•
r
NEDERLANDSE NAMEN
Zie S pecies - lijst Pb asmu 1 p a gin a 10 voor gegevens. correspondere nd me t P. S .G . -nummer .
PHASMA
P . S . G. - n umme r Ned .Naam l.aL n aam 1.
2. 4. 9. 12. 13. 18. 22 . 23 . 25 .
Kwa r taalb la d voor phasmiden liefhebbers
I n disch e tak Curcus tus morosus. Gev lekte mos -groene tak Orxines mac klo Uii Ro ze gev leuge lde t a k S ip y loidea s ipy lus
Breed vormige flappen tak Exl as oma tiaratu m Zuur- spuitende t ak Anisomm'p ha bu p r est oi d es Reu ze witbnnd t a k Ac,-op hy lla wu el fin gi Groen e b lad t a k Hete roptery .r dilata ta Ge hoornde tak
Zwa r te g rond t ak Slanke reu ze tak
31. Gedoornde t ak
Baculurn t hai Eur-ycnnthc cc tce t-ctc Ph ar naci a acan t ho p us
Creoxy lus s pinos us
32. Drieh oe k t ak Libethra reg u lm'is 52 . Tang t ak Cali nda broe ki 69. Schors t ak
Der-es breite ne te int
82. Groene glans t ak Rhaphideru s s ec ö res us 84. Rod e varen tak Oreop hoe tes p eruanas 89 . Mindoro t ak Necrosciin ae sp. 90 . Go rkom tak Pcruhyr-rccus gOl-komi 99. Kru id je -roer - me - n iel Dar -e s no limetan gcrc lO l . Ge lobde t a k Lamp on iu s gueh n i 103 . Vliegende thal Si p y lo id ea s p . 104. Ro d e mic ro v le ugel N ecrosciinae sp . 105 . T haila n dse d oorn t ak Parapachymorpha sp i nos a 112 . l\1u llcri t a k Hoa nie lla mulled 115 . 1\ticro vl eu g el Necros ciin ae 119. Kno bbel l ak Lon chod es jejunus
1
J a ar g an g 1 numm er 4 - december 1991
• Redac tie -adre s Pha sma : Stadhouders lann 32 . 12 13 AH Hil v e r s u m O.... . ..!I "' .... - 11"'. "' . .. _
tnu · " "
I NLEID I NG
IDENTIFI CATI E VA N PHA SMI DEN
" Phasma " h eeft in 1991 ztjn be s taan bew ez en . "Pha s mo" is ee n b lad , d at U n ie t kunt mis s en ! Doe Uzelf ee n p lez ier en verras "Phasma" met een a bo nnemen t in h et nieuwe jaar . S tort uw b ijd rage van [ 20 , - op Pos tbank nr 104788 tnv J . van Gorkom, Stad ho uders laan 32 te Hilv e r sum . Bijd) 'ug e voor Belg ië sv p 400 BFr ins lu ite n. "Pnasma", omda t e r ie ts is, wat U niet wilr missen .
• INHO UD , Hl z .1.
Id en t ifi c atie van Ph a sm id e n . Pau l B ro ek . Soortbe schrijv ing: de Vliegende Thai. Johan van Gorkom . 8 I z .6 . Wintergroen . Eric v an Gorkom . 81 z.8 . Voer . Gert B aar d a. Bl z .11. Kwcekervaring. Wi m Pot vin . Blz . 13 . Kleurveranderingen . Louwerens -Jan Neäertot, Ulz .1.J. Een eerste ken nismak ing. Er ic van Gorkom. Ulz .16. Wie ben ik ? Afbee ld in g /Naam /N ummer . Alz . 17 . Ph a sma'9 1. Ko Veltman . Ulz .I S. Vers lag P .s. a . mee tin g te Antwerpen. IIlz . 19. Aanvu lling s oor t e n li js t . B1 z . 2D. Aanv ulling le d en b e st a n d . Ph as ma en P .S.G. Ned er land se namen. Bl z.4 .
Sam enste lli ng: Vormgeving :
J ohan van Go r k om .
Han s AaIde rink.
Cor r e c to rs : Jim van Bel. Frank Nijsen en Ko Ve ltman .
V er t aling : Kim D' H ul s t er Ve r t a l i ng va n de s p ree kbe ur t - Id e nti fica t ion o f P h~ s m i d s" doo r P . BROCK i n het Koni nkl i jk I ns t llut voo r Na t uurw e t e ns c ha ppe n te Brus s e l op 16/ 09 /90 te r qe Leq e nne Ld van de 6de meeting van de Belg i s ch-Nederl a nd s e PSG-afde ling. Wanneer "n i eu we " stock s i n ku l tuu r k o ~en . o t al s dode s pecime ns verkregen worden , kan het l a ng dure n voordat een ond ub belzinn i ge i denti ficatie gemaakt is. Laat ons eer st de probleaatiek van de t~xonoDie van de ~a nde l e n d e t a kke n be spreken: - veel soor t en {s pec I es) eereen beschreven steunend op een enkel lf o f Q (d at hope 11 jk ncq in de betrokken nus e ue coll ect i e aan_ez i g i s ) : va n sODlliq e · s pe c ies" is het Q in een geslacht en het cf i n een ande r ondergebracht . - onVo l doende nauwkeurige beschrijvingen , in he t b ij zo nd e r i n het s ta ndaar dwerk ove r de orde doo r Brunr.er ve n Wattenwyl " Redtenba c her (in J delen qe publÎ(:eerd v
l.lcht (q ,mu ::o) vinden . Dit. i k y{~,,"o"llij ik
e e nv ou d i g te v e rt a le n en b e ha nde l t stekel s , v l e ug e ls, kl eur, a fme ti ngen .. . . Ve rv olgen s probee r t U d e s p ecies ( o t i ets d i cht verwa nt ) terug t e v inde n i n de co ll ec t ie van het mu se u ~ . lie t vo orga ande i s vo l ko me n g e s ch ik t voo r de b eg in ner e n q eet t minstens e en g root aantal a a n wi j z i ng e n o m een s pecies te i d e nti f ice r e n t ot o p q e n u s n i v e a u . Ve r gee t ec h ter n iet da t ve e l museu.s pec ime n s g evang e n we r den eind 1800/~eq in 1 90 0 e n dat d e l a a t s t e j aren co l l e c t i es u it ver re streken vee l onbesch rev e n s pe cies o plev e r d en. S pec i es uit bepaa lde l ande n z ij n g o ed bestudeerd d och zel f s i n di t 'Jcval duike n n i e uwe s peci es o p. Enkele rece n te voo r bee l de n : ~~ - 3d e Bri t s e Spec ies Acanthoxyla i ne r ais o n t dek t - ee n ander e soo r t ( A. p r a s ina ) bl e e k in fe ite ~ g e i s o y ii te z ij n. Ilroek P . D . ( !9 86). ~~ ve r sch e i d e ne n i e uwe s oo r t e n werden gevonde n , .eer d e re Bac il lys e n e e n Cl o noDsi s ( Bul li ni , Na s cet t i , Sca li, Ha n t o vani e .a . Ita l i a nen d i e zeer ak tief zi jn o p d it ge bi e d) . Ha l e i s Ü:a. Ph y l l i ya g i aa n t eya ( lia u s l e i t h n e r ) . Om d e i de n t i fi cat i e t e waarborgen d i e n t men n a tuu r li j k a lle noodza ke lijk e s t a p pe n u i t t e v oere n o a zeker h e i d te v e r we r ve n . lIi eronder geef ik een paa r voor be e l d e n v a n re cente ide n t i fic a ti es e n d e s t a p pe n d i e g e n o men werden Og t ot ee n bes luit te k o a e n . N. B. Er zij n soms .eerdere b ijna ide ntie ke s peci es in een genus (ges l ac h t). Pr o bee r d e kenmerken die v e rsch i l l e nd z i jn va st t e leggen e n best udee r z e in d eta il ( bv b ij EurO pese Ba cill us i s he t nu tti g 0 _ met e e n . icroscoop de t ho r a Ako r r e l i ghe i d , v o r . e n a fmet i ngen van d e cer c i, en z te k ontr ol eren en te v e r g e l i j ke n _ e t re cente publi c d ties ) .
~I..\....llI:UlJlUi
S al ~on
Na he t
le ze n va n oud e r e literatuur, een kopie verkregen van Sa l ~o n 's Revisi o n o n Acanthoxyla ( 1 9 5 5 ) .
Dode specimens o pg es tu u r d na a r het Na t i o naal Mus e um van NIeuwZe e l a nd v oor vergel ijki n g me t de t y pe i nse k te n .
Voo r de pu b l i kat i e kon d e oo rs p ro ng va n d e Br it se stock a c hter ha al d wo rd e n ~ i ts ve el r e s earc h . 2 . KOPPEL va n ee n GEVLEUGELDE SPECI t S e x BQLI YI E ( . ij o n bek e nd ) Ond e r zoe k van de pla t e n ( Wes t wood en B. v. W. ' R.)
Wa s waars c hi j nlij k e en rseudaDha$a4 ( g e l ij k ~ a a rd i g aan a nde r e Ps e ud ophas.a u i t _ ij n col l ec t ie v an a nd e r e Zu i d a me ri k a a n s e landen ).
J S l e utel t ot Pse udo pha s a a i n B.v . W. 'R . g e controlee rd, i k vo nd wa t i k zoc h t , e e n i nsek t ~ e t zwar t - en g e el g est r e e pt e t horax.
De beschr i j ving va n Ps e ud opha s . a tl a yi penne Red t enbache r kl o pte vo lledig . De ze ide n ti f icati e wa s bij na te gema k kel ijk. Wannee r U i n s e k t e n uit s pecif ie k e la nden o nd e r z o e k t i s he t best o . op de hoogte te z i jn v an d e gepubli ceerde literatuur . BV de J a pans e s p ecies z i j n goed bes c h re v en doo r Shi r a k i ( 1935) . Hoe vi ndt ~ e n de recente literatu ur ? Ul f Ca r i be r g ( PSC- l i d ) he eft reed s ee n Bibli o g r af i e ove r de Wandelende Takken g e p ubli cee r d voo r d e j a r e n 1 9 30- 39 , 4 0- 49 , ~ 0 - 5 9 , 6 0-6 9 , ?O-??, 80-8 4 . Dez e lijsten h ebbe n een n ut tig e Ind ex voo r de s pcc~es en alh oewe l nie t 1 00\ v o l ledig ( be pa a lde mi nder bekende artIk e l s o n tb r eken) z i j n z e v a n g root nut b i j het o nd e r z o e k va n d e soo r t.
Na ulolkeu r ig o nde rzoe k van de " s l e u t e l " , tekeningen en besc h rijving e n : de conc l u s i e was da t de species ho og st waa r s ch i j nli j k ~~ wa s .
Co n tro l e v a n v ersch e i d e ne artikels over Nieuw- Ze el a n d species . Ond e r zo e k va n de s p ec i me ns in het Na t ural Hi s t o r y Mus e um van ~ ~ u s h o ok erl (na am gegeve n doo r anderen ).
2
INDISC IIE T AK Caeauslus morosu s P . S .G . I
3
SOOR T BES C H R IJ V I NG PHASMAT ODEA Jo ha n v a n Gorkom
Naam : Vlie g ende T h ai ( T hailan d win ged ) P. S .G. 103 C lass ifi c a t ie: Sipyloidea B runner sp . ? ( T h . U. O. S.)
Onde r fam ilie : Necros ci inae
•
He r komst : Kh uo Ya t na tio n aal p a rk in T hailand
ï..
His to r is ch: Ve rzameld in Aug . 1988 d oor He in z e n Os c ar . (z ie Ph asm a 1+2 )
Ima go 's : Uei d c ges lach t e n zijn g ev leuge ld en go ede vlieger s. Afmetingen; Vrouweli jk excmp l. is 90 rum . lan g e n 4 rum . breed. De a nte n ne is 70 mm . De kleur v a riee r t v an groen bru in to t b ei g e . He t mannelij k e xe mp laa r is 65 mmo lang e n 2 4 mm o breed. De an te nne me et 6, 8 rnm. De k leur is g roen me t ee n r ode v leugel ra nd . Eieren: Len gt e 3 , 4 mm . • b reed te 2 mm o De grond kle u r is br ui n . De op perv la kte h eeft een net - achtigc s t r uc-
t uu r. De mic r op il a r - p laa t is lan g werp ig e n s ma l met e ven uit het midden een r ond in g . Bet o pe rculu m is rot s ach t ig g e s t r-uc t u eer-d .
Ny mp he n: De e ie re n kome n n a 80 d agen uit. De n y mphcn zij n 12 mm o lung e n licht groen v a n k leur . Verd edigin g : Bij s t o r in g biedt h et v lie gve rmo gen o n t s n a p p in g s k a n s e n .
VL I EGE ND E TH AI
o Kh ao -Y a i o Ba ngkok
(Sipy loidea sp.)
Voed se l : Bruam e n div ers e r oo s achtigen . Concl usie : De vliege nd e T h ai is een v ou d ig t e kw eke n . De s ie r lijk e man ne t jes blin k en u it d oor k leur en vorm en dat maak t d e ze soo r t voor begi nners zeer aan t rek keli jk . Lit eratuu r: New s le tter P. S .G. 41-17. Te ken in ge n van IIcin z van He r waarden . T HAILAN D
,
5
WINTERGRO EN Ede va n Go rkom De wint er s laa l weer voo r de deu s-, Ee n moe îlî jk e l ijd bree kt .an voor de wan·
eerende bkken . lie t aanbod va n g roe n bladvoer is nu veel min der dan in d e ZOIl'Ier. III'Ulu ·. rs , d e zomereik en de roos l ijn b ladve rliezend. Gee n probleem
ech ter om je Cor au.sius trlO ros us ook in de win ter va n voedse t Ie voo rzie n . Klimop i s immen h et voe r v an C.morosus en k l imop is n ie t b'-lJverUe zend . Ook geen probleem is het om Orxinel mac klo u/I rh ododen dron bl a de re n te blijven voe ren. Ook r hododendron Is ni e t blad ve rlieze nd. Da l Conll.lslUs rnoroS l.lS h el goed doel op k limop e n Or x in es mack lo Uli op ene dodend ron is t e ve rwachlen; . fgellen va n het re it d at zo wel C.moroaus en O.
macklo llii n lel "voerspeciriek" zijn wo r dt CONUS/US ook In h et wild ••n ge t roffen op klimop en Orx ines o p plan t en die ve r wan t zijn aa n o n ze rhododendron . Op de Spectelia t s taa l verde r aa n ge geve n wel k e wa nd ele nd e ta k ke n klimop enl o r rhododendron wille n accep te ren als voeds el p la n t. Echle r. d e ae IIjs l van "peeIer-r-e d Ioodplant s" Is me t complee t ! Ph anacephorus co r n u ce n,oj (PSG n r 73) een veel guk week te soort, ee t oo k klimop e n d it s t aa t vooralsnog n ie t aang ege ve n o p de li js t. Ook d e po pulai re "Red Wi ng " ( PSG n r 10 4) k week t ~ee r goed o p kli mop . Zo oo k Lon c hode . amo l.l rop. (PSG n r 100 ). Ui l e ige n ervarin g wee t ik d ul Le nened es b revip u, bes t rhododendro n wil a ccep t ere n als voe d se tpt an t , voee t u lij rt d e b r aa m toch voo r d e mee s te soo r te n de belangr ijk ale voedse lp lan t. ook in d e win iermaa n d e n . Voo r al In s pa r r e n- e n d enne n bos s en kunn en bra umu illde l'cn oo k 's winte r s vee ee merc wo r d e n daa r waa r de p la n t be schut s t aa t tegun d e win d . Mo c ht h e t voo r kome n d a t braam blad ere n n iet meer- voo rh a nde n z ijn. ~ou he l de moe lie waar d li jn o m eerde r r ee d s ee n al te rna lie r voo r d e b raam Ie loe ke n. Een ieder die a l eens e e n voedsel expe r imen t h eeft uit gevoerd om e e n win te r groe n voed ee t t e v in d e n voor ee n bepaald e soo r t wa n d el e nd e tak e n gegeve n s belit we lk e op d e lijst no g o n tb r e ke n ve n oe k ik h iervan melding t e ma ken in ftPhasma". Viburnu m r hy tl dop hy ll um la e e n wint e rg roe n e s t r u ik die veelal aa n ge p la nt is in :slildspar ken en t uinen . De b lad eren van de le s t r u ik ~iJn aa n de bove n ka n t glimmend groen en aan de ander k_nt wit e n behaard . Aloc h t een .. t r u ik bes c h ikbeer lijn om te dienen a ls voedselp tan t , k an d at een uitkom st l ijn in gev al va n vcedsetnocd, De bladeren van d e ae :st r u ik l ijn di k en d u s vooral g e lSCh ikt voor de grotere Ie r-ve n en de volwasaen exemplare n va n de mees t e ecoe te n. Ook lijn verspreid in Ne d erla nd aan gep la n t ni et bladve r llele nd e ei ken ,vooral in planten tuinen en s ts ds pa r ke n en daardoor ni e l alt ijd beschi k baa r, lie t blij rt dus da l he t verzamele n van b la d voe r voor de wa nd elende t akk e n in de wintermaan d e n een probleem kan lijn . Bo ve nal is he t n u belan g rijk d e hcevecthetd exem pla re n in d e k w ~ k ged u rende d e wint e r maa nd e n aa n te pas s e n a:ln de voedselschaa rs te. Du s : a ls e r we ini g voe r voo r radig Is, lo r g da n oo k voor ...einig honge ri ge wa nd elend e ta kke n mo n djes!
,
7
VOE R! ! ! Ge t' t Baat-d o
Een van de ue langri jks te zake n bi j het uitoe fenen van o n ze hobby is het voe t' voo r onze Ph asmi den . T ijdens me e ti n g s e n g e sp ,'ekke n b li jkt dit d an oo k ee n va n d e mees t besp ro ken zaken te zij n . Gezien het b ela ng van het
voet- lij k t h el mij een go e de zaak dat e r in P hasma ee n rub rie k: ove r- hel voe r ve reenuni . De mees te mense n prob e re n wel ee ns een of e n de r-e plant aan hun d ieren te voere n , en het li jkt mi j ee n goede za ak als de res ul tere n va n de l-g eli j k e exep rime n te n aan alle tieîhebbers b ek en d we t-d en ge maak t . EI' zij n ve t-sen ti len de mogelij k hede n om een det-geli jke ru lw i ek op te ze il e n , bv . als lo ss e me d ede linge n of in ee n meel' be s chri iv ende v o r m , al of nie t op ee n ee n u-aal punt vet-acmeld en d eer-ne vet-werk ' tot een artikel . Dil artike l is be doeld o m d e re act ies va n de Ie r et-s los te mak e n, e n om te peile n of e t- mee,' me ns e n zij n di e ne t als ik vi nden dat een ,'egelmatige be ri c n t q ev inq over vee r- in Ph asma
tnu ie ho ort , Doarum : qaarne Uw rece t te aan d e Re dactie van Phas ma of Clan mi jz el f . Ce '" Bee t-d e , Iley man s laan 29 . 9714 CC Cro ninqe n, T e le foon 050-7 32909.
• Om ze l f een aa n ze t te ge ve n to t d e ze r ubriek ( ho p e lijk te r-ugke t-en d ) wa s ik van p lun o m a lle b e ke n de voe d se lpla n ten o p ee n r ij tj e t e zette n, in cernb in at le met d e b ee st en ( PSC ·· n r s ) die ze e ten . Bij h et u it zoe ke n v a n d e ze ge ge ve ns ( PS G New s le t rer -s 1-4 8 , P h as ma 1- 3 e n d e S pec ies li s t ) b lee k het echt er om ee n zo d an ig g r o te hoev ee lh eid ge ge v e ns t e gaa n d ut ik ze a lvas t g esplit s t he b In tw ee d elen. li e t ee r-ste dee l vo lgt hier , h et t wee d e d ee l in een vo lge n d e a fl e ve r in g van Ph a s me . Bij he t ve rwe rke n va n d e b e k e n de voe dse lp la n t e n h eb ik vu n d e p lu nte n vu s t ge s tc ld t ot we lk ge s lach t e n tot we lk e famil ie ze behoren . Op d e ze mun ier is h e t moge lijk om ver h and e n t e le g ge n tu s s e n v e r s c h ille nde voed s el p Jan te n . Ho p e lijk za l e r in d e toe kom s t oo k e e n ze ker e voorsp e l8
le n d e waarde van u it g aa n . Er is om v e r s c h ill e nde r e d en e n voor g eko ze n om d e p la n t e n o p g e s lac ht t e b r engen e n niet op soo r t. De ee rs te r ed en is da t niet a lle v erm e ld inge n in d e b ro nn e n e ven duid e li jk zijn ( b v . het gebr u ik v an ver zameln ame n a ls e ik e n b raam); d e t weede r e d en is d at d e lij st a n de r s o no ve r zi ch t e lijk la n g geword en zo u zijn ( b v . braam e n fr amboos horen t o t h et ze lfde ge s lacht e n worden door d e mees t e ph nsmid en b eid e gege t en . Van an d e r e pl ant en in h et zelfd e ge s lacht , a ls P racht fr am boos , J a panse wijn b e s e n Lo g an b erry, is d it min der bekend omdat ze min d e r in o n ze s t r e ken voo r kom e n ) . In de ze e e r s t e a fl e ver in g wil ik d r ie ze e r n auw v er wante families d e r e vue lat e n p a s s e r e n , die d oo r som mige n ook wel al s een familie ( de Ro ze nfamil ie ) b es chouw d word cn . Vo lgen s d e d oo r mij g eraadp leegd e flora ( Heim ans e n T hijsse , 22e druk , 1983) zijn het ec h te r- de vo lgende drie fam ilies : Ro ze nfamilie ( Rosnceae ) , Appelfam ili e ( Pom aceae j e n Pruimen fam ili e ( Amy q dalaceae). Alvo r e n s al le g ege v e n s in t abelvorm t e ge v e n . wil ik hier d e fam ilies ko rt b e spre k en . De Roze n famili e be s taat uit kruid ac ht ige p la nt e n en meest al ni et al te grot e he e st ers . De me e stge bruikt e v oed s elp lanten voor p ha s miden komen u it d e ze familie : Br aam en Roos. Naas t d e ze h e e st erac ht ige pla n t e n zijn een aan t a l k r ui dachtige p lant en a ls voeds e lp lan t gep robeerd. Ve le s ie r p lan t e n b ehore n tot d e ze famil ie. wa a rvan ee n g r oot aa n t a l wa ars c h ijnlij k noo it a ls voer ge p r obee r d zijn. De Appe l familie be st a at u it bome n e n h ee sters, waa rva n e r v e le als s ie r gewa s ge kw ee kt word en . De mee st geb ruik t e s oo r t e n voer uit d e ze fami lie z ijn meidoorn e n v uu rdoorn , die b eid e n d oo r v e le s oo r te n phasmiden ge ge t e n word en . And ere soor t e n u it d e ze f amili e zijn bij voo rbee ld d oordat ze niet algemee n of n ie t in grot e aantall e n voorkom e n (en n atuur lijk omdat U Van Uw buurm an s a p p e lboo m moet a fblijven ) . Waa r s c h ijn lijk z ijn uit d e ze familie no g nuttige voer s oo r te n t e geb r uiken . Ook d e Pruim en familie b e s t aat gehe el u it bo me n e n he e s t ers . In Ne d e r la n d kom t van d e ze fa mil ie s lec h ts h e t ge-
,
s lac h t Pr uim (Prunus) voor. Hie r toe behore n een aanta l bekende vruchte n als pe rz ik. ke r s e n pruim . te rwijl daarneust de bekende s ie r ke rs e n e n v e rs chill end e voge lke rsen tot dit geslach t behoren . Hoew el d it g e s lac ht algemeen voorkom t . zijn er slech ts we inig gegevens be kend van het geb ruik als voer.
A P PE LFAM IL IE
III-t~rqmisp~ 1 I CQton~dst
J
P5ti- NH5.
IB .
n.
I B. 26 . 44 . 4B . bl
4 . 9 . I B.
zz.
7..1 . 26 . 4 4
1~1
)
3 . 9.
3.
..
..rl
Ll j s l e r be s
PRU IMENFAM ILIE
Pru 11ft I fI.uffi!} I
23 . 26 .
l~
Na de ze inl eiding de gegevens in tabelvorm :
VOLH
3 . 9. I.
App el
Me l d oor n tCrt t a e g Yl1
I. 2 . 3 . 4 . 5 . 6 . 9 . IB. 20 . 22 . 23 . 20. JI. 32 . 44 . 45 . 4' . es . 100 . 110
Pe .. r-
3 . IB . 2 J. 26 . 44
'b'LI!ll Vuurdoo rn Ipyroçantba I
I. 9 . 13 . n. 31. 32 . ea . 69 . 105 . 109 . 11 0 . 11 7 . IIB
"-
99 . 100.
r cr .
35 . 44 . 45
MERKWAARDIG E OND ERV I ND ING EN
door Wim Pot v in ROZEN FAMILI E A" r
9
I
I Fr a q.tL..Lê I
,.
,.
". ""..
6 . 9 . 10 . 12 . 13 . 16 . 17 . I B 3. 4 . 19 . ' 0 . n . 23. ae. '6 . ' B. 30 . 31. 32 . J>. 4 7 . 4B. 51. 37 . 3B. 39 . 44 . 57 . 5B. es , 60 . bl . 66 . 70 . 72 . 73 . 74. BO . 6 1. B' . B6 . es , 90 . n . 94 . <;06 . 99. 100 . 10 1. 10 2 . 103 . 104 . I.
Br a a m I RUOOII
". " .
10~ . 106 . 107 . 108 . 109 . 11 0 . 111. 112 . 113 . 11 4 . 115 . 11 7 . 118 . 119 . 120 . 1 2 1.
9.
Genz e r I k
'"
If 9.!.. !·..'11.1J...ll1
"
M" .. r a s spl r-.. a
4. 9.
I
El l ! ll!1d uU
n.
J
H . B' . 99
I
Naq.,Jk ru ld I G<,: " m I
9
Roos
23 . 26 . I. 3 . 4 . 5. 6 . 9 . 12. 13 . IB. '0 . 31. 32 . 35 . 3B. 44 . 45 . 47 . 40 . ea. 61. 66 . 69 . ' 1. B2 . 94 . 96 . 99. 100 . 10 1. 103 . 104 . 105 . "11 0 . 119. 120 . 121
1~1
VI(ou.. t'n",an t~1
".
9
I A Lcjl ~ 1
10
I
He t begi n van het schooljaar '8 9 was voor mij te vens het begin v an mijn liefde voor 'de wandele nde t ak" , Op een dag s te lde de lerar e s biolo g ie "de wandele nd e tak" aan de kl as voo r. Na de les vroeg ik haar en ke le di ert je s en kree g e r 2 mee naar hu is . De ze t wee e x emp lare n bezo rgde n mij rond het e inde van he t s c hoo ljaar ee n mas s a n y mfje s (o nder tussen ontdek te ik dat de ze soort Carau siu s morosu s was). Omdat het aa nta l v ee l te g root we rd . e n ik toen n iet wist wat daar me e aan te van g en . he b ik ! de he lft in de tu in bij de kli mop u itgezet. On de rt ussen be n ik in kont ak t gekomen me t Kim D'Huls te r en zo be gon het k weken e n ui twi s s e len van ande re soo rten . Eind s eptembe r dit jaar merkte ik toe v allig in de tuin o p de muur ee n wande lend e tak o p . Deze moe t ge boren zijn uit een e it je dat de s tre nge wint er o ver lee fd hee f t. De ze Cara us ius mo ro su s (ve rmoe de li jk nog ni e t vo lwasse n) is ! 4 c m e n is v o lled ig z wart. Ik heb haar apa rt ge st oken om te zie n o f de nako meli n gen ( uls di e e r komen ) ook pikz wa rt zulle n zijn . II
KWEEKER VAR INGEN MET ENIGE WAN DELENDE TAKKEN
Wi m Potvin S ind s bi jna twee jaa r bestaat mijn hobby uit het k we ke n van wand el ende t akken . In die tijd h eb ik al heel wal erva rin g en k en n is vergaard. - Vr oe ge r h ield ik mijn re serve v an eie ren in lu chtdicht e proefbuisjes . Dit b leek ech ter ge en goed systeem t e zi jn wan t o p een d ag me r k te ik op dat er in som mige buisjes eiere n aan h et sc him me le n wa ren . Dit gebeur d e vooral bij Sipyloi d ea slpylus , Bac ulum extrad e n tat u m e n Baculurn t hai i . De e ie re n d ie ni et be s chimme ld waren . zijn d ie v an Car-a ust us moros us , Libethra regul aris en Uni de n ti fie d 'r-ed mic row ings ' ( PS G nr- 104) . Ik heb alle ei ere n in ope n doosj e s b ijn a een week lat e n liggen om uit t e drogen. I k heb oo k d e proefbuisje s goed gerei n igd en d an heb ik de eieren e r weer in gedaan . Dit b lee k ec h t er n iet t e help e n wan t o ngevee r ee n week d aarn a begonnen de eieren van deze lfde soor te n weer t e sch immel e n . Nu bewaar ik de eie ren in doosjes van 7 cm b ij 7 cm bij 15 cm. Zo li g gen ze alle maal naas t elkaa r in de p laat s van op elkaar e n ik de nk dat ze daardoo r ni et meer zo s ne l zu llen sch imme le n . Is e r iemand die een nog be tere met hode hee ft om eieren t e bew aren?
- Ein d juni was er een mannetje van Ex t at os oma t ia raturn ve rve ld . Ik merkte direkt op dat de v leuge ls n iet vo lled ig o n t wi k ke ld waren : ze wa ren bijna volledig v erschrom pe ld. I k heb dit aan Kim D'Hulster verte ld en gevraagd wat d aarv an de oo r zaak zo u kunnen zijn . Zijn antwoord was: "D at kan zich voordoen al s het manne t je tijde n s de vervelli n g ge stoord werd o f doord at e r n ie t genoeg voch tigheid is . " - Om e ie r e n te laten u it ko men . leg ik ze in een goed ges lot en doosje met ee n li ch t voch ti g s t u k je keukenpapier. Daarop liggen de e ie ren . Zod ra er h et minste t eken van sc h imme l is. ve rvers ik he t s t u k je p a pi er . I n ee n me t potaarde h al f gevu ld doosje be graaf ik d e e ieren va n Eurycant ha calcar ata. Ik hoop dat deze e rvaringe n zu lle n b ijdr agen t ot het s uccesv ol kweken van wa nde le nde takken. 12
KLEUR VERANDERINGEN Loueren s -Jan Ne de r /of
De k leu r van Ca rausius moro su s varieer t van groe n t ot b r u in . De kleur wordt b e p aal d door g roe n e. bruine . or an je -rode en gele pigm ent deeltje s in de ce lle n van d e o pper h u id. De zu ive r groene indiv iduen k u nne n ni et van kleu r v eranderen. maar d e over i ge ve r k leuren r ege lma t ig . De kl eurv erande ring word t t ew ee g gebrach t door ve r p laa tsin g v an pi gment d eelt je s in de ce lle n. Als de bruine pigmentdeeU je s bo venop liggen en zich verspreide n wordt h et in s ekt d o n ke r der v an k leur ; kl ont eren ze ech ter s ame n in h et binnen st e v a n de ce l, d an wo r d t h e t in s ekt bl eker . De o ra n je - rode pigm entkor r el s ku nnen zich oo k zo v erp laat sen . de gele en d e groe n e ech te r n ie t . Dez e kleurveran d e ri ngen ontstaan als men het in sekt b loo t s telt aan het n ormal e dag- nach t ritm e . Als d e wa n delende tak zich ee nmaal aan dit r itm e h e eft aa n g e p as t. dan zal h ij oo k b ij co n ti n ue belicht ing nog v ers cheiden e weken vo lg e ns zijn o u de dn g -nacht ritme van kleur v era n de r e n. Ho u d t men h em overdag in het donk er e n 's n acht s in het licht, dan zal zich gele id eli jk een omgekeerd ritme o n twi kke len a ls r e aktie o p d e ve rande rde oms ta n d ig hede n . Uit: Spect r-um Dieren Encyclopedie ,
GE llOORND E T AK C reox ylu s sp tno aus
P . S . G . 31
13
EEN EERS TE KEN N ISMAK ING (me t ee n nieuwe wa nde lende ta k) door : Eric ven Gorkom
De on tmoet in g vo n d plaat s in he t " t aman Negar-a'' • het met 4400 k m 2 groot st e n at ional e p ark in We st -l\t al ei s ic. De d ot urn : 18 o k to be r 1991. 19. 30 AI\..1 p laat s elijke t ijd. Met s ne lle pas , ietwat zenuwachtig rondzoekend loopt een k le ine wa n de le nde t ak o p e e n blad als h e t licht v a n mijn za k la n t aa r n ee n kruin van b laderen verlicht. Aangekomen aan d e r and vn n h et bl ad s p r in g t he t b ee stje doel b ewust weg uit he t zi cht naar la g e r ge legen b ladere n. ho p end
Het e n i ge g e vonden exemp laa r is reed s d ood; ee n d o zi jn eieren zijn gelegd . De e ie r e n zijn g limmend zw art en met e e n wit micr o pila r pluat je en ee n witte rund rond h et op erculum als in de detailt eken ing d u ide lijk n aar voren komt . De voed se lp lant is vooral snog onbekend. Het is du s d an oo k onze ker of een k wee k wil gaan ge l uk k e n . Ve rder o nderzoe k zal meer details moe ten onthulle n. zo dat d etermina tie mogelijk is.
on gez ie n te kunnen on ts nap pen aan zijn be lager . Echter, ik b en s n e ller d an dit in s ect e n graai h et v an h et b lad . lI ebbe s !
li et e xemp la ar is vrouwe lij k e n e ie r le g gc nd . I k meet h et o p; d e totale le n gt e is s lec h ts 41 mmo De voel s p r ie ten met en 36 mm . De le n g t e is alsv o lg t opgedee ld: kop 3 mm prot bor-ax 4 mm meso t bor-ax 6 mm met u t horux 5 mm ac h te r li jf ~~ _ ~_"! lot aal
40 mm
41 mm
De kl eur is bruin met d u ideli jk waarneembaar op e lk s e g ment v an het a cht erlij f, link s en r echt s van de mediaan een do nkere s t ip . Donkere len gt e at repen zijn het duideli jks t h erk en b aa r op de k op e n h et bors t s t uk (prothorax e n mc sotho rax). S lech t s h et 6d e e n 7d e se gme n t van het achter lij f (t er-gl eten 6 en 7) zijn opgezwo lle n wat verraad t . d at h e t inderd aad om een e ierleggend e xe mp laa r gaa t. Overd ag met d e pootjes gestrekt r u st he t o p d e s ten ge l van d e p lant . waarbij opvalt dut h et in s e kt plat lijkt . 's Nac h ts loop t he t rond op de b ladere n en kan daarb ij grot e a fs tan d e n a f'leggen . Be stud ering la t e r onder ee n loupe b renge n no g d e volge n de kenmerken aan het licht : b ehaarde poot je s e n t wee s t e k e lt je s aan d e knie van e lke poo t. Hel du idelijk s t is dit waarneem baar aan d e ach te r pote n a ls in d e detailteke n ing va n d e r e chter ac h t e r p oot .
"
[ vG
. I SI
2 mm
poo t
15
PHASM A 191. een geslaagd e t entoonstelling Ka Vell man
w..
Dong.rdee -a ...o nd 10 o k to be r hel •• n e nor.. in•• ktarlu . " s n Arti. in A. stetd•• .
dr ukte i n
,.,
Vr i ' '' . 1 elk te rr.ri ... ... rd I •• , ' ••• • kt . Ó v erp l •• t . t e n o p n i ..... I ne.rl c ht . L..den v a n de P . S . G . .. . te n d ru k I n de .... , .et de o p bo u w ..... " Ph•••• ' 9 1 • • en , root s opc.ze tt e t e n t oo ns l e l l l " ,
...e n o
ndelende tekk en . l e b ... ons,. "'an het in•• kta'i u•
• o. s t . n d •• r .. oo r t ll d. . oo rt.n P h . s.ld.n I i j k p l • • t • • • k . n .. a a r •• 1' d.r t l,t.1 dl• • , . r . n, s .. h l k t 1' • •. , I. n d " .1' h . rie o . s t • .. . r d en o n d. r,.b r ... h l I n k r .. k . i ' . sp r lnkh .. nen o l d. t . r r arl ;o " •• r n or ••• 1 d . . . o , . ls p l n, k .... , s .. ~ r b l .... n . E. n a n d . , " . , d • i .. .. daa l d e VP RO o p r e e r e 1I . E .n uu r U. ne " . r . n wl j te ,;ost i n hOlt r.dl o pr Cl ,ra.m;o Md.. lI. n d . I . n d .. T. k n .UZ l kA I. u l t z .nd l n , w• • 'ln d.z. k •• r d• . .. h t . .. . nd.l.nd. t.k •• ns ul t , . bl.ld w. r d b . s p r o k . n . Als •• n .. u lll n, o p d. t . n t o o n . t . l l l n , .. . . . r •• 1' lnl or . a tl.b.· 11. w.A I d . b. zo. k. r . . . . kk u ndJ , u l t l . , kl ee . n "en P .S .G .IOiOd.n . H.t .1dd. l pu nt " en O ns i n l or . ati. pu nt vo r . d . t.rr.r i u. h . t l or.e.t t . I. ' o o n c.1 •• t dearJ n •• 1' ,r o ot • • n t .1 E. te t oso•• t l.r.tu. . V. r d . r we s . r • • 1' v i t r in• • • t b O.k . n ov. r t.kk.n d • • I. r .. e rz ••• l l n ' ".1' P.t.r d. BA tist. E.n . " d . r . v it r in. w. s , . v uld • • t d. b.k.nd . b o.k.n .. al' Brun. r vol' W.. tt . n wi j l . n • • 1' .ent .. 1 d o z .n • • t , .pr . p.r •• rd. t Ak k . n . E.n v reee o ... r h.t I. v .. n ".1' d . t."" ••• kt .. h . t I n l or • • tl.punt ko.p l •• t. In •• 1' .. n d . r . h o .k kond.n lo n d e r . n o n d. r b. ' II'I.I d l nC •• 1' wa n d . l . n d . t ."" .. a s t h oud.n o nd.r d .. tl t . l • I •• t d e t."" •• ns wAn d .. l. n'. Voor d .. .. . t o u d OI r . kl nder .. n " AS . r ... " sp.. u r to c h t u l t lil " Z.. t I n d. tr o p l s c h .. p l.nt .. n k:.s .. .. n . A.n d .. h. n d v.n .... I' pu <:z elb l Ad k on d .n z ij z .. 1 1 o p z o e k ,a .. " na.r d .. l . k i n h Olt r " e.n wo u d. toOI .c h l .. M.. . . A l o. z.l h .. OiO I kn u s i n d. , rol " .. n dOiO sub tr o p .nkas I ... sp e c i a .. 1 voo r d .. z OiO , .. I" C. n h. i d C...... hr .. .... n .. . r h .. l .. n o ... r t .. kk . n .. oo r d .. w" l kl OiOln. r. ki nd. r .n . Op z ond .. , .. .. r d .. n . " 1' t .. .. . t .. 1 lezlnc .n , . h o u d . n di • • ond. r Invl o.d v .. n h. t s l .e h l . " • • r , . .. tiC .. . r d .. n b .z o cht. E. n d.r d . I.z l n , .. . rd o . C. z . t In •• 1' r o n dl . l d . n, d l . ; •• r .u.. .. ....ol ...rl l.p . O. P . S .G . • 1' o n. bl .. d P h ...... h .bb. n z • .; h LI jd .I'. d . ze t .n to o n . t . l linC v .. n h u n b •• t . k.nt IA t.n z i .. n . O. t r •• ul t • • r d. I n • • 1' I l i n k ... n t .. 1 nl . u .. . I.d .n . V.I . n .. .. I' u h.bb.n hi . r .... n her d .n •• t p l .zl .r ••• ' ..... rkl . " . Ar " o or h i.rbl j .I Jn hert e l iJk . da nk . L u l i .. " " ' ) h. t t .. . . J . .. r 1'0 ' • • 1'. o". r do .n?
.1'
I
". '51.,.1'
R
•
•
•
..1'
WI E BEN I K ?
Zie Sp ecies-lijst Phu s ma I p agina 10 voor gegeve ns . co rresponderen d me i P . S . G . -numme r . 1. Liberhra regularis. (Drie hoek'o k J . P. S. G. - nummer 32.
Z. Cali n da b ro ck î. ( T ang l a k ) . P. S . G. -nummer 52.
.1'
".1'
.1'
.,,1'
0".'
3. B acu /urn thai. (Ge hoorn de la k ' . P. S. G . - n ummer 22.
4. Por oh yrlo cu s gorko mi.
4
(Go l-k om 10 k ) .
P. S . G. - n ummer 90.
DORRI: T A K P heno <"e p horus co r-n uce e .. 1
P .S . G . 73
(
"
17
PSG -MEE T I NG BE LG ië -NE DE R LA ND NR 8 H onn y D'l/ulst er
Pl a at s : Antw erpen . Datum: 15 .09 .'9 1.
Opkom s t: Gert Ba ar-d a , Richard Bonray. Willy d e Ruyt er- . Pet er de Bati st . Kim &. Ronny D'Hulster . frank J an s s ens Ca ll u y . Frank Ni js en. Gerrit Ku lik . He r ma n Kuppers . Gee rt Lo y ens. Erik Peet ers. Wim Potvin . Danny Tw ee Iinckx . Phili p p e Va n de r Sc hoo r . John Von Pey. Ka Velt man . Johan v e n Go r kom . Tom Van Herek . Robert Van d e l\1er g hel .
De voorz itter J oha n o pe n t de v ergadering om 13uSO met ee n dan k woord voor Pet er d e Batist e n d e Antw erp se e n to mol o gi s che kring . die hun lokaal ter onze bes chikking s t e ld e . De aa n wezi ge n worden v erw elkomd.
genoeg . Hier word t aan gew erkt door in Phas ma langzaam aan a lles t e be s ch rijven op een inform el e manier. 4. Vo lgende mec tin g: g aat door in Neder-land . Pink s t eren v ervalt doordat h ie rop r eed s Entomor ama ( An t we r pen) e n een Spinnent ent oon st elling ( Ho r t u s Haren ) valt. Paa s ma and ag k an een goed c datum zijn . Wordt b e sproken door d e s t u u r g roe p . datum waar schijnlijk in d e volgend e Ph asma . 5 . Geld: Gert Baar-d e merkt o p d at e r ee n kleine zwa r te kas o n t staan is; dit geld gaat naa r een apart e rekening bi j Johan . Dit k an o p aa n v raag gebruikt word en voor publicitaire d oeleinden 1. b , v . P. S . G . Ne d . I Bel gi ë. Will y d e Ruit er controleert d e juistheid v an d e b e sli s sing . 6. Ro n d v r a g e n : He r ma n : Ru il van lev end materiaal is zee r intere s sant! Frank : Pha s ma - b lad is leuk. 7. Eind e e n Dankwoord.
( "Korte weergave i. v. m. plaa tsruimt e )
Age nda: ..
1. PSG-t enl oon st elling in Artis op 11-1 3110 . Ko voorz iet ee n grote t en toons telli ng me t ee n 30- tnl soor t en. hi j zoe k t nog ee n Europese t ak! De o p bo u w zo u geog ra fi sch zij n . Er wordt publiciteit gemaa kt vi a VPRO Ra d io 4 o p d ond erd ag 10/10 . Ka denkt oo k aan een ki nderhoekj e. Het we ggeven van t a kken zal ook ni et zomaar gebeuren. Het moe t serieus zijn . du s alle in s chrijvingen al s lid k u n nen bi jv . ee n 'in t r od uc t ie p a k k e t ' k r ijge n. Er wo r d t ge o p tee r d voor ee n p ers oonlijke be nad ering . 2 . Overna me v an a r t ike le n uit de PS G- Ne ws letter . Dit k a n zo n d e r be zw aar. Door he t com itee in Engeland werd b e s lis t d ut : "a ll co n t r-Ib ut ion s to t h e New s le tte r will be d e em ed to be s u b miU e d also t o t h e French GE P Le monde d e s Pha sm e s e n d t o t he Du t e h - Be lg ian PS G Ph as ma , fo r t rn n a lnt lon" . . 3 . Surp lu s e n ru il : he t s ys t e em bli jkt t e wer ke n. Er za l ges t ree fd worden om de in ze n d d at um va n d e kw ee kli js t en d ic h t er h ij d e pub lic a ti edat um van h et vol gen d e n umm e r t e b r engen om zo d oe n de ee n mee r r e ce nt e toe st an d t e b e s c h r ijv e n . Pro bl ee m : de mees t e nieuwe le d e n ken n en de t ak k e n n iet 18
A ANVULLING SOOR T ENLIJST P.S . G. 1991
117 . Da r e s ulu la ( West wood) . Serawak . He t e ro p t e r y g in ae . 1. =s . 2 . =c . 3 . =5 . Braam. e ik . vuurdoorn . 118 . Aret ao n a spe rrimus(Red tenbacher) . Sabah . He t e rop te r y gi n ae . 1. ::::s . 2 . =c . 3 . =s . Braam . e i k. v u u r d oo r n . 119 . Lonchodes je junu s CBrunner) . Se r a wa k. Lo n c hod in ae . 1. =s. 2 . =c . 3 . =m . Br aam . roo s . ua r d be l . 120 . Ca ra u s ius c r is tat u s ( Br un ne r) . S u b a h . Lonc hod in ae . 1. =s . 2 . =c . 3. =m . Bt-aum , roos, aard bei . 12 1. Pe n uc e phoru s s p in u los a ( Ila u s lei t h ne r) . Sabu h . Loncbo d ln ue . l . =s . 2 . =c . 3 . =8 . Br a am . r oo s . aa rdhei. 122 . An is omor-ph a s p . Be li ze . Ps cu d o p h a sm ati n ae , 1. =5. 2 . =c . 3 . =5 . Urnum .
"
AANVUL LI NG LED ENBES T AND november 1991
74 . Joke Nietve lt • Karvee l 19 , 1423 OP Uithoorn. 02975-
54 . A.P. van d er Wijk, Juli ana straat 10 , 7941 J C Meppel.
75. lJanny Siraeh, Lotusb loem straat 87 , 133 8 Z B Almere .
05520- 62217. 55 . Gee r t Loyens , Noorderveld IS, 2960 St. Job-Brecht ( Be lg ië) . 56 . Ge r r it Kulik. Anem one stra at 34. 4645 e N Putte. 57 . Mar tij n Keest r a , P yr iet stra at 65. 9743 XB Groningen.
050-7 16318- 735903 . 58. Dann y T wee li ne kse, Van Havrelei 46, 2100 Deurne Antwerpen . 03- 321 527 2 ( Be lg ië ) . 59 . Fran s J an s sens - Calloy, Nachtegaall aan 12, Bus 12.2660 Ho bo k e n (B e lgië ) . 60 . Ri oha r-d Bonroy, Stations s traat 216, 2910 Es sen (Belgi ë) . 03-66730 37 . 61. B . v a n de Veld e n, T u lp s t raat 66a, 121 4 CE Hil v ersum.
035-4 2305 . 62 . Erik- Ja n Kru ijs s en , Gooi oord 57 , 1103 CD Amst erd am.
020- 6900058. 63 . Pet er U1 rich, Mina Kru s em anstraat 25 . 1628 NM Hoorn .
02290- 45148. 64 . Re mi de J u s t, Dij kma n shu izen stra at 202, 1024 XN Ams t e r d am . 020-632220 39. 65. Martin Jungcurt, Hart e n st r a at 10 2 , 101 6 C B Amste r -
60175. 03240-25464. 76 . Hanneke Kroe ze , Wolfhornkampweg 18, 976 1 BH Eelde.
05907- 93022. 77. Gerard van der Waals, Bloemendals e binnenpoort 9b , 38 11 GD Ame rsfoort. 78. Sierk Rosema , l\1orskade 5 . 2332 GA Leiden. 79. Hans van Emden , de Cuserstraat 75, 1081 CM Amster-
dam . 020-6 464427 . 80 . Flip Klatter , Aquamaryns t raat 177. 974 3 PO Groningen . 81. Oo na Je f f'r-ies , Ma r-ialaan 4 , 23 16 XW Leiden. 071 -210390 . 82 . Wolfga n g Holla ar , 1\1. Ho bbe mast r aat 29, 3414 HR Dordre cht. 078- 31 7623. Mutaties : 41. Laueren a-dan Ne de r lo f m.z. Louer-ena-d an . 15. F. G . van Dorp ( Dr-s) , Li jst erbe s stra at lb . 65 23 JM Nijmegen ( wijz ig in g) . 05. John vo n Pe y, t el. 046- 5200 99 (w ijz i g in g) . 09 . Leo van d er Kooy m. z . Leo van d er Kooi j . 37. Er ic van Go r kom. Bali ( I n d one s ië ) .
dam. 020-62 22458. 66. J ann y C . Feens t r a , 2e Oo sterpar k straat 32-huis, 1091 JO Amst erd am. 020-6925968. 67 . Pet r a Poea se , w.n .o nrus t Bilderdijkkade t /o 30.1053 VO Amsterdam. 020-6169519 . 68 . Bob d e Wolf, Arendsweg 187, 1944 J O Beve rwijk.
02510-268 . 69 . Hanneke Har-e n b e r- g , Veerpoor t 29, 698 1 BM Doe sburg.
08334-72310 . 70 . Judith en O laf Conijn, S tro van Gibralta r 34, 1183 GW Amstelveen . 020 -64 16 150 . 71. Jan op de Be ek , A.C ley nhen s laan 5. 3 140 Ke er b eekb ergen (Be lgië). 01 5- 5160 96. 72. Auke Dc u ma , Ho fukker-s 50 . 9468 EG Annen. 05922-
2675. 73 . Puul Kr-eljger, O ran je laa n 8 , 525 1 JI. Vl ym e n . 04108159 10 .
20
Wa t is Phasma e n wie i s de P. S . G. ?
De P .S .G. ( Phasmid Study Group) is ee n int ernationale vere ni gin g van pha smiden -Iiefbebber-s , met haar hoofdzete l in En ge land. De kontributie voor de P . S . G . b edraagt L 5 p er jaar en kan wor d en overgemaakt naar Pa ui Broek "Papillon" 40 T ho rndike Ra ad , S lough, Berks SL2 ISR, England . U o n tvan gt d aarv oo r 4 maa l per jaar een enge lstalige " Ne ws le tt e r " . De P. S.G . - afdelin g Neder la nd / Be lgië ho u dt 2x pe r jaar een bijeen koms t in België o f Ne de r la nd e n gee ft ee n e ige n n ed erl and st alig k wart a alblad " P hasma" uit. De kos te n voor Pha sm a b edragen f 20 , - pe r ja ar. Giro 104788 t .n. v . J. v an Go r kom, S tad ho ude r s laan 32 . Hil v ecs u m . Holl and.