Verkort financieel verslag 2009 Rabobank Apeldoorn en Omgeving
Voorwoord door directie Klanten houden vertrouwen in Rabobank.
Onder de slechte economische omstandigheden en in een forse financiële crisis is de Rabobank fier overeind gebleven. De klanttevredenheid bleef onverminderd hoog, we hielden de triple A-status en het financiële resultaat was goed. Rabobank Apeldoorn en Omgeving boekte in 2009 een nettowinst van EUR 11 miljoen.
Natuurlijk ging de economische crisis niet langs ons heen. Het
Hans Wesselink, directievoorzitter.
investeringsniveau van onze klanten was beduidend lager, met het gevolg dat de 'kredieten aan cliënten' slechts 2,5% groeide. De toevertrouwde middelen daalden met 3,4%. Het spaargeld steeg wel, maar met name zakelijke deposito's werden ingezet in de
2010: herstel vertrouwen in sector
liquiditeitsbehoefte van bedrijven. Het bedrijfsresultaat vóór
Financiële instellingen worstelen met een imagoprobleem en moeten
'toevoeging aan voorzieningen kredietrisico's' daalde met 28,8%. Dit is
opnieuw verbinding zoeken met de samenleving en politiek. Door aan
vooral veroorzaakt door een lagere rentemarge, als gevolg van de
te geven dat er geen onverantwoorde risico's worden genomen, door
situatie op de geld- en kapitaalmarkt. De nettowinst kwam uit op
het bonusvraagstuk aan te pakken en door te markeren dat zij een
ruim EUR 11 miljoen.
maatschappelijke functie vervullen. Alleen dan zullen bedrijven en consumenten weer vertrouwen krijgen in de financiële sector. Voor
Onze ideeën in 2009
2010 is dat het allerbelangrijkste.
Ons doel is mensen verder helpen om ambities te realiseren. Daar moet je ideeën voor hebben en die heeft onze bank. Rabobank
Onze nieuwbouw
Apeldoorn en Omgeving bestond 100 jaar in 2009, wat we groots
Begin 2011 is onze nieuwbouw in Apeldoorn een feit. Op de hoek van
gevierd hebben. In de Americahal vonden een week
de Europaweg/ Eendrachtstraat (Van Gelderpark) verrijst het nieuwe
lang feestelijkheden plaats, waar vele klanten van hebben kunnen
financieel adviescentrum van onze bank, waarbij volop aandacht
genieten. Een andere belangrijke mijlpaal was de opening van onze
wordt besteed aan het milieu bij de (duurzame) bouw hiervan. De
nieuwe vestiging in Beekbergen. Verder heeft de bank afgelopen
plaats van het nieuwe adviescentrum is niet toevallig gekozen. Het ligt
jaar gewerkt aan interne kwaliteitsverbetering, waar ze mooie
op een goed bereikbare plek binnen het werkgebied en biedt ruime
resultaten heeft geboekt. Ook de kostenbesparing en een verdere
parkeergelegenheid bij het pand. In de toekomst blijven we in het
groei van ons klantenbestand hebben gezorgd voor een blijvende
centrum met onze bank aanwezig: dichtbij en betrokken. Zoals u van
gezonde financiële basis. Onze klanten waarderen onze manier van
ons gewend bent.
werken. Dat blijkt uit de klanttevredenheid. Waar klanten van andere banken in 2009 een stuk minder tevreden waren over de prestaties, bleef onze klanttevredenheid stabiel hoog op een 7,6.
Rabobank Apeldoorn en Omgeving | Verkort financieel verslag 2009
2
Zowel wereldwijd als in de lokale samenleving steunt de Rabobank, samen met haar leden en klanten, initiatieven op diverse manieren. Dichtbij doet Rabobank Apeldoorn en Omgeving dat door middel van het Rabobank Coöperatiefonds en Donatiefonds. Ook zetten wij mensen, middelen of media in om te helpen ambities te realiseren.
De coöperatie: eigentijds en springlevend. Ons idee is dat je samen meer bereikt dan alleen. Deze coöperatieve
Rabo Young Ambition (RYA)
gedachte is de essentie van ons bestaan en tegelijkertijd onze visie op
Rabobank Apeldoorn en Omgeving krijgt steeds meer leden, maar het
de toekomst. We willen nog steeds mensen de munitie geven om
aantal jonge leden daalt. In 2009 hebben we een nieuw plan met de
zichzelf te ontwikkelen zoals hij of zij dat wil. Om onafhankelijk te
RYA opgesteld om de verbinding met jongeren te versterken door
worden. De coöperatie en haar gedachtegoed is actueler dan ooit in
samen met hen te kijken hoe wij kunnen helpen om hun ambities
deze tijd. Graag nemen wij u mee in hoe wij de coöperatie levend en
waar te maken. Want jongeren zijn hard nodig om de coöperatie vitaal
boeiend houden.
te houden. Van alle jongeren in Nederland is 35 procent klant van de Rabobank, maar ze voelen zich niet verbonden met ons. Ze zien niet
Leden
dat de Rabobank anders is dan andere banken. Als bank moeten we
Het lidmaatschap bij de Rabobank biedt duidelijk meerwaarde voor
samen met jongeren en partners activiteiten ontplooien die aansluiten
zowel klant als bank. Leden hebben inspraak en zeggenschap, kunnen
op hun leefwereld en helpen om hun ambities te realiseren. Dichtbij
deelnemen aan workshops en seminars, bepalen mee welke
en betrokken. Dat doen we binnen drie thema’s: ondernemen,
maatschappelijke projecten we steunen en kunnen profiteren van
omgaan met geld en onderwijs & werk. Zo willen we een duurzame
aanbiedingen. Voor de Rabobank zijn leden belangrijk omdat ze trouw
relatie met jongeren opbouwen, waarin ze het bijzondere karakter van
zijn, ons meestal als huisbankier zien en ons bovenal scherp houden.
de Rabobank leren kennen.
Eind 2009 telde Rabobank Apeldoorn en Omgeving 20.000 leden. Onze ambitie is om door te groeien tot 25.000 leden in 2013. Daarvoor gaan we actief werven onder jongeren, startende ondernemers en klanten die ons als huisbankier beschouwen.
Rabobank Apeldoorn en Omgeving | Verkort financieel verslag 2009
3
Medewerkers Tal van regels moet ervoor zorgen dat financiële instellingen bij hun adviezen rekening houden met de belangen van klanten. Zorgplicht heet dat. De Rabobank spreekt liever van "zorg voor de klant" waarbij de klant centraal staat. Door dagelijks van de klantvraag en klantbehoefte uit te gaan geeft zij hier invulling aan. Zorgplicht doen we er niet bij, het is de kern van de relatie met onze klant.
Verschil in de maatschappij De Rabobank vindt het belangrijk om bij te dragen aan de verbetering van de economische, sociale en culturele omgeving. Zo steunt de Rabobank Foundation kwetsbare en kansarme groepen, zowel in Nederland als in ontwikkelingslanden. Ook actief in ontwikkelingslanden is ons medewerkersfonds Share4More, dat vooral de positie van kinderen, vrouwen en gehandicapten helpt te "Het idee is dat wij een bank zijn die lokale initiatieven van harte ondersteunt."
verbeteren. Dichtbij steunen wij jaarlijks, via ons Coöperatiefonds, vele projecten in onze eigen omgeving. De steun kan bestaan uit een donatie, maar ook uit de kennis en inzet van medewerkers, het
Ledenraad
beschikbaar stellen van ruimtes en communicatiemiddelen, het
De ledenraad is een orgaan dat bestaat uit 40 afgevaardigden, die
openstellen van ons netwerk of een combinatie van deze vormen.
door en uit de leden zijn gekozen. De ledenraad is heel belangrijk voor de bank. Omdat we steeds meer leden krijgen, is het belangrijk om de
Rabobank Apeldoorn en Omgeving heeft in 2009 binnen haar lokale
ledeninvloed effectief te organiseren. De ledenraad heeft een aantal
gemeenschap in totaal EUR 238.000,- aan circa 200 projecten
bevoegdheden en is een belangrijk klankbord voor de kwaliteit van de
gedoneerd. Daarnaast is zij zeer betrokken bij MVO (maatschappelijk
dienstverlening en de maatschappelijke betrokkenheid van de
verantwoord ondernemen) zaken. Samen met Maatschappelijk
Rabobank.
Ondernemen Apeldoorn en de zorginstellingen binnen Apeldoorn en omgeving sluit zij regelmatig aan om een rol te spelen bij
In 2009 kwam de ledenraad twee keer bijeen. In een van de
georganiseerd vrijwilligerswerk zoals NL Doet.
vergaderingen heeft de raad de jaarrekening 2008 vastgesteld. Verder heeft ze gesproken over het Rabobank Coöperatiefonds, de toekomstige klantbediening en het klantloyaliteitsonderzoek. Ook heeft de ledenraad gezamenlijk gekeken naar de klankbord rol die het nu heeft.
Raad van Commissarissen (RvC) De RvC heeft als taak toezicht te houden op de uitvoering van het beleid door de directie en de algemene gang van zaken in de coöperatie. Vaste ijkpunten daarbij zijn de begroting, de jaarrekening en het jaarverslag. Daarnaast bewaakt hij een juiste invulling van het ledenbeleid en de invloed en zeggenschap van de leden. Ook heeft hij een belangrijke advies- en klankbordfunctie naar de directie en de taak de directie te benoemen, ontslaan en beoordelen.
Verantwoording RvC 2009 In 2009 heeft de RvC zes keer vergaderd. Naast de bovengenoemde taken waren de belangrijkste aandachtspunten de interne beheersmaatregelen ten behoeve van kwaliteitsverbetering, de samenstelling van de directie, het bespreken van (niet) financiële risico’s en de professionalisering van het lokale effectenbedrijf. Verder heeft hij aandacht besteed aan het coöperatiebeleid. In maart heeft de RvC de jaarrekening 2009 onderzocht, waarover hij verslag zal doen aan de ledenraad.
De gerestaureerde Kwartjesfontein in de vijver van Marialust. Mede mogelijk gemaakt door de Rabobank.
Rabobank Apeldoorn en Omgeving | Verkort financieel verslag 2009
4
Klantbediening in de toekomst Rabobank Apeldoorn en Omgeving wil haar leidende marktpositie verder verstevigen door
Voorbeelden uit de praktijk Graag vertellen we u meer over welke stappen we nu ondernemen om ook in de toekomst dichtbij onze klanten te blijven.
vooral te investeren in een nog betere klantbediening. Onze bank onderscheidt zich door
-
een sterke distributie: we maken onze producten en diensten optimaal toegankelijk voor al onze klanten. Dit ligt besloten in twee van onze drie
-
merkwaarden: dichtbij en betrokken.
Het belang van de klant stellen wij vanuit onze coöperatieve
-
grondslag voorop. Wij willen onze klant optimaal ondersteunen en inspireren in het waarmaken van zijn ambities en hiertoe een levenslange persoonlijke en financiële relatie met hem aangaan.
Kanalen van de toekomst Eén van onze belangrijkste krachten is dat de Rabobank keuze biedt
-
www.apeldoorn.rabobank.nl Op onze lokale website leest u mee over onze dienstverlening, producten en medewerkers. Verder kunt u er informatie vinden over onze actuele campagnes en activiteiten in de lokale markt. Via deze site komt u ook in Internetbankieren en kunt u direct een vraag stellen aan ons. Online ledeninvloed Afgelopen maanden hebben onze leden via de site kunnen stemmen op projecten voor het Coöperatiefonds. Om deze manier worden onze leden actief betrokken bij de rol van de bank in de lokale markt. Digitaal jaarverslag Dit jaarverslag is ook in digitale vorm te vinden op onze lokale site. Betalen met sms Rabo SMS betalen is de nieuwste mobiele betaaldienst waarmee u direct geld kunt overmaken. In steeds meer cafés en restaurants kunt u betalen met een sms'je. Ook is het mogelijk om geld over te maken naar iedereen met een Nederlands 06-nummer.
uit alle mogelijke fysieke én virtuele kanalen. Daardoor kunnen we ons blijvend onderscheiden van de concurrentie. Wij willen dat klanten in
In de toekomst kunt u nog meer ontwikkelingen op dit gebied van
de nabije toekomst op elk moment en op elke plaats onze producten
ons verwachten. "Toonaangevend" is onze derde merkwaarde die wij
kunnen kopen. Persoonlijke advisering, telefonisch contact en internet
hiermee willen invullen.
moeten naadloos op elkaar aansluiten en toegevoegde waarde hebben. Het is dan ook een voor de hand liggende conclusie dat we fors moeten inzetten op de combinatie van fysieke en virtuele dienstverlening. Om zo ook in de toekomst nog dichter bij de klant te staan.
Wensen en behoeften van de klant De klant wil steeds beter en sneller bediend worden: op het moment, de plaats en de wijze die hem of haar het beste past. Klanten willen een bank die optimaal toegankelijk is. Om tegemoet te komen aan de veranderende wensen en behoeften van klanten, moet de Rabobank haar klantbediening fors vernieuwen en verbeteren. Dit heeft ook gevolgen voor de rol van onze medewerkers. Het is de uitdaging om op verschillende manieren en momenten de verwachtingen van de klant iedere keer te overtreffen. Aanpassing van kennis, vaardigheden en competenties zal nodig zijn. Hiermee anticipeert de bank op de veranderingen in de markt en wordt de ambitie onderstreept om op veel fronten marktleider te blijven: dichtbij, betrokken en toonaangevend. De digitale mogelijkheden zijn de toekomst voor de Rabobank en haar klanten.
Rabobank Apeldoorn en Omgeving | Verkort financieel verslag 2009
5
Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A. gevestigd te Apeldoorn
Dorpstraat 40, Beekbergen - Kantoor Uddel Essenkamp 2, Uddel
Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A., gevestigd te Apeldoorn aangesloten bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A.
Raad van commissarissen mr. H.J.E. Bruins Slot, voorzitter drs. W.M. van Ingen mr. G.J. Schut D.J.H. Slijkhuis drs. J.A.G. Steenvoorden
Datum van oprichting: 22-03-1909 Hoofdkantoor Marktplein 40, Apeldoorn Overige vestigingen: - Bedrijvencentrum Watermanstraat 30, Apeldoorn - Kantoor Adelaarslaan Adelaarslaan 82, Apeldoorn - Kantoor Derk Kamphuisweg Derk Kamphuisweg 11, Ugchelen - Kantoor De Linie Linie 109, Apeldoorn - Kantoor De Eglantier De Eglantier 501, Apeldoorn - Kantoor Operaplein Operaplein 15, Apeldoorn - Kantoor Eerbeek Stuijvenburchstraat 66, Eerbeek - Kantoor Beekbergen
Directie J. Wesselink, directievoorzitter drs. S.M.E. Eeftink drs. A.A.X. Poll RA R. van Wetering MBA Ondernemingsraad Jan Jeuring, voorzitter Jan Hummel, plaatsvervangend voorzitter Enrico Bongaarts, secretaris Bella Schouten van der Velden-Vestering, plaatsvervangend secretaris Rob Cuppers Lea Nijboer Wendy de Wilde-van de Worp Hans Kerseboom Wilco Woutersen
Aan de ledenraad, Bijgaand leggen wij u voor de verkorte jaarrekening 2009, voorzien van de accountantsverklaring en het advies van de raad van commissarissen. De verkorte jaarrekening is ontleend aan de jaarrekening 2009, welke voorzien van de accountantsverklaring en het advies van de raad van commissarissen ter inzage ligt ten kantore van de bank. De directie
Aan: de raad van commissarissen en de directie van Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A.
Verkorte jaarrekening 2009 van Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A. gevestigd te Apeldoorn
Balans per 31 december 2009 (na winstbestemming) (Bedragen in duizenden euro's)
2009
2008
Activa Geldmiddelen Vorderingen op Rabobank Groep Kredieten aan cliënten Deelnemingen Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Overige activa Totaal activa
4.815 15.589 2.344.587 40.000 20.573 11.149 2.436.713
6.209 288.001 2.288.228 20.000 9.204 12.343 2.623.985
Passiva Schulden aan Rabobank Groep Toevertrouwde middelen Overige passiva Algemene reserve Totaal passiva
412.446 1.838.312 29.521 156.434 2.436.713
537.946 1.903.422 37.345 145.272 2.623.985
100.319
92.934
2009
2008
110.384 -66.746 43.638
131.989 -81.091 50.898
12.740 3.411 10 59.799
13.066 5.921 7 69.892
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
ACCOUNTANTSVERKLARING Opdracht Wij hebben gecontroleerd of de in dit verslag opgenomen verkorte jaarrekening (op pagina 6) van Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A. te Apeldoorn over 2009 op de juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2009 van Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A. te Apeldoorn. Bij die jaarrekening hebben wij op 12 april 2010 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. De leiding van de coöperatie is verantwoordelijk voor het opstellen van de verkorte jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening 2009 van Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de verkorte jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de verkorte jaarrekening op de juiste wijze is ontleend aan de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel is de verkorte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening. Toelichting Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A. te Apeldoorn en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle de verkorte jaarrekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 12 april 2010 verstrekte goedkeurende accountantsverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel.
Winst-en-verliesrekening over 2009 (Bedragen in duizenden euro's) Baten Rentebaten Rentelasten Rente Provisies Opbrengsten uit deelnemingen Overige baten Totaal baten Lasten Personeelskosten Coöperatie- en beheerskosten Afschrijvingskosten Totaal lasten
22.771 14.695 662
24.263 15.237 -41 -38.128
-39.459
Bedrijfsresultaat vóór toevoeging aan voorziening kredietrisico's
21.671
30.433
w.g. drs. P.J.A.J. Nijssen RA
Toevoeging aan voorziening kredietrisico's Bedrijfsresultaat vóór belastingen
-7.887 13.784
-5.327 25.106
Advies raad van commissarissen
Belastingen bedrijfsresultaat Nettowinst
-2.511 11.273
-4.841 20.265
Als volgt verdeeld: Toevoeging aan Algemene Reserve Toevoeging aan Coöperatiefonds
11.162 111
20.062 203
Utrecht, 14 mei 2010 Ernst & Young Accountants LLP
Aan de ledenraad, Voor u ligt de verkorte jaarrekening 2009. Deze verkorte jaarrekening is ontleend aan de jaarrekening 2009, welke wij ter voldoening aan het bepaalde in de statuten hebben onderzocht. Mede op grond van de bij de jaarrekening 2009 door Ernst & Young Accountants LLP afgegeven accountantsverklaring, stellen wij u voor om de jaarrekening vast te stellen en de bestuurders te dechargeren. De raad van commissarissen
Rabobank Apeldoorn en Omgeving | Verkort financieel verslag 2009
6