QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

Dit document wordt u aangeboden door de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. CONTACTPERSONEN TELEFOON E-MAIL DUURZAAMBOUWLOKET

: : :

RAOUL SANTIBANEZ 072 – 743 39 56 [email protected]

INHOUDSOPGAVE 1. Intro ..................................................................................................................................................................... 3 2. Uitgangspunten ................................................................................................................................................... 3 3. Algemene gegevens woning................................................................................................................................ 4 3.1. Verwachte energielasten op basis van huidg verbruik ................................................................................ 4 4. Bouwkundige staat van de woning ..................................................................................................................... 5 5. Infraroodopname van de woning........................................................................................................................ 8 6. Besparingspotentieel ........................................................................................................................................ 12 6.1. Besparingspotentieel in de schil van de woning ........................................................................................ 12 6.1.1. Besparingspotentieel bij de gevel ....................................................................................................... 12 6.1.2. Besparingspotentieel bij de vloer ........................................................................................................ 13 6.1.3. Besparingspotentieel bij het dak ......................................................................................................... 14 6.2. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied................................................................................. 15 6.2.1. PV-systeem .......................................................................................................................................... 15 6.2.2. Zonneboiler ......................................................................................................................................... 16 6.2.3. Hout(pellet)kachel ............................................................................................................................... 17 7. Overige maatregelen ......................................................................................................................................... 18 7.1 Ventilatie ................................................................................................................................................. 18 7.2. Radiatorfolie en Leidingisolatie .............................................................................................................. 19 7.3. Reduceren sluipverbruik ........................................................................................................................ 19 7.4. waterzijdig inregelen verwarmingsinstallatie ........................................................................................ 20 8. Conclusie/samengevat ...................................................................................................................................... 21

Disclaimer Deze keuring is een visuele inspectie (non destructief) en een momentopname. De non destructieve wijze van deze opname heeft zijn beperkingen. Voor gebreken die niet waarneembaar waren op het moment van het bezoek kan het Duurzaam Bouwloket niet aansprakelijk worden gesteld. Het doel evenals de aard en wijze van de visuele inspectie brengt met zich mee dat specialistische onderzoeken niet worden uitgevoerd, er geen metingen worden verricht, er geen berekeningen worden uitgevoerd en er geen onderdelen worden verwijderd, opgegraven etc. om achterliggende constructies te kunnen beoordelen. Deze rapportage is een energiebesparingsadvies en geen energielabel of bouwkundige keuring.

2

1. INTRO Beste bewoner van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk, In opdracht van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft het Duurzaam Bouwloket vijf veel voorkomende woningtypen uit Bodegraven doorgelicht op energieverbruik. Uw woning komt grotendeels overeen met deze referentiewoning. Het kan zijn dat enkele maatregelen voor u minder of niet van toepassing zijn, omdat deze maatregelen door u al zijn uitgevoerd. Ook kan het zijn dat uw woning een uitbouw of extra verdieping heeft. Daardoor kunnen berekeningen anders uitvallen. Toch krijgt u met dit rapport een goede eerste indruk van de energiebesparende maatregelen die bij dit woningtype het meest effectief zijn. Mocht u op basis van dit rapport vragen hebben, of wilt u meer weten? Dan kunt u kosteloos contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket

2. UITGANGSPUNTEN Aan de hand van het interview hebben wij een goed beeld gekregen van uw persoonlijke wensen en uw gebruikservaring van de woning. Bij het vormen van dit advies hebben wij rekening gehouden met de volgende zaken:  

      

 

U geeft aan dat u uw gasrekening hoog vindt (wel minder dan gemiddeld) maar beter kan; U bent in u uw stookpatroon bewust van uw gedrag. De verwarming staat vanaf ’s ochtends tot circa half 10 op 18 graden Celsius. In het weekend staat de verwarming de hele dag en avond op circa 19 graden Celsius; U denkt extra energie te kunnen besparen door de houtkachel en een zonneboiler van NEO Energie (systeem gebaseerd op het systeem van een warmtepomp); U geeft aan dat u last heeft van tocht in de keuken; U heeft last van vocht en schimmel in de badkamer. Het is altijd koud in de badkamer; U geeft aan dat u last van lekkage heeft gehad door een ankerloze spouw (dampdichte isolatie); Het dak aan de voorzijde van uw woning is georiënteerd op het Westen. De achterkant van uw woning is georiënteerd op het Oosten; U verwacht de komende 10 á 15 jaar zeker nog in uw woning te blijven; De afgelopen jaren de volgende ingrepen zijn verricht aan de woning: - In oktober 2012 zonnepanelen laten installeren; - De gehele woning is voorzien van houten kozijnen met dubbele beglazing; - De spouw en het dak zijn geïsoleerd; - Dakkapel is geïsoleerd; - CV is waterzijdig ingeregeld; - Er is gebruik gemaakt van een vloerverwarmingspompschakelaar. Zaken die u verbeterd zou willen zien is met name het gas; U bent bereid te investeren in duurzaamheidsmaatregelen maar wilt deze wel binnen een redelijke termijn terugverdienen.

3

3. ALGEMENE GEGEVENS WONING Woningtype : Bouwjaar : Gezinssamenstelling : Verbruik 2011/2012 (Voor plaatsen zonnepanelen) 3 Uw energieverbruik in m gas (2011/2012) : Uw energieverbruik in kWh (2011/2012) : Verbruik 2013/2014 (Na plaatsen zonnepanelen) 3 Uw energieverbruik in m gas (2013/2014) : Uw energieverbruik in kWh (2013/2014) : Gemiddelde maandelijkse energielasten (incl. BTW) :

Rijwoning 1979 2 Volwassenen en 4 kinderen 3

1.289 m per jaar 2.268 kWh per jaar 3

898 m per jaar 750 kWh per jaar Circa € 62,- (2013/2014)

3.1. VERWACHTE ENERGIELASTEN OP BASIS VAN HUIDIG VERBRUIK Elektra + gas

Jaar

Gemiddeld per maand

Totale kosten over looptijd

Per jaar

1

2015

€ 62,07

€ 744,83

€ 744,83

2

2016

€ 63,93

€ 767,17

€ 1.512,00

3

2017

€ 65,85

€ 790,19

€ 2.302,20

4

2018

€ 67,82

€ 813,90

€ 3.116,09

5

2019

€ 69,86

€ 838,31

€ 3.954,40

6

2020

€ 71,96

€ 863,46

€ 4.817,87

7

2021

€ 74,11

€ 889,37

€ 5.707,23

8

2022

€ 76,34

€ 916,05

€ 6.623,28

9

2023

€ 78,63

€ 943,53

€ 7.566,81

10

2024

€ 80,99

€ 971,83

€ 8.538,64

11

2025

€ 83,42

€ 1.000,99

€ 9.539,63

12

2026

€ 85,92

€ 1.031,02

€ 10.570,65

13

2027

€ 88,50

€ 1.061,95

€ 11.632,60

14

2028

€ 91,15

€ 1.093,81

€ 12.726,41

15

2029

€ 93,89

€ 1.126,62

€ 13.853,03

In bovenstaande tabel is een prognose weergeven van de jaarlijkse energiekosten voor elektra en gas voor uw woning over de komende 15 jaar. Deze prognose is gebaseerd op uw huidige energieverbruik. In de tabel is uitgegaan van een prijsstijging van 3% per jaar. Uitgaande van bovengenoemde uitgangspunten zal de familie Bregman in de periode 2015-2029 voor in totaal voor circa € 13.853,03 aan energiekosten hebben betaald. Een doelstelling om 15% energie te besparen in uw woning is zeer realistisch. Dit zou betekenen dat u nu 15% van € 13.853,03 zou kunnen investeren in energiebesparende maatregelen die binnen 15 jaar zijn terugverdient. Uw theoretische investeringsbudget komt dan neer op circa € 2.077,95. Doordat u een laag energietarief heeft hebben een aantal van de genoemde duurzaamheidsmaatregelen in een terugverdientijd die hoger liggen dan 10 jaar.

4

4. BOUWKUNDIGE STAAT VAN DE WONING Om een goede indruk te krijgen van de bouwtechnische en installatietechnische mogelijkheden is een visuele inspectie gehouden van de woning. Gedurende deze visuele inspectie is van verschillende onderdelen de bouwtechnische staat geïnventariseerd.

Onderdeel

Opmerking

Fundering

Technische staat in orde. Voor zover zichtbaar zijn er geen verzakkingen en/of scheurvorming in de fundering en het opgaande werk geconstateerd.

Vloer/kruipruimte

Er is een betonvloer aanwezig. De hoogte van de kruipruimte is circa 50 centimeter. De onderkant van de begane grondvloer is geïsoleerd met 2 cm EPS en daar is 10 cm EPS tegenaan gelijmd met PUR. De bodem van de kruipruimte is geïsoleerd met bodemfolie en hydro korrels. De bodem van de kruipruimte is nog heel licht vochtig.

Dakgoten/HWA/Riolering

Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar zijn geen verstoppingen en/of gebreken geconstateerd.

Algemeen

Begane grond Beton/metselwerk gevels

Het metselwerk en voegwerk vertonen geen gebreken en verkeren in goede conditie. De spouwmuur is geïsoleerd met circa 6 centimeter steenwol.

Kozijnen, ramen en deuren

Houten kozijnen met HR++ beglazing aanwezig op de gehele begane grond. Het hang en sluitwerk verkeerd in prima conditie. Het schilderwerk is ook in prima conditie. De naad- en kierdichting bij het draaiende deel in de keuken sluit niet goed aan. Hier is het te adviseren om een rubberen kaderprofiel of een tochtstrip toe te passen.

5

Diversen Diversen

Diversen

In de keuken, hal en het toilet is vloerverwarming aanwezig. De vloerverwarmingspomp is voorzien van een pompschakelaar. Digitale meter met dubbel tarief aanwezig.

In de keuken zijn 2 spotjes aanwezig van 7 Watt.

Verdieping Dak / overstekken / boeidelen

Geen zichtbare gebreken geconstateerd en het schilderwerk van de dakgoten en overstekken verkeert in goede conditie.

Kozijnen, ramen en deuren

Alle houten kozijnen op de verdieping zijn voorzien van HR++ glas. Het hang en sluit werk verkeert in goede conditie en functioneert goed. Ook het schilderwerk verkeert in prima conditie. De naad- en kierdichting van het raam in de badkamer is niet helemaal in orde. Er is vocht aanwezig in de badkamer.

Toilet/badkamer

Technisch in goede staat. De badkamer is vochtig. De badkamer is wel voorzien van mechanische ventilatie.

6

Zolder Dak

De technische staat van de dakpannen is zowel aan de voor als achterzijde in orde. Het dak is van binnenuit geïsoleerd met circa 4 centimeter glaswol. Het dak van de dakkapel is geïsoleerd met circa 8 centimeter PIR platen. En er zijn 7 x 250Wattpiek zonnepanelen geïnstalleerd op het dak.

Kozijnen, ramen en deuren

Houten kozijnen op zolder voorzien van HR++ glas. Verder is er aan de voorkant van de woning nog een dakraam aanwezig. De ventilatiefoam van het dakraam is aardig vergaan. Om een betere naad- en kierdichting te krijgen is het aan te bevelen om de ventilatiefoam te vervangen.

Diversen

Er is een Nefit Ecomlin HR uit 2006 aanwezig. Deze ketel is geschikt om een zonneboiler op aan te sluiten. Het verwarmingssysteem is waterzijdig ingeregeld

Diversen

Itho mechanische ventilatieunit voor de afvoer van ventilatielucht aanwezig. De ventilatieunit is vrij oud. Momenteel zijn er een stuk stillere en energiezuinigere units (gelijkstroom) op de markt. Aan te bevelen is om de ventilatieunit te vervangen voor een energiezuinige (gelijkstroom) ventilatiebox.

Diversen

Aan de voorzijde van de woning zijn 7 mono kristallijn zonnepanelen (7 x 250) geïnstalleerd met een SMA omvormer. Alles ziet er keurig uit.

7

5. INFRAROODOPNAME VAN DE WONING Een zeer goede manier om bij een woning te zien waar warmteverliezen en koudebruggen zitten is aan de hand van thermografische foto’s (infraroodfoto’s). Thermografische foto’s laten door middel van kleuren op foto’s zien welke tempratuur de plekken in en rondom de woning hebben. Hieronder is een overzicht te zien van een aantal infrarood foto’s van uw woning. Naast elke foto staat een temperatuurstaat die aangeeft welke kleur welke temperatuur heeft. Gedurende het nemen van de foto’s was er een buitentemperatuur van circa 8 graden Celsius. De binnentemperatuur bedroeg circa 20 graden Celsius.

Op de bovenstaande foto is de temperatuur van de radiator te zien. De temperatuur is circa 28 graden Celsius. Dit komt doordat uw verwarmingssysteem is ingeregeld. Op de onderstaande foto (links) is de temperatuur van de binnenmuur achter de radiator te zien. De temperatuur van de binnenmuur is ook circa 28 graden Celsius. Door de warmtestraling van de radiator wordt de binnenmuur opgewarmd. Dit is warmte die direct verloren gaat in de massa. Om de warmtestraling richting uw buitenmuur te minimaliseren kunt u radiatorfolie toepassen. Voor het hoogste rendement dient u dit direct tegen de achterkant van de radiator te plaatsen. Bij radiatoren die niet geheel vlak zijn aan de achterzijde kunt u de folie tegen de binnenmuur plaatsen. Op de foto’s (midden en rechts) is duidelijk zichtbaar dat er een groot deel van de warmtestraling en luchtcirculatie geblokkeerd wordt door de vensterbank. Om de warmtestraling en luchtcirculatie te verbeteren kunt u er voor kiezen om roosters in de vensterbank te maken. Hierdoor zal de warmteafgifte van de radiator richting de kamer beter zijn en zal er minder warmte verloren gaan in de massa.

8

Op de bovenstaande foto is de voorkant van de woning te zien. Op de foto zijn geen vreemde vertekeningen in warmtebeeld te zien. Dit is vrij logisch doordat uw gevel goed geïsoleerd is. Op de onderstaande foto is de naad- en kierdichting van het kozijn ten opzichte van de gevel te zien. De naad- en kierdichting is prima in orde. Over het algemeen hebben wij geconstateerd dat dit in vrijwel de gehele woning het geval is. Er gaat nauwelijks warmte verloren bij deze kierdichting.

Op de onderstaande foto is er warmteverlies te zien achter de rabatdelen boven de voordeur. Er gaat warmte verloren in de hoekaansluiting. In de praktijk zien wij vaak dat dit kritische punten zijn. Hier sluit vaak de isolatie niet helemaal goed aan op een wand of op elkaar.

9

Op de onderstaande foto’s is te zien dat de naad- en kierdichting van het draaiende deel in het kozijn in de keuken niet optimaal is. Er vindt koude-infiltratie plaats bij de naden van het raam in het kozijn. Zowel onder als boven vindt er koude-infiltratie plaats. Om de koude-infiltratie (tocht) te minimaliseren adviseren wij u een rondgaand rubberen kaderprofiel toe te passen.

Op de onderstaande foto is duidelijk te zien dat er geen koude-infiltratie is bij de afzuigkap in de keuken. Dat er geen koude-infiltratie is komt door er gebruik is gemaakt van een vlinderklep. Deze klept zorgt ervoor dat er geen koude of tocht naar binnen komt. In dit geval functioneert de vlinderklep prima.

Op de onderstaande foto’s zijn de leidingen van de vloerverwarming in de kruipruimte te zien. Tijdens het transport van het warme water van de pomp naar de vloerverwarming gaat er warmte verloren. Door het leidingwerk in onverwarmde ruimtes (zoals kruipruimte, etc. ) te isoleren kunt u het warmteverlies tijdens het transport minimaliseren. Belangrijk bij het aanbrengen van isolatiekokers is dat deze goed op elkaar aansluiten.

10

Op de onderstaande foto’s is het kozijn in de badkamer te zien. Op de foto’s lijkt het over heel veel koudeinfiltratie is bij de naad- en kierdichting langs het kozijn. Ook bij de naden en kieren van het draaiende deel in het kozijn lijkt veel koude-infiltratie te zijn. Echter wanneer we kijken naar de richtpunt linksboven is deze vrij hoog. Er lijkt warmte verloren te gaan, maar dit is dus minimaal.

11

6. BESPARINGSPOTENTIEEL Aan de hand van het interview en de visuele inspectie kan er een goed beeld worden gemaakt van welke ingrepen voor uw woning het meest interessant kunnen zijn. Tijdens de visuele inspectie zijn een aantal punten naar voren gekomen waar mogelijk besparingspotentieel zit. Dit betreft de volgende onderdelen: 

 

Besparingspotentieel in de schil van de woning (besparen van energie): o Besparingspotentieel bij de gevel; o Besparingspotentieel bij de vloer; o Besparingspotentieel bij het dak. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied (opwekken energie): o Besparingspotentieel ZON pv & ZON thermisch; Overige maatregelen o Ventilatie; o CV waterzijdig inregelen; o Radiatorfolie; o Reduceren sluipverbruik.

Bovengenoemde onderdelen worden in de volgende paragrafen toegelicht.

6.1. BESPARINGSPOTENTIEEL IN DE SCHIL VAN DE WONING 6.1.1. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE GEVEL Algemene gegevens van de gevel Spouwmuur aanwezig? Ja Diepte van de spouw Circa 10 cm Isolatiemateriaal aanwezig? Ja, de spouwmuur is tijdens de bouw geïsoleerd met steenwol. Vanaf 1975 werd het in Nederland pas verplicht (bouwbesluit) om woningen te isoleren. Als wij kijken naar het bouwjaar van uw woning is er dus gevelisolatie aanwezig. Uit het interview kwam naar voren dat er steenwol tijdens de bouw gebruikt is om de spouwmuur te isoleren. Op de infraroodfoto’s waren geen vreemde vertekeningen in het warmtebeeld geconstateerd. De gevelisolatie is prima in orde. Op het gebied van gevelisolatie valt er in uw situatie weinig te verbeteren.

12

6.1.2. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE VLOER De begane grondvloer van de woning is geïsoleerd met een 2 centimeter EPS, hier is met PUR 10 centimeter extra EPS bij gelijmd. De bodem van de kruipruimte is bedekt met een bodemfolie en een soort van hydrokorrels. De bodemfolie is niet echt goed aangebracht. Deze bedekt niet de gehele vloer en is niet strak gelegd. De onderkant van de isolatie is droog. De bodem van de kruipruimte is licht vochtig. Het vocht uit de kruipruimte komt via de naden en kieren niet uw woning terecht aangezien het luchtvochtigheidspercentage in de woning op een goed niveau is.

Wanneer vocht vanuit de kruipruimte wel uw woning binnen komt zou een optie voor de woning zijn het laten inblazen van isolatiechips (schelpen). Op het moment dat u een laag kunststof chips de kruipruimte in laat blazen zal het er voor zorgen dat de luchtvochtigheid in de kruipruimte afneemt. Dit komt doordat het optrekkende (verdampende) vocht condenseert in de laag met isolatiechips. Wanneer het waterniveau ie kruipruimte toeneemt blijven de kunststof schelpen bovenop het water drijven (bij echte ‘’natuurlijke’’ schelpen is dat niet het geval). Een goedkopere oplossing is het strak leggen van de bodemfolie in de kruipruimte. Het principe hiervan is hetzelfde als bij de kunststof schelpen. Vocht condenseert tegen de onderkant van de folie. De lucht boven de folie wordt hierdoor droger en de dampspanning in de kruipruimte vermindert. Ook de levensduur van uw leidingwerk neemt toe aangezien deze minder wordt aangetast door vocht. Algemene gegevens van de vloer Kruipruimte aanwezig? Subsidie mogelijk? Hoogte kruipruimte: Type vloer: Vloeroppervlak: Mogelijke maatregel

: : : :

Indicatie kosten

:

Ja Nee +/- 50 cm Beton balkenvloer, geïsoleerd met EPS platen Circa 65 m2 Aanbrengen bodem afsluitende laag (inblazen kunststof isolatiechips of goed leggen bodemfolie) € - goed leggen van de bodemfolie in de kruipruimte(doe het zelf) +/- € 1.365,- bij kunststof isolatiechips (schelpen)

Voordelen van maatregel - Reductie van de dampspanning (vocht) en minder last van muffe lucht in de kruipruimte; - Levensduur van het leidingwerk neemt toe doordat het leidingwerk minder wordt aangetast door het vocht; - De kruipruimte en het leidingwerk blijft bij een bodemfolie goed toegankelijk. Bij kunststof isolatiechips is het leidingwerk minder goed toegankelijk. Je kunt er wel nog doorheen waden. Bij echte (natuurlijke) schelpen is dit niet het geval. Onderhoudswerkzaamheden voor een loodgieter zijn bij kunststof en echte schelpen dus lastiger uit te voeren. Voor het aanbrengen van een bodem afsluitende laag is het dan ook aan te bevelen eerst de technische staat van het leidingwerk te laten inspecteren.

13

6.1.3. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ HET DAK Uw dak is aan de binnenzijde van het dakbeschot geïsoleerd met circa 4 centimeter glaswol. Op de infraroodcamera waren geen opmerkelijke warmteverliezen te constateren op uw dak en tussen de naden van de dakpannen. Extra investeringen op het gebied van dakisolatie zullen niet opwegen tegen de comfortverbetering en energiewinst. Qua investering raden wij het dan ook aan om de meer interessantere maatregelen eerst te bekijken.

14

6.2. BESPARINGSPOTENTIEEL OP INSTALLATIETECHNISCH GEBIED Naast maatregelen in de schil van de woning zijn er ook diverse maatregelen mogelijk op installatietechnisch gebied. Op basis van de visuele inspectie is zijn de volgende installatietechnische maatregelen goed toepasbaar:   

PV-systeem (zonnepanelen); Zonneboiler (zonnecollectoren) en vervangen CV; Intensiveren houtkachel.

6.2.1. PV-SYSTEEM Op uw dak aan de voorzijde van de woning heeft u in 3 jaar geleden 7 zonnepanelen laten plaatsen. Doordat het dak aan de voorzijde van uw woning niet op zuiden (maximaal jaarlijks aantal zonuren) is georiënteerd, heeft uw systeem een iets lager rendement. Een PV-systeem zet zonlicht om in elektrische energie. Met de 7 panelen zult u jaarlijks circa 1.500 kWh opwekken. Momenteel dekt u niet uw gehele verbruik af. Om uw totale verbruik te dekken met zonnepanelen kunt u er voor kiezen om nog 3 panelen extra te plaatsen. Met 3 zonnepanelen op uw dak (750 Wattpiek vermogen) zou u in uw situatie jaarlijks circa 645 kWh extra kunnen opwekken (circa € 142,-). De terugverdientijd van uw systeem ligt daarmee op circa 10 jaar (hierbij rekening houdend met een omvormer met een levensduur van circa 10 jaar). Bij een dubbeltariefmeter is het erg belangrijk op te letten hoe uw energieleverancier omgaat met salderen (salderen =verreken van de jaarlijkse opgewekte hoeveelheid energie tegen de door u jaarlijks verbruikte hoeveelheid energie. In uw woning is een dubbeltariefmeter aanwezig. Alle energieleveranciers mogen zelf bepalen hoe zij opgewekte energie van zonnepanelen salderen / verrekenen bij klanten met een dubbeltariefmeter. Bij uw energieleverancier wordt de overdag opgewekte energie tegen het direct verbruikte energie weg gestreept tegen het hoge tarief. Bij sommige maatschappijen wordt dit verrekend met uw laag tarief, waardoor u dus een lagere opbrengstvergoeding ontvangt. Dit is dus belangrijk altijd eerst te checken. Het kan dus in sommige situaties voorkomen dat overstappen van energieleverancier noodzakelijk is, of dat het aanvragen van een enkeltarief voordeliger is. Met een enkeltarief meter wordt gesaldeerd tegen het tarief wat u als bewoner zelf betaald. Dit is altijd gunstig. De prijs die wordt weergeven als kosten indicatie in het overzicht is de turn-key prijs inclusief BTW. Door gezamenlijk inkoop met een grote groep particulieren kan deze prijs vaak veelal nog een stuk omlaag. Het is dus interessant om gezamenlijk met bijvoorbeeld uw buren of buurtbewoners dit in te kopen. Dit zal er voor zorgen dat de terugverdientijd en het rendement op uw investering nog gunstiger wordt. Er is op dit moment een regeling waardoor particulieren de BTW op de aanschaf van een PV-systeem kunnen terug vragen. Door collectieve inkoop en het BTW voordeel kan de terugverdientijd gemakkelijk 2 á 3 jaar afnemen!

aantal panelen 3 panelen 6 panelen 9 panelen

15

PV-systeem Omvang installatie (in Watt Piek) 750 WP 1500 WP 2250 WP

kosten indicatie € 1.350,00 € 2.700,00 € 4.050,00

6.2.2. ZONNEBOILER De huidige CV – ketel is Nefit Ecomline HR uit 2006. Deze CV-ketel heeft een hoog rendement (HR) en is geschikt om een zonnecollector op aan te sluiten. Een zonneboiler zet de warmte van de zon om in warm water. Een zonneboiler installatie bestaat globaal gezien uit één of meerdere zonnecollectoren, een buffervat en een circulatiepomp. Het systeem wordt aangesloten op uw CV -ketel. Op het moment dat er warm tapwater nodig is binnen uw woning, zal eerst het warme water uit het buffervat van de zonneboiler worden gebruikt voordat de CV -ketel aan hoeft te slaan. Op het moment dat het buffervat van de zonneboiler leeg is, dan zal de CV -ketel aanslaan op het moment dat er een warmtevraag is binnen de woning. In de zomer kunt u gemakkelijk temperaturen van 70 graden Celsius bufferen. In de winter is dit uiteraard een stuk lager, maar ook hier kan bij volle zoninstraling een temperatuur van bijvoorbeeld 15 á 30 graden worden opgewekt. Dit hangt af van het type systeem dat u toepast maar ook van de soort collectoren. Er zijn namelijk vlakke plaat collectoren en vacuümbuiscollectoren. De vacuümbuiscollectoren kunnen door het vacuüm een hogere temperatuur opwekken dan de vlakke plaat collectoren, maar zijn in aanschaf ook weer iets duurder. In uw woonsituatie en gezinssamenstelling zou een vlakke plaat collector voldoende zijn. Wanneer u een zonneboiler wilt koppelen aan uw vloerverwarming is het aan te bevelen vacuümbuizen te kiezen aangezien deze in de winter een hogere energieopbrengst hebben (de winter is juist de periode dat je warmtevraag hebt voor ruimteverwarming). Kijkend naar de gezinssamenstelling en het warm (tap)waterverbruik zou een zonneboiler installatie voor uw woning en gezin een interessante investering zijn. Echter doordat de oriëntatie van uw dak niet heel gunstig is, zal het rendement van een zonneboiler lager zijn dan van een dak pal op het zuiden. In onderstaand overzicht ziet u een kostenindicatie en terugverdientijd weergeven voor uw situatie uitgegaan van alleen een zonneboiler systeem voor warm tapwater. Bij koppeling aan de centrale verwarming zal dit hoger liggen echter wordt de investering ook hoger aangezien er meer collectoroppervlak en een groter buffervat benodigd zijn. Het door u genoemde systeem van Neo Energy Sunsystems is ook een overweging en interessante techniek. Vanuit het loket adviseren wij deze echter (nog) niet vanwege het feit dat wij nog geen referentieproject met volledig jaar aan monitoringsgegevens hebben. Vandaar is dit systeem niet opgenomen binnen dit onderdeel. Mogelijke maatregel Indicatie kosten Indicatie terugverdientijd Subsidie mogelijk Opmerking

: : : : :

Zonneboiler +/- € 2.200,00 ( voorraadvat van 120 liter en 2,5m2 collector oppervlak) +/- 16 jaar Nee Terugverdientijd is afhankelijk van het warmwaterverbruik. Bij een huishouden dat veel warm water verbruikt heeft u een hogere besparing en is de investering ook sneller terugverdient. Daarnaast is het energietarief ook een belangrijke indicator. Wanneer je lage energieprijzen hebt afgesloten zal de terugverdientijd uiteraard langer zijn.

16

6.2.3. HOUT(PELLET)KACHEL Tijdens het interview gaf u aan dat u graag uw woning wilt verwarmen met een houtkachel. Naast een houtkachel zijn er meerdere interessantere maatregelen. Een interessante mogelijkheid is het toepassen van een hout(pellet)kachel, houtgestookte CV of een houtpelletketel. Het plaatsen van een installatie kan in uw geval lastig worden (maar zeker niet onmogelijk) door de benodigde leidingdoorvoer door de vloer en uw dak. Wanneer u een systeem laat plaatsen dient u wel te voldoen aan de eisen zoals gesteld in het bouwbesluit. Dit houdt in dat de rookgasafvoer uitkomt in het vrij uitmondingsgebied in de nok van uw dak. Een houtkachel is een kachel waarin u met normaal hout uw woonkamer kunt verwarmen. Nadeel hiervan is dat de temperatuur hiervan niet regelbaar is. Voordeel hiervan is dat wanneer u een voorraadhok in uw tuin maakt u uw eigen hout door het jaar heen kunt verzamelen zodat u geen of nauwelijks geld kwijt bent aan brandstof voor de kachel. Er zijn ook speksteenkachels op de markt. Deze werken op hout en geven gedurende een langere periode hun warmte af. Een andere optie is een houtpelletkachel. Dit is een intelligente kachel die exact weet hoeveel houtpellets er nodig zijn om bijvoorbeeld de woonkamer te verwarmen tot 21 graden. Stoken met houtpellets is circa 40% goedkoper ten opzichte van verwarmen met aardgas. Daarnaast is er door de schonere verbranding minder last van rook. Voor een nog hoger rendement kunt u ook een houtpelletketel of houtgestookste CV aanschaffen. Deze is gekoppeld aan uw cv-systeem waardoor er een nog hoger rendement wordt behaald. Dit is qua aansluiting een complexer systeem en dit zou in een aparte ruimte geplaatst moeten worden. Voor uw situatie zou dat een ingrijpende ingreep zijn vandaar dat we de mogelijkheden voor een hout(pellet)kachel in onderstaande benoemen. Mocht u nog geïnteresseerd zijn in de mogelijkheden voor een houtpelletketel dan kunnen wij u daar uiteraard nog over adviseren. Mogelijke maatregelen

:

Houtkachel (10 KW) : Houtpelletkachel (10KW) : Speksteenkachel (10 KW) : Houtgestookte CV :

Indicatie kosten

Indicatie besparing

€ 2.500,€ 3.500,€ 3.500,maatwerk

35 - 50% op stookkosten 30 - 35% op stookkosten 2 35 - 50% op stookkosten 100% stookkosten + warm tapwater

1

De kosten voor een goede hout(pellet)kachel / speksteenkachel variëren op de markt tussen de € 2.000,- en € 6.000,-. Prijsverschillen zitten met name in kwaliteit, vermogen en design. Wanneer u geïnteresseerd bent in de aanschaf van een kachel / ketel kunt u contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket voor advies over kwalitatief goede merken. Goedkopere (vaak Chinese) ketels zijn namelijk storingsgevoeliger, hebben veel slakvorming in het verbrandingsvat, hebben nauwelijks ingebouwde beveiligingen en geen schone verbranding. Goedkoop is dus vaak duurkoop. In uw situatie zou een hout(pellet)kachel een besparing van circa 30 a 35% op uw stookkosten kunnen opleveren. Uitgaande van een aanschafprijs van circa € 3.000,- komt dit neer op een terugverdientijd van circa 15 jaar. Voor de bovengenoemde kosten kunt u tevens ook een houtkachel of speksteenkachel aanschaffen (speksteen geeft langer warmte af). Hout kunt u uiteraard kopen alleen het mooiste is natuurlijk als u geen of nauwelijks geld kwijt bent aan brandstof voor de kachel. Wanneer u binnen uw woning gebruik zou maken van een houtkachel zou u behoorlijk kunnen besparen op uw stookkosten (minimaal 270 m3 gas per jaar). 1

Uitgaande dat u de houtkachel primair als verwarming gaat gebruiken en nauwelijks gebruik maakt van het centrale verwarmingssysteem. Daarnaast dient het hout niet gekocht te worden in de winkel maar zijn wij er van uitgegaan dat er een houtvoorraad is die zelf wordt gevuld door de bewoners. 2 Uitgaande dat u de speksteenkachel primair als verwarming gaat gebruiken en nauwelijks gebruik maakt van het centrale verwarmingssysteem. Daarnaast dient het hout niet gekocht te worden in de winkel maar zijn wij er van uitgegaan dat er een houtvoorraad is die zelf wordt gevuld door de bewoners. 17

7. OVERIGE MAATREGELEN 7.1 VENTILATIE Binnen uw woning hangt een oude Itho ventilatiebox. Momenteel zijn er een stuk stillere en energiezuinigere ventilatieboxen op de markt (gelijkstroom motor) Dit kan een flinke reductie geven op het verbruik van de ventilatie unit (tot wel 60% minder stroomverbruik dan bij oude boxen). Deze nieuwe systemen zijn ook voorzien met een standenschakelaar (incl. timerfunctie) die tevens kunnen worden bestuurd met een afstandsbediening. De kosten voor een nieuwe ventilatiebox en het aansluiten hiervan zijn circa € 350,-. U zou eventueel ook zelf de box aan kunnen schaffen en installeren. Belangrijk aspect bij het mechanisch afzuigen van de woning is het reinigen van de luchtkanalen, ventilatieventielen en ventilatieroosters. In de loop der jaren vervuilen de luchtkanalen zich door fijnstof, huismijt, schimmels, bacteriën en virussen. Door de jaren heen kunnen deze zich hechten aan de wanden van uw ventilatiekanalen waardoor de efficiency van het systeem kan afnemen. Het is belangrijk om eens in de zoveel tijd de ventilatiebox (en kanalen) te laten bekijken en checken op vervuiling. Wanneer de box vervuild is, adviseren wij u de box te reinigen. Dit is een ingreep die u zelf kunt uitvoeren. Mogelijke maatregel Indicatie kosten

: :

Vervangen ventilatiebox € 350,-

Tijdens de quickscan is er een korte luchtkwaliteitsmeting gedaan. Door het korte tijdsbestek is deze meting niet representatief voor de luchtkwaliteit binnen de woning. Voor een betere meting dient de luchtkwaliteitsmeter langer in de woning te staan en gedurende een aantal dagen data te loggen om vervolgens geanalyseerd te worden. Gedurende de meting was de luchtkwaliteit in huis goed. Op de naastgelegen foto zijn de luchtvochtigheid (55,8%) prima en gezond. Het CO2 gehalte was tijdens de scan aan de hoge kant maar nog niet zorgwekkend.

> 1200 ppm : de binnenlucht is ongezond 1000-1200 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is aanvaardbaar <1000 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is gezond

> 70 % 30 – 70 % < 30%

: de binnenlucht is te vochtig : de binnenlucht is prima : de binnenlucht is te droog

18

7.2. RADIATORFOLIE EN LEIDINGISOLATIE Een goede manier om de stralingswarmte van de radiatoren de kamer in te leiden is door de achterzijde van de radiator te beplakken met radiator folie. Hierdoor wordt de warmte die de radiator aan de achterkant uitstraalt naar de wand, gereflecteerd naar de woon of slaapkamer. Kosten voor radiatorfolie voor uw woning bedragen maximaal € 40 euro. Dit is een leuke doe het zelf klus.

Voor uw leidingwerk liggen er ook nog kansen om energie te besparen en warmteverliezen te minimaliseren. CV-leidingen verliezen veel warmte wanneer deze niet geïsoleerd zijn. Door leidingisolatie in onverwarmde ruimten (zoals kruipruimte, hal etc.) toe te passen voorkom je onnodig warmte verlies in je leidingen. U kunt uw leidingen isoleren met speciale isolatiekokers voor leidingwerk maar ook met bijvoorbeeld isolerende bandage-folie (stralingsprincipe). Voor circa € 20,- zou u alle leidingen binnen uw woning kunnen isoleren. Er is één strook onder de vloer die nog niet (goed) geïsoleerd is. U zou deze nog kunnen bijwerken met isolatie.

7.3. REDUCEREN SLUIPVERBRUIK In het persoonlijke interview kwam naar voren dat u niet direct inzicht heeft in het energieverbruik van uw huishoudelijke apparaten. Er zijn apparaten beschikbaar die het totale sluipverbruik binnen uw woning kunnen meten. Met dit apparaat kunt u uw sluipverbruik in de woning opsporen en real-time het energieverbruik in Watt in uw woning bekijken. Het sluipverbruik is het verbruik wat uw woning in ‘’stand-by’’ stand verbruikt. Het Duurzaam Bouwloket kan u deze één week in bruikleen geven. Op het moment dat u naar bed gaat en alle apparaten ‘’uit’’ heeft gezet kunt u uw sluipverbruik op de Wattcher aflezen. Vuistregel is dat iedere Watt sluipverbruik circa € 2,- op jaarbasis is. Het is dus de moeite en zoektocht waard om uw sluipverbruik te reduceren.

19

7.4. WATERZIJDIG INREGELEN VERWARMINGSINSTALLATIE Veel van de verwarmingsinstallaties in Nederland zijn niet goed ingeregeld. Door de installatie waterzijdig in te regelen kan de verwarmingsinstallatie efficiënter verwarmen. Waterzijdig inregelen is een eenmalige handeling waarmee men de ketel inregelt. Vaak staat de aanvoertemperatuur onnodig hoog ingesteld. Dit is de temperatuur die de ketel uit gaat. Hierdoor is de retourtemperatuur ook te hoog. Dit heeft als gevolg dat een CV ketel in de praktijk vaak niet zijn hoge rendement kan halen omdat de retourtemperatuur ruim boven de 55 graden uitkomt. Vanaf 55 graden Celsius wordt pas echt een hoog rendement behaald. Naast het instellen van de ketel dienen de maximale doorstroomopeningen van de radiatorkranen op elkaar afgesteld te worden. De juiste instelling is afhankelijk van de afstand van de radiator tot de ketel. Hoe verder, hoe minder druk er zal zijn, en hoe groter de opening zal moeten zijn. Er zijn meerdere manieren om uw verwarmingssysteem in te regelen. Dit kan handmatig. Hierbij stelt een installateur de maximale doorstroomopening in door het binnenwerk van de kranen in te stellen (het kan ook door een voetventiel te verdraaien maar dat is niet aan te bevelen). Aandachtspunt hierbij is dat wanneer u een aanpassing maakt in uw verwarmingssysteem het systeem eigenlijk weer in onbalans is en opnieuw ingeregeld dient te worden. Met name temperatuur instelling (aanvoer/retour) is belangrijk. Bij aanschaf van een nieuwe ketel in de toekomst komt dit dus aan de orde. Let ook op dat u regelmatig blijft ontluchten. Lucht blokkeert de doorstroming. Waterzijdig inregelen is de belangrijkste maatregel in het CV- optimaliseringstraject, omdat het de voorwaarde schept om een hoofdregeling scherp en goed af te stellen. Een indicatie van de kosten voor CV optimalisatie zijn circa €300,maar variëren per situatie aangezien iedere woning maatwerk is (handmatige inregelen, vloerverwarming, nieuwe radiatorkranen of automatische debietregelaars). In een pilot test zijn in Nijmegen 10 woningen ‘’ingeregeld’’. De gemiddelde besparing op de stookkosten was 5 a 10% (met uitschieters van 30%). Voor uw woning is deze investering pas het overwegen waard na vervanging van de huidige ketel. Deze is namelijk bijna aan het einde van zijn economische levensduur. U heeft momenteel als bewoner uw verwarmingssysteem zelf ingeregeld op aanvoer/retour temperatuur en volumestroom.

20

8. CONCLUSIE/SAMENGEVAT U bent als bewoner in uw woning al goed op weg. Op basis van de quickscan adviseren wij om op onderstaande volgorde de maatregelen in de komende jaren uit te laten voeren. Hiervoor kunt u een meerjarenplan opstellen. Het betreft de volgende maatregelen: -

Radiatorfolie en leidingisolatie Verbeteren naad- en kierdichting draaiend deel keuken Goed leggen bodemfolie in de kruipruimte Aanschaf nieuwe ventilatiebox Aanschaf zonnepanelen (3*250) = (750 WP systeem)

€ 60,€ 25,€ n.v.t. € 350,€ 1.350,-

Het totaal van de bovengenoemde maatregelen komt neer op € 1.785,-. Er van uitgaande dat u de komende jaren jaarlijks een besparing 15% op de energielasten realiseert met bovengenoemde ingrepen, valt te concluderen dat het bedrag van € 1.785,- binnen het theoretische investeringsbudget valt van € 2.077,95 (zoals genoemd in hoofdstuk 3.1). Opmerkingen: 









Door de aanschaf van 7 zonnepanelen wekt u een groot gedeelte van uw elektriciteitsbehoefte zelfstandig op. Wanneer u nog 3 zonnepanelen laat plaatsen op het dak van uw woning kunt u uw gehele elektriciteitsbehoefte zelfstandig afdekken; Het waterzijdig inregelen van uw c.v. systeem is een zeer interessante maatregel. Uw verwarmingssysteem is al ingeregeld op aanvoer- en retourtemperatuur. Dit zorgt voor een energiebesparing en comfortverbetering (warmteafgifte en reactiesnelheid van het warmte afgifte systeem); Het extra isoleren van uw gevel (spouwmuur is reeds geïsoleerd) of het dak raden wij af aangezien dit economisch gezien niet de meest interessante oplossingen zijn. Dit in verband met de hoge kosten en de kleine besparing en comfortverbetering die deze maatregelen nog met zich mee zouden brengen. Kies eerst voor het ‘’laaghangend fruit’’. Een zonneboilersysteem is een interessante en duurzame installatie. Door uw gezinssamenstelling en hoge tapwaterverbruik is dit een zeer interessante installatie. Echter door de ligging van uw dak, zal de zonneboiler niet het gewenste rendement opleveren. Koppeling aan uw centrale verwarming zou de investering interessanter maken; Het is aan te bevelen voor uzelf een stappenplan te maken en de komende jaren budget te reserveren om stapsgewijs het energieverbruik van uw woning te minimaliseren.

Naast het nemen van bouwtechnische en installatietechnische maatregelen is de gerealiseerde besparing uiteindelijk afhankelijk van uw gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat door alleen gedragsverandering al 15% op de energielasten bespaart kan worden. Net zoals je in een Toyota Prius 1 op 9 kunt rijden, kunt u in een duurzame / energiezuinige woning nog steeds een hoog energie verbruik hebben. Gedrag en bewust omgaan met energie is dus de succesfactor van uw uiteindelijke energiebesparing per jaar. Mocht u nog vragen hebben over de geadviseerde maatregelen dan kunt u altijd vrijblijvend contact met ons opnemen. Besluit u over te gaan tot het uitvoeren van maatregelen dan kan het Duurzaam Bouwloket u ondersteunen bij het aanvragen van offertes en onderhandelingen met bedrijven en wellicht aanvragen bij u in de buurt combineren zodat er een inkoopvoordeel kan ontstaan. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket

21