Raadsvoorstel Planexploitatie restauratie Valkhofpark en nieuwbouw Donjon

Toelichting over de behandeling van: Raadsvoorstel Planexploitatie restauratie Valkhofpark en nieuwbouw Donjon Van:

Het college van B&W van 25 juni 2013

Doel:

Behandeladvies geven voor de besluitronde

Toelichting:

Voorliggende besluitvorming Door middel van het voorliggende raadsvoorstel stelt het college van B&W aan de gemeenteraad voor om de planexploitatie restauratie van het Valkhofpark en nieuwbouw van de Donjon vast te stellen Achtergrond Voor de restauratie van het Valkhofpark en de nieuwbouw Donjon is een Ontwikkel- en realisatie overeenkomst (ORO) opgesteld tussen de gemeente en de initiatiefnemers Stichting Donjon. Deze ORO is opgesteld binnen de financiële randvoorwaarden, zoals die zijn bepaald door de raad in de vergadering van 9 mei 2012. Het college is van mening dat daarmee de financiële haalbaarheid aangetoond is. Op 9 mei 2012 heeft de gemeenteraad besloten om de gemeentelijke plankosten voor de stichting Donjon te reduceren tot €100.000,- zijnde een reductie van 450.000, -. Deze reductie werd gedekt uit het eenmalig krediet voor cultuurhistorie in 2013 (€ 250.000) en uit provinciale middelen (€ 200.000,-). Na deze besluitvorming is vanaf medio 2012 tot heden verder gewerkt aan onder andere het voorlopig ontwerp voor de restauratie van het Valkhofpark en het voorlopig ontwerp voor de nieuwbouw Donjon, zo geeft het college aan. Dit heeft geleid tot de voorliggende planexploitatie die nu ter vaststelling voorligt.

Naam steller: E-mail steller: Bijlagen:

Tel. steller: Paul Matthieu 024 – 329 92 99 [email protected] 1. Raadsvoorstel “Planexploitatie restauratie Valkhofpark en nieuw Donjon” 2. Besluitvorming d.d. 9 mei 2012 Ter inzage via Dropbox, internet de Raadsgriffie en de Informatiebalie 1. Bijlage A: Ontwikkel en realisatieovereenkomst 2. Bijlage B: Persbericht d.d. 25 juni 2013 3. Bijlage C: VGP- G206 Donjon 4. Bijlage D: Begrotingswijziging 5. Bijlage E: Beeldkwaliteitplan Valkhofpark - Donjon 6. Bijlage 1: Herbouw Donjon – Plan van aanpak 7. Bijlage 2: Plantoelichting op hoofdlijnen Donjon en Valkhofpark 8. Bijlage 3: Kaart plangebied 9. Bijlage 4: Programma van eisen Donjon en Valkhofpark 10. Bijlage 6: Erfpachtovereenkomst 11. Bijlage 7: Reconstructieonderzoek Donjon 12. Bijlage 8: Beleidskalender – De laat middeleeuwse burcht in de ondergrond van het Nijmmeegse Volkhof 13. Bijlage 9: Beleidskalender – het Valkhofpark in Nijmegen, cultuurhistorie analyse 14. Bijlage 10: Visie Vlakhofkwartier 15. Bijlage 11: Selectie van presentatie aan Commissie Beeldkwaliteit ontwerp opstal 16. Bijlage 12: Schets van de bomenburcht 17. Bijlage 13: Planning + benodigde onderzoeken d.d. 6 mei 2013 18. Bijlage 14 Projectrapportage d.d. 7 mei 2013 Nb. Bijlage met nummer 5 is vervallen en daarom niet door college van B&W bijgevoegd.

Voorstel aan de Raad

Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Collegevergadering no 47 Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 4 september 2013

/ 108/2013

Aanwezig: Voorzitter Onderwerp Wethouders

Fatale termijn: besluitvorming vóór:

Th. de Graaf P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, planexploitatie restauratie Valkhofpark en nieuwbouw P. Lucassen, J. van der Donjon Meer P. Eringa Gemeentesecretaris Programma / Programmanummer A. Kuil Communicatie Grondbeleid / 1032 M. Sofovic Verslag Portefeuillehouder

H. Kunst Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d.

25 juni 2013 Samenvatting

Voor de restauratie van het Valkhofpark en de nieuwbouw Donjon is een Ontwikkel- en realisatie Aldus vastgesteld in de vergadering van: overeenkomst (ORO) opgesteld tussen de gemeente en de initiatiefnemers Stichting Donjon. Deze ORO is opgesteld binnen de financiële randvoorwaarden, zoals die zijn bepaald door de raad in haar vergadering van 9 mei 2012. Daarmee is de financiële haalbaarheid aangetoond. Voor de realisatie van de restauratie Valkhofpark en nieuwbouw Donjon wordt de raad voorgesteld de bijbehorende planexploitatie vast te stellen.

De voorzitter,

De secretaris,

Voorstel om te besluiten

1

Voor het realiseren van de restauratie Valkhofpark en de nieuwbouw Donjon de bijbehorende planexploitatie vast te stellen.

1

Opgesteld door, telefoonnummer, e-mail

Paul Matthieu, 9299, [email protected] raadsvoorstel 25 juni 2013 vdef.docx


Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1

Inleiding

In de raad van 9 mei 2012 is het besluit genomen dat de gemeentelijke plankosten voor de restauratie van het Valkhofpark en de nieuwbouw Donjon worden gereduceerd met € 450.000,- van € 550.000,- naar € 100.000,- En dat we als gemeente aan de initiatiefnemers – anders dan door hen was verzocht - geen huurgarantie voor de Donjon zullen geven. Als dekking van de voornoemde reductie van € 450.000,- aan plankosten is bepaald deze als volgt te financieren: € 250.000,- uit het eenmalige krediet Cultuurhistorie voor 2013 en € 200.000,- van de provincie Gelderland uit het Stad- en regiocontract 2012 – 2015. Initiatiefnemers hebben in reactie hierop laten weten met deze financiële uitkomst verder te kunnen gaan met de voorbereiding. Nadat de financiële randvoorwaarden voor realisatie definitief zijn bepaald, is vanaf medio 2012 tot heden verder gewerkt aan het opnieuw formaliseren van de afspraken en verplichtingen, het voorlopig ontwerp voor de restauratie Valkhofpark, het opstellen van een voorlopig ontwerp voor de nieuwbouw Donjon en het opstellen van een concept beeldkwaliteitsplan als toetsingskader voor de ruimtelijke kwaliteit

1.1 Wettelijk kader of beleidskader

Voor de realisatie van de nieuwbouw Donjon is een herziening van het bestemmingsplan nodig. Het Valkhofpark heeft de status van archeologisch- en rijksmonument. 1.2 Relatie met programma

Grondbeleid, Groen en Water, Cultuurhistorie 2

Doelstelling

De gemeente heeft de stap gezet herbouw van de Donjon op een zeer gevoelige locatie van (inter)nationaal cultuurhistorisch belang mogelijk te maken. Zij wil met de herbouw van de Donjon het Valkhof versterken als plaats van herinnering (lieu de mémoire) en een blijvend symbool oprichten voor de roemrijke geschiedenis van Nijmegen. Uitgangspunt hierbij is dat een authentieke verschijningsvorm van de Donjon de historische sensatie, het gevoel direct in contact te staan met het verleden, beter kan opwekken dan een eigentijdse toren. Tevens hoopt de gemeente met de Donjon het park en het Valkhofkwartier een nieuwe impuls te geven. 3

Argumenten

De gemeente is eigenaar van het plangebied Valkhofpark. Omdat destijds de aanbestedingsprocedure is gestopt dient een andere overeenkomst te worden opgesteld, waarin de gemeente met de opdrachtnemer overeenkomt onder welke condities tot realisatie wordt gekomen. Nadat in mei 2012 de raad de financiële condities nieuw heeft vastgesteld, kon de overeenkomst definitief worden gemaakt. Die overeenkomst is onderhavige ontwikkel -en realisatie overeenkomst (ORO). Doel van de overeenkomst is om te komen tot de feitelijke

raadsvoorstel 25 juni 2013 vdef.docx


Vervolgvel

2

ontwikkeling, realisatie en exploitatie van een Donjon op de bouwkavel binnen het plangebied, alsmede het bouwrijp maken van de bouwkavel en het herinrichten van het Valkhofpark binnen het plangebied. Gemeente is daarbij voornemens om de bouwkavel waarop het opstal zal worden gerealiseerd aan de opdrachtnemer in erfpacht uit te geven. Het vaststellen en ondertekenen van de ORO is een Collegebevoegdheid. Met de herbouw van de Donjon heeft de gemeente een grote verantwoordelijkheid op zich genomen. De Donjon komt immers te staan op de meest bijzondere en gevoelige plek in Nijmegen te midden van twee rijksmonumenten van 1000 jaar oud, de St. Nicolaaskapel en de Barbarossaruïne, in de context van een rijksmonumentaal park op een archeologisch rijksmonument, waar meer dan 2000 jaar geschiedenis ligt opgeslagen in de bodem. Het College is van mening dat enkel een kwalitatief hoogstaand ontwerp van zowel Donjon als park recht doet aan de unieke locatie, die het Valkhof is. Daarbij komt dat alleen een dergelijk ontwerp zal kunnen rekenen op positieve adviezen van de Commissie Beeldkwaliteit en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. We zijn als gemeente verplicht om voorafgaand aan de vergunningverlening beide instanties om advies te vragen. Met betrekking tot de wijziging van het archeologisch monument is het rijk de vergunningverlenende instantie en dus het bevoegd gezag. Voor het borgen van de gewenst kwaliteit in de uitvoering van de restauratie Valkhofpark als ook de nieuwbouw Donjon is door het College een beeldkwaliteitsplan vastgesteld en voor inspraak vrijgegeven. Na verwerking van eventuele zienswijzen zal het College het beeldkwaliteitsplan Valkhofpark aan de raad ter vaststelling aanbieden.

4

Klimaat

Inzet is om de reconstructie/herinrichting Valkhofpark en de nieuwbouw Donjon zo duurzaam mogelijk te realiseren. Verder heeft dit voorstel geen klimaatconsequenties.

5

Risico’s

Juist door middel van de ORO wordt ingezet op maximale beheersing van mogelijke risico’s en het vastleggen van maatregelen en afspraken. Inhoudelijk blijft het risico aanwezig dat ondanks alle inspanningen de rijksinstanties die vergunning dienen te verlenen voor de realisatie van de nieuwbouw Donjon en positief dienen te adviseren over de restauratie park, geen medewerking zullen verlenen. Ook is de kans aanwezig dat de partiële herziening van het bestemmingsplan dat te zijner tijd dient te worden vastgesteld om tot realisatie van de nieuwbouw Donjon te komen, zal leiden tot het indienen van zienswijzen. Hierdoor zal de doorlooptijd en periode van realisatie mogelijk nog verder vertraagd worden, Ook is het mogelijk dat ondanks alle gerealiseerde randvoorwaarden voor herbouw van de Donjon, het feitelijke GO-besluit achterwege blijft, wanneer voorafgaande aan de start bouw onvoldoende zicht is op de verhuur van een substantieel deel (70%) van het beschikbare aantal m2 VVO. In dat geval zal met de initiatiefnemers gesproken worden hoe vervolgens



Vervolgvel

3

wel de restauratie van het Valkhofpark zal worden gerealiseerd overeenkomstig de afspraken zoals vastgelegd in de ORO of dat volledige terugbetaling plaatsvindt van de overeengekomen vergoeding voor restauratie van het Valkhofpark. En wij als gemeente vervolgens de restauratie – op basis van al het dan reeds verrichte voorwerk en ontwerp – zelf zullen uitvoeren. Voor het vaststellen van het beeldkwaliteitsplan bestaan geen risico's.

6

Financiën

Het beeldkwaliteitsplan heeft op zich geen financiële consequenties. De Ontwikkel- en realisatieovereenkomst regelt en effectueert de vergoeding van de gemeentelijke plankosten van € 100.000,- ten behoeve van de nieuwbouw Donjon door de initiatiefnemers, zoals eerder is bepaald in het raadsbesluit van mei 2012. Planexploitatie. De financiering voor de realisatie restauratie Valkhofpark en Donjon kende in 2008 bij de start van de Europese aanbesteding een begroting, waarin een substantiële subsidieverwachting was opgenomen van € 600.000,-. Het resultaat van de Europese aanbesteding viel tegen en slechts één partij, de Stichting Donjon, bleek geïnteresseerd. Dat was reden om met de Stichting Donjon verder te spreken over de (financiële) condities waaronder realisatie kon plaatsvinden en de aanbesteding te beëindigen. In de periode 2009 tot en met mei 2012 zijn vele besprekingen gevoerd over de concretisering van de financiële condities en de bijdrage van de gemeente. Dit mondde uit in het raadsbesluit van 9 mei 2012, nummer 12.000.5454. Voorts is in de afgelopen jaren getracht het benodigde subsidiebedrag van € 600.000,- te verwerven voor het sluitend maken van de begroting. Uiteindelijk kon via de provinciale bijdrage in het Stads- en regiocontract 2012-2015 voor € 200.000,- aan subsidie worden ingeboekt. Daarmee resulteert een negatief verschil van € 400.000,- t.o.v. de eerdere subsidieverwachting van 2008, waarover destijds is aangegeven dat het risico daarop via de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf zal worden afgedekt. Inmiddels beschikt het Ontwikkelingsbedrijf niet meer over een ABR en dienen risico’s voortaan te worden afgedekt door middel van de algemene Saldireserve. Echter aanspraak hierop is niet voorzien in de Saldireserve. Binnen het programma Groen & Water echter zijn middelen beschikbaar voor renovatie van zowel het Valkhofpark als het Hunnerpark. Als we afzien van de renovatie van het Hunnerpark, en dus de renovatie beperken tot het Valkhofpark, kunnen we het verschil tussen de verwachte en werkelijke subsidie-inkomsten overbruggen. Zo bewerkstelligen we dat met het overeenkomen van de ORO en het zekerstellen van de benodigde investeringen voor uitvoering van de renovatie van het Valkhofpark, de financiële haalbaarheid van het project, voor zo ver het de gemeentelijke inbreng betreft, is onderbouwd. Hiermee kunnen we de PIO-fase afsluiten en overgaan naar de feitelijke projectrealisatie door het vaststellen van de bijbehorende gemeentelijke planexploitatie en wijzigingsblad Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP) als onderdeel van het programma Grondbeleid.



Vervolgvel

4

De planexploitatie is als volgt: Restauratie Valkhofpark: Bestemmingsplan: Plankosten/voorbereiding Overige kosten Rente en kostenstijging Totaal

€ 1.200.000,€ 100.000,€ 613.000,€ 76.000,€ 286.000,========+ € 2.275.000,-

Waarvoor de volgende dekking aanwezig is: Programma Groen en Water (I002020): Programma Groen en Water (I000297): Programma Groen en Water (K000080): Provincie Gelderland Stadscontract: 1 Krediet programma Cultuurhistorie : Erfpacht canon: Totaal

7

€ 1.000.000.€ 200.000,€ 525.000,€ 200.000,€ 250.000,€ 100.000,========+ € 2.275.000,-

Communicatie

Na vaststelling van de ORO door het College zal een officiële ondertekening plaatsvinden samen met de initiatiefnemers om nadrukkelijk bij deze mijlpaal stil te staan. De ondertekening zal door middel van een persbericht worden bekend gemaakt. Over de plannen voor het Valkhofpark en de Donjon is in de afgelopen jaren al veel gepubliceerd en het gesprek aan gegaan met de omwonenden, andere gebruikers van het park en overige belangstellenden. In een werkconferentie van juni 2012 over de toekomst en visie van het cultuurkwartier Valkhofpark o.l.v. de directeur van het gemeentelijke museum Het Valkhof, is veel adhesie betuigd voor restauratie van het park en de nieuwbouw Donjon. Tenslotte kunnen omwonenden en belanghebbenden kunnen hun mening kenbaar maken door inspraak te geven op het door het College vrijgegeven beeldkwaliteitsplan of t.z.t op de partiële herziening van het bestemmingsplan nodig voor nieuwbouw van de Donjon.

8

Uitvoering en evaluatie

Nadat de planexploitatie is vastgesteld zal de verdere uitwerking door de ontwikkelaar ter hand worden genomen en een definitief ontwerp voor het Valkhofpark worden opgesteld en verder worden gewerkt aan het ontwerp Donjon overeenkomstig de eisen gesteld in het Bijlage(n): 1 Raadsbesluit registratienummer 12.0005354



Vervolgvel

5

beeldkwaliteitsplan. Het beeldkwaliteitsplan zal worden vrij gegeven voor inspraak. De inspraakreacties op het beeldkwaliteitsplan worden in een inspraaknotitie verwerkt. De inspraaknotitie en het beeldkwaliteitsplan worden vervolgens ter vaststelling aan de raad voorgelegd. Bij vaststelling door de raad zal het beeldkwaliteitsplan aan de Uitwerkingsnota Beeldkwaliteit worden toegevoegd.

College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,

De Gemeentesecretaris,

drs. H.M.F. Bruls

drs. B. van der Ploeg

Bijlage(n):

2


pagina 10 Agendapunt

8a

Omschrijving voorstel

Drie onderwerpen inzake de problematiek rondom plankosten Donjon in relatie tot Stevenskerk A. plankosten Donjon B. inzet krediet 1 miljoen voor cultuurhistorie C. brief van het college inzake de Stevenskerk Raadsvoorstel Plankosten Donjon d.d. 3 april Onder voorbehoud van conforme besluitvorming door de Raad over raadsvoorstel ‘inzet eenmalig krediet 1 miljoen euro voor cultuurhistorie in 2013’: De gemeentelijke plankosten voor de Stichting donjon te reduceren tot €100.000,-.

8b

8c

Raadsvoorstel Inzet eenmalig krediet 1 miljoen euro voor Cultuurhistorie d.d. 3 april 1. Van het eenmalige krediet van € 1,0 mln. voor het programma Ruimte & Cultuurhistorie voor de volgende projecten middelen beschikbaar te stellen: a. Visualisatie ‘Verloren toren’ Plein 1944 (€ 300.000) b. Herbouw van de Donjon (€ 250.000) c. Herontwikkeling Stratemakerstoren (€ 150.000) d. Oorlogsmonument soldaat Plein 1944 (€ 25.000) e. Visualisatie Romeins verleden Nijmegen Oost en Kops Plateau/ Visualisatie Waalfront/ Verleden Verbeeld (€ 275.000) 2. Begrotingswijziging met nummer BW-01176 vast te stellen Brief van het college van B&W van 14 februari 2012 over “beantwoording schriftelijke vragen conform art. 39 over vallende stenen bij St. Stevenskerk”

Amendement: 1e indiener:

“Stevenskerk, ons hert blieft veur je sloan” P. Boekhorst (GroenLinks)

De Raad van de Gemeente Nijmegen in vergadering bijeen op 19 mei 2012, overwegende dat:         



De Stevenskerk een van de belangrijkste iconen van Nijmegen is met een groot cultuurhistorisch belang; Het kerkgebouw een belangrijke functie vervult in de Nijmeegse samenleving en het draagvlak voor het kerkgebouw zeer groot is in de stad; Het bestuur en vrijwilligers zelf zorgen voor de exploitatie en het onderhoud van de binnenkant van het kerkgebouw; Er de komende jaren extra geïnvesteerd moet worden in het onderhoud van de buitenkant van het kerkgebouw; De gemeente misschien niet de juridische maar zeker wel een morele verplichting heeft om te investeren in het behoud van een icoon van de stad; Het niet zo kan zijn dat een bestaand monument onherroepelijke schade oploopt door achterstallig onderhoud; Er juist in 2013 eenmalig 1 miljoen euro voor cultuurhistorie beschikbaar komt; Het college tot op heden niet wil investeren in het onderhoud van de kerk maar wel voornemens is 250.000 euro uit het eenmalige krediet van 1 miljoen euro voor cultuurhistorie te besteden aan de herbouw van de Donjon; Het niet wenselijk is om middelen uit dit krediet te onttrekken voor de herbouw van de Donjon (volgens sommige partijen omdat er überhaupt geen gemeentelijk geld in de herbouw van de Donjon moet worden gestoken, volgens andere partijen omdat dit een onjuiste dekking voor de herbouw is). Dit betekent dat er uit het krediet voor cultuurhistorie in ieder geval 250.000 euro beschikbaar is als dekking voor het noodzakelijk onderhoud van de Stevenskerk.

Besluit: Om onder beslispunt 1b van het raadsvoorstel ’Inzet eenmalig krediet 1 miljoen euro voor Cultuurhistorie in 2013‘ (nummer 42/2012):



‘Herbouw van de Donjon’ te vervangen door ’Noodzakelijk onderhoud van de Stevenskerk’ Voor: Tegen:

(14) GroenLinks, VVD. VSP. GewoonNijmegen (20) SP, PvdA, D66, Stadspartij Nijmegen NU!

Amendement verworpen

Motie: e 1 indiener:

Concrete steun de Stevenskerk B. van Hees (Stadspartij Nijmegen NU!)

De Raad van de Gemeente Nijmegen in vergadering bijeen op 9 mei 2012, Overwegende dat:  De problemen waarmee de Stevenskerl< geconfronteerd wordt langzaam duidelijk zijn geworden;  Het beset doorgedrongen is dat dit Nijmeegs icoon op korte termijn steun betioeft;  Er gemeentebreed tal van acties opgestart worden;  De inwoners van Nijmegen een warme betrokkenheid bij de Stevenskerk tonen;  Van het gemeentebestuur (binnen haar beperkte middelen) hetzelfde verwacht wordt;  De problemen bij de kerk tweeledig zijn: a) Het jaarlijks onderhoud en de exploitatie; b) Aanpak van ernstig problemen die zich aan de buitenkant voordoen;  Voor het laatste probleem nu veel publieks -en sponsoracties opgezet worden;  Daarnaast het bestuur heeft aangegeven dat zij voor de verbetering van de exploitatie, de bescherming van het monument en de verbetering van de uitstraling, een aantal noodzakelijke projecten wil uitvoeren, zoals een tochtportaal, een hek in het Zuiderportaal en vernieuwing van de verlichting;  Deze projecten urgent zijn maar het bestuur hiervoor de financiele middelen niet heeft; Voorts overwegende dat:  De gemeenteraad in 2009 een motie aangenomen heeft waardoor er geld voor cultuurhistorie gereserveerd is;  Uitgangspunt daarbij was het zichtbaar maken van ons verleden waarbij de gelden ingezet moeten worden voor structurele investeringen op het brede terrein van de cultuurhistorie;  Het college nu het resterende miljoen in wil zetten en toebedeeld heeft;  Daarbij onder andere kiest om voor de visualisatie van ons verleden € 275.000,- te besteden;  Een aantal van die plannen nog uitgewerkt moeten worden;  De bovengenoemde projecten van het bestuur van de Stevenskerk, zoals de realisatie van een tochtportaal en het hek in het Zuiderportaal direct aangepakt kunnen worden en urgent zijn; Roept het college op: 1. Om van het door het college voorgestelde bedrag van € 275.000,- voor visualisatie, € 100.000,- te oormerken voor de Stevenskerk; 2. Om met het bestuur vart de Stevenskerk in overleg te gaan over de besteding van deze gelden. En gaat over tot de orde van de dag Voor:

(34) GroenLinks, PvdA, D66, SP, CDA, VVD, VSP, Gewoon Nijmegen, Stadspartij Nijmegen NU!



Tegen:

(0)

Motie aanvaard Motie: 1e indiener:

Steun de Stevenskerk B. van Hees (Stadspartij Nijmegen NU!)

De Raad van de Gemeente Nijmegen in vergadering bijeen op 9 mei 2012, Overwegende dat:  De Stevenskerk een van de belangrijkste iconen van Nijmegen is;  Deze kerk al meer dan 800 jaar het middelpunt van de stad is;  De kerk van groot cultuurhistorisch belang is;  Het gebouw in stand gehouden wordt dankzij de inzet van het bestuur en meer dan 80 vrijwilligers;  De kerk door deze Inzet steeds meer een functie vervult In de Nijmeegse samenleving en daarbij een toeristische attractie is;  Ernu per jaar al meer dan 100.000 bezoekers komen;  Door het genereren van inkomsten en sponsoring de exploitatie en het onderhoud van de binnenkant van de kerk bekostlgd worden;  Dit een buitengewone prestatie genoemd mag worden van bestuur en vrijwilligers;  Er op dit moment nog een verdere professionaliseringsslag gemaakt wordt;  Hien/oor, door een externe deskundige, een sponsorplan uitgewerkt wordt;  Er de komende jaren extra geinvesteerd moet worden voor het onderhoud van de buitenkant van de kerk waar ernstige gebreken aan het licht gekomen zijn;  Het bestuur de komende jaren op zoek gaat naar extra sponsoring, subsidiemogelijkheden en Rijkssteun;  Het een Rijksmonument is, dus niet direct onder de financiele verantwoordeiijkheid van de gemeente valt;  De gemeente daar waar kan toch zeker morele (en Incidenteel financiele) ondersteuning zou moeten verlenen. Spreekt uit dat:

  

Dat de Gemeenteraad het enorme belang van de Stevenskerk voor het culturele, toeristische en economische leven van Nijmegen erkent; De Stevenskerk in haar streven om haar ambities waar te maken ondersteunt; Daarbij dus een zekere mate van morele verantwoordeiijkheid erkent;

En roept het college op om:

1. Daar waar kan het bestuur te ondersteunen bij het aanvragen van subsidies, het aanspreken van fondsen en haar acties richting Rijksoverheid; 2. Daar waar kan de positie van de Stevenskerk bij derden onder de aandacht te brengen; En gaat over tot de orde van de dag Voor: Tegen:

(34) GroenLinks, PvdA, D66, SP, CDA, VVD, VSP, Gewoon Nijmegen, Stadspartij Nijmegen NU! (0)

Motie aanvaard Motie: e 1 indiener:

Laat de Donjon geen Domjon worden; liever een aantrekkelijke laservisualisatie dan een niet te exploiteren herbouw-project R. Klein Hemmink (Gewoon Nijmegen)

De Raad van de Gemeente Nijmegen in vergadering bijeen op 9 mei 2012,



Constaterende dat:  Op dit moment in de gemeenteraad een voorstel voorligt om de plankosten met betrekking tot de herbouw van de Donjon te verminderen;  Het college van B&W de gemeenteraad bij brief d.d. 14 juni 2011 inhoudelijk heeft geïnformeerd over de realisatie van de Donjon en over deze brief vervolgens op 28 september 2011 in een kamerronde van gedachten is gewisseld;  Het college van B&W de gemeenteraad recentelijk bij brief d.d. 24 april 2012 financieel heeft geïnformeerd over de opbouw van de plankosten en de vraag welke kosten tot op heden reeds zijn gemaakt en welke kosten de komende periode nog gemaakt zullen worden; Overwegende dat:  In de brief van juni 2011 en in het daarop volgende debat van september 2011 is gebleken dat van een sluitende exploitatie van de Donjon geen sprake is, zeker niet indien de gemeente Nijmegen geen verdiepingen wil huren en/of niet garant wil staan voor die verdiepingen;  Realisatie van de Donjon daardoor in gevaar komt en, mocht realisatie toch lukken, niet uitgesloten kan worden dat in een latere fase een beroep gedaan zal worden op de gemeente Nijmegn. Indien de gemeente dan geen gehoor geeft zou de exploiterende partij van de Donjon wellicht failliet kunnen gaan met alle mogelijke gevolgen voor (publieke) exploitatie van de Donjon vandien;  Uit de brief van het college van B&W d.d. 24 april 2012 blijkt dat een bedrag van € 152.000,- aan plankosten nog niet is gemaakt;  Er naar alle waarschijnlijkheid minimaal één bedrijf is die een “3Dvisualisatie” van de Donjon door middel van lasers kan maken. (zie in dat kader de separaat verzonden toelichting van Marco Wienecke van Laserhows-design.nl, zie ook de daarbij behorende voorbeeldfoto’s). Daarbij kan tevens gewerkt worden met een permanente opstelling in het park (middels een waterbak en in de grond verankerde vandalisme-bestendige laser-apparatuur). Zie voor meer informatie over dergelijke visualisaties bijvoorbeeld www.lasershows-design.nl ;  Een dergelijke 3D-visualisatie gedurende het hele jaar , bijvoorbeeld elke avond op een vast tijdstip kan plaats vinden waardoor deze “lasershow” uitgroeit tot een echte publieksattractie.  De kosten voor een dergelijke 3D-visualisatie minder dan een half miljoen euro bedragen, in tegenstelling tot de thans geprognosticeerde 4,4 miljoen euro die herbouw van de Donjon zou moeten kosten;  Uiteraard niet de gemeente Nijmegen maar de stichting Donjon de realiserende partij is, maar de gemeente Nijmegen wel degelijk belanghebbende is gelet op onder andere de ruimtelijke inpassing, de gemeentelijke plankostenbijdrage en de mogelijke gevolgen van een eventueel faillissement van de exploiterende partij;  Daarnaast de gemeente Nijmegen, indien de realisatie van de Donjon niet doorgaat, een bedrag van € 550.000,- aan plankosten kwijt is (weliswaar deels gedekt door provinciale subsidie, maar die is ook voor andere doelen inzetbaar en/of aanvraagbaar geweest) en met lege handen achter blijft; Spreekt uit dat: 1. Het wenselijk is dat het college van B&W zich maximaal inspant om de tot op heden gemaakte plankosten en de nog te maken plankosten niet voor niets gemaakt geweest te laten zijn. 2. Het onderzoeken van de voor- en nadelen van realisatie van een permanente installatie voor 3D-visualisatie op onder andere de aspecten kosten, exploitatiemogelijkheden, aantrekkingskracht op het publiek en ruimtelijke inpasbaarheid wenselijk is. Verzoekt het College van B&W om: 3. In overleg te gaan met de stichting Donjon met als doel het gezamenlijk



laten uitvoeren van een onderzoek als bedoeld onder punt 2 en de gemeenteraad zo spoedig mogelijk te informeren over de uitkomsten van het overleg met de stichting Donjon. 4. Het onderzoek zo mogelijk plaats te laten vinden alvorens verdere plankosten gemaakt gaan worden. En gaat over tot de orde van de dag Voor: Tegen:

(2) Gewoon Nijmegen, (32) GroenLinks, PvdA, D66, SP, CDA, VVD, VSP, Stadspartij Nijmegen NU!

Motie verworpen

Motie:

Al moten we kruupen; Op bloote voeten goan: de sint Steven mot blieven stoan! e 1 indiener: R. Klein Hemmink (Gewoon Nijmegen) De Raad van de Gemeente Nijmegen in vergadering bijeen op 9 mei 2012, constaterende dat:   

De St Stevenskerk voor verval behoed moet worden en dat de gemeente Nijmegen hierin duidelijk het initiatief moet nemen. Dat bij de presentatie omtrent het onderhoud, renovatie, groot onderhoud etc . men geen duidelijk beeld kon geven omtrent de kosten die hiermee gemoeid zullen zijn; Dat men een indicatie van de kosten tussen de 3 ton en 3 miljoen gaf voor noodzakelijk renovatie en onderhoud etc van de Kerk en Toren.

overwegende dat:     

Het noodzakelijk is om inzicht te krijgen in de restauratie en renovatie en onderhoud van de St.Stevenskerk en toren op korte en lange termijn. Dat er voor het behoud nu en in de toekomst een lange termijn planning gemaakt moet worden omtrent het (groot) onderhoud, restauratie etc. van dit gebouw. Er geïnventariseerd moet worden welke subsidiemogelijkheden er zijn op provinciaal, landelijk en Europees gebied voor (groot) onderhoud etc van dit gebouw. Het geen enkel betoog behoeft dat dit belangrijkste icoon van Nijmegen nu en in de toekomst behouden moet blijven. Het noodzakelijk is om een goed inzicht te krijgen als gemeente Nijmegen om structureel gelden te reserveren voor het onderhoud en behoud van ons belangrijkste icoon: DE STEVENSKERK en TOREN.

spreekt uit dat: 1. Een grondig onderzoek door een deskundig bureau naar de toestand van de St.Stevenskerk en toren gedaan moet worden. 2. Dat dit bureau op basis van haar bevindingen een onderhoudsplan voor de korte, middellange en lange termijn dient op te stellen met daarbij een kostenprognose. 3. Dat het betreffende bureau ook alle subsidiemogelijkheden inventariseert op basis van het opgestelde onderhoudsplan. Dat zij dit opnemen in haar kostenprognose. 4. Dat voor het behoud van dit icoon deze inventarisatie en het opstellen van een structurele onderhoudsplan noodzakelijk is. Verzoekt het College van B&W om:



1. Een deskundig bureau opdracht te geven tot het in deze motie verwoorde onderzoek betreffende de inventarisatie, het onderhoudsplan en de subsidiemogelijkheden, en; 2. Op basis van deze rapportage een korte, middellange en lange termijn onderhoudsplan met bijbehorende financiering op te stellen, zodanig dat het behoud van de St Stevenskerk en toren gewaarborgd wordt; nu en in de toekomst. En gaat over tot de orde van de dag Voor: Tegen:

(2) Gewoon Nijmegen, (32) GroenLinks, PvdA, D66, SP, CDA, VVD, VSP, Stadspartij Nijmegen NU!

Motie verworpen Raadsbesluit d.d. 9 mei 2012 inzet eenmalig krediet 1 miljoen euro voor Culthuurhistorie 2012 (42/2012) Beslispunt 1b Voor: Tegen:

(20) PvdA, D66, SP, Stadspartij Nijmegen NU!, CDA (14) GroenLinks, VVD, Gewoon Nijmgen, VSP

Beslispunt 1a, c, d, e en beslispunt 2 Voor: Tegen:

(34) GroenLinks, PvdA, D66, VVD, CDA, SP, VSP, Gewoon Nijmegen, Stadspartij NijmegenNU! (0)

Voorstel aanvaard Raadsbesluit d.d. 9 mei 2012 plankosten donjon (43/2012) Voor: Tegen:

(22) PvdA, D66, SP, Stadspartij Nijmegen NU!, CDA, GroenLinks (2) (12) GroenLinks (6), VVD, Gewoon Nijmgen, VSP

Voorstel aanvaard met stemverklaring van GroenLinks

Datum:

juni 2013

Project:

Donjon en ValklioQ)ark

Betreft:

Ontwikkel en realisatieovereenkomst

Bijlage: A

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
ONTWIKKEL- EN REALISATIEOVEREENKOMST

1

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
ONTWIKKEL- EN REALISATIEOVEREENKOMST DE ONDERGETEKENDEN: De publiekrechtelijke rechtspersoon de gemeente Nijmegen, gevestigd aan de Korte Nieuwstraat 6 te Nijmegen, In deze Ingevolge artikel 171 Gemeentewet rechtsgeldig vertegenwoordigd door drs. H.M.F. Bruls, Burgemeester van de gemeente Nijmegen en als zodanig handelend ter uitvoering van het besluit van het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Nijmegen d.d. 25 juni 2013 nr. 13.0008051 hierna te noemen: "de Gemeente";

en

Stichting Donjon Nijmegen, gevestigd en kantoorhoudend te 6524 DB te Nijmegen aan de Groesbeeksweg 14, Ingeschreven In de registers van de Kamer van Koophandel onder nummer 09150905, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door Mr. C. Th. Smit, in de hoedanigheid van voorzitter van voormelde stichting, geboren te Hengelo (Overijssel) op 25 januari 1949 hierna te noemen: "de Ontwikkelaar";

Gezamenlijk te noemen: "Partijen".

CONSIDERANS In overweging nemende dat:: A.

De gemeente Nijmegen eigenaar is van het plangebied;

B.

De gemeente Nijmegen haar visle op de ontwikkeling en exploitatie van het plangebied heeft gegeven in het document "Herbouw Donjon, plan van aanpak", oktober 2006 (bijlage 1);

C.

De gemeente Nijmegen In 2008 een aanbestedlngsprocedure heeft gevolgd, waarvoor een bestek Europese aanbesteding Donjon en Valkhofpark is opgesteld;

D.

BIj B&W besluit d.d. 9 September 2008, nr. 3.15 de aanbestedlngsprocedure Is stopgezet, aangezien zich een partij heeft gemeld, te weten de combinatie van Royal Haskoning, ICE Ontwikkeling B.V. met Bouwfonds M A B Ontwikkeling C V / B . V . en de Stichting N V O B Cultuurfonds en voortzetting derhalve geen zin heeft;

E.

Burgemeester en wethouders bij besluit d.d. 9 September 2008 , nr. 3.15 tevens hebben besloten om met de enige partij die zich bij de aanbestedlngsprocedure heeft gemeld in gesprek te gaan om te komen tot (her)bouw van de Donjon en de revitalisatie van het Valkhofpark. Daarbij Is uitdrukkelijk gesteld dat de randvoorwaarden uit de aanbestedlngsprocedure als uitgangspunt worden genomen;

F.

De gemeente Nijmegen hierbij gebruik maakt van de bevoegdheid als bedoeld in artikel 31 lid 1 sub a Besluit Aanbestedlngsregels voor Overheidsopdrachten (Bao);

G.

Stichting Donjon Nijmegen, een samenwerkingsverband van Haskoning,DHV Nederland BV, KvK nr. 56515154, Stichting N V O B Cultuurfonds, KvK nr. 09115950 en Haystack Holding BV, KvKnr. 09205327 (in deze overeenkomst aangeduld als de ontwikkelaar) aan de gemeente te kennen heeft gegeven tot de Integrale ontwikkeling, realisatie en exploitatie te willen komen. Het bouwrijp maken van de uit te geven bouwkavel, de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van de opstal en het herinrichten van het Valkhofpark uit te voeren, een en ander op basis van de Plantoellchting op hoofdiijnen (bijlage 2):

H.

Burgemeester en wethouders bij besluit d.d. 3 april 2012, nr. 3.3 hebben besloten een voorstel aan de Raad van de gemeente Nijmegen te doen om de gemeentelijke plankosten voor de stichting Donjon vastte stellen op € 100.000,-, welk voorstel door de Raad van de gemeente Nijmegen Is aanvaard bij besluit d.d. 9 mei 2012, nr.43.

2

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
I.

Doel van de overeenkomst Is om te komen tot de feitelijke ontwikkeling, realisatie en exploitatie van een Donjon op de bouwkavel binnen het plangebied, alsmede het bouwrijp maken van de bouwkavel en het herinrichten van het Valkhofpark binnen het plangebied;

J.

De gemeente voornemens Is om de bouwkavel waarop het opstal zal worden gerealiseerd aan de ontwikkelaar c.q. B.V. I.o. In erfpacht uit te geven op basis van de voorwaarden als vermeld In deze overeenkomst en de erfpachtovereenkomst;

K.

Voor het tot stand komen van deze overeenkomst Burgemeester en wethouders van de gemeente Nijmegen een besluit dienen te nemen en deze kunnen ondertekenen onder voorbehoud goedkeuring financiele kaders door de Raad, zoals venwoord In de planexploitatie Valkhofpark en Donjon.

3

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
VERKLAREN ALS VOLGT TE ZIJN OVEREENGEKOMEN:

Artikel 1, begripsbepalingen Bestemmingsplan: bestemmingsplan als bedoeld In de wet ruimtelijke ordening betreffende het plangebied, zoals In de toekomst vast te stellen door de Gemeenteraad van de gemeente Nijmegen. Bouwkavel: een afzonderlijk afgebakend deel van het plangebied, uitsluitend bedoeld voor de bouw van het opstal en zonder inbegrip van de openbare ruimte rondom dit terrein, een en ander zoals blljkend uit de kaart die als bijlage 3 bij de overeenkomst Is gevoegd. Bouwrijp maken: het geschikt maken van de bouwkavel voor verdere inrichting en bebouwing, waaronder onder andere wordt verstaan: de aanleg van riolering, bouwwegen, waterpartljen, terreinophoging en het treffen van al die maatregelen die op grond van de huidige wetgeving nodig zijn om de bouwkavel, ook in milieutechnische zin, geschikt te doen zijn voor de realisatie van de opstal. Bruikbare omgevlngsvergunning: een onherroepelijke omgevlngsvergunning of een omgevlngsvergunning waarvoor, tijdens het aanhangig zljn van een bezwaar, een verzoek om een voorlopige voorziening is afgewezen of een omgevlngsvergunning waarvoor tijdens het aanhangig zljn van een (hoger) beroep, een verzoek om een voorlopige voorziening Is afgewezen. Datum van levering: datum waarop de bouwkavel In erfpacht wordt uitgegeven door gemeente aan de ontwikkelaar c.q. B.V.i.o. Exploitant: de partij, die na opievering de opstal exploiteert. Exploitatie: het gebruiken van de opstal voor de functle(s) [of doeleinden] zoals vastgelegd in de overeenkomst

tot het vestigen van een erfpachtrecht ten behoeve van de opstal, waaronder een voor het

publiek toegankelijk uitzlchtpunt. op de bovenste verdieping. Exploitatleduur: De termijn van minimaal 3 jaar gedurende welke de exploitatie van de opstal door de ontwikkelaar c.q. de B.V. i.o wordt gegarandeerd. Herinrichten: het definitief inrichten van het Valkhofpark overeenkomstig het door de ontwikkelaar te vervaardigen voorlopig ontwerp op basis van het Programma van Eisen voor het Valkhofpark, dat als bijlage 4 aan de overeenkomst is gehecht. Notaris: een door de gemeente aan te wijzen notariskantoor waar de akte voor de uitgifte in erfpacht van de bouwkavel passeert. Ontwikkelaar: de partij voor wiens rekening en risico het project wordt gerealiseerd. Ontwikkeling: het vervaardigen van de plannen en ontwerpen ten behoeve van de realisatie van de opstal en ten behoeve van de herinrichting. Openbare ruimte: het Valkhofpark, zijnde het plangebied met uitzondering van de bouwkavel. Opstal: het op de bouwkavel te realiseren bouwwerk, I.e. de opstal. Overeenkomst: voorliggende Ontwikkel- en realisatieovereenkomst. Plangebied: het gebied als aangeduld op de kaart die als bijlage 3 bij de overeenkomst Is gevoegd omvattende de bouwkavel en het Valkhofpark. Planning: de termijnen en fatale data geldend voor het project als genoemd In artikel 6 van deze overeenkomst. Product: een in artikel 7a lid 1 bedoeld ontwerp of aanvraag dat de ontwikkelaar bij de gemeente indient ter goedkeuring zoals bedoeld in artikel 8 van de overeenkomst.

4

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
-

Programma van Eisen: ttet programma van eisen voor de bouw van tiet opstal en het Programma van Eisen voor de herinrichting van het Valkhofpark zoals die in bijlage 4 behorend bij de overeenkomst zijn opgenomen.

-

Project: de ontwikkeling en realisatie van het opstal, het bouwrijp maken van de bouwkavel en het herinrichten van het Valkhofpark.

-

Projectplan: plan van aanpak, zoals bedoeld In artikel 16 lid 3 bevattende een planomschrljving, uitwerking van de projectorganisatie, een planning, een lijst van benodigde onderzoeken en documenten / checklist, de toets momenten, alsmede een communicatieparagraaf.

-

Realisatie: het uitvoeren van de bouwen aanlegwerkzaamheden, leidend tot de realisatie van de opstal en de herinrichting van het Valkhofpark.

-

Werkdag: een kalenderdag, niet zijnde een zaterdag, zondag of een wettelijke feestdag.

Artikel 2, doelsteliing Doel van de overeenkomst Is om binnen de kaders van het document "Herbouw Donjon, plan van aanpak" d.d. oktober 2006 en met In achtneming van het bepaalde In deze overeenkomst waarvan vorenstaande considerans en de bijlagen bij deze overeenkomst een integraal onderdeel vormen te komen tot de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van een opstal op de bouwkavel, het bouwrijp maken van de bouwkavel en het herinrichten van het Valkhofpark.

Artikel 3, uitgangspunten 1.

De gemeente heeft het plangebied In eigendom en zal de bouwkavel in erfpacht aan de ontwikkelaar c.q. B.V. i.o uit geven overeenkomstig het bepaalde in deze overeenkomst en overeenkomstig het bepaalde In de overeenkomst tot het vestigen van een zakelijk recht van erfpacht, dat als bijlage 6 aan de overeenkomst is gehecht.

2.

Het Valkhofpark blijft eigendom van de gemeente en wordt door de ontwikkelaar heringerlcht en vervolgens opgeleverd aan de gemeente, overeenkomstig het door hem te vervaardigen voorlopig ontwerp op basis van het Programma van Eisen voor het Valkhofpark( bijlage 4 bij deze overeenkomst). en overeenkomstig de voonA/aarden zoals neergelegd In deze overeenkomst en verder met inachtneming van de bijlagen 7, 8 9 en 10 welke onlosmakelijk deel uitmaken van deze overeenkomst.

3.

De ontwikkelaar maakt de bouwkavel bouwrijp en realiseert voor eigen rekening en risico de opstal op de bouwkavel, overeenkomstig het door hem te vervaardigen voorlopig ontwerp op basis van het Programma van Eisen voor de opstal( bijlage 4 bij deze overeenkomst). en overeenkomstig de voorwaarden zoals neergelegd in deze overeenkomst en verder met inachtneming van de bijlagen 7, 8, 9 en 10, welke onlosmakelijk deel uitmaken van deze overeenkomst.

4.

Ontwikkelaar dient er voor zorg te dragen dat bij de plannen voor het vernleuwde park met Donjon voldoende ruimte blijft voor kleinschalige evenementen.

5.

De exploitant exploiteert de opstal gedurende de exploitatieduur van minimaal 3 jaar.

Artikel 4, inwerkingtreding en duur van de overeenkomst 1.

Nadat burgemeester en wethouders c.q. de Raad van de gemeente Nijmegen hebben besloten de overeenkomst aan te gaan, treedt de overeenkomst In werking op de datum dat beide partijen de overeenkomst hebben ondertekend.

5

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Valktiofparl<

Betreft

ontwikkelen realisatieovereenkomst

6

Datum

Juni 2013

Project

Donjon en Valkhofpark

Betreft

ontwikkelen realisatieovereenkomst

2. De overeenkomst eindigt nadat partijen over en weer hebben voldaan aan al hun verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst.

Artikel 5, publiekrechtelijke medewerking 1.

De gemeente zal zoveel mogelijk, doch met Inachtneming van wettelijke procedures en te betrachten zorgvuldigheid jegens derden, bevorderen dat alle noodzakelijke procedures tot aan het onherroepelijk worden van het nieuwe bestemmingsplan, zo spoedig mogelijk zullen zljn c.q. worden voltooid.

2.

De gemeente zal, met Inachtneming van wettelijke procedures en te betrachten zorgvuldigheld Jegens derden, zoveel mogelijk bevorderen dat alle voor het project vereiste publiekrechtelijke besluiten worden genomen en dat - na ontvangst van ontvankelljke aanvragen - alle vergunningen, ontheffingen, vrijstellingen en goedkeuringen van overheidswege, welke vereist zijn in het kader van het project, verleend worden. Voor zover de gemeente deze publiekrechtelijk besluiten zelf moet nemen, spant zij zich in deze besluitvorming zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen. Voor zover andere overheden de desbetreffende publiekrechtelijke besluiten moeten nemen, bevordert en bespoedlgt de gemeente de totstandkoming daarvan zoveel mogelijk.

3.

Het In de overeenkomst bepaalde laat onverlet de uitoefening van publiekrechtelijke bevoegdheden en het vervuilen van publiekrechtelijke taken en verplichtingen d o o r d e gemeente en/of andere overheden (Europeesrechtelijke regelgeving daaronder begrepen). Indien de gemeente daardoor op enigerlei wijze tekortschiet in de nakoming van de overeenkomst, geeft dat ontwikkelaar geen aanspraken jegens de gemeente tot nakoming of schadevergoeding, mits de tekortkoming In de nakoming van de overeenkomst in redelijkheid kan worden gerechtvaardlgd door vorenbedoelde publiekrechtelijke taken en verplichtingen.

4.

Binnen de strekking van dit artikel vallen ook toekomstige wijzigingen in weten regelgeving. In het bijzonder wijzigingen in de wet op de ruimtelijke ordening (Wro). In geval van tegenstrijdigheden tussen weten regelgeving en de overeenkomst treden de partijen in overleg over wijziging van de overeenkomst, waarbij het uitgangspunt is dat de inhoud en strekking van de overeenkomst zoveel mogelijk bewaard blijven na wijziging.

Artikel 6, planning 1.

Teneinde de planning van de ontwikkeling en realisatie te waarborgen zal de ontwikkelaar: 1.

een ontvankelljke omgevingsvergunningaanvraag voor de realisatie van de opstal indienen binnen 6 maanden nadat de planologische basis voor de afgifte van een omgevingsvergunning is verkregen;

2.

er zorg voor dragen dat de exploitatie uiterlijk drie jaar na het verkrijgen van een bruikbare omgevlngsvergunning aanvangt;

3.

er zorg voor dragen dat het Valkhofpark uiterlijk drie Jaar na het verkrijgen van een bruikbare omgevlngsvergunning, doch nooit later dan drie maanden na de aanvang van de exploitatie van het opstal, is heringerlcht en opgeleverd aan de gemeente.

2.

Partijen kunnen de planning zoals bepaald In het eerste lid van dit artikel - indien daartoe redelijkenA/ljs aanieiding bestaat - slechts schriftelijk en in onderling overleg actualiseren en/of aanpassen. De laatste schriftelijke aangepaste en door de gemeente goedgekeurde versie van de planning is voor partijen bindend. De in de planning opgenomen termijnen gelden als fatale termijnen.

3.

De gemeente heeft bij overschrijding van de termijnen genoemd in lid 1 sub a, b en c het recht om de overeenkomst tussentijds te beeindigen overeenkomstig het bepaalde in artikel 17.

7

Datum

Juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
4.

Indien de ontwikkelaar een of meer termijnen zoals genoemd in lid 1 overschrijdt vanwege onvoorziene omstandigheden die in alle redelijkheid buiten de risico- en invloedssfeer van de ontwikkelaar liggen, dan treden partijen In overleg over de passende verlenging van de termijnen. Onder bovengenoemde onvoorziene omstandigheden zljn niet Inbegrepen marktrisico's van de ontwikkelaar.

Artikel 7. vereisten ontwerpen De 'Regeling van de verhouding tussen opdrachtgever en adviserend ingenieur' (RVOI 2001) wordt geacht van toepassing te zijn, voor zover het betreft de vereisten waaraan het S O , V O en DO bij Indiening ervan bij de gemeente Nijmegen dienen te voldoen. In het bijzonder zijn van toepassing bijlage: A : bouwen waterbouwkunde ,bijlage; B: vakgebied constructies en bijlage J : vakgebied ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer.

Artikel 7a, planvorming 1. De ontwikkelaar draagt, voor eigen rekening en risico, zorg voor de ontwikkeling van alle voor de realisatie van het project vereiste ontwerpen en plannen, alsmede de definitieve ontwerpen voor de bouw van het opstal en de herinrichting van het Valkhofpark. 2.

De ontwikkelaar werkt het huidige ontwerp voor het opstal en het huidige ontwerp voor het Valkhofpark, welke als bijlagen 11 en 12 aan deze overeenkomst zijn gehecht uit tot voorlopige ontwerpen en legt deze ter goedkeuring voor aan de gemeente. Gelijktijdig met het voorlopig ontwerp voor het Valkhofpark legt de ontwikkelaar een beheerplan voor het Valkhofpark na renovatie over, waarin wordt vastgelegd hoe de verhouding hoogwaardig beheer/praktische uitvoerbaarheld Is verwerkt in het voorlopig ontwerp Valkhofpark.

3.

De gemeente beoordeelt de voorlopige ontwerpen voor het opstal en voor het Valkhofpark uiterlijk binnen twintig werkdagen na datum van ontvangst van het ter toetsing voorgelegde voorlopig ontwerp. Indien de gemeente van oordeel Is dat (onderdelen van) de voorlopige ontwerpen niet aan de daaraan te stellen eisen voldoen, geeft de gemeente ter zake een met redenen omkleed schriftelijk bericht In welk opzicht de voorlopige ontwerpen tekortkomlngen vertonen. De ontwikkelaar is alsdan in de gelegenheid de voorlopige ontwerpen aan te passen, waarna de hiervoor omschreven procedure wederom wordt gevolgd.

4.

De ontwikkelaar werkt na goedkeuring van de voorlopige ontwerpen voor het opstal en het Valkhofpark, deze uit tot definitieve ontwerpen en legt deze ter goedkeuring voor aan de gemeente.

5.

De gemeente beoordeelt de definitieve ontwerpen voor de opstal en voor het Valkhofpark uiteriijk binnen twintig werkdagen na datum van ontvangst van het ter toetsing voorgelegde definitief ontwerp. Indien de gemeente van oordeel Is dat (onderdelen van) de definitief ontwerpen niet aan de daaraan te stellen eisen voldoen, geeft de gemeente ter zake een met redenen omkleed schriftelijk bericht In welk opzicht de definitieve ontwerpen tekortkomlngen vertonen. De ontwikkelaar is alsdan In de gelegenheid de definitieve ontwerpen aan te passen, waarna de hiervoor omschreven procedure wederom wordt gevolgd.

6.

Gelijktijdig met de indiening van de vooriopige en definitieve ontwerpen voor de herinrichting van het Valkhofpark dient de ontwikkelaar een gedetailleerde kostencalculatie aan de gemeente ter toetsing over te leggen.

7.

De uitwerking van de goedgekeurde definitieve ontwerpen vindt plaats In de vorm van een bestek, tenzij de ontwikkelaar met toepassing van artikel 16 lid 2 kiest voor een andere vorm van uitwerking, waarbij het bepaalde in deze overeenkomst ten aanzien van het bestek van overeenkomstige toepassing is op de andere vorm van uitwerking.

8.

De ontwikkelaar zal de goedgekeurde definitieve ontwerpen voor de opstal en voor het Valkhofpark uitwerken tot bestekken, en legt deze bestekken ter goedkeuring voor aan de gemeente. De gemeente beoordeelt de bestekken uiteriijk binnen twintig werkdagen na datum van ontvangst van de ter

8

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
toetsing voorgelegde bestekken. Indien de gemeente van oordeel Is dat (onderdelen van) de bestekken niet aan de daaraan te stellen eisen voldoen, geeft de gemeente ter zake een met redenen omkleed schriftelijk bericht in welk opzicht de bestekken tekortkomlngen vertonen. Ontwikkelaar Is alsdan In de gelegenheid de bestekken aan te passen, waarna de hiervoor omschreven procedure wederom wordt gevolgd. 9.

Het bestek behoeft de uitdrukkelijke schriftelijke goedkeuring van de gemeente alvorens de ontwikkelaar tot realisatie kan overgaan. Voor de voliedigheid en de uitvoerbaarheld van de bestekken, na eventuele wijziging en/of aanvulling daarvan met inachtneming van het in deze overeenkomst bepaalde, ligt de verantwoordelijkheid geheel bij ontwikkelaar. In die zin dat deze geen aanspraak kan maken op (aanvullende) vergoedingen ter zake van materialen en/of werkzaamheden die nodig zijn voor een normale deugdelijke en volledige uitvoering van de bestekken, na eventuele wijziging en/of aanvulling daarvan met inachtneming van het in deze overeenkomst bepaalde, ook al zljn die materlalen/werkzaamheden niet in de bestekken en in de eventuele wijzigingen en/of aanvulling daarvan vermeld.

10. Indien en zodra de bestekken door de gemeente zijn goedgekeurd, is de ontwikkelaar zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de gemeente niet bevoegd de bestekken te wijzigen, tenzij de wijzigingen als van ondergeschlkt belang kunnen worden aangemerkt. 11. De ontwikkelaar zal de werkzaamheden overeenkomstig de goedgekeurde bestekken uitvoeren naar de eisen van goed en deugdelljk werk. 12. De door de ontwikkelaar te vervaardigen producten dienen In alle gevallen vervaardigd te worden met Inachtneming van de overeenkomst (waaronder de planning in artikel 6),en de van de overeenkomst deel uitmakende en daaraan gehechte bijlagen, met name bijlage 4, en alle relevante en van toepassing zijnde weten regelgeving, waaronder weten regelgeving en besluiten van (lagere) overheden en overheidsinstanties ter zake van (brand)velligheld. 13. De ontwikkelaar legt Ieder product tijdig, conform en met inachtneming van (het tijdspad als weergegeven in) de planning In artikel 6, ter goedkeuring voor aan de gemeente. De gemeente toetst het product aan de kaders zoals beschreven in de overeenkomst en de bijlagen die daarvan deel uitmaken en daaraan gehecht zljn, alsmede de daarvoor geldende weten regelgeving. 14. De ontwikkelaar kondlgt het indienen van de producten waarvoor goedkeuring vereist is, waaronder In Ieder geval de stukken zoals genoemd In lid 1 van dit artikel, uiterlijk twintig werkdagen voor het indienen bij de gemeente aan. Niet tijdig aankondigen van de stukken leidt tot evenredige verlenging van de termijn van venfl/erken door de gemeente.

Artikel 7b, social return De ontwikkelaar is verplicht het project uit te voeren met toepassing van social return, zoals vastgesteld bij besluit van Burgemeester en Wethouders d.d. 31 oktober 2011 nr. B.16.

Artikel 7c, Handboek Inrichting Openbare ruimte Het handboek Inrichting Openbare ruimte, vormt de onderlegger voor de Inrichting van het Valkhofpark.

Artikel 8, goedkeuring 1.

Elk product dient door de gemeente te worden goedgekeurd.

2.

De gemeente bericht schriftelijk binnen twintig werkdagen nadat zij een product van de ontwikkelaar heeft ontvangen, aan de ontwikkelaar of zij het product heeft goedgekeurd, dan wel welke aanpassingen er dienen plaats te vinden. Voor het indienen van stukken houdt de ontwikkelaar rekening met de termijn voor aankondiging daarvan, zoals omschreven In artikel 7a lid 14.

9

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
3.

Indien aanpassingen noodzakelijk zijn, legt de ontwikkelaar zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen twintig werkdagen, na de mededeling hiervan door de gemeente aan de ontwikkelaar opnieuw (een aangepaste versie van) het product ter goedkeuring aan de gemeente voor. De gemeente toetst vervolgens opnieuw op de wijze zoals in dit artikel omschreven.

4.

Indien de gemeente een product tweemaal goedkeuring heeft onthouden, en bij de derde toets van het product wederom goedkeuring wordt onthouden, heeft de gemeente het recht: a. de overeenkomst te ontbinden overeenkomstig het bepaalde in artikel 17 lid 2.; of b. om producten voor rekening van de ontwikkelaar aan te (laten) passen.

Artikel 9, planschade 1. Planschade ter zake van het vaststellen van het bestemmingsplan en andere publiekrechtelijke beslissingen, voor zover gevorderd door derden, komt voor rekening van de ontwikkelaar, voor zover deze betrekking heeft op de Donjon. 2.

De gemeente zal verzoeken om vergoeding van planschade In overleg met en voor rekening van de ontwikkelaar laten beoordelen door Stichting Advies Onroerende Zaken (SAOZ) als onafhankelijk deskundig bureau, dan wel een ander, van gelijke kwaliteit bekend staand bureau dat door de gemeente is goedgekeurd, in de hoedanigheid van schadebeoordellngscommlssle. De gemeente zal de ontwikkelaar in de gelegenheid stellen om haar standpunt uiteen te zetten, welk standpunt tevens uiteen kan worden gezet met betrekking tot het ontwerpadvies van de schadebeoordellngscommlssle. De ontwikkelaar verbindt zich jegens de gemeente om, conform het advies van de schadebeoordelingscommissle, de planschade te vergoeden.

3.

De gemeente zal de ontwikkelaar In de gelegenheid stellen om, zowel voor als na ontvangst van het ontwerpadvies van de schadebeoordelingscommissie, te trachten de daaraan ten grondslag liggende planschadeclaim(s) in der minne te schikken met de desbetreffende indlener(s) daarvan.

4.

De door de gemeente gemaakte kosten van planschadeprocedures, voor zover niet reeds voorzien door heffing van leges, worden geacht te zljn opgenomen in de planschade ter zake waarvan door de schadebeoordelingscommissie advies wordt uitgebracht.

5.

Betaling van toegekende planschade geschiedt binnen tien werkdagen na dagtekening van de factuur door de ontwikkelaar aan de gemeente. De gemeente betaalt vervolgens binnen tien werkdagen na ontvangst het planschadebedrag aan Indiener wiens planschadeclalm is gehonoreerd.

Artikel 10. vergunningen 1. De ontwikkelaar is verantwoordeiijk voor en is gehouden tot het tijdig Indienen van ontvankelijke vergunnlngaanvragen voor de realisatie, zulks op zodanige wijze dat naar objectieve maatstaven de gerechtvaardigde verwachting bij de ontwikkelaar kan bestaan dat de betreffende vergunning(en) ook daadwerkelijk en zo spoedig mogelijk - in elk geval met inachtneming van de planning - verkregen kan (kunnen) worden. 2.

Indien een aanvraag tot vergunning tweemaal niet-ontvankelijk wordt verklaard, en bij de derde aanvraag wederom niet-ontvankelijk is, heeft de gemeente het recht: a. de overeenkomst zonder verdere ingebrekestelling te ontbinden overeenkomstig het bepaalde In artikel 17; of b. om de aanvraag voor rekening van de ontwikkelaar aan te (laten) passen.

3.

Van het bepaalde in het tweede lid zljn uitgezonderd situaties waarbij de ontwikkelaar geen ontvankelijke vergunningaanvraag in kan dienen door omstandigheden die buiten de risico- en invloedssfeer van de ontwikkelaar liggen.

10

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
Artikel 11, erfpacht 1.

De bouwkavel wordt door de gemeente in erfpacht uitgegeven aan de ontwikkelaar, c.q. B.V. i.o. Op de erfpacht zijn de voorwaarden en bedingen van toepassing als vermeld in de overeenkomst die als bijlage 6 bij de overeenkomst Is gevoegd.

Artikel 12, bouwrijp maken en herinrichten 1.

De ontwikkelaar maakt de bouwkavel voor eigen rekening en risico bouwrijp conform de door de gemeente goedgekeurde civieltechnische documenten.

2.

De gemeente geeft de ontwikkelaar hierbij opdracht, welke opdracht hierbij door de ontwikkelaar wordt aanvaard, tot het herinrichten van het Valkhofpark met inachtneming van het door de gemeente goedgekeurde uitwerking van het definitief ontwerp voor de herinrichting van het Valkhofpark.

3.

De ontwikkelaar is verantwoordeiijk voor en draagt de kosten van adequate aansluitingen van Infrastructuur van het plangebied op de bestaande infrastructuren.

Artikel 13, aanneemsom 1.

De totaie aanneemsom voor het herinrichten van het Valkhofpark bedraagt € 1.200.000,(zegge eenmiljoentweehonderddulzend euro) exclusief B T W . Dit bedrag is prijsvast en wordt niet gewijzigd indien er sprake is van loonstijgingen en stijglngen van materiaalkosten.

2.

Ter dekking van de kosten voor de ontwerpplannen Is hiervan reeds een bedrag ad € 100.000,- uitbetaald.

3.

Betaling van de resterende aanneemsom door de gemeente aan de ontwikkelaar voor het herinrichten vindt plaats conform de regeling In het projectplan.

Artikel 14, opievering Valkhofpark 1. Opievering van het Valkhofpark vindt plaats indien en zodra de werkzaamheden inzake het herinrichten zijn voltooid. 2.

De opievering aan de gemeente zal plaatsvinden conform het bepaalde in paragrafen 9 en 10 leden 1 en 2 van de U A V 1989, met dien verstande dat voor de aannemer, de ontwikkelaar en voor de opdrachtgever en/of de directie de gemeente dient te worden gelezen, zonder dat de U A V van toepassing is op de onderhavige (rechts-)verhoudlng tussen partijen. De opievering van het Valkhofpark zal geschieden in een opievering en derhalve niet In deelopleveringen.

3.

De opievering vindt plaats doordat door of namens ontwikkelaar een proces-verbaal wordt opgemaakt van de opneming ten behoeve van de opievering. De gemeente zal de goedkeuring aan de opievering verienen door middel van een voor akkoord ondertekening van het proces-verbaal van opievering, zo nodig voorzien van de nodige aantekeningen, opmerkingen, aanvullingen en/of andere wijzigingen of voorbehouden door of vanwege de gemeente.

4.

BIj de opievering zullen partijen de termijnen vaststellen waarbinnen de diverse geconstateerde gebreken en tekortkomlngen door of vanwege de ontwikkelaar moeten worden hersteld. Deze termijnen zullen worden vermeld op een aan het proces-verbaal van opievering te hechten overzicht. Indien partijen geen overeenstemming kunnen bereiken over een termijn waarbinnen een gebrek of tekortkoming door of vanwege ontwikkelaar moet worden hersteld, zal voor het betreffende gebrek of tekortkoming een termijn gelden van twee maanden. Onverminderd de termijnen die partijen met elkaar afspraken geldt dat het herstel steeds zo spoedig mogelijk dient plaats te vinden.

5.

Partijen zullen steeds op de data als vermeld in het overzicht als In het vorige lid bedoeld vaststellen of de

11

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vail
Betreft

ontwil
desbetreffende opieveringsgebreken en/of tekortkomingen binnen de overeenkomstig vastgestelde termijnen naar genoegen van de gemeente zijn hersteld. 6.

Indien geconstateerde tekortkomingen of gebreken niet tijdig binnen de overeengekomen termijnen naar tevredenheid van de gemeente zljn hersteld of opgeheven, behoudt de gemeente zich het recht voor om de herstelwerkzaamheden door derden op kosten van de ontvi/ikkelaar te voltoolen.

7. Partijen zijn een onderhoudstermijn overeengekomen van twaalf maanden. Gedurende de onderhoudstermijn zullen de gedurende de onderhoudstermijn geconstateerde gebreken en tekortkomlngen zo spoedig mogelijk worden hersteld door of vanwege ontwikkelaar. 8.

De ontwikkelaar is verantwoordeiijk voor alle kosten van herstel van gebreken die worden geconstateerd a) bij de opievering en b) tijdens de onderhoudstermijn.

Artikel 15, realisatie 1.

De ontwikkelaar is verplicht tot de realisatie van de opstal en het herinrichten binnen de termijnen zoals vermeld in de planning.

2.

Voorafgaand aan de start van de realisatie van het Project wordt door de Ontwikkelaar, In aanwezigheid van (een vertegenwoordiger van) de gemeente de bestaande omgeving opgenomen teneinde de bestaande situatie vast te leggen.

3.

Een kopie van de opname wordt voorafgaand aan de start van de realisatie van het project door de ontwikkelaar aan de gemeente overgelegd en dient door de gemeente schriftelijk akkoord te worden bevonden alvorens de ontwikkelaar gerechtigd is met de realisatie aan te vangen.

4.

Het optreden van schade aan de bestaande omgeving (bebouwing, infrastructuur en objecten in de ondergrond) als gevolg van de realisatie van het project Is tot een maximum van € 1.000.000( zegge: 1 miljoen euro) voor rekening en risico van de ontwikkelaar. Tot de bestaande omgeving behoren ook archeologische objecten (in de ondergrond).

5.

Ontwikkelaar garandeert de gemeente dat ten tijde van de opievering: ontwikkelaar alle verpllchtingen voortvloeiende uit de met derden ter zake van de realisering van de opstal en de herinrichting gesloten overeenkomsten zljn nagekomen; het beoogde gebruik van de opstal In overeenstemming is met het bestemmingsplan; de realisatie heeft plaatsgevonden c.q. zal plaatsvinden conform de verleende c.q. nog te verlenen vergunningen, die door en voor rekening van ontwikkelaar zljn c.q. worden aangevraagd als hiervoor bedoeld en de opstal ten tijde van de Ingebruikneming voldoet aan alle ten tijde van de Indiening van de aanvraag voor de betreffende vergunning geldende gemeentelijke en andere overheidsbepallngen, daaronder begrepen bepalingen van nutsbedrijven; de realisatie heeft plaatsgevonden c.q. zal plaatsvinden conform het definitief ontwerp en het bestek, bouwkundige- en installatietechnische tekeningen, terreln-inrichtingstekeningen alsmede alle op de realisatie van het project betrekking hebbende bescheiden, welke deel uitmaken van deze overeenkomst; ter zake van het project geen subsldle(s) van overheidswege zljn aangevraagd of toegekend in verband waarmee voor de gemeente, opvolgend elgen(a)ar(en) en/of gebrulker(s) van de opstal verpllchtingen (kunnen) ontstaan, noch zulk een subsidie zal worden aangevraagd door ontwikkelaar; de realisatie van het project zal goed en deugdelljk plaatsvinden en de materialen welke zijn c.q. worden toegepast zijn goed en deugdelljk; de opstal zal zljn c.q. worden gebouwd krachtens een goed en deugdelljk ontwerp en conform het bestek;

12

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
de bouwwerkzaamheden en de directie zijn c.q. zullen goed en deugdelljk (worden) uitgevoerd; de opstal een goede en deugdelijke constructie tieeft/zal hebben; het bestek geen kunst- en/of ontwerpfouten bevat.

6.

Ontwikkelaar garandeert dat de opstal is verzekerd op basis van Construction All Risks(C.A.R.) tot en met de opievering als bedoeld In artikel 14 lid 7. Ontwikkelaargarandeert dat onder vorenbedoeld verzekering tevens zijn verzekerd de werknemers respectievelijk derden die namens de gemeente bij het project zijn betrokken en dat deze zorgt voor een adequate dekking van risico's - in het bijzonder van de wettelijke aansprakelijkheid ten opzichte van derden.

7.

Ontwikkelaar garandeert dat de premies, welke in verband met de C.A.R.-verzekering verschuldigd zljn of worden, stipt aan de verzekeraar of assuradeur zullen worden voldaan. De ontwikkelaar verschaft de gemeente op diens verzoek een kopie van de polls(sen).

8.

Ontwikkelaar garandeert dat er in het te realiseren project geen asbest venwerkt Is en/of zal worden casu quo andere stoffen venwerkt zljn casu quo zullen worden in het te realiseren project die naar de huidige stand van de techniek redelljkenwijze niet meer als bouwstof In projecten als de onderhavige worden gebruikt omdat deze schadelijk geacht worden voor de volksgezondheid.

9.

De aanleg van nutsvoorzieningen en de opdrachtverstrekking aan nutsbedrijven vindt plaats voor rekening en risico van de ontwikkelaar.

10. Communicatie tussen ontwikkelaar en nutsbedrijven geschiedt via de gemeente.

Artikel 16, organisatie en communicatie 1.

Door de ontwikkelaar dient een projectplan te worden opgesteld en ter goedkeuring aan de gemeente te worden voorgelegd binnen 2 maanden na ondertekening van de overeenkomst.. Het document "Project bouw Donjontoren en herinrichting Valkhofpark benodigde onderzoeken + formele documenten" d.d. 26-10-2012 (bijlage 13) kan daarbij als leldraad worden gebruikt. V o o r z o v e r nodig kan dit document worden aangepast, aangevuld en geactualiseerd. Het goedgekeurde projectplan wordt geacht deel uit te maken van de overeenkomst en wordt als bijlage 14 aan de overeenkomst toegevoegd Indien het projectplan reeds voor de ondertekening van de overeenkomst is goedgekeurd door de gemeente.

2.

Indien de ontwikkelaar er voor kiest om de goedgekeurde definitieve ontwerpen niet In de vorm van een bestek uit te werken, dient het projectplan een gedetailleerde beschrijving te bevatten van de wijze waarop de gemeente haartoetsende rol gedurende de gehele looptijd van het project volledig en zorgvuldig kan uitoefenen. Ten aanzien van de uitwerkingen van de definitieve ontwerpen, anders dan In de vorm van een bestek, zal het projectplan kwaliteitseisen moeten bevatten teneinde te waarborgen dat de gemeente haar toetsende rol naar behoren kan vervuilen.

3.

Partijen zullen gedurende de looptijd van de overeenkomst samenwerken conform de projectorganisatie zoals opgenomen In het projectplan.

4.

Partijen zullen gedurende de looptijd van de overeenkomst onderling communlceren conform de communicatieparagraaf, welke deel uitmaakt van het projectplan.

5.

Het projectplan wordt geacht deel uit te maken van de onderhavige overeenkomst en op niet nakoming van de daarin opgenomen verpllchtingen/regellngen is het boetebeding als bedoeld in artikel 18 lid 2 van overeenkomstige toepassing.

13

Datum

Juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwii
Artikel 17, beeindiging en ontbinding 1. De gemeente kan deze overeenkomst buitengereclitelijk ontbinden indien: a. zich een situatie voordoet zoals omschreven in artikel 6 lid 3; b. zich een situatie voordoet zoals omschreven in artikel 8 lid 4; c. zich een situatie voordoet zoals omschreven in artikel 10 lid 2; d. de ontwikkelaar In staat van faillissement geraakt dan wel aan hem surseance van betaling is verleend; e. de ontwikkelaar niet aan artikel 18 lid 1 voldoet; 2. Voor een ontbinding als bedoeld in artikel 8 lid 4. Is een voorafgaande ingebrekestelling vereist. De Ingebrekestelling zal met In achtneming van een termijn van 8 dagen schriftelijk geschieden met bericht van ontvangst of bij aangetekende brief of bij deurwaardersexploot. Indien de ontwikkelaar na in gebreke te zijn gesteld binnen voormelde termijn van acht dagen alsnog zijn verplichtingen nakomt, is de ontwikkelaar desalniettemin gehouden aan de gemeente de schade ten gevolge van de niet nakoming te vergoeden. 3.

Indien een of meer voorwaarden onder lid 1 in ven/ulling gaan, is deze overeenkomst, nadat de gemeente de ontwikkelaar schriftelijk daarvan op de hoogte heeft gesteld, zonder rechterlijke tussenkomst ontbonden, zonder dat de ontwikkelaar daar enig recht op schadevergoeding hoe dan ook aan zou kunnen ontienen, waarbij alle tot aan dat moment toe gemaakte kosten in verband met het project voor rekening van de ontwikkelaar zljn, onverminderd het recht van de gemeente de ontwikkelaar aan te spreken ter zake van de ontbinding c.q. de beeindiging van de overeenkomst en daaruit voortvloeiende schade(s). De gemeente maakt geen gebruik van dit recht op basis van onredelijke gronden.

4.

Indien de overeenkomst wordt beeindigd of ontbonden en indien een dergelijke beeindiging of ontbinding gelegen is of wordt geacht te moeten liggen in omstandigheden die binnen de risico- en/of invloedssfeer van de ontwikkelaar vallen, en deze plaatsvindt nadat de bouwwerkzaamheden zljn opgedragen, ontstaat er voor de gemeente de onwenselljke situatie dat afbouw dient plaats te vinden, maar dit niet binnen de overeengekomen financiele uitgangspunten mogelijk Is. Ter voorkoming hiervan dient de ontwikkelaar zowel de herlnrlchtlng/reconstructie van het Valkhof park alsmede de bouw van de Donjon een afbouwgarantle a f t e sluiten naar genoegen van de gemeente. Ontwikkelaar zal pas dan opdracht geven tot de herlnrlchtlng/reconstructie dan wel bouw nadat tenminste 7 0 % van de te realiseren rulmten verhuurd zljn en een sluitende financiering is verkregen. Een en ander nadat toetsing hiervan door de gemeente heeft plaats gevonden.

5.

De buitengerechtelijke ontbindlngsmogelljkheden die de gemeente uit hoofde van de overeenkomst heeft, laten de wettelijke ontbinding- en beeindiglngmogelljkheden onverlet.

6.

Indien de overeenkomst wordt ontbonden voordat het opstal In gebruik is genomen, eindigt de erfpacht van de bouwkavel van rechtswege en worden daaraan de gevolgen verbonden als vermeld in de akte van uitgifte van de erfpacht.

Artikel 18, zekerheden 1. Tot meerdere zekerheid van de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst, overlegt de ontwikkelaar aan de gemeente en voor de opdracht van de bouwwerkzaamheden een afbouwgarantle conform artikel 17.4. Mocht ontwikkelaar besluiten voorafgaande aan de feitelijke opdrachtverstrekking zoals vermeld In artikel 17.4 geen vervolg en uitvoering geven aan de herlnrlchtlng/reconstructie van het Valkhofpark dan wel de bouw van de Donjon, dan vergoedt ontwikkelaar alsnog de eerder overeengekomen bijdrage aan de werkelijk gemaakte gemeentelijke plankosten tot een maximum van € 100.000,- De ontwikkelaar verplicht zich in dit geval tevens het dossier aan gemeente te leveren en daarmee ook het Intellectuele eigendom over te dragen.

14

Datum

Juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwil
Tot meerdere zekerheid van de vergoeding die door de gemeente betaald wordt voor de herinrichting/reconstructie van het Valkhof park dient ontwikkelaar voorafgaande aan het Indienen van de eerste factuur een adequate ontwerp, specificatie en begroting ter toetsing te overleggen. Eerst nadat deze toetsing heeft plaatsgevonden en door de gemeente akkoord is bevonden kan een factuur voor betaling door de gemeente worden vrijgegeven. Het betalingsschema van de gemeente aan de ontwikkelaar voor het ontwerp en de aanleg van het park en Is als volgt:

e

1 5 % bij ondertekening ontwikkelen realisatieovereenkomst;

e

1 5 % bij goedkeuring definitief ontwerp

e

1 5 % bij start werkzaamheden

•

1 5 % bij gereedmelding paden en wegen

«

1 5 % bij gereedmelding beplanting

e

1 5 % bij opievering

«

1 0 % na afhandeling van alle restpunten en goedkeuring Gemeente Nijmegen

2.

De bepalingen in dit artikel laten onverlet het recht van de gemeente om nakoming te vorderen, waarbij alle door de gemeente te maken kosten voor rekening komen van degene die niet is nagekomen of heeft overtreden.

Artikel 2 0 , diversen 1.

De uit deze overeenkomst voor partijen jegens elkaar voortvloeiende verpllchtingen zijn, behoudens en voor zover uit de aard en strekking van deze overeenkomst uitdrukkelijk anders blijkt, ondeelbaar. Indien een of meer bepalingen van deze overeenkomst of van een van de bijlagen onverbindend zouden blijken te zljn, blijven de overige bepalingen van deze overeenkomst en de daarbij behorende bijlagen van kracht. In plaats van de niet verbindende bepalingen geldt alsdan als tussen partijen overeengekomen hetgeen op wettelijke toelaatbare wijze het dichtst komt bij hetgeen partijen overeengekomen zouden zijn, indien zij de nietverbindende bepalingen tijdig als zodanig zouden hebben aangemerkt.

2. Wijzigingen van casu quo aanvullingen op deze overeenkomst hebben na ondertekening van deze overeenkomst slechts rechtskracht nadat deze schriftelijk zijn vastgelegd en door partijen rechtsgeldig zljn ondertekend. 3.

De bijlagen bij deze overeenkomst maken onderdeel uit van deze overeenkomst.

Artikel 2 1 , toepasselijk recht en geschillenregeling 1.

Op deze overeenkomst is het Nederlands recht van toepassing.

2.

Op deze overeenkomst Is de Algemene Termijnenwet van toepassing.

3. Alle geschillen, welke mochten ontstaan naar aanieiding van deze overeenkomst dan wel nadere overeenkomsten die daarvan het gevolg mochten zljn, worden beslecht door de bevoegde rechter te Arnhem. 4.

Het vorenstaande laat onverlet de bevoegdheid van een partij om zich in kort geding tot de President van de Rechtbank te Arnhem te wenden.

5.

Er is sprake van een geschil Indien een partij zulks meedeelt aan de wederpartij.

Aldus overeengekomen en In tweevoud getekend.

15

Datum

juni 2013

Project

Donjon en Vall
Betreft

ontwi[
Ontwikkelaar:

Gemeente:

Voor deze:

Voor deze:

Plaats:

Plaats:

Datum:

Datum

Bijlagen bij de ontwikkelen realisatieovereenkomst D O N J O N en HERINRICHTING V A L K H O F P A R K d.d.: april 2013.

Bijlage

1:

Plan van Aanpak, 2006

Bijlage

2:

Plantoellchting op hoofdiijnen

Bijlage

3:

Plankaart

Bijlage

4:

Programma van Eisen

Bijlage

5:

Vervallen

Bijlage

6:

Overeenkomst tot vestiging zakelijk recht van erfpacht

Bijlage

7:

Reconstructie Donjon, versie 8 februari 2008.

Bijlage

8:

De laatmiddeleeuwse burcht In de ondergrond van het Nijmeegse Valkhof

Bijlage

9:

Het Valkhofpark in Nijmegen, cultuurhistorisch analyse

Bijlage

10:

Visie Valkhofkwartier

Bijlage 11:

Huidig ontwerp Opstal d.d.

Bijlage 12:

Huidig ontwerp Valkhofpark d.d.

Bijlage 13:

Project bouw Donjontoren en herinrichting Valkhofpark. Benodigde onderzoeken + formele documenten opnamedatum 26-10-2012

Bijlage 14:

Projectplan

16

Communicatie en Representatie

PERSBERICHT Dit is een gezamenlijk persbericht van de Stichting Donjon en de gemeente Nijmegen

Datum

Nummer persbericht

25 juni 2013

130625R

Samenwerking Gemeente Nijmegen en Stichting Donjon Nijmegen bezegeld Op 27 juni a.s. zetten gemeente Nijmegen en Stichting Donjon Nijmegen hun handtekening onder de Ontwikkel- en realisatieovereenkomst Valkhofpark en Donjon. Met deze ondertekening komen de plannen weer een stap dichter bij de uitvoering. De overeenkomst regelt de juridische afspraken tussen gemeente en initiatiefnemers voor de restauratie Valkhofpark en de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van de donjon in overeenstemming met het raadsbesluit van mei 2012. De gemeente is eigenaar van het plangebied en zal de bouwkavel in erfpacht aan de Stichting Donjon Nijmegen uitgeven. Het Valkhofpark blijft eigendom van de gemeente en wordt door de stichting heringericht en vervolgens opgeleverd aan de gemeente. Stichting Donjon Nijmegen is vergevorderd met de plannen voor het ontwerp van de donjon en de herinrichting van het Valkhofpark. Het beeldkwaliteitsplan, een toetsingskader voor beide ontwerpen, zal binnenkort door het College van B&W ter goedkeuring aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Na vaststelling van het beeldkwaliteitsplan kan de bestemmingsplanprocedure starten. Beide ontwerpen zullen op basis hiervan afgerond en getoetst gaan worden. In het monumentale Valkhofpark zal de 19e-eeuwse Engelse landschapsstijl weer beleefbaar worden. De donjon krijgt een authentieke uitstraling en wordt voor het publiek toegankelijk . Het architectenbureau Van Roosmalen Van Gessel werkt in opdracht van Stichting Donjon Nijmegen aan het ontwerp voor de donjon. Ontwerpers Urban van Aar en Dorinne Epping van Royal HaskoningDHV verzorgen het parkontwerp. Zij worden daarbij ter zijde gestaan door Erik Blok van SB4. In de Stichting Donjon Nijmegen participeren drie Nijmeegse organisaties: Stichting NVOB Cultuurfonds, Royal HaskoningDHV en Haystack Holding. De stichting zet zich sinds 2006 in voor de terugkeer van de Donjon en het herstel van het Valkhofpark in Nijmegen. Sinds september 2008 werkt een team van experts mee aan de opdracht om ontwerp en bouw van de donjon en

Gemeente Nijmegen Communicatie en Representatie

1

de herinrichting van het Valkhof mogelijk te maken. Onder het motto: ‘Voor Nijmegen, door Nijmegen’ wordt een prachtig deel van de stad weer in oude luister hersteld.

Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.

Ontwikkelingsbedrijf

Rapportage grote projecten

Stadscentrum

G206 Don Jon

Kerninformatie Deze planexploitatie bevat de gemeentelijke plankosten met betrekking tot de herbouw van de Donjon op het Valkhof en de kosten van de reconstructie van het park.

Programma

Planexploitatie

Woningen: parkeren bedrijvigheid openb. ruimte opp. plangebied ontwikkelaar

Omvang: Verwacht resultaat: Start bouw verwachte oplevering

n.v.t. n.v.t. n.v.t. Ca. 26.800m2 Intern: P. Matthieu

Bij vaststelling 2013 2.275.000 0 (neutraal) 01-01-2013 31-12-2016

Toelichting verschillen N.v.t. Relevante beslispunten t.b.v. het VGP N.v.t. Ontwikkelingen laatste half jaar:

In de afgelopen maanden is hard gewerkt aan het opstellen van een beeldkwaliteitsplan voor Valkhofpark en Donjon. Daarnaast zijn de voorbereidingen gestart met de onderzoeken voor wijziging van het besstemmingsplan en intensief overleg gevoerd met de RCE vanwege de status van het park als beschermd rijksmonument. Met de Stichting Donjon zijn diverse ontwerpateliers gehouden om te komen tot een verantwoord ontwerp van de reuzentoren zelf (overeenkomstig de richtlijnen van het PANSA-ARCX rapport) als ook het park. Tenslotte is gewerkt aan het opstellen van een ontwikkel-en realisatie overeenkomst dat regelt hoe de verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid is geregeld tussen gemeente en initiatiefnemers. De Donjon particpeert tevens in het opstellen van een integrale gebiedsvisie voor het Valkhofkwartier onder leiding van de directeur van het Museum Valkhof.

Specifieke projectrisico’s: 1. Advisering RCE over park 2. Beeldkwaliteit 3. Bestemmingsplan Beheersmaatregelen: 1. Nauw overleg over randvoorwaarden en ontwerp 2. Intensieve communicatie met Commissie Beeldkwaliteit 3. Zorgvuldige voorbereiding en uitvoering onderzoeken

114

Ontwikkelingsbedrijf Rapportage grote projecten

Financiën Kosten Bouw- en woonrijpmaken Plankosten/ voorbereiding Overige Rente en kostenstijging

Totaal geraamd Gerealiseerd tot datum Gerealiseerd in periode Nog te realiseren

Per 01-012013 1.200.000 713.291 75.835 285.894

2.275.000 667.953 1.607.047

Prognose eindresultaat per 01-01-2013

0

Opbrengsten Erfpacht Stadscontract GSO IV I002350 Cultuurhistorie I002020Valkhofp/DonJon I000297Hun/Waal/Valkp K000080Valkhofp/Hunne Totaal geraamd(afger) Gerealiseerd tot datum Gerealiseerd in periode Nog te realiseren

Per 01-012013 100.000 200.000 250.000 1.000.000 200.000 525.000 2.275.000 20.000 2.255.000

Neutraal

Voor dit project is geen bedrag als voorziening opgenomen. Voor deze planexploitatie zijn de standaard parameters van toepassing.

115

Datum: Project:

Donjon en Valktiofpark

Betreft:

Begi-otingswijziging

Bijlage: D

Aanleveren begrotingswijziging iteller

Lambert Verwijst

SW Soort wijziging SoorE besluit Besluitperiode Omschrijving

BW-01285 vaii
lees eerst de WERKINSTRUCTIE die op het intranet staat.

Verrekeningen debet Verrekeningen credit Saldo Totaal debet Totasi credit Saldo kpi /

product

kosten-

wijk

0,00 0,00 goed 525.000,00 525.000,00 goed functie

soort

43009 D 43009

goed

0,00 0,00 goed

0.00 0,00

0,00 0,00 goed

0,00 0,00

0,00 0,00 goed

0,00 0,00

0,00 0,00

goed

goed

goed

goed

2014

2015

2016

2017

Deb/ 2013

product specificatie Soort mutatie Document soort 1002020 AAOOO K000080 AAOOO

0,00 0,00

Omschrijving

Cred

D C

INV-lnvestering VERBIJZ-INV 525.000,00 525.000,00

Verbijz. Van K000080.AA000. Verbijz. Naar I002020.AA000.

Pagina 1 van 1

BEELDKWALITEITPLAN

VA L K H O F PA R K - D O N J O N

CONCEPT

B e e l d k w a l i t e i t p l a n

V a l k h o f p a r k - D o n j o n

Beeldkwaliteitplan Valkhofpark-Donjon

Gemeente Nijmegen 06-05-2013



I N H O U D S O P G AV E 1. Inleiding ....................................................................3 2. Cultuurhistorie ..........................................................4 3. Stedenbouw ............................................................25

............................................................30 5. Architectuur .............................................................32 6. Bijlagen ..................................................................38 7. Bronnen ..................................................................42 4. Park



1

“Mein Freund, die Zeiten der Vergangenheit Sind uns ein Buch mit sieben Siegeln, Was ihr den Geist der Zeiten heisst, Das ist im grund der Herren eigner Geist, In dem die Zeiten sich bespiegeln”. Faust, Johann Wolfgang von Goethe,

2



1. INLEIDING Sinds de Stichting Donjon Nijmegen de opdracht heeft gekregen de revitalisatie van het Valkhofpark ter hand te nemen en in het park een nieuwe toren te bouwen die zoveel mogelijk op de oorspronkelijke reuzentoren van de gesloopte Valkhofburcht lijkt, is er uitgebreid gediscussieerd over de verschijningsvorm van deze toren. De door de gemeenteraad vastgestelde randvoorwaarden vormen hierbij het vertrekpunt: • de herbouw lijkt zoveel mogelijk op het origineel met gebruik van ‘authentiek’ materiaal • de Donjon wordt openbaar toegankelijk voor een breed publiek Hoewel er veel aanknopingspunten zijn voor de uiterlijke verschijningsvorm van de toren (zie het in opdracht van de gemeente uitgevoerde ‘Reconstructieonderzoek Reuzentoren Valkhofburcht’), zijn er geen bouwtekeningen, bestekken of foto’s voorhanden. Op basis van kennis en nader onderzoek naar de bouwperiode en de bouwmethoden zal getracht worden een zo authentiek mogelijke reuzentoren te herbouwen. Aspecten die van belang zijn bij het ontwerp van de Donjon en nader moeten worden onderzocht zijn: • verder onderzoek van de beschikbare afbeeldingen • maatvoering historische gevelopeningen e.d. • oorspronkelijke detaillering • oorspronkelijke bouwmaterialen • de manier van bouwen • mogelijke doorsneden en plattegronden • het historische gebruik en het toekomstige gebruik van de toren Het uiteindelijke doel is om op het Valkhof een iconisch gebouw op te richten, dat als symbool fungeert voor de rijke geschiedenis van Nijmegen en dat het Valkhofpark als plaats van herinnering (lieu de mémoire) versterkt. De donjon dient met de uiterste zorgvuldigheid te worden ontworpen en ingepast, omdat de locatie een zeer hoge cultuurhistorische waarde vertegenwoordigt en van (inter)nationaal belang is. Het Valkhof kent een drievoudige bescherming: als rijksmonument, archeologisch rijksmonument en vanwege zijn ligging in het van rijkswege beschermde stadsgezicht benedenstad. B e e l d k w a l i t e i t p l a n

Rijksmonument Het Valkhof is in 1973 geregistreerd als rijksmonument. Het monument bestaat uit de volgende vijf onderdelen: 1. de St. Nicolaaskapel, 2. de Barbarossaruïne, 3. de tufstenen muurtoren met de overige restanten van de ommuring, 4. delen van de in 1388-1390 gebouwde ringmuur om de burcht, 5. de Valkhofheuvel met beplanting en de in de heuvel nog aanwezige funderingsresten van de burcht. In 1991 is het Valkhof samen met het Hunnerpark aangewezen als archeologisch rijksmonument (zie voor de monumentenbeschrijvingen bijlage 1 en 2) Doel van het beeldkwaliteitplan Het doel van dit beeldkwaliteitplan is het vastleggen van een toetsingskader voor de Commissie Beeldkwaliteit. Zij kan aan de hand van de in het beeldkwaliteitplan geformuleerde criteria beoordelen of het ontwerp van de nieuwe Donjon voldoet met betrekking tot situering en integratie in het park, vormgeving, kleuren materiaalgebruik etcetera. Daarbij moet steeds in acht worden genomen dat in het ontwerp niet alleen de iconische en symbolische waarde van de nieuwe Donjon een plaats moet krijgen, maar dat het ook geschikt moet zijn om er één of meerdere functies in te huisvesten. De restauratie van het park maakt ook deel uit van de ontwerpopgave. Het formele toetsingskader voor het park is de redengevende omschrijving van het rijksmonument uit 1973. Daar deze echter zeer summier is, zullen in dit beeldkwaliteitplan ook criteria voor het park worden opgenomen. Leeswijzer Het beeldkwaliteitplan is als volgt opgebouwd. Na de inleiding wordt in hoofdstuk 2 ingegaan op de geschiedenis en de cultuurhistorische betekenis van het Valkhof. Hierbij worden ook de parkgeschiedenis en eerdere herbouwpogingen behandeld. In hoofdstuk 3 komen de stedenbouwkundige aspecten aan de orde zoals ligging in de stad, in het park, het silhouet en de relaties met de omgeving. Hoofdstuk 4 gaat in op de restauratie van het park en de plaatsbepaling van de toren. In hoofdstuk 5 worden de architectonische aspecten als hoofdopzet, mate van gesloten- en openheid, materiaalgebruik, kleur, toegankelijkheid, uitstraling, functionaliteit en samenhang met park en aanwezige bouwwerken uiteengezet. Hoofdstuk 6 bevat de bijlagen (monumentenbeschrijvingen) en hoofdstuk 7 de bronvermelding.


3

2 . C U LT U U R H I S T O R I E 2.1 Het Valkhof, een korte geschiedenis, periode tot 1795 Romeinse tijd De plek waar later de Valkhofburcht zou verrijzen ligt op een uitloper van de stuwwal die ontstaan is in de laatste ijstijd. Aan de noordzijde grenst het terrein met een hoge steile wand van meer dan 20 meter hoog aan de rivier de Waal. Op deze strategische plek lag de Romeins-Bataafse nederzetting Oppidum Batavorum, de hoofdstad der Bataven. Na het neerslaan van de Bataafse opstand in 70 na Chr. werd de nederzetting platgebrand. Een nieuwe nederzetting, Ulpia Noviomagus Batavorum, verrees enkele kilometers westwaarts. Rond 270 verliet de bevolking na Germaanse invallen ook de nieuwe stad en vestigde zich weer bij de Valkhofheuvel aan de Waal. Boven op de heuvel richtten de Romeinen circa 320 na Christus met het oog op de grensverdediging een castellum of klein legerkamp in. De Franken Na de val van Rome in 476 en de vorming van het Frankische koninkrijk in de vijfde eeuw vestigden zich rond het jaar 500 Franken op de Valkhofheuvel. De Franken beschouwden zich als de rechtmatige opvolgers van de Romeinen en als eigenaren van de door hen gebouwde fortificaties langs de grensrivier de Rijn zoals het castellum in Nijmegen. De inmiddels tot het christendom bekeerde Franken vonden in onze streken telkens weer de heidense Friezen tegenover zich. Vanaf circa 600 stichtten de Franken vanuit Keulen kerken in de voormalige Romeinse legerkampen langs de Rijn. Op deze wijze creëerden zij een aantal steunpunten langs de grens, die zij als uitvalsbasis tegen de Friezen konden gebruiken. Ook in het voormalig castellum van Nijmegen verrees omstreeks 620 in opdracht van de Frankische heersers een kerkje. Deze eerste Nijmeegse parochiekerk, gewijd aan St. Stephanus, ressorteerde onder de bisschop van Keulen.

nederzetting grafveld legerplaats Romeinse nederzetting

4



weg gracht de loden grafkist

2 . C U LT U U R H I S T O R I E Karel de Grote Karel de Grote bouwde op de plek van het Romeins castellum, waarvan vermoedelijk de ruïnes nog aanwezig waren, een palts. Op 30 maart 777 vierde hij hier het paasfeest. De palts in Nijmegen wordt regelmatig genoemd in kronieken en oorkonden. In de muurtoren bij de keermuur onder de St. Nicolaaskapel is metselwerk uit de Karolingische periode secundair verwerkt. De zoon van Karel de Grote, Lodewijk de Vrome en zijn opvolgers, de heersers van het middenrijk Lotharingen, Francia Media, bezochten Nijmegen met enige regelmaat.

Valkhof - Springer

Keizers van het Heilige Roomse Rijk op het Valkhof Karel de Kale, kleinzoon van Karel de Grote, sloot op het Valkhof een verdrag met de Noormannen. Tien jaar later echter maakten de Noormannen zich zonder slag of stoot meester van het Valkhof en versterkten de palts met een wal en een muur. Bij hun vertrek staken zij de palts in brand, zonder dat daarbij de gebouwen geheel werden vernietigd. Dit blijkt uit het feit dat de palts in de jaren na de brandstichting nog steeds hoog bezoek bleef ontvangen. Op het einde van de tiende eeuw was keizerin Theophanu regelmatig te gast op het Valkhof. De van oorsprong Byzantijnse prinses was de gemalin van keizer Otto II en de moeder van Otto III, die vlakbij Nijmegen onderweg naar Het Valkhof werd geboren. Theophanu stierf in 991 op het Valkhof, maar werd in Keulen begraven. In de loop van de elfde en twaalfde eeuw bezochten de Duitse keizers van het Heilige Roomse Rijk uit de Saksische, Frankische en Staufische dynastie Nijmegen herhaaldelijk. Uit de late tiende of vroege elfde eeuw dateert de St. Nicolaaskapel. De vorm van deze zestienhoekige centraalbouw met achthoekige kern verwijst naar Karel de Grote’s paltskapel in Aken, die op zijn beurt teruggrijpt op de zesde-eeuwse San Vitale in Ravenna. De kapel is mogelijk kort na 996 gebouwd in opdracht van Otto III, die hiermee de sterfplaats van zijn moeder Theophanu wilde herdenken. Bekend is dat Otto III een groot bewonderaar was van Karel de Grote. Het patrocinium van de ‘Byzantijnse’ heilige St. Nicolaas zou hierop kunnen wijzen. Een andere optie is dat de kapel door de Frankische Keizer Koenraad II rond het jaar 1030 werd gebouwd als legitimatie en bevestiging van de continuïteit van de macht van de keizer, die zich beschouwde als opvolger van Karel de Grote. Rond 1030 werd vermoedelijk de St. Maartenskapel gebouwd, waarvan onduidelijk is of deze in oorsprong als kapel heeft dienst gedaan of functioneerde als de door een vloer in twee verdiepingen onderverdeelde exedra van de Aula Regia, waarin de troon van de keizer stond opgesteld. In 1047 verwoestte Hertog Godfried van Lotharingen in een conflict met de keizer de Nijmeegse palts dusdanig dat deze bijna honderd jaar niet meer gebruikt werd voor een verblijf van de keizer en zijn gevolg.

Otto III



5

2 . C U LT U U R H I S T O R I E Herbouw van de burcht door Frederik Barbarossa In 1155 besloot de Staufische keizer Frederik I, bijgenaamd Barbarossa, om een aantal vervallen Karolingische paltsen, waaronder Nijmegen, in oude luister te herstellen. De nog overeind staande delen van de oude palts – de St. Nicolaaskapel en de St. Maartenskapel – werden hersteld, aangeheeld en in de nieuwe burcht ingepast. Tussen de beide oudere bouwwerken werd de Reuzentoren (Donjon) opgetrokken. Bij deze gelegenheid liet de keizer in een overlangs gehalveerde Romeinse zuil een tekst hakken: “Duizend jaar nadat het Heil de wereld werd geschonken, daarbij gevoegd honderd vijf en vijftig jaar heeft, als keizer van zijn rijk, Frederik vriend des vredens het vervallen, ingestorte, oude schier in het niet verzonken bolwerk van Nijmegen in gelijkwaardige schoonheid en luister herbouwd”. Verder vermeldde Barbarossa in deze tekst Julius Caesar, die hij beschouwde als stichter van de burcht. De verwijzing naar Julius Caesar en het gebruik van de Romeinse zuil stonden symbool voor de continuïteit van het keizerschap, vanaf de Romeinse keizers via Karel de Grote in een rechte lijn naar Barbarossa’s dynastie van de Hohenstaufen. In Caesars herbouwde burcht schonk Frederiks echtgenote Beatrix in 1165 het leven aan de troonopvolger, de latere keizer Hendrik VI. Zes jaar later hield Frederik Barbarossa een Rijksdag in Nijmegen. Bij beschouwing van de in latere perioden vervaardigde afbeeldingen van de Nijmeegse burcht, kan worden geconcludeerd dat waarschijnlijk alleen de Reuzentoren tot en met de rechthoekige vensters onder de uitkragende top (de Staufische kantelen met moordgaten), de St. Nicolaaskapel en de aan St. Maarten gewijde burchtkapel al onderdeel waren van de door Barbarossa gebouwde palts. Zij waren opgetrokken in tufsteen evenals delen van de ringmuur, de conciërgerie en de kelders van de noord-zuidvleugel. De overige bouwdelen van het burchtcomplex zijn in de 14de eeuw en later tot stand gekomen in het toen gebruikelijke bouwmateriaal baksteen.

6


Frederik Barbarossa


2 . C U LT U U R H I S T O R I E



7

2 . C U LT U U R H I S T O R I E De burcht wordt Gelders In 1230 werd Nijmegen tot rijksstad verheven. Dat wilde zeggen dat Nijmegen geen ander dan de heerser van het Heilige Roomse Rijk boven zich hoefde te dulden. Zeventien jaar later verpandde deze heerser, Rooms-koning Willem, de vrije rijksstad en de burcht echter aan zijn oom graaf Otto van Gelre. Dit betekende dat vanaf dit moment de graaf van Gelre (die vanaf 1339 de titel hertog van Gelre draagt) tussen de stad en de keizer kwam te staan en het in Nijmegen voor het zeggen kreeg. Graaf Otto nam de versterking van de burcht voortvarend ter hand. Hier moest zelfs de parochiekerk voor wijken. De kerk werd in 1249 gesloopt, omdat ze in de weg stond bij de uitbreiding van de burcht. Een nieuwe kerk verrees op de Hundisburg in het westen van de stad. De pastorie en het oude kerkhof werden gehandhaafd. Door de aanleg van de Voerweg in de 15de eeuw, die de oorspronkelijke Valkhofheuvel in tweeën splitste, kwamen beiden op het Kelfkensbos te liggen. De graven en latere hertogen (vanaf 1339) van Gelre verbleven met enige regelmaat op de oude keizerpalts, maar het Valkhof is nooit een echte residentie geworden. De burcht werd bewoond door afgezanten van de Gelderse machthebbers, zogenaamde burggraven. De vroegste melding van werkzaamheden aan de burcht dateert uit het midden van de veertiende eeuw. Vanaf deze tijd vinden er regelmatig bouwcampagnes plaats, waarbij de aard van de werkzaamheden, het aantal werklieden en de aangeschafte bouwmaterialen als bakstenen en leien nauwkeurig worden genoteerd. In de jaren 1381-1382 zijn er 5 tot 6 metselaars, 5 tot 8 hulpen en 2 timmerlieden bezig. Er wordt met baksteen gebouwd. In 1382 worden er 20.000 stenen bijgekocht. Bij een muurdikte van anderhalve steen is dit goed voor 160m2 muurwerk. Tussen 1385 en 1388 wordt opnieuw aan de burcht gewerkt. In 1387 zend de proost van Utrecht 100.000 stenen naar Nijmegen om in de burcht te worden vermetseld. In de afbouwfase is een timmerman 4 maanden bezig met het maken van deuren en vensters. Wellicht is bij één van laatstgenoemde bouwcampagnes de reuzentoren opgehoogd met de in baksteen uitgevoerde, uitkragende top. Rond 1460 werd de burcht op last van de hertog van Gelre uitgebreid en verfraaid en kreeg het Valkhof in hoofdopzet het aanzien dat het tot aan de afbraak zou behouden en dat op talloze afbeeldingen is vastgelegd.

detail afbeelding - Van Geelkercken

8




Nijmegen 1450

Nijmegen 1571 B e e l d k w a l i t e i t p l a n


9

2 . C U LT U U R H I S T O R I E Sloop van de burcht In de loop van de zestiende en zeventiende eeuw liep de burcht schade op door stormschade, ingekwartierde soldaten en achterstallig onderhoud. In de achttiende eeuw werd de burcht opgeknapt, omdat de stadhouderlijke familie er regelmatig verbleef. In 1786 bood het Valkhof zelfs voor langere tijd onderdak aan stadhouder Willem V en zijn gezin, die naar Nijmegen was uitgeweken uit angst voor de patriotten, die een meer democratische staatsvorm voorstonden. In de Franse tijd werden er opnieuw soldaten ingekwartierd. Op het einde van de achttiende eeuw verkeerde het Valkhof in een verwaarloosde en uitgewoonde staat, die steeds verder verslechterde door de voortdurende illegale winning van tufsteen. In gemalen vorm is tufsteen, dan tras geheten, een waardevolle toeslag voor metselspecie. De hoge waarde van tufsteen en de steeds verder oplopende onderhoudskosten brachten de eigenaar, het Provinciaal Collegie van Gelderland, in 1795 tot het voorstel om de burcht te verkopen. De Kwartieren Arnhem en Zutphen stemden onmiddellijk voor evenals de steden Tiel en Zaltbommel uit het eigen Kwartier van Nijmegen. Alleen de stad Nijmegen en het Rijk van Nijmegen waren tegen. Totale afbraak was volgens de Nijmeegse delegatie ondenkbaar, omdat de historische rechten van Nijmegen als keizerlijke rijksstad altijd met de burcht verbonden waren geweest. Het Provinciaal Collegie bleef bij zijn standpunt. Stad en Rijk van Nijmegen reageerden verbijsterd. Met koortsachtig onderhandelen wisten zij de beide ‘heidense’ kapellen van de sloop te redden, omdat het zou gaan om Romeinse bouwwerken. De stad mocht voor 10.000 gulden de grond en de kapellen kopen van de Provincie. De overige opstallen gingen naar de hoogste bieder. Slopers uit Noord-Holland kochten in 1796 de Valkhofburcht voor 80.000 gulden. Uit bewaard gebleven correspondentie van de slopers aan hun bedrijf in de Zaanstreek bleek dat de burcht zich niet zonder meer gewonnen gaf. De zware muren van de Reuzentoren waren alleen met springstof te slechten. De tufsteen werd afgevoerd en verdween in de Zaanse trasmolens. Het niet bruikbare puin werd geëgaliseerd en afgedekt met een laag aarde.

Gezicht op de Waal en de Valkhofburcht - Van Goyen (1641)

De Valkhofburcht - Hoogers

10



2 . C U LT U U R H I S T O R I E Financieel gewin zal niet de enige beweegreden zijn geweest om de Valkhofburcht te slopen. Ook de antipatriottische houding van de stad Nijmegen zal een rol hebben gespeeld. Stadhouder Willem V werd niet voor niets ‘Willem van Nijmegen’ genoemd. Maandenlang heeft hij op het Valkhof gewoond, complotten smedend tegen de patriotten. Tenslotte is het aannemelijk om te denken dat Gelderland de oudste, grootste en - op grond van haar keizerlijk verleden - belangrijkste stad van de provincie definitief een toontje lager wilde laten zingen door juist het symbool van die hoge ouderdom en keizerlijke waardigheid met de grond gelijk te maken. 2.2 Aanleg stadspark op het Valkhof, periode na 1795 De negentiende eeuw Binnen enkele jaren na de sloop verrees op het omgewoelde terrein een stadspark in de vroege Engelse Landschapsstijl naar ontwerp van Johan David Zocher senior. Het park bestond uit een door populieren omzoomd gazon dat alle aandacht op de gespaard gebleven Barbarossaruïne vestigde. De snelgroeiende populieren moesten de bouwmassa van de afgebroken burcht nabootsen. Zorgvuldig verspreide brokstukken van de gesloopte burcht nodigden de wandelaar uit tot melancholieke bezinning over het grootse verleden van de plek. In 1832 kreeg Hendrik van Lunteren de opdracht om een nieuw ontwerp te maken voor het park. Hij legde een aantal bloem- en heesterperken aan. In 1860 werd er een houten muziektent gebouwd tussen de beide kapellen in. Deze werd in de twintigste eeuw vervangen door een ander exemplaar, dat er in 1960 nog stond. Het fundament van de muziektent is pas in 1983 bij de herinrichting gesloopt. Na de sloop van de vestingwerken kreeg de Leuvens tuin- en landschapsarchitect Liévin Rosseels de opdracht voor het ontwerp van twee stadsparken op de voormalige stadswallen: het Kronenburgerpark in het westen en het Hunnerpark in het oosten. Rosseels nam ook het aangrenzende Valkhofpark onderhanden. Hij breidde onder meer de padenstructuur uit en voegde enkel ingangen toe. In de loop van de negentiende eeuw veranderde het park steeds meer van uiterlijk en betekenis. De plek van melancholieke bezinning op het roemruchte verleden werd langzamerhand een stadspark, waarin allerlei activiteiten plaatsvonden.

Werkmeesters plattegrond

Afbeelding grondradar B e e l d k w a l i t e i t p l a n


11

2 . C U LT U U R H I S T O R I E De twintigste eeuw Rond 1905 verrichtte de toenmalige stadsarchitect J.J. Weve archeologisch onderzoek op het Valkhof. Hij schreef een studie over de verschijningsvorm van de burcht. Tevens restaureerde hij de St. Nicolaaskapel op een voor die periode zeer terughoudende manier. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwde de Duitse bezetter drie bunkers in het park: een aan de noordoostelijke rand van het Valkhofplateau, een achter de Barbarosaruïne aan de zuidoostelijke rand en een bij de brug over de Voerweg. Ook werden loopgraven aangelegd. Park en omgeving liepen forse schade op in 1944, gedurende de periode dat Nijmegen frontstad was. Na de oorlog besloot de gemeente de huizen aan de Voerweg niet te herbouwen, de beschadigde Sociëteit Burgerlust en de erachter gelegen bebouwing te slopen en de percelen bij het park te voegen. In 1953 werd ten westen van het Valkhof het Groene Balkon aangelegd, een hoge keerwand die het stelsel van subtiele en geleidelijke niveauverschillen in de oostelijke benedenstad reduceerde tot twee niveaus. Via een in de wand geïntegreerde trappartij was het mogelijk om van de St. Nicolaaskapel naar de Waalkade te lopen. Deze ingrijpende maatregel in het stedelijk weefsel werd genomen in het kader van de sanering van de benedenstad. Hierop volgde de sloop van de huizen aan de Lindenberg en de Lange Baan. In de jaren vijftig vond een ingrijpende restauratie van de St. Nicolaaskapel plaats door Ir. G.J. Deur. Hij reconstrueerde onder meer de gotische apsis. In 1973 werd de Valkhofheuvel met de bouwwerken en het park geregistreerd als rijksmonument. In 1991 volgde de registratie als archeologisch rijksmonument.

Tekening Valkhofpark - Hendrik Hoogers, 1810

Herinrichting 1984 Stadsarchitect R. Roukema richtte in 1984 het park opnieuw in, waarbij hij zich liet adviseren door de toenmalige Rijksdienst voor de Monumentenzorg en plaatselijke deskundigen. Het park was destijds overwoekerd, er stonden veel zieke iepen en het historische padenpatroon was vervaagd. De hellingen waren zo instabiel dat de St. Nicolaaskapel tijdens de werkzaamheden naar beneden dreigde te storten. Aan de Lange Baan werd daarop een damwand geplaatst. Roukema verliet het historische padenpatroon, maar liet zich wel inspireren door de historische aanleg. Hij dunde de begroeiïng uit, liet een groot aantal bomen kappen met uitzondering van de grote oude bomen. De bunker achter de Barbarossa-ruïne werd gesloopt. Bovenop de noordelijke bunker kwam een uitzichtspunt. De losse, stenen bouwfragmenten van de burcht, die bij de Barbarossa-ruïne lagen verhuisden naar de gemeentewerf. De ruimte binnen de ruïne werd geplaveid en afgesloten met een hekwerk om verdere aantasting door vandalisme tegen te gaan. Roukema legde een nieuw padenpatroon aan in gebakken Barbarossaruïne met bouwfragmenten en subtropische planten

12



2 . C U LT U U R H I S T O R I E klinkers. Door de ingrepen kreeg het park een eenvoudiger opzet en een zakelijker aanzien. Sinds midden jaren tachtig hebben er geen ingrijpende veranderingen meer plaatsgevonden in het park zelf. Stadsarchitect Paul Hoeke ontwierp begin jaren negentig direct ten westen van het park een doorbraak door het Groene balkon: de Veerpoorttrappen. Hiermee werd een historische verbinding van bovenstad naar Waalkade in ere hersteld. De Veerpoorttrappen kregen ongeveer halverwege een aansluiting op het pad naar de St. Nicolaaskapel. De bij de aanleg van het Groene Balkon gerealiseerde trap, die hierdoor ten dele overbodig was geworden, werd gesloopt. De laatste decennia heeft het park veel te lijden gehad van allerlei evenementen die in het park werden georganiseerd: herdenkingsbijeenkomsten met militaire voertuigen, een ijsbaan met opstallen, muziekfestivals etcetera. In 2005 werd ter gelegenheid van het tweeduizendjarig bestaan van de stad een tijdelijke replica van de donjon opgericht met behulp van steigermateriaal en doek. Vijf jaar later kwam op dezelfde plek een tijdelijk kunstwerk van Florentijn Hofman in de vorm van een circa elf meter hoog houten konijn tot stand. Er zijn geen bomen meer van de fase Zocher, noch van de fase Van Lunteren, de fase Rosseels is nog wel vertegenwoordigd met een aantal bomen. Volgens het in opdracht van de Stichting Donjon uitgevoerde onderzoek van Boomtotaalzorg zijn 13 bomen tussen de 100 en 120 jaar oude, 74 bomen tussen de 50 en de 100 jaar en 41 bomen jonger dan 50 jaar. Het park is na de Tweede Wereldoorlog in omvang gegroeid, het historisch padenpatroon en de beplantingsstructuur zijn in de loop der tijd sterk gewijzigd. De meeste oude bomen staan niet meer binnen hun oorspronkelijke context. Oude doorzichten zijn verdwenen, nieuwe, vaak onbedoelde doorzichten zijn ontstaan. Duidelijk zichtbaar zijn de St. Nicolaaskapel en de Barbarossaruïne, ook tegelijkertijd. Ook zichtbaar aanwezig zijn de restanten van de burchtmuur en de bunker. Het park ligt er op dit moment verwaarloosd bij.


2.3 Eerdere herbouwinitiatieven Carolusburcht Ruim 200 jaar na de sloop van de burcht leeft bij een deel van de Nijmeegse bevolking nog steeds de wens om de burcht te herbouwen. Vanaf de jaren dertig van de twintigste eeuw is er iedere vijftien jaar wel een herbouwinitiatief geweest. Zo ontwierp de Nijmeegse architect Charles Estourgie in 1936 een herbouwplan ter compensatie van de aanleg van de door hem lelijk geachte Waalbrug. In de reuzentoren zouden onder meer een folter- en een gruwelkamer worden ondergebracht. In 1949 vatte de Katholieke Universiteit het plan op om het nieuwe hoofdgebouw te vestigen op het Valkhof in een herbouwde ‘Carolusburcht’. Tegenstanders van de herbouw vonden dat de eeuwenoude monumenten schade werd toegebracht, dat het onmogelijk is om een historische maquette leven in te blazen en dat: ‘door een reusachtig anachronisme als een kasteel op te trekken, u uw eigen tijd onrecht aandoet’ (Godfried Bomans). Na de aanleg van het Groene Balkon maakte architect Fokkinga een herinrichtingsplan voor het Valkhofpark, waarbij hij de footprint van de voormalige bebouwing in plaveisel uitvoerde. Hoewel het plan werd goedgekeurd door de gemeenteraad, werd het niet gerealiseerd. In 1972 borduurde beeldend kunstenaar Hubert Estourgie verder op de plannen van zijn vader. Zijn sterk geromantiseerde beelden van een herbouwde burcht vonden veel weerklank.


13


14

Valkhof - J.D. Zocher sr., 1813

Nijmegen 1897

Ontwerp Lieven Rosseels 1886

Nijmegen / Valkhof 1908 B e e l d k w a l i t e i t p l a n



Gebaseerd op de tekening van J.J. Weve uit 1926



15

Tekening plattegrond Valkhofpark 1984, bestaande toestand met grijs gearceerd de paden die op dat moment van asfalt zijn voorzien. Aanwezig zijn dan nog twee bunkers en het basement van de muziektent.

16



Nieuwe situatie met uit te voeren werken, 1984. Deze tekening toont twee lagen over elkaar. In de onderlaag de bestaande situatie en daaroverheen het renovatieplan. Goed te zien is dat Roukema een nieuw padenstelsel ontwierp. In plaats van met asfalt werden de paden geplaveid met klinkers.



17


18



2 . C U LT U U R H I S T O R I E Oprichting Valkhofvereniging en recente herbouwinitiatieven Estourgie behoorde in 1979 tot de oprichters van de Valkhofvereniging, die de herbouw van burcht als doel heeft. Voorafgaand aan de herinrichting van het park in 1984 door stadsarchitect Roukema, deed de Vereniging haar best om de contouren van de burcht gevisualiseerd te krijgen door middel van lage muurtjes en terrassen. Ondanks het feit dat Roukema deze aanbeveling naast zich neerlegde, bleef de Vereniging herbouwplannen ontwikkelen, die in 1988 resulteerden in een nieuw plan. De verdeeldheid over het herbouwplan van 1988 leidde tot het Valkhofforum, waar diverse sprekers uit de academische wereld hun mening gaven. In hetzelfde jaar was een commissie ingesteld, bestaande uit de Nijmeegse Monumentencommissie en drie externe deskundigen, die een advies moest uitbrengen ten aanzien van de cultuurhistorische aspecten. De commissie vond herbouw niet toelaatbaar. Dit advies werd door het College van Burgemeester en Wethouders unaniem overgenomen. De Valkhofvereniging liet zich echter niet uit het veld slaan en ging door met de planontwikkeling. Samen met ICE-ontwikkeling vormde zij in 1995 de Projectgroep Valkhofburcht en presenteerde een nieuw herbouwplan. De Projectgroep pakte het professioneel aan door een grote groep deskundige personen en bedrijven om zich heen te verzamelen en bij het voorstel te betrekken. De herbouwde burcht zou onder meer een viersterren hotel, diverse restaurants en café’s, expositieruimten en winkels moeten bevatten. Het idee was om twee architecten in te schakelen, een met kennis van historisch bouwen, de ander juist een moderne vormgever. In 1997 werden drie beroemde architecten(koppels) geselecteerd uit 36 aanmeldingen. Voorstanders van de herbouw wilden stad en regio verrijken met een symbool van de roemrijke geschiedenis van Nijmegen, dat tevens veel extra bezoekers zou aantrekken. Ook nu was het ‘nu of nooit’ weer een argument, dat overigens al vanaf 1949 opduikt. Ondertussen verenigden de tegenstanders van herbouw zich in ‘Platform tot behoud van het Valkhofpark’. Ook externe partijen als de Bond Heemschut, het Cuypersgenootschap en de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond sloten zich bij de tegenstanders aan. Emotionele acties en discussies tussen voor- en tegenstanders domineerden de media. Tot slot kwam de Rijksdienst voor de Monumentenzorg met een negatief pre-advies onder verwijzing naar het onderzoeksrapport uit 1988. Nog voor de formele vergunningaanvraag en de bestemmingsplanprocedure ontving de gemeente een brief van staatssecretaris Nuis, waarin hij herbouw krachtig afwees.

Spotprent Maasbode 1949

Parkaanleg Fokkinga 1955 B e e l d k w a l i t e i t p l a n


19

2 . C U LT U U R H I S T O R I E Voorlopige conclusie De herbouwinitiatieven van 1988 en 1995-97 werden tegengehouden door het Rijk op basis van het feit dat het Valkhofpark met kapellen geregistreerd staat als rijksmonument, de bodem een archeologisch rijksmonument is en het gehele complex gelegen is binnen het rijksbeschermde stadsgezicht. Herbouw van de burcht zou het bodemarchief verstoren en het historische stadspark vernietigen. Steigerdonjon: van burcht naar toren Ter ere van het 2000-jarig bestaan van Nijmegen in 2005 sloeg een aantal particuliere initiatiefnemers de handen ineen voor de tijdelijke herbouw van de grote toren van de Valkhofburcht met behulp van steigermateriaal en doek. In deze periode ontstond ook de feitelijk foutieve benaming ‘Donjon’. Het herbouwplan kreeg vanwege de tijdelijkheid en vanwege het feit dat er niet werd gefundeerd een positief advies en een vergunning van de Rijksdienst. De steigertoren smaakte naar meer. De initiatiefnemers haalden onder de bezoekers genoeg handtekeningen op om een referendum te organiseren over de definitieve herbouw van de Donjon. Vermoedelijk hebben de initiatiefnemers van de herbouw van de toren, wijzer geworden door de afwijzing van eerdere initiatieven door Rijk en gemeente, zich bewust beperkt tot de herbouw van enkel de reuzentoren en niet meer van de hele burcht.

Valkhof in herbouw 1988

Referendum en aanbesteding Tegelijkertijd met de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 liet het stadsbestuur een referendum houden, waarbij 60 procent van de stemmers zich uitsprak voor ‘herbouw in de historische vorm met gebruik van authentiek materiaal’. Door de uitslag van het referendum gaf de minister dit keer niet op voorhand aan dat zij de vergunning zou weigeren, maar stelde dat zij een eventueel ontwerp zou afwachten en dit dan zou beoordelen in relatie tot het verlies aan cultuurhistorische waarden. De gemeente, eigenaar van het Valkhof, voerde ten behoeve van de aanbesteding een historisch parkonderzoek, een onderzoek naar de verschijningsvorm van de reuzetoren, een inventarisatie van eerdere archeologische opgravingen en waarnemingen en een geofysisch onderzoek (groundtracer) naar eventuele funderingsresten uit. De uitkomsten hiervan zijn opgenomen in het aanbestedingsbestek. Eén partij voldeed aan de voorwaarden: het in Nijmegen gevestigde ingenieursbureau Royal Haskoning i.s.m. ICE Ontwikkeling en de gezamelijke Nijmeegse aannemers, verenigd in het NVOB Cultuurfonds. Zij maken een ontwerp voor de Donjon en de restauratie van het park. 20



2 . C U LT U U R H I S T O R I E Conclusie Uit het voorgaande blijkt dat het Valkhof een plek is waar vele historische lagen samenkomen. De gemeente heeft de stap gezet om – na een aantal eerdere afwijzingen door het rijk naar aanleiding van bezwaren vanuit de monumentenwereld - herbouw van de Donjon op deze zeer gevoelige historische locatie in principe mogelijk te maken. De gemeente wil met de herbouw het Valkhof versterken als plaats van herinnering (lieu de mémoire) en een blijvend symbool oprichten voor de roemrijke geschiedenis van Nijmegen. Uitgangspunt was dat met een authentieke verschijningsvorm de historische sensatie, het gevoel in direct contact te staan met het verleden, beter kon worden opgewekt dan met een eigentijdse toren. Tevens hoopt de gemeente met de Donjon het park en het Valkhofkwartier een nieuwe impuls te geven. Met de herbouw heeft de gemeente een grote verantwoordelijkheid op zich genomen. De Donjon komt immers te staan op de meest bijzondere en gevoelige plek in Nijmegen te midden van twee rijksmonumenten van 1000 jaar oud, de St. Nicolaaskapel en de Barbarossaruïne, in de context van een rijksmonumentaal park op een archeologisch rijksmonument, waar meer dan 2000 jaar geschiedenis ligt opgeslagen in de bodem.



21


22



2 . C U LT U U R H I S T O R I E Vooral de beleving van de St. Nicolaaskapel zal blijvend en definitief worden beïnvloed door de Donjon die op enkele meters afstand komt te staan. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor de beleving van het park als geheel. Vanuit deze verantwoordelijkheid heeft het College vervolgens zorgvuldig getracht uitvoering te geven aan de uitgangspunten van het raadsbesluit (‘De herbouw lijkt zoveel mogelijk op het origineel met gebruik van ‘authentiek’ materiaal’) en een inspanning geleverd om een zo getrouw mogelijk beeld van de Donjon te verkrijgen. Uit het reconstructieonderzoek bleek dat uit de vele historische afbeeldingen, die overigens alle dateren uit een relatief korte periode (1570-1796) - ondanks de onderlinge verschillen - toch een groot aantal gemeenschappelijke kenmerken gedestilleerd kan worden, waardoor een redelijk betrouwbaar beeld van de hoofdvorm kan worden opgesteld. Uit schilderijen, prenten en referentieobjecten kan in grote lijnen de constructie, de detaillering en de materialisering van de toren in de periode, waarin de afbeeldingen zijn ontstaan, worden afgeleid. Het gegeven dat wetenschappelijk onderzoek niet alle vragen kan beantwoorden hoeft geen reden te zijn om alle wel bekende en verkregen feiten over de vorm van de Donjon, overboord te zetten. Inherent aan een reconstructie is immers dat er altijd onbekende factoren overblijven die in samenhang met de wel bekende elementen - op basis van kennis van de materie - ingevuld moeten worden. Er blijft dus altijd ruimte voor interpretatie over. Ook moet in acht worden genomen, dat de oorspronkelijke toren aan twee zijden was ingebouwd. Ter plekke van de vroegere aanhechtingsvlakken heeft de ontwerper ruimte voor een eigen interpretatie.

De herbouwde toren zal het relatief kleine park domineren en zo de betekenis van het park radicaal veranderen. Het park is na 1795 aangelegd als nieuwe betekenisdrager voor de gebouwde elementen die aan de sloop waren ontkomen. Ondanks alle veranderingen zijn de St. Nicolaaskapel en de Barbarossaruïne nog steeds de hoofdelementen in een parkaanleg, die hun beleving regisseert. De herbouw van de toren maakt deze elementen ondergeschikt. Hierdoor wordt de beleving van de oorspronkelijke essentie van het park als cultuurhistorisch gegeven veranderd. Het is derhalve zaak om de toren zo zorgvuldig mogelijk in te passen.

De Donjon moet een geloofwaardige verwijzing worden naar de Valkhofburcht waar de Donjon deel van uitmaakte en moet tevens op een zorgvuldige wijze in de huidige context, het Valkhofpark, worden ingepast. Het bouwwerk moet voldoen aan nieuwbouweisen op het gebied van brandveiligheid, vluchtmogelijkheden, daglichttoetreding, energiegebruik etcetera (bouwbesluit).



23


24



3. STEDENBOUW De volgende punten zijn van belang met betrekking tot de stedenbouwkundige situering van het park en de donjon: • Ligging in de stad • Relatie met belendende delen van de stad: Benedenstad/ Binnenstad, Waalkade, Romeinse route Nijmegen-Oost, Ooypolder • Valkhofpark • Bouwmassa Donjon • Skyline/silhouet en contouren • Uitzicht over stad en landschap Ligging in de stad De Donjon moet een bijdrage leveren aan de verblijfskwaliteit van het Valkhofkwartier en moet een historische beleving/sensatie oproepen. Het Valkhofpark ligt op een uitloper van de stuwwal dichtbij de rivier de Waal. Nadat rond 1400 de Voerweg is gegraven is het reliëfrijke en solitaire beeld van de Valkhofheuvel ontstaan. De locatie bevindt zich in de oostflank van de benedenstad en de binnenstad. Vanwege de hoge ligging is er fraai uitzicht op de rivier en de uiterwaarden. Het Valkhofpark/ Hunnerpark is via riante groene singels rondom de binnenstad gekoppeld aan het Kronenburgerpark. Komend vanaf het noorden over de Waalbrug is de zichtbaarheid van park met Belvedere en in de toekomst de Donjon een bijzondere kwaliteit. De groene heuvel boven de oostelijke Waalkade zal met de toevoeging van de herbouwde Donjon het silhouet van de stad meer dominant bepalen.

Relatie met belendende delen van de stad Benedenstad/Binnenstad Het Valkhof heeft een centrale rol in de omgeving en heeft ruimtelijke en historische relaties met het Kelfkensbos, de Lindenberg en het Hunnerpark. Vanuit de benedenstad en de binnenstad is een goede bereikbaarheid van het Valkhof met de Donjon van groot belang. Duidelijk zichtbare entrees van het park dragen daartoe bij. De Donjon was oorspronkelijk een verdedigingstoren zonder eigen entree. De entree in de nieuwe toren mag daarom een informeel, bescheiden karakter hebben en kan enigszins verscholen liggen, zodat de nieuwsgierigheid van de bezoeker word opgewekt. De Donjon moet op een logische en sociaal veilige manier worden bereikt. In dit verband is het zaak aandacht te besteden aan de entree van het Valkhofpark aan de zijde van de Voerweg en het Kelfkensbos en aan de entree van het park vanaf de Veerpoorttrappen/ Lindenberg. B e e l d k w a l i t e i t p l a n


25

3. STEDENBOUW Waalkade De relatie van het Valkhofpark/Donjon met de Waalkade en met het toekomstige museum, ‘de Bastei’ in de Stratemakerstoren is van groot belang. In het kader van dit intitiatief is het de bedoeling dat de trap naar de St. Nicolaaskapel in ere wordt hersteld. Zo is het Valkhofpark met Donjon niet alleen goed zichtbaar vanaf de Waalkade, maar via de Veerpoorttrappen én de Valkhoftrappen richting St. Nicolaaskapel ook goed bereikbaar vanaf de Waalkade. Romeinse route Nijmegen-Oost Het Valkhof met de Donjon vormt het startpunt van de Romeinse route over de stuwwal naar het oosten. Hiertoe zou de oversteekbaarheid van het Traianusplein verbeterd moeten worden. Ooypolder De verbinding met de Ooypolder wordt verbeterd door de aanleg van een brug over het Meertje. Het is belangrijk dat de route naar deze brug vanuit de Waalkade en het Valkhof op een logische, veilige en aantrekkelijke wijze wordt vormgegeven. De inrichting van de omgeving van de Lindenberghaven en de oversteek van de Voerweg vormen in dit verband een belangrijk aandachtspunt. Naast de herbouw van de Donjon en de aanpassing van het Valkhofpark spelen meerderen initiatieven in de directe omgeving. In bijgaande schets zijn de kansen die het Valkhof kwartier biedt, verkend. Bouwmassa Donjon De bouwmassa van de Donjon is gebaseerd op historische bronnen. Het Pansa-Arcx rapport geeft inzicht in de afmetingen van de toren (breedte, diepte en hoogte). Door zijn omvang is extra aandacht vereist voor een zorgvuldige inpassing in het park op maaiveldniveau.

26



3. STEDENBOUW

Verkenning van kansen



27

3. STEDENBOUW Skyline/silhouet/contouren De Donjon vormt een verrijking van het stadssilhouet, waarbij de bomen de massa van het vroegere burcht verbeelden. Dit sluit aan bij het oorspronkelijke ontwerpconcept van Zocher. Voor de markering van de plek is het beeld van de toren op afstand van belang. De toren komt boven de bomen uit zodat hij goed zichtbaar is vanuit het landschap maar ook vanaf de Waalbrug en de Lentse kant van de stad. Naast drie bestaande Nijmeegse iconen Waalbrug, Belvedere en St. Stevenskerk wordt een Nijmeegs icoon heropgericht. De toekomstige representatieve invulling zal behalve als geschiedkundig informatiepunt ook als oriëntatiepunt dienen. Uitzicht over stad en landschap De bovenste verdieping moet een alzijdige oriëntatie hebben. Door de hoogte van de toren is op dakniveau sprake van een overweldigend uitzicht op de stad en het omliggende landschap.

De Valkhofburcht (detail) - Hoogers

28



3. STEDENBOUW



29

4 . PA R K A A N L E G Aanvullende Randvoorwaarden en criteria Valkhofpark Het park dient als eenheid ontworpen te worden en herkenbaar te blijven als een park in de Landschapsstijl. De gelaagdheid van het park, de ontwerpen en de nog aanwezige kenmerken uit de periodes Zocher, Van Lunteren, Rosseels en Roukema dienen als inspiratiebron. Gebleken is dat ieder ontwerp in meer of mindere mate voortbouwt op de voorgaande periode. Ook het nieuwe ontwerp dient op deze wijze verankerd te worden in de ontwerpgeschiedenis van het park.

andere positie moet worden ingenomen. De St. Nicolaaskapel, Barbarossaruïne en de nieuw te bouwen Donjon dienen als ‘follies’ in het park te worden benaderd en een bijdrage te leveren aan de enscenering van fraaie gezichten of taferelen in het park. De open ruimtes rondom de St. Nicolaaskapel en Barbarossaruïne worden gerespecteerd. Dat geldt ook voor het balkon, dat wordt gevormd door de historische burchtmuur en de bunker met uitzicht over de Waal ten noorden en oosten van de St. Nicolaaskapel.

Gebouwde elementen Vanzelfsprekend dienen alle historische, veelal rijksbeschermde elementen in en bij het park in situ te worden gehandhaafd: het Spoorwegmonument, de gemetselde toegangspoort, de brug over de Voerweg, de St. Nicolaaskapel, de Barbarossaruïne, de bunker, de nog resterende buchtmuren zowel aan de Voerwegzijde als bij de St Nicolaaskapel en het hekwerk met opschrift langs het ‘balkon’. De St. Nicolaaskapel en de Barbarossaruïne zijn nu nog de hoofdelementen in een parkaanleg die de beleving van deze relicten van de burcht regisseert. Herbouw van de reuzentoren maakt ze in bouwmassa ondergeschikt. Echter in de beleving van het park moeten ze een hoofdrol blijven spelen. Zorgvuldige inpassing van de toren is derhalve een must. De toren zal door zijn afmetingen weliswaar het park domineren, maar mag niet de ruimtelijke opbouw van het park bepalen. Er zal een zekere terloopsheid van de plaatsing uit moeten gaan. Door de synergie tussen het monumentale park en de Donjon moet er een meerwaarde ontstaan voor de omgeving en de stad. Maar ook zonder toren moet de parkaanleg compleet ogen. Meubilair Het meubilair zoals zitbanken, verlichtingselementen, afvalbakken en hekwerken dient van kwalitatief hoogwaardig niveau te zijn en moet passen bij de parkaanleg. Plaatsbepaling donjon Voor de plaatsbepaling van de donjon in het park geeft het Pansa-Arcxrapport drie mogelijkheden, waarvan een het meest waarschijnlijk wordt geacht. Deze voorkeurspositie werd achteraf bevestigd door het geofysisch onderzoek. Deze positie wordt aangehouden tenzij archeologisch onderzoek uitwijst dat er een 30



4 . PA R K A A N L E G Aanleg en begroeing Het park manifesteert zich als een sterk beplante heuvel met monumentale bomen. Er is een duidelijk onderscheid tussen het plateau en de hellingen van het Valkhofpark. Dit onderscheid wordt versterkt door een meer gecultiveerd beeld met bomen en sierbeplanting omgeven door gazons op het plateau versus een meer natuurlijk beeld op de hellingen. Het onderscheid tussen het plateau en de hellingen van het Valkhofpark dient opnieuw te worden gearticuleerd. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van de deels aanwezige binnenste en buitenste burchtmuren. Het idee van de rondgang in het park over de buitenrand van het Valkhofplateau dient te worden gehandhaafd. De zichtlijnen naar de omgeving vanuit de rondgang naar onder meer Waalbrug, St. Stevenstoren, Belvedere en Ooypolder worden gerespecteerd of zelfs versterkt. De paden op de taluds zoals ontworpen door Rosseels dienen hersteld te worden op basis van archiefonderzoek. Het park kent een slingerend padenverloop in verschillende lussen. De paden hebben een vloeiend verloop, ze verwijden zich op kruispunten. Het park kent losse boomgroepen, duidelijk aanwezige clusters met een rijke beplanting en groen in lobvormige vakken. Behoud monumentale bomen is noodzakelijk. De entrees De entrees verdienen aparte aandacht in het ontwerp. Bij de hoofdentree aan de stadszijde dient de oorspronkelijke poortwerking naar het park en het voormalige Valkhofplein te worden versterkt. De gemetselde poort dient in situ gehandhaafd te worden en moet weer een echte toegang worden. Wellicht kan het oorspronkelijk aanwezige smeedijzeren hekwerk worden teruggebracht. De entree via de monumentale brug over de Voerweg dient op elegante wijze aan te sluiten op de rondgang aan de rand van het plateau. De entree/ uitgang richting het Waalpark en Ooypolder moet een betere uitstraling te krijgen. In de nabije toekomst wordt een grotere stroom voetgangers verwacht richting het nog nieuw in te richten Waalpark en de Ooypolder na de aanleg van de brug over het Meertje. Mogelijk zijn de muurrestanten van de entree uit 1930 bruikbaar in het ontwerp. De entree/ uitgang richting Waalkade verdient grote aandacht. De huidige situatie is verre van ideaal. De Veerpoorttrappen laten het park op dit moment links liggen.


De trap vanaf de St. Nicolaaskapel, die in 1953 is aangelegd in samenhang met het Groene Balkon, is afgesloten. Slechts via een aftakking komt de route halverwege de Veerpoorttrappen uit. De huidige situatie negeert de potentiële ‘exposure’ van de St. Nicolaaskapel voor de route naar de Waalkade. De hoek tussen de Veerpoorttrappen, Lange Baan en het balkon van de St. Nicolaaskapel is onderdeel van de ontwerpvisie van de Bastei (werknaam nieuw museum in de Stratemakerstoren). Overleg met de ontwerpers van de Bastei is noodzakelijk. Tenslotte verdienen de westen de zuidrand van het Valkhofpark, die pas later zijn toegevoegd, aandacht. De parkstrook aan de Lindenberg dient opnieuw te worden ingericht. De inrichting moet aansluiten op de inrichting van de rest van het park en tevens een aantrekkelijk beeld opleveren vanaf de Lindenberg. De inrichting van de parkstrook tussen de Voerweg en de buitenste historische burchtmuur ten oosten van de brug over de Voerweg dient te worden gehandhaafd. Praktische eisen Er mag niet worden geparkeerd in het park. Er mag geen (vracht)verkeer, noch brommer- of fietsverkeer plaatsvinden in het park. Rondom de solitaire donjon is geen plaats voor aanbouwen, terrassen, containers en dergelijke. Het park moet toegankelijk en aantrekkelijk zijn voor een brede doelgroep en geschikt zijn voor kleinschalige en weinig verstoring veroorzakende evenementen. Het park moet maximaal drie keer per jaar gebruikt kunnen worden voor evenementen van de schaal van de ‘Dag van het Levenslied’. Het park moet een fijne verblijfsplek worden voor Nijmegenaren en bezoekers met een duurzame en goed beheerbare inrichting.


31

5. ARCHITECTUUR Uitstraling Donjon Op het Valkhof moet een iconisch gebouw verrijzen, dat als symbool kan fungeren voor de rijke geschiedenis van Nijmegen en dat het Valkhof als lieu de mémoire versterkt. Het gebouw moet een positieve toevoeging zijn en de ingrijpende transformatie van het monumentale park en zijn omgeving waard zijn. De Donjon is een geloofwaardige interpretatie van de historische reuzentoren uit de zeventiende eeuw. In het ontwerp wordt de reconstructie van de historische toren gecombineerd met eigentijdse voorzieningen. Belangrijk is dat met de Donjon de historische sensatie wordt opgewekt. De schijnbare tegenspraak tussen de historiserende hoofdvorm en de nieuwe elementen moet op subiele wijze herkenbaar zijn in het ontwerp. Uitgangspunt is immers dat de herbouw zoveel mogelijk lijkt op het origineel. Daartoe dient de oorspronkelijke verschijningsvorm als basis. Dit beeld dient, gelet op het uitgangspunt, zoveel mogelijk te worden gerespecteerd. Ingrepen in dit beeld vanuit het programma of het Bouwbesluit, dienen tegen deze achtergrond te worden gewogen. Een zo nauwkeurig mogelijke reconstructie van de oorspronkelijke verschijningsvorm is nodig om het uiteindelijke ontwerp te kunnen toetsen aan het uitgangspunt en de gemaakte ontwerpkeuzes te motiveren. De ‘eigentijdse ingrepen’ verhouden zich op een bescheiden en subtiele wijze tot de gereconstrueerde toren zodat de historische illusie en daarmee de belevingswaarde niet wordt verstoord. Het verdient sterk aanbeveling om voor de reconstructie niet van de laatste fase uit te gaan, zoals afgebeeld op de memorietekeningen van Hendrik Hoogers (1796-1800), maar van een eerdere fase uit het midden van de zeventiende eeuw. In deze fase had de reuzentoren kantelen en een extra laag boogvensters. De argumenten hiervoor zijn: • De vroegere fase geeft beter de bedoeling van de toren als representatief symbool van de keizerlijke en later grafelijke/ hertogelijke macht weer.

32



5. ARCHITECTUUR • De vroegere fase had aan de Waalzijde een tweede laag boogvensters, die bij Hoogers zijn dichtgemaakt. De boogvensters zijn een slag gro ter dan de hogere laag boogvensters die bij Hoogers nog wel te zien is. De boogvensters maken de binnenruimte interessanter en bieden extra mogelijkheden voor daglichttoetreding en uitzicht. Het Pansa-Arcx rapport bevat een verkennende inventarisatie waaruit een aantal constanten waar te nemen is die de architectonische hoofdopzet van de donjon kenmerken. Deze inventarisatie van kenmerken is gebaseerd op afbeeldingen uit een korte periode van de toren (begin zeventiende eeuw tot eind achttiende eeuw). De historische toren was het organische product van een aantal eeuwen. Met behulp van de vele afbeeldingen van het Valkhof, gegevens uit het stadsarchief, een analyse van alle eerdere archeologische onderzoekingen en reconstructieonderzoeken en kennis van de bouwperioden en architectuur van voor 1649 (oudste bruikbare afbeelding donjon) wordt in het Pansa-Arcxrapport een mogelijke bouwontwikkeling geschetst. Uit de bestudering van vergelijkbare paltsen in Duitsland is een aantal kenmerken af te leiden voor de bouwwijze en latere ontwikkeling van dergelijke grote torens of donjons. Om hiervan een beeld te krijgen worden de kenmerken van de donjon in Bad Wimpfen, Duitsland, geïllustreerd.

Kenmerken ontwikkeling donjon Bad Wimpfen Fase 1 - gesloten, massieve gevels; - toegang op hoog niveau; - alleen openingen tbv toegang en verdediging; Fase 2 - gesloten, massieve gevels van het grootste geveldeel; - toegang op hoog niveau; - veranderende beëindiging, aangepast aan gebruik en architectuuropvatting; - meer openingen in het bovenste gedeelte; - toren hoger; Fase 3 - gesloten, massieve gevels van het grootste geveldeel; - nu toegang op maaiveld niveau; - opnieuw veranderende beëindiging, aangepast aan gebruik en architectuuropvatting; - nog meer openingen in het bovenste gedeelte; - toren nog hoger De Donjon van Nijmegen heeft een vergelijkbare ontwikkeling doorgemaakt.



33

5. ARCHITECTUUR Algemeen uitgangspunt is dat de herbouw zoveel mogelijk lijkt op het origineel met gebruik van ‘authentiek’ materiaal. Zorgvuldige inpassing in de huidige context, het Valkhofpark, is geboden. Daarbij geldt de volgende nuancering. De donjon is in zijn geheel een zo getrouw mogelijke reconstructie. Door het ontbreken van de oorspronkelijke belendingen op maaiveldniveau ontstaat een bijzondere opgave voor deze gevelvlakken. Hier dient een architectonisch alternatief te worden ontworpen. De alternatieve gevels moeten geen vervreemding opwekken en daarmee afbreuk doen aan het historische totaalbeeld.

Architectonische kenmerken

Hoofdopzet:

- Een rechthoekige plattegrond;

- Een hoog opgaand massief gebouw in steen;

- Gesloten gevels met een beperkt aantal openingen; Interpretatie ter plaatse van aanheling burcht

- Een verzwaring / verbreding aan de bovenkant van de toren;

- Een steile kap binnen de gevel, maar geen zwevend dak 34



5. ARCHITECTUUR Maatvoering en materialisering Algemeen Uitgangspunt is zo getrouw mogelijke visuele reconstructie van de oorspronkelijke toren met gebruik van ‘authentiek’ materiaal. Ten behoeve van de toekomstige functies en de bouwregelgeving wordt daar een tweede laag doorheen geweven, die ‘eigentijds’ kan worden vormgegeven. Aspecten als vluchtmogelijkheden, brandveiligheid, sanitaire voorzieningen, daglichttoetreding en energieverbruik spelen hierin een rol. Maatvoering De maatvoering van de donjon is gebaseerd op een analyse van alle beschikbare historische afbeeldingen, artistieke impressies en een analyse van alle archeologische opgravingen en eerdere reconstructieonderzoeken. Afwijkingen van maten en getallen kunnen uitsluitend plaatsvinden op basis van argumenten, die betrekking hebben op de reconstructie. • Rechthoekige footprint van 10.4 x 18 meter • Hoogte toren inclusief kantelen 36 meter ten opzichte van het huidige maaiveld op de voorkeurspositie • Hoogte kap boven kantelen maximaal 9 meter • Bekroning op kap met dakruiter van maximaal 5 meter De bovenrand van de toren dient verbijzonderd te worden in de vorm van een uitkraging, bekroond met kantelen: 4 op de korte zijde en 7 op de lange zijde. Omdat een toren met kantelen een meer herkenbaar beeld oplevert, wordt er de voorkeur aangegeven om niet de situatie vlak voor de sloop terug te brengen, toen de kantelen al waren verdwenen. Gevels De maatvoering van de gevelindeling en de aantallen en de positie van de gevelelementen dienen zoveel mogelijk te geschieden conform de historische afbeeldingen, ervan uitgaande dat in het totaal van de historische afbeeldingen de verdwenen werkelijkheid doorklinkt. • In de gekanteelde, uitkragende top van de toren bevinden zich kleine rechthoekige ramen • De uitkragende top van de toren is voorzien van een omlopend boog fries met 19 bogen aan de lange zijde en 11 bogen aan de korte zijde. • Direct onder de uitkragende top van de toren bevindt zich een laag rechthoekige ramen, 3 op de korte zijde en 6 op de lange zijde.


• Daaronder bevinden zich boogramen met deelzuiltjes in twee lagen; in de bovenste laag 3 aan de noordzijde en 2 aan de oost-, westen zuidzijde. De onderste laag heeft 3 boogramen aan de noordzijde. • Op maaiveldniveau bevindt zich aan de zuidzijde een blinde boog in het muurwerk. • Details waarvan het bestaan op grond van de historische afbeeldingen mag worden vermoed, maar waarvan de precieze vorm niet is waar te nemen (zoals bijvoorbeeld de deelzuiltjes in de rondboogramen), moeten worden ontworpen conform datgene dat voor deze situatie historisch het meest aannemelijk is. Dak Het dak mag niet zwevend worden uitgevoerd Materiaal De volgende materialen kunnen worden toegepast: • Natuursteen zoals tufsteen voor de schacht van de toren en trachiet voor de hoekblokken • Baksteen voor de uitkragende top • Eigentijdse materialen met een authentieke uitstraling. • Eigentijdse materialen als glas, beton en staal • Hout voor de dakruiter. Het effect van een constructie bekleed met plaatmateriaal of grote prefab elementen dient te worden vermeden Relatie met bestaande relicten Belangrijk is dat er rekening wordt gehouden met de bestaande historische gebouwen in het Valkhofpark. De donjon moet familie zijn van deze historische relicten. Dat betekent dat de materiaalkeuze wat betreft structuur en kleur een relatie heeft met de tufsteen van de kapel en de ruïne. Daarnaast is het van groot belang om rekening te houden met het archeologisch monument. Bij eventuele archeologische vondsten moeten de mogelijkheden voor visualisatie worden onderzocht en indien mogelijk gerealiseerd. Exterieur-interieur Het uitgangspunt van een herbouw die zoveel mogelijk lijkt op het origineel met gebruik van ‘authentiek’ materiaal houdt in dat er een relatie moet zijn tussen het exterieur en het interieur. Er zijn weliswaar geen historische afbeeldingen van het interieur bekend, maar op grond van de afbeeldingen van het exterieur en nog bestaande voorbeelden


35

5. ARCHITECTUUR van andere torens kan er wel iets over worden gezegd. Het interieur dient een karakter te hebben dat aansluit op het wezen van de Reuzentoren en dat de historische sensatie ook binnen voelbaar maakt en zelfs versterkt. Voorkomen moet worden dat er twee aparte werelden ontstaan. Hiertoe moet het interieur in hetzelfde handschrift worden ontworpen als het exterieur. De gevraagde beleving van authenticiteit komt niet alleen tot uiting in de robuustheid van de materialisering, maar ook in de toepassing en beleving van historische muurdiktes, kap- en balkenconstructies. Tegelijkertijd moet het interieur voldoen aan de hedendaagse functionele eisen. Deze moeten als eigentijdse vormgeving herkenbaar zijn en subtiel als een soort tweede laag geïntegreerd worden in de authentieke vormen van de gereconstrueerde toren.

36



5. ARCHITECTUUR

Voorbeeld referentie: Castelgrande te Bellinzona, Switzerland, architect transformatie (1983-1989): Aurelio Galfetti B e e l d k w a l i t e i t p l a n


37

6 . B I J L AG E N Bijlage I: Monumentenbeschrijvingen

38






39


40






41

7. B R O N N E N - Albers Adviezen Historische Parken en Lantschap, adviesbureau voor landschap en cultuurhistorie, Het Valkhofpark in Nijmegen, cultuurhistorische analyse in opdracht van de Gemeente Nijmegen, Nijmegen 2007 - H. van Enckevort en M. Smit, De laatmiddeleeuwse burcht in de ondergrond van het Nijmeegse Valkhof in opdracht van de Gemeente Nijmegen, Nijmegen 2008 - Gemeente Nijmegen, Herbouw Donjon, plan van aanpak, Nijmegen 2006 - PANSA BV en Arcx, buro voor monumentenzorg en cultuurhistorie, Reconstructieonderzoek Reuzentoren Valkhofburcht in opdracht van Gemeente Nijmegen, Nijmegen 2008 - Riehl, Het Valkhof en herbouw, het verleden voorbij?, Delft 1997 - Stichting DonJon, Herstelplan Valkhofpark, concept VO en aanvulling historische informatie, maart 2013

42





43

Datum

februari 2013

Project

donjon en Valktiofpark

Betreft

plantoelictiting op tioofdiijnen

Bijlage 2

D O N J O N EN V A L K H O F P A R K

Plantoellchting In de gemeente Nijmegen is in tiet l
De kwaliteit van het huidige Valkhofpark is onvoldoende. Investeren in revitalisatie van het park is daarom noodzakelijk. De herbouw van de donjon en de revitalisering van het Valkhofpark hangen sterk met elkaar s a m e n en moeten in samenhang worden ontworpen. De herbouw van de donjon en de revitalisering van het Valkhofpark worden daarom tesamen in een ontwikkelen realisatieovereenkomst geregeld.

figuur

1 Locatie

met

tijdelijke

donjon

Datum

februari 2013

Project

donjon en \/ali
Betreft

Plantoeiich ting op hoofdiijnen

Werkzaamheden Deze paragraaf geeft een indicatie van de werkzaamheden. iHet betreft een algemene toelichting. De bepalingen (eisen.wensen en randvoorwaarden) waaraan geconformeerd dient te worden zijn opgenomen in de ontwikkelen realisatieovereenkomst en de daarbij behorende bijiagen.

Donjon De ontwikkelaar is verantwoordelijk voor het ontwerp, de realisatie en de exploitatie van de donjon.

De ontwikkelaar voert alle werkzaamheden uit die voor de voorbereiding van de bouw, het oprichten van het bouwkundig werk (onder Europese, rijks-, provinciale en gemeentelijke regelgeving) en de exploitatie van de donjon

vereist zijn.

Het ontwerp van de donjon moet zoveel mogelijk de historische verschijning benaderen, maar de herbouw van de donjon is feitelijk de bouw van een nieuwe toren. Het ontwerp zal dan ook aan alle bouvwoorschriften van deze tijd moeten voldoen. Dit heeft bijvoorbeeld betrekking op constructle, daglichttoetreding (afhankelijk van functie) verdiepingshoogte, bereikbaarheid (vluchttrappenhuis) en energiecoefficient (isolatie en verbruik). Voor het programma van eisen kunt u bijiage 4 raadplegen. In bijiage 7

zijn historische gegevens over de donjon opgenomen.

Bij de realisatie moet rekening gehouden worden met cultuurhistorische en archeologische randvooHA/aarden vanwege archeologisch waardevoile objecten in de ondergrond. De monumentenwet is dan ook van toepassing. De locatie zelf werpt beperkingen op voor de uitvoering van de werkzaamheden. Zie verder onder andere bijlage 8.

De ontwikkelaar realiseert en exploiteert een programma in de donjon. In de donjon moeten passende functies worden gehuisvest die recht doen aan ondermeer de locatie, de cultuurhistorische setting en de beperkte bereikbaarheid. Binnen dit kader is het functioneei programma naar eigen inzicht in te vullen door de ontwikkelaar. D e donjon dient deels publiek toegankelijk te zijn voor een breed publiek. De openbare toegankelijkheid betreft in ieder geval de bovenste verdieping (dakvoet) van het gebouw. Zie verder bijiage 4.

De gemeente hecht belang aan een langdurige gezonde exploitatie. De ontwikkelaar dient daarom een exploitatiegarantie af te geven voor een nader aan te geven periode..

Datum

februari 2013

P reject

donjon en Vait^tiofpark

Betreft

Piantoeiichting op hoofdiijnen

Valkhofpark De ontwikkelaar is verantwoordelijk

voor het ontwerp van het Valkhofpark en de realisatie van

dit ontwerp. De ontwikkelaar voert alle werkzaamheden uit die voor de voorbereiding van de aanleg en de aanleg van het Vakhofpark vereist zijn.. IVlet het Valkhofpark wordt het gebied bedoeld dat ligt tussen de Voerweg, de Lange Baan en de Lindenberg te Nijmegen zoais aangeduid in bijlage 3.Het Valkhofpark dient binnen de gestelde kaders heringericht en beplant te worden.

Bij de realisatie van het park moet rekening worden gehouden met cultuurhistorische en archeologische randvoorwaarden in het gebied. De locatie heeft een grote historische gelaagdheid en daardoor een monumentenstatus. De monumentenwet is daarom van toepassing. Het ontwerp van het park moet passen binnen de Visie Valkhofkwartier (bijiage 10) en het programma van eisen voor het Valkhofpark (bijiage 4). In geval van tegenstrijdigheid prevaleert het programma van eisen boven de Visie Valkhofkwartier.

Het Valkhofpark moet toegankelijk en aantrekkelijk zijn voor een brede doelgroep. Als functionele randvoorwaarde wordt gesteld dat het park geschikt moet zijn voor meerdere kleinschaiige en enkele grote evenementen. Voor een meer concrete uitwerking hiervan wordt venwezen naar het programma van eisen voor het Valkhofpark zoals opgenomen In bijiage 4.

Datum

februari 2 0 1 3

Project

donjon en Valkhofpark

Betreft

plankaart

BIJLAGE 3

KAART

PLANGEBIED

GEMEENTE

G E M E E N T E

Datum

februari 2013

Project


Betreft

programma van eisen

BIJLAGE4

P R O G R A M M A V A N EISEN D O N J O N EN V A L K H O F P A R K

Hieronder zijn de eisen en wensen met betrel
A. Ontwerp

donjon

Een belangrijk aspect voor het ontwerp van de donjon Is de overeenkomst met het oorspronkelijke ontwerp. In het programma van eisen zljn diverse eisen opgenomen om overeenkomst met het oorspronkelijke ontwerp te garanderen. Daarnaast Is een belangrijk aspect bij de beoordeling van het ontwerp de overeenkomst met het oorspronkelijke ontwerp en enkele aanvullende aspecten.

Hoofdvorm en details

Eisen De volgende kenmerken zijn herkenbaar aanwezig: De indeling In verschillende bouwiagen met de bijbehorende vensters (aantallen en vorm). Zie pagina 15 Reconstructieonderzoek. a

De ultsprlngende kop van de toren met boogfrles en kantelen (aantallen en vorm). Zie pagina 14 Reconstructieonderzoek. Het stelle schllddak met dakrulter en pironnen. Zie pagina 16 Reconstructieonderzoek,

Het onderscheid tussen de authentieke vorm en de eigentijdse voorzieningen moet leesbaar zijn.

Wensen Naarmate de authentlclteit in vorm en detaillering, onderbouwd door onderzoeksresultaten, beter is doorgevoerd, leidt dit tot een beter ontwerp(des te meer authentlclteit, des te beter). Naarmate de behandeling van het onderscheid tussen de authentieke vorm en de eigentijdse voorzieningen. subtleler Is doorgevoerd, leidt dit tot een beter ontwerp.

Datum

februari 2013

Project


Betreft

programma van eisen

Maatvoering

Eisen De afmetingen van de donjon zljn 10,4 meter x 18,0 meter x 33,8 meter met een maattolerantle van 1% naar boven en beneden. Zie pagina 80 Reconstructieonderzoek. De hoogte van de afzonderlijke bouwiagen correspondeert met de uitkomsten van het reconstructieonderzoek met een maattolerantie van 1% naar boven en beneden. Zie pagina 80 Reconstructieonderzoek.

Wensen De hoofdmaten van de donjon (lengte, breedte, hoogte, bouwiagen) zljn vastgelegd in het reconstructieonderzoek. De plaats van de vensters en andere details Is bij benadering aangegeven. Volgens de In het reconstructieonderzoek ultgewerkte meetmethode is het mogelijk deze meer exact te bepalen. Het met behulp van deze methode zo nauwkeurig mogelijk bepalen van de plaats van de vensteropeningen en andere details leidt tot een beter ontwerp (des te nauwkeuriger, des te beter). Het oorspronkelijke

bouwwerk

had

op de

dik. P e r bouwlaag nam de muurdlkte

begane grond

een buitenmuur

van circa

deze massleve muren suggereert leidt tot beter ontwerp, De dikte van de muur is geschikt voor het onderbrengen van eigentijdse voorzieningen, waardoor de binnenrulmte van de donjon zo min mogelijk wordt belast. De mate waarin de dikte van de muur inventief wordt gebruikt voor het onderbrengen van eigentijdse voorzieningen (lift, trappen, toiletten, et cetera) leidt tot een beter ontwerp. De donjon kende een hoge, Intern ongelede basis. Naarmate deze ongelede basis beter herkenbaar, ervaarbaar is, ook in het Interleur.leidt dit tot een beter ontwerp..

Materialisatie

Eisen Het exterieur van de toren wordt tot de ultkragende top uitgevoerd In tufsteen, de grotere hoekblokken In trachlet. De deelzulltjes In de rondboogvensters zljn van natuursteen. De ultkragende top wordt uitgevoerd In handvorm baksteen van het formaat dat in de middeleeuwen in Nijmegen gebruikelijk was (kloostermoppen), gemetseld m.b.v. kalkmortel. De dakconstructle is van hout evenals de dakrulter en wordt bekleed met lelen In dubbele rljndekking.

3,0

meter

met circa 0,3 meter af. E e n ontwerp van de donjon

dat

Datum

februari 2013

Project

donjon en Vail
Betreft

programma van eisen

Wensen De materialisatie van tiet exterieur Is op tioofdiijnen bekend. Er moet nader onderzoek plaatsvinden naar de materialisatie op detailnlveau. Naarmate het onderzoek naar en de toepassing van die kennis In het ontwerp grondlger is, leidt dit tot een beter ontwerp. Naarmate de materialisatie van het Interieur de beleving van authentlclteit mogelijk maakt en vergroot, leidt dit tot een beter ontwerp.

Locatie en inzicht in de oorspronkelijke context van de toren Eisen De toren moet worden geprojecteerd op de locatie zoals die Is aangewezen door het reconstructieonderzoek en hetgrondradaronderzoek,

Wensen De toren maakte oorspronkelijk deel ult van een burchtcomplex. A a n de kortere oosten de westzijde sloten gebouwen aan. Naarmate subtleler wordt verbeeld dat de toren oorspronkelijk was Ingebouwd en met deze'onbekende' muurvlakken (want oorspronkelijk ingebouwd) inventlever wordt omgegaan, leidt dit tot een beter ontwerp.

Programma

Eisen De bovenste verdieping (dakvoet) Is geheel voor het publiek toegankelijk. Vanaf de bovenste verdieping (dakvoet) moet het publiek uitzicht In alle windrlchtlngen worden geboden. De publiek toegankelijke onderdelen van de donjon dienen 200 dagen per jaar toegankelijk te zijn voor publiek, in elk geval onder de voorwaarden met betrekking tot de hoogte van de entreegelden zoals beschreven.

Wensen Naarmate een groter deel van de toren publiek toegankelijk Is, leidt dit tot een beter ontwerp. Naarmate binnen de exploitatie ruimte wordt geboden aan het op Innovatieve wijze voor een breed publiek toegankelijk maken van de geschiedenis en betekenis van Het Valkhof, leidt dit tot een beter ontwerp.

Datum

Februari 2013

Project

donjon en Valktiofparl<

Betreft

programma van eisen

B. Ontwerp

Valktiofpark

Het Valktiofpark fieeft de status van Rijksmonument, beschiermd archeologiscti monument en rijksbesctiermd stadsgezicht. Het park heeft een kw/aliteitsimpuls nodig. Bij het ontwerp voor de renovatie van het park moet rekening worden gehouden met de monumentale status van het park.

Beeldkwaliteit en omgang met oorspronkelijke ontwerpen

Eisen Het ontwerp voor het Valkhofpark is - voor het deel wat achtereenvolgens door Zocher, V a n Lunteren en R o s s e e l s Is ingericht - een reconstructle. De reconstructle Is gebaseerd op het Valkhofpark dat na ontwerp van Hendrik van Lunteren (plattegrond 1826, situatie 1832) tot stand kwam, met Inbegrip van een uitbreiding in noordoostelljke richting door Lleven Rosseels uit 1886. In dit ontwerp zljn de sterkste punten van het Zocherontwerp (1799) ge'l'ntegreerd. Het ontwerp voor het Valkhofpark Is - voor de parkdelen die na de uitvoering van de ontwerpen van V a n Lunteren en Rosseels zljn toegevoegd - een eigentijdse aanvulling op het gereconstrueerde deel van het park. De rondwandeling langs de bovenrand van de heuvel (Zocherontwerp) Is hersteld. De paden op de taluds zljn hersteld (situatie 1832). De westen zuldwestkant van het park zljn verstevlgd met Inachtneming van de aanwezige zichtlljnen zoals naar de St Stevenskerk. Het ensemble van boomgroepen en doorzichten aan de oostkant van de heuvel is hersteld zodat er weer uitzicht Is op de Belvedere en de Ooijpolder. De visuele relatie met het Hunnerpark Is hersteld. Infrastructurele voorzieningen die nodig zljn om de donjon voor een breed publiek toegankelijk te maken, brengen het historische ontwerp (massa-rulmte verhoudingen, stijielementen, zlchlassen, et cetera) van het park op geen enkele wijze In het geding.

Wensen Het betrekken van de Waalbrug In het spel van zichtlljnen leidt tot een beter ontwerp. Het Introduceren van hekken en banken die refereren aan oude voorbeelden leidt tot een beter ontwerp. De keuze voor het materiaal wordt gemotlveerd met behulp van historisch bronmaterlaal. Het doortrekken van de rondwandeling op het plateau over parkdelen die nog geen park waren ten tijde van Zocher en V a n Lunteren leidt tot een beter ontwerp. Naarmate de als elgentljds te ontwerpen parkdelen als meer vanzelfsprekend (In harmonle) aansluiten bij het gereconstrueerde parkdeel en de omgeving buiten het park, leidt dit tot een beter ontwerp.

Datum

februari 2013

Project

donjon en Valkhofparl<

Betreft

programma van eisen

Het opwaarderen van de ovale ruimte voor de rulne (ontwerp Zoctier en V a n Lunteren ) tot een bijzondere plek In het park, leidt tot een beter ontwerp.

Materialisatie en beheer

Eisen Het beplantingsplan gaat voor de historische parkdelen ult van negentiende-eeuwse soorten beplanting. De keuze voor het materiaal wordt gemotlveerd met behulp van historisch bronmaterlaal. In het beheerplan zljn de eisen voor onderhoud van het park opgenomen, evenals een kostenraming en de vermelding van potentiele leveranciers. De materialisatie van de paden Is gelijk aan of refereert aan historisch materlaalgebrulk (periode Van Lunteren). De keuze voor het materiaal wordt gemotlveerd met behulp van historisch bronmaterlaal. Bomen ult de aanleg van Zocher, V a n Lunteren en Rosseels blijven behouden. Uitgangspunt Is daarbij de situatie als geschetst op de plattegrond in het rapport "Het Valkhofpark in Nijmegen, cultuurhistorische analyse" (bijlage 8).

Wensen Het gebruik maken van negentlende-eeuws genetlsch plantmaterlaal vormt een pluspunt Het aanbieden van een beheerplan waarin de verhouding hoogwaardig beheer / praktische uitvoerbaarheld maximaal Is vormt een pluspunt..

Natuurbehoud en -ontwikkeling

Wensen Natuurontwikkeling op de helllngen vormt een pluspunt zolang die niet strijdig Is met de doelstellingen voor reconstructle van het park. P a d e n moeten dus goed toegankelijk blijven, zichtlljnen open en de contouren van de helling zichtbaar.

C. Kwaliteitsevenwich

t

Eisen Harmonle In de kwaliteit van de ontwerpen voor de donjon en het Valkhofpark. BIj de samenstelling van het team deskundigen, moet door de ontwikkelaar gekozen worden voor gelijkwaardigheid per discipline In aantai, Inzet en ervaring. O p deze manier wordt een gelijkwaardig niveau van parkontwerp en torenontwerp verkregen.

Datum

februari 2013

Project

donjon en Vaikhofpark

Betreft

Programma van eisen

Wensen Naarmate de kwaliteit van het parkontwerp en de kwaliteit van het ontwerp voor de donjon elkaar dichter benaderen, leidt dit tpt een beter ontwerp.. De beoordeling hiervan wordt bepaald door de volgende formule:

Y =10-C

Waarbij: Y = Score A = cijfer beoordeling ontwerp donjon B = cijfer beoordeling Valkhofpark C = het verschil tussen A en B

D. Relatie donjon en

Valkhofpark

Inbedding van de donjon in het Valkhofpark

Eisen Het ontwerp voor het historische deel van het Valkhofpark biedt een opiossing voor de onderbreking van de historische parkstructuur door de bouw van de donjon. De ontwerpoplossing maakt op deze plek de historische gelaagdheid Inzlchtelljk.

Wensen De bouw van de donjon heeft Impllcatles voor de restauratie van het park. Niet alle oude lijnen kunnen exact doorgetrokken worden omdat ze op de donjon stuiten. Daarnaast Is het contrast tussen de solitaire toren en de al bestaande bebouwing In het park enorm. Ruimtelijke studies en ontwerpvoorstellen zljn bij ultstek de middelen om deze problemen op te lossen en tot een optimaal samenspel tussen park en donjon te komen. Daarnaast liggen er kansen op andere vlakken (denk aan llchtkunst, belnvloeding van het perspectief met splegels etc.). Naarmate men er In slaagt met innovatieve opiossingen tot een goed samenspel tussen donjon en het gereconstrueerde park te komen, leidt dit tot een beter ontwerp.

Datum

februari 2013

Project

donjon en Vaikhofpark

Betrefl

programma van eisen

Ontsluiting donjon (voor publiek, werk, leveranciers) door het park

Eisen De donjon en het VaII
Het verkeer dat in het Valkhofpark komt, mag geen s c h a d e toebrengen aan het Valkhofpark.

Wensen Het bieden van innovatieve - parkgunstlge - opiossingen voor het bevoorraden van de donjon leidt tot een beter ontwerp.

Parkeeroplossing

Eisen De ontwikkelaarj doet een bljdrage In het gemeentelijk parkeerfonds.

Wensen Als gevolg

van de nieuwbouw van de donjon In het Valkhofpark ontstaat, conform de daarbij

behorende parkeernormen, een aanvullende parkeerbehoefte In Nijmegen. Hiervoor zljn meerdere opiossingen denkbaar. Naar mate de ontwikkelaar een opiossing voorstelt die minder consequenties met zlch meebrengt voor de gemeente Nijmegen vormt dit een pluspunt. Het zelf realiseren van een geschikte opiossing leidt tot een beter plan dan een bijdrage In het gemeentelijk parkeerfonds.

Marketingplan

Wensen Het aanbieden van een marketingplan dat leidt tot een betere positionering van het Valkhofkwartler, vormt een pluspunt.

£.

Archeologie

Het Valkhof is een beschermd archeologisch monument. Alle Ingrepen in de bodem zljn vergunnlngpllchtlg.

Eisen De archeologische resten blijven behouden. Dit Impliceert dat er gezocht dient te worden naar een aangepaste fundering waardoor de resten van de donjon onaangetast blijven.

Datum

februari 2013

Project

donjon en Vall(hofpark

Betreft

programma van eisen

Hierbij dient tenminste een bulTerzone van een tialve meter boven de funderingen en puinlaag te worden gehanteerd. De verstoring dient beperl
Wensen Gezien het publieke gebrulkskarakter van de donjon kan niet de kans worden gemlst om de geschiedenis van de plek te laten zien. Het zichtbaar maken van de funderingen veroorzaakt een historische sensatie. De beleefbare historische materie leidt tot een goed begrip van de functie, de ligging en de historlcltelt van de funderlngsresten. Het verdlent daarom de voorkeur dat het ontwerp het voor bezoekers mogelijk maakt om archeologische vondsten te beleven. E e n ontwerp dat archeologische vondsten meer inzlchtelljk maken, leidt tot een beter ontwerp. Het verdlent de voorkeur dat het ontwerp en de Inrichting van het park voorzien in de mogelijkheden voor bezoekers om archeologische vondsten te beleven. Een ontwerp dat archeologische vondsten meer Inzlchtelljk maken, leidt tot een beter ontwerp.

F. Entreegeld

uitzlcfitpunt

Dit criterium betreft de hoogte van het entreegeld voor het uitzlchtpunt. Hetvastgestelde entreegeld geldt per prijspeil 1-1-2009 en mag, na opievering, jaarlijks per 1 januari maximaal geindexeerd worden met de CPI vermeerderd met 2 procentpunt.

Eisen Het entreegeld voor de toegang voor het uitzlchtpunt dient € 4,— of minder te bedragen.

Wensen De gemeente Nijmegen wenst een zo laag mogelijk entreegeld voor het uitzlchtpunt.

Datum

februari 2013

Project

donjon en

Betrefl

programma van eisen

G. Duur

Valkhofpark

exploitatiegarantie

Eisen De gemeente Nijmegen wenst een langdurige exploitatie van de donjon, docti in Ieder geval voor tenminste drie jaar opievering. .

Datum:

juni 2013

Project:

donjon en vall
Betreft:

Erfpacfitovereenl
Bijlage 6

Overeenkomst tot het vestigen van zakelijk recht van erfpacht

Overeenkomst tot het vestigen van een zakelijk recht van erfpacht d.d. Juni 2013, versie 3

Ontwikkelingsbedrijf Grondzaken

de p u b l i e k r e c h t e l i j k e r e c h t s p e r s o o n g e m e e n t e N i j m e g e n , g e v e s t i g d a a n de Korte Nieuwstraat 6 te Nijmegen, op grond van het bepaalde i n het Iândaat-, Volmachten Machtigingsbesluit gemeente Nijmegen, r e g i s t r a t i e n u m m e r 11.0025340, onderdeel mandaatregister A l l e Afdelingen, d o o r h e t c o l l e g e e n d e b u r g e m e e s t e r v a s t g e s t e l d o p 12 d e c e m b e r 2 0 1 1 , i n deze rechtsgeldig v e r t e g e n w o o r d i g d d o o r d r s . P.A.M. S t e i j n , in zijn functie als l i d van de Directieraad, als zodanig handelende ter uitvoering van het besluit van het college van Burgemeester en W e t h o u d e r s v a n d e g e m e e n t e N i j m e g e n d . d . 25 j u n i 2 0 1 3 n r . 1 3 . 0 0 0 8 0 5 1 , h i e r n a t e n o e m e n : de Gemeente N i j m e g e n ; en S t i c h t i n g Donjon Nijmegen, g e v e s t i g d te Nijmegen, Groesbeekseweg 14, 6 5 2 4 DB, i n g e s c h r e v e n i n h e t H a n d e l s r e g i s t e r o n d e r n u m m e r 0 9 1 5 0 9 0 5 t e n d e z e v e r t e g e n w o o r d i g d d o o r h a a r v o o r z i t t e r , M r . C. T h . S m i t , v o o r z i t t e r , w o n e n d e B a r b a r o s s a s t r a a t 3 5 , 6 5 2 2 DK N i j m e g e n , g e b o r e n t e Hengelo ( O v e r i j s s e l ) o p 25 j a n u a r i 1 9 4 9 , h i e r n a t e n o e m e n : de erfpacht(st)er) v e r k i a r e n d a t z i j , i n a a n m e r k i n g nemend d a t : - de N i j m e e g s e b e v o l k i n g z i c h i n e e n r e f e r e n d u m b i j de gemeenteraadsv e r k i e z i n g e n i n m a a r t 2006 met e e n m e e r d e r h e i d v a n 6 0 % h e e f t u i t g e s p r o k e n v o o r h e r b o u w v a n de d o n j o n i n h e t V a l k h o f p a r k ; - d e g e m e e n t e r a a d d . d . 23 a u g u s t u s d i t referendum te volgen; -

2006 h e e f t

besloten

de

uitslag

van

i n h e t p l a n v a n aanpak d.d. o k t o b e r 2006 een i n t e g r a i e o n t w i k k e l i n g v a n de h e r b o u w v a n d e d o n j o n e n de r e v i t a l i s e r i n g v a n h e t V a l k h o f p a r k a l s opgave i s g e f o r m u l e e r d ;

- v o o r de o n t w i k k e l i n g v a n h e t P r o j e c t h e r b o u w d o n j o n e n r e v i t a l i s e r i n g V a l k h o f p a r k e e n e u r o p e s e a a n b e s t e d i n g s p r o c e d u r e met v o o r s e l e c t i e i s gevolgd, weike p r o c e d u r e b i j besluit van Burgemeester en wethouders d . d . 9 September 2 0 0 8 o n d e r n u m m e r 3 . 1 5 i s g e s t a a k t ; - B u r g e m e e s t e r e n w e t h o u d e r s b i j d a t z e l f d e b e s l u i t h e b b e n b e s l o t e n om met de e n i g e p a r t i j d i e z i c h b i j de a a n b e s t e d i n g s p r o c e d u r e h e e f t g e m e l d , t e w e t e n d e c o m b i n a t i e v a n H a s k o n i n g , I C E m e t B o u w f o n d s MAB en d e NVOB i n g e s p r e k t e g a a n om t e k o m e n t o t ( h e r ) b o u w v a n d e d o n j o n e n de r e v i t a l i s a t i e v a n h e t V a l k h o f p a r k . D a a r b i j i s u i t d r u k k e l i j k g e s t e l d d a t de r a n d v o o r w a a r d e n u i t de a a n b e s t e d i n g s p r o c e d u r e a l s u i t g a n g s p u n t worden genomen. - d e v o o r m e l d e c o m b i n a t i e a a n d e g e m e e n t e t e k e n n e n h e e f t g e g e v e n om t o t de i n t e g r a i e o n t w i k k e l i n g , r e a l i s a t i e e n e x p l o i t a t i e t e w i l l e n komen. H e t b o u w r i j p maken v a n de u i t t e g e v e n B o u w k a v e l , de o n t w i k k e l i n g , r e a l i s a t i e en e x p l o i t a t i e v a n h e t O p s t a l en h e t h e r i n r i c h t e n van het Valkhofpark u i t te voeren. Hiertoe i s door voormeld combinatie S t i c h t i n g Donjon Nijmegen opgericht.

Valkhof Donjon ovk vestiging recht van erfpacht d d juni 2013 versie 3.doc

Overeenkomst tot het vestigen van een zakelljk recht van erfpacht d.d. juni 2013, versie 3

Vervolgvel 1

- Burgemeester

en wethouders

hebben b e s l o t e n

d.d.

door

d.d. 3 a p r i l

piankosten

t e reduceren

de Raad v a n de gemeente N i j m e g e n

9 mei 2012,

2 0 1 2 , n r . 3.3

een v o o r s t e l aan de Raad v a n de gemeente N i j m e g e n t e

d o e n om d e g e m e e n t e l i j k e voorstel

bij besluit

tot€

100.000,-,

i s aanvaard

bij

welk

besluit

nr.43.

- h e t v o o r de bouw v a n de d o n j o n b e n o d i g d e t e r r e i n g e d e e l t e i s g e l e g e n het Valkhofpark; - h e t V a l k h o f p a r k i n eigendom t o e b e h o o r t a a n de gemeente N i j m e g e n en d a a r o p e e n r e c h t v a n o p s t a l r u s t v a n de S t a a t ( D e f e n s i e ) ;

i n

- de S t a a t h e e f t a a n g e g e v e n d a t met i n s t a n d h o u d i n g v a n de d o o r de S t a a t aangebrachte v o o r z i e n i n g e n h e t r e c h t van o p s t a l kan worden b e e i n d i g d , i n i e d e r g e v a l v o o r h e t d e e l d a t n o d i g i s v o o r de (her)bouw v a n de d o n j o n ; - t u s s e n de g e m e e n t e N i j m e g e n e n S t i c h t i n g D o n j o n N i j m e g e n e e n o n t w i k k e l - en r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t wordt g e s l o t e n , waarin i s o v e r e e n g e k o m e n d a t de gemeente N i j m e g e n h e t v o o r de bouw v a n de d o n j o n benodigde bouwkavel i n e r f p a c h t z a lu i t g e v e n a a n de o n t w i k k e l a a r , z i j n d e s t i c h t i n g D o n j o n N i j m e g e n c . q . e e n v o o r de e x p l o i t a t i e v a n de d o n j o n n o g s p e c i a a l o p t e r i c h t e n B.V. - h e t Valkhof a l s a r c h e o l o g i s c h rljksmonument w e t t e l i j k beschermd i s t e r w i j l h e t tevens onderdeel vormt van h e t door h e t R i j k beschermd Stadsgezicht Benedenstad; - h e t V a l k h o f p a r k i s aangewezen a l s Beschermd Rljksmonument; - v o o r de bouw v a n de d o n j o n e e n b e s t e m m i n g s p l a n w i j z i g i n g ingevolge de Wet r u i m t e l i j k e o r d e n i n g n o o d z a k e l i j k i s ; - i n de d o n j o n e e n o p e n b a r e v o o r z i e n i n g i n de vorm v a n e e n v o o r h e t p u b l i e k t o e g a n k e l i j k u i t z i c h t p u n t d i e n t t e worden opgenomen; - de e x p l o i t a t i e d u u r v a n de d o n j o n m i n i m a a l 3 j a a r d i e n t t e z i j n ; - de d o n j o n i n h e t h i e r n a v o l g e n d e , e v e n a l s i n de o n t w i k k e l - en r e a l i s e r i n g s o v e r e e n k o m s t , ook w e l wordt a a n g e d u i d a l s de O p s t a l zijn

overeengekomen a l s v o l g t :

de g e m e e n t e g e e f t i n e r f p a c h t u i t a a n e r f p a c h t e r , d i e i n e r f p a c h t aanneemt v a n de gemeente e e n g e d e e l t e v a n h e t p e r c e e l , k a d a s t r a a l bekend g e m e e n t e N i j m e g e n , s e c t i e C nummer 8 7 7 7 , z o a l s m e t e e n l i j n a r c e r i n g b i j benadering i s a a n g e d u i d op de b i j de o n t w i k k e l - e n r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t a l s b i j l a g e 2 opgenomen s i t u a t i e t e k e n i n g , z u l k s o n d e r de volgende voorwaarden en bepalingen. 1

Op d e z e u i t g i f t e i n e r f p a c h t z i j n v a n t o e p a s s i n g : 1. h e t " B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2006", z o a l s v a s t g e s t e l d b i j b e s l u i t v a n B u r g e m e e s t e r e n W e t h o u d e r s v a n 24 o k t o b e r 2 0 0 6 , p u n t 2.16, m e t u i t z o n d e r i n g v a n d e a r t i k e l e n 4, 8, 9 l e d e n 1 e n 2, 1 1 , 22 l e d e n b t o t e n m e t g , 2 4 , 2 6 l i d 2, 2 9 l e d e n 1 e n 2.

Valkhof Donjon ovk vestiging recht v a n erfpacht d d juni 2013 versie 3.doc

Overeenkomst tot het vestigen van een zakelijk recht van erfpacht d.d. juni 2013, versie 3

Vervolgvel 2

2 .

De b e p a l i n g e n m e t b e t r e k k i n g t o t d e o n t w i k k e l i n g e n realisering v a n h e t O p s t a l ( d o n j o n ) , z o a l s opgenomen i n de o n t w i k k e l en realisatieovereenkomst.

H e t b e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2 0 0 6 e n de realisatieovereenkomst zijn als bijiagen 2 i s gevoegd. 2

ontwikkelen en 3 b i j d e z e o v e r e e n k o m s t

In a f w i j k i n g van het van t o e p a s s i n g v e r k l a a r d e "Besluit e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2006" z a l het e e r s t e e r f p a c h t s t i j d s v a k een d u u r h e b b e n v a n 99 j a a r e n a l l e d a a r o p v o l g e n d e e r f p a c h t s t i j d v a k k e n een duur van 5 0 j a a r . De v o o r h e t e e r s t e e r f p a c h t s t i j d v a k v a n 99 j a a r , a a n v a n g e n d e d a t u m v a n h e t p a s s e r e n v a n de n o t a r i e l e a k t e , verschuldigde erfpachtscanon wordt afgekocht.

op

de

De a f k o o p s o m v o o r h e t e e r s t e e r f p a c h t s t i j d v a k v a n 99 j a a r b e d r a a g t € 100.000,-, e x c l u s i e f omzet-en/of o v e r d r a c h t s b e l a s t i n g . B e t a l i n g van deze afkoopsom v i n d t p l a a t s b i j het v e r l i j d e n van de akte van v e s t i g i n g van het e r f p a c h t s r e c h t . 3

1 . E r f p a c h t e r i s v e r p l i c h t t e z o r g e n d a t de a k t e v a n v e s t i g i n g w o r d t v e r l e d e n e n de a f k o o p s o m w o r d t v o l d a a n b i n n e n e e n maand na de datum, waarop s p r a k e i s van een b r u i k b a r e o m g e v i n g s v e r g u n n i n g z o a l s b e d o e l d i n de e e r d e r genoemde o n t w i k k e l -en realisatieovereenkomst. In a f w i j k i n g van het bepaald i n a r t i k e l 3 van het van toepassing v e r k l a a r d e B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2006 z a l de a k t e w o r d e n v e r l e d e n t e n o v e r s t a a n v a n e e n d o o r de g e m e e n t e a a n t e w i j z e n notaris. A l s d a n z a l de v o o r de v e s t i g i n g v a n h e t e r f p a c h t s r e c h t b e s t e m d e s i t u a t i e t e k e n i n g d i e n e n t e w o r d e n g e m a a k t en a a n de t e p a s s e r e n a k t e t e w o r d e n t o e g e v o e g d , w a a r b i j de h i e r v o o r genoemde b i j l a g e 2 b i j de o n t w i k k e l - e n r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t u i t g a n g s p u n t zal zijn. 2 . B u r g e m e e s t e r e n w e t h o u d e r s z i j n op v e r z o e k v a n de erfpachter bevoegd, i n d i e n b i j z o n d e r e omstandigheden daartoe a a n l e i d i n g geven, e e n a n d e r e r e g e l i n g t e t r e f f e n t e n a a n z i e n v a n de d a t u m , w a a r o p de a k t e v a n v e s t i g i n g w o r d t g e p a s s e e r d en de b e t a l i n g v a n de a f k o o p s o m p l a a t s v i n d t . Een a f w i j k e n d e r e g e l i n g d i e n t t e b l i j k e n u i t een van B u r g e m e e s t e r en w e t h o u d e r s g e s c h r i f t . O v e r de p e r i o d e g e l e g e n t u s s e n de d a t u m v a n a k t e p a s s e r i n g a l s b e d o e l d i n l i d 1 en de d o o r B u r g e m e e s t e r en w e t h o u d e r s v a s t g e s t e l d e l a t e r e d a t u m a l s h i e r b e d o e l d i s de e r f p a c h t e r a a n de g e m e e n t e e e n o v e r de a f k o o p s o m b e r e k e n d e r e n t e v e r s c h u l d i g d met e e n p e r c e n t a g e g e l i j k a a n h e t p e r c e n t a g e v a n de k a p i t a a l r e n t e . Deze r e n t e d i e n t i n z i j n geheel b i j v o o r u i t b e t a l i n g t e worden v o l d a a n v o o r o f u i t e r l i j k o p d e d a t u m a l s b e d o e l d i n l i d 1. 3 . I n a l l e g e v a l l e n van afname, l a t e r dan i s overeengekomen, i s e r f p a c h t e r z o n d e r dat i n g e b r e k e s t e l l i n g n o d i g i s een direct opeisbare rentevergoeding v e r s c h u l d i g d over het bedrag van de

Valkhof Donjon ovk vestiging recht van erfpacht d d juni 2013

versie 3.doc


Vervolgvel 3

a f k o o p s o m v a n a f de d a t u m w a a r o p de a k t e o v e r e e n k o m s t i g l i d 1 o f l i d 2 g e p a s s e e r d h a d m o e t e n z i j n t o t de d a t u m , w a a r o p de afkoopsom wordt v o l d a a n . Het p e r c e n t a g e van deze r e n t e v e r g o e d i n g i s g e l i j k a a n h e t p e r c e n t a g e v a n de k a p i t a a l r e n t e . 4 . I n d i e n de e r f p a c h t e r v o o r o f n a d a t h a a r i s m e d e g e d e e l d , d a t B u r g e m e e s t e r en w e t h o u d e r s t o t v e s t i g i n g v a n e r f p a c h t h e e f t b e s l o t e n , t e r k e n n i s b r e n g t van Burgemeester en wethouders, dat z i j d e z e v e s t i g i n g n i e t a a n v a a r d t , i s de w e d e r p a r t i j a a n de g e m e e n t e e e n d i r e c t o p e i s b a a r b e d r a g v e r s c h u l d i g d , g e l i j k a a n 5 0 % v a n de afkoopsom, v e r m e e r d e r d met de o v e r e e n k o m s t i g de i n h e t voorgaande l i d b e r e k e n d e v e r g o e d i n g , v a n a f de d a g w a a r o p de a k t e v o l g e n s h e t i n d i t a r t i k e l b e p a a l d e h a d m o e t e n z i j n v e r l e d e n t o t a a n de d a g v a n b e t a l i n g , o n v e r m i n d e r d h e t r e c h t op s c h a d e v e r g o e d i n g . 5 . I n d i e n de t o e k o m s t i g e e r f p a c h t e r v o o r de d a t u m v a n o n d e r t e k e n i n g v a n de a k t e v a n v e s t i g i n g v a n de e r f p a c h t i n s t a a t v a n f a i i l i s s e m e n t wordt v e r k l a a r d of surseance van b e t a l i n g heeft g e k r e g e n , a l s m e d e w a n n e e r e r v o o r de d a t u m v a n o n d e r t e k e n i n g v a n de n o t a r i e l e a k t e b e s l a g op z i j n g o e d e r e n w o r d t g e l e g d , i s de g e m e e n t e b e v o e g d de o v e r e e n k o m s t a l s o n t b o n d e n t e b e s c h o u w e n , z o n d e r d a t enige i n g e b r e k e s t e l l i n g of r e c h t e r l i j k e tussenkomst z a l z i j n vereist. Reeds b e t a a l d e e r f p a c h t c a n o n of waarborgsommen of g e d e e l t e n d a a r v a n z u l l e n w o r d e n g e r e s t i t u e e r d v o o r z o v e r ze h e t b e d r a g k o s t e n en b o e t e n i n g e v o l g e deze overeenkomst t e boven gaan. 4

van

de

I n de a r t i k e l e n 6 e n 7 v a n h e t v a n t o e p a s s i n g v e r k l a a r d e B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2 0 0 6 d i e n t de v e r w i j z i n g n a a r a r t i k e l 4 l i d 1 t e w o r d e n g e l e z e n a l s v e r w i j z i n g n a a r a r t i k e l 3 v a n de o n d e r h a v i g e overeenkomst. I n a a n v u l l i n g op a r t i k e l 6 l i d 1 v a n h e t v a n t o e p a s s i n g v e r k l a a r d e B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n2006 z a l h e t i n e r f p a c h t u i t t e g e v e n t e r r e i n g e d e e l t e b o u w r i j p worden gemaakt door en v o o r r e k e n i n g en r i s i c o v a n de o n t w i k k e l a a r , e e n e n a n d e r z o a l s b e p a a l d i n de o n t w i k k e l - en r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t .

5

E r f p a c h t e r i s v e r p l i c h t t e z o r g e n d a t door en v o o r r e k e n i n g van S t i c h t i n g Donjon Nijmegen het i n e r f p a c h t u i t t e geven t e r r e i n z a l w o r d e n b e b o u w d met de O p s t a l , z o a l s b e d o e l d i n de i n a r t i k e l 1 genoemde o n t w i k k e l - en r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t , een en a n d e r t e n behoeve van het g e b r u i k a l s / d e volgende f u n c t i e s : horeca, vergaderen o n t m o e t i n g s r u i m t e s , w e r k p l e k k e n en o n d e r s t e u n e n d e detaiihandel. T e v e n s d i e n t i n de O p s t a l op de b o v e n s t e v e r d i e p i n g e e n v o o r h e t p u b l i e k t o e g a n k e l i j k u i t z i c h t p u n t t e worden opgenomen, waarvoor p e r p e r s o o n e e n maximum e n t r e e b e d r a g v a n € 4 , 0 0 ( p r i j s p e l l 1 j a n u a r i 2 009, j a a r l i j k s p e r 1 j a n u a r i m a x i m a a l t e i n d e x e r e n met de C P I v e r m e e r d e r d m e t 2 p r o c e n t p u n t ) mag v ; o r d e n g e h e v e n . E r f p a c h t e r s t a a t e r v o o r i n d a t de O p s t a l , g e r e k e n d v a n a f h e t

Valkhof Donjon ovk vestiging recht van erfpacht d d j j n i 2013 versie 3.doc

Overeenkomst tot het vestigen van een zakelijk recht van erfpacht d.d. juni 2013,

versie 3

Vervolgvel 4

moment v a n o p e n s t e l l i n g g e d u r e n d e de e x p l o i t a t i e t e r m i j n v a n m i n i m a a l 3 j a a r z a l v/orden g e e x p l o i t e e r d . Met h e t o o g op de b e r e i k b a a r h e i d v a n de d o n j o n g e l d t h e t Valkhofpark a l s openbaar gebied, dat enkel i n b i j z o n d e r e omstandigheden, zoals h a n d h a v i n g v a n de o p e n b a r e o r d e en / o f v e i l i g h e i d k a n w o r d e n afgesloten. 6

l . D e O p s t a l d i e n t t e w o r d e n g e r e a l i s e e r d met t e r m i j n e n z o a l s opgenomen i n de o n t w i k k e l overeenkomst .

i n achtneming van en r e a l i s a t i e -

de

2 . H e t i s e r f p a c h t e r v e r b o d e n o v e r t e g a a n t o t v e r v r e e m d i n g v a n de e r f p a c h t z o n d e r e r a a n de b o u w p l i c h t z o a l s opgenomen i n de o n t w i k k e l - e n r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t i s v o l d a a n . B&W z i j n bevoegd o n t h e f f i n g t e v e r l e n e n o n d e r a l s d a n d o o r B&W te stellen voorwaarden. 3.Indien ontwikkelaar niet, niet t i j d i g of n i e t v o l l e d i g voldoet aan de b o u v ^ p l i c h t z o a l s o p g e n o m e n i n de o n t w i k k e l - e n r e a l i s a t i e overeenkomst h e e f t d i t t e g e l d e n a l s een i n e r n s t i g e mate t e k o r t s c h i e t e n d o o r de e r f p a c h t e r i n de n a k o m i n g v a n z i j n v e r p l i c h t i n g e n , h e t g e e n de g e m e e n t e de b e v o e g d h e i d g e e f t de e r f p a c h t b i j e x p l o i t met e e n t e r m i j n v a n e e n m a a n d op t e z e g g e n . I n g e v a l v a n e e n d e r g e l i j k e o p z e g g i n g h e e f t de e r f p a c h t e r g e e n r e c h t op ( s c h a d e - ) vergoeding u i t w e i k e h o o f d e dan ook. De e r f p a c h t e r d i e n t i n h e t h i e r v o o r b e d o e l d e g e v a l h e t i n e r f p a c h t uitgegeven t e r r e i n a a n de g e m e e n t e op t e l e v e r e n i n de s t a a t waarin het z i c h dan b e v i n d t , doch onbezwaard, geheel v r i j van p e r s o o n l i j k e en b e p e r k t e r e c h t e n . 7. E r f p a c h t e r s t e m t e r m e e i n d a t e r v o o r d e b o u w d o o r d e g e m e e n t e doch voor rekening van ontwikkelaar a r c h e o l o g i s c h onderzoek wordt u i t g e v o e r d c o n f o r m e e n v o o r r e k e n i n g v a n de o n t w i k k e l a a r d o o r de g e m e e n t e op t e s t e l l e n p r o g r a m m a v a n e i s e n , e e n e n n a d e r z o a l s b e p a a l d i n de o n t w i k k e l - en r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t . De u i t v o e r i n g v a n h e t a r c h e o l o g i s c h o n d e r z o e k z a l i n o v e r l e g m e t o n t w i k k e l a a r en e r f p a c h t e r p l a a t s v i n d e n , w a a r b i j z o v e e l mogelijk r e k e n i n g w o r d t g e h o u d e n met de p l a n n i n g v a n de u i t t e v o e r e n werkzaamheden Schade v a n w e i k e a a r d dan ook, w a a r o n d e r b e g r e p e n v e r t r a g i n g s s c h a d e , voortvloeiende u i t het archeologisch onderzoek z i j n voor rekening van erfpachter. 8

I n a r t i k e l 16 l i d 2 v a n h e t v a n t o e p a s s i n g v e r k l a a r d e B e s l u i t erfpachsbepalingen 2006 v e r v a l t de z i n s n e d e "weike canon z a l gelden v o o r e l k v a n de n i e u w t e v o r m e n r e c h t e n v a n e r f p a c h t " , e e n e n a n d e r voor zover het b e t r e f t het eerste e r f p a c h t t i j d v a k .

9

In artikel

18

l i d1 van

het van

toepassing

verklaarde

Besluit

V a l k h o f Donjon ovk vestiging recht van erfpacht d d juni 2013 versie 3.doc


Vervolgvel 5

e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2006 komt de z i n s n e d e " i n v e r z u i m i s de c a n o n o v e r twee a c h t e r e e n v o l g e n d e j a r e n t e b e t a l e n " t e v e r v a l l e n . I n a r t i k e l 18 l i d 2 v a n h e t v a n t o e p a s s i n g v e r k l a a r d e B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2006 d i e n t h e t b e p a a l d e b i j h e t e e r s t e g e d a c h t e n s t r e e p j e l u i d e n d e "- h i j n i e t v o l d o e t a a n d e i n a r t i k e l 11 l i d 2 o m s c h r e v e n b o u w p l i c h t " t e w o r d e n v e r v a n g e n d o o r " - i n d i e n de o n t w i k k e l - e n r e a l i s a t i e o v e r e n k o m s t op e e n o f m e e r d e r e gronden, v e m e l d i n l i d 1 v a n a r t i k e l 17 v a n g e n o e m d e o v e r e e n k o m s t wordt o n t b o n d e n e n d e O p s t a l n o g n i e t i n g e b r u i k i s g e n o m e n -". 10

I n g e v a l e r f p a c h t e r - na r e a l i s e r i n g v a n de O p s t a l - v o o r n e m e n s i s h e t o n d e r h a v i g e i n e r f p a c h t u i t t e g e v e n t e r r e i n g e d e e l t e met de d a a r o p s t a a n d e o p s t a l t e v e r v r e e m d e n , i s h i j v e r p l i c h t h e t e e r s t a a n de g e m e e n t e t e k o o p a a n t e b i e d e n , z u l k s o v e r e e n k o m s t i g de v o l g e n d e bepalingen. a.

E r f p a c h t e r g e e f t van z i j n voornemen t o t v e r v r e e m d i n g k e n n i s aan de g e m e e n t e b i j d e u r w a a r d e r s e x p l o i t o f b i j a a n g e t e k e n d schrijven o f b i j gewone b r i e f met b e w i j s v a n o n t v a n g s t .

b.

B i n n e n 8 weken na o n t v a n g s t v a n d e z e m e d e d e l i n g b e r i c h t de gemeente of h i j i n b e g i n s e l b e r e i d i s het goed t e kopen. Indien B u r g e m e e s t e r en wethouders een zogenaamd b e g i n s e l - b e s l u i t t o t a a n k o o p h e b b e n genomen, t r e d e n p a r t i j e n i n o n d e r h a n d e l i n g o m t r e n t de v e r k o o p .

c.

I n d i e n de g e m e e n t e n i e t b i n n e n de v e r v a l t h e t r e c h t v a n v o o r k e u r en te vervreemden.

gestelde termijn i s de e r f p a c h t e r

bericht, v r i j het

goed

d.

I n d i e n t u s s e n de g e m e e n t e e n de e r f p a c h t e r g e e n w i l s o v e r e e n s t e m m i n g w o r d t b e r e i k t o v e r de p r i j s , z a l h e t g o e d worden g e t a x e e r d d o o r d r i e d e s k u n d i g e n , waarvan e r een t e benoemen d o o r de e r f p a c h t e r e n e e n d o o r de g e m e e n t e , t e r w i j l de d e r d e d e s k u n d i g e z a l w o r d e n b e n o e m d d o o r de b e i d e d e s k u n d i g e n t e s a m e n i n o n d e r l i n g o v e r l e g en b i j g e b r e k e d a a r v a n d o o r de k a n t o n r e c h t e r . E l k v a n de p a r t i j e n d r a a g t de k o s t e n v o o r z i j n e i g e n d e s k u n d i g e , t e r w i j l de k o s t e n v a n de d e r d e d e s k u n d i g e d o o r b e i d e p a r t i j e n , i e d e r v o o r de h e l f t w o r d e n g e d r a g e n .

e.

E r f p a c h t e r z a l b i n n e n 4 weken na h e t u i t b r e n g e n v a n h e t d o o r de d r i e d e s k u n d i g e n o p g e s t e l d e t a x a t i e r a p p o r t op e e n v a n de w i j z e n z o a l s h i e r v o o r sub a v e r m e l d a a n de g e m e e n t e b e r i c h t e n o f h i j z i j n aanbod v o o r deze p r i j s g e s t a n d doet.

f.

I n d i e n e r f p a c h t e r n i e t b i n n e n gemelde t e r m i j n een b e r i c h t van g e s t a n d d o e n i n g z e n d t a a n de g e m e e n t e w o r d t e r f p a c h t e r g e a c h t h a a r a a n b o d a a n de g e m e e n t e i n t e t r e k k e n e n i s z i j n i e t bevoegd het a a n g e b o d e n e a a n e e n a n d e r t e v e r v r e e m d e n i n de z i n z o a l s h i e r v o o r b e d o e l d . De t a x a t i e k o s t e n e n e v e n t u e l e a n d e r e k o s t e n a a n het b o v e n s t a a n d e verbonden, z i j n dan, i n a f w i j k i n g v a n h e t b e p a a l d e i n l i d d., v o o r r e k e n i n g v a n e r f p a c h t e r .

g.

Indien

de

erfpachter

de

sub

f bedoelde

verklaring

dat

h i j het

Valkhof Donjon ovk vestiging recht v a n erfpacht d d juni 2 0 1 3 versie 3.doc


Vervolgvel 6

h.

11

aanbod v o o r de t a x a t i e p r i j s g e s t a n d d o e t , a a n de gemeente u i t b r e n g t , moet de gemeente b i n n e n 8 weken n a o n t v a n g s t v a n d i t b e r i c h t b e s l u i t e n h e t aanbod a l dan n i e t t e aanvaarden. I n h e t g e v a l de gemeente b e s l u i t h e t aanbod t e a a n v a a r d e n , z a l de o v e r d r a c h t v a n h e t e r f p a c h t r e c h t b i n n e n e e n maand n a de kennisgeving v a n d a t b e s l u i t aan e r f p a c h t e r moeten geschieden v o o r e e n door de gemeente a a n t e w i j z e n n o t a r i s o n d e r (uiterlijk) g e l i j k t i j d i g e b e t a l i n g v a n de k o o p p r i j s , z u l k s v e r d e r o n d e r de b e d i n g e n op d e z e koop t o e p a s s e l i j k . I n d i e n de gemeente b e s l u i t h e t a a n b o d n i e t t e a a n v a a r d e n , v e r v a l t h e t v o o r k e u r s r e c h t . De t a x a t i e k o s t e n e n e v e n t u e l e a n d e r e kosten aan h e t b o v e n s t a a n d e v e r b o n d e n z i j n dan, i n a f w i j k i n g v a n h e t b e p a a l d e i n l i d d., v o o r r e k e n i n g v a n de gemeente.

I n a r t i k e l 22 s u b a genoemde t e r m i j n v a n " b i n n e n t w e e j a r e n n a de d a t u m w a a r o p h e t b e s l u i t t o t v e s t i g i n g v a n e r f p a c h t i s genomen " d i e n t , - o v e r e e n k o m s t i g h e t b e p a a l d e i n a r t i k e l 6 l i d 1 sub b v a n de o n t w i k k e l - e n r e a l i s a t i e o v e r e e n k o m s t t e worden g e w i j z i g d i n " u i t e r l i j k d r i e j a a r na h e t v e r k r i j g e n v a n een b r u i k b a r e o m g e v i n g s v e r g u n n i n g ". Indien en voor zover h e t i n erfpacht uitgegeven t e r r e i n g e d e e l t e voor een g e d e e l t e onbebouwd mocht b l i j v e n , d i e n t e r f p a c h t e r d i t g e d e e l t e t e n g e n o e g e n v a n B&W a a n t e l e g g e n , t e o n d e r h o u d e n e n i n s t a n d t e houden. E r f p a c h t e r i s v e r p l i c h t , g e l i j k t i j d i g met de i n d i e n i n g v a n de o m g e v i n g s v e r g u n n i n g e e n i n r i c h t i n g s p l a n t e r g o e d k e u r i n g a a n B&W o v e r te leggen. D i t i n r i c h t i n g s p l a n d i e n t t e p a s s e n b i j h e t omiiggende Valkhofpark. V o o r w a t b e t r e f t h e t p a r k e r e n i s e r f p a c h t e r v e r p l i c h t met i n a c h t n e m i n g v a n d o o r de gemeente en a n d e r e o v e r h e d e n g e s t e l d e zorg t e dragen voor voldoende parkeergelegenheid.

12

13

eisen

A l skettingbedingen dienen t e worden aangemerkt: - d e a r t i k e l e n 1, 2, 3, 9 l i d 3 , 10 l e d e n 1 e n 3, 12 t o t e n m e t 2 8 , 30 t o t e n m e t 34 v a n h e t B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2 0 0 6 ; - d e a r t i k e l e n 1 m e t u i t z o n d e r i n g v a n h e t b e p a a l d e s u b 2, 2, 5, 8, 9, 1 0 , 1 1 a l s m e d e d i t b e d i n g u i t d e z e o v e r e e n k o m s t . E r f p a c h t e r i s b i j n i e t - n a l e v i n g v a n de u i t deze o v e r e e n k o m s t voortvloeiende verplichtingen, uitgezonderd de i n d e a r t i k e l e n 11 l i d 3, 1 6 , 24 e n 2 8 o m s c h r e v e n v e r p l i c h t i n g e n v a n h e t v a n t o e p a s s i n g v e r k l a a r d e B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2006, p e r o v e r t r e d i n g , a l s m e d e v o o r e i k e maand o f g e d e e l t e d a a r v a n , g e d u r e n d e w e i k e de o v e r t r e d i n g v o o r t d u u r t , e e n d i r e c t o p e i s b a a r b e d r a g v a n € 10.000,00 ( t i e n d u i z e n d e u r o ) a a n de gemeente v e r s c h u l d i g d . V o o r o v e r t r e d i n g v a n de v e r p l i c h t i n g e n , genoemd i n de a r t i k e l e n 16 e n 24 v a n h e t v a n t o e p a s s i n g v e r k l a a r d e B e s l u i t e r f p a c h t s -

V a l k h o f Donjon ovk vestiging rectit v a n erfpaclit d d juni 2013 versie 3.doc


Vervolgvel 7

b e p a l i n g e n 2006 wordt d i t b e d r a g v e r h o o g d t o t € 20.000,00 ( t w i n t i g d u i z e n d e u r o ) . I n d i e n e r f p a c h t e r de o n d e r de artikelen 11 l i d 3 e n 2 8 o m s c h r e v e n v e r p l i c h t i n g e n v a n h e t v a n toepassing v e r k l a a r d e B e s l u i t e r f p a c h t s b e p a l i n g e n 2006 n i e t nakomt, v e r b e u r t h i j a a n de g e m e e n t e e e n b o e t e v a n € 1 0 0 . 0 0 0 , 0 0 ( h o n d e r d duizend euro). I n d i e n d i t b o e t e b e d i n g i n s t r i j d m o c h t z i j n met h e t boetbeding, z o a l s o p g e n o m e n i n a r t i k e l 18 v a n d e o n t w i k k e l - e n realisatieovereenkomst, p r e v a l e e r t l a a t s t b e d o e l d boetebeding. 14

Deze overeenkomst wordt g e s l o t e n onder het v o o r b e h o u d van a. d i e n o v e r e e n k o m s t i g e b e s l u i t v o r m i n g v a n h e t g e m e e n t e b e s t u u r v a n gemeente Nijmegen. Het g e m e e n t e b e s t u u r z a l b i j b e s l u i t v o r m i n g t o t h e t w e l o f n i e t a a n g a a n v a n d e z e o v e r e e n k o m s t h a a r e i g e n a f w e g i n g e n maken. b.

h e t v e r k r i j g e n v a n e e n p l a n o l o g i s c h e b a s i s v o o r de o m g e v i n g s v e r g u n n i n g t e n b e h o e v e v a n de r e a l i s e r i n g

c. d.

van h e t v e r k r i j g e n van een monumentenvergunning. h e t r e c h t v a n o p s t a l t e n g u n s t e v a n de S t a a t i s b e e i n d i g d , a l t h a n s v o o r h e t d e e l d a t n o d i g i s v o o r de (her)bouw van

15

a f g i f t e van de v a n de O p s t a l .

Opstal;

D e z e o v e r e e n k o m s t z a l w o r d e n o n t b o n d e n i n d i e n de bouw v a n de Opstal op b a s i s v a n de o n t w i k k e l - e n r e a l s a t i e o v e r e e n k o m s t i n het geheel geen doorgang mocht v i n d e n . I n d a t g e v a l i s de e r f p a c h t e r v e r p l i c h t a l l e k o s t e n t e v e r g o e d e n d i e de g e m e e n t e t o t d a n t o e t e n b e h o e v e v a n de r e a l i s e r i n g v a n de Opstal h e e f t gemaakt t o t een b e d r a g van maximaal € 100.000,-.

Aldus te

de

de

i n drievoud op

(handtekening:)

opgemaakt

en

getekend:

2013

te

Nijmegen,

op

2013

(handtekening:)

V a l k h o f Donjon ovk vestiging recht van erfpacht d d juni 2013 versie 3.doc


Vervolgvel

Valkhof Donjon ovk vestiging recht v a n erfpacht d d juni 2 0 1 3 versie 3.doc

©EGC [ ^ E y Z E N l t o R E N V A L K H O F B U R C H T

• B'"

V-l f

• Iw

PANSA B V

Datum:

juni 2013

Project:

donjon en vall
Betreft:

Huidig ontwerp opstal d.d. 4 april 2013

Bijlage 11

Selectie van presentatie aan Commissie Beeldkwaliteit ontwerp opstal

Vooral de tekeningc!n van Hendrik Hoogers zijn relatief nauwkeurig: ilddak met dakruiter en pironnen lien dakbedekking, Rijndekking -boogfries -boogvensters met zuiltjes

Datum:

juni 2013

Project:

donjon en valkhofparl<

Betreft:

Huidig ontwerp Valkhofpark d.d. 4 mei 2013

Bijlage 12

Schets van de bomenburcht

Datunn:

juni 2013

Project:

donjon en vall
Betreft:

realisatie donjon en Vall
Bijlage 13

Planning + benodigde onderzoeken d.d. 6 mei 2013

Project bouw Donjontoren en herinrichting Valkhofpark Benodigde onderzoeken + formele documenten opnamedatum: 06-05-2013 ^

D(v)

=

Donjon vergunningen,

^

D(b)

=

Donjon bestemmingsplan

^

D(o+u) =

Donjon ontwerp + uitvoering,

^

V(v)

Valkhoârk vergunningen,

^

V(o+u) =

=

Valldiofpark ontwerp + uitvoering

G r o e n afgedrukte tekst i n tabel is door gemeente goedgekeurd en afgerond rapport/notitie R o o d afgedrukte tekst i n tabel is aani

I.

Externe veiligheid

Gemeente

John Groeneweg

n.v.t.

n.v.t.

2.

G e l u i d (verkeerslawaai)

Gemeente

Jolin Groeneweg

n.v.t.

n.v.t.

3.

Bodemkwaliteit.

Henk-Jan Nijland

Nee

Stichting Donjon

M a i l d.d. 03-05-12: Geen Q R A nodig, alleen paragraaf externe veiligheid opstellen. Uit overleg d.d. 06-06-12 met Boudewijn Overes blijkt dat er geen akoestisch onderzoeksrapport is vereist. Hier wordt namelijk geen geluidgevoelige bestemming gerealiseerd (geen woonruimte). Verkennend bodemonderzoeksrapport meenemen i n booronderzoek t.b.v. arcliedldgiscli oiiderzoek

n.y.t.

D(v),D(b), D(o+u), V(v), V(o+xx)

Als het project gevolgen kaii hebben; op liet gebied van de externe veiligheid, dan meet daamaar onderzoek worden verricht.

n.v.t.

D(v),D(b)

Als het project zich richt op het vestigen van een geluidgevoelige flmctie (woom-uimte) dichtbij een weg, dan veiplicht de Wet geluidhinder tot het uitvoeren van akoestisch onderzoek.

D(v) en D(b)

Afliankelijk van de aard van het project moet onderzoek plaatsvinden naar de bodenikwaliteit, Het gaat hierbij niet alleen oin milieutechnisch bodemonderzoek, maar soms ook om geoteclmiscli of geoi-liydrologisch'onderzoek. Op 17-04-13 mailde Henk-Jaii Nijland: Volgende week dinsdagochtend, vroeg zouden Mieke en ik dit kunnen kortsuiten. Ik heb al een mooie kaart van Mieke gekregen waar liet bodemonderzoek^ op mee kan liften; ik heb maar vier booipunten nodig. En het onderzoek kan gedaan worden door een adviesbureau dat sonderingen kan zetten en bodemonderzoek mag doen. Die combinatie komt wel meer voor. Het bedrijf meet wel geaccrediteerd zijn voor bodemonderzoek, maar Dat zijn ze meestal wel. Op 16-04-13 niaildc Henk-Jan N.: Vanvtêge het Rijksmoniiment mag;er niet zomaar geboord worden in de grond; daarom zal dat gecomblneerd worden met andere boringen. Heb jij een kaartje waar het gebouw moet komen en zullen we volgende week even afsteminen waar die

Benodigde onderzoeken Soort onderzoek

Wie verantwoordeliik voor aanleveren

Wie toetst of stuurt toetsine aan

Aanwezig i a/nee, n.v.t.,

Door wie opgesteld

Tvpe rapportage benodigd

Datuni rapportage

^•cT,b.v. Dfv), Dfb), D(o4-u),V(v), V(o+u)

Opmerldngen

9 •

drie of vier l-)oringen (drie tot een lialve meter en een tot 2 meter diepte (boorgat is 20 cm doorsnee)) moeten of Icunnen komen. Je kunt natuurlijlt ook aangeven welke plaatsen de voorkeur van de boringen heeft op de kaart. Reactieniail van Mieke S. dcl-16-04-13: Op 'huidig boorplan zonder grid' zie je de boringen die wij minimaal zullen zetten ter plaatse van de nieuw te bouwen donjon en de te verleggen paden. In 'huidig boorplan'is er een boorgrid toegevoegd dat nog moet worden aangepast (wordt stramien van 20/25 m.). In derde bijlage zie je de sonderingen die de initiatiefnemer wil zetten ivm. de fundering van de donjon. V/ij gaan binnenlcort met 1 sonderingsbedrijf praten over de combinatie van het werk. Mogelijk is jouw boring tot een diepte van 2 meter te combineren met een sondering? Kunnen we nog deze week (as. donderdag?) overleggen over een gezamelijke aanpak?

4.

Luchtkwaliteit

Gemeente

Jantien Stoclcel

n.v.t.

n.v.t.

M a i l d.d. 21-05-12: Geen onderzoek m.b.t. luchtkwaliteit nodig

n.v.t.

D(v), D(b), D(o+u), V(v), V(o+u)

•5..

In veiitarisatie omiiggende bedidjven; belenimeringen

Gemeente

Jolm Groeneweg (b.a, Caren van

n.v.t.

n.v.t.

M a i l d.d. 08-06-12: Gezien de soorten bedrijvighedcn z i j n er geen belemmeringen. M a i l d.d. 08-06-12: Onbekend is welke functies de Donjontoren straks bij gereedheid uit gaat voeren; een horeca etc? D e omiiggende bedrijvigheid dient te voldoen aan het Activiteitenbesluit (type B en A ] ) Dit betekent dat voldaan moet worden aan onder andere de geluidvoorscliriften en overige specifieke voorschriften. Datzelfde zal gaan gelden voor de Donjontoren indien daar een horecafunctie aan toegekend wordt.

n.v.t.

D(b)

Dijk) 6.

G e l u i d externe bedrijvigheid

Stichting Donjon

John Groeneweg (b.a. Caren van Dijk)

Nee

D(b)

Als het project gevolgen kan hebben op het gebied van de luchtkwaliteit, dan veipliclit de Wet milieubelieer soms tot het uitvoeren van luchtkwaliteitsonderzoek.

Hindercirkel, geluidemissie ( V N G publicatie 'Bedrijven en Milieuzonering')


Wie verantwoordeiijk voor aanleveren

Wie toetst of stuurt toetsing aan

Aanwezig ia/nce. n.v.t..

Door wie opgesteld


Datum rapportage

t T.b.v. Dfv), D(b\ Dfo+u). \ ( y \ Vfo+u)

Opmerkingen

Belemmeringen worden niet voorzien voor de Donjon danwel de omiiggende bedrijvigheid. ©verlge . iiiiliîiljelenimeririgeii

8.

Watertoets (integraal wateren rioleringssysteem)

Stichting Donjon

Stichting D o n j o n

JohnGroeneweg (B;a. Garen yan ^ Dijk) ;

E e f Neienhuij sen

•Nee

Nee

Aaixileliand van de informatie vatt'de Sticiiting Donjon over verkeer en Vervoer wordfrde deelparagraaf opgesteld.,

M a i M d . 08-06-12: , : ; Overige miireubelemmeiingen z M d e n kunnen^ z i j h de extra verkeersaantrekkende bewegingen die de Donjon straks brengt. In hoeverre deze extra verkeersbewegingen van bezoekers wegvallen hinnen de normale yerkeersbewegingen die bij : d©: stad horen (en hij het museum) een milieubelemmering zouden kunnen veroorzaken ligt i n de wegbewijzering die de stroom extra verkeer kan reguleren. Waterhuishoudlcundig plan Antal Zuurman reageert op 30-07-12 als volgt: 'In het provinciale waterhuishoudingsplan is aangegeven dat dit grondwaterbeschermlngsgebied wordt opgegeven i n 2015. D e winning van grondwater voor drinkwater stopt dan. De beschermingszones die nu nog op kaart staan i n het provinciale W H P z i j n de 25 jaars zones. Het is onzin om zulke zones te gebruiken voor de resterende jaren. Ik dacht dat men nu een 10 jaarszone hanteert. Je kan het beste het even opvragen bij de afdeling water van de provincie. Ik heb het vermoeden dat het Donjon gebied er dan buiten gaat vallen. Wat

Parkeerbalans is op 15-Q1-2013 door de Stichting opgesteld en als onderbouwing voor parkeren en verkeersdruk bestemd. Zie ven'olgens reactie Hans Crans onder punt 12.

D(v),D(b), D(o+u),V(o+u)

Bij een bestemmingsplanherziening o.g.v. art. 2.12, lid la sub 3o, van de Wabo moet de gemeente een 'watertoets' uitvoeren. Om dit te kunnen doen, moet men aangeven of het project gevolgen heeft voor de waterhuishouding. De bouwlocatie van de Donjon ligt in een grondwaterbeschermlngsgebied! Edgar zal opdracht geven om een waterliuishoudlanidig plan te laten maken t.b.v. de bestemmingsplanprocedure opzet van de waterhuishouding van de Donjon. Een gedetailleerde rapportage zal in het kader van de omgevingsvergunning worden aangeleverd.


Wie Wie toetst of verantwoordeliik ^tuiirttoetsin^ aan voor aanleveren

Aanwezie ia/nee. n.v.t..

Door wie opgesteld


Datum rapportage •

^ l .b.v.

Opmerkingen

D(v). D(b), Dto+u). Vfv>, Vfo+u) ,

•,

•

•„•,,••,

betreft een ontheffing vraag i k me af of je die nodig hebt. je creeert een bouwwerk, maar gaat niet iets doen met water, tenzij je het water dat van het toekomstige dak afstroomt, gaat infihreren. Ik bedenk nu dat het nieuwe bouwbesluit van april dit jaar dit inderdaad verplicht. Wat betreft een eventuele gemeentelijke ontheffing kan j e het beste even vragen aan Henlc-Jan Nijland van afdeling Bodem.' Vervolgens heeft Henk-Jan Nijland op 06-09-12 als volgt gereageerd: ' V o o r wat het grondwaterbeschermlngsgebied betreft, mag hier geinfiltreerd worden en liefst v i a bodempassage en groen. Je moet vanwege de heuvel en talud wel oppassen hoe je water infiltreert, want anders ondergraaf je straks het hele gebouw. Ontheffing hoeft voor mij niet aaangevraagd te worden, Verhaal van Antal is juist. grondwaterwirming wordt afgebouwd.' 9.

Flora & fauna

Stichting Donjon

Tanja Martens

Nee

Quickscan en daarna nader onderzoek en mitigatieplan (vleermuizen) voor bastei, hotel Moed, bunlcer, Valldiofpark, Donjon en keei-wand veerpoorttrappen

D(v), D(o+u), : D(b), V(v), V(o+u)

Beginnen met een quickscan F&F,incl. checlc op gebiedsbesclienning. Vandaaruit zonodig verdergaan met een gedetailleerder onderzoelc en zonodig compensade, mitigatie en ontlieffmgsaanvragen, etc. Het traject dat doorlopen moet worden hangt ook af van of je wel of niet te maken hebt met gebiedsbescherming of dat het alleen om F & F gaat. Per project moet altijd bekeken worden of het project in EHS of Natura2000 gebied ligt, of in de nabijheid van deze en er dus mogelijk effecten zijn op EHS of Natura2000. Dit nidet meegenomen worden in de quickscan. Afhankelijk van de

B cn odigde onder zoeken Soort ondcr/ock



Aanwezig ia/nee. n.v.t..

Door wie opgesteld

I vpe rapportage benodigd

liiijiiftiiiiiiiiJBsilîilJj^^ Datum rapportage

^ r.b.v. Dfv), Dfb), Dfo+u). \ ( \ \ Vfo+u)

Opmerkingen

WsiiyWttlMtlKlj^lK^ liitkbrristeri volgen dan nadere onderzoeken, compensatie, mitigatie, aantonen groot maatschappelljk belaiig, alternatieven, ontheffing, etc, als traject. 10.

Inpassing bomen +

Stichting Donjon

Tanja Martens

D(v), D(o+u),

BEA

Nee

Bomeneffectanalyse (incl.

D(b), V ( v ) ,

bomeninventarisatie)

V(o+u) Stichting Donjon

Ja

Boomtotaalzorg

Boominventarisatie en

-Van

visuele boominspectie

Jaarsveld / V a n

(VTA)

10-09-2012

Tanja heeft op 05-10-12 gemaild: de boominventarisatie is waarschijniijk niet ingetekend op de meetkundige inventarisatie (bijv: boom 53, 8,9,10 enz komen niet overeen met een groen slip) Graag aandacht hiervoor! Zowel de boominventarisatie door Boomtotaalzorg, als straks het ontwerp moeten gebaseerd zijn op de meetkundige inventarisatie. Dat geldt mbt de ontwerptekening ook voor het intekenen van de werkelijke kronen, stamvoetdoorsnede en hoogte maaiveld bij wortelaanzet. Ik heb de monumentale bomen zo goed mogelijk geprojecteerd op bijgaande kaart evenals de te rooien bomen zoals gewenst in ontwerp 28-9-12. Er zit ook een foutje onzerzijds in: boomnr 95 heeft geen officiele status als monumentale boom, maar zou die wel moeten hebben. Bij de volgende ronde van vaststelling wordt ook deze boom als monumentaal voorgesteld. Ter informatie: de waardering wanneer een boom als monumentaal wordt beoordeelt is gebaseerd op leeftijd, toekomstverwachting, beeldkwaliteit, zichtbaarheid, onderdeel structuur, verschijningsvorm, dendrologisch belang en cultuurhistorie. Nog een vraag/aanvulling voor Boomtotaalzorg. Ik zou graag de toekomstverwachting slecht/matig /redelijk/goed vertaald zien naar de levensverwachting in de categorieen <5jaar, 5-10 jaar, 10-15 jaar, >15 jaar. Kan dit zo 1 op 1 vertaald worden?

Scherpenzeel Stichting Donjon

Ja

Ja

11.

Monum0Ht6ii +

Gemeente

I Icttic Petersc

:Nee :

Royal

Bomeninventarisatie

Haskoning

(inmetingstekening bomen)

Royal

Onderbouwing te kappen

Haskoning

bomen; Herstelplan

DHV

Valkhofpark Notitie/memo

cultutirliistorie

26-09-2012

oktober 2012

Status??

D(v),D(o+u), D(b),V(v),: V(o+u)

12.

Verkeerskundlge effectenstudie en p a r k e r e n

Stichting Donjon

E e f Neienhuij sen

Nee

Notitie/memo

D(v), D(o+u), D(b), V ( v ) , V(o+u)

Het Valkholpark is een archeolpgisch rijksmpnument, een Rijks beschermd Stadsgcziclit Bcnedcnstad cn cen Rijksmonumcnt. Bij de aanvraag moet aangegeven worden hoe het project verkeerskundig wordt ontsloten en hoe het project voorziet in de parkeerbehoefte. Voor het bepalen van de parkeerbehoefte hanteert de gemeente

Benodigde onderzoeken Soort onder/oek



Aanwezig ja/nee. n.v.t..

Door wie opgesteld

I vDe rapportage benodigd

iS^WIIIiillSiSill^ttl

^ T.b.v. Dfv). Dfb), lilllSlJliiJiJIBI Dfo+u). V(v), V(o+u) Datum rapportage

Opmerldngen

•

parkeemormen. Met betrekking tot

Op 05-02-13 heeft Hans Crans gemaild: De berekening van het aantal parkeerplaatsen klopt niet. De keuken en service wordt als cafe gezien maar moet voor 50% ook worden toegerekend aan het restaurant. Verder is bij een restaurant het bezoekersaandeel geen 90% maar 80%. Dit betekent dat er 9 vaste parkeerplaatsen voor medewerkers nodig zijn ipv 5.

parkeren zie de randvoorwaarden i n het

Oktober 2006

' P l a n van aanpak herbouw Donjon (onderdeel van de overeenkomst)'

Betreffende parkeerplaatsen zijn niet in het plangebied of omgeving te reealiseren. Via het stappenplan van de toets van parkeergelegenheid bij bouwplamien kom ik uit op het verlenen van ontheffing van de parkeereis op basis van artikel 2 lid 2 onder 1: op grond van art. 2.5.30 lid 4 aanhef en onder a B ouwverordening: indien het voldoen aan artikel 2.5.30 lid 1 Bouwverordening door bijzondere omstandigheden op overwegende bezwaren stuit. Dit is het geval wanneer de aanvrager met gegronde redenen kan aantonen dat het voldoen aan artikel 2.5. 30 lid 1 van de Bouwverordening feitelijk en/of economisch gezien redelijkerwijs onmogelijk is en er, naar het oordeel van het College van B & W , sprake is van een situatie waarin het maatschappeiijke belang van het bouwplan zwaarder weegt dan het niet (geheel) voldoen aan de parkeereis.

13.

K a b e l s en leidingen

Stichting Donjon

E e f Neienhuij sen

Ja

Door Kadaster

KMc-melding

13-02-2009

D(v),D(o+u),

Ja

Door Jeroen de

Samenvatting kabels +

01-05-2012

D(b),V(v), V(o+u)

Groot van R H K

leidingen op kaart

Dit betekent dat er een Collegevoorstel moet worden gemaakt om op die wijze ontheffing van de parkeereis te verlenen Bevinden zich op of nabij de projectlocatie kabels/leidingen?

in kaart gebracht 14.

Archeologie

Stichting Donjon

M i e k e Smit

Ja

Rapportage van

D(v), D(o+u),

proefsleuven- en/of nader

D(b), V ( v ) ,

onderzoek.

V(o+u)

Concept plan van aanpak + karterend booronderzoek opgesteld.

Afhankelijk van de archeologische verwachtingswaarde van een locatie moet een archeologisch onderzoek worden uitgevoerd als bij het project de ondergrond wordt verstoord. Op 04-12-12 mail van Edgar K.: Hierbii een reactie op het P V A , onderdeel boorplan. Onze adviseurs (JVZ/RHK) stellen voor om ter plaatse van de donjon meer boringen te verrichten. I.v.m. tijd en geld boringen zodanig kiezen dat enige verschuiving van de toren (om welke

Benodigde ondcr/ocken Soort ondcr/ock

-mm/*

W IC

verantwoordeliik voor aaidevcren

W ic toetst of stuurt toetsing aan

Aanwezis Ia/nee, n.v.t..

Door V ie opgesteld

Type rapportage benodigd

Datum rapportage

^ T.b.v. Dfv), Dfb), Dfo+u). Vfv). Vfo+u)

Opmerkingen

? reden dan ook) zonder tijdverlies mogelijk is. Bijgaand tref je het voorstel voor de locatie Donjon, om enerzijds de draagkracht in een groter gebied te onderzoeken waarbij de sonderingen met kleefmetingen worden uitgevoerd. De aangegeven boringen hebben niet alleen als doel om het grondpakket te beoordelen maar tevens om grip te krijgen op hetgeen mogelijk aanwezig kan zijn aan waardevolle archeologische zaken. De sonderingen SOI t/m S04 en de boring BOl zijn eerder uitgevoerd. BOl is echter niet uitgevoerd met de opdracht om archeologie te laten monitoren. Als jullie het er mee eens zijn, dan zouden wij dit graag alvast op het boorplan aangepast willen zien (en later de aanpassingen o.b.v. Ontwerp 2.0 Valkholpark). Op 08-04-13 mailde Jose Schreurs: De boringen voor de donjon zijn akkoord. Ten aanzien van de tekening van de boorlocaties voor het booronderzoek in het algemeen dient een nieuw kaartje gemaakt te worden. Het kaartje gaat namelijk niet alleen uit van het eerder parkontwerp maar ook van een boorgrid met 10 m interval. Tijdens het overleg met R C E zijn we uitgekomen op een algemeen grid van 20x25 meter en ter plaatse van ingrepen om de 10 m. De boorpunten ter plaatse van de paden wijken te veel af om ze 1 op 1 over te kunnen zetten. Kortom deze slag zal toch nog gemaakt moeten worden. Op 10-04-13 mailde Edgar K.: Ton wil de kaart met sonderingen en (controle) boringen nog even checken n.a.v. het nieuwe ontwerp en de laatste inzichten. Hij zal komende dagen met Koops en Romeijn een voorstel afstemmen welke daarna naar jullie ter controle zal worden verstuurd. Goed? Dorine geeft aan dat er inderdaad straatmeubilair in het park moet komen. De locaties zijn nog niet bepaald maar je kunt rekening houden met een zone van 1 - 1,5 m aan de buitenzijde van de paden. Hierin komen ook de kabels van de verHchting. De breedte van de paden is nog niet bepaald maar zal varieren tussen 2 tot 3,5 meter. Als de booipunten een trace van pad + zone straatmeubilair met een breedte van in totaal ca. 4-5 meter dekken, dan hebben we nog flexibiliteit in de uiteindelijke plaatsing.

Benodisde onderzoeken Soort onderzoek

Wie veraiitwoordcliilc voor aanleveren

Wie toetst of stuurt toetsins aan

Aanweziu ia/nee. n.v.t..

Door wie opgesteld

Tvoe rapportage benodigd

Datum rapportage

^ 1 .b.v. Dfv). D(b), Dfo+ii). V(v), V(o+ii)

Opmerldngen

? • .• . •

Od 15-04-13 mailde Mieke S.: Hierbii de laaste versie van het booronderzoek. Er wordt nog gewerkt aan een definitief kaartje met de boorpunten. Er is een Ideine aanvulling tav. de sonderingen. R C E wil dat arch, begeleid hebben, zoals al eerder besproken. Wij moeten even afspreken hoe we dat gaan doen. Ik denlc dat het nu tijd wordt om met sonderingsbureau en Kees Brok een overleg te plannen. Tevens is het verstandig om eventueel milieuonderzoek te combineren met ons booronderzoek 06-05-13: Archeologisch booronderzoek en verkennend bodemonderzoek worden gecomblneerd uitgevoerd. Kees Brok is daar de coordinator voor. Bureau Archeologie zal kaart maken met de verschillende lagen in het park (wijzigingen ook na WOll). 15.

Brandweer (toegankelijkheid

Stichting Donjon

Herman E i M i o h

Nee

Bouwplan

V(o+u)

+ bluswater) 16.

17. 18.

Stedenbouwkundige randvoorwaarden

: Bezonningsstudie Erfdienstb aarhedenon-

Gemeente

Kees T.

Nee

Stichting Donjon

KeesT.

Nee

Gemeente

Stephanie W o l f f

Nee

(nge)

Bouwplan

D(v) D(v), D(o+u), D(b),V(v),

Toetsingskader voor ontwerp park en toren Stedenbouwkundige voorwaarden zijn reeds opgesteld, maar beeldkwaliteitplan moet nog definitief worden gemaakt en naar college, tervisielegging (6 weken) en raad.

Bestemd voor erfjpachtovereenkomst.

V(o+u)

aspecten grond Niet-gesprongen explosieven

besluitvorming Raad)

D(v), D(o+u), D(b), V ( v ) , V(o+u)

Beeldkwaliteitsplan in concept gereed (nog voor

derzoeli/privaatrechtelijke 19.

D(v),D(o+u),

Gemeente

E e f Neienhuij sen

Nee

D(v), D(o+u), D(b),V(v), V(o+u)

Bevinden zich op of nabij de projectlocatie niet-gesprongen explosieven? Op 12-12-M2 heeft Hans Visser gemaild: Vooropgesteld dat beide locaties zich in een van N G E verdacht gebied bevinden. Er zal dus, vooniidopend op grondroerende werkzaamiieden, een detectieonderzoek moeten plaatsvinden. Mits aangetoond wordt dat er terplaatse :naoorlogse grondroerende werkzaamheden hebben plaatsgevonden. _ Dan geldt dat de nieuwe grondroerende werlczaamheden niet langer,-breder en/of dieper zullen zijn dan destijds. Er hoeft dan vervolgens niets te gebemm en kan men aan de slag zonder hinder vair NGE. • Wat te doen staat is: Inventarisatie van

Benodigde onderzoeken Soort ondcr/oek verantwoordeliik voor aanleveren


wezig ia/nee.

Door wie opgesteld


Datuni rapportage

^ T.b.v.

Opmerkingen

D(o+u), Vfv). V(o+u)

n.v.t..

naoorlogse werkzaamheden op elke locatie. Zo ja; dan omvang van deze naoorlogse werkzaamheden vaststellen en vergelijken met nieiiwe werkzaamheden. Hieruit volgt wel te moeten detecteren of niet. Zo nee; dan is een vooronderzoelc/detectieonderzoek sowieso noodzakelijk. Een kleinere escape is als grondwerkzaamheden minder dan 100 m3 zullen zijn (bijv. aanleg korte en niet diepe rioolhuisaansluiting, plaatsen ABRI) dan is dat ook vrijgesteld van detectie. Belangrijk i.v.m. geroerde en nietgeroerde grond om het V O park op de te maken archeologische kaart met de verschillende lagen te leggen -> na de won gewijzigd ja/nee? ' Parkeren' lot S O / V O park en S O / V O toren goedgekeurd zijn. Uitgangspunt is detectieonderzoek alleen t.p.v. de geplande werkzaamheden verrichten! 20.

Wettelijk overleg Inspectie

Gemeente

Leefomgeving 21.

Wettelijk overleg

Kadastrale inmeting

Nee

D(b)

Nee

D(b)

Jansen Gemeente

Waterschap 22.

Martijn-Floris Maiîjn-Floris Jansen

Gemeente

E e f Neienhuij sen

Nee

Gemeente

Stephanie W o l f f

Nee

ICadastrale tekening

bouwterrein 23v

R a l ® f verstoring

D(v), D(o+u), D(b), V(o+u)

Toestemining van

D(vXD(b)

Ministerie van Defensie o.g.v. de "oude" regels.

24.

Planschade rislcoanalyse

Bouwlocatie is een grondwaterbeschermlngsgebied

Stichting Donjon

Martijn-Floris Jansen

Nee

Rappoil

D(b)

"Oude" regels gebouwen hoger dan 65 m + N A P . Hoogste punt van de Donjon zal liggen tussen 76 m - 78 m + N A P . Waarschijnlijkvanaf 01 -07-2012 wijziging regels radarverstormg gevolg bouw Donjon geen probleem inz. radarverstoring. _ Als de gemeente meewerkt aan een aanvraag tot bestenuningsplanafwijldng, dan kan een derde daarvan schade lijden. Ai-t. 6.1 van de Wro maakt het mogelijk dat degene die schade lijdt van B & W een tegemoetkoming in schade vraagt. Artikel 6.4a van de Wro biedt de gemeente de mogelijklieid om de toe te kennen schade via een overeenkomst te verhalen op degene die de bestemmingsplanafwijking heeft aangevraagd. De aanvrager kan een rislcoanalyse laten opstellen om een indruk te krijgen van de kosten die mogelijk voor zijn/haar rekening kunnen komen als de gemeente aan de aanvraag meewerkt. In het aanbestedingsbestek is opgenomen dat mogelijke planschade v.r.v de




l8^^BI8iiHilKlilllSSiiliil iSliiSiillBiilS

Aanwezig ia/nee. n.v.t..

Door wie opgesteld


Datum rapportage

'iiiiiSiPillSiiilifiR

^ T.b.v. D M , Dfb), Dfo+u), Vfv), Vfo+u)

Opmerkingen

SSiîiiiliiSiiîiiili Stichting Donjon komt.

gcohomische tiitvoerbaarheid

Stichting Donjon

Martijn-Floris Jansen

D(b),D(o+u), V(o+u)

Rapport/notitie

Nee

Stichting Donjon kiest ervoor om geen planschaderisicoanalyse uit te voeren. De gemeente moet nagaan of eeh project economisch uitvoerbaar is. Vooral bij grote projecten moet daarom eeh exploitatieoverzicht worden ingediend waaruit blijkt dal het project economisch uitvoerbaar is. De samenwerldngsovereenkomst geraeeute-Stichting biedt kaders hiervoor. Afsluiten ovk is gepland op 28 mei '13.

26.

Grondonderzoek naar de draagkracht

Stichting Donjon

Joop Pastoors

Ja

Door Fugix) Ingenieursburea u BV

Geotechnisch onderzoek naar de draagkracht en de

Joop Pastoors

Nee

?

Onderzoeksrapport

04-01-2005

?

Onderzoeksrapport

D(v), D(o+u)

D(v), D(o+u)

Wordt meegenomen in het booronderzoek archeologie.

StabiUteit van de

heuvel Donjon

Aanwezige fori nclc documenten t.b.v. toelsing

M Naam

ocum

Opdrachtgever

steller

1 vpc document

Datum document

IBpi^llBllliHi^

II Opmerkmgcn ^ I .b.v. Df\). Dfb), Dfo+u), V(v), Vfo+ii)

^^PlilliliiîJiH Relevant toetsing ia/nee/? Ja

A r c x + Pansa bv

Recontructieonderzoeksrapport

08-02-2008

D(v), D(o+u)

Voortgang reconstructie Valldiofpark en realisatie Donjon

Ewald V. Petersen

Collegebesluit

06-06-2011

D(v), D(o+u), D(b), V ( v ) , V(o+u)

K e m betreft referendum m..b.t authenticiteit Donjon.

9

Voortgang reconstructie Valkhofpark en realisatie Donjon

Ewald V. Petersen

Raadsbesluit

15-06-2011

D(v), D(o+u), D(b), V(v),

K e m betreft referendum m..b.t

7

1.

Reconstructieoiiderzo ek reuzentoren Valkhofburcht

2.

3.

Gemeente Nijmegen, bureau Archeologie en Monumenten

Toetser

Joop Pastoors, Stephanie Wolff, Mieke Smit, Hettie Peterse Stephanie Wolff

Stephanie Wolff

i

V(o+u) 4.

Herstelplan Valkhofpark (Raadspresentatie d.d. 08-07-2011)

Stichting Donjon Nijmegen

5.

Concept V O Valkhofpark

Stichting Donjon

6.

Plankosten Donjon

7.

Plan van Aanpak herbouw Donjon

Gemeente Nijmegen

Gemeente Nijmegen

8,

De laatmiddeleeuwse burcht in de ondergrond van het Nijmeegse Valldiof

Gemeente Nijmegen

Harry v. Enckevort en M i e k e Smit

9.

Mail Peter Schut (RACM) over archeologische randvoorwaarden

10.

Ambitie en Visie Donjon en Valldiofpark

Stichting Donjon Nijmegen

11.

Het Valldiofpark in Nijmegen, Cultuurhistorische analyse

12.

Europese aanbesteding Donjon en Valldiofpark Nijmegen (bestek)

Bureau Archeologie en Monumenten gemeente Nijmegen Gemeente Nijmegen

13.

Groundtracerdata op de vermoedelijke locatie van de Donjon Funderings advies tijdelijke Donjon (steigerpijlers en dock)

Herstelplan

2011

Nee

Stephanie Wolff

Ja

Stephanie Wolff

Ja

Royal Haskoning

Voorlopig ontwerp

Ewald V. Petersen

Collegebesluit Raadsbesluit Plan van aanpak

16-01-2012 07-03-2012 10-2006

Rapportage uitgevoerd archeologisch onderzoek

28-1-2008

D(v), D(o+u), D(b), V(v), V(o+u)

Ja

Paul Matthieu Joop Pastoors, Stephanie Wolff, Mieke Smit, Hettie Peterse M i e k e Smit

26-03-2008

D(v), D(o+u), D(b), V(v), V(o+u) D(v), D(o+u), D(b),V(v), V(o+u)

Ja

M i e k e Smit

?

?

Ja

Mieke Smit

Ja

Stephanie Wolff

Mail

Ambitie en visiedocument

Lantschap; Albers Adviezen Historische Parken B r i n k Groep

Onderzoeksrapport

Bestek t.b.v. aanbesteding

M e i 2012

01-2010

September 2007 21-05-2008

»

14.

D(v), D(o+u), D(b), V ( v ) , V(o+u) D(v), D(o+u), D(b), V(v), V(o+u) D(v),D(b), D(o+u) D(v), D(o+u)

authenticiteit Donjon.

D(y), D(o+u), D(b), V(v), V(o+u) D(v), D(o+n), D(b), V(v), V(o+u)

Dit is onderdeel van het aanbestedingsbestek.

Gezamenlijk opgesteld door St. Donjon en gemeente Nijmegen t.b.v. overleg met R C E

?

i Stichting Donjon

Door Royal Haskoning

Notitie

1 i;

16-02-2005

D(v), D(o+u)

?

Datum:

juni 2013

Project:

donjon en vall
Betreft:

realisatie donjon en Valkhofpark

Bijlage 14

Projectrapportage (voorheen projectplan) d.d. 7 mei 2013

Projectrapportage Donjon & Valkhofpark

Nijmegen, 07-05-2013

Projectrapportage Donjon & Valkhofpark

Een initiatief van Stichting Donjon Nijmegen: ICE Development

Royal HaskoningDHV

Stichting NVOB Cultuurfonds

STICHTINO NVOBCuiTUU

Royal HaskoningDHV Enhancing Society Together

07-05-2013_Projectrapportage_Donjon & Valkhofpark

Inhoudsopgave 1.

INLEIDING

4

2.

STAND VAN ZAKEN

5

2.1

DONJON

5

2.2 2.3 2.4

PARK EXPLOITATIE FINANCIELE H A A L B A A R H E I D

5 6 6

2.4.1 2.4.2 2.4.3 3.

4.

JURIDISCHE EN FISCALE STRUCTUUR

10

3.1 3.2 3.3

O N T W I K K E L & REALISATIEOVEREENKOMST RECHTSVORM EIGENDOM

10 10 10

3.4

FISCALITEIT

10

PROJECTORGANISATIE 4.1 4.2

5.

7 8 ^

Stichtingskosten Exploitatie Communicatie

11

OVERZICHT PROJECTORGANISATIE A F S T E M M I N G & COORDINATIE

PLANNING EN PROCESGANG

07-05-2013_Projectrapportage_Donjon

H 12 14

& Valkhofpark

1.

Inleiding

Ruim 600 jaar iieeft d e Donjon iiet stadsgezichit van Nijmegen bepaald. Keizer Frederik Barbarossa heeft rond 1150 de aanzet gegeven om de burcht te bouwen, zoals we die van prenten en schilderijen kennen. De burcht stond op een strategische plek, waar eerder Romeinen, Karel de Grote en de keizers Otto 1, 2 en 3 een verdedlgingsbolwerk hadden. Helaas werd de burcht in 1795 gesloopt. In 1795 is het gemeentebestuur tot het uiterste gegaan om de kapellen en de Donjon te behouden voor Nijmegen, maar helaas was de opbrengst te groot (15000ton tufsteen) om de donjon te behoeden voor de sloop. In verband met de viering van "Nijmegen 2000 jaar" is de Donjon nagebouwd door middel van een steigerconstructie, bekleed met kunststofdoek met een fotoprint van de oude Donjon. Door de vele positieve reacties op deze tijdelijke Donjon is er een referendum gehouden onder de Nijmeegse bevolking, die een positieve uitslag had om de Donjon te herbouwen. In de media is de nodige aandacht geweest over de bouw, het referendum en de eventuele herbouw. Nijmegen is in de "ban van de burcht". In 2007 is besloten om marktpartijen middels een Europese aanbestedingsprocedure uit te nodigen voor de herbouw van de Donjon en de revitalisering van het Valkhofpark. ICE Ontwikkeling heeft hierop de Sticiiting NVOB Cultuurfonds en Royal Haskoning benaderd om gezamenlijk in te schrijven voor deze uitdagende competitie. Op 9 S e p t e m b e r 2008 heeft de gemeente Nijmegen besloten om met het consortium verenigd in Stichting Donjon Nijmegen (Stichting) in gesprek te gaan om te komen tot (her)bouw van de donjon en revitalisatie van het Valkhofpark. Daarbij is gesteld dat de randvoorwaarden uit de aanbestedingsprocedure als uitgangspunt worden genomen De drie organisaties beseffen dat de lierbouw van de donjon, samen met het herstel van het Valkhofpark, alleszins uniek is. De bouwiocatie is uniek en meervoudig beschermd en het terug bouwen van een middeleeuwse reuzentoren is zeiden vertoond. De weg naar daadwerkelijke realisatie van de donjon dient dan ook uitermate zorgvuldig te gebeuren, stap voor stap en in overleg met alle betrokken partijen. Dit is de projectrapportage van de Stichting. Het geeft de stand van zaken, de procesgang, de organisatie van het project en de wijze waarop de initiatiefnemers samen werken met de investeerders. Stichting Donjon Nijmegen Nijmegen, 07 mei 2013

2.

Stand van zaken De Stichting Donjon Nijmegen is rechthebbende voor de renovatie van het Vall
2.1

Donjon

In de brief van 17 januari 2007, kenmerk RS-2006-960, geeft de minister van Onderwijs, Cultuur en Vêtenschap Mevrouw Maria J.A. van der Hoeven aan dat de herbouw/nieuwbouw met de grootste zorgvuldigheid gerealiseerd moet worden. Architect Kees Tak is heeft een historische analyse naar de oorspronkelijke verschijningsvorm van de toren en een schetsontwerp geproduceerd. Vanwege onvoldoende vooruitgang in het ontwerpproces is besloten de samenwerking met TAK architecten te beeindigen. Inmiddels is - in overleg met de gemeente - architectenbureau Van Roosmalen - Van Gessel (van de Bastei) uitgenodigd voor de uitwerking van het ontwerp. De herbouw van de donjon zal door de Nijmeegse aannemers, verenigd in het NVOB Cultuurfonds worden uitgevoerd. Hierin zijn de bouwondernemingen uit de regio verenigd. Zij zullen de toren tegen kostprijs realiseren en daarbij tevens de gelegenheid bieden om leerlingen voor het bouwbedrijf op te leiden. Voor de begeleiding en documenteren van het unieke historisch monument, die ondergronds aanwezig is, zal Jan Thijssen, voormalig archeoloog van de Gemeente Nijmegen, zijn deskundigheid inbrengen. Met grote zorg zullen we de eventuele aanwezige archeologische resten inpassen en waar mogelijk visualiseren in het ontwerp van de donjon. 2.2

Park

Het Valkhofpark heeft de status van Rijksmonument. Die waarde moet door middel van renovatie zichtbaar gemaakt worden. De opdrachtgever voor de renovatie is de gemeente Nijmegen. Zij heeft hiervoor budget beschikbaar. De renovatie behoort tot de opdracht van de Stichting. Het ontwerp van het Valkhofpark word door Royal Haskoning, projectarchitecten Urban van Aar en Dorine Epping uitgevoerd. Deze worden daarin bijgestaan door landschapsarchitect en tuinhistoricus Eric Blok (SB4 Wageningen). Beiden hebben ruime ervaring met ontwerp en renovatie van stadsparken en-pleinen. Het ontwerpteam van het park heeft in de voorbije 2 maanden een enorme slag moeten maken omdat uiteindelijk is vast komen te staan dat er geen monumentale bomen gekapt mogen worden en er een groot aantai nieuwe bomen monumentaal verklaard bleken te zijn. Toch is men ver gevorderd, er is een nieuw herstelplan geproduceerd. Dit plan is in samenspraak met de gemeente opgesteld en is inmiddels ook met de RCE besproken. De eerste reacties zijn uitermate positief. De status van het ontwerp van de Donjon is nog in de verkennende fase, gebaseerd op de uitgangspunten in het beeldkwaliteitplan. Het ontwerp van het park is die van Schetsontwerp.


5

2.3

Exploitatie

De investering van de Donjon dient terugverdiend te w/orden met de inl
2.4

Financiele

haalbaarheid

De ontwikkeling van de Donjon dient terugverdient te worden uit de opbrengsten van de exploitatie. De bovenste verdiepingen in de Donjon worden aan een horeca ondernemer verhuurd. De overige verdiepingen aan robuuste Nijmeegse instellingen en bedrijven. De Donjon als gebouw heeft de volgende afmetingen (conform maatvoering reconstructieonderzoek): In te vullen o.b.v. nieuw ontwerp VRVG


6

Footprint gebouw:

c a . 190 m 2

•

B r u t o vloeroppervlal
ca.... m2 BVO

•

V e r h u u r b a a r oppervlal<:

ca.... m2 W O

•

Netto/bruto

•

Aantai verdiepingen:

... (excl. v l o e r in kap e n BGG)

•

Hoogte:

36 m l ( m a a i v e l d t o t b o v e n k a n t k a n t e l e n )

•

2.4.1

verhouding

Stichtingskosten NB: begroting bouwsom en stichtingskosten dient op basis van nieuw ontwerp opnieuw te worden bepaald! Er is een maximaal haalbare budgettering opgesteld met daarin een aanneemsom voor de Donjon ter grootte van € 3.130.000,=. De kosten van het nieuwe ontwerp moeten hierbinnen vallen.

Bijdrage p l a n k o s t e n g e m e e n t e

€ 100.000,=

B o u w s o m (begroting aannemer)

€ 3.130.000,= (excl. BTW/)

B T W n i e t a f t r e k b a a r tax.

€400.000,=

Honoraria

€400.000,=

Financieringskosten

€ 170.000,=

Totale stichtingskosten

€ 4.200.000,=

F i n a n c i e r i n g v a n d e s t i c h t i n g s k o s t e n is als v o l g t :

•

•

Inbreng e i g e n v e r m o g e n

€ 1.750.000,=

Bankhypotheek

€ 1.750.000,=

Biidrage publieksacties + sponsoring

€700.000,=

+

€4.200.000,=

Stichtingskosten

€4.200.000,=

De S t i c h t i n g v o e r t v e r g a a n d e b e s p r e k i n g e n m e t e e n a a n t a i g e r e n o m m e e r d e N i j m e e g s e b e l e g g e r s . Zij z u l l e n h e t b e n o d i g d e kapitaal i n b r e n g e n . De i n b r e n g v a n d e i n i t i a t i e f n e m e r s is e e n w a a r d e r i n g van g e m a a k t e p l a n k o s t e n w e l k e niet t e n laste v a n h e t p r o j e c t g e b r a c h t z u l l e n w o r d e n . O v e r b a n k h y p o t h e e k w o r d t g e s p r o k e n m e t A B N A m r o . Zij h e b b e n e e r d e r e e n " n o n c o m m i t t e d t e r m s h e e t " a f g e g e v e n . Dit g e e f t g e e n z e k e r h e i d t o t f i n a n c i e r i n g , m a a r b e t e k e n t w e l d a t d e k r e d i e t a a n v r a a g als w a r e h e t e e n r e g u l i e r e a a n v r a a g d e g e h e l e p r o c e d u r e h e e f t d o o r l o p e n e n g e f i a t t e e r d is. De bijdrage v a n d e g e m e e n t e is o n d e r d e e l v a n h e t c o l l e g e v o o r s t e l . D e b i j d r a g e u i t p u b l i e k s a c t i e s is d e g r o o t s t e o n z e k e r h e l d . Dit o n d e r d e e l zal n u alle a a n d a c h t krijgen, w a a r b i j i n e e r s t e i n s t a n t i e acties u i t g e w e r k t z u l l e n w o r d e n w a a r b i j h e t m o g e l i j k is o m v r o e g t i j d i g g e l d e n t e w e r v e n . V a n d e zijde v a n d e i n v e s t e e r d e r s is als m o g e l i j k e actie e e n o b l i g a t i e p l a n v o o r g e s t e l d . Subsidies Er is g e s p r o k e n m e t e e n a m b t e n a a r v a n d e P r o v i n c i e o v e r d e m o g e l i j k h e d e n v a n e e n extra p r o v i n c i a l e bijdrage. Extra s u b s i d i e blijkt o p t w e e p u n t e n t e k u n n e n :

•

Bijdrage

aan Valkhofpark

uit revolverende

fondsen

Provincie

Er k o m t € 10 m i o v o o r d e z e f o n d s e n via d e p r o v i n c i e t e r b e s c h i k k i n g . 07-05-2013_Projectrapportage_DQnjon & Valkhofpark

Dit betreft renovatie en herbestemming van cultureel erfgoed. De donjon kwâlificeert hier niet voor, het park wel. Aangeraden is om een aanvraag voor Iiet park in te dienen. Dit kan dan betrekking hebben op de extra hoek die we er graag aan toe willen voegen, plus dat we een extra bedrag kunnen voorzien om de archeologische kosten te dekken. Dit wordt nader uitgewerkt met de parkontwerpers. Bijdrage aan ontwikkeling Valkhofkwartier uit aanpassing Stadscontract Gemeente Provincie In het bestaande contract is een bijdrage van € 120 mio tussen de steden verdeeid. In februari wordt de resterende € 30 mio toegedeeld. Het Valkhofkwartier, het park en de Donjon staan nu al nadrukkelijk vermeld. Park en Donjon zijn essentieel voor het Valkhofkwartier. Er wordt overleg gevoerd met de gemeente om te bezien of en hoe we dit onder het stadscontract kunnen aanvragen. De politieke wil is van groot belang bij de beoordeling van beide aanvragen.

2.4.2

Exploitatie

Donjon De inkomsten uit de exploitatie bestaan uit de huurpenningen van de huurders. De kosten zijn reguliere onderhoudskosten van vastgoed. Vanwege de hoge en ranke vorm van de Donjon Is het gebouw Inefficient en zijn de onderhoudskosten relatief hoog. Hier is in de prognoses rekening mee gehouden. De huurinkomsten zijn als volgt opgebouwd: •

Huurprijs horeca:

€ 175,= per m2 W O

•

Jaarhuur horeca (2 lagen):

€43.925,=

•

Huurprijs overige ruimten (5 lagen):

€ 175,= per m2 W O

•

Jaarhuur overig:

€ 146.475,=

•

Totaal jaarhuur:

€ 190.400,=

(Huurbedragen excl. BTW)

De overige exploitatie-inkomsten worden verkregen uit de heffing van toegangsgelden. De tijdelijke Donjon kende in het eerste jaar van exploitatie ruim 100.000 bezoekers. De inkomsten uit toegangsgelden voor de nieuwe Donjon worden terughoudend begroot en zijn gebaseerd op een vast aantai bezoekers van 10.000 per jaar. Dit levert een jaarlijkse (na aftrek van kosten) bijdrage van €20.000,= (incl. BTW). Er zijn nog geen huurovereenkomsten afgesloten. Deze kunnen afgesloten worden zodra de bouwvergunning verkregen Is en de financiering zeker gesteld is. Aan de vermelde partijen is een optieovereenkomst verstrekt. Deze overeenkomst geeft wederzijdse zekerheid tot aan het moment waarop de huurovereenkomst ingaat. Niet alle partijen kunnen huren in de BTW sfeer. De aangeboden overeenkomsten zijn excl. BTW. Bij niet BTW plichtige huurders wordt een BTW toeslag doorberekend. Deze toeslag is kostendekkend. Omdat het niet zeker is of deze toeslag gerealiseerd kan worden is er rekening gehouden met een BTW schade ter grootte van € 400.000 (zie 2.4.1.). Conform de voorwaarden dient de ontwikkelaar aan de gemeente Nijmegen een vergoeding te betaien voor gemeentelijke kosten zoals; plankosten, archeologie, bouwvergunning etc. Deze kosten zljn gemaximeerd tot een bedrag van €100.000,=. Valkhofpark De aanleg van het park wordt door de gemeente Nijmegen vergoed en daarmee als budgetneutraal aangemerkt. Het voorgestelde ontwerp gaat verder dan de opgave van de gemeente. Ons voorstel gaat uit van verbetering van de Noord / West zijde van het valkhofpark. Dlt is sinds jaar en dag een 07-05-2013_Pro]ectrapportage_Donjon & Valkhofpark

8

verloren hoek van het park en de voorgestelde verbetering wordt ook door het stadsbestuur gewenst. Dit onderdeel wordt alleen door de Stichting gerealiseerd indien de gemeente deze kosten vergoed. Momenteel valt dit gebied in de projectscope van het nieuw te bouwen Museum "De Bastei"(werktitel). Het is realistisch te veronderstellen dat realisatie van het nieuwe herstelplan uit het beschikbare budget van € 1.200.000,= excl. BTW betaald kan worden.

2.4.3

Communicatie

Een separaat communlcatieplan is opgesteld en wordt periodiek bijgesteid in overleg met de Afdeling Bestuurscommunicatie van de gemeente Nijmegen. De communicatie over het project wordt gezamenlijk opgepakt door de gemeente Nijmegen en de Stichting Donjon Nijmegen. Waar het gaat om het ruimtelijke ordeningsproces en de formele stappen en besluitvormingsprocedures ligt de lead bij de gemeente. Waar het gaat om voorlichting, publieksactiviteiten en fondsenwerving is de Stichting leidend in de externe communicatie. De gemeente ondersteunt hierbij in het beschikbaar stellen van haar communicatiemiddelen (zoals site, Brug, Huis v.d. Nijmeegse Geschiedenis, Infocentrum Nijmegen Omarmt De Waal). Fondsenwerving & subsidies De mogelijkheden voor fondsenwerving zijn geinventariseerd. Wegens het belang van een breed draagvlak voor fondsenwerving en een groot bereik in een beknopte tijdsperiode, zal de fondsenwerving onder het motto 'voor Nijmegen, door Nijmegen' uitgewerkt worden en in een plan worden vastgelegd. Dit gebeurt in samenwerking met belanghebbenden (o.a. de toekomstige huurders) en steun betuigende bedrijven en organisaties met ieder een eigen netwerk en bereik. Ook grotere ondernemlngen waaronder Grolsch, Ahold en Philips Lighting, hebben toegezegd bij te zullen dragen aan de ontwikkeling van te voeren fondsenwervingsacties. Vanuit dit plan zullen de publieksacties worden uitgewerkt. Uitgangspunt daarbij is dat zoveel mogelijk Inwoners uit het Rijk van Nijmegen en belangstellenden daarbuiten bereikt worden. Interactie met de Citymarketing De realisatie van de Donjon zal de herkenbaarheid van Nijmegen op een enorme wijze vergroten. De verantwoordelijke ambtenaren zijn zich hiervan bewust. Zij denken mee over manieren waarbij de Donjon ook hier benut kan worden.. De Stichting heeft, in samenwerking met de Stichting NVOB Cultuurfonds voor 2012 en 2013 een project subsidie verkregen uit het Ondernemersfonds. Dit project is erop gericht de toeristische waarde van het Valkhofkwartier en het park en de Donjon in het bijzonder te benadrukken en ult te dragen. en hen te laten mee te nemen in het verhaal achter deze unieke locatie en de bijzondere reconstructieplannen. Dit project bestaat in hoofdzaak uit: Verbeterde informatievoorziening voor de bezoeker, door een Valkhofkwartier informatiepunt (thans ingericht in de Stratemakerstoren) en informatievoorziening op locatie en via wandelrouteboekjes (projectplan in ontwikkeling, realisatie uiterlijk zomer 2013). Een visualisatie in het Valkhofpark die bezoekers prikkelt het park vaker te bezoeken (projectplan In ontwikkeling, realisatie in zomer/najaar 2013). Kleinschalige publieksactiviteiten, in het bijzonder gericht op jongeren om hen actief te betrekken bij het project, en activiteiten die gericht zijn op gratis publicitelt (stunts e.d.)


9

3.

Juridische en fiscale structuur De initiatiefnemers zijn verenigd in de "Sticiiting Donjon Nijmegen". Dit is de reciitiiebbende en deze heeft zich gel<w/alificeerd, w/aarop de gemeente iiet consortium RHK-ICE-NVOB iieeft uitgenodigd om het project verder op te pal
3.1

Ontwikkel

&

Realisatieovereenkomst

Wederzijdse verplichtingen tussen de Stichting en de gemeente Nijmegen w/orden vastgelegd in de Ontw/ikkel & Realisatieovereenkomst. Doel van de ontw/ikkel- en realisatieovereenkomst is om te komen tot de feitelijke ontw/ikkeling, realisatie en exploitatie van een Donjon op de bouwkavel binnen het plangebied, alsmede het bouwrijp maken van de bouwkavel en het herinrichten van het Valkhofpark binnen het plangebied. De gemeente voornemens is om de bouwkavel waarop het opstal zal worden gerealiseerd aan de ontwikkelaar c.q. B.V. i.o. in erfpacht uit te geven op basis van de voorwaarden als vermeld in de overeenkomst en de erfpachtovereenkomst. 3.2

Rechtsvorm

De initiatiefnemers hebben zich verenigd in een stichting voor algemeen beheer. Deze stichting treedt op als ontwikkelaar van de Donjon en realisator van het Valkhofpark. De Donjon zal worden ondergebracht in een voorjaar 2012 nieuw op te nchten besloten vennootschap. In ruil voor haar inspanningen verkrijgt De stichting wordt tevens aandeelhouder in de besloten vennootschap en blijft zo betrokken bij de exploitatie van de Donjon. Het bestuur van de Stichting wordt in eerste instantie gevormd door afgevaardigden van Royal Haskoning Nederland BV, de Stichting NVOB cultuurfonds en ICE Ontwikkeling BV. De stichting heeft de navolgende taken: •

Haalbaarheid gehele project;

•

Ontwerp en realisatie park;

•

Ontwerp en realisatie in opdracht van de bv van de toren;

•

Bijeenbrengen benodigde gelden, garanties, huurcontracten en sponsorgelden;

•

Externe communicatie tot aan de opening;

•

Promotie van de Donjon;

•

Publieksacties;

* ~ Ondersteuning van de exploitatie. De details van de juridische structuur zijn op hoofdiijnen uitgewerkt maar dienen nog vastgesteld te worden. 3.3

Eigendom

Het eigendom van de Donjon wordt ondergebracht in een besloten vennootschap, de aandeelhouders van de bv zijn de investeerders in de Donjon en de voornoemde stichting. 3.4

Fiscaliteit

De fiscale uitwerking is min of meer een gevolg van de wijze waarop een en ander tot stand komt, waarbij de besloten vennootschap onder het vennootschapsbelastingregime valt, de steunstichting heeft geen winst oogmerk en zal waarschijniijk niet in de vennootschapsbelasting. worden betrokken. De btw situatie is qua voordruk als afdracht afhankelijk is van de verhuur (wel of niet belaste optering) en de toegangsgelden die worden verkregen. Voor de overdrachtsbelasting is het belangrijk, dat het onroerend goed gelijk In de juiste rechtspersoon wordt geplaatst. 07-05-2013_Projectrapportage_Donjon & Valkhofpark

10

dx

3 4.

Projectorganisatie

4.1

Overzicht

projectorganisatie

De projectorganisatie is opgezet en die werl
Opdrachtgever (Consortium)

Bestuurlijl< overleg (ad hoc)

1

t Projectteam Consortium

Projectteam Gemeente

->

Projectleider

Gemeentelijk projectleider

Werl
Gemeentelijke w/erkgroep(en)

Externe adviseurs

De projectorganisatie kent drie echelons: 1. 2. 3.

de Opdrachtgever (Consortium) verstrekt de opdracht(en) voor het project en neemt besluiten over de voorstellen van het Projectmanagement; de Projectteams voeren het project binnen de kaders van de Opdrachtgever uit en zijn verantwoordelijk voor de procesgang en aansturing van de werkgroepen; de Werkgroep(en) voeren afgebakende onderdelen van het project onder aansturing van het Projectteam uit.

Verantwoordelijkheden: 1.

Gemeente Nijmegen als bevoegd gezag en als opdrachtgever voor herinrichting van het Valkhofpark verantwoordelijk voor: het zo spoedig mogelijk laten verlopen van ruimtelijke ordeningsprocedures, toetsing en verlening van vergunningen, ontheffingen en goedkeuringen welke in het kader van het project benodigd zijn en het in erfpacht uitgeven van de gemeentelijke gronden;

2.

De Stichting als ontwikkelaar van de Donjon: verantwoordelijk voor alle voor de realisatie van het project benodigde ontwerpen en plannen, alsmede de definitieve ontwerpen voor de bouw van de donjon en de herinrichting van het Valkhofpark. Het tijdig indienen van ontvankelijke vergunningsaanvragen voor de realisatie van donjon en Valkhofpark;

De projectorganisatie op de volgende pagina geeft aan hoe partijen georganiseerd zijn en hoe de onderlinge samenwerking wordt gerealiseerd.


Gemeente

Projectdirectie consortium Royal Haskoning

ICE Ontwikkeling

NVOB Cultuurfonds

Wethouder RO

Tom Smit (vz.)

Ron Lubbers

Leon Eijkhout

Hanny Kunst

Projectteam Donjon & Valkhofpark

Projectteam G e m e e n t e

Penvoerder: Heine van Nieuwenhuijze

Ontwikkelaar

Projectteam: Edgar Kanselaar, Jeroen de Groot, Leon Eijkhout

Paul M a t t h i e u

W/erkgroepen Donjon & Valkhofpark

Werkgroepen Gemeente

Ontwerp Donjon

Ontwerp Park

Projectleider

M a r c van Roosmalen &

Urban van Aar, Dorine Epping

Stephanie W o l f f

Marlene van Gessel

Eric Blok

Exploitatie & Beheer

Marketing & Communicatie

Heine van Nieuwenhuijze

Rosalie Thomassen

Advies & ondersteuning

Extern advies

Ontwerp & Bouw: Leon Eijkhout, Jeroen de Groot Parkontwerp: Eric Blok Planning & haalbaarheid: Edgar Kanselaar Juridisch/Flscaal: Jan M a t e r s , Ton Kuipers, Wim Heiltjes Financiering&Subsidies: Jan M a t e r s , Heine van N. Cultuurhist./Archeologie: Jeroen de Groot, Jan Thijssen, Jan Kamphuis

4.2

Afstemming

&

coordinatie

Op het niveau van de opdrachtgevers vindt op ad hoc basis Bestuurlijk overleg plaats. Overleg wordt georganiseerd zodra een van de partijen hier prijs op stelt. De status van het overleg evenals de datum, het tijdstip en de agenda worden afhankelijk van de situatie in onderling overleg bepaald. Het projectteam volgt de beslissingen van het bestuurlijk overleg op. Aan het bestuurlijk overleg nemen de volgende functionarissen/personen deel: •

de betrokken wethouder(s)

•

een bestuurslid van de Stichting

•

de gemeentelijke ontwikkelaar

•

de penvoerder van de Stichting

Op het niveau van het projectteam vindt minimaal eenmaal per maand coordinatleoverleg plaats. Het tijdstip en de agenda worden afhankelijk van de situatie in onderling overleg bepaald. De werkgroepen volgen de beslissingen en aanwijzingen van de projectleiding op. Aan het coordinatieoverleg nemen de volgende functionarissen/personen deel: • •

de penvoerder (ontwikkelaar) van de Stichting de gemeentelijke ontwikkelaar ad hoc: projectleiding Stichting en gemeente


Op het niveau van de viêrl
Bestuurlijk overleg (ad hoc) Locatie: stadhuis

.

Directielid Consortium

Wethouder

Penvoerder

Gemeentelijke ontwikkelaar

,

„i

„ „ _

'

..

.,

..

• I

Coordinatie overleg Frequentie: ca. 1 x per maand Locatie: stadhuis

Projectleiding Consortium

i

i

Ontwikkelaar Gemeente

Gemeentelijk werkgroepoverleg

Werkgroepoverleg Frequentie: 2 x per maand

Frequentie: ntb

Locatie: RHK

Locatie: stadhuis

Projectleider Afvaardiging werkgroepen

Projectleider Gemeente - -

07-05-2013_Projectrapport3ge_Donjon & Valkhofpark

Afvaardiging werl
13

5.

Planning en procesgang stichting Donjon Nijmegen werict op dit moment aan het voorlopig ontwerp van het parl< en de donjon. Wij streven de volgende planning na: 4 april

2013

Waarderend archeologisch booronderzoek Valkhofpark

mei juni

2013

VO Toren gereed

juni

2013

vo Park gereed

juni

Start bestemmlngsplanprocedure

mei

2013 2013

DO Park gereed

oktober

2013

DO Toren gereed Aanvraag Monumentenvergunning Park

oktober okt/nov

2013

Aanvraag Omgevingsvergunning Park

okt/nov

2013

Aanvraag Omgevingsvergunning Toren (o.b.v. Bestek)

november

2013

Vaststelling gewijzigd bestemmingsplan Uiterste datum definitieve Monumentenvergunning

december

2013

mei

2014

Uiterste datum definitieve Omgevingsvergunning

September

2014

Start bouw (na tervisielegging van verleende Omg.verg) *

juli

2014

Vooroverleg commissie Beeldkwaliteit Ondertekening ontwikkelen realisatieovereenkomst

2013

2013

Met deze planning wordt ruimschoots voldaan aan de in de ontwikkelen realisatieovereenkomst gestelde planningstermijnen. sli eefdalum start bouw voor Vierdaagsefeesten 2014 is gebaseerd op spoedige beliandeliiig omgevingsvergunning


door gemeente.

14

Raadsvoorstel Planexploitatie restauratie Valkhofpark en nieuwbouw Donjon

Recommend Documents