPSOPDRACHTEN ........................................................................................................ 19 6.4 SCHOOLGEBONDEN LEERTAKEN IN JAAR 2 VT ................................................................................................................ 19 7. BEGELEIDING EN BEOORDELING PRAKTIJK STUDENTEN PABO HVA .................................................................. 22 7.1 BEGELEIDING .......................................................................................................................................................... 22 7.2 BEOORDELING ........................................................................................................................................................ 22 7.3 BEOORDELINGSCRITERIA ........................................................................................................................................... 23 7.4 BEOORDELINGSPROCEDURE ....................................................................................................................................... 24 7.5 AFRONDEN PRAKTIJKBEOORDELING: DOORGEVEN RESULTATEN ......................................................................................... 25 7.7 STAGEDOSSIER ........................................................................................................................................................ 26 7.8 OVERZICHT: WAT TE DOEN BIJ PROBLEMEN? ................................................................................................................ 26
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 1
Inhoud Praktijkgids BIJLAGE A STAGEDOELEN PABO HVA VT JAAR 1 & 2 EN DT JAAR 1 ..................................................................... 29 STAGEDOELEN PABO HVA VT JAAR 1 ........................................................................................................................ 29 STAGEDOELEN PABO HVA VT JAAR 2 ........................................................................................................................ 31 STAGEDOELEN PABO HVA VT JAAR 3 ........................................................................................................................ 33 STAGEDOELEN PABO HVA DT JAAR 1 ........................................................................................................................ 34 STAGEDOELEN PABO HVA DT JAAR 2 ........................................................................................................................ 36 BIJLAGE B AANWIJZINGEN VOOR STUDENT PABO HVA VOOR OMGANG EN GEDRAG OP STAGE ........................ 38 BIJLAGE C BEOORDELINGSFORMULIEREN PABO HVA JAAR 1, 2 EN 3 VT EN JAAR 1 EN 2 DT .............................. 40 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.1 VT........................................................................................................... 41 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.2 VT........................................................................................................... 43 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.3 VT........................................................................................................... 45 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.4 VT........................................................................................................... 47 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.1 VT........................................................................................................... 49 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.2 VT........................................................................................................... 51 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.3 VT........................................................................................................... 53 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.4 VT........................................................................................................... 55 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 3.1 VT........................................................................................................... 57 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 3.2 VT........................................................................................................... 59 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.1 DT .......................................................................................................... 61 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.2 DT .......................................................................................................... 63 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.3 DT .......................................................................................................... 65 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.4 DT .......................................................................................................... 67 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.1 DT .......................................................................................................... 69 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.2 DT .......................................................................................................... 71 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.3 DT .......................................................................................................... 73 BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.4 DT .......................................................................................................... 75 BIJLAGE D FORMAT SCHOOLGEBONDEN LEERTAAK PABO HVA JAAR 2 VT (PER. 2.2 EN 2.4) ................................ 77 BIJLAGE E STAGEACTIVITEITEN PABO HVA ........................................................................................................... 80 STAGEACTIVITEITEN PABO HVA VT STAGEACTIVITEITEN PABO HVA VT STAGEACTIVITEITEN PABO HVA VT STAGEACTIVITEITEN PABO HVA VT STAGEACTIVITEITEN PABO HVA DT STAGEACTIVITEITEN PABO HVA DT
JAAR 1 ............................................................................................................... 80 JAAR 2 ............................................................................................................... 82 JAAR 3 PROFILERING JONGE KIND ............................................................................ 84 JAAR 3 PROFILERING OUDERE KIND ......................................................................... 85 JAAR 1 ............................................................................................................... 86 JAAR 2 ............................................................................................................... 87
BIJLAGE F COMPETENTIEMATRIX LEREN LESGEVEN IN DE GROTE STAD (AMSTERDAM) ....................................... 89 BIJLAGE G LESVOORBEREIDINGSFORMULIER PABO HVA .....................................................................................104
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 2
Voorwoord Bij deze presenteren Pabo HvA en UPvA de Praktijkgids voor cursusjaar 2013-2014. Deze Praktijkgids geeft inzicht in het stagebeleid en in de stageuitvoering van beide opleidingen. Pabo HvA en UPvA maken een expliciete keuze voor het opleiden van leerkrachten in de grootstedelijke context. Juist in de grote stad zijn er grote verschillen tussen kinderen en is zichtbaar dat niet ieder kind dezelfde kansen heeft, op dezelfde wijze leert of zich ontwikkelt. Goed onderwijs is cruciaal om een solide fundament te leggen voor de toekomst van kinderen. De Pabo HvA en de UPvA leiden studenten op die kinderen willen stimuleren om ‘alles eruit te halen wat erin zit’. Dat doen beide opleidingen in nauwe samenwerking met het werkveld. Studenten komen als afgestudeerden terecht in een werkomgeving waar verandering en ontwikkeling aan de orde van de dag zijn. Als afgestudeerde leerkracht moeten studenten in deze dynamiek kunnen werken: zij moeten keuzes maken, beslissingen nemen en bereid / in staat zijn te participeren in vernieuwingen die zij samen met hun collega’s tot stand brengen. Zo dragen (aankomende) leerkrachten bij aan onderwijsontwikkeling in het werkveld. Het curriculum is zodanig ingericht dat studenten voorbereid zijn op deze dynamiek en daarin als professional kunnen functioneren. Heel passend hebben we het curriculum ‘Leren lesgeven in de grote stad (Amsterdam)’ genoemd. Het leren in de praktijk wordt gekenmerkt door gerichtheid op toenemende professionaliteit en handelingsbekwaamheid op het gebied van de beroepscompetenties, met een nadrukkelijke focus op het leren lesgeven in de grote stad. In deze Praktijkgids worden de uitgangspunten voor de praktijkcomponent van Pabo HvA en UPvA beschreven. Deze uitgangspunten vormen de basis voor de organisatie en inhoudelijke sturing van het leren in de beroepspraktijk. De gids is bedoeld voor: -
studenten voltijd van jaar 1, 2 en 3; studenten deeltijd jaar 1 en 2; praktijkbegeleiders (mentoren, opleiders in de school, instituutsopleiders, stagedocenten); (kern)docenten Pabo HvA; medewerkers van het stagebureau (die o.a. de stageplaatsing van de studenten regelen).
De Praktijkgids is in twee delen verdeeld. In deel I worden de doelen en de opzet van de stage, de praktijkbegeleiding op de Pabo HvA (nieuw ingevoerde curriculum per 01-08-2012) en de UPvA uiteengezet. Aan de orde komen: competenties en eindtermen, leerdoelen, stageactiviteiten, stageplaatsing en taak- en rolverdeling tussen de verschillende (praktijk)begeleiders. In deel II staat de concrete, praktische uitwerking van de stagedoelen en praktijkbegeleiding centraal. Dit deel is uitsluitend van toepassing voor de Pabo HvA, voor studenten van jaar 1, 2 en 3 VT en jaar 1 en 2 DT. De volgende onderwerpen komen in dit deel aan de orde: samenhang praktijk en curriculum, de stagebegeleiding en de beoordelingsprocedure. Een nadere uitwerking van de stage en de begeleiding in de praktijk voor de UPvA is te vinden in twee aparte documenten, te weten het ‘Mentorhandboek ULP’ en de gids ‘Leerkrachtvaardigheden ULP’.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 3
Ten slotte zijn in de bijlagen de benodigde praktijkdocumenten voor Pabo HvA opgenomen: de leerdoelen voor de stage, de competentiematrix ‘Leren lesgeven in de grote stad’, een overzicht van de stageactiviteiten, de beoordelingsformulieren per blok en het lesvoorbereidingsformulier. Deze documenten worden - samen met de Praktijkgids - ook afzonderlijk op de DLWO geplaatst. Op de DLWO zijn ook een aantal praktijkdocumenten van Pabo HvA te vinden die niet zijn opgenomen in deze Praktijkgids, waaronder een ‘lesbegeleidingsformulier’. De link naar intranet is: https://extranet.doo.hva.nl/nl/stage_werkplekleren/pabo/Paginas/Documenten-praktijk.aspx Ten slotte Veel scholen vragen van studenten een ‘Verklaring omtrent het gedrag’, kortweg VOG (voorheen "verklaring van goed gedrag" genoemd). Wij steunen dit. In ieder geval voor de LIO’s (leerkrachten in opleiding, in jaar 4) zijn scholen daar ook toe verplicht. Door veel scholen wordt de VOG echter ook gevraagd van studenten die niet in dienst zijn. De student dient in dat geval de VOG aan te vragen in de eigen gemeente. Het aanvraagformulier moet mede ingevuld en ondertekend zijn door de instantie die de VOG verlangt, de school dus. De pabo speelt in de aanvraagprocedure geen rol. Het heeft dus geen zin als student en/of school zich voor de aanvraag tot de opleiding wenden. Meer details over de VOG zijn te vinden op deze website: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/verklaring-omtrent-het-gedrag
We wensen alle betrokkenen bij de stages een goed, inspirerend en leerzaam jaar toe!
Namens de Pabo HvA,
Namens de UPvA,
Anneke van der Linde, coördinator curriculum
[email protected]
Ineke Schaveling, opleidingsmanager UPvA
[email protected]
René Onclin, coördinator voltijd
[email protected]
Amsterdam, 2 september 2013
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 4
De praktijkcomponent van Pabo HvA en UPvA De kern van het leren in de praktijk wordt gevormd door de werkzaamheden op de stageschool. Onder het leren in de praktijk verstaan we de activiteiten die uitgevoerd worden op de stageschool. Deze activiteiten bieden de studenten zicht op: -
de belangrijkste facetten (taken en rollen) van het leraarschap; de wijze waarop een schoolorganisatie functioneert; de wijze waarop leerlingen zich op school manifesteren; achtergronden, leef- en belevingswereld van kinderen; de wijze waarop leerlingen leren (niet alleen op school, maar ook daarbuiten); groepsprocessen in de klas.
Daarnaast doen de studenten op school ervaring op met het: -
voorbereiden en uitvoeren van lessen; leiden en begeleiden van groepsprocessen; organiseren en plannen van activiteiten binnen en buiten de klas; samenwerken met collega’s en ouders; participeren in overkoepelende schoolactiviteiten.
De student ontwikkelt zich tijdens het leren in de praktijk op het gebied van alle competenties. Pabo HvA en UPvA volgen de competentie-indeling van de Stichting Beroepskwaliteit Leraren (SBL). Een goede leraar is:
pedagogisch competent
vak- en didactisch competent interpersoonlijk competent organisatorisch competent
competent in het samenwerken met collega’s
competent in het samenwerken met de omgeving
competent in reflectie en ontwikkeling
Pabo HvA en UPvA hebben de SBL-competenties specifiek gemaakt voor de grootstedelijke context. Dit heeft geresulteerd in de competentiematrix Leren lesgeven in de grote stad (Amsterdam). Deze matrix sluit aan bij de SBL-competenties en de beroepsstandaard voor het primair onderwijs van de gemeente Amsterdam. Samen opleiden Pabo HvA en UPvA werken intensief samen met dertien opleidingsscholen in de regio die totaal op zo’n 120 scholen in Amsterdam, Alkmaar, Amstelveen, Badhoevedorp, Diemen, Duivendrecht, Hoofddorp, Nes a/d Amstel, Ouderkerk a/d Amstel en Zaandam (deze laatste uitsluitend voor UPvA), studenten de kans bieden zich in de praktijk te ontwikkelen tot startbekwame leerkrachten. Door deze samenwerking ervaart de student de samenhang tussen theorie en praktijk. Binnen de opleidingsscholen worden studenten intensief begeleid door mentoren, opleiders in de school en instituutsopleiders.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 5
Het merendeel van de studenten loopt stage op een opleidingsschool. Echter, een deel loopt stage op zogenaamde ‘stagescholen’, dat zijn reguliere basisscholen waar de student evenals op een opleidingsschool begeleid wordt door een mentor. De student wordt periodiek bezocht door een stagedocent van de opleiding.
1. Competenties en eindtermen De competentiematrix die Pabo HvA en de UPvA gebruiken bij begeleiding en beoordeling van de praktijkcomponent is opgesteld op basis van de landelijke SBL-competenties en de beschrijving van de competenties uit de Amsterdamse beroepsstandaard leraar basisonderwijs. Ook de visie van de HvA op datgene wat nodig is om les te geven in Amsterdam (‘Urban Education’) is verwerkt in termen van observeerbaar gedrag. Vervolgens is een vertaling gemaakt naar de diverse fasen van de opleiding. Gedurende de opleiding zijn drie niveaus te onderscheiden: 1. 2. 3.
Beginnend (te behalen in jaar 1) In ontwikkeling (realisatie in hoofdfase en toegangseis voor lio-bekwaam). Startbekwaam (na lio-periode, afgestudeerden van HvA en UPvA moeten aan deze eisen voldoen)
Daarnaast zijn de twee daarop volgende niveaus opgenomen, bij wijze van ontwikkelingsperspectief voor de student: 4. Vakbekwaam (te bereiken na ongeveer 5 jaar werkervaring) 5. Excellent Omdat iedere student een eigen ontwikkelingscurve heeft, zijn alleen voor de propedeuse en voor de toegang tot de LIO-fase harde minimumeisen geformuleerd. Deze minimumeisen zijn vertaald naar beoordelingscriteria, te vinden op de beoordelingsformulieren. Afgestudeerden van Pabo HvA en UPvA moeten aan het eind van hun opleiding ten minste voldoen aan de kolom startbekwaam. De kwalificaties ‘vakbekwaam’ en ‘excellent’ bieden de student aanknopingspunten om zijn ontwikkeling in perspectief te plaatsen van datgene wat er uiteindelijk van hem verwacht wordt als leerkracht basisonderwijs. Tijdens en na afloop van de opleiding kan de student dit document in het kader van ‘een leven lang leren’ blijven gebruiken voor de verdere ontwikkeling binnen het beroep. De competentiematrix wordt ten minste gebruikt in de beoordelingsgesprekken tussen student en opleider in de school. De matrix geeft zicht op de ontwikkeling van de student en wordt in die gesprekken gebruikt om de ontwikkeling te plaatsen, te duiden en om te anticiperen op de zone van de naaste ontwikkeling. Het geheel geeft alle betrokkenen zicht op de ontwikkelingscurve van de student. De competentiematrix Leren lesgeven in de grote stad (Amsterdam) is opgenomen als bijlage F bij deze Praktijkgids 2013-2014.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 6
2. Leerdoelen stage Iedere student loopt vanaf het begin van de opleiding stage. Voor de opleiding en de stage is het van belang dat er continue aandacht is voor een evenwichtige groei in kennis, inzicht en vaardigheden. De student krijgt gedurende de stages steeds meer zicht op de eigen kwaliteiten, de eigen voorkeuren voor bepaalde competentiegebieden en ook op de eigen ontwikkelingsbehoefte. De competentiematrix biedt goede aanknopingspunten om dit proces inzichtelijk te maken doordat de ontwikkeling van de student nauwkeurig in kaart kan worden gebracht en kan worden gevolgd. Om een goede ontwikkeling en gewenste groei te stimuleren zijn er per periode stagedoelen geformuleerd. Deze stagedoelen vormen het uitgangspunt voor de stageperiode. De doelen bieden zowel student als mentor en opleider in de school houvast. Bovendien zijn aan deze stagedoelen beoordelingscriteria gekoppeld, die de mentor en de opleider in de school gebruiken om een uitspraak te doen over de kwaliteit van de activiteiten van de student. Om een goede ontwikkeling en een goed eindniveau als startbekwaam leerkracht te kunnen waarborgen, is er aan het eind van jaar 1 een minimumniveau vereist. Dit minimumniveau geldt als een basis waarop kan worden voortgebouwd en is verwerkt in de beoordelingsformulieren jaar 1. Alle stagedoelen moeten dan zijn behaald. De doelen zijn in de competentiematrix als beginnend aangemerkt. De stagedoelen per blok zijn opgenomen in bijlage A. De doelen zijn per jaar geformuleerd vanuit de onderstaande ontwikkelingslijn: Pabo HvA Voltijd en UPvA
Voltijd Jaar 1 Einde van het eerste jaar kan de student onderwijs uitvoeren en lesovergangen verzorgen.
Voltijd Jaar 2 Einde eerste semester tweede jaar kan de student een heel dagdeel onderwijs verzorgen. Einde tweede semester kan de student een hele dag aaneengesloten onderwijs verzorgen Voltijd Jaar 3 Eind eerste semester van het derde jaar kan de student een hele dag aaneengesloten onderwijs verzorgen, een vakoverstijgend project opzetten en uitvoeren, verspreid over meerdere dagdelen. Voltijd Jaar 4 Eind van semester 2 kan de student zelfstandig leerprocessen van de leerlingen in de groep regisseren, uitvoeren en evalueren, functioneren in team, communiceren met ouders conform de richtlijnen van de school.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 7
Pabo HvA Deeltijd
Deeltijd Jaar 1, semester 1 De student verzorgt verschillende instructies en activiteiten aan de groep, waarbij het accent ligt op leiding geven aan de groep. Deeltijd Jaar 1, semester 2 Einde eerste jaar kan de student een dagdeel onderwijs verzorgen. De student zorgt voor een koppeling tussen leeractiviteiten en leerdoelen; hij geeft leiding vanuit overzicht en overwicht en houdt rekening met de individuele behoeftes van kinderen. De student werkt aan zijn visie op onderwijs. Deeltijd Jaar 2, semester 1 De student zorgt voor soepele overgangen tussen de lessen. Hij oefent met nieuwe werkvormen waarbij samenwerken een belangrijk aspect is. De student kent achtergronden van de leerlingen. Deeltijd Jaar 2, semester 2 Eind jaar 2 kan de student zelfstandig leerprocessen van de leerlingen in de groep regisseren, uitvoeren en evalueren. De student toont een professionele houding; zorgt voor een uitdagend en inspirerend leerklimaat en kan maatwerk leveren.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 8
3. Activiteiten tijdens de stage 3.1 Relatie stageactiviteiten met leerdoelen Per blok zijn leerdoelen voor de stage geformuleerd. Deze leerdoelen hangen nauw samen met het thema van het blok, de beroepsopdracht en de vakonderdelen die dan aan de orde zijn. Aan het eind van iedere periode beoordeelt de mentor / opleider in de school of de student de gestelde doelen heeft behaald. Daarnaast is er een aantal stageactiviteiten beschreven, zodat de opleiding kan bewaken of de student ook op alle terreinen van het basisonderwijs voldoende ervaring heeft opgedaan. De uitvoering van deze stageactiviteiten is voorwaarde voor de praktijkbeoordeling. Voor studenten van de HvA staan de stagedoelen, de stageactiviteiten en de beoordelingscriteria beschreven in deze Praktijkgids. Voor studenten van de UPvA staan deze onderwerpen beschreven in de gids ‘Leerkrachtvaardigheden ULP’. Vooraf is helder welke stageactiviteiten de student moet ondernemen en welke doelen hij moet behalen. Zo houden alle betrokkenen (student, begeleider in de praktijk, begeleider op de opleiding) goed zicht op de vorderingen van de student en kan er tijdig actie worden ondernomen als er iets niet loopt zoals gepland. Iedere student heeft een overzicht van de uit te voeren stageactiviteiten in een periode. Deze activiteiten zijn uitgewerkt qua aantal en qua aard en inhoud. De student weet aan het begin van het blok precies wat er van hem wordt verwacht. Uitvoering van alle stageactiviteiten is ieder blok voorwaarde voor de praktijkbeoordeling. De activiteiten die de student moet uitvoeren gelden uitsluitend als ‘stageactiviteit’ wanneer deze vooraf zijn voorbereid en wanneer er evaluatie plaatsvindt over de kwaliteit en de opbrengst ervan. De studenten halen de stagedoelen door op vastgestelde momenten in hun studie in de stageschool activiteiten uit te voeren. In bijlage B staan alle verplichte stageactiviteiten voor Pabo HvA per blok weergegeven. De begeleidingsactiviteiten van de verschillende praktijkbegeleiders (zie hoofdstuk 7) zijn eveneens in dit schema opgenomen. De student voert de stageactiviteiten uit op de stagedagen.
3.2 Stagedagen De stage is per opleiding en per jaar vastgesteld op stagedagen en stageweken. e
Studenten Pabo HvA voltijd 1e en 2 jaar De eerstejaars studenten gaan één dag (dinsdag) per week naar de stage, en per blok één week. De tweedejaars studenten gaan één dag per week (dinsdag) naar de stage, en per blok één week. De derdejaars studenten gaan in het eerste semester twee dagen per week (maandag en dinsdag) naar de stage, en per blok één week. In het tweede semester volgen zij onderwijs in het kader van de minor. 1
N.B. Voor alle studenten geldt: in de toetsweken is er geen stage. Per blok van 10 weken zijn er twee toetsweken, nl. week 9 en 10. In die weken is er dus geen stage.
1
Pabo HvA werkt met blokken van 10 weken. De systematiek is als volgt: Ieder schooljaar heeft 2 semesters. Per semester zijn er 2 blokken van 10 weken. Totaal op jaarbasis dus 4 blokken van 10 weken.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 9
e
Studenten Pabo HvA deeltijd 1 jaar Voor de deeltijd is de stagelijn gecomprimeerd tot twee jaar. De doelen voor jaar 1 en 2 zijn van toepassing op de deeltijd jaar 1, de doelen voor jaar 3 en 4 zijn van toepassing op deeltijd jaar 2. De eerstejaars studenten lopen één dag per week stage (bij voorkeur de dinsdag). De tweedejaars studenten lopen twee dagen per week stage (bij voorkeur de maandag en de dinsdag). In de deeltijd zijn er geen stageweken.
e
Studenten UPvA 1e, 2e, 3e en 4 jaar De eerstejaars studenten lopen één dag (dinsdag) per week stage. De tweedejaars studenten lopen één dag (dinsdag) per week stage en in semester 1 twee stageweken. De derdejaars studenten gaan één dag (dinsdag) per week naar de stage en een week in semester 1. In semester 2 gaan ze 15 dagen naar de stage, afhankelijk van hun stageplaats gespreid of geclusterd. De vierdejaars studenten : periode 1, semester 1 tot en met periode 4 in semester 2: twee dagen per week (maandag en dinsdag). periode 5: vier weken, vijf dagen per week.
3.3 Stagemap De stagemap is een map (al of niet digitaal) waarin de student op ordelijke, systematische en (voor derden) toegankelijke wijze alles archiveert dat belangrijk is voor zijn ontwikkeling in de stage. Ten minste bevat de stagemap: een algemeen gedeelte; gegevens van de school en klas, eigen gegevens, gegevens van kinderen, afspraken/ gewoontes in de klas en persoonlijke aantekeningen; -
de planning per semester (waarin onder andere de verplicht uit te voeren stageactiviteiten zijn opgenomen);
-
het schema van werkzaamheden (urenoverzicht) waarop wordt bijgehouden op welke dagen de student aanwezig is geweest op de stageschool en wat de student heeft gedaan;
-
de door de student gemaakte schriftelijke voorbereidingen van lesactiviteiten. Studenten maken bij hun activiteiten/lesvoorbereidingen gebruik van het daartoe door de opleiding verstrekte voorbereidingsmodel (zie bijlage bij deze Praktijkgids en/of intranet);
-
observaties van kinderen en van het handelen van de mentor;
-
eigen evaluaties;
-
feedback en beoordelingen van de mentor en de opleider in de school /stagedocent.
Voorop staat dat de student zich begeleidbaar opstelt; dat wil zeggen dat hij vooraf voorbereidingen communiceert met de mentor en/of de opleider in de school. De student voert tijdens de stage alle stageactiviteiten uit en zorgt ervoor dat de stagemap geordend en geactualiseerd is. De student heeft op de stagedagen de stagemap steeds bij zich en deze moet dan altijd in te zien zijn voor de praktijkbegeleiders.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 10
4. Stageplaatsing, opleidingsscholen en stagescholen De studenten van Pabo HvA lopen bij voorkeur stage op een opleidingsschool. Deze opleidingsscholen zijn in Amsterdam en randgemeentes gevestigd. Als een student in zijn eerste jaar niet op een opleidingsschool geplaatst kan worden, wordt hij in het tweede jaar van de opleiding in ieder geval op een opleidingsschool geplaatst, om ervaring op te doen met het lesgeven in de grootstedelijke context. Voor de UPvA geldt dat alle studenten stage lopen op een opleidingsschool. Om een optimale aansluiting tussen het onderwijsaanbod op de opleiding en het leren op de werkplek te bewerkstelligen, vraagt Pabo HvA aan de opleidingsscholen c.q. stagescholen de studenten te plaatsen in de bouwen zoals weergegeven in het schema op pagina 17. Eisen aan mentoren, opleiders in school en instituutsopleiders staan beschreven in de samenwerkingsovereenkomsten die zijn aangegaan met opleidingsscholen of stagescholen. Er is een aanbod van mentorentrainingen door de opleiding, al dan niet op maat of onder regie van de opleidingsscholen zelf. Pabo HvA streeft ernaar, en zal op termijn als voorwaarde stellen, dat er een geschoolde mentor op de stageschool beschikbaar is voor de dagelijkse begeleiding van de student. Het stagebureau is verantwoordelijk voor het werven van stageplaatsen, het koppelen van studenten aan deze plaatsen en het informeren van alle betrokkenen. Het stagebureau van Pabo HvA is via email te bereiken (
[email protected]) en via telefoon (020-5995628 of 020-5995610). Het emailadres van UPvA is
[email protected] . De coördinator voltijd (Pabo HvA) en de stagecoördinator (UPvA) zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken betreffende de stage. Als er problemen zijn die niet door de mentor/ opleider in school en/of stagedocent/ instituutsopleider kunnen worden opgelost, zijn deze coördinatoren degene die om advies of hulp kunnen worden gevraagd. Zie ook paragraaf 7.8. 4.1 Plaatsing en keuze Studenten HvA Voltijd jaar 1 en 2 Studenten van jaar 1 worden geplaatst door het stagebureau van Pabo HvA. Studenten van jaar 2 en 3 kunnen hun voorkeur voor een opleidingsschool aangeven, voor het eind van het eerste resp. tweede studiejaar. De stage vindt per definitie plaats op een andere basisschool dan die waar de student in het eerste jaar is geplaatst. Studenten kunnen dan ook een voorkeur aangeven voor stage op een Montessori-, OGO- of Daltonschool. Vanaf jaar 2 blijven de studenten in principe anderhalf jaar op de opleidingsschool (gedurende het tweedejaar en het eerste semester van jaar 3) tenzij er goede redenen zijn om daarvan af te wijken. Aan het eind van het tweede jaar worden studenten voorgelicht over de mogelijkheid een minor te volgen, waarmee zij bijvoorbeeld kunnen kiezen zich te specialiseren in een specifieke onderwijskundige richting (Montessori, Ogo, Dalton) en daarvoor een certificaat of diploma te behalen. Indien de student aan het einde van het tweede jaar alsnog de keuze maakt voor een specifieke onderwijskundige richting kan hij wisselen van stageschool. Verzoeken tot wijziging van de stageplek worden door de student bij de coördinator voltijd ingediend met een cc. aan de eigen kerndocent en de instituutsopleider. Studenten HvA Deeltijd jaar 1 Studenten van jaar 1 worden zo veel mogelijk geplaatst op een opleidingsschool. Studenten van jaar 2 kunnen aangeven waar ze stage willen lopen. Studenten lopen in ieder geval één semester van de tweejarige opleiding stage op een opleidingsschool. Studenten UPvA Studenten van de UPvA worden geplaatst op een opleidingsschool. Plaatsing vindt plaats door de stagecoördinator van de UPvA, te bereiken via
[email protected] Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 11
De UPvA-studenten krijgen zowel ULP leerkrachtvaardigheden als ULP onderzoeksvaardigheden op de opleidingsschool. Aan het eind van jaar 1 kunnen de studenten hun voorkeur voor een opleidingsschool kenbaar maken. Zij kiezen dan de opleidingsschool voor de volgende anderhalf jaar. Aan het einde van het derde jaar solliciteren de studenten naar een LIO-plek.
4.2 Stageplaats op een opleidingsschool Kenmerken van een opleidingsschool zijn: Opleiden in de school is een onderdeel van het personeelsbeleid van de school/ het schoolbestuur. Het inductietraject voor startende leerkrachten is onderdeel van dit beleid en is er functioneel mee verbonden. Het traject Opleiden in de school wordt aangestuurd door een betrokkene van het schoolbestuur, vertegenwoordiging van directie, vertegenwoordiging van opleiders in de school, betrokken stuurgroep. Onderdeel van de aansturing is regelmatige wederzijdse terugkoppeling en feedback zodat er sprake is van wederzijdse verantwoordelijkheid. Er zijn voldoende mentoren beschikbaar die in hun professionaliseringstraject een meerjarige planning hebben opgenomen wat betreft deelname aan en afronden van de mentortrainingen die worden aangeboden door de HvA. Er is een opleider in de school aanwezig die in zijn professionaliseringstraject de mentorentrainingen heeft afgerond, aangevuld door een opleiding op het gebied van coaching (kan ook worden verzorgd door HvAUPvA). Opleiders in de school zijn betrokken bij schoolontwikkeling. Stage op een opleidingsschool, specifiek voor de UPvA De opleiders van de UPvA hebben een academische achtergrond en participeren op de UPvA in een intensieve overlegstructuur, die gelijk staat aan scholing op het gebied van vraagarticulatie en onderzoeksvaardigheden. Scholen die samenwerken met de UPvA nemen deel aan workshops rondom vraagarticulatie en onderzoeksvragen in de eigen school / het eigen schoolbestuur. Instituutsopleiders van de UPvA participeren in schoolplatforms waar onderzoeksvragen worden uitgewerkt. Daar hebben ze een structurele input in uitwerking via derdejaars UPvA onderzoek en met eigen expertise. Rol en taken van de instituutsopleider zijn per schoolbestuur vastgelegd in het samenwerkingsconvenant, waarin de rol en de taken van de school en de opleiding zijn vastgelegd in de vorm van gezamenlijke afspraken.
4.3 Stageplaats op een stageschool Individuele scholen, dus scholen die niet zijn aangesloten bij een opleidingsschool, kunnen één of meerdere stageplaatsen aanbieden. De student wordt begeleid door een mentor. Een docent van Pabo HvA (stagedocent) legt per student twee lesbezoeken per semester af. De stagedocent en de mentor spreken elkaar over de begeleiding en het functioneren van de student tijdens de lesbezoeken van de stagedocent. De mentoren volgen met het oog op stagebeleiding de mentorentrainingen die worden aangeboden door de HvA. De stagedocenten op de HvA hebben gezamenlijk overleg over begeleiding en beoordeling.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 12
5. Taak- en rolverdeling begeleiding in de praktijk 5.1 Op opleidingsscholen Eerste-, tweede- en derdejaars studenten ontvangen op de opleiding begeleiding bij de activiteiten en ontwikkeling van leerkrachtvaardigheden en beroepsvaardigheden. De student wordt wekelijks begeleid door de kerndocent bij het uitvoeren van de beroepsopdracht. Daarnaast vindt er begeleiding plaats op het gebied van studievoortgang en de professionele ontwikkeling tot leerkracht basisonderwijs. Deze begeleiding wordt eveneens uitgevoerd door de kerndocent, en wel in de rol van studieloopbaanbegeleider (SLB-er). De kerndocent is indien mogelijk tevens instituutsopleider op een opleidingsschool. Het zal niet mogelijk zijn om studenten en kerndocenten op de opleidingsschool helemaal passend te matchen, maar er is een aantal uitgangspunten geformuleerd dat dit zo veel mogelijk moet borgen:
De instituutsopleider is tevens kerndocent; de studenten van een opleidingsschool worden begeleid door een klein groepje kerndocenten; één van de kerndocenten heeft een coördinerende rol; de studenten zitten indien mogelijk op de opleiding bij elkaar in de groep.
Eisen aan mentoren, opleiders in school en instituutsopleiders staan beschreven in de samenwerkingsovereenkomsten die worden aangegaan met opleidingsscholen of stagescholen. Er is een aanbod van mentorentrainingen door de opleiding, al dan niet op maat of onder regie van de opleidingsscholen zelf. De taak- en rolverdeling bij de praktijkbegeleiding ziet er als volgt uit: Taken en rollen
Mentor
Begeleiding student
Activiteitenplanning met student doornemen. Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van doelen per blok.
(Academische) Opleider in de school Lesbezoek per blok + nagesprek (totaal 4 per jaar) Periodiek studenten doorspreken met instituutsopleider
Beoordeling student
Schriftelijke adviesbeoordeling eind blok 1 en 3. Schriftelijke adviesbeoordeling eind blok 2 en 4 aan de opleider in de school a.d.h.v. matrix.
Blok 1 en 3: Beoordelen en studiepunten doorgeven aan instituutsopleider. Blok 2 en 4: Beoordelen en studiepunten doorgeven aan instituutsopleider.
(Academische) Instituutsopleider Eerste aanspreekpunt voor student bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage. Professionalisering / Kwaliteitsbewaking Inhoudelijke ontwikkeling op opleidingsschool
Kerndocent Overbruggen theorie / praktijk en v.v. Geeft werkcolleges, practica en legt verbindingen met beroepsopdracht. Startgesprek aan de hand van de competentiematrix.
Begeleiding onderzoek (UPvA) Invoeren resultaten praktijk in SIS Koppelt informatie uit de SLB terug naar opleider in de school en omgekeerd. Contactfunctie / gezicht vd opleiding Beschikbaar voor advies voor opleider in de school. Periodiek studenten doorspreken met opleider in de school.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 13
Gebruik competentiematrix
Stageactiviteitenlijst
Bespreken qua inhoud en planning
Formuleren schoolgebonden leertaken
In nagesprekken volgend op lesbezoeken: koppelen performance student aan competentiematrix Controleren en aftekenen indien akkoord Formuleren voor blok 2 en 4, samen met instituutsopleider
Begeleiden schoolgebonden leertaken Beoordelen schoolgebonden leertaken Communicatie studenten opleidingsschool
Begeleiden (indien van toepassing)
Communicatie Pabo
Vertegenwoordiger opleidingsteam neemt deel aan overleg coördinerend opleiders. Ja Op de stageplek
Begeleiding beroepsopdracht / onderzoeksopdracht (ULP) Begeleiding onderzoek
Refereert aan matrix, legt begrippen uit, indien relevant.
Bewaken kwaliteit. Formuleren blok 2 en 4, samen met opleider in de school. Begeleiden
Adviesbeoordeling
Samen met / in afstemming met instituutsopleider / kerndocent.
Ja Op de stageplek
Beoordelen kwaliteit van resultaat student blok 2 en 4
Eindbeoordeling
Samen met / in afstemming met coördinerend opleider. Eerste aanspreekpunt voor opleidingsschool / stageschool bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage. Coördineert alle info over opleiden in de school aan studenten.
Indien noodzakelijk contact met opleider in de school
Ja Op de stageplek
Ja Op de pabo
Opleider in de school: nee Ac. Opleider in de school: ja
5.2 Op stagescholen (= niet opleidingsschool) Op de stageschool wordt de begeleiding en de beoordeling van de student door de mentor en de stagedocent van de opleiding uitgevoerd. Daarmee behoren de taken die op een opleidingsschool verdeeld zijn over instituutsopleider en opleider in de school (schema van 7.1) op een stageschool volledig tot het takenpakket van de stagedocent.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 14
Praktijkgids deel II: specifiek voor Pabo HvA2 -
Pabo HvA Voltijd jaar 1 Pabo HvA Voltijd jaar 2 Pabo HvA Voltijd jaar 3 Pabo HvA Deeltijd Verkort jaar 1 Pabo HvA Deeltijd Verkort jaar 2
2
Een nadere uitwerking van de stage en de begeleiding in de praktijk voor de UPvA is te vinden in twee aparte documenten, te weten het ‘Mentorhandboek ULP’ en de gids ‘Leerkrachtvaardigheden ULP’.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 15
6. Samenhang praktijk en curriculum Pabo HvA Voltijd en Deeltijd In dit hoofdstuk lichten we de samenhang tussen praktijk en curriculum voor Pabo HvA Voltijd (jaar 1, 2 en 3) en Deeltijd Verkort (jaar 1 en 2) toe. Voor de UPvA is deze informatie te vinden in de Mentorgids. Het leren in de praktijk is gericht op toenemende professionaliteit en handelingsbekwaamheid in het vak van leerkracht primair onderwijs. De inhoud van de opleiding is gericht op het lesgeven in de grote stad, en op een toename in bekwaamheid om onderwijs te verzorgen, vakinhouden te overzien, differentiatie toe te passen en gesprekken met ouders en andere externen aan te gaan. Aangezien de student ervaring moet opdoen in alle aspecten van het basisonderwijs, is in onderstaand schema ook aangegeven in welk semester de student stage loopt in een bepaalde ‘bouw’. Het onderwijs op de opleiding is gericht op de bouw waar de student op dat moment zijn stage doorbrengt. In onderstaand schema is te zien dat de periodethema’s steeds een relatie hebben met de bouw waarin de student stage loopt. Voor de Voltijd ziet de vierjarige opleiding er als volgt uit: Kennismaken met onderwijs en met de stad Amsterdam
Kind in de grote stad / Leerkracht in de grote stad
1
1.1 Amsterdams onderwijs in beeld
1.2 Lesgeven over Amsterdam
1.3 Leren door te spelen
1.4 Heden en verleden van het Nederlandse basisonderwijs
Praktijk
Bovenbouw
Bovenbouw
Onderbouw (accent groep 1 en 2)
Onderbouw (accent groep 1 en 2)
Differentiatie in opvoeden en onderwijzen
Kinderen leren op verschillende manieren
2
2.1 Leren en ontwikkelen stimuleren
2.2 Diversiteit: contact en communicatie
2.3 De wereld verkennen: kinderen leren verschillend
2.4 Leren in en met de groep
Praktijk
Onderbouw (accent groep 3 en 4)
Onderbouw (accent groep 3 en 4)
Bovenbouw
Bovenbouw
3
3.1 Hanteren van verschillen tussen kinderen in de groep, in onder- c.q. bovenbouw
3.2 Omgaan met verschillen: Samenwerken met ouders en deskundigen in en buiten de school
Praktijk
Onderbouw/bovenbouw
Onderbouw/bovenbouw
Hanteren van verschillen tussen kinderen in onder-/ bovenbouw
Verantwoordelijkheid nemen voor het leerproces van kind en groep
Minor
Voorbereiden overgang naar het werkveld
4
4.1 Eigen (LiO)-groep: verantwoordelijkheid nemen voor het leerproces van kind en groep
4.2 (Eigen) onderwijs ontwikkelen en verantwoorden
4.3 Voorbereiden overgang naar het werkveld
4.4 Voorbereiden overgang naar het werkveld
Praktijk
Lint LIO, bouw specialisatie
Lint LIO, bouw specialisatie
Lint LIO, bouw specialisatie
Lint LIO, bouw specialisatie
En de tweejarige opleiding Deeltijd Verkort: Het Amsterdamse onderwijs in theorie en praktijk
Kinderen leren verschillend. Leren in en met de groep
1
1.1 Kennismaken met het Amsterdamse onderwijs
1.2 Amsterdamse onderwijs in theorie en praktijk
1.3 Kinderen leren verschillend
1.4 Leren in en met de groep
Praktijk
Onderbouw (groep 3 en 4)
Onderbouw (groep 3 en 4)
Bovenbouw
Bovenbouw
2 Praktijk
Leren door spelen en leer- en ontwikkelingslijnen van het jonge kind
Afstudeer- en specialisatiefase
2.1 Leren door spelen
2.2 Leer- en ontwikkelingslijnen van het jonge kind
2.3 Afstudeerfase en overgang naar het werkveld
2.4 Afstudeerfase en overgang naar het werkveld
Onderbouw (groep 1 en 2)
Onderbouw (groep 1 en 2)
Specialisatie
Specialisatie
De samenhang met het curriculum dat op de opleiding wordt uitgevoerd, is geborgd in de beoordelingscriteria die zijn beschreven door de opleiding en worden gehanteerd door de praktijkbegeleiders (mentor, opleider in de
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 16
school, stagedocent). De kwaliteitseisen die worden gesteld aan beroepsvoorbereiding, uitvoering en evaluatie worden in de colleges en in de praktijk toegelicht en er wordt gericht mee geoefend.
De beroepsvaardigheden op het terrein van lesgeven en onderzoek worden in de opleiding aangeboden in practica, die aansluiten bij het themaonderwijs. Ook de begeleidingsbijeenkomsten rondom de beroepsopdracht worden hiervoor benut. De practica zijn bedoeld als ondersteuning voor de beroepsopdracht en als ondersteuning bij het werken in de praktijk. Een concreet voorbeeld is het lesvoorbereidingsformulier: de student leert tijdens een practicum van de kerndocent hoe hij dit formulier in de praktijk moet hanteren. Hij past dat vervolgens zo goed mogelijk toe in de eigen lessen. De mentor geeft gericht feedback op het gebruik van het formulier in de lespraktijk, eerst ontwikkelingsgericht, en aan het eind van de periode zal de mentor worden gevraagd daar een adviesbeoordeling over te geven met behulp van het beoordelingsformulier. De kerndocent begeleidt de student op de opleiding en de toetsing vindt plaats in de laatste week van de onderwijsperiode van tien weken. In het eerste jaar ligt de focus op het contact met kinderen, het observeren en het leren kennen van de kinderen, op het lesgeven en op onderwijs. In het tweede en derde jaar zijn de beroepsvaardigheden gericht op verdieping van het lesgeven, het uitbreiden van het handelingsrepertoire en het omgaan met verschillen tussen kinderen. De beroepsopdracht is de verbindende schakel tussen opleiding en praktijk. De student leert in de beroepsopdracht theorie toe te passen in de praktijk, de praktijk te begrijpen én te duiden met behulp van theorie. Met het uitvoeren van de beroepsopdracht ontwikkelt de student daarnaast een onderzoekende en kritische houding in de beroepssituatie. De student verwerft de kennis en de vaardigheden die hij nodig heeft om als professional het eigen onderwijs te (blijven) verbeteren. De kerndocent introduceert de beroepsopdracht en begeleidt de student bij het behalen van de gestelde doelen. De opdracht heeft altijd een directe relatie met het thema van de periode. Daarnaast zijn er elke periode specifieke vakcolleges en -practica ingeroosterd, waarin de student zicht krijgt op de leerlijnen en de vakdidactiek van de diverse kennisgebieden die in het basisonderwijs aan de orde zijn. Waar mogelijk worden deze colleges toegespitst op het thema van de periode en de bouw waar de studenten stage lopen. Gedurende elk semester komen taal, rekenen, wereldoriëntatie en kunstzinnige oriëntatie aan bod. De kennis van de student op het terrein van vakinhoud en vakdidactiek wordt getoetst in tentamens en vakopdrachten. In de studieloopbaanbegeleiding bewaakt de student samen met de begeleider (meestal de kerndocent) de eigen studievoortgang, zowel qua voortgang in studiepunten als wat betreft persoonlijke en professionele ontwikkeling tot leerkracht basisonderwijs. Daarnaast staat de integratie van alle studieonderdelen centraal door de inhouden van de diverse studieonderdelen te linken aan de competenties, benodigd voor het beroep leerkracht basisonderwijs. Aan het eind van ieder semester voert de kerndocent / studieloopbaanbegeleider een functioneringsgesprek met de student over de voortgang in het afgelopen semester. De student heeft voorafgaand aan het gesprek het portfolio geactualiseerd met de (ten minste voldoende beoordeelde) beroeps- en vakopdrachten en de stagebeoordelingen. In het functioneringsgesprek reflecteert de student op de eigen ontwikkeling; hij doet dit door de voorbereide input te koppelen aan de inhoud van het portfolio, de kennis en vaardigheden opgedaan in de colleges en de ervaringen in de praktijk. De student laat in dit gesprek zien de eigen ontwikkeling te kunnen linken aan de competentiematrix Leren lesgeven in de grote stad (Amsterdam).
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 17
6.1 Blokindeling, stage- en toetsweken Op de Pabo HvA wordt gewerkt in twee semesters. Ieder semester bestaat uit twee blokken van tien weken. Totaal bestaat een jaar uit vier blokken. Ieder blok heeft een vast ritme van stage- en toetsweken. Herkansingen van toetsen vinden altijd plaats in de toetsperiode van het volgende blok. In 2013-2014 ziet de blokindeling en het toetsschema er als volgt uit: Pabo HvA Voltijd jaar 1, 2 en 3 en Deeltijd jaar 1 en 2: Blok 1 1 02/09
2 09/09
3 16/09
4 23/09
5 30/09
6 07/10
7 14/10
STAGEWEEK (ma t/m vr.)
Blok 2 1 11/11
2 18/11
3 25/11
4 02/12
5 09/12
PROJECTWEEK
6 16/12
7 06/01
8 21/10
9 28/10
10 04/11
HERFST
Geen stage
TOETSWK.1 Stagebeoord. Beroepsopdr. Vakopdracht Geen stage
TOETSWK.2 Thematoets Vaktoets Vaktoets Geen stage
8 13/01
9 20/01
10 27/01
TOETSWK.1 Stagebeoord. Beroepsopdr. Vakopdracht Geen stage
TOETSWK.2 Stagebeoord. Beroepsopdr. Vakopdracht Funct.gesprek Geen stage
9 31/03
10 07/04
TOETSWK.1 Stagebeoord. Beroepsopdr. Vakopdracht Geen stage
TOETSWK.2 Stagebeoord. Beroepsopdr. Vakopdracht Geen stage
9 16/06
10 23/06
TOETSW.1 Thematoets Vaktoets Vaktoets
TOETSWK.2 Stagebeoord. Beroepsopdr. Vakopdracht Funct.gesprek Geen stage
STAGEWEEK (ma t/m vr.)
Gewoon stage
Blok 3 1 03/02
2 10/02
3 17/02
4 24/02
5 03/03
6 10/03
VOORJAARS
STAGEWEEK (ma t/m vr.)
7 17/03
8 24/03
Geen stage
Blok 4 1 14/04 PROJECTWEEK
2 21/04
3 05/05
4 12/05
5 19/05
6 26/05
7 02/06
8 09/06
STAGEWEEK (ma t/m vr.)
Gewoon stage
Geen stage
6.2 Studiewijzers per blok Per blok staat in Studiewijzers het gehele onderwijsaanbod beschreven in relatie tot het thema van de periode. Ook de verschillende beoordelingscriteria zijn hierin opgenomen. Deze studiewijzers zijn beschikbaar via de instituutsopleider en de opleider in de school, en zijn ook te vinden op het intranet van de pabo. Ook kunnen de mentoren deze opvragen bij de student die zij begeleiden. Door kennis te nemen van de inhoud van de studiewijzers zijn de begeleiders goed op de hoogte waardoor ze actief kunnen verwijzen, linken leggen, kortom de student ondersteunen bij het ervaren van een samenhangend studieprogramma op de opleiding én in de praktijk op de basisschool. Pabo HvA kent de volgende Studiewijzers: Voltijd: e 1 jaar: Studiewijzers VT 1.1, 1.2, 1.3 en 1.4 e 2 jaar: Studiewijzers VT 2.1, 2.2, 2.3 en 2.4 e e 3 jaar: Studiewijzers VT 3.1, 3.2 (geen 3.3 en 3.4 i.v.m. de minor in het 2 semester)
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 18
Deeltijd: e 1 jaar: Studiewijzers DT 1.1, 1.2, 1.3 en 1.4 e 2 jaar: Studiewijzers DT 2.1, 2.2, 2.3 en 2.4
6.3 Studiepunten praktijk en beroepsopdrachten Pabo HvA Voltijd jaar 1 en 2 Beroepsvaardigheden Blok Beroepsopdracht Schoolgebonden leertaak & Maatschappelijke stage Praktijk / stage Studieloopbaanbegeleiding (SLB)
Jaar 1 VT
Jaar 2 VT
Jaar 3 VT
1.1
1.2
1.3
1.4
2.1
2.2
2.3
2.4
2 -
2 -
2 -
2 -
3
2 2
3
2 2
3
3 1
3
3 1
3
3 1
3
3 1
3.1
3.2
3 5
5 2
Pabo HvA Deeltijd jaar 1 en 2 Beroepsvaardigheden Blok
Jaar 1 DT 1.1
1.2
Beroepsopdracht Praktijk / stage Studieloopbaanbegeleiding (SLB)
1.3
6 4
4 4
Jaar 2 DT 1.4
2.1
2.2
4
4 4
2.3
2.4
Afstudeerond. (10 stp.)
6 6 1
6 1
12 1
6.4 Schoolgebonden leertaken in jaar 2 VT In het tweede jaar voert de student twee ‘schoolgebonden leertaken’ uit, één in semester 1 en één in semester 2. Deze leertaken worden geformuleerd door de opleidingsschool of de stageschool. Voor de schoolgebonden leertaak analyseert de student een onderwerp en/of een probleem dat speelt op de eigen opleidingsschool / stageschool. De student werkt dus eigenlijk ‘in opdracht van’ de praktijkschool. De schoolgebonden leertaken fungeren als voorlopers van het afstudeeronderzoek in jaar 4: in het kader van het afstuderen voert de student namelijk een afstudeeronderzoek uit in nauwe afstemming met de praktijkschool. De studiebelasting is 28 uur per schoolgebonden leertaak. Eventueel kan de student ‘terugvallen’ op de beschrijving van ‘algemene schoolgebonden leertaak’. Dit wordt aan het eind van deze paragraaf nader toegelicht. Leerdoelen schoolgebonden leertaak: De student is in staat om een probleem / aspect vanuit de school/ scholen te analyseren vanuit zowel de praktijk als de theorie. De student is in staat om relevante bronnen te zoeken bij dit beroepsprobleem / -aspect. De student is in staat de vraag vanuit de school / scholen om te zetten in een bruikbaar eindproduct.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 19
Werkwijze schoolgebonden leertaak: 1.
2. 3. 4. 5. 6.
De student wordt in week 4 van blok 2.1 mondeling en schriftelijk geïnformeerd over de schoolgebonden leertaak door de (opleidings)school. De student ontvangt daarbij het ingevulde format ‘schoolgebonden leertaak’ (zie de bijlage). De student zorgt ervoor dat helder is wie de contactpersoon van de school is voor de schoolgebonden leertaak. De student formuleert een plan van aanpak met de leerdoelen, een activiteitenplanning, tijdpad en literatuur. De student bespreekt dit met de contactpersoon en de mentor en scherpt het plan verder aan. De student neemt het plan van aanpak in de vijfde lesweek van periode 2.1 ter bespreking mee naar de kerndocentbijeenkomst. De student ontvangt feedback van medestudenten en van de kerndocent. De student scherpt het plan van aanpak aan op basis van de gegeven feedback. De studentlevert een tussenproduct in bij de contactpersoon van de school en vraagt om feedback. De student levert in week 10 van periode 2.2 het werk in bij de kerndocent en bij de contactpersoon van de basisschool: het eindproduct.
Beoordeling schoolgebonden leertaak: De student levert in de toetsweken van blok 2.2 en 2.4 in bij de kerndocent en bij de contactpersoon van de basisschool: het eindproduct (inclusief feedback contactpersoon). De kerndocent beoordeelt het eindproduct en gebruikt daarbij het beoordelingsformulier. In het afrondingsverslag met betrekking tot de schoolgebonden leertaak zitten de volgende items:
Vraag en opdracht van de school. Het product zelf. Verantwoording van het product waarin de student een analyse van de opdracht heeft beschreven en de gemaakte keuzes met betrekking tot het eindproduct onderbouwt, inclusief een literatuurlijst (bevat minimaal één bron). Feedback van de contactpersoon van de school. Eventuele taakverdeling.
De beoordelingscriteria zijn: De student heeft een probleem / aspect vanuit de school/ scholen helder in beeld gebracht, geanalyseerd en omgezet in een bruikbaar product en/of interventie. De student kan de interventie / het eindproduct inhoudelijk verantwoorden. Een algemene schoolgebonden leertaak Indien de stageschool geen schoolgebonden leertaak heeft geformuleerd, maakt de student een ‘algemene schoolgebonden leertaak’. Hij maakt dan een keuze uit een van de onderstaande drie onderwerpen. 1. Mediawijsheid 2. Bevorderen van zelfstandigheid 3. Rouwverwerking De keuze wordt gerelateerd aan de stageschool en de student onderbouwt de keuze in de inleiding van het eindverslag. De werkwijze m.b.t. de schoolgebonden leertaak is verder hetzelfde als hierboven beschreven. Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 20
De student maakt een keuze uit bovenstaande onderwerpen en vult het formulier voor het plan van aanpak in waarbij de doelen en het eindproduct worden toespitst / aangepast op aan de hand van de beginsituatie van de school. In onderstaand tekstblokje geven we een uitgewerkt voorbeeld van een (deel van een) plan van aanpak voor het eerste onderwerp Mediawijsheid. Voorbeeld 1. Mediawijsheid Hoofdvraag: Welke lessen met betrekking tot mediawijsheid kunnen bijdragen aan een verbetering van de mediawijsheid van mijn stageklas? Deelvragen: Wat wordt er verstaan onder mediawijsheid? Welke (kern)doelen met betrekking tot mediawijsheid zijn er? Welke competenties met betrekking tot mediawijsheid zijn er? Wat is de beginsituatie van mijn stageklas met betrekking tot mediawijsheid? Welke soorten lessen met betrekking tot mediawijsheid zijn er? Wat is mijn eigen beginsituatie? Literatuur: Alders,S., Beek, I. van de, Berkhout, M., et al. Het meten van mediawijsheid. http://typo.kennisnet.nl/fileadmin/kennisnet/Mediawijzer.net/meten_van_mediawijsheid.pdf. Bas, J. de (2011). Lessen in mediawijsheid. Amersfoort; ThiemeMeulenhoff. Zwanenburg, F & Pardoen, J. (2010). Handboek Mediawijsheid op school. Stichting Mijn kind Online http://mijnkindonline.nl/sites/default/files/uploads/Handboek%20Mediawijsheid%20versie%20website.pdf http://www.kennisnet.nl/themas/mediawijsheid/ http://www.mediawijzer.net/ Eindproduct: Vijf lessen over mediawijsheid aan de eigen stageklas inclusief een verantwoording qua beginsituatie, doelen, link met theorie (eindverslag).
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 21
7. Begeleiding en beoordeling praktijk studenten Pabo HvA 7.1 Begeleiding De student wordt in de stage begeleid door: De mentor (de leerkracht op de stageschool) De opleider in de school of de stagedocent van de Pabo HvA De mentor De mentor geeft praktijkbegeleiding in de vorm van voorbeeldlessen/activiteiten, adviezen, tips en suggesties. De mentor op de school is verantwoordelijk voor de begeleiding van de student en voor de adviesbeoordeling van de student op de werkplek. De mentor geeft aan het eind van ieder blok een advies stagebeoordeling met behulp van het beoordelingsformulier van de opleiding. De mentor bespreekt de adviesbeoordeling met de student en deze neemt zo nodig aspecten op bij de actiepunten voor het volgende blok. De opleider in de school / stagedocent De opleider in de school / stagedocent bezoekt de student ieder blok, dus twee keer per semester. Totaal vier maal per jaar. De opleider in de school / stagedocent geeft schriftelijke feedback met behulp van een ‘lesbegeleidingsformulier’. Dit formulier is te vinden op het intranet van Pabo HvA. In het evaluatiegesprek na het lesbezoek brengt de stagedocent/opleider bij de student een proces op gang: terugkijken, analyseren, leervragen formuleren. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de competentiematrix. Samen met de student stelt hij leer- en actiepunten op voor de verdere en volgende periode. Opleiden in de school Op een opleidingsschool werkt de student ook samen met een opleider in de school. De opleider in de school heeft een sleutelrol. Hij begeleidt de student, evenals de mentor. De opleider in de school is degene die uiteindelijk het leren in de praktijk beoordeelt. De mentor, de groepsleerkracht van de klas waar de student stage loopt, is de vaste begeleider. Zowel de mentor als de opleider in de school hebben een training op het gebied van begeleiden en coachen gevolgd. Ze zijn vertrouwd met het concept Opleiden in de School en hebben ervaring met het begeleiden van pabostudenten. Verder heeft de student die stage loopt op een opleidingsschool, een instituutsopleider. De instituutsopleider is de contactpersoon vanuit de opleiding met de opleidingsschool en vice versa. Als de opleidingsschool problemen ervaart in de stage(s), dan is de instituutsopleider voor hen het eerste aanspreekpunt. Als de student problemen ervaart op de stage, dan is na de mentor de opleider in de school het eerste aanspreekpunt en als het dan nog niet kan worden opgelost, de instituutsopleider. Studenten op een opleidingsschool worden in totaal begeleid door drie personen: de opleider in de school, de mentor (beiden medewerkers van de opleidingsschool) en de kerndocent (van de HvA). De opleider in de school is met de mentor verantwoordelijk voor het leren in de praktijk (de stage), de kerndocent voor de studieloopbaanbegeleiding en de begeleiding van de beroepsopdracht. De kerndocent valt zo mogelijk samen met de instituutsopleider, maar dat zal praktisch gezien niet altijd mogelijk zijn.
7.2 Beoordeling De beoordeling van de stage vindt plaats op vier momenten in het jaar. De examenvorm is een beoordeling op basis van het beoordelingsformulier. Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 22
De beoordelingsprocedure op een opleidingsschool verschilt enigszins van die op een gewone stageschool. Op een opleidingsschool is de opleider in de school de ‘examinator’, dat wil zeggen degene die de beoordeling geeft en de studiepunten (cijfers) voor de praktijk toekent. Op gewone stagescholen gebeurt dit door de stagedocent van de pabo. Examenvorm: Na blok 1: Gesprek student met de mentor op basis van: stagemap met uitgevoerde stageactiviteiten. adviesbeoordeling van de mentor (ingevuld beoordelingsformulier met onvoldoende / voldoende / goed per item). Afronding: De opleider in de school / stagedocent vult mede op basis van de adviesbeoordeling van de mentor het beoordelingsformulier in, geeft een cijfer en stuurt het formulier naar de instituutsopleider. Deze maakt een scan van het formulier en mailt die naar de student. De student neemt de beoordeling op in het portfolio.
Na blok 2: Gesprek met opleider in de school op basis van: adviesbeoordeling van de mentor (ingevuld beoordelingsformulier met onvoldoende / voldoende / goed per item). stagemap met uitgevoerde stageactiviteiten. lesbezoek(en) door de opleider in de school( c.q. de stagedocent), waarbij in het nagesprek aandacht is besteed aan de ontwikkeling van de student in de praktijk, in relatie tot de competentiematrix. Afronding: De opleider in de school / stagedocent vult mede op basis van de adviesbeoordeling van de mentor het beoordelingsformulier in, geeft een cijfer en stuurt het formulier naar de instituutsopleider. Deze maakt een scan van het formulier en mailt die naar de student. De student neemt de beoordeling op in het portfolio
Na blok 3: Als in blok 1.
Na blok 4: Als in blok 2
Bij de Pabo HvA voltijd wordt dit stramien gehanteerd voor de eerste-, tweede- en derdejaars studenten van 20132014. Voor de Pabo HvA deeltijd wordt dit ritme gehanteerd voor alle eerste- en tweedejaars deeltijdstudenten van 2013-2014. 7.3 Beoordelingscriteria Per periode staat beschreven welke aspecten in de stage moeten worden geoefend en welke leerdoelen moeten worden behaald. Enerzijds geven deze doelen richting, anderzijds zijn ze zodanig geformuleerd dat er voldoende Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 23
ruimte blijft bestaan voor de student om de activiteiten aan te passen aan de specifieke situatie op de (opleidings)school en/of om eigen accenten te leggen. De leerdoelen zijn ieder op zich geconcretiseerd naar beoordelingscriteria. Op het beoordelingsformulier zijn bij elk beoordelingscriterium ‘voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag’ opgenomen. Deze zijn bedoeld om aan te geven welk type gedrag zichtbaar moet zijn in de praktijk van het lesgeven.
7.4 Beoordelingsprocedure Blok 1 en 3 De mentor geeft aan het eind van het blok een adviesbeoordeling over het functioneren van de student gedurende de betreffende periode. De mentor baseert het advies op de kwaliteit van de uitgevoerde stageactiviteiten. De mentor doet dit door het beoordelingsformulier van het betreffende blok in te vullen en voor elk item onvoldoende / voldoende of goed (dus geen cijfer) in te vullen. De mentor bespreekt deze adviesbeoordeling met de student en stuurt het formulier naar de opleider in de school / stagedocent. De opleider in de school / stagedocent is de uiteindelijke beoordelaar, kent het cijfer toe en ondertekent het formulier en stuurt het formulier naar de instituutsopleider. De opleider in school / stagedocent kan het formulier ook inscannen en mailen naar de instituutsopleider. De instituutsopleider stuurt een scan naar de student en het stagebureau. Indien het een voldoende beoordeling betreft krijgt de student de studiepunten toegekend. De instituutsopleider / de stagedocent verwerkt de resultaten in SIS (cijferadministratie). Extra toelichting beoordeling blok 1 In blok 1 begint de student, in verband met de start van het cursusjaar, later met de stage. Dat betekent dat er aan het eind van het blok een beoordeling gegeven moet worden over een korte periode en bovendien nog in de beginfase van het cursusjaar / de studie. Daarmee is rekening gehouden in de beoordelingscriteria. De 3 beoordelingscriteria voor periode 1 zijn zeer concreet, SMART geformuleerd en zijn met name gericht op ‘een goede start’ en een ‘goede basishouding’ als stagiair(e). Voor een student in het eerste jaar wordt een oordeel gevraagd of de student goed van start is gegaan, afspraken nakomt, belangstelling toont voor de kinderen en voor het vak leerkracht basisonderwijs en of hij de eerste onderwijsactiviteiten op voldoende niveau uitvoert. Voor een student in het tweede jaar geldt hetzelfde, met dien verstande dat van deze student de basis van het lesgeven, het leiding geven aan en het omgaan met een groep zichtbaar moet zijn. Op deze basis wordt immers voortgeborduurd gedurende het tweede jaar. Voor blok 1 is er weliswaar keuze qua beoordeling uit de cijfers 1-10, maar wij adviseren om in deze periode geen gebruik te maken van de uitersten van het spectrum en de keuze te beperken tot een 5, 6, 7 of 8 (onvoldoende, voldoende, ruim voldoende, goed). Blok 2 en 4 De mentor geeft aan het eind van het blok een adviesbeoordeling over het functioneren van de student gedurende de betreffende periode. De mentor baseert het advies op de kwaliteit van de uitgevoerde stageactiviteiten. De mentor doet dit door het beoordelingsformulier van het betreffende blok in te vullen en voor elk item onvoldoende / voldoende of goed (dus geen cijfer) in te vullen. De mentor bespreekt deze adviesbeoordeling met de student en stuurt het formulier naar de opleider in de school / stagedocent. De opleider in de school / stagedocent is de uiteindelijke beoordelaar, kent het cijfer toe en ondertekent het formulier en stuurt het formulier naar de instituutsopleider. (De opleider in school / stagedocent kan het formulier ook inscannen en mailen naar de instituutsopleider.) 3
Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdsgebonden
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 24
De opleider in de school / stagedocent beoordeelt het functioneren van de student in periode 2 en 4 op basis van het schriftelijke advies van de mentor en op basis van eigen lesbezoeken en observaties (waarbij in het nagesprek aandacht is geweest voor de ontwikkeling van de student in de praktijk, in relatie tot de competentiematrix). De competentiematrix is dus een instrument om de ontwikkeling van de student in de beoordelingsgesprekken in beeld te brengen en te duiden. Het is geen instrument aan de hand waarvan ‘bewijzen’ worden verzameld en er worden ook geen competenties ‘afgetekend’. De instituutsopleider stuurt een scan naar de student en het stagebureau. Indien het een voldoende beoordeling betreft krijgt de student de studiepunten toegekend. De instituutsopleider / de stagedocent verwerkt de resultaten in SIS (cijferadministratie).
7.5 Afronden praktijkbeoordeling: doorgeven resultaten De instituutsopleider / de stagedocent verwerkt de resultaten in SIS (het systeem van de cijferadministratie). De student neemt alle stagebeoordelingen in pdf-vorm op in het portfolio. In dat portfolio krijgen ook alle behaalde vak- en beroepsopdrachten een plek. Tweemaal per jaar bespreekt de kerndocent de behaalde resultaten en de voortgang van de studie (waaronder de stage) met de student. De kerndocent doet dit onder andere aan de hand van de competentiematrix. Uit het bovenstaande blijkt dat de stagementor en de stagedocent/ de opleider in school beiden het functioneren van de student beoordelen, maar de opleider in school / stagedocent blijft eindverantwoordelijk voor de inhoudelijke beoordeling. De instituutsopleider / stagedocent is verantwoordelijk voor het invoeren van de beoordelingen in de resultatenadministratie. Ook een negatieve beoordeling (een onvoldoende) moet worden ingevoerd. 7.6 Onvoldoende praktijkbeoordeling Bij een onvoldoende beoordeling moet de student via een herkansing alsnog de leerdoelen voor de betreffende periode zien te behalen. Er zijn drie mogelijkheden, afhankelijk van de ‘ernst’ van de onvoldoende. Let op: in alle gevallen is er sprake van een formele herkansing en moet er een ‘Overeenkomst stageverlenging’ worden ingevuld, waarbij wordt aangegeven om welke vorm van herkansing het gaat. Een ‘Overeenkomst stageverlenging’ is te vinden op het intranet van Pabo HvA. De instituutsopleider zorgt ervoor dat de student, opleider in de school, de mentor en het stagebureau een kopie ontvangen van de overeenkomst. 1. Een inhoudelijke herkansing in het volgende blok, zonder extra stagedagen: De student voldoet in de volgende periode alsnog aan de eisen. In dit geval maakt de student in overleg met de mentor en opleider in de school concrete afspraken die worden vastgelegd in de planning voor de nieuwe periode. Aan het eind van de periode beoordeelt de opleider in de school dan dus twee perioden: de periode die wordt geherkanst en de dan geldende periode. De opleider in de school vult in dat geval twee afzonderlijke beoordelingsformulieren in. Deze vorm van herkansing kan worden gecombineerd met herkansingsvorm 2. 2. Extra stagedagen: De student heeft meer tijd in de vorm van extra stagedagen nodig om alsnog aan de eisen voor de betreffende periode te voldoen. De student moet in dat geval 4 – 8 dagen extra stage lopen. De opleider in de school bepaalt het precieze aantal dagen. In dit geval vindt er een gesprek plaats tussen de student, de opleider in de school en de instituutsopleider waarbij concrete afspraken worden vastgelegd en opgenomen in de planning voor de volgende periode onder het kopje ‘herkansing periode x’. De student zorgt ervoor dat opleider in de school, de Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 25
instituutsopleider en de mentor een kopie ontvangen van de herkansingsafspraken. Na afronding van de extra stagedagen beoordeelt de opleider in de school de periode die is herkanst. Deze vorm van herkansing hoeft niet per se tot studievertraging te leiden. 3. Inhalen van de gehele stageperiode: De student heeft een dusdanige achterstand / stilstand in de ontwikkeling tot leerkracht basisonderwijs dat hij een extra gehele stageperiode (afhankelijk van de periode 9-14 dagen) nodig heeft om alsnog aan de eisen van de betreffende periode te kunnen voldoen. In dit geval vindt er een gesprek plaats tussen de student, de opleider in de school en de instituutsopleider. Na afronding van de extra stageperiode beoordeelt de opleider in de school de periode die is herkanst. Deze vorm van herkansing leidt tot studievertraging.
7.7 Stagedossier Van elke student wordt op het stagebureau een stagedossier bijgehouden. In dit dossier worden de volgende formulieren opgenomen: -
de stagebeoordelingsformulieren; de herkansingafspraken en overeenkomsten stageverlenging (indien van toepassing); overige correspondentie over de stage.
De stagedossiers zijn alleen toegankelijk voor medewerkers van de HvA, voor zover dit voor de uitoefening van hun functie noodzakelijk is. De medewerkers van de HvA zijn gehouden de gegevens uit de stagedossiers niet anders te gebruiken dan nodig voor het uitoefenen van hun functie. Het is de medewerkers van de HvA niet toegestaan om gegevens uit de stagedossiers aan onbevoegden te geven. De beheerder van de stagedossiers draagt er zorg voor dat onbevoegden niet de gelegenheid krijgen van de inhoud van de dossiers kennis te nemen. De student heeft recht op inzage in het eigen dossier, alleen op afspraak met het stagebureau en mag hieruit kopieën maken.
7.8 Overzicht: Wat te doen bij problemen? De student heeft een probleem met de stage Bij stage op een opleidingsschool Er is een probleem: Het probleem is niet opgelost: Er is nog geen oplossing:
Bespreken met stagementor of opleider in school. 4 Bespreken met de instituutsopleider van de opleidingsschool . 5 6 Bespreken met de coördinator van voltijd of deeltijd .
Bij stage op een stageschool Er is een probleem: Het probleem is niet opgelost:
Bespreken met stagementor of HvA stagedocent. Bespreken met de coördinator van voltijd of deeltijd.
4
De instituutsopleider bespreekt de klacht in alle gevallen met de coördinerend opleider van de opleidingsschool. Coördinator Voltijd: René Onclin,
[email protected] tel. 06 2115 5644 6 Coördinator Deeltijd: Co Wielaert,
[email protected] tel. 06 2115 5734 5
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 26
De praktijkschool heeft een probleem met een stagiaire Bij stage op een opleidingsschool Er is een probleem: Het probleem is niet opgelost: Er is nog geen oplossing:
Bespreken met de opleider in school. Bespreken met instituutsopleider van de opleidingsschool. Bespreken met de stagecoördinator van voltijd of deeltijd.
Bij stage op een stageschool Er is een probleem: Het probleem is niet opgelost:
Bespreken met de HvA stagedocent Bespreken met de stagecoördinator van voltijd of deeltijd
Bij een klacht van een ouder wordt er altijd contact opgenomen met de coördinator VT of DT. Het stagebureau speelt een rol met betrekking tot de registratie en de doorverwijzing. Zij zijn niet verantwoordelijk voor de afhandeling van de problemen. Dat zijn uiteindelijk de coordinatoren VT en DT.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 27
Bijlagen
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 28
Bijlage A Stagedoelen Pabo HvA VT7 jaar 1 & 2 en DT jaar 1 STAGEDOELEN PABO HvA VT JAAR 1 Stagedoelen Jaar 1 VT blok 1.1
De student kan in overleg met de mentor een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student weet zichzelf te presenteren aan de stageklas. De student maakt op een natuurlijke, informele wijze contact met de groep. De student toont initiatief om de kinderen individueel te leren kennen. De student heeft een start gemaakt met het systematisch observeren van kinderen. De student heeft een start gemaakt met het systematisch observeren van het handelen van de leerkracht. De student heeft bij het voorbereiden van de gegeven lessen de begrippen beginsituatie en lesdoelen ingevuld en concreet gemaakt. De student kan de kinderen stimuleren bij hun leertaken. De student kijkt kritisch terug op de eigen lessen en staat open voor feedback van de begeleider(s).
Stagedoelen Jaar 1 VT blok 1.2
De student kan in overleg met de mentor een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student is in staat om op een duidelijke en aansprekende manier voor te lezen aan de groep. De student kan lessen opzetten aan de hand van het lesvoorbereidingsformulier en deze volgens plan uitvoeren. De student houdt in de lesvoorbereiding rekening met de verschillende taalniveaus van kinderen. De student kan de lesdoelen en verwachtingen helder communiceren naar de leerlingen De student kan een bijdrage leveren aan het verrijken van de leeromgeving De student maakt positief contact met de groep en met individuele leerlingen. De student kan verschillen tussen leerlingen benoemen. De student kan een effectieve les organiseren door het zorgvuldig plannen van tijd en ruimte. De student kan omgaan met de feedback van de mentor. De student kan eigen leeropbrengsten uit de stage bespreekbaar maken met de mentor.
Stagedoelen Jaar 1 VT blok 1.3
De student kan een realistische planning maken voor praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student sluit in de communicatie met jonge kinderen aan bij hun taalniveau en belevingswereld. De student kan verschillen in taalniveau bij jonge kinderen herkennen en beschrijven. De student is in staat jonge kinderen te observeren bij hun spel met behulp van op de opleiding aangereikte observatie-instrumenten. De student is in staat tot het formuleren van voorzichtige conclusies voor het eigen toekomstig handelen. De student is in staat het handelen van de mentor te observeren op basis van op de opleiding aangereikte observatie-instrumenten. De student kan op basis van de observaties relevante vragen stellen. De student werkt vanuit overzicht en overwicht. De student kan de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aanspreken en aansturen op de taak. De student kan uitnodigende ontwikkelingsmaterialen selecteren en aanbieden aan jonge kinderen. De student geeft feedback op het spel- en leergedrag van jonge kinderen, gericht op de actuele situatie.
7
De stagedoelen voor Pabo HvA Voltijd komen overeen met die van de UPvA. Verschillen zitten soms in de concrete, inhoudelijke invulling.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 29
Stagedoelen Jaar 1 VT blok 1.4
De student kan een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student legt deze planning voor aan de mentor. De student kan theatraal voorlezen aan jonge kinderen. De student houdt daarbij rekening met de taalniveaus in de (multiculturele) groep. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van de speelwerktijd. De student maakt in de eigen lessen en lesvoorbereidingen een koppeling tussen leeractiviteiten en de leerdoelen van een vak De student verdiept zich in de leeropbrengsten van (kinderen in ) de groep. De student herkent opbrengstgericht werken in de instructie en in de feedback van de mentor. De student draagt bij aan het pedagogisch klimaat in de klas, waarbij sprake is van overzicht en overwicht. De student kan de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aanspreken en aansturen op de taak. De student kan het eigen handelen in de praktijk verwoorden en relateren aan visies op leren en op onderwijs. De student kan omgaan met de feedback van de begeleider(s). De student kan de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar maken.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 30
STAGEDOELEN PABO HvA VT JAAR 2 Stagedoelen Jaar 2 VT blok 2.1
De student heeft, in overleg met de mentor, een realistische planning per blok en per dag gemaakt. De student maakt actief contact met de groep en met individuele kinderen. De student heeft de lessen inhoudelijk en organisatorisch volledig en inhoudelijk voorbereid. De student besteedt aandacht aan het geven van heldere instructies die aansluiten bij de ontwikkeling van de kinderen in de groep. De student heeft oog voor didactische en pedagogische behoeften van individuele leerlingen. De student maakt duidelijke regels en afspraken met de groep en hanteert deze zelf consequent. De student maakt bij de instructie van de leerstof gebruik van de ICT-mogelijkheden die de school biedt. De student heeft oog voor opbrengstgericht werken in de groep. De student kijkt kritisch terug op de eigen lessen en staat open voor feedback van de begeleider(s).
Stagedoelen Jaar 2 VT blok 2.2
De student kan een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student kan de culturele en religieuze achtergrond(en) van leerlingen in de stageklas en hun ouders benoemen. De student legt contact met ouders van de kinderen in de groep. De student heeft zicht op de opbrengsten van de groep als geheel. De student kan verschillen tussen kinderen benoemen en heeft zicht op individuele resultaten. De student houdt rekening met en sluit aan bij de verschillende taal- en rekenniveaus in de (multiculturele) groep. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, verzorgen en nabeschouwen van een dagdeel in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student kan bij het lesgeven de groep boeien, de aandacht vasthouden en kinderen stimuleren om aan het werk te gaan en te blijven. De student zorgt in de eigen communicatie voor een positief pedagogisch klimaat. De student maakt bij instructie en verwerking van leerstof gebruik van de ICT-mogelijkheden die de school biedt. De student kan omgaan met de feedback van de begeleider(s). De student kan de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar maken.
Stagedoelen Jaar 2 VT blok 2.3
De student kan een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, verzorgen en evalueren van een lesdag in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van lessen en lessenreeksen die bijdragen aan de doorgaande leerlijnen. De student heeft inzicht en vaardigheid in het observeren van (individuele) leerlingen met het doel de beginsituatie van de kinderen in beeld te krijgen en op basis daarvan verdere ontwikkeling te stimuleren. De student kan op basis van leerlijnen en kennis van methoden inhoudelijke lessen verzorgen. De student kan inhoudelijke keuzes verantwoorden en staat boven de stof uit de methode. De student heeft zicht op het registreren en analyseren van toetsen binnen het LVS van de school. De student kan de eigen keuze voor leeractiviteiten en werkvormen bij de verschillende lessen beargumenteren. De student kan omgaan met de feedback van de begeleider(s). De student kan de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar maken. Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 31
Stagedoelen Jaar 2 VT blok 2.4
De student kan een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student is in staat tot het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van een lesdag met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student houdt daarbij rekening met didactische en pedagogische behoeften van individuele leerlingen. De student is in staat tot het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van lessen en lessenreeksen die bijdragen aan een doorgaande leerlijn. De student is in staat op verschillende manieren de beginsituatie van de groep en de leerlingen vast te stellen. Hij kan op basis daarvan effectieve vervolgactiviteiten bepalen. De student kan flexibel inspelen op onverwachte gebeurtenissen in pedagogische en in didactische zin. De student kan in de eigen lessen de vijf uitgangspunten van coöperatief leren in de praktijk brengen. De student zorgt in de eigen communicatie voor een pedagogisch klimaat dat bevorderlijk is voor het samenwerken. De student kan lessen verzorgen voor alle vakgebieden van de basisschool. De student heeft inzicht in het eigen functioneren. De student is in staat tot zelfreflectie en gaat op een positieve wijze om met de feedback die hij ontvangt. De student kan sterke en zwakke punten in het functioneren benoemen en treft maatregelen ter verbetering.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 32
STAGEDOELEN PABO HvA VT JAAR 3 Stagedoelen Jaar 3 VT blok 3.1
De student is in staat een volledige lesdag voor te bereiden, uit te voeren en te evalueren. De student geeft gedifferentieerde instructies en verwerkingsopdrachten aan de groep. De student stelt op basis van toets- en observatiegegevens de beginsituatie van de groep en van individuele leerlingen op het gebied van de taal- en rekenontwikkeling vast. De student zorgt voor een uitdagende, voorbereide en georganiseerde leeromgeving. De student meet de opbrengst van zelf uitgevoerde (les)activiteiten en opdrachten, en benoemt het vervolg. De student begeleidt de groep vanuit overzicht en overwicht zowel pedagogisch als didactisch op stimulerende en constructieve wijze. De student woont twee oudergesprekken bij en observeert daarbij gericht. De student neemt actief deel aan activiteiten en ontwikkelingen binnen de stageschool.
Stagedoelen VT Jaar 3 blok 3.2
De student verzorgt gedurende ten minste twee aaneensluitende dagen zelfstandig het onderwijs in de groep. De student besteedt tijdens de instructiefase expliciet aandacht aan kinderen die extra uitleg of extra uitdaging nodig hebben. De student stelt mede een groepsplan op voor (een deelaspect van) een vakgebied en draagt in de eigen lessen bij aan de uitvoering van het groepsplan. De student heeft inzicht en vaardigheid in het observeren van (individuele) leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. De student baseert het handelen op deze observaties en zijn interpretaties. De student administreert – in afstemming met de mentor - de vorderingen van de groep en van individuele leerlingen overzichtelijk in de groepsadministratie. De student maakt vanuit pedagogisch overzicht en overwicht problemen bespreekbaar: met individuele kinderen en met de groep als geheel. De student bereidt een oudergesprek inhoudelijk en gesprekstechnisch voor. De student heeft inzicht in het eigen functioneren en hij werkt gericht aan de eigen ontwikkeling.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 33
STAGEDOELEN PABO HvA DT JAAR 1 Stagedoelen Jaar 1 DT blok 1.1 De student heeft, in overleg met de mentor, een realistische planning per blok en per dag gemaakt. De student weet zich goed te presenteren aan de stageklas en maakt op een natuurlijke, informele wijze contact met de groep. Hij kan leerlingen individueel benaderen en leren kennen. De student is in staat om op een duidelijke en aansprekende manier voor te lezen aan de groep. De student heeft een start gemaakt met het systematisch observeren van kinderen en van het handelen van de leerkracht. De student heeft bij het voorbereiden van de gegeven lessen rekening gehouden met de begrippen beginsituatie en lesdoelen. De student kan bij de gegeven lessen de gemaakte keuze voor leerstof en leermiddelen toelichten. De student kan de kinderen helpen en stimuleren bij hun leertaken. De student maakt contact met individuele leerlingen en kan verschillen tussen leerlingen benoemen. De student kijkt kritisch terug op de eigen lessen en staat open voor feedback van de begeleider(s). Stagedoelen Jaar 1 DT blok 1.2 De student kan in overleg met de mentor een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student kan lessen opzetten aan de hand van het lesvoorbereidingsformulier en deze volgens plan uitvoeren. De student houdt in de lesvoorbereiding rekening met de verschillende taalniveaus van kinderen. De student kan de lesdoelen en verwachtingen helder communiceren naar de leerlingen. De student is in staat om didactische hulp bij zelfwerkzaamheid of groepswerk aan te bieden. De student kan een effectieve les organiseren door het zorgvuldig plannen van tijd en ruimte. De student sluit in de communicatie met jonge kinderen aan bij hun taalniveau en belevingswereld. De student is in staat het handelen van de mentor te observeren op basis van op de opleiding aangereikte observatie-instrumenten. De student kan op basis van de observaties relevante vragen stellen. De student kan de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aanspreken en aansturen op de taak. De student kan constructief omgaan met de feedback van de mentor. De student kan eigen leeropbrengsten uit de stage bespreekbaar maken met de mentor. Stagedoelen Jaar 1 DT blok 1.3 De student kan een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student heeft de lessen inhoudelijk en organisatorisch volledig en goed voorbereid De student heeft inzicht en vaardigheid in het observeren van (individuele) leerlingen met het doel de beginsituatie van de kinderen in beeld te krijgen en op basis daarvan verdere ontwikkeling te stimuleren. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van lessen en lessenreeksen die bijdragen aan de doorgaande leerlijnen. De student kan op basis van leerlijnen en kennis van methoden inhoudelijke lessen verzorgen. De student kan inhoudelijke keuzes verantwoorden en staat boven de stof uit de methode. De student kan de eigen keuze voor leeractiviteiten en werkvormen bij de verschillende lessen beargumenteren. De student kan flexibel inspelen op onverwachte gebeurtenissen in pedagogische en in didactische zin. De student heeft oog voor opbrengstgericht werken voor alle kinderen in de groep. De student kijkt kritisch terug op de eigen lessen en staat open voor feedback van de begeleider(s).
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 34
Stagedoelen Jaar 1 DT blok 1.4 De student kan een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van lessen en een lessenreeks die bijdragen / bijdraagt aan de doorgaande leerlijn(en). De student heeft de lessen inhoudelijk en organisatorisch volledig en goed voorbereid. De student besteedt aandacht aan het geven van heldere instructies die aansluiten bij de ontwikkeling van de kinderen in de groep. De student maakt bij instructie en verwerking van de leerstof gebruik van de ICT-mogelijkheden die de school biedt. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, verzorgen en evalueren van een dagdeel in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student kan opbrengtsgericht werken. De student heeft oog voor het gebruik van de ICT-mogelijkheden die de school biedt bij de instructie aan leerlingen. De student kan het eigen handelen in de praktijk verwoorden en relateren aan visies op leren en op onderwijs. De student kan omgaan met de feedback van de begeleider(s). De student kan de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar maken.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 35
STAGEDOELEN PABO HvA DT JAAR 2 Stagedoelen Jaar 2 DT blok 2.1 De student kan een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student legt deze planning voor aan de mentor. De student sluit in de communicatie met (jonge) kinderen aan bij hun taalniveau en belevingswereld. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, verzorgen en evalueren van een lesdag in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student kan eigen onderwijsmateriaal ontwerpen en gebruiken als aanvulling op de lesmethode. De student is in staat (jonge) kinderen te observeren bij hun spel met behulp van op de opleiding aangereikte observatie-instrumenten. De student heeft zicht op het registreren en analyseren van toetsen binnen het LVS van de school. De student kan flexibel inspelen op onverwachte gebeurtenissen in pedagogische en in didactische zin. De student draagt bij aan het pedagogisch klimaat in de klas, waarbij sprake is van overzicht en overwicht. De student kan de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aanspreken en aansturen op de taak. Stagedoelen Jaar 2 DT blok 2.2 De student kan een volledige lesdag voorbereiden, uitvoeren en evalueren. De student kan gedifferentieerde instructies en verwerkingsopdrachten geven aan de groep. De student kan op basis van toets- en observatiegegevens de beginsituatie van de groep en van individuele leerlingen op het gebied van taal en rekenen vaststellen. De student zorgt voor een gedifferentieerde en uitdagende leeromgeving. De student meet de opbrengst van zelf uitgevoerde (les)activiteiten en opdrachten, en benoemt het vervolg. De student begeleidt de groep, vanuit overzicht en overwicht, zowel pedagogisch als didactisch op stimulerende en constructieve wijze. De student observeert twee oudergssprekken. De student neemt actief deel aan activiteiten en ontwikkelingen binnen de stageschool. Stagedoelen Jaar 2 DT blok 2.3 De student verzorgt gedurende ten minste twee aaneensluitende dagen het onderwijs in de groep zelfstandig. De student besteedt tijdens de instructiefase expliciet aandacht aan kinderen die extra uitleg of extra uitdaging nodig hebben. De student stelt mede een groepsplan op voor (een deelaspect van) een vakgebied en draagt in de eigen lessen bij aan de uitvoering van het groepsplan. De student laat zien inzicht en vaardigheid te hebben in het observeren van (individuele) leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. De student baseert het handelen op deze observaties en zijn interpraties. De student administreert – in afstemming met de mentor - de vorderingen van de groep en van individuele leerlingen overzichtelijk in de groepsadministratie. De student maakt vanuit pedagogisch overzicht en overwicht problemen bespreekbaar: met individuele kinderen en met de groep als geheel. De student bereidt een oudergesprek inhoudelijk en gesprekstechnisch voor. De student laat zien inzicht te hebben in het eigen functioneren en hij werkt gericht aan de eigen ontwikkeling.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 36
Stagedoelen Jaar 2 DT blok 2.4 De student verzorgt gedurende ten minste twee aaneensluitende dagen het onderwijs in de groep zelfstandig. De student besteedt tijdens de instructiefase expliciet aandacht aan kinderen die extra uitleg of extra uitdaging nodig hebben. De student stelt mede een groepsplan op voor (een deelaspect van) een vakgebied en draagt in de eigen lessen bij aan de uitvoering van het groepsplan. De student administreert – in afstemming met de mentor - de vorderingen van de groep en van individuele leerlingen overzichtelijk in de groepsadministratie. De student stelt voor alle leerlingen in de groep uitdagende leerdoelen vast, handelt daarnaar, en lokt met behulp van de inrichting van het klaslokaal ‘leerervaringen’ uit. De student ondersteunt vanuit overzicht en overwicht het zelfvertrouwen van leerlingen en bevordert dat leerlingen samenwerken. De student bereidt zich actief voor op belangrijke gesprekken en overlegsituaties met interne en externe deskundigen. De student laat zien inzicht te hebben in het eigen functioneren en hij werkt gericht aan de eigen ontwikkeling.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 37
Bijlage B Aanwijzingen voor student Pabo HvA voor omgang en gedrag op stage Voor het praktijkdeel van de opleiding stap je de wereld van het basisonderwijs in. Jij hebt verwachtingen ten aanzien van de praktijkplek en andersom hebben ze op de praktijkplek bepaalde verwachtingen ten aanzien van jou. Het is belangrijk dat je weet wat er van jou als student wordt verwacht. In de Praktijkgids vind je alle eisen op het gebied van de inhoud van je stage. Hier geven we je aanvullend een aantal aanwijzingen voor omgang en gedrag op je stageplek in de basisschool. Dat geeft jou als student de nodige helderheid en duidelijkheid en ook de opleidingsschool / stageschool weet wat ze op dit gebied van jou mogen verwachten. De aanwijzingen voor omgang en gedrag zijn: 1.
Je bent op de hoogte van de inhoud van de Praktijkgids en de eisen ten aanzien van de stage. Je geeft informatie vanuit de opleiding (bijv. stagebezoeken) door aan de stagementor. 2. Informeer op je stageschool naar de regels voor leerkrachten en leerlingen. Hoe laat komt men 's ochtends op school? Hoe zit het met het (gratis?) gebruik van koffie, het kopieerapparaat, computers, printers en andere zaken? Waar kun je de pauzes doorbrengen? Wat verwacht de school van de student aan kledingsvoorschriften, niet-klasgebonden activiteiten? Wordt je als student verwacht of geaccepteerd bij teamactiviteiten? Stel je actief op en neem initiatief. Bied je diensten aan bij allerlei schoolzaken. Laat zien dat je er bent. 3. Licht de stageschool of de mentor/ opleider in school bijtijds in, wanneer je door ziekte of door andere oorzaken één of meer schooltijden moet verzuimen. Neem initiatief om de tijd in dezelfde stageblok of jaar in te halen. Gebruik daartoe bij voorbeeld het begin van je zomervakantie; de basisschool gaat meestal langer door dan de opleiding. 4. Bespreek tijdig met je mentor/ opleider in school wat je stageplanning is. Bespreek aan het einde van een stagedag ook de plannen voor de volgende keer. Besteed veel en nauwkeurig aandacht aan je (schriftelijke) lesvoorbereidingen en neem ze tijdig met je mentor door. Zorg ervoor dat je stagemap op orde en geactualiseerd is. 5. Zorg er voor dat de uitvoering van je stageactiviteiten harmonieert met het school- en klassengebeuren. Stem je lessen en activiteiten af op inhouden en werkvormen, op organisatie en middelen, waaraan de school waarde hecht en waaraan de kinderen gewend zijn. Maar vraag ook om toestemming om andere opdrachten uit te voeren. 6. Begrijp dat je mentor het vanzelfsprekend vindt dat je de helpende hand biedt. Je kunt ook actief zijn, terwijl je geen les geeft. Ga niet zomaar zitten; kijk of je ergens bij kunt ondersteunen of iets kunt doen. Neem initiatief en kom zelf met voorstellen. 7. Voor en na schooltijd en in de pauzes zijn bij uitstek óók momenten om contact met kinderen te maken. Kijk naar hen, luister naar hen en speel met hen. Doe dat niet als gelijke, maar handhaaf of vestig 'volwassen' overwicht. Neem initiatief. 8. Stel je bij de nabesprekingen van je lessen positief op ten opzichte van kritische opmerkingen. Het commentaar van je mentor/ opleider in school of de bezoekende pabodocent is constructief bedoeld. Het moet bijdragen aan je ontwikkeling. 9. Evalueer zelf kritisch je eigen doen en laten. Kijk naar wat je doet en naar de effecten van je handelingen. Ontmoet je bij de leerkrachten en bij de leerlingen tegenstanders, onverschilligen of medestanders? Zoek de oorzaken en kijk daarbij ook naar je eigen rol. Probeer ook om zo gauw mogelijk zo veel mogelijk aandachtspunten/leerpunten in je nabeschouwing en lesverslag op te nemen. Vraag regelmatig feedback aan vakdocenten. 10. Besef goed dat je in je stage geen leerling meer bent. Je bent een stadium verder. Voor de mentoren ben je een halve collega, voor de kinderen ben je een juf of meester. Pas je gedrag, kleding en taalgebruik, indien nodig, aan.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 38
11. Als er wrijvingen of problemen zijn tussen je mentor en jou, maak dan zelf een opening naar de mentor toe, of schakel de opleider in school/ stagedocent in. Alles kan worden opgelost en verbeterd, maar eerst moet de zaak bespreekbaar worden. 12. Het stagebureau meldt op intranet wie je stagedocent is, als je stage loopt op een niet-opleidingsschool. Je bent VERPLICHT om zelf contact op te nemen met deze docent voor het maken van een afspraak. Daarnaast neem je voor elk stagebezoek minimaal één week van tevoren contact op met de bezoekende stagedocent en bespreekt met hem je plannen. 13. Je meldt het de opleider in school/ stagedocent zo spoedig mogelijk, onder vermelding van een geldige reden, als het stagebezoek niet kan doorgaan. Je maakt binnen één week een nieuwe afspraak en je stelt je stageschool hiervan alvast op de hoogte. Je zorgt ervoor dat je voldoende bezoek krijgt. 14. Aan het einde van elk semester neem je je stagebeoordelingsformulier (op papier) mee voor de mentor/ opleider in school. Indien mogelijk ben je aanwezig bij het invullen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 39
Bijlage C Beoordelingsformulieren Pabo HvA jaar 1, 2 en 3 VT en jaar 1 en 2 DT
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 40
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.1 VT
Amsterdams onderwijs in beeld Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft de introductie aan de stageklas voorbereid. Tijdens de introductie heeft de student contact gemaakt met de groep. De student heeft zelf initiatief genomen om contact te maken met alle kinderen in de groep. De student heeft actief contact met individuele leerlingen door bijvoorbeeld informele gesprekjes te voeren.
1.
De student heeft zich weten te presenteren aan de stageklas.
2.
De student heeft op een natuurlijke, informele wijze contact gemaakt met de kinderen. Hij heeft leerlingen individueel benaderd en leren kennen.
3.
De student heeft, in overleg met de mentor, een realistische planning per blok en per dag gemaakt. De student heeft een start gemaakt met het systematisch observeren van kinderen.
De student heeft een start gemaakt met het systematisch observeren van het handelen van de leerkracht.
De student heeft bij het voorbereiden van de gegeven lessen rekening gehouden met de begrippen beginsituatie en lesdoelen.
De student heeft kinderen geholpen en gestimuleerd bij hun leertaken.
De student heeft laten zien open te staan voor feedback van de begeleider(s).
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft samen met de mentor een planning gemaakt voor de stage in blok 1.1 en de overige afspraken schriftelijk vastgelegd. De student heeft zich gehouden aan de planning. De student heeft ten minste twee kinderen geobserveerd met behulp van de observatie-instrumenten die vanuit de opleiding zijn aangereikt. De student heeft naar aanleiding van de observatie aspecten die hem zijn opgevallen met de mentor besproken en/of heeft vragen gesteld. De student heeft het handelen van de leerkracht geobserveerd met behulp van de observatie-instrumenten die vanuit de opleiding zijn aangereikt. De student heeft naar aanleiding van de observatie aspecten die hem zijn opgevallen met de mentor besproken en/of heeft vragen gesteld. In de gezamenlijke voorbespreking van de lessen heeft de student oog gehad voor, of in ieder geval gevraagd naar, de beginsituatie van de leerlingen. De student heeft voor de gegeven lessen samen met de mentor passende lesdoelen geformuleerd. De student heeft leerlingen actief ondersteund bij het zelfstandig werken. De student heeft kinderen geregeld op weg geholpen bij het maken van opdrachten of het volgen van instructies. De student heeft zich open opgesteld ten aanzien van de feedback van de mentor. De student heeft laten zien de gegeven feedback te verwerken in volgende lessen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 41
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in sis en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 42
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.2 VT
Lesgeven over Amsterdam Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft in overleg met de mentor een realistische planning gemaakt voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student heeft laten zien effectieve lessen te kunnen organiseren door het zorgvuldig plannen van tijd en ruimte (klassenmanagement). De student sloot in de gegeven lessen aan bij verschillende taalniveaus van kinderen.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft zicht op de stageactiviteiten vanuit de opleiding en communiceert dat in het planningsgesprek. De student heeft zich gehouden aan de planning die in samenspraak is opgesteld.
De student heeft laten zien in staat te zijn op een duidelijke en aansprekende manier voor te lezen aan de groep. De student heeft lesdoelen en verwachtingen helder gecommuniceerd met de leerlingen.
De student heeft een bijdrage geleverd aan het verrijken van de leeromgeving.
De student heeft positief contact gemaakt met de groep en met individuele leerlingen. De student heeft verschillen tussen leerlingen benoemd. De student heeft laten zien constructief om te gaan met de feedback van de begeleider(s). De student heeft de eigen leeropbrengsten uit de stage bespreekbaar gemaakt.
De student kan lessen opzetten aan de hand van het lesvoorbereidingsformulier en deze volgens plan uitvoeren. De onderwijstijd is goed gepland en wordt tijdens de les volledig benut. De student laat zijn taalgebruik overeenstemmen met het ontwikkelingsniveau van de groep. De student stemt zijn taal af op het niveau van individuele leerlingen. De student heeft ten minste twee maal op een duidelijke en aansprekende manier voorgelezen aan de groep. De student houdt tijdens het voorlezen contact met de groep. De student vertelt de kinderen aan het begin van de les wat ze gaan leren. De student blikt aan het eind van de les kort met de kinderen terug op de lesdoelen. De student heeft zicht op de leerstof en de leermiddelen die aanwezig zijn in de groep en hij weet daar gebruik van te maken tijdens de lessen. De student heeft de omgeving betrokken van de school betrokken bij de lessen. De student spreekt leerlingen op een positieve manier aan en bestigt positief gedrag. De student heeft in een gesprek met de mentor verschillen tussen leerlingen benoemd. De student heeft steeds de feedback van de begeleider(s) op het handelen verwerkt en zichtbaar toegepast in het verdere verloop van de stage. De student heeft de eigen leeropbrengsten van de stage gedurende het eerste semester jaar 1 benoemd.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 43
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 44
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.3 VT
Leren door te spelen Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
1.
De student heeft in overleg met de mentor een realistische planning gemaakt voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag.
2.
De student heeft laten zien in de communicatie met (jonge) kinderen aan te sluiten bij hun taalniveau en belevingswereld.
3.
De student heeft verschillen in taalniveau bij (jonge) kinderen herkend en beschreven.De student heeft een start gemaakt met het systematisch observeren van kinderen en van het handelen van de leerkracht. De student heeft laten zien (jonge) kinderen te kunnen observeren bij hun spel met behulp van op de opleiding aangereikte observatie-instrumenten. De student heeft laten zien in staat te zijn is tot het formuleren van voorzichtige conclusies voor het eigen toekomstig handelen. De student heeft laten zien in staat te zijn het handelen van de mentor te observeren op basis van op de opleiding aangereikte observatie-intstrumenten. De student heeft op basis van de observaties relevante vragen gesteld over het pedagogisch-didactisch handelen van de leerkracht. De student heeft gewerkt vanuit overzicht en overwicht. De student heeft de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aangesproken en aangestuurd op de taak. De student heeft uitnodigende ontwikkelingsmaterialen geselecteerd en aangeboden aan (jonge) kinderen.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft in de lessituatie op adequate wijze feedback gegeven op het spel- en leergedrag van (jonge) kinderen.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft zicht op de minimale stageactiviteiten vanuit de opleiding en communiceert dat in het planningsgesprek. De student heeft zich gehouden aan de planning die in samenspraak is opgesteld. De student past het eigen taalgebruik aan bij het taalniveau van de verschillende kinderen in de groep. De student leeft zich in in de leef- en belevingswereld van het (jonge) kind; dat blijkt uit de gesprekken met kinderen en uit de betrokkenheid bij hun (spel)activiteiten. De student merkt verschillen in taalgebruik tussen kinderen op en weet deze verschillen te benoemen. De student stemt zijn taal af op het niveau van individuele leerlingen.
De student heeft laten zien de in de opleiding aangereikte observatie-instrumenten in de praktijk te kunnen hanteren. De student let er bij het vastleggen van observaties op dat dit objectief, feitelijk en zonder oordeel of mening gebeurt.
De student heeft laten zien de in de opleiding aangereikte observatie-instrumenten te kunnen hanteren. De student stelt de mentor gericht vragen naar de motivering van het handelen en het lesgeven.
De student heeft in de gegeven lessen laten zien dat hij/zij de groep kan enthousiasmeren en stimuleren. De student stuurt de groepjes aan op hun taak en spreekt de kinderen zonodig aan. De student heeft in de gegeven lessen gericht materialen gekozen die aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen in de groep. De student heeft in de gegeven lessen kinderen gestimuleerd nieuwe of andere ontwikkelingsmaterialen te gebruiken. De student sluit aan bij de actuele (spel)situatie en geeft kinderen gericht feedback op hun (leer)gedrag. De student heeft op constructieve wijze groepjes begeleid bij diverse leersituaties.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 45
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 46
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.4 VT
Heden en verleden van het Nederlandse basisonderwijs Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft laten zien theatraal te kunnen voorlezen aan (jonge) kinderen. De student hield daarbij rekening met de taalniveaus in de (multiculturele) groep. De student heeft laten zien in staat te zijn tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van de (speel)werktijd.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft op meerdere momenten op een duidelijke en aansprekende manier voorgelezen aan de groep. De student besteedt tijdens het voorlezen aandacht aan de betekenis van woorden en/of het verloop van het verhaal.
De student heeft laten zien in staat te zijn tot het plannen, voorbereiden, organiseren, verzorgen en evalueren van een dagdeel in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student heeft in de eigen lessen en lesvoorbereidingen een koppeling gemaakt tussen leeractiviteiten en de leerdoelen van een vak.
De student heeft zich verdiept zich in de leeropbrengsten van (kinderen in ) de groep. De student herkende opbrengstgericht werken in de instructie en in de feedback van de mentor. De student heeft het eigen handelen in de praktijk adequaat verwoord en gerelateerd aan visies op leren en op onderwijs. De student heeft bijgedragen aan het pedagogisch klimaat in de klas, waarbij sprake is van overzicht en overwicht. De student heeft de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aangesproken en aangestuurd op de taak. De student is constructief omgegaan met de feedback van de begeleider(s). De student heeft de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar gemaakt.
De (speel)werktijd is goed gepland en tijdens de les volledig benut. De student zorgt ervoor dat alle kinderen tijdens de (speel)werktijd zinvolle leeractiviteiten hebben uitgevoerd waarvoor vooraf doelen zijn geformuleerd. De student heeft alle activiteiten goed voorbereid en gezorgd voor een afwisselend en gevarieerd programma met soepele lesovergangen. De student geeft na het dagdeel een verantwoording en controleert of aan het lesplan is voldaan. In ten minste vijf lesvoorbereidingen heeft de student de koppeling tussen leeractiviteit en leerdoelen nadrukkelijk toegelicht. De student geeft steeds na de lessen een verantwoording of de leeractiviteit heeft bijgedragen aan het leerdoel en kan opbrengsten benoemen. De student heeft zich verdiept in de leeropbrengsten van (kinderen in ) de groep. De student heeft de mentor geobserveerd op kenmerken van opbrengstgericht werken en heeft vragen gesteld naar aanleiding van de observaties. De student heeft met de mentor de koppeling tussen het eigen handelen en de onderwijsvisie besproken. De student kan verwoorden binnen welke visie het onderwijs op de stageschool past. De student reageert op kinderen en situaties zodanig dat het pedagogisch klimaat veilig blijft. De student heeft overzicht over de groep, bevordert taakgericht gedrag en weet de rust in de groep te handhaven. De student heeft steeds de feedback van de begeleider(s) op het handelen verwerkt en zichtbaar toegepast in het verdere verloop van de stage. De student heeft de eigen leeropbrengsten van de stage gedurende het tweede semester jaar 1 benoemd.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 47
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 48
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.1 VT
Leren en ontwikkelen stimuleren Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
De student heeft, in overleg met de mentor, een realistische planning per blok en per dag gemaakt.
2.
De student heeft actief en op positieve wijze contact gemaakt met de groep en met individuele kinderen. De student heeft de lessen inhoudelijk en organisatorisch volledig en goed voorbereid.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft aan het begin van de blok in overleg met de mentor een planning gemaakt. De student heeft zich gehouden aan afspraken en de planning. Eventuele wijzigingen c.q. aanpassingen hebben in goed overleg plaatsgevonden. De student spreekt leerlingen op een positieve manier aan. De student maakt duidelijk bijdragen van leerlingen waardevol te vinden.
De student heeft aandacht besteed aan het geven van heldere instructies die aansluiten bij de ontwikkeling van de kinderen in de groep. De student heeft laten zien oog te hebben voor didactische en pedagogische behoeften van individuele leerlingen. De student heeft de leiding genomen als hij voor de groep staat.
De student heeft lesdoelen gesteld en gecontroleerd of deze zijn behaald (OGW).
De student heeft laten zien bij het lesgeven de groep te kunnen boeien, de aandacht vasthouden en kinderen stimuleren om aan het werk te gaan en te blijven.
De student heeft de lessen steeds qua planning en organisatie uitgewerkt. De doelen van de gegeven lessen waren vooraf helder. De leerstof en leermiddelen sloten aan bij de te behalen leerdoelen. De student geeft duidelijke uitleg van de leerstof en van de opdrachten. De student stelt tijdens de instructie vragen aan de kinderen. De student kan verschillen tussen kinderen benoemen, zowel qua leren als gedrag. De student heeft bij de lessen oog voor de behoeften van individuele kinderen. De student maakt duidelijke regels en afspraken met de groep en hanteert deze zelf consequent. De student houdt overzicht over de groep doort een goede beurtverdeling. De student heeft de bij de gegeven lessen doelen (product en proces) beschreven. De student heeft op verschillende manieren bepaald of de lesdoelen zijn behaald. De student geeft zodanige instructies dat leerlingen geboeid zijn, weten wat de opdracht is en weten wat wel en niet van ze wordt verwacht. De student houdt tijdens instructies overzicht over de groep, o.a. door een goede beurtverdeling.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 49
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 50
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.2 VT
Diversiteit: contact en communicatie Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
De student heeft de culturele en religieuze achtergrond(en) van leerlingen in de stageklas en hun ouders benoemd.
2.
De student heeft contact gelegd met de ouders van de kinderen in de groep.
3.
De student heeft laten zien zicht te hebben op de opbrengsten van de groep en van individuele kinderen.
4.
De student heeft rekening gehouden met en aangesloten bij bij de verschillende taal- en rekenniveaus in de (multiculturele) groep.
5.
De student heeft laten zien in staat te zijn tot het plannen, voorbereiden, verzorgen en nabeschouwen van een dagdeel in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student heeft bij het lesgeven laten zien de groep te kunnen boeien, de aandacht vast te kunnen houden en kinderen te kunnen stimuleren om aan het werk te gaan en te blijven. De student heeft bij instructie en verwerking van de leerstof gebruik gemaakt van de ICT-mogelijkheden die de school biedt. De student heeft kritisch teruggekeken op de eigen lessen en de feedback van de begeleider(s) adequaat verwerkt.
6.
7.
8.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft zich verdiept in de verschillende (culturele, sociaal-economische, etnische en taal-)achtergronden van de kinderen in de klas. De student kan verschillen in (culturele, sociaal-economische, etnische en taal-)achtergronden tussen kinderen in de klas benoemen. De student voert op informele en natuurlijke wijze gesprekjes met ouders. De student maakt contact met ouders en neemt daarbij de professionele houding aan van een leerkracht (in opleiding). De student heeft zich verdiept in de toetsresultaten en in het leerlingsvolgsysteem van de groep en van individuele kinderen. De student kan verschillen op het gebied van leren tussen kinderen in de groep benoemen. In de lesvoorbereidingen van de student wordt expliciet aandacht besteed aan de verschillende taal- en rekenniveaus in de groep. De student is aantoonbaar en actief op zoek naar verschillende manieren om kinderen bij rekenen en taal te stimuleren, instrueren en begeleiden. De onderwijstijd is gedurende het door de student verzorgde dagdeel, goed gepland en goed benut en de lesovergangen zijn soepel verlopen. De student geeft na het dagdeel een verantwoording en controleert of aan het lesplan is voldaan.
De student geeft zodanige instructies dat leerlingen geboeid zijn, weten wat de opdracht is en weten wat wel en niet van ze wordt verwacht. De student houdt tijdens instructies overzicht over de groep, o.a. door een goede beurtverdeling. De student zet ICT (b.v. het smartboard) op een zinvolle wijze in bij de lessen. De student maakt voor de verwerking van leerstof gebruik van ICT. De student kan het gebruik verantwoorden. De student heeft na elke les steeds een korte zelfevaluatie geschreven. De student heeft steeds na de les feedback gevraagd aan de mentor.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 51
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 52
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.3 VT
De wereld verkennen: kinderen leren verschillend Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft een realistische planning gemaakt voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student heeft de planning voorgelegd aan de mentor. De student heet laten zien in staat te zijn tot het plannen, voorbereiden, organiseren, verzorgen en evalueren van een lesdag in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student heeft laten zien in staat te zijn tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van lessen en lessenreeksen die bijdragen aan de doorgaande leerlijnen. De student heeft laten zien inzicht en vaardigheid te hebben in het observeren van (individuele) leerlingen met het doel de beginsituatie van de kinderen in beeld te krijgen en op basis daarvan verdere ontwikkeling te stimuleren. De student heeft op basis van leerlijnen van en verdieping in methoden inhoudelijke lessen verzorgd. De student heeft inhoudelijke keuzes verantwoord en laten zien boven de stof uit de methode te staan. De student heeft eigen onderwijsmateriaal ontworpen en gebruikt als aanvulling op de lesmethode. De student heeft bijgedragen aan het pedagogisch klimaat in de klas, waarbij sprake is van overzicht en overwicht. De student heeft de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aangesproken en aangestuurd op de taak. De student heeft laten zien zicht te hebben op het registreren en analyseren van toetsen binnen het LVS van de school.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft bij aanvang van de blok een planning aangeleverd. De planning is realistisch en voldoet aan de stagedoelen en minimale stage-activiteiten vanuit de opleiding.
De student houdt zelf de lestijd en de lesdoelen in de gaten. De student zorgt op de lesdag voor een evenwichtige afwisseling in instructie en begeleiding in de groep(en).
De student heeft vooraf leerlijnen gepland en uitgewerkt in een lessenreeks. De student maakt duidelijk wat het doel van de lessen is en wat de leerlingen ervan zullen leren.
De student verdiept zich in de beginsituatie van de leerlingen (b.v. observatie, gesprek, toetsresultaten). De student kan lesactiviteiten opzetten die aansluiten bij de beginsituatie van (individuele leerlingen in) de groep.
De student kan voor ten minste twee vakgebieden lessen ontwerpen op basis van de leerlijnen van de betreffende vakken. De student kan van een les aangeven wat er aan de activiteit vooraf gaat en wat een vervolgactiviteit zou kunnen zijn.
De student heeft in tenminste vijf leersituaties eigen onderwijsmateriaal gebruikt. De student heeft de keuzes met betrekking tot het eigen onderwijsmateriaal verantwoord. De student reageert op kinderen en situaties zodanig dat het pedagogisch klimaat veilig blijft. De student heeft overzicht over de groep, bevordert taakgericht gedrag en weet de rust in de groep te handhaven.
De student kan de mentor ondersteunen bij het registreren van toetsen in het LVS. De student kan op basis van resultaten van toetsen aangeven welke groepen kinderen extra hulp en begeleiding nodig hebben van de leerkracht.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 53
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 54
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.4 VT
Leren in en met de groep Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
De student heeft laten zien in staat te zijn tot het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van een lesdag met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student heeft laten zien in staat te zijn tot het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van lessen en lessenreeksen die bijdragen aan een doorgaande leerlijn. De student heeft laten zien in staat te zijn tot het verzorgen van lessen voor alle vakgebieden van de basisschool.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student houdt rekening met de spanningsboog van de kinderen door activiteiten en werkvormen af te wisselen. De student houdt rekening met didactische en pedagogische behoeften van individuele leerlingen.
De student heeft op verschillende manieren de beginsituatie van de groep en de leerlingen vastgesteld. Hij heeft op basis daarvan effectieve vervolgactiviteiten bepaald.
De student heeft laten zien in staat te zijn tot flexibel inspelen op onverwachte gebeurtenissen in pedagogische en in didactische zin.
De student heeft in de eigen lessen de vijf uitgangspunten van coöperatief leren in de praktijk gebracht.
7.
8.
De student heeft in de eigen communicatie gezorgd voor een pedagogisch klimaat dat bevorderlijk is voor het samenwerken. De student is op een positieve wijze omgegaan met de feedback van de begeleider(s). De student heeft de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar gemaakt.
De student heeft vooraf leerlijnen gepland en uitgewerkt in een lessenreeks. In de lessenreeks is een doorgaande leerlijn zichtbaar.
De student heeft lessen verzorgd voor de vakgebieden op het terrein van Nederlandse taal, rekenen, wereldoriëntatie, kunstzinnige vorming, sociaal-emotionele ontwikkeling. De student heeft lessen gegeven die passen binnen de leerlijnen van het betreffende vakgebied. De student is in staat de beginsituatie van de groep en leerlingen vast te stellen en plant met deze informatie de lessen. De student gebruikt zowel harde (feitelijke, toetsgegevens) als zachte (observaties kind en werk) gegevens om de beginsituatie te bepalen. De student heeft verschillende strategieën besproken en deels getoond om om te kunnen gaan met onverwachte gebeurtenissen. De student kan achteraf aangeven en verantwoorden op welke wijze hij heeft ingespeeld op een onverwachte gebeurtenis. In de lessen waarbij samenwerken aan de orde was, heeft de student in de lesvoorbereiding nadrukkelijk aandacht besteed aan de vijf uitgangspunten van coöperatief leren en aan evaluatie van het groepsproces. De student kan beargumenteren op welke wijze tot de samenstelling van de groepjes is gekomen. De student houdt het overzicht over de groep tijdens samenwerkend leren. Tijdens coöperatief leren loopt de student rondjes, observeert en bekrachtigt vooral positief gedrag. De student heeft steeds de feedback van de begeleider(s) op het handelen verwerkt en zichtbaar toegepast in het verdere verloop van de stage. De student heeft de eigen leeropbrengsten van de stage gedurende het tweede semester jaar 2 benoemd.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 55
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 56
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 3.1 VT
Profilering jonge of oudere kind I Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen.
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor blok 3.1 en 3.2 gepland en voor een deel uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
De student heeft laten zien een volledige lesdag te kunnen voorbereiden, uitvoeren en evalueren.
2.
De student heeft gedifferentieerde instructies en verwerkingsopdrachten gegeven aan de groep.
3.
De student heeft op basis van toetsen observatiegegevens de beginsituatie van de groep en van individuele leerlingen op het gebied van de taal- en rekenontwikkeling vastgesteld.
4.
De student heeft gezorgd voor een uitdagende, voorbereide en georganiseerde leeromgeving. De student heeft de opbrengst van zelf uitgevoerde (les)activiteiten en opdrachten gemeten, en het vervolg benoemd.
5.
6.
7.
8.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De onderwijstijd was gedurende de door de student verzorgde lesdag, goed gepland en volledig benut. De student heeft in voorbereiding en uitvoering aandacht besteed aan didactische en pedagogische behoeften van individuele leerlingen. De student heeft de opdrachten zodanig uitgelegd dat de kinderen weten wat er van ze wordt verwacht en heeft aangepaste instructies en uitleg gegeven aan kinderen die dat nodig hebben. De student heeft gedifferentieerd gewerkt in de groep en de keuzes, zowel op het gebied van extra uitleg als op het gebied van extra uitdaging, verantwoord. De student heeft zich verdiept in de resultaten van methodeonafhankelijke en methodeafhankelijke toetsen die in de groep worden afgenomen, o.a. in het kader van het leerlingvolgsysteem. De student heeft zich verdiept in observaties van leren, werk en gedrag op het gebied van rekenen en taal, met het doel beter zicht te krijgen op het werk en de leer- en werkhouding van kinderen. De student heeft ‘leerervaringen’ weten uit te lokken m.b.v. het verrijken van lessen en/of leeromgeving. De student heeft dagelijkse ervaringen benut als ‘leermomenten’.
De student heeft de groep vanuit overzicht en overwicht zowel pedagogisch als didactisch op stimulerende en constructieve wijze begeleid.
De student heeft twee oudergesprekken bijgewoond en aan de hand van vooraf opgestelde punten geobserveerd.
De student heeft actief deelgenomen aan activiteiten en ontwikkelingen binnen de stageschool.
De student heeft na het verzorgen van een dag(deel) het werk nagekeken en de resultaten besproken met de mentor. De student heeft voorstellen gedaan voor vervolgactiviteiten
De student heeft gezorgd voor een positieve sfeer, heeft omgangsregels met leerlingen besproken en deze consequent gehandhaafd. De student heeft bij beurtverdeling en bij verschillende groeperingvormen overzicht gehouden over alle leerlingen in de groep. De student heeft aangegeven wat de kern van elk gesprek was van de leerkracht met de ouder en welke gegevens de leerkracht nodig had om dit gesprek (zo) te kunnen voeren. De student heeft aangegeven – op hoofdlijnen – wat de opbouw van elk gesprek was en waarom de leerkracht voor deze opbouw gekozen zou kunnen hebben. De student heeft actief deelgenomen aan ten minste twee vergaderingen of werkoverleggen. De student heeft een actieve bijdrage geleverd aan groepsoverstijgende activiteiten.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 57
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 58
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 3.2 VT
Profilering jonge of oudere kind II Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen.
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor blok 3.1 en 3.2 gepland en voor een deel uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft gedurende ten minste twee aaneensluitende dagen het onderwijs in de groep zelfstandig verzorgd. De student heeft tijdens de instructiefase expliciet aandacht besteed aan kinderen die extra uitleg of extra uitdaging nodig hebben.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft gezorgd voor een gedifferentieerde en uitdagende leeromgeving en dito lessen. De student heeft laten zien dat hij adequaat kan inspelen op onverwachte situaties.
De student heeft mede een groepsplan opgesteld voor (een deelaspect van) een vakgebied en in de eigen lessen bijgedragen aan de uitvoering van het groepsplan. De student heeft laten zien inzicht en vaardigheid te hebben in het observeren van (individuele) leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. De student heeft het handelen gebaseerd op deze observaties en zijn interpretaties. De student heeft - in afstemming met de mentor - de vorderingen van de groep en van individuele leerlingen overzichtelijk in de groepsadministratie geadministreerd. De student heeft vanuit pedagogisch overzicht en overwicht problemen bespreekbaar gemaakt: met individuele kinderen en met de groep als geheel. De student heeft een oudergesprek inhoudelijk en gesprekstechnisch voorbereid.
De student heeft laten zien inzicht te hebben in het eigen functioneren en hij heeft gericht gewerkt aan de eigen ontwikkeling.
In de instructies heeft de studentlaten zien dat hij in staat is dezelfde leerstof op verschillende manieren uit te leggen. De student heeft extra instructiemomenten en momenten van zelfstandig werken georganiseerd. De student heeft bij het groepsplan gebruik gemaakt van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem van de school en de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De student heeft de opbrengst van het uitgevoerde groepsplan benoemd en besproken met de mentor. De student heeft gegevens over de vorderingen en (werk)gedrag van leerlingen geanalyseerd, heeft aanvullend observaties uitgevoerd en mogelijke interpretaties besproken met de mentor. De student heeft interventies gepland en geregistreerd naar aanleiding van toets- en observatiegegevens, van nagekeken werk en diagnostische gesprekken.
De student heeft een bijdrage geleverd aan de groepsadministratie en de gegevens op systematische wijze vastgelegd. De student heeft foutenanalyses gemaakt van vorderingentoetsen en/of diagnostische toetsen bij de methodes. De student heeft ontwikkelingen in de groep en in de subgroepen herkend en benoemd. De student heeft bij deze gesprekken gericht aandacht besteed aan een veilige en open sfeer door zich o.a. actief luisterend, empathisch en responsief op te stellen. De student heeft aangegeven waarover hij met de ouders van een leerling in gesprek zou willen gaan en waarom. De student heeft aangegeven op welke wijze hij dit gesprek zou voeren. De student heeft zelf initiatief genomen tot zelfreflectie, gericht gevraagd om feedback en is op een positieve wijze omgegaan met de feedback die hij ontvangt. De student heeft sterke en zwakke punten in het functioneren benoemd en maatregelen ter verbetering getroffen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 59
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 60
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.1 DT
Kennismaken met het Amsterdamse onderwijs Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft, in overleg met de mentor, een realistische planning per blok en per dag gemaakt. De student heeft zich goed weten te presenteren aan de stageklas en heeft op een natuurlijke, informele wijze contact gemaakt met de groep en met individuele leerlingen. De student heeft een start gemaakt met het systematisch observeren van kinderen en van het handelen van de leerkracht.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft samen met de mentor een planning gemaakt voor de stage in blok 1.1 en de overige afspraken schriftelijk vastgelegd. De student heeft zich gehouden aan de planning.
De student heeft bij het voorbereiden van de gegeven lessen rekening gehouden met de begrippen beginsituatie en lesdoelen.
De student heeft bij gegeven lessen de gemaakte keuze voor leerstof en leermiddelen toegelicht.
De student heeft de kinderen geholpen en gestimuleerd bij hun leertaken.
De student heeft oog voor verschillen tussen leerlingen op het gebied van leren en gedrag. De student heeft kritisch teruggekeken op de eigen lessen en stond open voor feedback van de begeleider(s).
Tijdens de introductie heeft de student contact gemaakt met de groep. De student heeft actief contact gemaakt met individuele leerlingen door bijvoorbeeld gesprekjes te voeren. De student heeft ten minste twee kinderen geobserveerd met behulp van de observatie-instrumenten die vanuit de opleiding zijn aangereikt. De student heeft het handelen van de leerkracht geobserveerd met behulp van de observatie-instrumenten die vanuit de opleiding zijn aangereikt. In de gezamenlijke voorbespreking van de lessen heeft de student oog gehad voor, of in ieder geval gevraagd naar, de beginsituatie van de leerlingen. De student heeft voor de gegeven lessen samen met de mentor passende lesdoelen geformuleerd. Voor en na de gegeven lessen, kon de student het belang uitleggen van de gekozen leerstof en leermiddelen. De student heeft aan het eind van blok 1 zicht op de leerstof en de leermiddelen die worden gebruikt in de groep. De student heeft leerlingen actief ondersteund bij het zelfstandig werken. De student heeft kinderen geregeld op weg geholpen bij het maken van opdrachten of het volgen van instructies. De student heeft in een gesprek met de mentor verschillen tussen leerlingen benoemd. De student heeft werk van leerlingen nagekeken en beoordeeld. De student heeft steeds na de les feedback gevraagd aan de mentor. De student heeft de gegeven feedback verwerkt in volgende lessen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 61
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 62
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.2 DT
Amsterdams onderwijs in theorie en praktijk Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
De student kan lessen opzetten aan de hand van het lesvoorbereidingsformulier en deze volgens plan uitvoeren.
2.
De student kan de lesdoelen en verwachtingen helder communiceren naar de leerlingen toe.
3.
De student is in staat om didactische hulp bij zelfwerkzaamheid of groepswerk aan te bieden.
4.
De student kan een effectieve les organiseren door het zorgvuldig plannen van tijd en ruimte.
5.
De student sluit in de communicatie met jonge kinderen aan bij hun taalniveau en belevingswereld.
6.
De student is in staat het handelen van de mentor te observeren op basis van op de opleiding aangereikte observatie-intstrumenten. De student kan op basis van de observaties relevante vragen stellen. De student kan de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aanspreken en aansturen op de taak.
7.
8.
De student kan omgaan met de feedback van de begeleider(s). De student kan de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar maken.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft de groepslessen voorbereid aan de hand van het lesvoorbereidingsformulier dat door de opleiding is aangereikt. De student kan na de gegeven les steeds goed aangeven of de les wel/niet volgens plan werd uitgevoerd gehaald en wat eventuele redenen waren om van de planning af te wijken. De student vertelt de kinderen aan het begin van de les wat ze gaan leren. De student blikt aan het eind van de les kort met de kinderen terug op de lesdoelen. De student heeft leerlingen actief ondersteund tijdens bloks van zelfwerkzaamheid. De student heeft kinderen geregeld op weg geholpen bij het maken van opdrachten of het volgen van instructies. De student heeft de lessen steeds organisatorisch goed voorbereid door materialen van te voren klaar te zetten. De student heeft voorafgaand aan de lessen een goede en realistische planning gemaakt van tijd en ruimte. De student merkt verschillen in taalgebruik tussen kinderen op en weet deze verschillen te benoemen. De student past het eigen taalgebruik aan bij het taalniveau van de verschillende kinderen in de groep. De student heeft laten zien de in de opleiding aangereikte observatie-instrumenten te kunnen hanteren. De student stelt de mentor gericht vragen naar de motivering van het handelen en het lesgeven.
De student heeft overzicht over de groep en weet de rust in de groep te handhaven. De student stuurt de groepjes aan op hun taak en spreekt de kinderen zonodig aan. De student heeft steeds de feedback van de begeleider(s) op het handelen verwerkt en zichtbaar toegepast in het verdere verloop van de stage. De student heeft de eigen leeropbrengsten van de stage gedurende het eerste semester jaar 1 benoemd.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 63
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 64
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.3 DT
Kinderen leren verschillend Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student kan in overleg met de mentor een realistische planning maken voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag. De student heeft de lessen inhoudelijk en organisatorisch volledig en goed voorbereid. De student heeft inzicht en vaardigheid in het observeren van (individuele) leerlingen met het doel de beginsituatie van de kinderen in beeld te krijgen en op basis daarvan verdere ontwikkeling te stimuleren. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van lessen en lessenreeksen die bijdragen aan de doorgaande leerlijnen. De student kan op basis van leerlijnen en kennis van methoden inhoudelijke lessen verzorgen. De student kan inhoudelijke keuzes verantwoorden en staat boven de stof uit de methode. De student kan de eigen keuze voor leeractiviteiten en werkvormen bij de verschillende lessen beargumenteren.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft zicht op de minimale stageactiviteiten vanuit de opleiding en communiceert dat in het planningsgesprek. De student heeft zich gehouden aan de planning die in samenspraak is opgesteld.
De instructies die de student geeft zijn helder en duidelijk. De instructies sluiten aan bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen in de groep.
De student verdiept zich zowel kwantitatief (LVS) als kwalitatief (o.a. observatie, gesprek) in de beginsituatie van de leerlingen. De student sluit in zijn lessen op de beginsituatie van de groep, van groepjes en/of individuele kinderen.
De student kan flexibel inspelen op onverwachte gebeurtenissen in pedagogische en in didactische zin.
De student heeft oog voor opbrengstgericht werken voor alle kinderen in de groep.
De student heeft vooraf leerlijnen gepland en uitgewerkt in een lessenreeks. In de lessenreeks in een doorgaande leerlijn zichtbaar.
De student kan voor ten minste twee vakgebieden lessen ontwerpen op basis van de leerlijnen van de betreffende vakken. De student kan van een les aangeven wat er aan de activiteit vooraf gaat en wat een vervolgactiviteit zou kunnen zijn.
In de lesvoorbereidingen is de koppeling tussen leeractiviteit en leerdoelen nadrukkelijk toegelicht. De student geeft steeds na de lessen een verantwoording of de leeractiviteit heeft bijgdragen aan het leerdoel. De student heeft verschillende strategieën besproken en deels getoond om om te kunnen gaan met onverwachte gebeurtenissen. De student kan achteraf aangeven en verantwoorden op welke wijze hij heeft ingespeeld op een onverwachte gebeurtenis. De student had bij de gegeven lessen oog voor doelen en opbrengsten. De student heeft bij de gegeven lessen kunnen aangeven op welke wijze (en met welk doel) er aanpassingen plaats hebben gevonden voor kinderen met specifieke leerbehoeften.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 65
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 66
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 1.4 DT
Leren in en met de groep Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, uitvoeren en evalueren van lessen en een lessenreeks die bijdragen / bijdraagt aan de doorgaande leerlijn(en) De student heeft de lessen inhoudelijk en organisatorisch volledig en goed voorbereid. De student besteedt aandacht aan het geven van heldere instructies die aansluiten bij de ontwikkeling van de kinderen in de groep. De student maakt bij instructie en verwerking van de leerstof gebruik van de ICT-mogelijkheden die de school biedt. De student is in staat tot het plannen, voorbereiden, organiseren, verzorgen en evalueren van een dagdeel in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student kan opbrengstgericht werken. De student kan het eigen handelen in de praktijk verwoorden en relateren aan visies op leren en op onderwijs. De student kan omgaan met de feedback van de begeleider(s). De student kan de eigen leeropbrengsten uit de stage met hen bespreekbaar maken.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft zich verdiept in de leerlijnen van de verschillende vakken en heeft de leerlijnen zichtbaar verwerkt in de lessen. In de lessenreeks is in een doorgaande leerlijn zichtbaar.
De student heeft de lessen steeds qua planning en organisatie uitgewerkt. De doelen van de gegeven lessen waren vooraf helder. De leerstof en leermiddelen sloten aan bij de te behalen leerdoelen. De student kan de leerstof helder en duidelijk uitleggen. De student sluit bij de instructies aan bij het taalontwikkelingsniveau van de kinderen in de groep. De student zet ICT (b.v. het smartboard) op een zinvolle wijze in bij de lessen. De student maakt voor de verwerking van leerstof gebruik van ICT. De student kan het gebruik verantwoorden. De lesovergangen zijn steeds soepel verlopen en de onderwijstijd is tijdens het dageel / de dagdelen goed gepland en volledig benut. De student geeft na het dagdeel een verantwoording en controleert of aan het lesplan is voldaan.
De student heeft de mentor geobserveerd op kenmerken van opbrengstgericht werken en heeft vragen gesteld naar aanleiding van de observaties. De student kan van de eigen lessen de opbrengsten benoemen. De student heeft met de mentor de koppeling tussen het eigen handelen en de onderwijsvisie besproken. De student kan verwoorden binnen welke visie het onderwijs op de stageschool past. De student heeft steeds de feedback van de begeleider(s) op het handelen verwerkt en zichtbaar toegepast in het verdere verloop van de stage. De student heeft de eigen leeropbrengsten van de stage gedurende het tweede semester jaar 1 benoemd.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 67
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 68
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.1 DT
Leren door spelen Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
De student heeft een realistische planning gemaakt voor de praktijkactiviteiten per blok en per dag.
2.
De student heeft in de communicatie met (jonge) kinderen aangesloten bij hun taalniveau en belevingswereld.
3.
De student heeft laten zien in staat te zijn tot het plannen, voorbereiden, organiseren, verzorgen en evalueren van een lesdag in de stagegroep met soepele overgangen tussen de verschillende (les)activiteiten. De student heeft eigen onderwijsmateriaal ontworpen en gebruikt als aanvulling op de lesmethode. De student heeft laten zien in staat te zijn (jonge) kinderen te observeren bij hun spel met behulp van op de opleiding aangereikte observatieinstrumenten. De student heeft laten zien zicht te hebben op het registreren en analyseren van toetsen binnen het LVS van de school.
4.
5.
6.
7.
8.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft bij aanvang van de blok een planning aangeleverd. De planning is realistisch en voldoet aan de stagedoelen en minimale stage-activiteiten vanuit de opleiding. De student past het eigen taalgebruik aan bij het taalniveau van de verschillende kinderen in de groep. De student leeft zich in in de leef- en belevingswereld van het (jonge) kind; dat blijkt uit de gesprekken met kinderen en uit de betrokkenheid bij hun (spel)activiteiten. De student houdt zelf de lestijd en de lesdoelen in de gaten. De student zorgt op de lesdag voor een evenwichtige afwisseling in instructie en begeleiding in de groep(en).
De student heeft flexibel ingespeeld op onverwachte gebeurtenissen in pedagogische en in didactische zin.
De student heeft bijgedragen aan het pedagogisch klimaat in de klas, waarbij sprake is van overzicht en overwicht. De student heeft de groep als geheel en de subgroepjes daarbinnen aangesproken en aangestuurd en aangestuurd op de taak.
De student heeft in tenminste vijf leersituaties eigen onderwijsmateriaal gebruikt. De student heeft de keuzes met betrekking tot het eigen onderwijsmateriaal verantwoord. De student heeft laten zien de in de opleiding aangereikte observatie-instrumenten in de praktijk te kunnen hanteren. De student let er bij het vastleggen van observaties op dat dit objectief, feitelijk en zonder oordeel of mening gebeurt. De student kan de mentor ondersteunen bij het registreren van toetsen in het LVS. De student kan op basis van resultaten van toetsen aangeven welke groepen kinderen extra hulp en begeleiding nodig hebben van de leerkracht. De student heeft verschillende strategieën besproken en deels getoond om om te kunnen gaan met onverwachte gebeurtenissen. De student kan achteraf aangeven en verantwoorden op welke wijze hij heeft ingespeeld op een onverwachte gebeurtenis. De student reageert op kinderen en situaties zodanig dat het pedagogisch klimaat veilig blijft. De student heeft overzicht over de groep, bevordert taakgericht gedrag en weet de rust in de groep te handhaven
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 69
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 70
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.2 DT
Leren door spelen Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen.
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
De student heeft laten zien een volledige lesdag te kunnen voorbereiden, uitvoeren en evalueren.
2.
De student heeft gedifferentieerde instructies en verwerkingsopdrachten gegeven aan de groep.
3.
De student heeft op basis van toetsen observatiegegevens de beginsituatie van de groep en van individuele leerlingen op het gebied van taal en rekenen vastgesteld.
4.
De student heeft gezorgd voor een gedifferentieerde en uitdagende leeromgeving. De student heeft de opbrengst van zelf uitgevoerde (les)activiteiten en opdrachten gemeten, en het vervolg benoemd.
5.
6.
7.
8.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De onderwijstijd was gedurende de door de student verzorgde lesdag, goed gepland en volledig benut. De student heeft in voorbereiding en uitvoering aandacht besteed aan didactische en pedagogische behoeften van individuele leerlingen. De student heeft de opdrachten zodanig uitgelegd dat de kinderen weten wat er van ze wordt verwacht en heeft aangepaste instructies en uitleg gegeven aan kinderen die dat nodig hebben. De student heeft gedifferentieerd gewerkt in de groep en de keuzes, zowel op het gebied van extra uitleg als op het gebied van extra uitdaging, verantwoord. De student heeft zich verdiept in de resultaten van methodeonafhankelijke die – indien van toepassing - in de groep worden afgenomen, o.a. in het kader van het leerlingvolgsysteem. De student heeft zich verdiept in observaties van leren, werk en gedrag op het gebied van rekenen en taal, met het doel beter zicht te krijgen op het werk en de leer- en werkhouding van kinderen. De student heeft ‘leerervaringen’ weten uit te lokken m.b.v. het verrijken van lessen en/of leeromgeving. De student heeft dagelijkse ervaringen benut als ‘leermomenten’.
De student heeft de groep vanuit overzicht en overwicht zowel pedagogisch als didactisch op stimulerende en constructieve wijze begeleid.
De student heeft twee oudergesprekken bijgewoond en geobserveerd.
De student heeft actief deelgenomen aan activiteiten en ontwikkelingen binnen de stageschool.
De student heeft na het verzorgen van een dag(deel) het werk nagekeken en de resultaten besproken met de mentor. De student heeft voorstellen gedaan voor vervolgactiviteiten
De student heeft gezorgd voor een positieve sfeer, heeft omgangsregels met leerlingen besproken en deze consequent gehandhaafd. De student heeft bij beurtverdeling en bij verschillende groeperingvormen overzicht gehouden over alle leerlingen in de groep. De student heeft aangegeven wat de kern van elk gesprek was van de leerkracht met de ouder en welke gegevens de leerkracht nodig had om dit gesprek (zo) te kunnen voeren. De student heeft aangegeven – op hoofdlijnen – wat de opbouw van elk gesprek was en waarom de leerkracht voor deze opbouw gekozen zou kunnen hebben. De student heeft actief deelgenomen aan ten minste twee vergaderingen of werkoverleggen. De student heeft een actieve bijdrage geleverd aan groepsoverstijgende activiteiten.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 71
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 72
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.3 DT
Profilering jonge of oudere kind Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen.
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft gedurende ten minste twee aaneensluitende dagen het onderwijs in de groep zelfstandig verzorgd. De student heeft tijdens de instructiefase expliciet aandacht besteed aan kinderen die extra uitleg of extra uitdaging nodig hebben.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft gezorgd voor een gedifferentieerde en uitdagende leeromgeving en dito lessen. De student heeft laten zien dat hij adequaat kan inspelen op onverwachte situaties.
De student heeft mede een groepsplan opgesteld voor (een deelaspect van) een vakgebied en in de eigen lessen bijgedragen aan de uitvoering van het groepsplan. De student heeft laten zien inzicht en vaardigheid te hebben in het observeren van (individuele) leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. De student heeft het handelen gebaseerd op deze observaties en zijn interpretaties. De student heeft– in afstemming met de mentor - de vorderingen van de groep en van individuele leerlingen overzichtelijk in de groepsadministratie geadministreerd. De student heeft vanuit pedagogisch overzicht en overwicht problemen bespreekbaar gemaakt: met individuele kinderen en met de groep als geheel. De student heeft een oudergesprek inhoudelijk en gesprekstechnisch voorbereid.
De student heeft laten zien inzicht te hebben in het eigen functioneren en hij heeft gericht gewerkt aan de eigen ontwikkeling.
In de instructies heeft de studentlaten zien dat hij in staat is dezelfde leerstof op verschillende manieren uit te leggen. De student heeft extra instructiemomenten en momenten van zelfstandig werken georganiseerd. De student heeft bij het groepsplan gebruik gemaakt van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem van de school en de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De student heeft de opbrengst van het uitgevoerde groepsplan benoemd en besproken met de mentor. De student heeft gegevens over de vorderingen en (werk)gedrag van leerlingen geanalyseerd, heeft aanvullend observaties uitgevoerd en mogelijke interpretaties besproken met de mentor. De student heeft interventies gepland en geregistreerd naar aanleiding van toets- en observatiegegevens, van nagekeken werk en diagnostische gesprekken.
De student heeft een bijdrage geleverd aan de groepsadministratie en de gegevens op systematische wijze vastgelegd. De student heeft foutenanalyses gemaakt van vorderingentoetsen en/of diagnostische toetsen bij de methodes. De student heeft ontwikkelingen in de groep en in de subgroepen herkend en benoemd. De student heeft bij deze gesprekken gericht aandacht besteed aan een veilige en open sfeer door zich o.a. actief luisterend, empathisch en responsief op te stellen. De student heeft aangegeven waarover hij met de ouders van een leerling in gesprek zou willen gaan en waarom. De student heeft aangegeven op welke wijze hij dit gesprek zou voeren. De student heeft zelf initiatief genomen tot zelfreflectie, gericht gevraagd om feedback en is op een positieve wijze omgegaan met de feedback die hij ontvangt. De student heeft sterke en zwakke punten in het functioneren benoemd en maatregelen ter verbetering getroffen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 73
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in sis en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 74
BEOORDELINGSFORMULIER PRAKTIJK 2.4 DT
Profilering jonge of oudere kind Pabo HvA 2013-2014
Student: Studentnummer: Cursusjaar: Klas: Kerndocent:
Cijfer: (in te vullen door opleider in de school / stagedocent) Datum beoordeling: Stageschool/groep: Mentor:
A. Voorwaardelijke onderdelen.
Ja
Nee
De student heeft de stageactiviteiten voor dit blok uitgevoerd.
O
O
De stagemap van de student is op orde.
O
O
O/V/G
B. Beoordelingscriteria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De student heeft gedurende ten minste twee aaneensluitende dagen het onderwijs in de groep zelfstandig verzorgd. De student heeft tijdens de instructiefase expliciet aandacht besteed aan kinderen die extra uitleg of extra uitdaging nodig hebben. De student heeft mede een groepsplan opgesteld voor (een deelaspect van) een vakgebied (anders dan in blok 2.3) en in de eigen lessen bijgedragen aan de uitvoering van het groepsplan. De student heeft– in afstemming met de mentor - de vorderingen van de groep en van individuele leerlingen overzichtelijk in de groepsadministratie geadministreerd. De student heeft voor alle leerlingen in de groep uitdagende leerdoelen vastgesteld, heeft daarnaar gehandeld, en hij weet met behulp van de inrichting van het klaslokaal ‘leerervaringen’ uit te lokken. De student heeft vanuit overzicht en overwicht het zelfvertrouwen van leerlingen ondersteund en het samenwerken van leerlingen bevorderd. De student heeft zich actief voorbereid op belangrijke gesprekken en overlegsituaties met interne en externe deskundigen. De student heeft laten zien inzicht te hebben in het eigen functioneren en hij heeft gericht gewerkt aan de eigen ontwikkeling.
Voorbeelden van concreet waarneembaar gedrag De student heeft gezorgd voor een gedifferentieerde en uitdagende leeromgeving en dito lessen. De student heeft laten zien dat hij adequaat kan inspelen op onverwachte situaties.
In de instructies heeft de studentlaten zien dat hij in staat is dezelfde leerstof op verschillende manieren uit te leggen. De student heeft extra instructiemomenten en momenten van zelfstandig werken georganiseerd. De student heeft bij het groepsplan gebruik gemaakt van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem van de school en de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De student heeft de opbrengst van het uitgevoerde groepsplan en cruciale leermomenten benoemd en besproken met de mentor. De student heeft een bijdrage geleverd aan de groepsadministratie en de gegevens op systematische wijze vastgelegd. De student heeft foutenanalyses gemaakt van vorderingentoetsen en/of diagnostische toetsen bij de methodes. De student heeft gegevens over de vorderingen en (werk)gedrag van leerlingen geanalyseerd, heeft aanvullend observaties uitgevoerd en doelen vastgesteld. De student heeft interventies gepland en geregistreerd naar aanleiding van toets- en observatiegegevens, van nagekeken werk en diagnostische gesprekken.
De student geeft groepsopdrachten waarbij iedereen taak heeft. De student stimuleert het zelfvertrouwen van leerlingen door waardering te tonen voor hun inspanningen.
De student heeft ter voorbereiding met de mentor achtergronden, ontwikkeling en leerresultaten van leerlingen besproken. De student heeft zich verdiept in de procedures die door de school worden gehanteerd.
De student heeft zelf initiatief genomen tot zelfreflectie, gericht gevraagd om feedback en is op een positieve wijze omgegaan met de feedback die hij ontvangt. De student heeft sterke en zwakke punten in het functioneren benoemd en maatregelen ter verbetering getroffen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 75
C. Eindbeoordeling / cijfer Uitmuntend = 10
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; acht onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Zeer goed = 9
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; zes of zeven onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Goed = 8
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; vier of vijf onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Ruim voldoende = 7
Aan alle onder A en B genoemde onderdelen is voldaan; twee of drie onder B genoemde onderdelen zijn als goed beoordeeld.
Voldoende = 6
Aan alle onder A. genoemde onderdelen is voldaan en ten minste zeven van de onder B genoemde onderdelen is voldoende.
Onvoldoende = 5
Aan één onder A en/of ten minste twee onder B genoemde onderdelen is niet voldaan.
Onvoldoende = 4
Aan vier of meer onder A en B genoemde onderdelen is niet voldaan.
D. Toelichting bij beoordeling
Handtekening mentor
Naam: Datum: Handtekening:
Handtekening opleider in de school
Naam: Datum: Handtekening:
Beoordelingsprocedure: - de mentor vult het beoordelingsformulier in door middel van de onder A en B gevraagde onderdelen. - de mentor geeft het beoordelingsformulier na ondertekening aan de opleider in school / stagedocent. - opleider in de school / stagedocent geeft het eindcijfer en ondertekent het formulier. - opleider in de school / stagedocent stuurt (een scan van) het ondertekende formulier met cijfer naar de instituutsopleider. - de instituutsopleider/ stagedocent voert het cijfer in in SiS en stuurt een scan van het formulier naarde student en het stagebureau. - het stagebureau archiveert het beoordelingsformulier.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 76
Bijlage D Format schoolgebonden leertaak Pabo HvA jaar 2 VT (per. 2.2 en 2.4) Naam van de leertaak: Naam van de basisschool: Contactpersoon vanuit de basisschool: E-mailadres contactpersoon:
Inhoudelijke toelichting Leerdoelen schoolgebonden leertaak: De student is in staat om een probleem / aspect vanuit de school/ scholen te analyseren vanuit zowel de praktijk als de theorie. De student is in staat om relevante bronnen te zoeken bij dit beroepsprobleem / - aspect. De student kan de vraag vanuit de school / scholen omzetten in een bruikbaar eindproduct. Kaders:
De schoolgebonden leertaak wordt geformuleerd door de opleidingsschool / basisschool. Het geheel bevat een onderzoeksmatige aanpak. Een student besteedt in totaal 28 uur aan leertaak 2.1 en 28 uur aan leertaak 2.4. Tijdsduur is één semester De student kan niet ingezet worden voor activiteiten buiten de klas tijdens stagedagen. De student levert de schoolgebonden leertaak tegelijkertijd in met de beroepsopdracht, bij de kerndocent. De kerndocent beoordeelt.
Beginsituatie student: De studenten werken n het tweede jaar voor het eerst aan de hand van een concrete vraag vanuit de basisschool.
Taken en verantwoordelijkheden: De kerndocent van de student is de begeleider van de beroepsopdracht en de beoordelaar van het eindproduct van de schoolgebonden leertaak. De contactpersoon van de basisschool is vraagbaak op locatie, formuleert de schoolgebonden opdracht en geeft feedback op het plan van aanpak en deelproduct 1.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 77
Schoolgebonden leertaak VT jaar 2: De opdracht vanuit de opleidingsschoolschool/basisschool Pabo HvA 2013-2014
Geformuleerd door de opleidingsschool/basisschool.
Onderwerp met korte inhoud (+ nadere toelichting). De leertaak mag met voorbereiding, literatuur lezen, uitvoering en afsluiting niet meer dan 28 uur in beslag nemen.
Wat is de concrete vraag van de school? Welk aspect / welk probleem wil de school graag nader onderzocht zien? Helderheid en afbakening van de vraag is hierbij van belang.
Deelproduct 1 (ongeveer na 10 weken)
Wat wil de school zien als tussenproduct zodat zichtbaar wordt dat de student op de goede weg zit?
Eindproduct (inleveren: toetsweek blok 2.2 en 2.4)
Wat moet de student opleveren als eindproduct? Aan welke criteria moet het eindproduct voldoen?
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 78
Schoolgebonden leertaak VT jaar 2: Plan van Aanpak Pabo HvA 2013-2014
De student vertaalt de aangereikte opdracht naar een plan van aanpak met een activiteitenplanning, tijdpad en literatuur.
Doel van de leertaak:
Deelproduct 1:
Eindproduct:
Activiteitenplanning met tijdpad:
Literatuur:
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 79
Bijlage E Stageactiviteiten Pabo HvA STAGEACTIVITEITEN PABO HvA VT JAAR 1
Verdeling taken en rollen
Jaar 1 VT STAGEACTIVITEITEN
Opleider in de school
Mentor
Instituutsopleider
Student PABO HvA Voltijd
1.1
1.2
1.3
zich voorstellen/presenteren aan de stageklas (op een originele en doordachte wijze). voegenin de groep, ondersteunen van de leerkracht bij het voorbereiden van de dag en bij het afsluiten / opruimen nadat de kinderen naar huis zijn. uitvoeren van drie groepslessen, keuze/voorbereiding van de lessen onder intensieve begeleiding van de mentor. verzorgen van observatieopdrachten van kinderen en de mentor aan de hand van observatie-instrumenten. uitvoeren van vijf individuele instructies; keuze/voorbereiding van de lessen onder begeleiding. verzorgt met ingang van de stageweek iedere stagedag een voorbereide les. verzorgt met ingang van de stageweek iedere stagedag een individuele instructie. voorlezen (delen) van een zelfgekozen jeugdboek/verhaal voor aan de stageklas. uitvoeren van tien groepslessen, keuze/begeleiding van de lessen onder intensieve begeleiding van de mentor. uitvoeren van vijf individuele instructies. verzorgen van vijf overige activiteiten. Dit zijn vijf verschillende activiteiten die in overleg met de mentor worden bepaald. Indien mogelijk: accent op leiding geven aan de groep (weekafsluiting, met de groep naar buiten, op weg naar de gymzaal, etc.). afsluiten stage en het bespreken van de stage-ervaringen met de mentor. kennismaken met en voorstellen aan de stageklas (op een originele en doordachte wijze). uitvoeren van tien groepslessen, keuze/voorbereiding van de lessen onder begeleiding van de mentor. verzorgen van twee lesovergangen uitvoeren van drie observaties van jonge kinderen en hun spel aan de hand van observatie-instrumenten. uitvoeren van vijf individuele instructies/ begeleiden van spel.
Lesbezoek 1.1 & nagesprek
Lesbezoek & nagesprek
Lesbezoek 1.3 & nagesprek
Student op gemak stellen, wederzijdse verwachtingen uitspreken. Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok.
Eerste aanspreekpunt voor student en stageschool bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage.
Adviesbeoordeling eind blok 1 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 2.1. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 1.2 aan de opleider in de school.
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback vooraf (op lesvoorbereiding) en achteraf op gegeven lessen, aan de hand van de
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 80
1.4
voorlezen van een (zelfgekozen) verhaal/prentenboek aan de gehele groep. Het betreft hier theatraal voorlezen aan jonge kinderen. verzorgen twee dagdelen onderwijs aan groep 1/2 . verzorgen van vijf lesovergangen; de voorbereiding wordt voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. uitvoeren van vijf lessen/ leersituaties; de voorbereiding wordt voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. verzorgen van vijf overige activiteiten. Dit zijn vijf verschillende activiteiten die in overleg met de mentor worden bepaald. In tenminste twee activiteiten ligt het accent op opbrengstgericht werken (instrumenten, kwailteitskaarten, etc.). Student beschikt over eigen instrumenten, aangereikt vanuit de opleiding. afsluiten stage en bespreken stage-ervaringen met de mentor.
stagedoelen per blok.
Lesbezoek & nagesprek
Adviesbeoordeling eind blok 3 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 2.3. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 1.4 aan de opleider in de school.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 81
STAGEACTIVITEITEN PABO HvA VT JAAR 2
Verdeling taken en rollen
Jaar 2 VT STAGEACTIVITEITEN
Opleider in de school
Mentor
Instituutsopleider
Student PABO HvA Voltijd
2.1
kennismaken met en voorstellen aan de stageklas (op doordachte wijze). observeren mentor qua differentiatie in de groep: organisatie en inhoudelijk. oriëntatie op het gehanteerde leerlingvolgsysteem voor de stageklas. uitvoeren van drie gecompliceerde lessen (kies uit: vakoverstijgend, verschillende leeractiviteiten, differentiatie, op basis van verschillende didactische werkwijzen en leersituaties). Voorbereiding van de lessen wordt voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. in de lessen (dagdelen + gewone lessen) zit ten minste één lessenreeks van twee opeenvolgende lessen. verzorgen van drie voorbereide lesactiviteiten aan individuele leerlingen die verlengde instructie nodig hebben of extra instructie i.v.m. verrijkende activiteiten.
Lesbezoek & nagesprek
2.2
2.3
uitvoeren van drie gecompliceerde lessen: vakoverstijgend, verschillende leeractiviteiten, differentiatie, op basis van verschillende didactische werkwijzen en leersituaties. De lesvoorbereidingen worden voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. in de lessen (dagdelen + gewone lessen) zitten ten minste één lessenreeks van drie opeenvolgende lessen. bij de lessen zit ten minste één les waarin onderzoekend en ontwerpend leren als didactiek wordt gebruikt. uitvoeren van vijf overige activiteiten (waarbij het accent ligt op culturele verschillen, b.v. gesprekken met ouders, interculturele communicatie). afsluiten stage en bespreken stage-ervaringen met de mentor. kennismaken met en voorstellen aan de stageklas (op een originele en doordachte wijze). verzorgen van minimaal één dag en een aantal dagdelen onderwijs. uitvoeren van vier gecompliceerde lessen, b.v. vakoverstijgend, verschillende leeractiviteiten, differentiatie, op basis van verschillende didactische werkwijzen en leersituaties. De lesvoorbereidingen worden voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. in de lessen (dagdelen + gewone lessen) zitten ten minste twee lessenreeksen van drie opeenvolgende lessen. in de lessen zitten ten minste drie lessen waarbij gebruik wordt gemaakt van zelf ontwikkeld onderwijsmateriaal. verzorgen van vijf voorbereide lesactiviteiten aan individuele leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben.
Lesbezoek & nagesprek
Lesbezoek & nagesprek
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok.
Eerste aanspreekpunt voor student en stageschool bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage.
Adviesbeoordeling eind blok 1 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 2.1. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 2.2 aan de opleider in de school
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok. Adviesbeoordeling eind blok 3 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 2.3.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 82
2.4
verzorgen van minimaal twee dagen en een aantal dagdelen onderwijs. uitvoeren van vier gecompliceerde lessen: vakoverstijgend, verschillende leeractiviteiten, differentiatie, op basis van verschillende didactische werkwijzen en leersituaties. De lesvoorbereidingen worden voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. in de lessen (dagdelen + gewone lessen) zitten ten minste twee lessenreeksen van drie opeenvolgende lessen. verzorgen van vijf overige activiteiten (accent op begeleiden van samenwerken en groepsdynamica) afsluiten stage en bespreken stage-ervaringen met de mentor.
Lesbezoek & nagesprek
Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 2.4 aan de opleider in de school.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 83
STAGEACTIVITEITEN PABO HvA VT JAAR 3 Profilering Jonge kind
Verdeling taken en rollen
Jaar 3 VT Profilering Jonge kind STAGEACTIVITEITEN
Opleider in de school
Mentor
Instituutsopleider
Student PABO HvA Voltijd
3.1 &
3.2
Planning maken van het blok en bespreken met de mentor. Gericht observeren van ontwikkeling van kinderen. Het registreren van observatiegegevens in relatie tot ontwikkelingslijnen van kinderen. Het bestuderen en analyseren van gegevens uit het leerlingvolgsysteem voor de onderbouw van de stageschool, met aandacht voor het niveau van de groep en het niveau van individuele kinderen (OGW, HGW en passend onderwijs). Verwerking in lessen. Opstellen en uitvoeren van een individueel handelingsplan,met gebruikmaking van LVSgegevens en uitgaande van de onderwijsbehoeften van de betreffende leerling (HGW en OGW). Ontwerpen en (mede) inrichten van een rijke leeromgeving voor jonge kinderen, met aandacht voor verschillende niveaus en integratie van verschillende vakken. Het ontwerp is o.a. gebaseerd op toetsgegevens en observaties van werk van kinderen. Het verzorgen van ten minste zes dagdelen en twee dagen onderwijs aan de hele groep. Het geven van procesgerichte begeleiding tijdens opdrachten voor de kunstzinnige vakken. Verzorgen van twee lessen Engels in de onderbouw. Het verzorgen van (of ontwikkelen van) ten minste acht lessen / activiteiten taalontwikkeling en acht lessen/activiteiten rekenontwikkeling, met aandacht voor verschillende niveaus van kinderen. Verdieping in de voorschoolse blok en het VVE-beleid van de stageschool.
Lesbezoek & nagesprek
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok.
Eerste aanspreekpunt voor student en stageschool bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage.
Adviesbeoordeling eind blok 1 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 3.1. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 3.2 aan de opleider in de school
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 84
STAGEACTIVITEITEN PABO HvA VT JAAR 3 Profilering Oudere kind
Verdeling taken en rollen
Jaar 3 VT Profilering Oudere kind STAGEACTIVITEITEN
Opleider in de school
Mentor
Instituutsopleider
Student PABO HvA Voltijd
3.1 &
3.2
Planning maken van het blok en bespreken met de mentor. Gericht observeren van leren en gedrag van kinderen. Het registreren van toets- en observatiegegevens en het gebruik maken hiervan voor de inrichting van lessen. Het verzamelen, bestuderen en analyseren van gegevens uit het leerlingvolgsysteem voor de bovenbouw van de stageschool, met aandacht groepsniveau en individueel niveau. Aansluiting bij bestaande groepsplannen, verwerking in eigen lessen (OGW, HGW en passend onderwijs). Opstellen en uitvoeren van een individueel handelingsplan,met gebruikmaking van LVSgegevens en uitgaande van de onderwijsbehoeften van de betreffende leerling (HGW en OGW). Het ontwikkelen en uitvoeren van een geïntegreerde lessenserie rondom een thema. Het verzorgen van ten minste zes dagdelen en twee dagen onderwijs aan de hele groep. Het geven van procesgerichte begeleiding tijdens opdrachten voor de kunstzinnige vakken. Verzorgen van vijf lessen Engels in een bovenbouwgroep. Het verzorgen van (of ontwikkelen van) ten minste acht lessen / activiteiten taalontwikkeling en acht lessen/activiteiten rekenontwikkeling, met aandacht voor verschillende niveaus van kinderen. Verdieping in de afsluiting van groep 8 en de verwijsprocedure voortgezet onderwijs op de eigen praktijkschool.
Lesbezoek & nagesprek
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok.
Eerste aanspreekpunt voor student en stageschool bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage.
Adviesbeoordeling eind blok 1 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 3.1. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 3.2 aan de opleider in de school
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 85
STAGEACTIVITEITEN PABO HvA DT JAAR 1
Verdeling taken en rollen
Jaar 1 DT STAGEACTIVITEITEN Student PABO HvA Deeltijd Verkort
1.1
1.2
1.3
1.4
kennismaken mentor, school en klas. zich voorstellen/presenteren aan de stageklas (op een originele en doordachte wijze). uitvoeren van ten minste drie groepslessen, keuze/voorbereiding van de lessen onder intensieve begeleiding van de mentor. verzorgen van observatieopdrachten van kinderen en de mentor aan de hand van observatie-instrumenten. uitvoeren van ten minste drie individuele instructies; keuze/voorbereiding van de lessen onder begeleiding. voorlezen (delen) van een zelfgekozen jeugdboek/verhaal aan de stageklas. uitvoeren van ten minste zes groepslessen, keuze/voorbereiding van de lessen onder intensieve begeleiding van de mentor. verzorgen van ten minste drie overige activiteiten. Dit zijn drie verschillende activiteiten die in overleg met de mentor worden bepaald. Indien mogelijk: accent op leiding geven aan de groep (buiten school, tijdens weekafsluiting, op weg naar de gymzaal, etc.). verzorgen van twee lesovergangen. afsluiten stage onderbouw (groep 3/4) en het bespreken van de stage-ervaringen met de mentor. voorstellen aan en kennismaken met de stageklas. Verzorgen ten minste één dagdeel onderwijs aan stageklas. uitvoeren van ten minste zes groepslessen, keuze/voorbereiding van de lessen onder begeleiding van de mentor. uitvoeren van ten minste drie individuele instructies. verzorgen van ten minste drie overige activiteiten. Dit zijn drie verschillende activiteiten die in overleg met de mentor worden bepaald. verzorgen twee dagdelen onderwijs aan stageklas. uitvoeren van ten minste vijf lessen/ leersituaties; de voorbereiding wordt voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. verzorgen van ten minste drie overige activiteiten. Dit zijn drie verschillende activiteiten die in overleg met de mentor worden bepaald. In tenminste twee activiteiten ligt het accent op opbrengstgericht werken (instrumenten, kwailteitskaarten, etc.). Student beschikt over eigen instrumenten, aangereikt vanuit de opleiding. verzorgen van ten minste drie lessen aan individuele leerlingen (accent ligt op verschillende leerstijlen, differentiatie: verlengde instructie of verrijking). afsluiten stage bovenbouw en bespreken stage-ervaringen met de mentor.
Opleider in de school
Mentor
Instituutsopleider
Lesbezoek & nagesprek
Lesbezoek & nagesprek
Lesbezoek & nagesprek
Lesbezoek & nagesprek
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok. Adviesbeoordeling eind blok 1 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 1.1. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 1.2 aan de opleider in de school.
Eerste aanspreekpunt voor student en stageschool bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage.
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok. Adviesbeoordeling eind blok 3 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 1.3. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 1.4 aan de opleider in de school.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 86
STAGEACTIVITEITEN PABO HvA DT JAAR 2
Verdeling taken en rollen
Jaar 2 DT STAGEACTIVITEITEN Student PABO HvA Deeltijd Verkort
2.1
2.2
2.3
uitvoeren van ten minste drie gecompliceerde lessen: vakoverstijgend, verschillende leeractiviteiten, differentiatie, op basis van verschillende didactische werkwijzen en leersituaties. De lesvoorbereidingen worden voorgelegd aan de mentor ter goedkeuring. in de lessen (dagdelen + gewone lessen) zitten ten minste twee lessenreeksen van drie opeenvolgende lessen. in de lessen zitten ten minste drie lessen waarbij gebruik wordt gemaakt van zelf ontwikkeld onderwijsmateriaal. verzorgen van ten minste drie voorbereide lesactiviteiten aan individuele leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. verzorgen van ten minste één dag onderwijs. uitvoeren van ten minste zes groepslessen, keuze/voorbereiding van de lessen onder begeleiding van de mentor. in de lessen (dagdelen + gewone lessen) zitten ten minste twee lessenreeksen van drie opeenvolgende lessen. in de lessen zitten ten minste drie lessen waarbij gebruik wordt gemaakt van zelf ontwikkeld onderwijsmateriaal. verzorgen van ten minste drie overige activiteiten. Dit zijn drie verschillende activiteiten die in overleg met de mentor worden bepaald. Indien mogelijk: accent op leiding geven aan de groep (buiten school, op weg naar de gymzaal, etc.). verzorgen van ten minste twee dagen onderwijs. gericht observeren van ontwikkeling van kinderen. het registreren van observatiegegevens in relatie tot ontwikkelingslijnen van kinderen. Het bestuderen en analyseren van gegevens uit het leerlingvolgsysteem van de stageschool, met aandacht voor het niveau van de groep en het niveau van individuele kinderen. Verwerking in lessen. ontwerpen en (mede) inrichten van een rijke leeromgeving, met aandacht voor verschillende niveaus en integratie van verschillende vakken. Het ontwerp is o.a. gebaseerd op toetsgegevens en observaties van werk van kinderen. het verzorgen van ten minste twee dagdelen en twee dagen onderwijs aan de hele groep. het verzorgen van (of ontwikkelen van) ten minste vier lessen / activiteiten taalontwikkeling en vier lessen/activiteiten rekenontwikkeling, met aandacht voor verschillende niveaus van kinderen
Opleider in de school
Mentor
Instituutsopleider
Lesbezoek & nagesprek
Lesbezoek & nagesprek
Lesbezoek & nagesprek
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok. Adviesbeoordeling eind blok 1 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 2.1. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 2.2 aan de opleider in de school.
Eerste aanspreekpunt voor student en stageschool bij vragen en/of calamiteiten op het gebied van praktijk / stage.
Activiteitenplanning met student doornemen Begeleiding en feedback op (voorbereiding van) lessen, aan de hand van de stagedoelen per blok. Adviesbeoordeling eind blok 3 a.d.h.v. doelen en beoordelingscriteria, en m.b.v. beoordelingsformulier 2.3. Inhoudelijk advies t.b.v. beoordeling 2.4 aan de opleider
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 87
2.4
Verdieping in de voorschoolse (VVE) of naschoolse (VO) blok (al naar gelang van de gekozen profilering). Het verzorgen van ten minste vier dagen onderwijs aan de hele groep.
Lesbezoek & nagesprek
in de school.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 88
Bijlage F Competentiematrix Leren lesgeven in de grote stad (Amsterdam)
Competentiematrix Pabo HvA en UPvA Leerkracht primair onderwijs is een complex en uitdagend vak. Het vraagt kennis over onderwijs, leren, opvoeding en schoolvakken, maar ook vaardigheden op het terrein van instrueren, begeleiden, volgen en communiceren, en een houding waarbij de leerkracht voortdurend gericht is op het leren van kinderen en van zichzelf. Het geheel van kennis, vaardigheden en houding noemen we competenties. De competenties die volgens de HvA en de UPvA nodig zijn voor het leraarschap zijn uitgewerkt in deze competentiematrix. Het uitgangspunt van deze matrix vormt de uitwerking van de Amsterdamse beroepsstandaarden voor het primair onderwijs, die weer ontleend zijn aan de definiëring van de landelijk vastgestelde SBL-competenties. Ook is gebruik gemaakt van de competentiemeter van Pabo HvA en heeft er een aanscherping plaatsgevonden op basis van profilering van de opleiding op het gebied van ‘Urban Education’. In de competentiematrix zijn drie niveaus aangegeven. De niveaus geven de richting van de ontwikkeling tot leerkracht basisonderwijs aan. Student en opleiding hebben hiermee de mogelijkheid de voortgang qua ontwikkeling te volgen en te bewaken. De drie niveaus zijn: 1. Beginnend (jaar 1, waarvan de onderstreepte aspecten gekenmerkt zijn als zijnde in de basis ‘beroepsgeschikt’), 2. In ontwikkeling (realisatie in jaar 2 en 3 en eis voor lio-bekwaam). 3. Startbekwaam (na lio-blok, afgestudeerden van HvA en UPvA moeten aan deze eisen voldoen) Daarnaast zijn bij wijze van ontwikkelingsperspectief de twee daarop volgende niveaus opgenomen: 4. Vakbekwaam (te bereiken na ongeveer 5 jaar ervaring als leerkracht primair onderwijs) 5. Excellent Deze competentiematrix is de maat waarmee de beroepsontwikkeling van de studenten wordt gemeten in de stage en de opleiding. Omdat we met deze matrix aansluiten bij de normen die binnen het Amsterdamse basisonderwijs zijn vastgesteld zal dit de overgang van student naar leerkracht soepeler laten verlopen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 89
INTERPERSOONLIJK COMPETENT
Beginnend
A 8 Algemene communicatie
Komt gemaakte afspraken meestal na en communiceert over niet nagekomen afspraken. Communiceert voornamelijk vanuit eigen perspectief.
In ontwikkeling Komt gemaakte afspraken altijd na.
Startbekwaam
Vakbekwaam
Denkt vooruit, plant zelf afspraken in en helpt de ander herinneren aan de afspraak.
Communiceert verbaal en non-verbaal met leerlingen door zich ook in de leerling te verplaatsen. Reageert op inhoudsniveau.
Stelt soms een vraag.
Communiceert met leerlingen op een wijze die past bij hun achtergrond en ontwikkeling.
Stelt af en toe vragen. Heeft zicht op eigen en andermans emoties.
Houdt zich in en weert agressie af. Signaleert vormen van ineffectieve communicatie bij zichzelf en anderen
Is zich bewust van de verschillende niveaus in communicatie (inhouds-, betrekkings-, bestaansniveau) en kan op deze niveaus effectief communiceren.
Geeft en wekt vertrouwen. Signaleert tijdig gespannen situaties in de groep of tussen leerlingen en reageert hier adequaat op. Stimuleert het oplossend vermogen van de leerlingen
Excellent Communiceert effectief, efficiënt en met empathie op elk niveau. Kan goed vragen stellen en de ander stimuleren om ook vragen te stellen. Heeft gezag en geniet vertrouwen; buigt agressie om en verbetert zo de relatie.
Sluit in de contacten met ouders en kinderen op effectieve wijze aan bij cultureel bepaalde communicatiepatronen.
Voorkomt door tijdig ingrijpen een gespannen situatie in de groep of tussen leerlingen
Heeft goed zicht op wat leerlingen, ouders bezighoudt en weet geregeld moeilijke leerlingen, ouders voor zich winnen.
Coacht anderen bij lastige leerlingen, ouders en situaties
Stelt de juiste vragen op het juiste moment.
Reageert adequaat als een leerling onheus wordt bejegend door medeleerlingen
B Communicatie met leerlingen, ouders
Toont belangstelling voor wat leerlingen bezighoudt.
Heeft zicht op enkele aspecten van dat wat leerlingen, ouders bezig houdt.
Heeft zicht op wat leerlingen, ouders bezighoudt en weet dat af en toe te benutten.
Signaleert lastig gedrag van leerlingen en ouders.
Gaat lastige situaties met leerlingen, ouders en situaties wel aan, maar heeft daarbij hulp van anderen nodig.
Houdt zich staande bij lastige leerlingen, ouders en situaties.
Is in staat eenvoudige leerstof uit te leggen. Handelt vanuit eigen perspectief. Probeert inschatting te maken van achtergrond.
Begeleidt en stimuleert. Kan benoemen welke theoretische modellen ten grondslag liggen aan zijn interventies.
Stimuleert, bemiddelt en confronteert. en handelt adequaat.
Maakt steeds verbintenis tussen persoon en belang.
Benadert leerlingen met respect voor hun achtergrond en eigenheid
Kent de achtergrond, of achterhaalt de achtergrond van leerlingen.
8
Bespreekt met ( groep) leerlingen hun ideeën over de waarde die onderwijs heeft voor hun toekomst
Biedt collega’s hulp om lastige groepssituaties op te lossen
Verbetert door eigen handelen lastige situaties en de relatie met lastige leerlingen, ouders. Bespreekt met ouders de waarde van onderwijs voor de toekomst van hun kind(eren). Leidt, begeleidt, stimuleert, bemiddelt en confronteert op een vanzelfsprekende en geaccepteerde manier Bespreekt in de groep verschillende achtergronden en omgangsvormen en bevordert het onderlinge begrip en respect middels dialoog.
Indeling in aspecten op basis van huidige competentiematrix UPvA en ILO
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 90
C Communicatie gericht op relatie
Toont belangstelling voor leerlingen en ouders.
Maakt doelgericht contact met alle leerlingen, ouders.
Initieert gesprek over normen en waarden op individueel niveau en in groepsverband
Is bereid zich in de leefwereld en achtergrond van leerlingen te verdiepen.
Bevordert samenwerking tussen leerlingen.
Expliciteert dat leerkracht invloed heeft op de mening, het oordeel en het standpunt van leerlingen en dat meedenken noodzaak is.
Maakt incidenteel informeel contact met leerlingen, ouders.
D Feedback Geven
Geeft feedback op gedrag, gericht op actuele situatie. Geeft feedback op leergedrag gericht op actuele situatie.
Kent de brede culturele en religieuze achtergrond van leerlingen en hun ouders.
Geeft feedback gericht op ontwikkeling. Geeft feedback op metacognitief niveau en stimuleert nadenken over leren.
Geeft feedback op resultaten.
E Communicatie met groepen
Kan de groep aanspreken.
Kan de groep aanspreken en aansturen.
Ziet wat er in de groep gebeurt en maakt keuzes in de wijze van reageren.
Kan kenmerken noemen van taakgedrag en sociaal gedrag van afzonderlijke groepsleden.
Kan groepjes aanspreken en aansturen.
Herkent ontwikkelingen in de groep en in de subgroepen.
Kan de opbouw van de groep beschrijven.
Hanteert leefregels in de groep ter bevordering van de omgang met verschillende achtergronden.
Bespreekt relatie rolmodel en ontwikkeling met leerlingen. Maakt wederzijdse relatie tot gespreksonderwerp.
Maakt communicatieprocessen en patronen met kinderen, ouders en collega’s bespreekbaar. Maakt verschillen in communicatiepatronen met kinderen, ouders en collega’s bespreekbaar. Bespreekt doelen in communicatie met kinderen, ouders en collega’s.
Bevordert samenwerking tussen leerlingen door het geven van groepsopdrachten waarin iedereen een taak heeft.
Bespreekt in het team communicatievormen en – stijlen en werkwijzen die aansluiten bij verschillende achtergronden van leerlingen en/of die de samenwerking bevorderen.
Geeft feedback op resultaten en maakt analyse van tendensen op langere termijn. Koppelt dit terug.
Formuleert feedback vanuit ontwikkeling en langere termijn. Kan respectvol confronteren.
Stimuleert het zelfvertrouwen van leerlingen door waardering te tonen voor hun inspanningen.
Checkt altijd of de leerling op taalniveau, betrekkingsniveau en appel de boodschap begrijpen.
De motivatie en attributie van de leerling is uitgangspunt voor feedback en sturen op leren.
Stimuleert leerlingen om binnen gestelde kaders een opdracht uit te voeren.
Observeert systematisch groepsproces bij leerlingen.
Observeert systematisch groepsproces bij collega’s.
Beschrijft en analyseert systematisch groepsproces
Bespreekt met leerlingen hun toekomstige leerroutes gerelateerd aan hun ambitie en mobiliteitsbeelden.
Stuurt en begeleidt groepsproces Bespreekt met leerlingen hun toekomstperspectief en ambitie.
Zet dialoog ingang over de normen van de school met betrekking tot niveau, omgangsprotocol, verwachtingen ten aanzien van leerlingen.
Maakt de gewenste omgangsvormen in de groep bespreekbaar en stuurt daarop.
Kan feedback geven, concreet en specifiek, over deelaspecten, gericht op ontwikkeling en lange termijn, aan leerlingen en collega’s.
Expliciteert visie op richting waarin groepsproces zou moeten groeien, op basis van observatie en analyse. Verzamelt informatie over verschillende achtergronden en de daarin geldende omgangsvormen en beschrijft op basis hiervan de omgangsvormen binnen de groep/school.
Bespreekt met leerlingen hun percepties van sociale segregatie en mobiliteit. Bespreekt met kinderen de positie van de leerlingen in de klassen- / schoolorganisatie.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 91
F Schriftelijke communicatie
Communiceert schriftelijk op B2niveau
Maakt zelden taal- en spelfouten in geschreven teksten Stemt schriftelijk taalgebruik af op de doelgroep
G Mondelinge communicatie
Toont aan zich bewust te zijn van taalfouten en grammaticale fouten. Afstemming van taalniveau op de ontvanger is wisselend.
Maakt zelden taalfouten en grammaticale fouten. Stemt taalgebruik meestal goed af op de ontvanger.
Schrijft foutloos Nederlands. Schrijft brieven, verslagen, rapporten en handelingsplannen volgens de normen die daaraan gesteld worden binnen het primair onderwijs. Spreekt foutloos Nederlands.
Gebruikt verschillende taalstrategieën om de ander te begrijpen en om te communiceren.
Stemt taalniveau af op ontvanger en op de situatie.
.
Toont respect voor het standpunt van leerlingen, ouders en collega’s, geeft duidelijk aan als hij het oneens is met het standpunt.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 92
PEDAGOGISCH COMPETENT A Zicht op leerlingen
Beginnend Heeft oog voor “de groep”.
In ontwikkeling Heeft binnen de groep oog voor individuele leerlingen.
Heeft oog voor individuele leerlingen. Benadert leerlingen als individuen, onderkent de verschillende achtergronden van leerlingen in de groep en speelt hierop in.
B Bevorderen van competentie
Vraagt hulp aan de mentor om de beginsituatie van de groep leerlingen in te schatten. Geeft leertaken die passen bij de beginsituatie.
Startbekwaam Verdiept zich in iedere leerling en biedt een aanbod dat aansluit bij de leerstijl en ontwikkeling van de leerling. Consulteert collega’s bij twijfels over het ontwikkelingspatroon van leerlingen.
Houdt rekening met verschillen in ontwikkelingstempo van leerlingen.
Signaleert bij leerlingen stagnaties in hun ontwikkeling en onderneemt tijdig en adequaat actie.
Zoekt zelf naar oorzaken van afwijkend gedrag.
Herleidt afwijkend gedrag soms tot ontwikkelingsproblemen.
Houdt aantoonbaar rekening met de beginsituatie van individuele leerlingen.
Geeft passende leertaken aan individuele leerlingen.
Hanteert verschillende strategieën om beginsituatie in te schatten.
Geeft duidelijk aan waar, hoe en wanneer vragen gesteld kunnen worden.
Geeft uitdagende leertaken. Activeert voorkennis.
Geeft aan welk leergedrag wenselijk is. Formuleert passende leerdoelen. Activeert voorkennis en maakt dit voor de leerlingen inzichtelijk. Is duidelijk over zijn verwachtingen van leerlingen, geeft aan wat ze aankunnen en geeft complimenten.
Stelt voor alle leerlingen in de groep uitdagende leerdoelen vast en handelt daarnaar Achterhaalt of deze leerdoelen zijn gehaald. Spreekt hoge verwachtingen uit naar leerlingen, daagt hen uit dit waar te maken en complimenteert hen.
C Bevorderen van autonomie
Biedt keuzemogelijkheden in leertaken
Biedt keuzemogelijkheden in leerroutes Biedt keuzemogelijkheden in ondersteunend materiaal
Biedt keuzes in samenwerkingsvorm, volgorde, hoeveelheid van taken, aard van de taken.
Vakbekwaam Weet wanneer afwijkend gedrag voortkomt uit ontwikkelingsproblemen. Consulteert externe instanties daarover en onderneemt passende actie. Benadert de groep als een geheel, waarbij iedere leerling waardering krijgt voor zijn/haar eigenheid.
Excellent Herkent in school trends bij ontwikkeling en leren van leerlingen. Presenteert trends aan collega’s. Bespreekt met collega’s tips en mogelijkheden om ontwikkelachterstanden bij leerlingen vroegtijdig te signaleren en aan te pakken.
Betrekt in analyses van de ontwikkeling van leerlingen informatie uit meerdere bronnen en van andere deskundigen en betrokkenen (waaronder ouders/verzorgers).
Bespreekt met collega’s hoe zij op een adequate wijze om kunnen gaan met verschillen in ontwikkeling en gedrag tussen leerlingen.
Leeft leergedrag voor.
Vraagt leerlingen om feedback op bepaalde leeractiviteiten en gebruikt deze feedback om het aanbod binnen de school zichtbaar te verbeteren.
Laat de leerlingen de leeropbrengsten en hun gevoelens daarover benoemen. Stelt samen met leerlingen uitdagende leerdoelen op en maakt leerlingen medeverantwoordelijk voor het behalen van hun leerdoelen Stimuleert leerlingen om het beste uit zichzelf halen, door hen nog een stapje verder uit te dagen als voor mogelijk werd Gehouden Voert stimulerende gesprekken met leerlingen over de voortgang van het realiseren van hun leerdoelen Organiseert momenten waarop leerlingen zelf de leerdoelen en vormgeving van leertaken bepalen en uitvoeren. Begeleidt dat proces.
Laat leerlingen zelf oplossingsrichtingen, stappenplannen bedenken.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 93
D Creëren van een rijke leeromgeving
Stelt kinderen vragen over zichzelf. Daagt leerlingen uit zelf vragen te stellen. Kan beperkingen en mogelijkheden benoemen van de leefwereld van de leerlingen in relatie tot de leerstof.
Gebruikt meerde strategieën om kinderen met verschillende achtergronden te betrekken bij het leren. Stelt leerlingen vragen naar hun achtergrond en leefwereld. Zorgt voor een leeromgeving die leerlingen bewust maakt van de ander. Stimuleert de belangstelling van leerlingen voor andere culturen, gebruiken, overtuigingen en talen.
E Creëren van veiligheid
Kan benoemen welke aspecten bijdragen tot een veilige leeromgeving.
Schept in de regel een veilige leeromgeving .
Deelt leerlingen omgangsregels mee en is gericht op het handhaven ervan. .
Gebruikt conflicterende situaties op problemen te verhelderen. Bespreekt omgangsregels met leerlingen en handhaaft deze consequent.
F Toepassen van pedagogisch repertoire
Beschrijft gedrag. Observeert systematisch sociaalemotioneel gedrag, leergedrag. Reageert met gebruikmaking van repertoire, onder begeleiding op leergedrag en sociaal emotioneel gedrag.
Biedt een rijke taalleeromgeving aan in beeld, woord en tekst. Biedt een rekenrijke omgeving aan in woord, beeld en tekst.
Leert de leerlingen zorg te dragen voor de leeromgeving, afgestemd op de actualiteit van de groep. Biedt een rijke culturele leeromgeving, waarbij de stad als bron wordt gebruikt.
Daagt uit tot leren waarbij gebruik wordt gemaakt van meervoudige intelligenties. Is in staat de verschillen tussen leerlingen in te zetten als een verrijking voor de leefomgeving.
Probeert leerlingen medeverantwoordelijk te maken voor een veilige leeromgeving.
Schept en handhaaft een veilige leeromgeving, waar leerlingen zich medeverantwoordelijk voor voelen.
Treedt op bij negatieve groepsprocessen en anticipeert daarop. Stimuleert leerlingen om bij vragen een medeleerling om uitleg tevragen en te geven.
Registreert gericht sociaal-emotioneel gedrag en leergedrag.
Handelt adequaat, gefundeerd op basis van observaties en interpretatie.
Interpreteert, onderbouwt, sociaalemotioneel gedrag, leergedrag.
Kiest zelfstandig uit handelingsrepertoire, deels intuïtief, deels gericht, gefundeerd op basis van geobserveerd leergedrag en sociaal /emotioneel gedrag.
Gebruikt meerdere handelswijzen voor eenzelfde soort situatie. Fundeert soms achteraf handelen op basis van theorie.
Stelt zich steeds op de hoogte van actuele uitkomsten van pedagogisch onderzoek. Vertaalt dat naar de onderwijspraktijk
Stelt zich voortdurend op de hoogte van actuele maatschappelijke ontwikkelingen rondom jeugd en vertaalt dat naar een bruikbaar handelingsrepertoire.
Is een rolmodel voor transparantie in legitimering voor handelen
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 94
VAKDIDACTISCH COMPETENT A Leren denken en leren leren
Beginnend Kan leeractiviteiten beschrijven en benoemen. Begrijpt wat leerlingen (moeten) leren denken bij de verschillende vakken. Stuurt bij lesactiviteiten op het leren leren (hoe moet je dit leren).
B Vakkennis en vakvaardigheden
C Taakgerichte leeromgeving creëren
In ontwikkeling Herkent leernoodzaak. Vertaalt leernoodzaak bij inhouden naar lessen/activiteiten. Vertaalt leeractiviteiten naar werkvormen.
Startbekwaam
Vakbekwaam
Stelt leernoodzaak systematisch vast voor individuele leerlingen en voor groepen.
Formuleert op basis van onderzoek didactische concepten omtrent onderwerpen, thema’s, vakken.
Ontwerpt onderwijs, afgestemd op vastgestelde onderwijsnoodzaak, voor individuen en voor groepen.
Volgt vooral de inhoudelijke lijn van het schoolboek.
Raadpleegt naast het schoolboek ook de methode.
Biedt lesstof aan die past bij de leerlijn en de vooraf gestelde doelen.
Toont parate, wendbare inhoudelijke kennis.
Toont inhoudelijke kennis op niveau van het schoolboek.
Toont parate inhoudelijke kennis die schoolboek ontstijgt.
Sluit in het aanbod aan bij de doorlopende leerlijnen binnen de school.
Kan inhoudelijk los van schoolboek werken.
Prikkelt de leerlingen af en toe voor het vak en kan de relevantie benoemen.
Geeft aanzet tot het verantwoorden van inhoudelijke keuzes.
Beargumenteert inhoudelijke keuzes in het licht van de eisen die de overheid aan het basisonderwijs stelt.
Beargumenteert relevantie van les en onderwijs overtuigend.
Prikkelt de leerlingen geregeld voor het vak en gaat het gesprek over relevantie aan.
Maakt het vak altijd aantrekkelijk voor leerlingen.
Zoekt gericht stimulerende materialen die passen bij de les die aan de orde is.
Zorgt voor ondersteunende. en stimulerende materialen.
Benoemt leeractiviteiten.
Beargumenteert keuze van leeractiviteiten.
Biedt leermaterialen en -middelen aan die passen bij de verschillende achtergronden van de leerlingen
Koppelt leeractiviteiten aan leerdoelen
Heeft onderzoekende houding ten aanzien van ingezette werkvormen.
Gebruikt directe instructie werkvormen.
Gebruikt verscheidene aanbiedende en activerende werkvormen, die aansluiten bij het leerstofonderdeel en de ontwikkeling van de doelgroep.
Gebruikt materiaal en middelen die aanwezig zijn in de klas en die horen bij de methode.
Gebruikt afwisselend aanbiedende en activerende werkvormen
Stimuleert (anderstalige) leerlingen in hun taalontwikkeling door een taalrijke leeromgeving aan te bieden (woord, beeld en tekst) Geeft taakgerichte feedback.
Excellent
Bewaakt de doorlopende leerlijnen van de diverse vakkennis en vakvaardigheden binnen de school als geheel.
Biedt de lesstof aan vanuit de gestelde doelen en hanteert de methode als ondersteunend Ontwerpt onderwijs dat onderzoeksvaardigheden bij leerlingen ontwikkelt. Stimuleert collega’s om vernieuwende werkvormen te gebruiken waarmee kan worden aangesloten op verschillende niveaus in een groep.
Kiest en ontwerpt leeractiviteiten steeds op weloverwogen gronden. Staat voortdurend stil bij leeropbrengst. Gebruikt rijke verscheidenheid aan aanbiedende en activerende werkvormen. Verzamelt informatie over nieuwe inhoudelijke en didactische aanpakken en bespreekt de toegevoegde waarde hiervan met collega’s.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 95
D Geven van instructie
Kan vertellen over de leerstof.
Geeft directe instructie en sluit daarmee aan op de ontwikkeling van leerlingen.
Hanteert directe instructievormen en betrekt leerlingen actief bij de les.
Kan een gerichte instructie geven om complexe taak uit te voeren.
Kan leerlingen zelfstandig laten denken over een casus, probleem, opgave.
Kan leerlingen eigen werktaak en leertaak laten formuleren en uitvoeren
Kan vakinhoud presenteren. Kan een gerichte instructie geven voor een enkelvoudige taak.
Kan kennis en vaardigheid aan de hand van stappenplan uitleggen Geeft instructie die voldoet aan de volgende kenmerken: gelaagd, bevat instructie op niveau van opdracht en op niveau van sturen op leren E Begeleiden, stimuleren en sturen van denken en leren
Kan in kleine leerstofeenheden hulp bieden.
Bereidt begeleidingsstrategieën voor bij lessen.
Leert leerlingen herkennen wanneer het leren en denken stagneert.
Bespreekt met leerling persoonlijkheidskenmerken.
Anticipeert op mogelijke problemen bij de les.
Kan ter plekke analyseren waar leren en denken stagneert.
Daagt leerlingen uit het geleerde op verschillende manieren toe te passen
Bespreekt met leerlingen hun prestaties en gedrag in het licht van de te behalen leerdoelen.
Maakt motiverend onderwijs, dat uitdaagt tot leren.
Stimuleert leerlingen om in groepen meerdere toepassingen van het geleerde te bedenken.
Heeft verscheidene begeleidingsstrategieën paraat. Leerprocessen begeleiden gericht op halen van leerdoelen. Stimuleert leerlingen hardop oplossingen te bedenken. Laat leerlingen oplossingsstrategieën onderling vergelijken. F Differentiëren van leerprocessen
Geeft instructies aan kleine groepjes.
Zoekt oplossingen voor verschillen.
Houdt rekening met verschillen.
Zoekt naar toegesneden bijspijkeractiviteiten. Voert groepsplan uit.
G Evalueren van leer- en ontwikkelingsprocessen
Ontwerpt onderwijs dat aansluit bij de belevingswereld van het kind, en de horizon ervan verbreedt.
Leert leerlingen elkaar te begeleiden. Spreekt met leerlingen over hun mogelijkheden om het nieuw geleerde toe te passen in andere situaties.
Stimuleert gebruik van metacognitieve regulatie strategieën.
Geeft feedback op de meerwaarde van samenwerking voor het resultaat.
Laat leerlingen leerresultaten aan oplossingsstrategieën koppelen en conclusies trekken.
Kiest adequate, toegesneden bijspijkeractiviteiten.
Laat leerlingen zoveel mogelijk op eigen niveau werken.
Zoekt naar verrijkingsoefeningen.
Kiest adequate, toegesneden verrijkingsoefeningen
Hanteert voor twee basisvakken groepsplannen en herkent hierbinnen de cruciale leermomenten.
Leert leerlingen een probleemanalyse te maken van stagnatie in denken en leren
Hanteert groepsoverstijgende doelen voor alle vakken en herkent daarbinnen de cruciale leermomenten.
Ontwikkelt en gebruikt voor alle vakken groepsplannen en herkent de cruciale leermomenten daarbinnen.
Gebruikt toetsen en correctiemodellen van collega’s of het schoolboek.
Maakt soms eigen toetsen en correctiemodellen.
Ontwerpt relatief betrouwbare en valide toetsen en correctiemodellen.
Ontwerpt betrouwbare en valide toetsen en correctiemodellen.
Evalueert de leeropbrengst van onderwijsactiviteiten aan de hand van leerdoelen.
Heeft weet van tekorten van methodegebonden toetsen.
Gebruikt waar relevant voortoetsen en diagnostische toetsen.
Integreert allerhande evaluatietechnieken in het leren van leerlingen.
Heeft zicht op toetsen naast methodegebonden toetsen.
Zet vanuit theorie en onderzoek, brede kennis in die werkt.
Beschrijft leerlijnen voor individuen en groepen.
Evalueert leeropbrengsten systematisch en koppelt terug naar ontwerpdoel.
Staat geregeld stil bij leeropbrengsten.
Ontwikkelt leerlijnen voor individuen en groepen.
Verbetert leerlijnen op basis van evaluaties.
Stelt zich steeds op de hoogte van actuele ontwikkelingen van didactisch onderzoek en vertaalt dat naar de onderwijspraktijk. Stelt zich steeds de hoogte van actuele maatschappelijke ontwikkelingen rondom onderwijs, en vertaalt dat naar de onderwijspraktijk.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 96
ORGANISATORISCH COMPETENT A Organiseren van passende en uitdagende leeromgeving
Beginnend
In ontwikkeling
Startbekwaam
Bereidt eigen onderwijsactiviteiten voor.
Bereidt vooral eigen aandeel in de les voor, en dat van leerlingen.
Bereidt leerling-activerende les voor, met mogelijkheden voor differentiatie.
Heeft zicht op leerlingen tijdens de groepsles.
Heeft goed overzicht tijdens de les.
Werkt soms in andere opstelling, of buiten het lokaal.
Heeft overzicht over leerlingen tijdens lessen aan een kleine groep. Is helder over de leertaken.
Gebruikt enkele activiteiten en werkvormen. Communiceert duidelijk naar de groep wat er gedaan moet worden.
Formuleer de doelen, taken en verwachtingen SMART. Weet activiteiten en werkvormen gevarieerd in te zetten.
Vakbekwaam Zorgt voor een sfeervol ingericht lokaal. Introduceert nieuwe werkvormen en activiteiten in de school. Gebruikt feedback van leerlingen om organisatie te verbeteren. Gebruikt een ruime variatie in activiteiten en werkvormen.
Is helder over doelen, taken en verwachtingen. B Optimaal benutten van de onderwijstijd
Maakt een planning voor leeractiviteiten.
Is zich bewust van de realisatie van planning tijdens de les
Let op de tijd
Stelt de planning bij. Hanteert in het lesaanbod een logische opbouw en ruimt tijd in voor vragen.
Benut onderwijstijd efficiënt Stimuleert leerlingen de leertijd te benutten. Stimuleert leerlingen om de gegeven leertijd efficiënt en effectief te gebruiken.
Excellent Organiseert elk type les en onderwijsactiviteit goed en vlot. Heeft overzicht en anticipeert tijdens de les. Werkt regelmatig in andere opstelling, of buiten het lokaal. Geeft leerlingen medeverantwoordelijkheid voor de klassenorganisatie.
Betrekt leerlingen bij bewaken van onderwijstijd. Maakt leerlingen medeverantwoordelijk voor het effectief en efficiënt gebruik van de leertijd.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 97
C Systematisch volgen en administreren van leren en ontwikkeling
Kijkt toetsen na volgens aangegeven correctiemodel. Analyseert de prestatie en vergelijkt dit met de geformuleerde standaard. Begrijpt hoe het leerlingvolgsysteem van de school werkt. Ondersteunt de mentor bij het registreren van de voortgang van de leerlingen.
Evalueert onderwijsresultaten en leerprocessen volgens leerlijnen, vastgesteld door school en derden. Formuleert aandachtspunten bij resultaten op individueel niveau, groepsniveau en klassenniveau. Maakt bij het formuleren van leertaken gebruik van gegevens uit het leerlingvolgsysteem. Kan een aantal veelgebruikte testen en toetsen individueel en klassikaal uitvoeren.
Inhoudelijke bijdrage in werk- en projectgroepen betreffende de vernieuwing en ontwikkeling van het onderwijs. Toetst op de afgesproken momenten de voortgang in de ontwikkeling en de leerprestaties van leerlingen. Toetst met de juiste toetsen en onder de juiste condities de ontwikkeling en de leerprestaties van leerlingen. Registreert in de groepsadministratie per leerling de te behalen doelen en de voortgang hierin. Analyseert onder begeleiding de resultaten van de leerlingen en vertaalt dit naar het eigen handelen en de aanpak.
Organiseert een dialoog over evaluatie met collega en leiding Signaleert en analyseert behoeften aan vernieuwing van het onderwijs. Initieert de dialoog over analyse van data, mogelijke consequenties ervan voor onderwijs en de organisatie ervan. Stemt met collega’s regelmatig af welke toetsen zij inzetten om leerprestaties te onderzoeken. Zet waar nodig aanvullende toetsen of testen in om de ontwikkeling of de leerprestaties van leerlingen te onderzoeken. Bespreekt met collega’s de ontwikkeling en leerprestaties van de leerlingen en vraagt feedback op de eigen analyses. Analyseert op eigen initiatief de resultaten van de leerlingen en vertaalt dit naar het eigen handelen en de aanpak.
D Planning
Kan een afgeronde les geven. Redelijk realistische, maar weinig flexibele planning. Kan lesovergangen voorbereiden en zelfstandig verzorgen in de groep.
E Leiding geven
Kan een gesprek leiden. Kan de aandacht van de groep krijgen. Kan de aandacht van de groep houden gedurende een les. Kan een lesovergang leiden.
Kan een aantal lessen uitvoeren met een doorlopende lijn rond een hoofdstuk of onderwerp.
Kan een aantal weken aaneengesloten onderwijs ontwerpen en uitvoeren. Helpt leerlingen plannen.
Realistisch en flexibel in planning.
Deelt de leertijd voor leerlingen efficiënt en effectief in en hanteert een adequate planning.
Kan een dag voorbereiden en zelfstandig uitvoeren in de groep. Kan een leerproces leiden waarbij verschillende groepen verschillende activiteiten uitvoeren. Varieert in vormen om de aandacht (terug) te krijgen. Kan de aandacht van de groep houden gedurende de dag.
Kan altijd de aandacht van de groep krijgen en houden. Sluit aan bij verschillen tussen leerlingen om de aandacht te krijgen en te houden.
Leert leerlingen plannen. Stelt jaarplannen op en realiseert deze.
Kan de aandacht van de groep en individuen krijgen en houden ook in extreme situaties, waarin de veiligheid wordt bedreigd.
Doet voorstellen voor onderzoek en ontwikkelingstrajecten Rapporteert en presenteert over ontwikkelingsprocessen Verzamelt informatie over het verbeteren van klassenmanagement en het actief betrekken van leerlingen.
Stelt in overleg met collega’s vast wat belangrijke criteria en meetmomenten zijn in de voortgang van de ontwikkeling en leerprestaties van leerlingen.
Bespreekt met collega’s de voortgang van de leerontwikkeling van leerlingen binnen de school en zoekt met hen naar verbetermogelijkheden.
Realistisch en flexibel in planning, ook van experimentele en complexe leerprocessen.
.
Treedt adequaat op bij verstoringen in de les.
Is helder over de regels in de klas; hanteert deze consequent.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 98
SAMENWERKEN MET COLLEGA’S A Delen en deelnemen
Beginnend Wisselt soms ervaringen uit met collega’s. Ondersteunt de mentor bij het organiseren van het klaslokaal en de groep.
In ontwikkeling
Startbekwaam
Zoekt stelselmatig actief naar uitwisseling met collega’s om eigen lessen te optimaliseren.
Wisselt met collega’s kennis en informatie uit over afspraken binnen de school.
Is actief lid van het team.
Biedt collega’s hulp aan en vraagt indien nodig om hulp.
Is collega’s tot steun. Toont betrokkenheid bij een aantal teamleden. Heeft inbreng in teamprocessen.
Neemt actief deel aan (team)overleg. Toont af en toe initiatief in het team. Treedt collega’s respectvol tegemoet en houdt rekening met verschillende achtergronden en talenten.
Zoekt collega’s op die kunnen helpen bij de oplossing van een probleem en blijft hier niet mee rondlopen.
Vakbekwaam Is in staat het samenwerkingsproces binnen het team positief te beïnvloeden.
Helpt collega’s bij het behalen van hun resultaten door onder andere het bieden van advies en ondersteuning.
Vervult een actieve rol tijdens teamoverleg en brengt op eigen initiatief ter zake doende onderwerpen in.
Excellent Wisselt structureel ervaringen uit met collega’s gericht op verdere wederzijdse professionalisering. Is voortrekker in de samenwerking binnen het team.
Fungeert als vraagbaak en steun voor collega’s bij vragen en onduidelijkheden over afspraken in de dagelijkse schoolsituatie
Geeft collega’s op constructieve wijze feedback op de wijze waarop zij werken aan het behalen van gezamenlijke resultaten.
Maakt collega’s attent op het naleven van onderlinge afspraken.
B Gestructureerd overleggen
Bespreekt met mentor de lessen en activiteiten, observaties en analyses.
Plannen van feedback momenten aan anderen dan de mentor.
Overlegt met collega’s welke activiteiten binnen de school gezamenlijk kunnen worden opgepakt Bespreekt systematisch met collega’s de voortgang en ontwikkeling van leerlingen.
Neemt actief deel aan project- en/of werkgroepen over onderwijsprogramma's en onderwijsvernieuwing met leidinggevenden en collega's.
Bespreekt ontwikkelingen over het gebied van opleiding en/of coaching en over het gebied van leerling- en/ of kwaliteitszorg door informatie uit wisselen en door ontwikkelafspraken te maken.
Stuurt aan op nadere afspraken naar aanleiding van ontwikkelingsprocessen. Initieert activiteiten die groepsoverstijgend zijn binnen de school.
Bespreekt open met collega’s de onderlinge samenwerking en doet suggesties voor verbetering.
Is vaardig in het begeleiden van collega’s bij het ontwikkelen en uitvoeren van onderzoek;
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 99
C Grenzen
Signaleert wanneer overbelasting dreigt.
Probeert grenzen van tijd en betrokkenheid af te bakenen.
Geeft grenzen van tijd en betrokkenheid aan.
Spreekt de organisatie aan op verantwoordelijkheid naar haar werknemers.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 100
SAMENWERKEN MET DE OMGEVING A Delen en deelnemen
B Doelmatig contact over onderwijs en opvoeding
Beginnend
In ontwikkeling
Leest de voorgeschreven literatuur.
Leest onderzoeksliteratuur om eigen observaties te staven
Is op de hoogte van de verschillende instanties die in de omgeving van de school functioneren en die buiten de basisschool en de thuissituatie opvang en uitdaging bieden.
Benoemt de specifieke kenmerken van de leefomgeving van de leerlingen en de buurt waarin de school staat.
Toont belangstelling voor de context waarin leerlingen opgroeien.
Raadpleegt deskundigen over procedures van de school.
Levert als gesprekspartner geregeld constructieve bijdragen;
Toont initiatief in contact met de omgeving.
Communiceert op open wijze met ouders/verzorgers/derden en houdt rekening met en toont begrip voor hun achtergronden.
Kan een aantal verschillen benoemen tussen zijn eigen achtergrond en die van de leerlingen.
Vraagt naar resultaten van de school. Neemt kennis van inspectierapporten. Neemt kennis van vervolgonderwijs van leerlingen.
Gebruikt literatuur om onderwijsen onderzoekspraktijk te staven en te voeden
Vakbekwaam Is in gesprek met ouders en leerlingen over de leefomgeving waarin de school zich bevindt.
Excellent Houdt systematisch het vakgebied bij.
Stemt onderwijskundig en pedagogisch handelen af in overleg met instanties rond de school. Neemt deel aan initiatieven om om leefomgeving van de leerlingen te verbeteren.
Poogt culturele verschillen te overbruggen, onder meer door respect te tonen. Bereidt zich geregeld voor op belangrijke gesprekken en overlegsituaties.
C Doelmatig contact over onderwijs- en opvoedingsresultaten
Startbekwaam
Bespreekt met de mentor achtergronden van leerlingenpopulatie, in en uitstroomgegevens. Relateert opbrengsten van onderwijs aan context van school in grootstedelijk perspectief.
Reageert adequaat (snel, alert, met respect, open en constructief) op vragen en opmerkingen van ouders/verzorgers/ derden.
Stelt zich op de hoogte van de uitkomsten van onderzoek en werkgroepen in relatie tot de eigen school.
Levert als gesprekspartner altijd constructieve bijdragen; bereidt zich steevast voor op belangrijke gesprekken en overlegsituaties.
Initiatiefrijk in contact met de omgeving.
Past procedures van de school zelfstandig toe.
Past procedures van de school zelfstandig toe en ontwikkelt nieuwe.
Vertaalt relevante informatie van ouders/verzorgers/derden over de leerling naar het eigen aanbod voor begeleiding van de leerling
Treedt op als effectieve mediator bij moeilijke contacten.
Maakt bij collega’s bespreekbaar hoe wordt samengewerkt met ouders/verzorgers/ derden en maakt op basis hiervan afspraken.
Weet opbrengsten van externe ontwikkelingen en onderzoek terug te vertalen naar de eigen situatie Onderhoudt contact en overlegt met instanties buiten de school die ook betrokken zijn bij de ontwikkeling en begeleiding van leerlingen Neemt deel aan project- en/of werkgroepen over onderwijsprogramma', onderwijsvernieuwing met collega’s, leidinggevenden buiten de eigen school.
Treedt op als woordvoerder voor de school. Maakt bij collega’s bespreekbaar hoe wordt samengewerkt met ouders/ verzorgers/derden en maakt op basis hiervan afspraken. Neemt deel aan overleg over opleiding en/of coaching en op het gebied van leerling- en/ of kwaliteitszorg. Presenteert opbrengsten van onderzoek uit eigen school in breder verband: in werkgroepen in projecten.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 101
D Doelmatig contact beroepsgroep
Kan de beroepsrollen van de leerkracht benoemen.
Oriënteert zich op actuele discussies over het beroep, de school en het bestuur. Maakt gebruik van internetfora waarin leerkrachten dilemma’s, bevindingen en ontwerpen met elkaar delen.
Bespreekt met ouders/verzorgers de voortgang en ontwikkeling van onderwijs en school
Communiceert met interne en externe zorgspecialisten over ontwikkeling en leren.
Vertegenwoordigt in de beroepsgroep de school, of opbrengsten van onderzoek uit de school ‘schoolbestuur’.
Wisselt met de voorschool en voortgezet onderwijs over wensen/eisen ten aanzien van lesprogramma’s uit.
Initieert activiteiten die leiden tot samenwerking met instanties en andere betrokkenen ter bevordering van de ontwikkeling van de leerling.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 102
REFLECTIE EN ONTWIKKELING A Zelfbeeld
B Reflecteren
Beginnend Benoemt de eigen sterke of zwakke kanten bij concrete begeleidingsmomenten.
Reflecteert onder begeleiding op het eigen handelen, en verbindt er incidenteel conclusies aan voor toekomstig handelen.
In ontwikkeling
Startbekwaam
Benoemt eigen interpersoonlijk handelen.
Vraagt anderen advies bij lastige situaties in het werk.
Toont inzicht in sterke en zwakke punten en leervragen ten aanzien van verschillende competenties en werkt daaraan.
Benoemt de eigen sterktes en zwaktes in kennis, vaardigheden en gedrag en zet deze om in een persoonlijk ontwikkelplan.
Reflecteert op het eigen handelen en vraagt soms feedback.
Vraagt systematisch om feedback. Neemt initiatief ter verbetering van het eigen handelen in de praktijk. Brengt aanwijzingen van anderen ter verbetering van het eigen handelen in de praktijk
Vakbekwaam
Excellent
Maakt beargumenteerde keuzes voor verdieping of verbreding van de eigen vaardigheden.
Is bekwaam in het leiden van intervisie of het geven van supervisie.
Zet nieuw verworven kennis, vaardigheden en ervaringen om in verbetering van het eigen dagelijks handelen.
Informeert teamleden over de gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in de omgeving of in het onderwijs voor het eigen handelen.
Informeert teamleden over de gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in de omgeving of in het onderwijs voor het eigen handelen. Onderzoekt voortdurend het eigen handelen met evaluatie, reflectie en feedback. Gebruikt de uitkomsten van (eigen) onderzoek om effectiever te werken.
Informeert teamleden over de gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in de omgeving of in het onderwijs voor het eigen handelen. Informeert teamleden over de gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in de omgeving of in het onderwijs voor het eigen handelen.
Gebruikt persoonlijke reflectie als inspiratiebron te gebruiken voor overdracht naar collega’s. C Onderzoeken
Uitkomsten van onderzoek die in de opleiding zijn aangeboden met betrekking tot de beroepspraktijk worden ingezet in dagelijks handelen. Weet welke data in de school verzameld worden en welke data verzameld kunnen worden. Weet data te presenteren en interpreteren.
Is in staat problemen uit de beroepspraktijk te vertalen in onderzoeksvragen. Experimenteren met alternatief handelingsrepertoire en hier consequenties aan verbinden. Weet wat data betekenen voor onderwijsproces Kan data afzetten tegen landelijke/stedelijke gegevens. Onderzoekt pedagogische en didactische processen in de eigen klas.
Heeft onderzoekende opstelling in alle handelen Gebruikt persoonlijke reflectie mede als leidraad voor de professionele ontwikkeling als leerkracht. Stemt de eigen ontwikkelactiviteiten af op de afspraken in het team en binnen de school. Onderhoudt zijn kennis en vaardigheden en werkt aan de ontwikkeling van nieuwe kennis en vaardigheden, die nodig zijn in het eigen werk.
Past soms actieonderzoek en/of ontwerpgericht onderzoek toe op problemen uit de beroepspraktijk.
Past geregeld actieonderzoek en/of ontwerpgericht onderzoek toe op problemen uit de beroepspraktijk.
Neemt deel aan scholings- en ontwikkelingsactiviteiten en onder andere collegiale consultatie.
Communiceert hierover met collega’s in en buiten de school. initieert onderzoeken in school houdt de voor het beroep vereiste bekwaamheden op peil en breidt deze zo nodig uit.
Houdt zich op de hoogte van de ontwikkelingen op het vakgebied, bestudeert relevante vakliteratuur. Maakt bij collega’s bespreekbaar hoe wordt samengewerkt met ouders/verzorgers/ derden en maakt op basis hiervan afspraken.
Informeert teamleden over de gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in de omgeving of in het onderwijs voor het eigen handelen.
Praktijkgids Pabo HvA en UPvA 2013-2014 pagina 103
Lesvoorbereidingsmodel Pabo HvA 2013-2014
Bijlage G Lesvoorbereidingsformulier Pabo HvA In te vullen door student, bij voorkeur digitaal
Gegevens student
Gegevens basisschool
Naam
Naam
Groep
Voltijd
Deeltijd
Studiejaar/semester
Sem 1
Sem 2
Dagavond
Plaats Soort onderwijs
Studentnummer
Mentor(en)
Volg+ nummer
Stagegroep(en)
Email
@hva.nl
Regulier
Montessori
Dalton
OGO
Aantal leerlingen
Coach Pabo Stagedocent Pabo
Lesgegevens Datum / tijd betreffende les Vakgebied Titel van de les Stageactiviteit
vanuit vakgebied leerpraktijk in overleg met mentor anders, namelijk
104 Beheerder document:
[email protected] | Versie: 18-2-2014 | Opslag: V:\DOO\PABO-Pedagogiek\Stagebureaus\Pabo\Intranet (content)
Lesvoorbereidingsmodel Pabo HvA 2013-2014
Verantwoording Verantwoord de keuze van deze les of activiteit. Aan welke competenties ga je werken? Hoe past deze les in het curriculum van de basisschool?
Doel van de les Beginsituatie student
Doelen student
Denk aan jouw evaluaties van voorgaande lessen en activiteiten. Aansluiting t.a.v. jouw pedagogische en didactische vaardigheden en vakinhoudelijke ervaringen met dit soort lessen?
Gebruik je evaluaties van voorgaande lessen en de daar geformuleerde leerpunten/ voornemens. Welke leerdoelen staan centraal in deze les? Formuleer je leerdoel in meetbare termen.
Beginsituatie leerlingen
Doelen leerlingen
Beschrijf waarop je aansluit ten aanzien van voorkennis, inzicht en vaardigheden van de leerlingen. Wat weten, kennen en kunnen de leerlingen al? Met welke specifieke aspecten houd je rekening? Denk aan de diversiteit in de groep, bijzondere tijds- en omgevingsaspecten. Sluit de les inhoudelijk of thematisch aan op een voorafgaande activiteit of les?
Wat weten, kennen en kunnen de leerlingen aan het einde van de les? Het antwoord hierop formuleer je in: Directe of productdoelen: specificeer je doelen in meetbare termen. Laat ze logisch aansluiten op de beginsituatie van alle leerlingen. Doelen op langere termijn: Denk aan ontwikkelingsaspecten bij jonge leerlingen/kerndoelen bij oudere leerlingen/pedagogische doelen
105 Beheerder document:
[email protected] | Versie: 18-2-2014 | Opslag: V:\DOO\PABO-Pedagogiek\Stagebureaus\Pabo\Intranet (content)
Lesvoorbereidingsmodel Pabo HvA 2013-2014
De lesactiviteit (voor elke activiteit in de les maak je een aparte beschrijving) andachtspunt: alles behoort duidelijk bij te dragen aan het bereiken van het lesdoel en aan het bereiken van jouw eigen leerdoelen. Dit moet terug te zien zijn in alle onderdelen. Inhoud en activiteitenbeschrijving Beschrijf per lesfase welke inhoud je aanbiedt en op welke wijze je dat gaat doen. Didactische werkvorm(en) Welke werkvorm(en) wordt / worden gebruikt en hoe help je individuele kinderen? Materiaal Welk materiaal is daarbij nodig?
Organisatie Wat regel je daarvoor?
Tijdsduur Hoe lang duurt elk onderdeel / elke lesfase?
106 Beheerder document:
[email protected] | Versie: 18-2-2014 | Opslag: V:\DOO\PABO-Pedagogiek\Stagebureaus\Pabo\Intranet (content)
Lesvoorbereidingsmodel Pabo HvA 2013-2014
Evaluatie van de lesactiviteiten Inhoud en activiteiten
Didactische werkvorm(en)
Materiaal
Organisatie
Tijdsduur
Reflectie ten aanzien van je eigen functioneren In hoeverre ben je tevreden met het eindresultaat. In hoeverre ben je tevreden met het leerproces van de leerlingen. Zijn je leerdoelen bereikt?
Vervolgactiviteit Uit bovenstaande evaluaties trek je conclusies voor het vervolg. Welke lesactiviteit zou hierna gegeven kunnen worden?
107 Beheerder document:
[email protected] | Versie: 18-2-2014 | Opslag: V:\DOO\PABO-Pedagogiek\Stagebureaus\Pabo\Intranet (content)
Lesvoorbereidingsmodel Pabo HvA 2013-2014
Evaluatie en aanbevelingen van de mentor of stagebegeleider
Conclusie en voornemens Zijn er onderdelen en aspecten die je de volgende keer anders gaat doen? Welke nieuwe of bijgestelde eigen leerdoelen gelden voor een volgende les?
108 Beheerder document:
[email protected] | Versie: 18-2-2014 | Opslag: V:\DOO\PABO-Pedagogiek\Stagebureaus\Pabo\Intranet (content)