QUOTES. Charlie Hebdo. Intussen op. leraar van. Dane en de pizza! kersttoneel. het Libanon. het jaar "29 """"" "17 "33 "13

"5 › •

e i l r Cha o d b He Intusse n op het Lib anon ›"13 •

Da n en e piz de za •!› "3 3

S E T O U Q

TOLLE LEGE "1 › " " " " " •

7

n a v r a a r le … r a a j t e h & ee

n hoo

rivali

ker

voorjaar 2015

› 41

stt

one

•›"29

el

p

teit

Mede$Erasmianen,-

!

Wat-is-er-gebeurd?-Culturele-manifestaties-zijnniet-meer-populair-op-school.-Het-tweede$-enderdeklasserstoneel-telde-maar-150-bezoekers.De-stijldanscursus-viel-in-het-water:-te-weinigaanmeldingen.-Ook-kunstlessen-worden-nauwelijksgekozen-als-examenvak.-Tijd-om-ons-even-wakker-teschudden.-Dit-is-een-cultuureditie-van-de-Tolle-Lege.-

!

Onze-school-heeft-uitzonderlijk-veel-extra-in-petto.-Van-debatclub-tot-schoolkoor,-vangala-tot-kersttoneel.-Toch-maakt-een-relatief-gering-aantal-gebruik-van-dezevoorzieningen.-Cultuur-lijkt-iets-voor-een-select-gezelschap.-Het-Bondsbestuur-zit-eraltijd-bij-–-omdat-het-moet-–,-vaste-docenten-zijn-van-de-partij-en-dezelfde-leerlingenkomen.-Ik-zou-zeggen:-neem-zelf-ook-eens-een-kijkje!-

!

Nog-geen-vierentwintig-uur-na-de-aanslag-op-Charlie-Hebdo-in-Parijs-ontvingen-weteksten-over-radicalisme.-Aanpassingen-werden-doorgegeven-nog-tijdens-de-evacuatievan-het-Mediapark.-Duidelijk-is-dat-islamitische-Erasmianen-hun-hart-hebben-willenluchten.-Bladzijden-4-tot-8-zijn-gewijd-aan-oproepen-over-terrorisme,-de-manifestatie-opPlein-1940-en-natuurlijk-is-deze-Tolle-bezaaid-met-spotprenten!-

!

Tijd-voor-feest-voor-de-leraar-van-het-jaar.-Hoewel-...-Deze-verkiezing-was-misschien-welde-meest-controversiële-handeling-op-het-Erasmiaans-sinds-jaren.-Nog-nooit-zijndiscussies-in-de-lerarenkamer-zo-hoog-opgelopen.-Werkrelaties-zijn-voorgoedvernietigd.-Op-pagina-29-staat-hoe-leraren-elkaar-buiten-spel-probeerden-te-zetten.-

!

Geen-‘Lege-Tolle’-deze-keer.-Voor-de-vijfdeklassers-wordt-er-zelfs-een-bijlagegedistribueerd-vanwege-de-Romereis:-Ecce$Italia.-Dit-werd-vroeger-ook-gedaan-en-dezehoofdredactie-neigt-blijkbaar-veel-vergane-tradities-in-ere-te-herstellen.-

! Ook-een-mooie-traditie-is-het-lezen-van-de-Tolle-Lege-tijdens-de-les.-Ga-je-gang!! ! ! Namens-de-hoofdredactie,! Sonny-F.-de-Jong

INHOUD

! Societate(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((3 • Je(suis(Charlie""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""5 • Spotprent((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((9 • Dr.(Amor(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((11 • Intussen(op(het(Libanon(…(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((13 • Quotes(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((17 • The(Movie(Brothers(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((21 • Verre(van(excellent(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((24 • Spotprent(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((27 • Wedijver(om(een(spelletje((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((29 • Leraar(van(het(jaar((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((30 • Spotprent(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((32 • Lofzang(op(Da(Michele(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((33 • Hoe(word(ik(een(band?(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((35 • De(troost(van(het(pessimisme(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((37 • Erasmiaans(Schoolkoor((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((40 • Amateurs(tonen(grote(klasse(op(het(podium(((((((((((((((((((((((((((((((41 • Duits(vs.(Frans(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((43 • Tussen(oude(witte(baarden((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((45 • Spotprent(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((46 • De(iPod(van(…(het(kabinet(Nederlands(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((47 • Vraag(maar(raak((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((51 • Puzzelpagina(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((53 •

! ! ! ! !

Miniadvertenties((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((54 •

• interview

Stukken, vragen of ideeën? [email protected] • ar)kel

• discussie

• verslag

• send1in

• collage

• special

• anders

de Rotterdamse Gymnasiasten Bond !

SOCIETATE Erasmiani)Erasmianaeque,)

! De)nieuwe)Tolle)is)af)en)er)is)weer)wat)leuks)van)gemaakt.)Dit)jaar)is)er)van)alles) gebeurd)dat)het)melden)waard)is)aangezien)onze)school)niet)alleen)waarde)hecht) aan)een)mooi)rapport,)maar)ook)aan)culturele)activiteiten.)) Zo)heeft)het)Erasmiaans)Schoolkoor)als)voorprogramma)van)het)kersttoneel)zijn) eerste)concert)gegeven.)Het)kersttoneel)was)zoals)alle)jaren)een)groot)succes!) Bijzonder)is)wel)dat)het)dit)keer)geschreven)en)geregisseerd)is)door)een)van)onze) leerlingen,)Pieter)Buis.)Bij)de)verkiezing)Leraar)van)het)Jaar)liepen)de)spanningen) hoog)op.)Zodanig)zelfs)dat)een)bepaalde)leraar,)toen)bleek)dat)hij)niet)op)de) stemlijst)stond,)ter)plekke)de)formulieren)doormidden)scheurde)en)zijn)klas)niet) liet)stemmen.)De)RGB)wil)het)niet)op)haar)geweten)hebben)hem)te)noemen,)omdat) anders)misschien)onze)veiligheid)in)het)geding)zou)komen.)Graag)willen)wij)wel)de) winnaar)feliciteren)met)zijn)eervolle)nieuwe)titel!)) Met)Valentijnsdag)in)het)vizier)heeft)ook)dit)jaar)Dr.)Amor)vele)inzendingen) gekregen.)Dr.)Amor,)romantisch)als)hij)is,)heeft)zo)goed)mogelijk)advies)proberen) te)geven)aan)degenen)met)een)(tijdelijke))‘liefdescrisis’.) Verder)werd)tijdens)het)Halloweenfeest)groot)uitgepakt)met)angstaanjagende) kostuums,)wat)mooie)foto’s)heeft)opgeleverd.)Naast)het)Halloweenfeest)hadden) we)ook)het)Kerstgala,)dat)voor)velen)zeker)tot)een)van)de)hoogtepunten)van)het) jaar)behoorde.)Deze)keer)viel)de)stroom)niet)uit,)wat)heel)Sijn)was.)De)dj’s,) saxofonist)en)intro’s)zorgden)samen)voor)een)hele)geslaagde)avond!)) Terwijl)het)binnen)de)muren)van)onze)school)heel)feestelijk)was,)gebeurden)er) elders)in)de)wereld)verontrustende)dingen.)Bijvoorbeeld)de)aanslag)op)de)redactie) van)het)satirisch)weekblad)Charlie)Hebdo,)die)hield)de)wereld)in)zijn)greep.)De) vrijheid)van)meningsuiting)en)de)vaak)scherpe)cartoons)die)door)hen)werden) gepubliceerd,)vielen)niet)iedereen)in)de)smaak.)De)Tolle)Lege)is)ook)een)krant) waarin)satire)en)grappen)over)anderen)worden)gepubliceerd.)Ook)volgens)ons)is) de)pen)krachtiger)dan)het)wapen)en)moeten)conSlicten)niet)worden)opgelost)met) geweld.)We)verwijzen)u)door)naar)het)eerste)artikel!)

! Salvete,) De)RGB 3

!

4

ARTIKEL

!

De#aanslag#op#het#satirische#tijdschrift# Charlie#Hebdo#in#Parijs#heeft#wereldwijd# tot#veel#ophef#geleid,#zich#manifesterend# in#massale#protestacties#en# steunbetuigingen.#Een#van#deze#acties# werd#een#dag#na#de#aanslag#op#Plein# 1940#in#Rotterdam#gehouden.##

!

Op$8$januari$vrij$vroeg$in$de$morgen$kreeg$ ik$een$bericht$van$mede7Erasmiaan$Furkan.$ Of$ik$naar$de$demonstratie$ging.$Natuurlijk$ wilde$ik$gaan,$maar$ik$vroeg$me$af$of$er$ andere$Erasmianen$bereid$waren$hun$ mening$te$laten$horen$die$avond.$Ik$schaam$ me$voor$die$vraag.$Nog$voor$de$lunch$was$er$ een$groepje$van$circa$twaalf$man,$bewapend$ met$heuse$bordjes:$leuzen$als$‘Je$Suis$ Charlie’$of$‘Liberté!’


Nadat$een$kwartet$van$koperblazers$enkele$ liedjes$hadden$gespeeld,$kwamen$een$voor$ een$de$directeur$van$het$AD,$het$hoofd$ politiecorps$Rotterdam$en$de$burgemeester$ van$Rotterdam,$Ahmed$Aboutaleb,$op$het$ podium$voor$een$toespraak.$

!

De$speech$van$burgemeester$Aboutaleb$ heeft$vast$niet$alleen$op$mij$veel$indruk$ gemaakt.$De$manier$waarop$hij$de$tragedie$ heeft$beschreven$was$roerend.$Vooral$zijn$ woorden$in$het$Frans$kwamen$diep$uit$zijn$ hart:$‘Je$m’appelle$Ahmed$Aboutaleb$et$ normallement$je$suis$le$maire$de$Rotterdam,$ mais$ce$soir$je$suis$Parisien$et$je$m’appelle$ Charlie!’$Luid$gejuich,$geklap,$geTluit$en$ geschreeuw$volgden.$Daarna$voegde$hij$toe$ dat$wij,$alle$Rotterdammers,$Charlie$waren.$ Hierop$volgde$een$luid$gejuich$en$op$dat$ moment$besefte$ik$dat$wij,$alle$aanwezigen,$ een$eenheid$waren$met$dezelfde$mening$en$ hetzelfde$doel:$vrijheid$van$meningsuiting.$

!

We$hadden$om$kwart$voor$zes$’s$avonds$ afgesproken$op$de$locatie.$Jammer$genoeg$ waren$er$toen$slechts$zes$Erasmianen,$ wegens$angstige$moeders$en$jarige$vaders.$ Geheel$onverwachts$kwam$er$nog$een$ zevende$delegatielid$bij,$namelijk$Willem,$ als$vertegenwoordiger$van$de$RGB.$ 5

Toen$Aboutaleb$de$samenkomst$ofTicieel$ had$beëindigd$besloten$wij$door$iemand$een$ foto$te$laten$maken$van$ons$met$de$ zelfgemaakte$kartonnen$bordjes.$Plotseling$ sprongen$wij$in$het$oog.$Journalisten$ kwamen$van$alle$kanten$en$fotografeerden$ ons.$‘En$nog$eentje$met$zwart7witTilter,$voor$ op$Instagram!’$hoorde$ik$een$mevrouw$ roepen.$

!

Uiteindelijk$gingen$we$naar$huis.$Toen$ik$in$ de$overvolle$metro$zat$–$Feyenoord$had$ gespeeld$–$voelde$ik$me$trots$dat$ik$die$ avond$aanwezig$was$op$Plein$1940$in$ Rotterdam.$$

ARTIKEL

!

Bommen, granaten, Kalasjnikovs en vooroordelen – Furkan Baran

“Jongens,*er*is*weer*een*aanslag*gepleegd!*Kom*snel*kijken*naar*wat*dat*tuig*weer*heeft* gedaan”,*riep*de*docent.*“We*moeten*er*snel*vanaf*komen*al*dat*IslamAtuig*in*dit*land,*en*overal* ook!’’*Gejuich*kwam*uit*de*klas.*Er*werd*gevloekt,*gejoeld*en*iedereen*deed*mee.*En*Taleb?* Taleb*hoopte*dat*het*zo*snel*mogelijk*zou*stoppen.*“Niet*weer”,*dacht*hij.*“Wanneer*stopt*dit?* Wanneer*wordt*er*ingezien*dat*er*nauwelijks*van*dat*soort*moslims*zijn*in*de*wereld?*Dat*ze* niet*allemaal*hetzelfde*zijn?”*Het*duurde*niet*lang*en*een*van*de*klasgenoten*van*Taleb* schreeuwde:*“Taleb,*wanneer*sluit*jij*je*nou*eens*eindelijk*aan*bij*hen?*Net*als*die*broer*van*je,* gelukkig*zit*hij*nu*achter*tralies,*godverhoede,*straks*had*hij*hier*nog*een*aanslag*gepleegd!”* Taleb*reageerde*niet.*Zijn*broer*was*onterecht*opgepakt*door*op*het*verkeerde*moment*op*de* verkeerde*plek*te*zijn.*Maanden*heeft*hij*dit*tevergeefs*proberen*uit*te*leggen*aan*iedereen,* maar*niemand*die*het*geloofde.*Hij*was*ervan*overtuigd*dat*hij*binnenkort*ook*zou*worden* opgepakt*voor*‘bestaan’.*Hij*gaf*de*hoop*op.* Bekend*scenario?*Volgens*mij*wel.*Dit*is*een*scenario*waar*men*in*het*verleden*spijt*van*heeft* gehad:*verkeerd*handelen,*verkeerd*denken,*de*verkeerde*mensen*geloven.*Daar*komt*onrecht* van.*Dit*is*ook*het*scenario*waar*veel*moslims*van*het*heden*bang*voor*zijn.*Dit*zal*het*scenario* zijn*als*men*niet*stopt*met*klakkeloos*dingen*aannemen. 6

Furkan Baran !

ARTIKEL

Dit%stuk%is%niet%bedoeld%als%een%oproep%voor%medelijden,%maar%een%oproep%van%het%gebruiken%van% hersencapaciteiten.%‘De%moslim’%bestaat%niet,%evenals%er%van%geen%enkel%volk,%ras,%etniciteit%één% voorbeeld%van%bestaat.%Op%tv,%in%kranten,%overal%wordt%ons%verteld%wat%we%moeten%denken,%over% wie%we%wat%moeten%denken,%maar%hier%zijn%we%toch%te%slim%voor?% Is%de,%naar%mijn%mening%volledig%onnodige,%uitleg%over%de%moslims%en%waarom%ze%tegen%het% geweld%zijn%elke%keer%maar%weer%nodig?%Is%het%nodig%om%alles%steeds%te%moeten%herhalen?%Is%het% nodig%om%uit%te%moeten%leggen%dat%niet%alle%mensen,%dus%ook%niet%alle%moslims%‘genieten’%van%het% geweld%wat%zich%over%de%wereld%afspeelt?%Men%is%geneigd%om%enkele%imbecielen%in%Parijs%of%Syrië% te%verbinden%met%1,6%miljard%andere%moslims%op%aarde,%zoals%de%onderstaande%prent%van%Middle% East%Monitor%prachtig%uitbeeldt.
 
 Wij,%als%gymnasiasten,%worden%opgeleid%tot%een%bepaald%niveau,%in%de%hoop%dat%wij%leren%voor% onszelf%te%kunnen%denken,%onderzoek%doen%naar%feiten%en%niet%klakkeloos%dingen%aannemen.% Echter%wordt%dit%vaak%vergeten%en%niet%gedaan.%Er%wordt%veel%van%ons%verwacht,%maar%weinig%van% de%verwachtingen%komen%we%na.%Kunnen%wij%als%gymnasiasten%niet%inzien,%dat%als%we%horen%dat%er% een%aanslag%is%gepleegd,%dit%niet%de%fout%is%van%alle%moslims%om%ons%heen?%Of%vinden%we%het% gewoon%makkelijk%en%leuk%om%iemand%aan%te%kunnen%wijzen%als%iets%verkeerd%gaat.%
 
 Wij%horen%na%te%denken%voor%we%wat%zeggen,%wij%horen%verstand%van%zaken%te%hebben%voor%we% onze%mening%uiten,%wij%moeten%het%verschil%kunnen%zien%tussen%feit%en%vooroordeel.%%

7

ARTIKEL

!

uit de eerste editie van Charlie Hebdo na de aanslag

JE SUIS

! ! ! En$dan$was$er$opeens$geen$nieuws$om$acht$uur$ ’s$avonds.$Op$NPO$1$verschijnt$de$anticlimac= tische$tekst$“i.v.m.$omstandigheden$geen$NOS$ Journaal$mogelijk”.$Ook$NPO$2$valt$op$zwart.$Na$ even$hard$gevloekt$te$hebben$–$want$ja,$zo$mis$ik$ Wie$is$de$mol?$–$besloot$ik$toch$maar$uit$te$ zoeken$wat$de$oorzaak$was$van$het$ontbreken$ van$mijn$favoriete$programma$op$de$ donderdagavond.$Algauw$stuitte$ik$op$een$ verdwaald$nieuwsbericht$van$de$RTL$4:$NOS$ gekaapt.$Het$duurde$niet$lang$voordat$ik$de$link$ maakte$met$Charlie$Hebdo,$en$enigszins$bezorgd$ volgde$ik$de$gebeurtenissen$tot$diep$in$de$nacht.$ Net$zoals$vele$andere$Nederlanders$bekeek$ik$ het$Qilmpje$op$facebook$waarin$Tarik$Z.,$netjes$in$ pak,$zendtijd$eiste$en$vervolgens$door$hard$ schreeuwende$politielui$werd$overmeesterd.$Hij$ kwam$over$als$een$zeer$nerveuze,$verwarde$ jongeman,$eerder$zielig$dan$dreigend.$Op$ internet$deden$de$dagen$erna$de$wildste$

geruchten$rond$–$zo$zou$hij$kortgeleden$beiden$ ouders$hebben$verloren$–$en$heel$Nederland$ vroeg$zich$af$wie$die$jongen$toch$was.$Hij$bleek$ scheikunde$te$studeren$aan$de$TU$Delft$en$een$ dreigbrief$bij$zich$te$hebben,$waarin$hij$uitlegde$ dat$hij$lid$zou$zijn$van$een$hackerscollectief.$ Velen$zijn$wantrouwend$–$misschien$is$dit$wel$in$ scène$gezet,$een$gigantisch$complot$waarin$de$ overheid$ons$wil$waarschuwen$voor$extremisten$ –$anderen$leven$vooral$mee$met$de$jongen.$Naar$ verluid$heeft$hij$last$van$psychoses$en$bedenkt$ hij$complottheorieën.$ Ikzelf$heb$medelijden$met$de$NOS.$Dagelijks$ zetten$zij$zich$in$om$foute$zaken$aan$het$licht$te$ brengen,$om$gerechtigheid$te$bereiken,$om$ Nederland$te$verbinden$met$de$rest$van$de$ wereld.$Wie$het$best$beveiligde$gebouw$van$ Hilversum$wil$betreden,$moet$door$twee$sluizen$ van$een$bij$een$meter.$Toch$voelt$de$NOS= redactie$zich$niet$meer$veilig$op$haar$werkplaats$ en$dat$is$iets$wat$mij$recht$in$mijn$hart$raakt.$Ik$ zou$niet$kunnen$leven$als$ik$mij$niet$meer$vrij$ voelde$om$te$zeggen$wat$ik$denk.$Hoe$zouden$ lessen$voelen$met$een$constant$gevoel$dat$er$een$ gewapende$man$kan$binnenkomen?$Dát$voelen$ journalisten$in$Hilversum.$Uit$compassie$met$die$ redacteuren$zeg$ik$daarom:$‘je$suis$NOS.’$ 8

Kirti Soekaloe

SATIRE

!

9

GEDICHT

!

! !

! ! ! ! !

Here$I$sit,$ broken$hearted.$ Came$to$shit$ but$only$farted.$ ! ! $ $ ! ! ! ! $ $ !

$

$

$

$

$

$

$

$

$ –$Anonymous (aangetroffen$op$een$damestoilet)

10

!

SEND-IN

!

Dr Amor Beste dokter Amor, Ik heb al een tijdje een vriendje en het ging de laatste tijd al niet zo lekker tussen ons. Ik wilde het eigenlijk uitmaken voordat ik naar Rome ging, maar door het een of het ander kwam het er niet van. Maar toen ik in Napels was, ontmoette ik een megaleuke jongen. Ik kende zijn naam niet, maar ik was helemaal weg van hem. Maar ik moest het natuurlijk eerst met m’n vriendje uitmaken, voordat ik met hem kon zoenen. Maar er was nergens wifi!!!! Dokter Amor, hoe moet ik dit aanpakken? Groetjes, Venus8

!

Beste%Venus8,% Wat%een%probleem,%het%leven%gaat%duidelijk%over%rozen.%Niet%dus.%Als%je%verhouding%tot%je%vriendje%toch% al%kouder%geworden%is%dan%de%Russische%winter%(en%geloof%me%maar,%die%is%koud),%dan%maakt%het%niet% uit%of%je%het%nou%uitgemaakt%hebt%of%niet,%want%dan%bestaat%die%verhouding%al%niet%meer.% Maak%het%uit%wanneer%je%terug%bent%en%wél%goeie%verbinding%hebt%(en%luister:%wat%niet%weet,%wat%niet% deert).%Waarschijnlijk%voelt%hij%ook%dat%dit%niet%meer%is%wat%het%ooit%was,%zolang%je%hem%niet%te%veel% details%over%je%RomeGreis%vertelt,%zal%hij%ook%niet%door%de%breakGup%gekwetst%worden.%En%daarbij% hebben%we%allemaal%wel%eens%een%amour%des%vacances%secret,%alleen%kende%ik%toen%wel%haar%naam…% Bonne%chance,% Dr.%Amor%

11

SEND-IN

! Beste%&igurant%bij%het%toneel,% Heel%verstandig%om%het%op%jouw%leeftijd%veilig%te%doen.%Een%schoolkrant%is%er%ook%om%leerlingen%uit% gênante%situaties%te%helpen.%Misschien%is%het%al%genoeg%dat%je%brief%in%de%Tolle%gepubliceerd%is.% Mevrouw%Van%Etten%zal%het%te%zijner%tijd%wel%lezen.%Wedden%dat%ze%volgende%les%een%nieuwe%heeft?%In% het%vervolg%zou%ik%trouwens%alleen%de%liefde%bedrijven%in%de%docentenFwc’s.%De%leraren%gebruiken%die% spot%al%minstens%een%halve%eeuw,%plus%daar%liggen%bergen%(ongebruikte%én%gebruikte)%condooms.% Groeten,% Dr.%Amor%

Lieve Dr. Amor, Help me! Al mijn vriendinnen hebben al gezoend, maar ik nog steeds niet. Ik wil het heel graag achter de rug hebben, maar niemand in mijn jaar is het waard om mij te ontgroenen. Wat moet ik nou doen? Groetjes, Zelfverzekerde leeuw

! Beste%zelfverzekerde%leeuw,% Jouw%probleem%klinkt%erg%herkenbaar%in%de%oren,%we%hebben%allemaal%wel%eens%de%drang%om%er%bij%te%horen% gevoeld.%Maar%leeuwtje,%heb%je%al%gekeken%naar%jongens%in%jaren%boven%of%onder%je?%Wanneer%ik%eens%in%de%zoveel% tijd%een%beetje%word%teleurgesteld%door%het%schaarse%aanbod%in%mijn%jaar,%word%ik%al%snel%weer%opgevrolijkt%als%ik% de%lekkertjes%in%andere%jaren%zie.%Richt%je%op%een%oudere,%meer%ervaren,%makkelijk%bereikbare%jongen.%Begin%eens% een%gesprek%met%hem%op%school%en%sla%dan%je%slag%bij%het%eerstvolgende%schoolfeest.% Onthoud:%timing%is%alles,%kies%je%aanspreekmomenten%zorgvuldig%(niet%wanneer%hij%er%chagrijnig%uitziet%dus).% Kusjes,% Dr.%Amor

12

Frédérique Bienfait & Sonny F. de Jong

Intussen op het Libanon

REPORTAGE

!

De# Gulden' Route# wordt# het# weleens# genoemd.# Leerlingen# die# beginnen#op#het#Erasmiaans,#het#net#niet#halen#en#vervolgens#instromen# op#het#Libanon.#Zeg#maar#het#afvoerputje#van#het#Erasmiaans.#Ook#docent#natuurkunde# Carine# Dokter# is# overgestapt.# Wat# valt# daar# te# beleven?# Is# het# een# tweedegraadsCvwoC schooltje?#Of#vinden#we#er#een#verborgen#hemel?#Tijd#om#poolshoogte#te#nemen.#

Wie&als&Erasmiaan&het&gebouw&van&het&Libanon& binnenloopt,&zou&even&kunnen&denken&dat&er& geen&leerlingen&zijn,&zo&stil&is&het.&Tijdens&de& lessen&kun&je&op&de&gang&een&speld&horen&vallen.& De&vloer&is&gelegd&met&duizenden&groene&en& geelbruine&tegeltjes.&Oranje&bogen&als&uit&een& moskee&overdekken&de&marmeren&trap&pal& tegenover&de&hoofdingang.&Niet&voor&niets&staat& dit&gebouw&op&de&monumentenlijst.&We&zijn&op& zoek&naar&het&O&ODlokaal,&waar&Carine&Dokter&les& zou&moeten&geven.&“Boven&ergens”,&zegt&een& conciërge.&“De&trap&op&en&daar&wat&deuren& proberen”,&vult&een&docent&aan.&Na&even&zoeken,& komen&we&in&een&ruimte&die&lijkt&op&ons& technieklokaal,&maar&dan&driemaal&zo&groot.

Carine&Dokter:&“Op&het&Erasmiaans&gaan&dingen& al&heel&lang&op&dezelfde&manier.&Ik&vind&het& eigenlijk&leuker&om&hier&telkens&het&wiel&opnieuw& uit&te&vinden.&Docenten&praten&veel&over&het& onderwijs,&en&dan&gaat&het&over&het&vak& ‘onderwijs’&in&zijn&geheel,&niet&over&de& vakgebieden&onderling.&Op&het&Libanon&wordt&er& onwijs&gestimuleerd&dat&leerlingen&zelf&dingen& ontdekken.&Daarmee&staan&ze&ook&in&de&folders.& De&werkomgeving&op&het&Libanon&stimuleert&dat& meer,&zeker&bij&het&vak&O&O.”&

! ! ! ! ! !

“

Erasmianen zijn overtuigd van hun gelijk.

“O&O&staat&voor&Onderzoeken&en&Ontwerpen.&De& kinderen&krijgen&vier&keer&per&jaar&een&opdracht& vanuit&het&bedrijfsleven.&Nu&zijn&ze&bezig&om&mee& te&denken&aan&een&energieleverende&school.&Daar& hebben&ze&acht&weken&voor.&Eerst&moeten&ze& onderzoek&doen&naar&energieleverend&bouwen.& Ze&kijken&naar&voorbeelden&uit&de&natuur,& biomimicry.&Ze&ontwerpen&zelf&een&plan&en& uiteindelijk&presenteren&ze&dat&aan&de& opdrachtgever.&Bij&dit&project&is&dat&de& hogeschool&CAH&Vilentum,&dus&het&is&alsof&ze& werken&voor&een&bedrijf.”& 13

!

“De&sfeer&hier&is&wat&chaotischer.&Ik&moet&nu&naar& het&andere&gebouw,&daarna&terug&en&dan&weer& terug.&De&roosters&wisselen&hier&ook&heel&vaak.& Iedere&dag&moet&ik&kijken&wat&wel&en&niet& doorgaat.&Het&is&meer&aanpassen.&Daarnaast&zijn& de&kinderen&ook&een&beetje&anders.&Ik&heb&een& derde&klas&een&keer&de&opdracht&gegeven&om&in& het&mooie&weer&buiten&een&Ailmpje&over& momenten&te&maken.&Allemaal&kwamen&ze&terug& met&een&supergoed&Ailmpje&en&een&geweldige& uitwerking.&Ze&zijn&hier&blijkbaar&gewend&om&in& projecten&te&werken.&Als&ik&dit&bij&jullie&deed,&zou& daar&veel&minder&van&terechtkomen.”&

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Op&weg&naar&de&Ramleyweg&komen&we&langs& lokaal&B02,&het&straAlokaal&van&het&Libanon.&Alle& tafeltjes&zijn&gescheiden&met&schotten.&Het&doet& ons&denken&aan&een&streng&beveiligde& bezoekersruimte&van&een&Mexicaanse&gevangenis.&

! ! ! !

“

Het zijn K-roosters hier.

“Ik&wilde&al&langer&op&verschillende&niveaus& lesgeven.&Havisten&in&de&klas& zijn&misschien&wel&leuker&dan& vwo’ers.&Je&hebt&ze&meer&uren& en&daardoor&is&er&meer&tijd&om& ze&echt&te&leren&kennen.& Bovendien&krijg&je&veel& commentaar.&Ze&zeggen&alles& wat&ze&vinden.&Als&ik&nieuwe& schoenen&draag,&of&een&dagje&geen&makePup&op& heb,&zul&je&dat&meteen&horen.&Je&moet&havisten&op& een&andere&manier&motiveren.&Gymnasiasten& letten&automatisch&op,&dat&is&lekker&makkelijk.&Op&

de&havo&moet&ik&ook&tijd&besteden&aan&onzin,& zoals&m’n&schoenen&of&m’n&haar.&Door&de& spanning&een&beetje&opP&en&af&te&bouwen& probeer&ik&ze&bij&de&les&te&houden.&Ze&zijn&niet& zo&goed&in&snappen&wat&belangrijk&is&en&wat& niet.&Zelfs&als&ik&de&dag&voor&een&toets& uitgebreid&samenvat&wat&belangrijk&is,&pikken& ze&dat&niet&vanzelfsprekend&op.”&

!

“Wat&ik&het&allermeest&mis?&Misschien&is&dat& wel&meneer&De&Jong&de&roostermaker,&vanwege& de&KProosters&hier.&Ook&omdat&hij&gewoon&een& beetje&met&je&meedenkt,&hier&is&dat&niet&zo&heel& erg&het&geval.&Wat&betreft&de&leerlingen&is&het& grootste&gedeelte&vergelijkbaar.&Je&hebt&wel&wat& meer&uitschieters&op&het&Erasmiaans,&van&die& briljante&leerlingen,&zoals&die&jongen&die&zelf& een&klavecimbel&maakte.&Die&heb&je&hier&wat& minder,&hoewel&het&trouwens&veel&broertjes&en& zusjes&van&Erasmianen&zijn,&hoor.&Qua&karakter& kun&je&misschien&zeggen&dat&Erasmianen&wat& meer&overtuigd&zijn&van&zichzelf.&Jullie&denken& wat&sneller&dat&je&gelijk&hebt.&Is&ook&wel&vaak& zo,&hoor.”&

! !

REPORTAGE

Frédérique Bienfait & Sonny F. de Jong

Geen$sms$op$het$Libanon$

In&het&andere&gebouw&lopen&we&even&langs&de& kantine.&Erasmianen&houden&erg&van&zoete& delicatessen:&een&wafel&met&honing,&een& appelAlap.&Wat&eten&Libanezen?&De&medewerker& van&de&catering&somt&op:&broodje&kip,&broodje& gezond,&broodje&bapau,&broodje&kaas,&broodje& Ailet,&tosti.&Duidelijk.&Het&zijn&broodeters.&Ze& hebben&zeker&extra&koolhydraten&nodig&voor& dat&pragmatisch&onderwijs.&

!

Op&zoek&naar&het&kamertje&van&de& rector&vraag&ik&per&sms&waar&we&heen& moeten.&De&conciërge&marcheert& direct&naar&ons&toe.&“Geen&telefoon& hier,&anders&pak&ik&‘m&af.”&Mag&je&hier& niet&bellen?&Het&is&toch&niet&meer&de& jaren&vijftig?&En&dan&het&Erasmiaans& ervan&beschuldigen&dat&alles&er&al&jaren& hetzelfde&gaat.&We&stoppen&onze&telefoons&maar& weg.&Anders&belanden&we&straks&nog&in&die& Mexicaanse&gevangenis.&

!

14

REPORTAGE

Frédérique Bienfait & Sonny F. de Jong

“

15

! !

!

Op#de#kof)ie#bij#de#Baas#

De%rector%van%het%Libanon,%Erik%Zevenbergen:% “Eigenlijk%is%het%al%heel%lang%zo%dat%Erasmianen% naar%het%Libanon%stromen.%Jullie%hebben% misschien%gehoord%dat%meneer%Scharff%voor% mij%hier%rector%was.%Ik%weet%dat%er%toen% afspraken%zijn%gemaakt%over%dit%onderwerp.% Het%Libanon%staat%niet%zo%ver%af%van%het% Erasmiaans,%qua%leerlingpopulatie,%qua%sfeer% enzovoorts.%Bovendien%konden%wij%die% leerlingen%wel%gebruiken.%Per%jaar%krijgen%wij% wel%een%klas%met%leerlingen%van%het% Erasmiaans.%Dat%ging%niet%altijd%even%goed.% Twee%jaar%geleden%hadden%we%een%lichting%met% leerlingen%die%dachten:%ik%heb%het%Erasmiaans% misschien%net%niet%gehaald,%maar%dat%Libanon% lukt%me%dan%zeker%wel.%Met%zo’n%instelling%en% met%die%air%van%‘ik%kom%van%het%Erasmiaans’% ging%dat%niet%helemaal%goed.”%

! ! Het Erasmiaans zal zichzelf ! ! van binnenuit vernietigen. !

Leerlingen%stappen%niet%altijd%noodgedwongen% over.%Chloé%(echte%naam%bij%redactie%bekend)% ging%in%2011%vrijwillig%van%het%Erasmiaans% naar%het%Libanon.%Ze%wees%een%interview%af:%“Ik% ga%niet%meewerken%aan%dingen%van%het% Erasmiaans.%Het%Erasmiaans%zal%zichzelf%van% binnenuit%vernietigen.”%Blijkbaar%is%er%iets%op% school%wat%sommige%leerlingen%niet%uit%kunnen% staan.%Tijdens%het%interview%met%de%rector% kwam%toevallig%haar%verhaal%ter%sprake:%“Chloé% is%een%heel%slimme%leerling.%Ze%voelde%zich% destijds%niet%thuis%in%de%docentgestuurde% lessen%op%het%Erasmiaans.%Ze%moest%–% gechargeerd%gezegd%–%alleen%maar%naar%de% leraar%luisteren.%Haar%wens%om%zelf%actief%te% worden,%dingen%te%onderzoeken%en% projectmatig%dieper%op%de%stof%in%te%gaan,%daar% kwam%niets%van%uit%op%het%Erasmiaans.%Het% ging%zelfs%zo%ver%dat%een%meisje%in%haar%klas% strafwerk%kreeg,%waarop%zij%zei:%‘Mag%ik%dat%

ook%maken,%want%dan%heb%ik%wat%te%doen.’%Op% het%Libanon%werd%ze%wél%heel%erg%uitgedaagd.% Ze%kon%outWofWtheWbox%en%zelf%nadenken.% Bovendien%zei%ze%dat%ze%harder%moest%werken.% Bij%het%Erasmiaans%haalde%ze%met%twee%vingers% in%haar%neus%negens%en%tienen,%maar%hier,% hoewel%ze%meer%deed,%haalde%ze%achten.%De% veronderstelling%dat%je%op%het%Erasmiaans%heel% hard%moet%werken%en%bij%ons%het%met%minder% werk%ook%wel%haalt,%die%bleek%niet%te%kloppen.”% We%kijken%elkaar%aan.%Zou%meneer% Zevenbergen%soms%nog%nooit%een% handelingsdeel%Grieks%gemaakt%hebben?%

!

Zevenbergen%neemt%een%slok%thee.%We%vragen% hem%hoe%overstappers%begeleid%worden.%“We% maken%ze%vanaf%het%begin%af%aan%duidelijk%dat% het%hier%niet%makkelijker%gaat%worden.%Ook% hier%moet%je%aan%de%bak.%Nog%voor%de%eerste% schooldag%hebben%ze%al%een%gesprek%achter%de% rug%met%de%teamleider,%die%er%soms%leerlingen% bijhaalt.%We%zoeken%een%soort%buddysysteem% om%de%overgang%sociaal%gezien%een%beetje%te% begeleiden.%We%horen%vaak%van%de%leerlingen%–% hoewel%dat%beeld%gekleurd%kan%zijn,%want%als%je% ergens%weggaat,%heb%je%daar%een%negatief%beeld% bij%–%dat%ze%heel%goed%worden%opgevangen%en% dat%de%sfeer%hier%een%vooruitgang%is.%Soms% hebben%ze%het%gevoel%dat%ze%harder%aan%het% werk%moeten,%of%meer%verschillende%dingen% moeten%doen.%Ze%worden%in%ieder%geval%goed% begeleid,%er%wordt%verteld%wat%ze%kunnen% verwachten,%ze%worden%rondgeleid.%We% proberen%ze%een%beetje%het%gevoel%te%geven%dat% ze%welkom%zijn.”%

!

! ! ! ! ! ! ! ! !

schrift.’'In'deze'tijd'hoor'je'geprikkeld'te' worden'om'op'ontdekkingsreis'te'gaan'in'je' examenstof.'We'willen'in'alle'opzichten' voorkomen'dat'leerlingen'beperkt'worden' door'wat'een'leraar'op'een'bord'wil'schrijven' en'uit'het'boek'wil'voorlezen.”'

!

REPORTAGE

Frédérique Bienfait & Sonny F. de Jong

De'boodschap'van'Erik'Zevenbergen'is'dus' dat'het'klassieke'onderwijs'–'waarbij'de'docent' “Vaak'hoor'je'dat'deze'scholen'qua'sfeer'niet'zoveel' de'leerroute'uitzet'–'niet'meer'van'deze'tijd'is.' voor'elkaar'onderdoen.'Zeker'sociaal'gezien.'Als'je' Een'interessante'gedachte,'maar'het'roept'ook' kijkt'naar'de'inrichting'van'de'leskant,'zijn'er'wel' vragen'op.'Na'het'interview'besluiten'we' duidelijk'verschillen.'Het'Erasmiaans'hecht'zich' eventjes'langs'meneer'Scharff'te'lopen.'' heel'erg'aan'oude'normen'en'waarden.'De'docent'is' in'de'les'ontzettend'dominant.'Centraal'staat'de' Op#de#kof)ie#bij#de#andere#Baas# kennisoverdracht.'Ik'spreek'weleens'met'meneer' “De'leraren'op'het'Libanon'doen'dus'een'stapje' Dupon'en'die'zegt:'“Het'Erasmiaans'doet'al'650' achteruit,'maar'jongens,'kom'op'nou.'Onze' jaar'hetzelfde'en'zal'dat'ook'nog'650'jaar'blijven' eersteklassers'zijn'twaalf'jaar,'misschien' doen.”' dertien.'En'op'het'gymnasium'hebben'we'dan' Kijk'eens'hoe'de'wereld'in'twintig'jaar'veranderd' is.'Die'klassieke'vorm'van'scholen'past'volgens'ons' nog'niet'de'slechtste,'hoor,'maar'ze'moeten'zes' niet'meer'in'deze'tijd.'Op'het'Libanon'werk'je'veel' uur'per'dag'naar'school'en'dan'verwachten'we' dat'dat'allemaal'zelfstandig'werken'wordt?'Dat' projectmatig.'Met'aardrijkskunde'ga'je' ze'dan'niet'in'slaap'vallen,'spelletjes'gaan'doen' daadwerkelijk'een'dag'het'veld'op.'Met'wiskunde' visualiseer'je'een'afgeleide'functie'met'z’n'allen'op' of'wat'dan'ook?'Laten'we'een'keer'eraan' een'rij.'Dat'is'heel'anders'dan'het'Erasmiaans,'waar' geloven'dat'je'tussen'je'elfde'en'zeventiende' gewoon'een'leraar'nodig'hebt'die'zegt:'‘Morgen' alles'draait'om'klassieke'kennisoverdracht'en'een' doe'je'dit'en'overmorgen'doe'je'dat.’'Dat'is' krijttekening'op'het'bord'het'pragmatische' inderdaad'al'honderd'jaar'zo,'maar'dat'is'niet' hoogtepunt'is'van'de'les.'Maar'dat'zit'in'de'genen' een'bewijs'dat'het'slecht'is.'Ik'geloof'heilig'dat' van'het'Erasmiaans.”' tachtig'procent'van'de'leerlingen'tussen'de'elf' Onze'school'lijkt'dus'een'beetje'ouderwets'te'zijn,' en'achttien'jaar,'die'vakken'moeten'doen'die'ze' maar'je'kunt'leerlingen'toch'niet'met'een'projectje' niet'gekozen'hebben,'op'een'moment'dat'ze' leren'differentiaalvergelijkingen'te'maken?' niet'gekozen'hebben,'van'een'leraar'die'ze'niet' Zevenbergen'reageert'met'een'lach: gekozen'hebben,'met'dertig'leerlingen' “Alleen'al'die'vraag'is'zo'typerend'voor' tegelijkertijd'ook'nog,'dat'zij'niet'de'discipline' Erasmiaans'gedachtegoed.'Een'project'hoeft' hebben'om'dat'verstandig'bij'te'houden.'Op' niet'gelijk'te'staan'aan'een'papieren'werkstuk.' leerplichtige'leeftijd'vind'ik'het'heel'normaal' Dat'begrip'is'veel'ruimer.'Een'docent'wiskunde' en'ook'gezond'dat'leerlingen'iets'doen,'omdat' bij'ons'heeft'een'manier'gevonden'om' de'leraar'dat'zegt.'Ja,'dat'is'al'honderd'jaar'zo,' afgeleide'functies'uit'te'beelden,'ze'kan'via'de' maar'er'is'blijkbaar'een'reden'voor'dat'het'niet' iPad'individueel'opdrachten'aan'leerlingen' verandert.”' geven'en'ga'zo'maar'door.”'We'zijn'nog'niet' Of'het'Libanon'een'tweedegraads[vwo[schooltje' helemaal'overtuigd.'“Het'gaat'erom'dat'wij'ons' of'een'verborgen'hemel'is,'mag'je'zelf'weten.'Wij' onderscheiden'van'een'situatie'waarin'de' sluiten'onze'dag'af'met'iets'wat'al'honderd'jaar' leraar'zegt:'‘Ik'begin'nu'met'hoofdstuk'2,'let'op,' te'koop'is'in'de'Cantina:'een'lekkere'appel\lap. want'daar'komt'het'en'schrijf'het'over'in'je'

!

!

!

!

16

QUOTES

lerarenquotes Wildhagen

Het trieste moment breekt aan; het is weekend.

Kan iemand het opstel van *afwezige leerling* meenemen en aan hem geven?

Renes

(niemand steekt z’n vinder op) Heeft-ie geen vrienden? Groot0Landeweer

Dane

voor een lofrede op pizza: zie pagina 33

Hoe strakker, hoe lekkerder! En dat is gewoon een muzikale gedachte.

Als je door een verhaal over China heen praat, is het nog oké, maar als ik over restaurant Da Michele praat, wil ik dat jullie zwijgen. Wildhagen

Pieter, niet op je tas kauwen!

Botke

! Lagoutte0 leerling0 Lagoutte

door een roosterwijziging zitten we in lokaal 1.10 Als je nou niet stopt met klieren … Word ik naar 1.10 gestuurd. Nee maar, hij heeft humor!

! Wildhagen

Wildhagen

Geestelijk absenten ook maar even noteren.

De moraal van het verhaal is: soms kan een functie zijn eigen asymptoot snijden.

schrijft een som vrij hoog op het bord Dit is hogere wiskunde, jongens, ik kan er net bij.

Van00Vliet

! Wildhagen 17

een leerling vraagt of hij als derde naar de wc mag Nee, anders krijgen we een overstroming.

!

Wildhagen

Meneer, wat bedoelen ze met ‘ligt deze constructie toe?’ Dan moet je een lampje meenemen en erop schijnen.

Wildhagen Dane

Wie gaat spreekwoordelijk voor ons deze kentheoretische kastanjes uit het vuur halen?

! Wildhagen

Wildhagen*pakt*zijn*bordpasser,*waarin*een*krijtje*zit* Kijk,&die&komt&nog&uit&het&krijt. Brouwer

Dijksman

Ernst

Nee, ik geloof niet in pinguïns.

Botke) leerling) Botke

Schrijven, kreng!

Dus mevrouw Van Wasbeek is ziek? Yes! Dan heb ik twee gymzalen. Renes

leerling)

Mijn leeftijd is een priemgetal.

QUOTES

leerling)

Poepseks! Pardon?! Dit soort woorden wil ik hier niet horen. Maar dat is vrijheid van … eh … gevoel! Wil je dan ook horen wat ik allemaal gedaan heb?

leerling) Dane

Wildhagen

Mensen hebben verstand. Honden niet, want die stinken.

Meneer, wat betekend ‘Mulaed’? Er staat ‘invloed’. Dit is een i. Het puntje is gelijk ook een n. De v is een beetje gekanteld. De l en de o staan een beetje dicht bij elkaar, maar de andere letters zijn toch prima te lezen?

Deze grafiek gaat wild op en neer, maar niet zo wild als meneer Wildhagen. 18

!

QUOTES

Van$Dijk

Die van mij is langer dan die van Klees. (ging over een veer)

Heyman

Zoals altijd, oefening baart kunst. En kinderen.

Van$Dijk Dane

Onthoud: zonder Arabieren geen Doppio!

Toen de starwarsfilms uitkwamen, zat jouw vader nog te oefenen.

Dijksman

! Wildhagen$ ! ! Wildhagen

schrijft op het bord Kijk, spiegelei! schrijft vervolgens sin(t) + π t op. Voor 5 december. Met worteltaart! schrijft op √π

de redactie legt de grappen links hiervan even uit:! • een y in spiegelbeeld is !

!

• sinus van t plus pi maal t levert iets op wat lijkt op Sint en Piet.!

!

• π = pi ≈ pie = taart in het engels. Neem de wortel van π en je hebt worteltaart.

Je liegt tegen je moeder, niet tegen mij!

Sluimer

Lagoutte

Sluimer$

!

leerling$ Sluimer$

Die iPad is een soort snoeppot waar je vanaf moet blijven. Hij heet Henk! Je moeder heet Henk.

! Lagoutte

19

Je bent stoer, je bent mooi, maar je bent een pain in the ass.

na het verbeteren van een leerling: Ja, dit jaar ga ik mierenneuken.

leerling$

Het is vervelend als je je iPad vergeet op te laden

Sluimer$

Ja, maar voor dat soort problemen is niemand gevoelig. ‘Wat vind je van deze auto?’ ‘Ja, als ik er geen benzine in gooi, dan doet-ie het niet.’

!

Renes+

Nu ben je wildkletser én wildplasser! hoezo dat nou weer? Nou, ik vond je net behoorlijk zeiken.

!

leerling+ Renes+

! Dane

Wat ik niet leuk vind, toont een gebrek aan smaak. Die mensen moeten de gevangenis in.

Dane

over het gelijknamige liedje Belachelijk, ‘Do they know it’s Christmas’. Do they know it’s Suikerfeest? Sluimer

Heyman

QUOTES

Esquivias

Doe die telefoon is uit, joh. Het is gewoon je moeder die zit te zeiken dat je kamer een zootje is.

De antwoorden zijn: oui non non oui non oui. Ja, klinkt net als een soort

Renes

Je moet een allochtoontje lager zingen

surrealistisch toneelstuk. Dane

Kaping NOS-journaal? Een soort

polderterrorisme was het. De+Wit

Juno probeert haar man Jupiter onder de toom te houden.

Van+Etten

Klees

Van+Bossum

Willen jullie helpen met hart snijden en bloeddruk meten van kleine kindertjes?

Om maar eventjes op jou over te geven.

De persoonsvormen ga ik even met een vierkantje omcirkelen.

! Dane

over het Nederlandse leger De Batavieren waren nog sterker met hun pijlen en bogen dan wij nu zijn. 20

Dasha Fedorushkova & Frédérique Bienfait

INTERVIEW

!

The Movie Brothers de filmmaker en zijn kleine broertje ,Max’

,Sev’

De#meeste#Erasmianen#kennen#ze#wel:#de# gebroeders#Latyšov,#die#zich#al#vele#
 prijzen#van#het#EFF,#NFFS#én#interB nationale#festivals#meester#hebben# gemaakt.#De#Tolle#Lege#is#zeer#benieuwd# naar#deze#tweelingbroers,#die#vaak# onafscheidelijk#in#de#schoolgangen#te#zien# zijn,#en#besloot#hen#te#interviewen.#

“

Sev$en$Max$lachen$een$beetje$en$kijken$elkaar$ ongemakkelijk$aan.$$ Max#(stoot$zijn$broer$aan):#Jij#bent#de# -ilmmaker,#antwoord#jij#maar!# Sev#(quasi<serieus):##Waar#zal#ik#beginnen?# Hmmm…#Het#begon#allemaal#bij#mijn# geboorte…#(Max$trekt$een$vies$gezicht)$Een#paar# 21

Grappig hoor, die titel van het interview, maar het is niet zo dat hij de filmmaker is en ik zijn kleine broertje!

!

‒ Max

jaar#geleden,#in#de#tweede,#was#er#een# -ilmproject.#Ik#wilde#er#iets#mee#doen,#dus#ik# besloot#een#animatie#te#maken#over#hoe#ik# dingen#presenteer.#Zo#begon#het#een#beetje#voor# mij,#want#ik#vond#het#leuk#en#ik#wilde#er#graag# nog#iets#mee#maken.”# Toen#werd#hij,#mijn#broertje#dus#(Max$grinnikt),# meegesleept#door#mij#en#gingen#we#samen

Dasha Fedorushkova & Frédérique Bienfait !

We)werden)gestimuleerd)en)geholpen)door) vader,)die)vroeger)in)de)4ilmbranche)zat.)Als)wij) bijvoorbeeld)toevallig)allebei)moesten)acteren,) drukt)hij)op)de)knop)van)de)camera)voor)ons.) Daarnaast)hielp)hij)ons)ook)met)het)organiseren) van)dingen)en)het)leren)werken)met)de) programma’s.)

Sev:)Het)begon)allemaal)toen)ik)op)de)wc)zat…)) Max)(lachend):)We)hebben)geprobeerd)een) script)te)schrijven)door)er)echt)voor)te)gaan) zitten,)maar)dat)lukt)echt)niet.) )Sever'(serieus):))Nee,)een)idee)voor)een)4ilm)kan) je)zo)overvallen.)Soms)krijg)ik)ook)weleens)een) idee)op)school.)Pas)als)we)een)echt)goed)idee) hebben,)werken)we)het)uit.))

Ik:)Jullie)schrijven)het)script)dus)samen,)gewoon) Ik:)Jullie)hebben)een)FacebookB)en)YouTubeB zelf?) account,)“SeverMaxBrosStudios”.)Zien)jullie)daar) toekomst)in?) Max'(geïrriteerd):)Voor)de)duidelijkheid,)we) doen)wel)echt)alles)samen.)Het)is)niet)zo)dat)hij) Max'(aarzelende)blik)naar)zijn)grote)broer):))We) de)4ilmmaker)is)en)ik)zijn)kleine)broertje)(lacht) maken)de)4ilms)en)dan)zetten)we)ze)op)Facebook) geforceerd).)Heel)grappig)hoor,)de)titel)van)het) en)YouTube)zodat)mensen)ze)kunnen)zien.)) interview.) Sev)(onderbeekt)Max):)Op)Facebook)is)het)echt) Sev)(valt)hem)bij):)Heel)irritant)–)omdat)ik)ouder) ons)werk)geworden,)zodat)mensen)ons)kunnen) ben,)gaat)de)aandacht)vaak)naar)mij)toe.) vinden.”)(broers)beginnen)te)lachen))“Bel)nu) naar…”) Ik)(tegen)Max):)Heb)je)vaak)wel)het)gevoel)dat)je) Ik:)Dus)niet)via)social)media,)zoals) vele)bloggers)populair)zijn) geworden?) Sev)en)Max)schudden)hun)hoofd.) Max:)Dat)is)echt)heel)moeilijk.) Sev:)Daarnaast)is)het)alleen)voor) onnozele,)domme)dingen) (mompelt))wat)wel)iets)voor)mij) is…)(Max)lacht).)Maar)het)liefst) worden)we)wel)regisseur,)acteur,) alles.)Maar,)we)gaan)wel)iets) alternatiefs)studeren,)voor)het) geval)dat)het)niet)lukt.) Ik:)Dus)niet)naar)de) 4ilmacademie?)

INTERVIEW

animaties)maken,)en)later)gingen)we)over)tot) het)maken)van)echte)4ilms.)

in)de)schaduw)van)je)oudere)broer)staat?) Sev)(antwoordt)voordat)Max) iets)kan)zeggen):)Ja,)dat)heb)ik) ook)en)ik)vind)het)zelf)wel) vervelend.) Ik:)Vergelijken)ze)jullie)ook) cijfermatig)bijvoorbeeld?)) Max:)Ja,)nou,)meestal)heeft)hij) de)betere)cijfers,)dat)is)heel) irritant.)(Sev)lacht)hard).)Zelfs) onze)ouders)vergelijken)ons!)) Ik:)Zeggen)ze)wel)eens)“Sever) de)Tweede”)tegen)je?)) Max'(pokerface):)Ja,)om)de)dag.))

Max)(trekt)een)walgend)gezicht)en)mompelt):) Nee,)het)is)echt)slecht)daar.)

Sev)(valt)hem)lachend)bij):)Ja,)er)zijn)genoeg) mensen)hier)op)school)die)“miniBSever”)tegen) Maxim)zeggen.)

Sev)(lacht)en)voegt)eraan)toe):)Ja,)we)hebben) toch)alle)kennis)al.)

Ik:)(tegen)Sever):)Hoe)is)het)om)de)hele)dag)je) kleine)broertje)achter)je)aan)te)moeten)slepen?)

Ik:)Waar)halen)jullie)de)inspiratie)vandaan)voor) jullie)scripts?))

Max)(puft)verontwaardigd):)Zeg,)ik)sleep)hém) heel)de)tijd)achter)me)aan! 22

INTERVIEW

Dasha Fedorushkova & Frédérique Bienfait Ik:$Hebben%jullie%vaak%ruzie?% Max:%Nee,%dat%valt%mee!%Je%hebt%andere% broertjes%die%veel%vaker%ruzie%hebben.% Sev:%Ja,%het%valt%wel%mee.%Het%zijn%vooral%leuke% ruzies,%op%een%rare%manier.%Ze%worden%wel%goed% opgelost.% Max:%Ja,%dan%gaan%we%stoeien%ofzo.% Ik:%Maar%vroeger%was%het%dus%meer%dat%jij%je% broertje%hielp,%Sever,%maar%nu%staat%hij% zelfstandiger?%% Sev$(heel%serieus):%Ja,%inderdaad.%Vroeger%was% het%wel%zo%dat%ik%besprak%met%hem%hoe%hij% dingen%moest%doen,%en%zo%ontwikkelde%hij%zelf% ook%zijn%eigen%manier%van%wat%hij%leuk%vond%om% te%doen.%Nu%doet%hij%ook%zelf%dingen%–%ik%ook,% maar%we%doen%nog%steeds%veel%dingen%samen.%% Ik:%Hebben%jullie%bepaalde%regels%op%school?% (tegen%Sever)%Mag%jouw%broertje%je%zomaar% aanspreken%op%school%als%je%met%andere%mensen% staat%te%praten,%of%moet%hij%wachten%tot%jij%alleen% bent?% Sev$(stamelend):%uhm…%ja,%nee….%uhm…%wat%is% dat%nou%weer%voor%een%rare%vraag!%Nee,%dat% hebben%we%niet,%we%slaan%elkaar%gewoon%als%we% elkaar%tegenkomen%in%de%gang.% Ik:%En%gaan%jullie%wel%eens%met%elkaars%vrienden% om?%% Sev:%Max%meer%met%die%van%mij%dan%ik%met%die% van%hem.%%Die%van%hem%zijn%irritanter%(Max%knikt% heftig%met%zijn%hoofd)%–%dat%vindt%hij%zelf%ook!%%

spoedcursus film tip 1 tip 2 tip 3 tip 4 tip 5

Sev:%Dom.%Er%zijn%veel%te%veel%stereotypen,% vooral%in%negatieve%zin.% Max:%Ik%vind%dat%mensen..%uhm…%niet%nadenken% over%de%relaties%met%Rusland.%Ze%beseffen%niet% wat%er%echt%gaande%is,%maar%denken%alleen%aan% wat%er%vroeger%was,%in%de%Koude%Oorlog.% Sev%(een%grapje%makend…%denk%ik):%Dat%is%dus%de% fout,%wij%zijn%veel%te%sterk%voor%hun.%% Ik:%Zijn%jullie%van%plan%daar%later%te%gaan% wonen/studeren?% Max:%Nee.%

Max:%Ja,%dat%vind%ik%ook!%

Sev$(aarzelend):%Ja,%misschien%iets%opnemen% voor%een%Rilm%ofzo…%

Ik:%Wat%vinden%jullie%van%de%situatie%in%Rusland?%

Max%(vastberaden):%Nee.%Niet%wonen.%

Sev$en$Max%(grinniken):%Tja,%de%situatie%in% Rusland…%Ja,%in%Rusland%zelf%is%de%situatie%wel% goed!%%

Ik:%Dus%dan%kiezen%jullie%toch%liever%voor% Nederland?%

Ik:%Wat%vinden%jullie%van%de%manier%waarop%er% tegen%Rusland%wordt%aangekeken?%

23

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Sev:%Nee.% Max$(lachend):%Nee,%Nederland%wordt%het%ook% niet.%Dan%gaan%we%nog%liever%naar%Rusland!

Wouter van Wessel

Verre van excellent In 2013 won het Erasmiaans het predicaat ‘Excellente school’. In 2014 niet.

De%ochtend%begint%met%een%uur%geschiedenis.% Lekker%wakker%worden%is%het%niet,%want%met% de%iets%te%drukke%docenten,%het%zal%wel%door% een%overdosis%kof=ie%komen,%is%geschiedenis% altijd%chaotisch.%Verhalen%worden%van%achter% naar%voren%vertelt,%aantekeningen%komen%in%de% meest%rare%volgorde%op%je%af,%om%over%alle% zijpaden%nog%maar%niet%te%spreken.%Het%is%een% ramp.% %Ondertussen%vliegen%de%stencils%je%om%de%oren.% Ik%zweer%het,%aan%het%einde%van%de%les%kom%je% zo%ongeveer%met%een%hele%boom%aan%papier% naar%buiten.%% %Tijdens%de%toetsen%is%het%trouwens%het% tegenovergestelde.%Even%de%toets%kopiëren?% Nee%joh!%We%schrijven%het%wel%op%het%bord.%Zou% zonde%zijn%van%al%dat%papier.%Gelukkig%heb%je% altijd%nog%de%bronnen,%die%uiteraard%wel% moeten%worden%gekopieerd.%Heel%nuttig%is%dat% niet,%want%iets%herkennen%in%dat%grijze,%verre% van%leesbare%vlak,%lukt%niemand.%

!

Uiteindelijk%gaat%de%bel.%Iedereen%staat% uitgeput%op%en%loopt%door%naar%Nederlands.%De% tweede%nutteloze%les%van%de%dag.%Je%legt%je%boek% op%tafel,%schrijft%het%nummer%van%de%opdracht% op,%draait%je%om%en%de%rest%van%de%les%heb%je% interessante%gesprekken%over%je%training%gister.% Aan%het%einde%van%de%les%heeft%de%docent%je% niks%nieuws%geleerd%en%had%je%net%zo%goed% thuis%kunnen%blijven.%

!

Na%de%pauze%heb%je%Engels.%Nutteloze%les% nummer%drie.%Iemand%moet%voor%de%klas%gaan% staan%om%te%vertellen%over%het%nieuws,%maar% aangezien%iedereen%het%te%druk%had%met%South% Park,%heeft%niemand%enig%idee%van%wat%er%nu% weer%in%Parijs%is%gebeurd.%Uiteindelijk%gaat%het%

over%je%training%gisteren.%Maar%aangezien%je%dat% al%bij%Nederlands%had%besproken%is%het%enige% verschil%nu%dat%het%in%het%Engels%is.%

!

Tegen%kwart%over%elf%heb%je%dan%eindelijk%je% eerste%nuttige%uur:%een%tussenuur.%Op%je%gemak% loop%je%naar%de%Coop.%Daar%haal%je%iedere%week% pepernoten,%want%ja,%Sinterklaas%kan%niet% vroeg%genoeg%beginnen.%Je%loopt%rustig%terug% naar%school,%gaat%in%de%Cantina%zitten%en% verliest%tot%je%grote%spijt%een%potje%Zweeds% pesten.%%

DISCUSSIE

!

!

Om%twaalf%uur%is%het%eindelijk%pauze.%En%zelfs% die%is%verre%van%excellent.%Iedereen%rent%naar% buiten%om%even%te%roken.%De%poging%van%school% om%het%roken%te%stoppen%was%natuurlijk% kansloos.%Want%nu%staat%iedereen%voor%de% hoofdingang%te%paffen,%lekkere%reclame.%Het% mooiste%is%nog%wel%dat%niet%alleen%de% leerlingen%voor%de%school%hun%geld%staan%te% verbranden,%maar%ook%docenten.%En%nog% mooier%is%dat%het%in%harmonie%gebeurt.% Docenten%staan%gemengd%door%de%leerlingen% heen,%en%in%plaats%van%ze%erop%wijzen%dat%roken% niet%goed%voor%je%schijnt%te%zijn,%geven%ze%zelfs% een%sigaret%weg%aan%die%of%geen.%Want%als%ze% ons%tijdens%de%les%niks%kunnen%leren,%dan%maar% in%de%pauze%laten%zien%hoe%je%fatsoenlijk%rookt.% Excellent%inderdaad.%

!

Na%de%korte%pauze%loop%je%door%naar%je% volgende%pauze.%Wiskunde.%Het%is%een% herhaling%van%de%les%Nederlands%die%ochtend.% Alleen%is%je%gespreksstof%iets%anders.%Misschien% laat%de%docent%je%nog%een%opgave%maken,%maar% waarom%zou%‘ie?%Als%hij%je%een%paar%lessen%voor% de%toets%even%op%laat%letten,%haal%je%met%gemak 24

Wouter van Wessel

DISCUSSIE

!

25

die&zes&waar&iedereen&op&het&Erasmiaans,& inclusief&leraren,&voor&lijkt&te&gaan.&

! ! ! ! ! ! !

“

Eindelijk het eerste nuttige uur: een tussenuur.

Je&volgende&uur&is&natuurkunde.&Nutteloze&les& nummer&vijf.&Je&gaat&zitten,&slaat&je&schrift&open.& Ziet&dat&je&het&huiswerk&weer&niet&hebt& gemaakt.&Maar&het&maakt&toch&niet&uit,&want&je& had&er&toch&niks&van&begrepen.&Het&huiswerk& wordt&besproken,&er&worden&een&paar&vragen& gesteld&en&daarna&wordt&de&nieuwe&stof& uitgelegd.&Op&een&powerpoint&staat&letterlijk& alles&wat&de&docent&zegt.&Dat&een&PPT&(door& sommigen&uitgesproken&als:&puhIpuhItuh)&ter& ondersteuning&dient,&is&bij&veel&docenten&nog&

niet&duidelijk.&Maar&hierdoor&maakt&de&docent& zichzelf&wel&overbodig.&Gelukkig&maakt&het&je& niet&zoveel&uit,&want&de&les&is&toch&nutteloos.& Met&die&powerpoint&en&natuurkundeI uitwerkingen.nl&kun&je&alles&thuis&wel&doen& tegen&de&tijd&dat&het&nodig&is.& Eindelijk&is&het&weer&pauze&Je&loopt&naar&buiten,& steekt&je&zesde&peuk&van&vandaag&op,&en& realiseert&je&dat&je&nog&twee&uur&moet.&

!

Het&zevende&uur&heb&je&latijn.&Nutteloze&les& nummer&zes.&Je&gooit&je&baksteen,&ook&wel& bekend&als&het&woordenboek,&op&tafel.&Sinds&dit& jaar&wordt&bij&latijn&geen&les&meer&gegeven,&alles& wordt&verteld&in&Milmpjes&van&een&andere& docent.&Als&je&dan&thuis&maar&eens&besluit&om& het&Milmpje&te&kijken&vraag&je&je&af&waarom&er& überhaupt&nog&lessen&latijn&zijn.&Als&alles& aMhangt&van&een&Milmpje,&dat&je&toch&thuis&kijkt,& zit&je&inderdaad&voor&niks&in&de&les.&Alhoewel,

Wouter van Wessel

DISCUSSIE

!

soms&wordt&er&nog&wel&iets&nieuws&verteld&met& behulp&van&een&PowerPoint.&Oh&ja,&laat&maar,& daar&staat&toch&alles&in,&waardoor&je&het&ook& thuis&kunt&leren.&

!

Je&hebt&eindelijke&je&laatste&les&van&de&dag.&Het& probleem&van&laatste&lessen&is&alleen&dat&ze& altijd&zo&ongeloo@lijk&lang&duren&en&volledig& nutteloos&zijn.&Dat&ligt&natuurlijk&niet&aan&jou,& het&zijn&de&docenten&die&tegen&half&vier&niet& meer&in&staat&zijn&iets&te&doen,&immers&is&een& normale&negenCtotCvijf&werkdag&voor&hen&véél& te&lang.&& Maar&vandaag&blijft&het&daar&niet&bij,&want&als& je&ziet&dat&je&docent&gewoon&letterlijk&staat& voor&te&lezen&uit&een&…&voor%dummies%boek,&is& de&enige&vraag&nog&hoeveel&nuttelozer&je&dag& nog&kan&worden.&Doe&je&daar&gymnasium&voor,& om&voor&te&worden&gelezen&uit&een&goedkoop& voor%dummies&boek?&Een&interessante&vraag& stellen&heeft&ook&geen&zin,&aangezien&meneer&

zelf&nog&niet&bij&dat&hoofdstuk&was&met&lezen,& en&het&zelf&dus&ook&niet&weet.&Wat&is&het& onderwijs&toch&geweldig.& Het&wordt&tijd&om&het&onderwijs&te&verbeteren,& en&pas&als&dat&in&orde&is&moeten&we&gaan& nadenken&over&dingen&als&iPads&in&het& onderwijs.&De&docenten&zullen&beter&les& moeten&gaan&geven.&PowerPoints&zijn&niet&je& verhaal,&ze&zijn&een&hulpmiddel.&De&iPads&zijn& niet&het&doel,&maar&het&middel.&We&zitten&niet& op&het&Erasmiaans&om&lessen&te&volgen& waarvan&je&alles&thuis&kunt&doen.&Uitdagende,& interessante&en&inspirerende&lessen&zullen& moeten&worden&gegeven.&Iedere&Erasmiaan&is& in&staat&om&opdrachten&uit&een&boek&te&maken& en&het&zelf&te&leren.&Daar&zijn&de&lessen&niet& voor&bedoeld.&Docenten&moeten&zich&niet& vastklampen&aan&een&boek,&ze&moeten&ons& nieuwe&dingen&leren.&Weg&met&de&boeken.& Maar&of&al&die&stencils&van&geschiedenis&ons& weer&excellent&maken,&valt&nog&te&betwisten.&

26

Hélena van Houweninge

SATIRE

!

27

Hélena van Houweninge

SATIRE

!

28

Sonny Floyd de Jong

COLUMN

!

Wedijver om een spelletje

ROTTERDAM(–(Het(merendeel(van(de(Erasmianen(hee7(op(woensdag(14(januari( gestemd(op(de(leraar(van(het(jaar,(dat(wil(zeggen:(gekozen(uit(een(voorselecEe.(Wat( een(controverse(hee7(dit(spelletje(veroorzaakt(in(de(lerarenkamer.(Met(name(in(de( secEe(geschiedenis(zijn(werkrelaEes(onherstelbaar(vertroebeld:(hoe(kunnen(meneer( Dane((winnaar),(meneer(Hulst((genomineerd)(en(meneer(Van(Herwaarden((niet( genomineerd)(ooit(nog(in(hun(kabinet(samenwerken(zonder(elkaar(met(scheve(ogen( aan(te(kijken?( Vijf' jaar' geleden' kreeg' ik' als' eersteklasser' op' een' winterdag' een' stemformuliertje' in' m’n' handen' gedrukt.' Ik' had' de' keuze' uit' vier' docenten,'die'ik'elk'niet'kende.'Sindsdien'heb' ik'de'verkiezing'van'de'leraar'van'het'jaar'niet' meer' teruggezien.' Nu' –' vijf' jaar' later' –' probeert' een' clubje' van' zes' leerlingen' deze' ‘jaarlijkse’' verkiezing' weer' op' gang' te' brengen.'

!

Leek' het' voor' de' leerlingen' simpelweg' een' leuk' spelletje,' in' de' lerarenkamer' werd' deze' verkiezing' ernstig' serieus' genomen.' Jaloezie' en' ijdelheid' staken' de' kop' op.' Wie' het' klaslokaal' met' stemformulieren' betrad,' werd' terstond' verhoord' door' de' desbetreffende' docent:'‘Waarom'sta'ik'er'niet'op?’,'‘Hoe'is'die' voorselectie'tot'stand'gekomen?’,'‘Wat'doet'die' gek'op'deze'lijst?’'

!

Meneer' Van' Herwaarden' –' die' met' z’n' vinger' de'voorselectie'afging'–'zag'bij'de'H'alleen'zijn' collega' Hulst' staan.' Daarop' heeft' hij' met' een' woedend' gebaar' de' hele' stapel' stemL formulieren' boven' de' prullenbak' verscheurd.' Met'deze'handeling'heeft'hij'klas'4F'bijna'van' haar' stemrecht' ontdaan,' een' leraar' maatL schappijleer'nota'bene.'Zijn'commentaar:'“Het' is'onredelijk'om'op'grond'van'een'steekproef' van' dertig' leerlingen' tot' een' voorselectie' te' komen.' Hierdoor' is' het' een' gestuurde' verkiezing.' Dit' soort' verkiezingen' wordt' in' een' bananenrepubliek' zoals' Rusland' geL houden,' niet' op' het' Erasmiaans.”' Poeh,' poeh,' meneer' Van' Herwaarden' neemt' dit' wedL strijdje'wel'heel'serieus.' 29

fanatici in de verkiezing leraar van het jaar

Leraren' zijn' kuddedieren.' Meneer' Koster' schijnt'in'klas'5A'op'eigen'houtje'stemmen'op' meneer' Overheul' ongeldig' te' hebben' verklaard.'Het'gerucht'is'bevestigd'toen'bleek' dat' er' te' weinig' stemmen' van' deze' klas' zijn' geretourneerd.' Bovendien' lagen' in' de' prullenbak' van' lokaal' 2.30' inderdaad' resten' van' stemformulieren.' Blijkbaar' wordt' alles' in' de' strijd' gegooid' om' te' voorkomen' dat' concurrent–collega’s'winnen,'zelfs'als'ze'geen' les' meer' geven.' Reactie' van' Koster,' de' vermoorde'onschuld'spelend:'“Anders'hadden' jullie'ze'zelf'wel'ongeldig'verklaard,'toch?”'

! ! ! de lerarenkamer werd deze ! In ! verkiezing ernstig serieus genomen, ! ! jaloezie en ijdelheid staken de kop. ! !

Een' lerares' (naam' bij' de' redactie' bekend)' heeft'ons'persoonlijk'verzocht'haar'naam'van' de' stembiljetten' te' verwijderen.' “Toen' ik' op' mijn' vorige' school' won,' kreeg' ik' alleen' maar' commentaar.' Verwijten' als' ‘Wat% heb% jij% daar% nou% voor% gedaan?’% slingerden' collega’s' mij' naar'het'hoofd.'Zo'kinderachtig'was'het.”'

!

Leraren' bleken' inderdaad' fanatiek' op' het' strijdtoneel'om'de'titel'leraar'van'het'jaar.'Het' mag'een'wonder'heten'dat'de'organisatie'zich' niet' heeft' laten' verleiden' om' stemmen' te' verkopen.' Meneer' Ouwerkerk' had' een' goed' openingsbod:' honderd' stemmen' tegenover' een'punt'hoger'bij'onze'examens'biologie.

!

Toen'meneer'Melsert'daarvan'hoorde,'ging'hij' als' jaarleider' eroverheen' met' een' punt' bij' ál' onze' examens.' Kennelijk' baalde' hij' er' ?link' van' dat' hij' niet' genomineerd' was.' Toen' niemand'van'de'organisatie'op'zijn'bod'inging,' begon'hij'opeens'juist'de'betrekkelijkheid'van' zijn' nietAnominatie' te' benadrukken.' Hij' verloor' zich' in' sommetjes' en' cijfertjes.' Bloedserieus' rekende' hij' ons' voor:' “Je' moet' het' aantal' stemmen' eigenlijk' delen' door' het' aantal' leerlingen' dat' een' docent' heeft.' Een' classicus,' zoals' ik,' geeft' vier' lessen' per' week' per' klas.' Een' leraar' geschiedenis,' bijvoorA beeld,' geeft' er' maar' twee' per' klas,' dus' die' heeft' het' dubbele' aantal' leerlingen.' Ja,' dan' zou'ik'het'ook'wel'kunnen.”'

En de winnaar is…

!

Daarentegen'maakte'meneer'Hulst'juist'dankA baar' gebruik' van' de' oververtegenwoordiging' van' historici' in' de' voorselectie.' Hoewel' Melsert' dit' weet' aan' lesuren,' meende' Hulst' dat'het'iets'zei'over'het'karakter'van'docenten' geschiedenis.' In' de' strijd' om' de' stemmen' blufte' Hulst' bovendien:' “Stem' vooral' niet' op' mij,'want'ik'weet'toch'al'dat'ik'de'beste'ben.”' Dit' staaltje' van' hoogmoedswaanzin' kwam' hem' duur' te' staan.' Met' een' karige' gedeelde' vierde' plaats' legde' hij' het' af' tegen' meneer' Dane,'meneer'Dupon'en'meneer'Bank.'

! ! “ !Ik weet toch al dat ik de beste ben.” ! – meneer Hulst ! ! Meerdere'leraren'hebben'een'poging'gewaagd' om' zieltjes' te' winnen.' Mevrouw' Veneman' –' die' geen' schijn' van' kans' maakte' in' de' onderbouw' –' knipperde' een' paar' keer' met' haar'ogen,'toen'een'redacteur'vroeg'of'ze'een' charmeoffensief'was'begonnen'in'de'les.'“Zeg,' jij' hebt' nu' toch' een' MRAvergadering?”' Met' vlugge' stappen' haastte' ze' zich' naar' haar' kantoor'en'zette'het'bordje'op'‘niet'storen’.'

“Jeetje,'je'vraagt'hoe'ik'leraar'van'het' jaar'ben'geworden.'Dat'zou'ik'niet' zomaar'kunnen'zeggen.'Ik'ben'zelf'in' ieder'geval'heel'enthousiast'over'm’n'vak' en'over'de'wereld'die'aan'onze'voeten' ligt,'om'haar'te'begrijpen,'te'door? gronden,'mee'te'maken.'Dat'vind'ik'altijd' mooi'om'over'te'dragen'aan'leerlingen.' Of'het'nou'om'pizza'bij'Da'Michele'gaat' of'een'veldslag'in'een'pas'ergens'in' Griekenland'met'allemaal'Spartanen.'Ik' vind'het'gewoon'ontzettend'leuk.' Verdeling top vijf

!

Het' is' duidelijk.' De' personeelskamer' ziet' groen' van' jaloezie.' Kandidaten' proberen' met' allerhande' middelen' collega’s' buiten' spel' te' zetten.' Het' wordt' tijd' dat' onze' leerkrachten' de' lol' inzien' van' deze' verkiezing.' Uiteindelijk' gaat' het' niet' om' de' winnaar,' maar' om' het' doorbreken' van' de' onderwijskundige' sleur.' Aan' de' docenten' van' het' Erasmiaans' zou' ik' willen'zeggen:'relativeer!'

VERKIEZING

!

19%

23%

Dane Dupon Bank Hulst Ouwerkerk Crebolder Overig

10% 13% 11% 11%

12%

30

ENUNTIATIO

! !

Confirmatio* Electionis ! die$lunae$prima$mensis$secundi$anno$duo$milia$quindecim$ scriptores$optimates$actorum$diurna$nomine$Tolle$Lege$$ collegerunt$Roterodamo$Gymnasio$Erasmiano$ad$declarandum$

!

Joris Dane !

magistro$lege$electionis$scholae$titulum$

!

Magister Anni iure$ad$9inem$huius$anni$esse. 31

Kirti Soekaloe

Van Herwaarden denkt dat het Danes kapsel is

k Zal ik oo krulmaar een n? tang kope

SATIRE

!

32

Sarah Sramota

INTERVIEW

!

Lofzang op Da Michele !

Behalve'geliefd'geschiedenisleraar'is'meneer'Dane'fana2ek' lie4ebber'van'Italië'en'vooral'het'wereldberoemde'Italiaanse'gerecht'pizza.'Vol' trots'vertelde'hij'mij'in'een'interview'over'het'ontstaan'van'zijn'liefde'voor'het' gerecht'en'perfecte'pizza,'waarop'een'heuse'pizzaproeverij'volgde.''

!Kunt%u%voor%degenen%die%nooit%les%van%u%hebben%gehad%en%zich%tot%nu%toe%nog%niet%in%dit%gerecht% geïnteresseerd%hebben%in%het%kort%de%geschiedenis%van%de%pizza%vertellen?%

“De%Italiaanse%bakker%Raffaele%bakte%de%eerste%pizza%als%eerbetoon%aan%prinses%Margherita.%Hij% wilde%een%simpel,%maar%lekker%gerecht%maken.%De%ingrediënten%symboliseren%de%kleuren%van% de%Italiaanse%vlag:%de%tomatensaus%is%rood,%de%mozzarella%is%wit%en%de%basilicum%is%groen.%De% eerste%pizza%is%gebakken%in%sferen%van%Italiaanse%eenwording.%Bovendien%hebben%de%pizza’s%in% het%zuiden%een%slappe%bodem%en%de%pizza’s%in%het%noorden%een%hardere.”%

!

Waarom?%

“Dat%is%gewoon%zo.”%

!

Wanneer%is%uw%liefde%voor%pizza%begonnen?%

“Ik%heb%altijd%al%van%pizza%gehouden,%maar%het%eten%van%een%pizza%bij%Da%Michele%in%Napels% ongeveer%zeventien%jaar%geleden%bracht%een%eindeloze%gelukzaligheid%teweeg.%Bij%het%eten%van% de%pizza%margherita%daar%voelde%ik%een%achtbaan%van%emoties.%En%vooral%de%ambacht%is% bijzonder:%er%is%een%houtoven%in%het%midden%en%daaromheen%draaien%de%pizza’s%die%zelf%ook% om%hun%eigen%as%draaien%en%dat%ziet%er%uit%als%een%soort%heelal.%En%als%je%de%pizza%eenmaal% proeft,%beleef%je%de%ware%smaaksensatie:%de%tomatensaus%smaakt%nog%meer%naar%tomaat%dan% tomaat%zelf!%% Voor%Da%Michele%ligt%een%pleintje%en%de%geur%die%je%daarvandaan%ruikt%zorgt%voor%een%gevoel% van%intens%enthousiasme%en%soms%kijkt%er%dan%een%kok%naar%buiten%en%die%roept%dan%een% nummertje,%want%iedereen% staat%natuurlijk%buiten%te% wachten.%En%zelf%ben%ik% erg%Lilantropisch,%dus%ik% gun%iedereen%deze% fantastische%ervaring.”%

“

Pizza marinara de taal tot onmachtig communicatiemiddel makend lekker

Hoe%ziet%uw%perfecte%pizza%eruit?%

“Hoe%minder%ingrediënten,%hoe%beter.%Een%pizza%met%groenten,%artisjokharten%en%allemaal% toevoegingen%is%heiligschennis.%Je%zou%het%net%zo%goed%een%quiche%of%een%hartige%taart%kunnen% noemen,%want%het%is%geen%pizza%meer,%maar%een%heel%ander%product.%De%smaak%van%de%perfecte% pizza%zit%‘m%in%de%kracht%van%de%eenvoud.%Zelfs%de%pizza%marinara%van%Da%Michele%is%de%taal%tot% onmachtig%communicatiemiddel%makend%lekker!%Toch%moet%ik%toegeven%dat%ik%heel%erg%van% kaas%hou,%dus%soms%bega%ik%de%zonde%van%het%bestellen%van%een%pizza%margherita.%Een%slappe% bodem%vind%ik%het%lekkerst,%want%dan%kun%je%een%pizzapunt%oprollen,%zo%hoor%je%een%pizza% namelijk%te%eten.%En%er%moet%veel%olijfolie%op%pizza%zitten,%zodat%de%mozzarella%letterlijk%drijft% op%een%plas%van%olijfolie.” 33

Sarah Sramota !

“Mijn(mooiste(ervaringen(met(pizza(komen( uiteraard(uit(Italië,(maar(niet(alleen(uit(Da( Michele(in(Napels.(Ook(in(Rome(kan(ik(van( pizza(genieten,(want(daar(heeft(de(pizza(een( harde(bodem,(dus(dat(zorgt(voor(een(andere( smaaksensatie.(In(Alessio,(aan(het(strand(zit( pizzeria(Da(Pietro(en(daar(heb(ik(wel(eens( gepresteerd(een(pizza(margherita(als(voorG( gerecht(en(een(margherita(als(hoofdgerecht( te(nemen,(maar(dit(moet(je(er(niet(in(zetten(hoor!”(

!

Bestelt$u$weleens$pizza$in$Nederland?$

“Ik(bestel(eigenlijk(nooit(pizza,(want(dat(geeft(een(smaaktechnisch(probleempje:(de(geur(van(de( kartonnen(gaat(in(de(pizza(zitten(en(beïnvloed(de(smaak.(Daarom(krijg(ik(mijn(pizza(het(liefst( op(een(bord(in(een(restaurant.(De(lekkerste(pizzeria’s(in(Rotterdam(zijn(Angelo(Betti,(La(Pizza( en(O’Pazzo.”(

INTERVIEW

Wat$is$uw$bijzonderste$ervaring$met$pizza?$

!

Als$ik$zeg$pizza,$dan$zegt$u?$

“Dat(is(een(goeie,(ehm…”(

!

Zeg$het$eerste$wat$in$u$opkomt.$Als$ik$zeg$pizza,$dan$zegt$u?$

“NAPELS!”(

!

Vlak(nadat(het(interview(was(afgelopen(klopte(m’n( vriendin(Jentel(op(de(deur(met(een(groenGwitGrode( pizzadoos(waar(een(heerlijke(geur(vandaan(kwam(die(de( speekselklieren(deed(ontploffen.(De(pizzaproeverij(kon( beginnen.(Ik(had(namelijk(die(ochtend(via(thuisbezorgd.nl( een(vegetarische(pizza(met(talloze(soorten(groenten( besteld,(niet(wetende(hoe(negatief(meneer(Dane(opgesteld(stond(tegenover(rijkelijk(belegde( pizza’s(in(kartonnen(dozen.(Gelukkig(vond(hij(het(niet(erg(toen(ik(bekend(maakte(dat(het( geen(pizza(marinara(of(margharita(van(de(Da(Michele(was(en(nadat(hij(verzekerd(was(dat(er( geen(vlees(op(de(pizza(zat(en(hij(ons(écht(kon(vertrouwen,(nam(hij(blind(een(hap(van(de( pizza.(Het(was(de(bedoeling(dat(hij(zou(raden(welke(ingrediënten(op(de(pizza(zaten(en(zijn( mening(over(het(kartonnendoosgerecht(zou(geven.(Uiteindelijk(is(het(hem(gelukt(de( ingrediënten(op(één(na(moeiteloos(op(te(noemen,(wat(vrij(paradoxaal(is(aangezien(meneer( Dane(de(pizza(liever(zo(eenvoudig(mogelijk(heeft.(Gelukkig(viel(de(pizza(toch(in(de(smaak(en( hebben(we(alle(drie(een(zeer(aangenaam(tussenuur(gehad!((

34

Wouter van Wessel

VERSLAG

!

Battle of the bands Op%29%januari%vond%de%jaarlijkse%Battle%of%the%Bands%plaats.%Nog%nooit%was%het%zo'n%groot%succes!% We%hebben%genoten%van%meer%dan%tien%verschillende%optredens.%Tien,%op%elk%hun%eigen%manier,% geweldige%acts!%Van%rap%tot%pop,%en%van%mooi,%gevoelig%gitaarspel%tot%keiharde%scream.% Maar%Battle%of%the%Bands%zou%Battle%of%the%Bands%niets%zijn%als%er%geen%winnaar%was.%De%tweede% prijs%en%publieksprijs%werd%terecht%toegewezen%aan%Your%Moms%Favorite%Band,%die%met%Holy%Grail% van%Jay%Z%de%hele%zaal%omver%bliezen.%Maar%de%misschien%nog%wel%meer%terechte%eerste%prijs%was% voor%Cato%de%Beer%en%Sophie%Peters,%ook%wel%bekend%als%Sailing.%Met%hun%zelfgeschreven%nummer% Little%boy%B%versloegen%zij%zowel%met%hun%muzikaliteit%als%met%hun%performance%de%andere%bands.% Hoe zijn jullie een band geworden? “We%zaten%al%langer%samen%in%andere%bands,%maar%daar%kwam%uiteindelijk%niets%van%omdat%de% anderen%niet%vaak%konden%oefenen%op%hetzelfde%tijdstip%of%zo,%en%toen%besloten%we%om%maar%met% z'n%tweeën%door%te%gaan.”%

!

Waar komt jullie naam (Sailing) vandaan? “Nou,%ja,%dat%weten%we%zelf%ook%niet%helemaal,%haha.%Een%bandnaam%verzinnen%is%lastig,%en%deze% verzonnen%we%gewoon%ineens%en%toen%hebben%we%besloten%hem%te%houden.”%

!

Veel oefenen en gelijk eigen nummers schrijven, dan word je ook een band!

“

Hoe lang maken jullie zelf muziek? “We%zijn%eigenlijk%meteen%begonnen%met% eigen%liedjes%schrijven%en%daarna%hebben%we% pas%covers%gedaan,%omdat%we%graag%zelf%onze% eigen%muziek%wilden%maken.%Dus%we%schrijven% nu%ongeveer%een%jaar%of%twee%aan%onze%eigen% muziek.”%

!

Hoe hebben jullie Battle of the bands ervaren? “Het%was%super!%We%hebben%twee%keer%met%z'n%tweeën%als%Sailing%meegedaan.%Het%ging%heel%lekker% en%alles%ging%goed,%dus%was%het%heel%leuk%om%te%spelen.%En%winnen%was%ook%leuk,%vooral%omdat%we% ons%andere%liedje%toen%ook%nog%mochten%spelen.%Maar%aan%de%andere%kant%was%het%ook%heel%raar% omdat%dit%voor%ons%de%laatste%Battle%of%the%Bands%is,%omdat%we%volgend%jaar%van%school%af%gaan.”%

!

Wat kan er misgaan in een repetitie? “Soms%dan%komen%er%heel%veel%vrienden%bij%zitten%en%dan%is%de%focus%een%beetje%ver%te%zoeken,% haha,%dus%dan%gebeurt%er%niks.%En%soms%worden%we%uit%het%muzieklokaal%gegooid,%maar%verder% gaat%het%altijd%wel%prima.”%

!

Wat voor rare verhalen hebben jullie allemaal meegemaakt? We%hebben%onze%videoclip%opgenomen%in%een%32%meter%hoge%watertoren%in%Ouderkerk,%en%de% shots%dat%we%muziek%speelden%zijn%gemaakt%helemaal%bovenop%de%toren.%Dus%moesten%we%na% aVloop%het%drumstel%helemaal%van%boven%naar%beneden%vervoeren,%toen%moest%Cato%vijf%trappen%af% met%een%half%drumstel%om%haar%buik%gebonden%en%werd%Jill%bijna%van%de%trap%geslagen%met%een 35

foto’s: Hannah van der Sluijs

!

Hoe hebben jullie muziek ervaren op het Erasmiaans? Het'was'echt'geweldig.'Het'is'ten'eerste'zo'n'luxe'om'allemaal'instrumenten'en'een'oefenruimte'tot'je' beschikking'te'hebben'op'je'school,'daardoor'kunnen'we'vaak'oefenen.'En'ten'tweede'is'meneer'Groot' Landeweer'altijd'heel'enthousiast'over'ons'geweest'en'heeft'hij'ons'altijd'gestimuleerd'en'geholpen' met'onze'muziek.'

!

Welke tips zou je beginnende bands willen geven? Veel'oefenen'en'proberen'gelijk'eigen'dingen'te'schrijven,'anders'blijf'je'zo'in'covers'hangen.'En' daarnaast'gewoon'veel'plezier'maken.'

COLLAGE

!

bass.'En'Sophie'heeft'Isa'(de'Beer)'echt'in'haar'gezicht'geslagen'tijdens'het'opnemen'van'een' vechtscène.'Dat'shot'zit'nu'in'de'video.'Als'we'dan'pauze'hadden'omdat'de'batterij'leeg'was,'gingen'we' buiten'zitten'roken'met'drie'mensen'die'verkleed'waren'als'demonen,'dat'heeft'heel'veel'Fietsende' oude'mensen'de'schrik'aangejaagd.'

36

Mustapha Stittou

ARTIKEL

!

De troost van het pessimisme Als de dagen grijs zijn, is het verstandig om kleur in je leven te brengen, vooral als ‘Blue Monday’ net achter je ligt. De vader van de naarste dag van het jaar is de Britse psycholoog Cliff Arnall. In 2005 bedacht hij een indrukwekkende formule waaruit blijkt dat de maandag van de laatste volle week van januari de dag is waarop jij je het ongelukkigst voelt. In 2015 was dat 19 januari, dus als jij die dag een tikkeltje suïcidaal was – dat komt door de formule van Arnall, die voor De Tolle aangepast is voor middelbare scholieren: [W&+&(R&–&r)]&*&Sq& M*N& W&=&weer&&R&=&rapport&&r&=&cijfers&&S&=&Tijd&sinds&seksuele&activiteit& q&=&populariteit&&M&=&motivatie&&N&=&actiebereidheid Ter&bestrijding&van&‘Blue&Monday’&doet&een&update&van&je&playlist&wonderen.&Waarschijnlijk&is&de& verleiding&groot&om&te&kiezen&voor&populaire&upBtempo&liedjes&als&‘Happy’&van&Pharrell&Williams,& het&succesvolste&nummer&in&de&geschiedenis&van&de&Nederlandse&Top&40.&Dat&‘Happy’&invloed& heeft&op&het&humeur&van&luisteraars&blijkt&uit&YouTubeBLilmpjes&waarin&jongeren&wereldwijd& dansen&op&de&vrolijke&basriff.&Wat&de&Lilmpjes&echter&niet&tonen&is&hoe&het&de&dansers&vergaat&als& de&laatste&noot&geklonken&heeft:&diepe&neerslachtigheid.&Niet&onbegrijpelijk,&want&‘Happy’&is&als& suiker.&Het&liedje&geeft&korte&termijnbevrediging&en&na&de&‘sugar&rush’&daalt&het&geluksgevoel&tot& onder&het&nulpunt,&met&alle&gevolgen&van&dien.&Kies&daarom&voor&de&troost&van&het&pessimisme.& Optimisme&is&een&vuurpijl,&pessimisme&een&haardvuur.&De&Nederlandse&dichter&J.C.&Bloem&schreef& met&‘De&gelatene’&de&hoogmis&van&zwaarmoedigheid:&

!

Ik#open#'t#raam#en#laat#het#najaar#binnen,## Het#onuitsprekelijke,#het#van#weleer## En#van#altijd.#Als#ik#één#ding#begeer## Is#het:#dit#tot#het#laatste#te#beminnen.#

!

Er#was#in#'t#leven#niet#heel#veel#te#winnen.## Het#deert#mij#niet#meer.#Heen#is#elk#verweer,## Als#men#zich#op#het#wereldoude#zeer## Van#de#miljarden#voor#ons#gaat#bezinnen.#

!

Jeugd#is#onrustig#zijn#en#een#verdwaasd## Hunkren#naar#onverganklijke#beminden,## En#eenzaamheid#is#dan#gemis#en#pijn.#

!

37

Dat#is#voorbij,#zoals#het#leven#haast.## Maar#in#alleen#zijn#is#nu#rust#te#vinden,## En#dan:#'t#had#zoveel#erger#kunnen#zijn.#

Mustapha Stittou !

Schoolprestaties op Blue Monday (*) en andere dagen

ARTIKEL

7

6

5

4

2

1

0 ma

di

wo

do

vr

ma (*)

di

wo

do

vr

ma

gemiddeld cijfer van alle afgenomen toetsen die dag

Bloem(maakt(duidelijk(dat(jouw(ongeluk(in(vergelijking(met(anderen(peanuts(is.(Laat(je(rapport( te(wensen(over?(So(what!(Is(je(populariteit((gedaald(tot(het(niveau(van(een(niet(nader(te(noemen( leraar?(Who(cares?(Heeft(je(betovergrootmoeder(vaker(seks(dan(jij?(Fuck(it!(’t(Had(tenslotte( zoveel(erger(kunnen(zijn.(Hoeveel(erger,(vraag(je(je(af?(Deze(nummers(helpen(je(door(de(diepste( dalen:(

!

Beck(–(‘Loser’((((Rollins(Band(–(‘Liar’((((Nirvana(–(‘Dumb’((((Pearl(Jam(–(‘Black’( Radiohead(–(‘Creep’((((Nine(Inch(Nails(–(‘Hurt’((((Marilyn(Manson(–(‘The6Nobodies’( Linkin(Park(–(‘Numb’((((Lou(Reed(–(‘A6Perfect6Day’((((Tears(for(Fears(–(‘Mad6World’( (( De(dobbelsteen(besloot(dat(‘Creep’(van(Radiohead,(‘Loser’(van(Beck(en(‘The(Nobodies’(van( Marilyn(Manson(in(het(zonnetje(worden(gezet.(‘Creep’(was(voor(het(eerst(te(beluisteren(in(1993.( De(Britse(radiozender(BBC(weigerde(het(liedje(zendtijd(te(geven,(omdat(het(zo(deprimerend( was.(‘Creep’(vertelt(het(verhaal(van(een(jongeman(die(de(aandacht(probeert(te(trekken(van(een( meisje(door(haar(te(stalken.(Het(moge(duidelijk(zijn(dat(deze(verleidingstechniek(zelden(een( positief(resultaat(kent.(Uiteindelijk(mist(hij(het(zelfvertrouwen(om(het(meisje(aan(te(spreken(en( stelt(hij(vast(dat(hij(een(‘nobody’(is(die(op(de(verkeerde(plek(bij(het(verkeerde(meisje(tracht(te( scoren.(Zanger(Thom(Yorke(zei(over(‘Creep’:(I(had(a(real(problem(being(a(man((…).(Any(man(with( any(sensitivity(or(conscience(toward(the(opposite(seks(would(have(a(problem.’(Kijk,(dit(soort( uitspraken(biedt(troost(in(de(kille(januarimaand.(

!

1993(was(überhaupt(een(vruchtbaar(jaar(voor(sukkels(in(de(pomuziek;(ook(‘Loser’(van(Beck( stamt(uit(dat(jaar.(‘Loser’(gaat(over(een(hopeloos(slechte(rapper.(Het(is(dan(ook(niet(eenvoudig( enige(coherentie(in(de(songtekst(te(vinden.(Wat(moet(je(met:(‘In(time(of(chimpanzees(I(was(a( monkey.(Butane(in(my(veins(so(i’m(out(to(cut(the(junkie,(with(plastic(eyeballs,(spray(paint(the( vegetables.’(Zelfs(iemand(met(een(drie(voor(Engels(hakkelt(betere(zinnetjes(op(papier.( Desondanks(zette(het(gezaghebbende(tijdschrift(Rolling(Stone(‘Loser’(op(plaats(203(van(‘The( Greatest(Songs(Of(All(Time’.(Er(is(dus(hoop(voor(alle(losers(outside.(

!

38

Mustapha Stittou

ARTIKEL

!

Het&laatste&nummer&dat&de&dobbelsteen&uitkoos,&is&‘The&Nobodies’&van&de&Amerikaanse& schockrocker&Marilyn&Manson.&Deze&song&kent&een&gruwelijke&historische&basis.&‘The&Nobodies’& gaat&over&Eric&Harris&&&Dylan&Klebold,&die&op&20&april&1999&op&Columbine&High&School&een& aanslag&pleegden&waarbij&zij&twaalf&medeleerlingen&en&een&leraar&doodschoten&–& fundamentalistische&moslims&hebben&blijkbaar&niet&het&alleenrecht&op&stupide&moordpartijen.&De& motieven&van&Harris&&&Klebold&waren&onduidelijk;&na&de&moordpartij&pleegden&zij&zelfmoord.&Dat& er&echter&iets&mis&was&met&de&jongens&is&evident.&Zo&verklaarden&psychiaters&op&basis&van&hun& dagboeken&Harris&psychopatisch&en&Klebodl&depressief.&Met&name&Harris&was&de&bedenker&van&de& schietpartij.&Hij&haatte&‘domme’&mensen,&en&in&zijn&ogen&was&iedereen&dom.&Hij&meende&dat&hij& een&‘übermensch’&was&en&een&grote&daad&moest&verrichten.&Nou,&eeuwige&roem&is&hem&ten&deel& gevallen:&hij&Sigureert&in&een&liedje&met&de&titel&‘The&Nobodies’.&In&vergelijking&met&Harris&&& Klebold&is&zelfs&de&grootste&klassenidioot&een&lieverd&–&als&dat&geen&troost&biedt,&wat&dan&wel?&De& relatie&tussen&de&nobodies&en&Manson&is&trouwens&iets&intiemer.&Manson&werd&na&de&aanslag&ten& onrechte&beschuldigd&van&aanzet&tot&haat.&Harris&&&Klebold&zouden&naar&zijn&gewelddadige& songteksten&luisteren&en&daardoor&geïnspireerd&geraakt&zijn&voor&de&schietpartij.&Zij&waren&echter& geen&lieShebber&van&Mansons&muziek.&Zij&luisterden&liever&naar&de&Duitse&industrial&metalband& Rammstein,&ook&een&band&waar&je&vrolijk&van&wordt.&Geïnteresseerden&in&Harris&&&Klebold& kunnen&terecht&bij&Wij&zijn,&maar&wij&zijn&niet&geschift&van&Tim&Krabbé&–&een&boek&dat&op&je& literatuurlijst&Nederlands&mag.& && Kortom,&heb&je&les&van&een&verschrikkelijke&leraar?&Moet&je&naar&de&havo?&Maakt&je&vader&foute& grappen&waar&je&vriendinnen&bij&zijn?&Doet&je&beste&vriend&het&met&je&vriendin?&Is&je&kapsel& mislukt?&Blijven&je&primaire&geslachtskenmerken&onder&de&maat?&Spatten&de&jeugdpuistjes&van&je& gezicht.&Ben&je&in&de&kerstperiode&vijf&kilo&aangekomen?&Weet,&het&kan&altijd&erger.&Bobby& McFerrin&heeft&dat&goed&begrepen.&Zet&‘Don’t&Worry,&Be&Happy’&op&en&zing&uit&volle&borst:&

! ! !

‘Ain't got no place to lay your head Somebody came and took your bed Don't worry, be happy. The landlord say your rent is late He may have to litigate Don't worry, be happy.’

39

Maarten Lubbers

Het Erasmiaans Schoolkoor een nieuw leven ingeblazen! Kers%oneel)2014.)Het)publiek)loopt)binnen)in)de) hal.)De)zangers)en)zangeressen)staan)al)klaar.)Ik) sta) daar,) de) zenuwen) waren) gelukkig) snel) weg.) Drie) verschillende) stukken) hebben) wij) de) drie) avonden) opgevoerd.) Zo’n) groot) applaus) en) zo) veel) posiDeve) reacDes) had) ik) niet) verwacht.) Verschillende) docenten) complimenteerden) mij) met) het) feit,) dat) ik) weer) voor) een) schoolkoor) heb)gezorgd.)Er)bleek)namelijk)al)een)schoolkoor) te) zijn) geweest,) een) lange) Djd) geleden.) Zij) stonden)bekend)als)de)Kraaien,)wij)gelukkig)niet.) !! Mijn! naam! is! Maarten! Lubbers,! trotse! dirigent! va n! m i j n! s c h o o l ko o r,! h e t! E ra s m i a a n s! Schoolkoor.! Mijn! passie! ligt! in! de! muziek! en! in! de! biologie.! Ik! zing! nu! een! jaar,! en! speel! al! langere! tijd! verschillende! instrumenten,! zoals! piano!en!viola!da!gamba.! !! Mijn! idee! van! een! schoolkoor,! waarin! zowel! leerlingen! als! docenten! zingen,! ontstond! vorig! jaar! bij! het! Lustrum.! Met! veel! zesdeklassers,! inmiddels! studenten,! en! meneer! Ouwerkerk! hadden! wij! Parigi,' o' cara! uit! La' Traviata! van! Giuseppe! Verdi! uitgevoerd.! Zo’n! applaus! trok! me! wel! aan,! ik! wilde! het! nog! een! keer,! en! daarna!nog!een!keer.!Daarom!ging!ik!op!zangles,!

en! groeide! mijn! passie! voor! zang! en! vooral! samenzang.!

“ !

Zo n applaus trok me wel, daarom ging ik op zangles.

Een! jaar! later,! in! september,! was! de! eerste! repetitie!en!al!snel!volgde!een!FacebookFpagina.! Het! Erasmiaans! Schoolkoor! heeft! al! verF scheidene!stukken!opgevoerd,!maar!is!van!plan! nog!veel!meer!uit!te!voeren.!Ik!ben!al,!met!mijn! altijd!enthousiaste!groep,!aan!het!oefenen!voor! de!M&D.!Wij!hopen!Cantique'de'Jean5Racine!van! Gabriel! Fauré! uit! te! voeren,! een! van! zijn! meesterstukken.! Tot! nu! toe! hebben! wij! alleen! klassieke!muziek!opgevoerd,!maar!ik!ben!zeker! van!plan!ook!moderne!muziek!uit!te!voeren.!!

ARTIKEL

!

!

Het! Erasmiaans! Schoolkoor! streeft! niet! alleen! naar! perfectie.! Perfectie! is! belangrijk,! naF tuurlijk,! maar! het! samenzijn! en! zingen! is! veel! belangrijker.! Wij! zijn! daarom! nog! steeds! op! zoek!naar!leerlingen,!zowel!jongens!als!meisjes,! en! docenten! wie! het! leuk! vinden! om! te! zingen.! Twijfel! niet,! en! kom! vooral! kijken! tijdens! de! repetities,!elke!woensdag!het!1e!uur!in!de!aula!!

40

Annabel Oggel & Flynn Dysseau

RECENSIE

!

Amateurs tonen grote klasse op het podium Ze%staan%op%de%voorpagina%en%dat%is%terecht:%het%kersttoneel.%Pieter%Buis
 heeft%een%;ikse%twist%gegeven%aan%de%Ilias,%de%Trojaanse%oorlog%en%het%verhaal%van%de% Parisappel.%In%zijn%voortreffelijke%herinterpretatie%presenteert%Achilles%(Friso%Timmenga)% het%televisieprogramma%‘De%Godenshow’.%

!

Tijdens%de%liveKuitzending%komt%Eris,%godin%van%twist,%onverwacht%een%gouden%peer%brengen% voor%‘de%sterkste%god’.%Zeus%(Hidde%Hoogen%Stoevenbeld)%wil%als%oppergod%de%peer%in%ontvangst% nemen,%maar%Poseidon%(Yade%Cosgun)%vindt%dat%onterecht,%daagt%hem%uit,%lijkt%te%winnen%met% armpje%drukken%en%claimt%de%macht%van%oppergod.%Een%Olympische%staatsgreep%is%een%feit.% Poseidon%heeft%nu%bliksemkracht,%waarmee%hij%de%andere%goden,%helden%en%halfgoden%in%toom% houdt.%Zeus%zit%gevangen,%maar%er%komt%een%revanche:%ze%spelen%schaak.%Poseidon%speelt%met%de% Grieken,%Zeus%met%de%Trojanen.%Gedurende%deze%godentwist%verlangt%Achilles%naar%zijn%vriend% Patroklos%(Emma%van%den%Berg).%Het%stuk%sluit%af%met%hun% emotionele%afscheid.%

! Goede humor, gelaagdheid en een uitmuntende intrige. Pieter Buis heeft talent.

!

Het%thema%in%de%originele%Ilias%is%de%tegenstelling%tussen%macht% en%moed.%Agamemnon%is%de%aanvoerder%van%het%leger%en% meent%daarom%recht%te%hebben%op%een%eergeschenk.%De%baas% krijgt%de%meeste%eer,%zo%vindt%hij.%Achilles%is%echter%de% dapperste%soldaat%van%het%leger%en%dát%moet%volgens%hem%beloond%worden.%Het%is%niet%per% ongeluk%dat%we%dit%motief%terugvinden%in%het%eerste%deel%van%het%kersttoneel.%Zeus%heeft%de% macht,%Poseidon%meent%de%moed%te%hebben.%Ik%stond%versteld%van%de%bekwaamheid%waarmee% Pieter%Buis%het%script%van%het%kersttoneel%heeft%geschreven.%Humor,%gelaagdheid%en%een% uitmuntende%intrige.%Hij%heeft%talent.%

!

Natuurlijk%worden%vooral%hoofdrolspeler%Friso%Timmenga%en%regisseur%en%schrijver%Pieter%Buis% in%het%zonnetje%gezet,%maar%in%de%Tolle%is%ook%nog%ruimte%voor%lof%die%de%andere%acteurs%toekomt.% Wat%zou%de%Godenshow%geweest%zijn%zonder%de%andere%goden%en%godinnen,%wat%zou%de% Trojaanse%oorlog%geweest%zijn%zonder%soldaten%en%leiders,%wat%zou%Achilles%zijn%geweest%zonder% zijn%muze%en%wat%zou%er%van%ons%geworden%zijn%als%we%wél%hadden%geluisterd%naar%de% waarschuwingen%van%Cassandra?%Al%deze%rollen,%vertolkt%door%Erasmianen%die%daar%een%groot% deel%van%hun%vrije%tijd%voor%hebben%opgeofferd,%met%geweldig%resultaat.%Zij%mogen%zeker%niet% vergeten%worden.%Petje%af.%

!

Was%er%dan%niets%op%aan%te%merken?%Jawel,%De%Techniek%heeft%het%soms%iets%te%bont%gemaakt.%De% organisatie%vroeg%ons%om%deze%mensen%de%les%te%lezen%in%verband%met%enig%onbenul%dat%zich% tijdens%de%repetities%voordeed.%De%verleiding%groot%is%om%misbruik%te%maken%van%vertrouwen.% Zaak%is%om%hiervan%af%te%zien%en%je%erop%te%richten%dat%een%productie%als%deze%tot%z’n%recht%komt.% De%Techniek%erkent%kinderachtig%te%zijn%geweest:%“De%laatste%dag%moesten%we%een%beetje% uitrazen.”%Ze%laat%weten%in%het%vervolg%doelbewuster%te%werk%te%zullen%gaan.%Van%de%organisatie% van%het%kersttoneel%mag%de%Techniek%met%een%schone%lei%beginnen.%

!

Humor,%emotie%en%spanning%werden%bijna%tastbaar%in%de%aula%van%het%Erasmiaans.%Het%bovenste% citaat%rechts%verwoordt%prachtig%de%melancholische%confrontatie%met%de%vergankelijkheid%van% het%bestaan%gedurende%het%stuk.%Niets%dan%lof%voor%het%kersttoneel.%De%redactie%snakt%naar%meer. 41

“

Wij zijn ooit geboren, Poseidon, uit oppergod Kronos. Hij is dood. Wij waren ooit baby s, maar ook dat is voorbij. Zie je dan niet dat aan alles een einde komt? Pion naar B4.

COLLAGE

!

foto’s: Willy Feijer

“

Als u mij wilt excuseren, ik heb een oorlogje te winnen.

“

Wat zie je er goed uit zonder bril! ̶ Maar ik heb helemaal geen bril ̶ Ik wel. 42

DISCUSSIE

!

! ! ! !

Beste Sonny,

Onlangs)ving)ik)een)gesprek)op)tussen)twee)derdeklassers)die)door)twijfel)verscheurd) werden:)ze)konden)niet)kiezen)tussen)Duits)of)Frans)in)hun)pro=iel.)Omdat)ik)een)zeer) behulpzaam)persoon)ben,)gaf)ik)hun)het)beste)advies)dat)ze)kunnen)krijgen:)kies)toch) vooral)Duits!) Ten)eerste)is)Duitsland)en)de)Duitse)taal)onvermijdelijk)op)het)economische)vlak.)Het)is) immers)de)grootste)economie)van)Europa,)de)vierde)grootste)economie)ter)wereld)(na)de) VS,)China)en)Japan))én)het)derde)exportland)ter)wereld!)Handelaren,)ondernemers,)maar) ook)technici)hebben)groot)belang)bij)het)leren)van)Duits!)Niet)alleen)omdat)de)Duitse)taal) logisch)is)en)dus)makkelijker)te)begrijpen)is)voor)rasechte)Bèta’s,)ook)is)Duitsland)zeer) vooruitstrevend)op)het)gebied)van)techniek.)) Duits)is)nu)eenmaal)één)van)de)belangrijkste)wetenschapstalen.)Denk)maar)aan)de) tientallen)Nobelprijzen)in)chemie,)fysica)en)geneeskunde)voor)Duitsers.)Daarnaast)heeft) Duitsland,)na)Engeland,)het)grootst)aantal)gepubliceerde)boeken)per)jaar)en)zijn)ruim)28%) van)de)uitgegeven)boeken)ter)wereld)Duitstalig.)) Vervolgens)is)Duits)makkelijker)voor)ons)Nederlandstaligen.)Veel)Nederlandse)en)Duitse) woorden)lijken)op)elkaar,)en)je)kunt)als)Nederlander)vrij)snel)goed)Duits)leren.)Hierdoor) heb)je)dus)een)veel)hoger)niveau)Duits)bij)het)eindexamen.) Tot)slot)is)het)Duits)simpelweg)veel)belangrijker)dan)het)Frans:)Duits)is)de)taal)met)het) meeste)moedertaalsprekers)in)de)Europese)Unie)(ongeveer)80)miljoen,)16%)van)de)EUZ bevolking))en)in)vijf)Europese)landen)een)of=iciële)taal)(Duitsland,)Oostenrijk,)Zwitserland,) Luxemburg,)Liechtenstein).)) Conclusie?)Englisch)ist)ein)Muss,)Deutsch)ist)ein)Plus,)und)Französisch)ist)Scheiße!)

! ! ! Mit besten Grüßen

!

Dasha Fedorushkova

43

Beste !Dasha, !

!

! !

Dus,&treffen&–&trift&–&traf&–&getroffen,&halten&–&hält&–&hielt&–&gehalten,&dat&noem&jij& mathematische®elmaat?&Voor&Duits&zijn&er&hele&examens&over&de&grammatica.&Dat&is&toch& geen&taal&voor&bèta’s?&Aus&–&bei&–&mit&–&nach&–&seit&–&von&–&zu,&is&dat&logica?&Wat&jij&zegt,&Dasha,& is&volledig&uit&de&lucht&gegrepen.&

!

Germaanse&talen&vallen&op&vanwege&hun&sterke&werkwoorden,&onregelmatige& meervoudsvormen&en&houterige&klank.&In&zuidelijk&Europa&hebben&ze&het&beter&begrepen.& Frans&hoort&thuis&in&het&rijtje&van&Spaans,&Italiaans,&Latijn&en&Portugees:&talen&met&een& structuur.&Een&Romaanse&taal&is&nou&eenmaal&wat&beter&ingericht.&

DISCUSSIE

!

!

Bovendien&moeten&wij&–&gymnasiasten&–&kunnen&praten&als&Brugman.&Welbespraakte&en& gebekte&personen&komen&ver&in&de&wereld.&Immers,&als&je&je&taal&beheerst,&overtuig&je&mensen.& Een&woordje&Frans&hier&en&daar&komt&dan&van&pas,&zowel&in&het&Nederlands&als&in&het&Engels.& Duits&zul&je&daarentegen&nooit&tegen&het&lijf&lopen&in&een&andere&taal.&Duitse&woorden&gebruik& je&in&Duitsland.&Franse&woorden&geven&acte&de&présence&in&het&Engels,&Nederlands,&Spaans,& Catalaans,&Italiaans,&Latijn,&kortom,&de&rest&van&de&wereld.&

!

Ten&derde&beperkt&de&periferie&van&het&Duits&zich&tot&Europa,&waar&voornamelijk& hoogopgeleiden&zitten.&Je&zegt&het&zelf:&tientallen&nobelprijzen&gaan&naar&Duitse&techneuten.& Maar&doordat&Duitsers&zo&hoogopgeleid&zijn,&spreken&ze&ook&Engels.&Waarom&zou&je&in& hemelsnaam&Duits&leren&als&Engels&al&voldoende&is&in&dat&land?&

!

Je&zegt&dus&wel&dat&het&eindexamenniveau&voor&Duits&iets&hoger&ligt&dan&voor&Frans,&maar&dat& hoge&niveau&voegt&niets&toe.&In&landen&waar&jij&met&dat&B2Univeau&Duits&staat&te&pronken,&praat& ik&jou&voorbij&met&C1Univeau&Engels.&De&Franse&taal,&echter,&maakt&je&communicatieve& draagvlak&daadwerkelijk&groter.&Je&kunt&je&namelijk&verstaanbaar&maken&in&alle&voormalige& koloniën&van&la&France,&zoals&Marokko,&Mali&en&Congo.&Ook&in&landen&waar&het&Engels&zich&nog& niet&zo&gevestigd&heeft.&In&Haïti,&bijvoorbeeld,&heeft&misschien&niet&iedereen&Engels&geleerd,& maar&97,7%&spreekt&daar&Frans.&

!

Ach,&Dasha,&zelfs&in&jouw&betoog&passeren&Franse&woorden&de&revue.&Met&het&leren&van&Frans& verrijk&je&ook&je&vocabulaire&in&het&Engels,&Nederlands&en&alle&Romaanse&talen.&Van&het&Oxford& English&Dictionary&is&58%&van&de&trefwoorden&Frans&of&Romaans.&Al&eeuwen&teert&l’Hexagone& op&haar&eigen&littérature&française.&Dat&jij&die&passanten&op&de&gang&geadviseerd&hebt&om& Duits&te&nemen&is&du&jamais&vu&en&een&beetje&parti&pris.&

! ! !

Cordialement,

!

Sonny F. de Jong 44

Gavin Pélan

Tussen oude witte baarden

ARTIKEL

!

Sommige) medescholieren) zullen) verbaasd) zijn)om)te)horen)dat)er)buiten)de)al)zo)lange) lesdagen) NOG) MEER) activiteiten) op) school) zijn.) Om) het) dan) nog) erger) te) maken) kom) je) er) vervolgens) achter) dat) sommige) ook) educatief)zijn.)Wie)bedenkt)het,)extra)lang)op) school)blijven?)De)school)wilt)simpelweg)een) culturele)mogelijkheid)aanbieden)aan)iedere) scholier,) het) maakt) niet) uit) hoe) raar) je) bent) (ook)al)zou)ik)je)dan)wél)vermijden).)Onlangs) heb) ik) een) paar) mensen) gevraagd) of) zij) vinden) dat) de) lezingen) van) het) RNG) (“welke) lezingen?!”)was)vaak)de)eerste)reactie))bij)de) cultuur)van)de)school)horen.)

! ! ! ! ! ! In) tegenstelling) tot) wat) je) bij) natuurkunde) hebt)geleerd)trekken)gelijken)elkaar)aan.)Om) dit) soort) gedrag) te) stimuleren) bestaat) er) in) onze) maatschappij) een) vereniging) voor) ongeveer)alles)dat)je)je)kan)bedenken,)zolang) het)van)de)wet)mag.)Zo)kom)je)vanzelf)op)een) paar) (maar) heel) weinig) hoor)) verenigingen) die)zich)met)wetenschap)bezig)houden.)Voor) de)geminachte)nerds)onder)ons)bestaan)er)af) en) toe) momenten) waarop) we) niet) worden) uitgelachen)omdat)we)op)een)zondagochtend) uit) verveling) de) relativiteitstheorie) van) Einstein) hebben) geleerd.) Ben) jij) ook) zo’n) iemand?)Nee?)Dan)mag)je)gerust)gaan)lachen) en) denk) maar) dat) niemand) hier) op) school) zoiets) ooit) doet,) sterker) nog,) alles) wat) ik) hierboven)heb)verteld)is)een)leugen...)) Voor) de) ander) laat) ik) u) weten) dat) er) in) Rotterdam) een) unie) is) voor) natuurkundeS 45

lieThebbers.) Deze) vereniging) heet) het) Rotterdams) Natuurkundig) Genootschap,) of) RNG.) Waarom) boeit) dit) jou?) Geen) idee!) Het) RNG) bestaat) uit) een) groep) van) belangrijke) geleerden,) allemaal) met) heel) grote) witte) baarden,) die) zo) nu) en) dan) een) gastspreker) een) lezing) laten) houden.) Het) bijzondere) is) dat)ze)die)lezingen)niet)op)een)universiteit)of) dat) stomme) eenhoorntjesgymnasium) dat) zichzelf) het) Marnix) noemt,) maar) bij) óns) op) school)houden.)) Waarom) moeten) wij) ons) als) Erasmianen) trots) voelen) dat) een) groep) oude) mannen) maandelijks)op)een)maandagavond)bij)ons)op) school)tijdens)lezingen)in)slaap)vallen?)Het)is) namelijk) een) cultureel) hoogtepunt,) en) als) er) iets)is)waar)de)schoolleiding)dol)op)is,)is)het) culturele) ontplooiing.) Door) jaren) blootS gesteld) te) zijn) aan) succesvolle) indoctrinatie) denken)wij)bij)cultuur)gelijk)aan)KCV,)musea) en) Tietstochten) door) Rotterdam) heen,) en) dit) heeft) toch) helemaal) niets) met) muziek) of) toneel) te) maken,) zie) ik) vele) onnozelen) al) denken.)) Ik) check) nu) stiekem) snel) Wikipedia) (ga) nou) niet) doen) alsof) jij) je) informatie) wel) van) een) andere)bron)haalt),)en)daar)staat)dat)cultuur) alles) is) wat) de) mens) handhaaft,) en) ik) geloof) niet) dat) de) natuur) lezingen) organiseert) in) een) school.) Bovendien) is) natuurkunde) opgekomen) uit) het) traditionele) Tilosoferen) van) de) oude) Griekse) Tilosofen,) die) begonnen) met) het) nadenken) over) hoe) de) natuur) in) elkaar) zit.) Als) er) iets) nou) cultureel) en) gymnasiaal)is)dan)is)dat)toch)wel)de)klassieke) oudheid,)toch?)Dacht)ik)ook,)evenals)de)sectie) Grieks) en) Latijn.) Kortom) wil) ik) tegen) de) beta’s)onder)ons)zeggen)dat)cultuur)breder)is) dan) die) saaie) KCV) lessen,) en) je) ook) aan) je) culturele) plicht) kunt) voldoen) door) eens) dat) gymnasiale) zaagsel) in) je) hoofd) te) doen) opschudden.)

de docenten waren er als de kippen bij

SATIRE

!

Mette Jill

46

Dasha M. Fedorushkova

tie c e es

INTERVIEW

!

De iPod van Meneer Van Vliet

d

r e e d ne

s d n a l

Deze&grijsaard&houdt&van&zowel&klassiek&als&modern.&Hij&luistert&veel&naar&barokke&muziek&en& is&een&groot&fan&van&Hendel,&Mozart&en&Verdi.&Met&moderne&muziek&bedoelt&de&heer&van&Vliet& een&eerdere&periode&dan&de&meeste&leerlingen&van&het&Erasmiaans.&Voor&hem&zijn&the&Beatles& and&The&Rolling&Stones&moderne&muziek,&aangezien&hij&daarmee&opgevoed&is.&Meneer&Van& Vliet&heeft&namelijk&de&geboorte&van&de&Top&40&nog&meegemaakt,&en&hij&herinnert&zich&nog& hoe&hij&gekluisterd&aan&een&enorm&grote&radio&luisterde&naar&de&illegale&zenders.&Nu&is&echter& de&Top&40&niet&meer&zijn&smaak.&De&muziek&die&hij&hoort&op&schoolfeesten,&voor&zover&hij&daar& nog&komt,&vindt&hij&wel&te&verdragen&(het&ergert&hem&niet&zo&erg&als&het&geschreeuw&van& sommige&eersteklassers&op&de&gang),&en&hij&vindt&het&best&leuke& muziek&om&op&te&dansen,&maar&het&is&niet&iets&wat&hij&thuis&zelf&op& zou&zetten.&Rap&vindt&meneer&Van&Vliet&maar&niks,&een&mooi& geschreven&gedicht&zou&hem&meer&aanspreken.&

!Top

vijf 1.& De&MatthäusLPassion&–&Johann&Sebastian&Bach& 2.& Het&gehele&repertoire&van&The&Beatles&(dus&niet&één& nummer,&want&dat&zou&een&beetje&te&weinig&zijn)& 3.& Il&Trovatore&–&Giuseppe&Verdi& 4.& De&composities&van&Phil&Spector&(vanwege&de&mooie& jeugdherinneringen)& 5.& Der&Ring&des&Nibelungen&–&Richard&Wagner&(literair& erg&interessant!)& Phil Spector

Mevrouw Weeteling

Onze&barbie&kan&niet&aan&onze&verslaggevers&ontsnappen:&de&vorige&keer&was&zij&ook&al&de& klos&(zie&de&vorige&Tolle&Lege).&Ook&in&‘Vraag&maar&raak’&(pagina&51)&passeert&haar&naam&de& revue.&Ze&luistert&altijd&muziek&tijdens&het&nakijken.&Welke&muziek&ze&luistert,&hangt&af&van&het& moment&van&de&dag.&De&laatste&tijd&staat&meestal&Agnes&Obel&aan&of&Stromae,&en&afgelopen& zomer&luisterde&ze&veel&naar&Lana&del&Rey.&Maar&Feist,&Coldplay&en&Damien&Rice&zijn&ook&altijd& goed.&Ze&luistert&niet&graag&naar&klassieke&muziek&(nee,&niet&alle&leraren&luisteren&klassieke& muziek),&maar&als&ze&dat&wel&doet,&luistert&ze&bijvoorbeeld&Erik&Satie&(Cernota&plays&satie).& Jazz&vindt&mevrouw&Weeteling&ook&erg&leuk,& Top vijf zoals&de&muziek&van&Miles&Davis&of&Dave& 1.& Damien&Rice&L&The&Blower's&Daughter& Brubeck.&Omdat&ze&in&de&auto&vaak&naar&Spotify& 2.& Oasis&L&Don't&look&back&in&anger& 3.& Nina&Simone&L&Sinnerman&& luistert,&weet&ze&een&beetje&wat&er&nu&gedraaid& 4.& The&Beatles&L&Here&comes&the&sun& wordt.&Stiekem&vond&ze&het&nieuwe&album&van& 5.& The&Police&L&Roxanne& Beyoncé&best&goed.&

!

47

Dasha M. Fedorushkova !

INTERVIEW

Meneer Koster

Deze&cynische&Neerlandicus&kan&natuurlijk&geen&wiskunde&en&heeft&een&top&tien&samengesteld.& Zijn&muzieksmaak&wordt&bepaald&door&de&jaren&zestig&en&de&eerste&helft&van&de&jaren&zeventig,& laten&we&zeggen&van&ongeveer&1958&tot&1975.&Stiekem&houdt&meneer&Koster&nog&van&de&LP’s&en& is&de&CD&naar&zijn&mening&alleen&handig&voor&in&de&auto,&en&heeft&die&verder&geen&enkele& waarde.&Na&1975&is&er&volgens&hem&niet&veel&noemenswaardigs&meer&gebeurd&(op&een& verdwaalde,&positieve&uitzondering&na)&en&daarvoor&trouwens&ook&niet.&De&nadruk&in&zijn& periode&ligt&dan&vooral&op&de!Engelse&Merseysound&(Liverpool&e.o.)&,&de&Londonbeat,&de& Nederbeat,&de&Amerikaanse&soul,&de&Amerikaanse&Westcoast,&de&Psychedelische&Underground& en&de&betere&americana/country&and&western.&Kortom,&zie&lokaal&2.30.&Echter:&de&mooiste& muziek&en&beste&tekst&aller&tijden&zijn&en& Top “vijf” blijven&natuurlijk&die&van&De&Sparta&Marsch,&& 1.& Het&gehele&repertoire&van&The&Beatles,& het&mooiste&clublied&op&aarde,&op&de&voet& inclusief&alle&soloprojecten.& gevolgd&door&het&clublied&van&Liverpool&FC,&You& 2.& Het&gehele&repertoire&van&de&z.g.& Merseybeatsound&uit&de&Britse& never&walk&alone&van&Gerry&and&the&pacemakers.& popgeschiedenis&van&1960&^&1970(&Gerry& and&the&pacemakers,&The&Searchers,&Peter& and&Gordon,&Billy&J.&Kramer,&Cilla&Black& De hoofdredactie heeft deze uitspraak niet pedagogische.v.a.)& didactisch verantwoord 3.& Het&gehele&repertoire&van&de&Britse&rythm& bevonden voor klas 1 en 2. &&blues&and&beat&uit&de&Britse& popgeschiedenis&van&1960&^&1970&(&The& Animals,&Manfred&Mann,&The&Kinks,&The& Who&(Tommy&!&),&The&Hollies,&Helen& Shapiro&e.v.a.)& 4.& Het&gehele&repertoire&van&Warren&Zevon&& 5.& Het&gehele&repertoire&van&Neil&Young,& Deze&liberale&protestant&is,&zoals&eigenlijk& inclusief&Buffalo&Springbield.& iedereen&wel&weet,&een&groot&liebhebber&van& 6.& Gram&Parsons&^&GP&/&Return&of&the&grievous& klassieke&muziek.&Gustave&Mahler,&is&zijn&grote& angel& 7 .& Johnny&Cash,&Waylon&Jennings,&Kris&Kristofferson&&& favoriet,&maar&ook&Bach&(‘Bach&elke&dag’),& Willy&Nelson&^&&The&Highwaymen& Mozart,&Beethoven,&Brahms,&Vivaldi&&en&diverse& 8.& Bruce&Springsteen&and&The&E^street&band&^&Greetings&from& Ashbury&Park/&Born&to&run&&&The&river& Italiaanse&opera’s.&Moderne&klassieke&muziek& 9.& Lou&Reed&^&Magic&and&loss& (Philip&Glass)&vindt&hij&als&verschijnsel&wel& .& interessant,&maar&zet&hij&niet&graag&op.&& Vroeger&echter,&toen&hij&nog&lang,&golvend,& zwart&haar&had,&volgde&hij&wel&de&popmuziek& (the&Beatles,&the&Stones&enzovoorts).&&Maar&het& is&niet&dat&hij&–&zoals&sommige&andere&collega’s& (“Ik&noem&geen&namen!”)&nog&steeds&over&ze& heen&kwijlt.&

MENEER RENES

! !

10

Billy&Joel&^&Piano&man&/&Streetlife&serenader&&&Turnstiles&

In&de&jaren&zeventig&was&hij&al&gestopt&met&het& luisteren&naar&popmuziek:&toen&beviel&hem&het& Franse&chanson,&oui$oui,&wel.&Indertijd&was& Georges&Moustaki&o.a.&heel&populair&bij&de& jonge&mensen,&volgens&meneer&Renes.& 48

Dasha M. Fedorushkova Top vijf 1.% Johannes%Brahms%d%Alto%rapsodie,%gezongen% door%Kathleen%Ferrier% 2.% Johann%Sebastian%Bach%–%Goldberg%variaties,% uitvoering%van%Glenn%Gould%% 3.% Gustav%Mahler%d%%Das%Lied%von%der%Erde% 4.% Edward%Elgar%d%Cello%Concerto,%uitvoering% van%Jacqueline%du%Pré% 5.% Stromae%–%Formidable% %5%1/2.% Een%kleine%uitzondering,%want%meneer% Renes%houdt%niet%van%hem%als%hij%zingt,%noch% als%hij%praat,%eigenlijk%houdt%hij%helemaal% niet%van%hem,%maar%Roy%Donders,%stylist%uit% het%Zuiden,%mag%tóch%meedoen%op%zijn%top%5.%

INTERVIEW

!

Dance%en%hiphop%vindt%meneer%Renes%echter% helemaal%niets%en%hij%volgt%de%moderne% muziek%ook%helemaal%niet.%Er%is%één% uitzondering,%één%liedje%dat%hij%een% keertje%’s%avonds%laat%op%TV% hoorde,%waarmee%hij%zijn% vrienden%ontzettend%bestookt% heeft:%Stromae,%met% Formidable.%Meneer%Renes%had% er%–%naar%eigen%zeggen%–% laaghangende%oren%van!

Meneer Van Bruggen De%clown%van%de%sectie%Nederlands,%zoals%hij% wordt%genoemd%door%collega’s,%luistert% graag%muziek%en%kan%het%ook%zelf%maken.% Zijn%lievelingsmuziek%zit%in%de%alternatieve% rock/blues%hoek.%Dit%soort%muziek%speelt%hij% ook%het%liefst%met%zijn%band,%met%wie%hij% inmiddels%al%6%jaar%samen%is.%Heel%goed%zijn% ze%niet,%naar%zijn%eigen%mening.%De%muziek% op%de%schoolfeesten%vindt%hij%veel%te%hard% voor%zijn%gevoelige%oudemannenoren;%hij% luistert%dan%ook%geen%dance%of%urban.%Hij% volgt%wel%de%nieuwste%muziek,%maar%niet%de% nieuwste%stromingen.%%

!

Ook%klassieke%muziek%kan%meneer%van% Bruggen%niet%echt%bekoren:%naar%zijn% mening%heeft%het%te%veel%noten%(less%is% more).%Als%intellectueel%heeft%hij%ze%allemaal% beluisterd%om%zich%te%ontwikkelen%–%en%hij% kan%er%best%van%genieten%–%maar%hij%houdt% vooral%van%hele%directe%muziek,%muziek%die% er%in%knalt.%

!

Natuurlijk%heeft%meneer%van%Bruggen%een% guilty%pleasure:%Rammstein!%Volgens%hem% zijn%zij%niet%het%hoogtepunt%in%de%muziekd geschiedenis,%maar%je%wordt%er%wel%vrolijk% van.%Wel%echte%hoogtepunten%staan%op%een% rijtje.%Overigens%moet%hier%wel%bij%worden% gezegd%dat%meneer%van%Bruggen%al%deze%ard tiesten%in%zou%ruilen%voor%het%gehele%oeuvre% van%The%Beatles,%want%voor%hun%zou%hij%zijn% petje%zes%keer%af%nemen%–%zo%geniaal%zijn%zij.% 49

!

Top vijf 1.% Joy%Division%–%She’s%lost%control.% Tijdens%zijn%middelbare%schooltijd%domineerde%disco%–% het%was%erg%populair,%maar%meneer%van%Bruggen%vond% het%niet%leuk!%Dus%hij%ging%op%zoek%naar%alternatieven,% en%op%een%gegeven%moment%vond%hij%in%de%platenkast% van%een%vriend%de%band%“The%Joy%Division”.%Dat%ging%hij% luisteren,%en%hij%vond%het%geweldig%–%Ah,%zo%kan% muziek%ook%gemaakt%worden,%zo%bestaat%muziek%ook!%% 2.% Nirvana%–%Come%as%you%are% Dus%je%had%de%popmuziek%en%toen%verscheen%het%album% “Nevermind”,%en%toen%dacht%meneer%van%Bruggen:%yes!% Eindelijk%weer%gewone,%rauwe%gitaarmuziek!%Toen% Nirvana%verscheen,%is%meneer%van%Bruggen%zelf%ook% muziek%gaan%maken%–%ah,%dat%wil%ik%ook%doen!% 3.% Nick%Cave%&%the%Bad%Seeds%–%Henry%Lee% De%muziek%van%Nick%Cave%(een%Australische%muzikant)% gaat%over%de%liefde%en%de%dood,%wat%je%als%Gymnasiast% aan%zou%moeten%spreken(%denk%maar%aan%Eros%en% Thanatos).%Hij%heeft%een%engelachtige%kant%waar%de% duivel%constant%doorheen%schijnt.%Een%meisje%is% verliefd%op%een%man%die%al%een%lieVje%heeft,%en%hij%wijst% haar%af,%en%dan%doet%ze%wat%alle%meisjes%zouden%doen:% zij%vermoordt%hem,%zodat%hij%altijd%bij%haar%kan%zijn.% 4.% David%Bowie%–%Heroes% Meneer%van%Bruggen%verandert%graag%van%identiteit,% van%persoonlijkheid.%Hij%is%dol%op%verandering,%wat% goed%terug%te%zien%in%zijn%kleding%en%zijn%haar.%Dit%heeft% hij%al%heel%zijn%leven%gedaan%–%net%zoals%David%Bowie!% Zijn%voortdurende%metamorfose%in%zijn%identiteit%en% muziek%sprak%meneer%van%Bruggen%heel%erg%aan.% (redactie:*dit*doet*mij*een*beetje*denken*aan*Lady* Gaga)*Ja,%zeker!%Lady%Gaga’s%muziek%vindt%hij%wat% minder,%maar%dat%veranderen%vind%hij%helemaal% geweldig.%Meneer%van%Bruggen%is%goed%op%de%hoogte% door%zijn%dochter,%die%ook%een%groot%LG%fan%is.%% 5.% Nine%Inch%Nails%–%Piggy% (na%lang%nadenken,%want%wat%spreekt%meneer%van% Bruggen%nou%aan%in%deze%muziek?):%soms%gaat%muziek% niet%om%het%spelen%van%noten,%maar%om%het%weglaten% van%noten.%Nine%Inch%Nails%bezit%dit%als%geen%ander:% hun%muziek%is%rechttoe,%recht%aan,%en%iedere%noot%die% telt!%Oh,%en%ze%zijn%ook%erg%leuk%omdat%ze%klinken%als% de%Joy%Division%–%maar%dan%aan%de%XTC.%

Jentel de Bree

BAD EEND Een$badeend$dacht:$ik$ben$een$eend$ en$eenden$moeten$reizen.$ Hij$ging$op$pad,$was$goed$op$weg$ maar$zag$de$vogels$wijzen.$ ‘Jij$bent$geen$eend!$Kan$niet$zo$zijn!’$ –‘Maar$ik$kan$toch$goed$drijven?’$ Helaas$voor$hem,$zijn$dapper$woord$ kon$bij$hen$niet$beklijven.$$

Al$wijzend$naar$het$verenpak:$ ‘Een$dode$vogel$weer!$ Die$badeend$is$de$schuldige.$ Vies$plastic,$keer$op$keer.’$

De$sloten$waren$vol$voor$hem.$ De$vogels$zeiden$nee.$$ Dus$dreef$de$eend$verstoten$ in$de$grote,$grauwe$zee.$

!

!

!

GEDICHT

!

!

Daarom$werd$eendje$meegevoerd$ naar$een$verbrandingsoven.$ Heel$langzaam$werd$de$eend$tot$rook$ en$steeg$in$buis$naar$boven.$ Er$eenmaal$uit,$dacht$toen$de$wolk:$ een$rookwolk$moet$gaan$reizen.$ Hij$loste$op$in$wijde$lucht$ en$niemand$kon$nog$wijzen.

De$reden$is,$zo$zei$een$meeuw:$ geen$vogel$zonder$veren.$ Dus$badeendje$kocht$lijm$en$veer$ om$vogel$zijn$te$leren.$ Maar$ach$wat$naar,$zijn$verenpak$ liet$los$en$bleef$niet$kleven.$ En$toen$kwam$greenpeace$varend$aan,$ vol$schrikken$en$vol$beven.$

!

50

SEND-IN

!

Vraag maar raak Geachte'hoofdredacteur,' Als'ik'De'Tolle'in'handen'krijg,'sla'ik'meteen'‘Vraag'maar'raak’'op.'Vorige'maand'bekroop'mij'echter' een'unheimisch'gevoel.'Mijn'favoriete'rubriek'bewandelde'een'patroon.'Op'grond'van'dit'patroon'durf' ik'te'voorspellen'over'welke'leraar'in'De'Tolle'een'vraag'wordt'gesteld.'Vermoedelijk'staan'deze' leraren'centraal:'1.'Meneer'Dame'speelt'in'The$Double.'2.'Mevrouw'Weeteling'beunhaast'als'singerH songwriter.'3.'Meneer'Hulst'regeert'met'harde'hand.'4.'Mevrouw'Kruisbeek'schiMert'op'de'bühne.'Ik' verwijs'naar'de'onderstaande'foto’s.'Bent'u'op'de'hoogte'van'de'werkwijze'van'‘Vraag'maar'raak’'of' zal'ik'uitleggen'hoe'de'rubriek'te'werk'gaat?' Maartje'Verhoog'(5A)'

!

Beste%Maartje,% Het%spoor%dat%jij%hebt%uitgezet,%heb%ik%gevolgd.%Na%een%gesprek%–%zoek%gerust%‘waterboarden’%op%–% bekenden%de%redacteuren%van%‘Vraag%maar%raak’%schuld.%Zij%zogen%verhalen%uit%hun%dikke%duim%en% gooiden%hierdoor%de%reputatie%van%de%Tolle%te%grabbel.%Ik%vraag%mij%oprecht%af%of%de%Tolle%deze% mediarel%overleeft.%Naar%het%schijnt%verkeert%het%Franse%tijdschrift%Charlie%Hebdo%in%zwaar%weer,% maar%ik%kan%mij%niet%voorstellen%dat%hun%probleem%groter%is%dan%hetgeen%waar%de%Tolle%mee%te% kampen%heeft.%De%redacteuren%verblijven%op%dit%moment%in%het%buitenland.%Hoogstwaarschijnlijk% zijn%zij%afgereisd%–%aldus%de%AIVD%–%naar%Syrië,%alwaar%zij%zich%inzetten%voor%de%goede%zaak.%Rest% mij%jou%te%bedanken%voor%je%moed%om%deze%beerput%te%openen.%Wees%met%name%voorzichtig%in%het% buitenland%en%draag,%zelfs%binnenshuis,%een%kogelvrij%vest.% Hoofdredactie%Tolle%Lege

Meneer (Spinoza) Dane & Jesse (The Nerd) Eisenberg

51

SEND-IN

!

Mevrouw (Funny Girl) Kruisbeek & Brigitte (de comedienne) Kaandorp

Meneer (Tomboy) Hulst Vladimir (The Great Dictator) Poetin Mevrouw (Barbie) Weeteling & Ellie (singer$songwriter) Goulding

52

PUZZEL

!

invulverhaal In%de%___________%(vervoersmiddel)%naar%school%zie%je%op%je%telefoon% dat%de%les%van%___________%(stomme"leraar)%uitvalt.%Het%is%je%eerste% uur,%dus%je%belandt%in%een%zee%van%tijd.%Daarom%besluit%je% eventjes%langs%het%___________%(andere"school)%te%gaan,%puur%voor%de% lol.%Om%een%lesje%___________%(gek"schoolvak)%te%volgen.%Wanneer%je% daar%het%lokaal%binnenloopt,%zie%je%___________%(crush)%voor%de%klas% staan.%Terwijl%hij%aan%het%___________%(beweging)%is,%valt%zijn%mond% opeens%open%omdat%hij%jou%herkent.%Jij%laat%van%schrik%je%je% ___________%(accessoire)%vallen%en%___________%(manier"van"voortbewegen)% het%lokaal%uit.%“Hey,%___________%(koosnaampje),%wat%doe%jij%hier?”,% roept%___________%(crush).%Jij%loopt%echter%___________%(emotionele"status)% door:%“Niks,%ga%weg!”,%___________%(manier"van"spreken)%je.%Dan%struikel% je%over%een%___________%(dier).%Het%blijkt%eigendom%van%___________% (crush).%Op%de%___________%(futuristisch"apparaat)%zie%je%dat%het%al%9:14% uur%is.%Daarom%___________%(manier"van"voortbewegen)%je%het% schoolplein%af%naar%het%Forum%Erasmianum,%waar%je%___________% (die"stomme"leraar)%tegen%het%lijf%___________%(die"manier"van"voortbewegen).% “Waar%was%jij%het%eerste%uur?”,%___________%(manier"van"spreken"met" consumptie)"hij/zij.%Jij%___________%(non;verbaal"ongenoegen"uiten)"diep.% Wanneer%gaat%die%MagisterSapp%nou%eindelijk%eens%werken?

Prijsvraag Hoeveel margherita’s eet meneer Dane per jaar? !

vorige prijsvraag hoeveel rokjes heeft de Rokjesvrouw:"42#!

53

Tolle Lege!

Muziek & Declamatie!

Schone Kunsten!

altijd,(overal,(actueel.(

aula,(8(april(2015,(inloop(19:00(

2e(etage,(9(april(2015,(19:30(

!

Deze(pluriforme(glossy(is(dynamiek( in(zijn(puurste(vorm.(Actualiteiten,( diepgaande( reportages,( door; wrochte( betogen( en( gevatte( spotprenten:( Erasmiaanse( jour. nalistiek(kent(zijn(weerga(niet.(Dit( gewaardeerde( blaadje( blaast( leer; lingen( en( leraren( nieuw2 elan( in( om( hun( onderwijskundige( sleur( te( doorbreken.(Hoofdredactionele(cre; ativiteit(mondt(uit(in(een(levendige( mix( van( satire,( humor( en( kritiek.( Vertier( alom.( Mooier( nog:( het( is( een(samenwerkingsproject.(

! ! ! !!

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! Vanaf( half( acht( gaat( de( hemel(

Voel(jij(ook(de(innerlijke(journalist( in( je( bovendrijven?( Mail( naar( [email protected],( zoek( dhr.( Van(Bruggen(op,(of(spreek(ons(aan!

open:(in(de(aula(mag(iedereen(acts( van( zowel( scholieren( als( docenten( bewonderen.( Variërend( van( toneel( tot( concert( zullen( acts( u( ervan( verzekeren( dat( Erasmianen( alles( kunnen.( Van( oorstrelende( sonates( tot( lachwekkende( dramastukken,( een(cultureel(geïnteresseerde(Eras; miaan( moet( eens( in( zijn( carrière( deze(bijzondere(avond(bijgewoond( hebben.(We(zien(u(daar!

Erasmiaans Filmfestival!

Kweekvijvertoneel!

!!aula,(19(mei(2015,(inloop(19:00 !! !! !! !Op( dinsdag( 19( mei( gaan( de(

nieuwste( filmproducties( van( Eras; miaanse( cineasten( in( première.( Films(van(onze(school(vallen(op(het( Nationaal( Filmfestival( voor( Scho; lieren( vaak( in( de( prijzen.( De( win; naar( van( vorig( jaar( zit( in( de( top( van( Europa.( Terwijl( een( profes. sionele2 jury( zich( beraadt( over( de( uitreiking( van( de( Erasmus.Oscar,( geniet(het(publiek(ondertussen(van( hilarische( vijfsecondenfilms,( waarin( leerlingen( hun( creativiteit( de( vrije( loop( kunnen( laten,( mits( hun(inzending(de(vijf(seconden(niet( overschrijdt.( Onthoud:( inzenden( van( korte( én( lange( films( kan( nog( tot( 4( april( bij:( [email protected].(Tot(dan!

!!aula,(4(juni(2015,(inloop(19:00 !! !! !!

Op( donderdag( 4( juni( is( er( een( uitstekende( gelegenheid( om( een( sfeervol( samenwerkingsproject( te( aanschouwen( tussen( brugpiepers( en( vijfde;/zesdejaars.( De( gouden2 combinatie( van( ervaren( hogere; jaars( (regisseurs,( scriptschrijvers,( kostuummakers,( decorbouwers,( licht;( en( geluidstechnici,( grimeurs)( en( de( nog( ‘groene’( eersteklassers( resulteert( in( jaarlijks2 succes.( Redactie( op( vorige( uitvoering:( “De( tweeledige( compositie( van( Pinok; kio(en(Asterix(&(Cleopatra(was(een( verbijsterende( verkenning( van( het( dagelijks(bestaan,(een( (melancho. lische2 confrontatie( met( de( ver; gankelijkheid( van( indentiteit.( Een( omvangrijk,( soms( mysterieus( soci. aal2drama.(Zeer(de(moeite(waard.”(

! !! !! !! !! !! !! !! !! !! Geen(woorden(zijn(machtig(genoeg(

ADVERTS

!

om( het( Erasmiaans( talent( in( de( zesde( klas( te( beschrijven.( Prach; tige( profielwerkstukken( zijn( de( kers( op( de( taart( van( een( Eras; miaanse( carrière.( Zelfgebouwde( klavecimbels,( prijswinnende( actie; films( of( boeken,( geen( enkele( bran; che(blijft(onverlet.(Komt2dat2zien!

Presentatie Verrijkers!

!!cantina,(17(juni(2015,(’s(avonds !! !! !! !! !

Het( verrijkingsproject( is( een( ode( aan( Erasmus( en( de( homo2 univer. salis.( Onderbouwers( met( goede( cijfers( en( een( talent( worden( in( staat(gesteld(om(zich(tijdens(lessen( ergens( in( te( verdiepen.( Voor( het( Erasmiaans( een( zeer( waardevolle2 aanvulling( op( het( reguliere( programma,( voor( u( een( avond( waarop( u( versteld( zult( staan( van( de( talenten( op( school.( Van( nano; biologie( tot( geschiedenis,( van( wiskunde( in( de( muziek( tot( stoom; machine.( Allerhande2 sectoren( komen(terug(op(de(presentatie(van( de( verrijkingsprojecten.( Neem( ook( een(kijkje! 54

Sonny F. de Jong, Dasha M. Fedorushkova LAY-OUT redactie

k

TEKST

Sarah Sramota, Frédérique Bienfait, Wouter van Wessel, Furkan

Baran, Jentel de Bree, Nica Bol, Quirine Griep, Maarten Lubbers, Annabel Kirti Soekaloe, Hélena

Oggel, Flynn Dysseau, Gavin Pelan, Dr. Amor

SATIRE

van Houweninge , Mette Jill

Willy Feijer

schoolkrantdrukkerij

COVERFOTO

SPECIALE DANK AAN

DRUKWERK

de

Marcel van Bruggen © 2015

februari 2015, Rotterdam

HOOFDREDACTIE

Erasmiaans Gymnasium

Heb je al gezien dat je de Tolle Lege op de site kunt vinden? Ga naar erasmiaans.nl en download de digiversie. Handig op je iPad of gewoon thuis.