QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

Dit document wordt u aangeboden door de gemeente Wormerland, Produbo en het Duurzaam Bouwloket CONTACTPERSONEN TELEFOON E-MAIL DUURZAAMBOUWLOKET

: : :

RAOUL SANTIBANEZ 072 – 743 39 56 [email protected]

INHOUDSOPGAVE 1. Intro ..................................................................................................................................................................... 3 2. uitgangspunten ................................................................................................................................................... 3 3. Algemene gegevens woning................................................................................................................................ 4 3.1. Verwachte energielasten op basis van huidig verbruik................................................................................ 4 4. Bouwkundige staat van de woning ..................................................................................................................... 5 5. Infraroodopname van de woning........................................................................................................................ 7 6. Besparingspotentieel ........................................................................................................................................ 10 6.1. Besparingspotentieel in de schil van de woning ........................................................................................ 10 6.1.1. Besparingspotentieel bij de gevel ....................................................................................................... 10 6.1.2. Besparingspotentieel bij de vloer ........................................................................................................ 11 6.1.3. Besparingspotentieel bij het dak ......................................................................................................... 12 6.2. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied................................................................................. 13 6.2.1. PV-systeem .......................................................................................................................................... 13 6.2.2. Zonneboiler ......................................................................................................................................... 15 6.2.3. HOUT(PELLET)KACHEL ................................................................................................................. 16 6.2.4. LED verlichting ..................................................................................................................................... 17 7. overige maatregelen ......................................................................................................................................... 18 7.1 Ventilatie ................................................................................................................................................. 18 7.2. Radiatorfolie ........................................................................................................................................... 18 7.3. Reduceren sluipverbruik ........................................................................................................................ 18 7.4. C.V. waterzijdig inregelen....................................................................................................................... 19 8. Conclusie/samengevat ...................................................................................................................................... 20

Disclaimer Deze keuring is een visuele inspectie (non destructief) en een momentopname. De non destructieve wijze van deze opname heeft zijn beperkingen. Voor gebreken die niet waarneembaar waren op het moment van het bezoek kan het Duurzaam Bouwloket niet aansprakelijk worden gesteld. Het doel evenals de aard en wijze van de visuele inspectie brengt met zich mee dat specialistische onderzoeken niet worden uitgevoerd, er geen metingen worden verricht, er geen berekeningen worden uitgevoerd en er geen onderdelen worden verwijderd, opgegraven etc. om achterliggende constructies te kunnen beoordelen. Deze rapportage is een energiebesparingsadvies en geen energielabel of bouwkundige keuring. 2

1. INTRO Beste bewoner van de gemeente Wormerland, In opdracht van de gemeente Wormerland en Produbo heeft het Duurzaam Bouwloket een aantal veel voorkomende woningtypen uit de gemeente doorgelicht op energieverbruik. Uw woning komt grotendeels overeen met deze referentiewoning. Het kan zijn dat enkele maatregelen voor u minder of niet van toepassing zijn, omdat deze maatregelen door u al zijn uitgevoerd. Ook kan het zijn dat uw woning een uitbouw of extra verdieping heeft. Daardoor kunnen berekeningen anders uitvallen. Toch krijgt u met dit rapport een goede eerste indruk van de energiebesparende maatregelen die bij dit woningtype het meest effectief zijn. Mocht u op basis van dit rapport vragen hebben, of wilt u meer weten? Dan kunt u kosteloos contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket

2. UITGANGSPUNTEN Aan de hand van het interview hebben wij een goed beeld gekregen van uw persoonlijke wensen en uw gebruikservaring van de woning. Bij het vormen van dit advies hebben wij rekening gehouden met de volgende zaken:  

       



U geeft aan dat u uw energierekening prima vindt; U bent in uw stookpatroon erg bewust van uw gedrag. De verwarming staat overdag op 20 graden Celsius. Wanneer er niemand in de woning aanwezig is gaat de verwarming op 18 graden Celsius. ’s Nachts staat de temperatuur op circa 18 graden Celsius; U bent in uw gedrag bewust bezig met energiebesparing door bijvoorbeeld tuinwater uit de regenton gebruiken, gordijnen ’s nachts dicht en proberen veel licht uit te doen; U geeft aan dat u geen last heeft van vocht in de woning; In de winter is de vloer koud. In de winter is de zijwand vrij koud doordat er geen radiatoren hangen; U denkt meer energie te kunnen besparen door het laten monteren van zonnepanelen; Het dak aan zijkanten van uw woning zijn georiënteerd op het zuiden en het noorden.; U heeft met sneeuw wel eens lekkage gehad. Er zaten vochtige plekken op het plafond; U verwacht de komende 20 jaar nog in uw woning te blijven; De afgelopen jaren de volgende ingrepen zijn verricht aan de woning: - De hele woning voorzien van dubbele beglazing; - Het dak, de gevel en de vloer zijn allemaal geïsoleerd; - De CV- ketel is 2 jaar geleden vervangen voor een HR- ketel. U bent bereid te investeren in duurzaamheidsmaatregelen maar wilt deze wel binnen een redelijke termijn terugverdienen.

3

3. ALGEMENE GEGEVENS WONING Woningtype Bouwjaar Gezinssamenstelling 3 Uw energieverbruik in m gas (2013/2014) Uw energieverbruik in kWh (2013/2014) Gemiddelde maandelijkse energielasten (incl. BTW)

: : : : : :

Vrijstaande woning 1995 2 Volwassenen en 1 kind 3 1.298 m per jaar 2.864 kWh per jaar Circa € 122,-

3.1. VERWACHTE ENERGIELASTEN OP BASIS VAN HUIDIG VERBRUIK Elektra + gas

Jaar

Gemiddeld per maand

Totale kosten over looptijd

Per jaar

1

2015

€ 122,23

€ 1.466,74

€ 1.466,74

2

2016

€ 125,90

€ 1.510,74

€ 2.977,48

3

2017

€ 129,67

€ 1.556,06

€ 4.533,55

4

2018

€ 133,56

€ 1.602,75

€ 6.136,29

5

2019

€ 137,57

€ 1.650,83

€ 7.787,12

6

2020

€ 141,70

€ 1.700,35

€ 9.487,48

7

2021

€ 145,95

€ 1.751,36

€ 11.238,84

8

2022

€ 150,33

€ 1.803,91

€ 13.042,74

9

2023

€ 154,84

€ 1.858,02

€ 14.900,77

10

2024

€ 159,48

€ 1.913,76

€ 16.814,53

11

2025

€ 164,26

€ 1.971,18

€ 18.785,71

12

2026

€ 169,19

€ 2.030,31

€ 20.816,02

13

2027

€ 174,27

€ 2.091,22

€ 22.907,24

14

2028

€ 179,50

€ 2.153,96

€ 25.061,20

15

2029

€ 184,88

€ 2.218,58

€ 27.279,77

In bovenstaande tabel is een prognose weergeven van de jaarlijkse energiekosten voor elektra en gas voor uw woning over de komende 15 jaar. Deze prognose is gebaseerd op uw huidige energieverbruik. In de tabel is uitgegaan van een prijsstijging van 3% per jaar. Uitgaande van bovengenoemde uitgangspunten zal de familie Kersten in de periode 2015-2029 voor in totaal voor circa € 27.279,77 aan energiekosten hebben betaald. Een doelstelling om 30% energie te besparen in uw woning is zeer realistisch. Dit zou betekenen dat u nu 30% van € 27.279,77 zou kunnen investeren in energiebesparende maatregelen die binnen 15 jaar zijn terugverdient. Uw theoretische investeringsbudget komt dan neer op circa € 8.184,-. Veel van de genoemde duurzaamheidsmaatregelen in dit rapport zijn tussen de 6 a 12 jaar terugverdient. 3 Iedere m gas of kWh die u daarna bespaart is dus al winst voor uw portemonnee.

4

4. BOUWKUNDIGE STAAT VAN DE WONING Om een goede indruk te krijgen van de bouwtechnische en installatietechnische mogelijkheden is een visuele inspectie gehouden van de woning. Gedurende deze visuele inspectie is van verschillende onderdelen de bouwtechnische staat geïnventariseerd.

Onderdeel

Opmerking

Fundering

Technische staat in orde. Voor zover zichtbaar zijn er geen verzakkingen en/of scheurvorming in de fundering en het opgaande werk geconstateerd.

Vloer/kruipruimte

Betonvloer aanwezig. De hoogte van de kruipruimte is circa 50 á 60 centimeter. De onderkant van de begane grondvloer is geïsoleerd met circa 10 centimeter EPS. De bodem van de kruipruimte is niet geïsoleerd. De bodem van de kruipruimte en de isolatie zijn nat. Het vocht uit de kruipruimte komt niet in de woning terecht. Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar zijn geen verstoppingen en/of gebreken geconstateerd.

Algemeen

Dakgoten/HWA/Riolering

Begane grond Beton/metselwerk gevels

Het metselwerk en voegwerk vertonen geen gebreken en verkeren in prima conditie. De spouwmuur is geïsoleerd met minerale wol.

Kozijnen, ramen en deuren

Houten kozijnen met dubbele beglazing. Het schilderwerk is in prima conditie.

5

Verdieping Dak / overstekken / boeidelen

Geen zichtbare gebreken geconstateerd en het schilderwerk van de dakgoten, en overstekken verkeert in goede conditie.

Kozijnen, ramen en deuren

Alle houten kozijnen op de verdieping zijn voorzien van dubbel glas. Het hang en sluit werk verkeert in goede conditie en functioneert goed. Het schilderwerk op de verdieping is in prima conditie.

Toilet/badkamer

Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar geen gebreken geconstateerd. Er is mechanische ventilatie aanwezig in de badkamer en toilet.

Zolder Dak / overstekken/ boeidelen Dakramen

Diversen

De technische staat van de dakpannen is aan beide zijkanten in orde. Het dak is tegen het dakbeschot geïsoleerd. Op zolder zijn kunststof dakramen met dubbele beglazing aanwezig. Bij het houten dakraam op zolder is de ventilatiefoam in matige staat. Hier dient nieuwe ventilatiefoam te worden aangebracht voor een goede kierdichting.

Er is een Bosch HRC ketel aanwezig. Deze is ketel heeft een comfort warmteklasse 4 en is geschikt voor aansluiting op een zonneboiler systeem. De ketel is 2 jaar oud.

6

5. INFRAROODOPNAME VAN DE WONING Een zeer goede manier om bij een woning te zien waar warmteverliezen en koudebruggen zitten is aan de hand van thermografische foto’s (infraroodfoto’s). Thermografische foto’s laten door middel van kleuren op foto’s zien welke tempratuur de plekken in en rondom de woning hebben. Hieronder is een overzicht te zien van een aantal infrarood foto’s van uw woning. Naast elke foto staat een temperatuurstaat die aangeeft welke kleur welke temperatuur heeft. Gedurende het nemen van de foto’s was er een buitentemperatuur van circa 5 graden Celsius. De binnentemperatuur bedroeg circa 19 graden Celsius.

Op de bovenstaande foto is de achterkant van de woning te zien. Op de foto lijkt er op plekken veel warmte verloren te gaan. Het lijkt of er warmte verloren gaat bij het glas. Echter gaat hier geen warmte verloren. Door de reflectie van het glas en doordat er naar de voorkant van de woning gekeken kan worden (waar de zon scheen) geeft dit een vertekend beeld. Over het algemeen valt te concluderen dat de woning bouwtechnisch goed is. Zowel bij dak, vloer en gevel is de isolatie prima in orde en zijn er nauwelijks warmteverliezen geconstateerd. Op de onderstaande foto’s is te zien dat de naad- en kierdichting van de kozijnen op de gevel ook prima is. Er gaat nauwelijks warmte verloren. De foto links is aan de voorkant genomen hierdoor is de temperatuur een stuk hoger. Op de foto rechts lijkt er warmte verloren te gaan, maar wanneer we naar de temperatuur van het richtpunt kijken valt dit mee. Tevens is dit de reflectie van het schilderwerk.

7

Op de bovenstaande foto is de dakrand te zien. Er lijkt op de foto warmte verloren te gaan bij de dakranden. Echter wanneer we kijken naar de objecttemperatuur van het richtpunt is dit wanneer we deze vergelijken met de buitentemperatuur prima. Het kan zijn dat er hier een klein warmteverlies is bij de aansluiting van de dakrand en de gevel. Hetzelfde geldt voor de foto hieronder waar er een klein warmteverlies is bij de onderkant van de gevel. Echter is dit warmteverlies minimaal als we kijken naar de objecttemperatuur.

Op de onderstaande foto’s is te zien dat er op zolder koude-infiltratie is bij de aansluiting van de balkenconstructie en het dak. Het kan zijn dat op deze plekken de isolatie niet helemaal goed aansluit. De koude-infiltratie kan worden geminimaliseerd door de naden dicht te kitten en een afwerkplint eroverheen te bevestigen. Op de foto rechts is een grotere koude plek te zien. De oorzaak van deze plek is niet geconstateerd.

8

Op de onderstaande foto’s zijn de naad- en kierdichting van de draaiende dakramen in het kozijn te zien. Op de foto is duidelijk te zien dat er koude-infiltratie plaatsvindt. Er zijn rubberen kaderprofielen toegepast bij de dakramen. Nu kan het zijn dat deze profielen iets verouderd zijn. Wij adviseren om de kaderprofielen te controleren en wanneer deze niet goed meer functioneren te vervangen.

Op de onderstaande foto is te zien dat een licht in de woning te zien. Hoogstwaarschijnlijk is dit een halogeenlamp. Halogeenlampen hebben de eigenschap dat deze veel energie omzetten in warmte. Wij adviseren om op een natuurlijk moment (einde levensduur) de halogeen verlichting te vervangen voor LED verlichting. LED verlichting heeft een langere levensduur en is een stuk energiezuiniger.

9

6. BESPARINGSPOTENTIEEL Aan de hand van het interview en de visuele inspectie kan er een goed beeld worden gemaakt van welke ingrepen voor uw woning het meest interessant kunnen zijn. Tijdens de visuele inspectie zijn een aantal punten naar voren gekomen waar mogelijk besparingspotentieel zit. Dit betreft de volgende onderdelen: 





Besparingspotentieel in de schil van de woning (besparen van energie): o Besparingspotentieel bij de gevel; o Besparingspotentieel bij de vloer; o Besparingspotentieel bij het dak. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied (opwekken energie): o Besparingspotentieel ZON pv & ZON thermisch; o LED verlichting Overige maatregelen o Ventilatie o CV waterzijdig inregelen; o Radiatorfolie; o Reduceren sluipverbruik.

Bovengenoemde onderdelen worden in de volgende paragrafen toegelicht.

6.1. BESPARINGSPOTENTIEEL IN DE SCHIL VAN DE WONING 6.1.1. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE GEVEL Algemene gegevens van de gevel Spouwmuur aanwezig? Ja Diepte van de spouw? Circa 5 cm Isolatiemateriaal aanwezig? Ja, de spouwmuur is tijdens de bouw geïsoleerd met minerale wol. Vanaf 1975 werd het in Nederland pas verplicht (bouwbesluit) om woningen te isoleren. Als wij kijken naar het bouwjaar van uw woning is er gevelisolatie aanwezig. Uit het interview kwam naar voren dat er minerale wo tijdens de bouw gebruikt is om de spouwmuur te isoleren. Op de infraroodfoto’s waren geen vreemde vertekeningen in het warmtebeeld geconstateerd. De gevelisolatie is prima in orde. Op het gebied van gevelisolatie valt er in uw situatie weinig te verbeteren.

10

6.1.2. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE VLOER De begane grondvloer van de woning is geïsoleerd. De bodem van de kruipruimte is niet geïsoleerd. De onderkant van het isolatiemateriaal en de bodem van de kruipruimte zijn nat. Het vocht uit de kruipruimte komt via de naden en kieren niet in uw woning terecht.

Wanneer vocht vanuit de kruipruimte wel uw woning binnen komt zou een optie voor de woning zijn het laten inblazen van isolatiechips (schelpen). Op het moment dat u een laag kunststof chips de kruipruimte in laat blazen zal het er voor zorgen dat de luchtvochtigheid in de kruipruimte afneemt. Dit komt doordat het optrekkende (verdampende) vocht condenseert in de laag met isolatiechips. Wanneer het waterniveau in kruipruimte toeneemt blijven de kunststof schelpen bovenop het water drijven (bij echte ‘’natuurlijke’’ schelpen is dat niet het geval). Een goedkopere oplossing is het plaatsen van een bodemfolie. Het principe hiervan is hetzelfde als bij de kunststof schelpen. Vocht condenseert tegen de onderkant van de folie. De lucht boven de folie wordt hierdoor droger en de dampspanning in de kruipruimte vermindert. Ook de levensduur van uw leidingwerk neemt toe aangezien deze minder wordt aangetast door vocht. Algemene gegevens van de vloer Kruipruimte aanwezig? Subsidie mogelijk? Hoogte kruipruimte: Type vloer: Vloeroppervlak: Mogelijke maatregel

: : : :

Indicatie kosten

:

Ja Nee +/- 50 á 60 cm Betonvloer, geïsoleerd met EPS platen Circa 105 m2 Aanbrengen bodem afsluitende laag (inblazen kunststof isolatiechips of aanbrengen bodemfolie) +/- € 525,- bij bodemfolie (doe het zelf) +/- € 2.205,- bij kunststof isolatiechips (schelpen)

Voordelen van maatregel - Reductie van de dampspanning (vocht) en minder last van muffe lucht in de kruipruimte; - Levensduur van het leidingwerk neemt toe doordat het leidingwerk minder wordt aangetast door het vocht; - De kruipruimte en het leidingwerk blijft bij een bodemfolie goed toegankelijk. Bij kunststof isolatiechips is het leidingwerk minder goed toegankelijk. Je kunt er wel nog doorheen waden. Bij echte (natuurlijke) schelpen is dit niet het geval. Onderhoudswerkzaamheden voor een loodgieter zijn bij kunststof en echte schelpen dus lastiger uit te voeren. Voor het aanbrengen van een bodem afsluitende laag is het dan ook aan te bevelen eerst de technische staat van het leidingwerk te laten inspecteren.

11

6.1.3. BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ HET DAK Uw dak is aan de binnenzijde van het dakbeschot reeds geïsoleerd. Op de infraroodcamera waren van binnenuit een aantal koude plekken te zien bij de aansluiting van het dak ten opzichte van de balkenconstructie. De naden kunnen worden dichtgezet met flexibele pur of een kit. Het is aan te raden hier nog een afwerkingslat als extra kierdichting aan te brengen. Verder waren er met de infraroodcamera geen opmerkelijke warmteverliezen te constateren op uw dak en tussen de naden van de dakpannen. Extra investeringen op het gebied van dakisolatie zullen niet opwegen tegen de comfortverbetering en energiewinst. Qua investering raden wij het dan ook aan om de meer interessantere maatregelen eerst te bekijken.

12

6.2. BESPARINGSPOTENTIEEL OP INSTALLATIETECHNISCH GEBIED Naast maatregelen in de schil van de woning zijn er ook diverse maatregelen mogelijk op installatietechnisch gebied. Op basis van de visuele inspectie is zijn de volgende installatietechnische maatregelen goed toepasbaar:   

PV-systeem (zonnepanelen); Zonneboiler (zonnecollectoren); Hout(pellet)kachel.

6.2.1. PV-SYSTEEM Op basis van de huidige situering van de woning is een PV-systeem een goede optie op het dak van de woning. Het dak van uw woning staat met een zijgevel pal op het zuiden. Hierdoor heeft u jaarlijks het maximaal aantal zonuren. Daardoor is de investering in zonnepanelen zeer interessant. Een PV-systeem zet zonlicht om in elektrische energie. Uw energieverbruik voor elektriciteit was het voorgaande jaar 2.864 kWh. Vermogen Het vermogen van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in Wattpiek. Dit is het maximaal vermogen dat het paneel kan opwekken. Een standaard paneel (vandaag de dag) is 250 Wattpiek en heeft een afmeting van 1 x 1,65 meter. Deze kan liggend of staand worden geplaatst. De jaarlijkse energie opbrengst van een paneel georiënteerd op het zuiden in een hellingshoek van 36 graden is circa 225 kWh per jaar. Een installateur kan eventueel met een legplan voor u uitwerken hoeveel panelen er maximaal op uw dak geplaatst kunnen worden. Kosten en opbrengsten De kostprijs van een zonnepanelen systeem wordt door installateurs vaak uitgedrukt in een prijs per Wattpiek vermogen. Dit is een all-inclusief prijs (panelen, omvormer, kabels, ballast, installatie etc.) De kostprijs van een zonnepaneel varieert per aanbieder. Er zijn namelijk verschillen in merk (kwaliteit) panelen en omvormer, garanties en certificeringen van de installateur. Voor systemen van particulieren komen wij in de praktijk prijzen tegen variërend van 1,40 en 1,80 per Wattpiek bij in serie geschakelde systemen. Bij grotere systemen soms nog iets lager. 1 paneel van 250 Wattpiek geïnstalleerd vermogen komt in serie geschakeld uit op ongeveer € 350,- a € 450,-. Afhankelijk van de beschikbare ruimte op uw dak kunt u gemakkelijk berekenen wat de kosten voor uw systeem zullen worden. Afhankelijk van uw persoonlijke wensen en investeringsbudget kunt u zelf de afweging maken wat voor u de meeste gunstige omvang van de installatie is. In uw situatie kunt u circa 12 zonnepanelen kwijt op het dak. Hiermee zou u circa 2.700 kWh per jaar opwekken, oftewel circa € 468,-. Op uw totale energierekening houdt dit in een besparing van ongeveer 30%. De terugverdientijd van uw systeem ligt daarmee op circa 12 jaar. Hierbij is nog geen rekening gehouden met collectieve inkoop met bewoners uit de wijk en BTW teruggave over uw investering.

13

De prijs die wordt weergeven als kosten indicatie in het overzicht is de turn-key prijs inclusief BTW. Wanneer gezamenlijk met uw buren of andere wijkbewoners zonnepanelen worden ingekocht, kan dit een stuk scherper. Dit zou de terugverdientijd voor uw situatie ook aanzienlijk kunnen verkorten (bijvoorbeeld tot onder de 10 jaar).

aantal panelen 3 panelen 6 panelen 9 panelen 12 panelen

Omvang installatie (in Watt Piek) 750 WP 1500 WP 2250 WP 3000 WP

kosten indicatie € 1.350,00 € 2.700,00 € 4.050,00 € 5.400,00

Subsidie / BTW teruggave Er is geen subsidie voor zonnepanelen beschikbaar. U kunt wel gebruik maken van een speciale regeling voor BTW teruggave. Dit zal de terugverdientijd van het systeem aanzienlijk verkorten. Veel installateurs kunnen u helpen in dit traject. Bij de keuze van uw uiteindelijke installateur / leverancier is het belangrijk te letten op de verschillen in kwaliteit panelen, omvormers, garanties en certificeringen van het bedrijf. Er is namelijk ook veel slechte kwaliteit op de markt. Vanuit Duurzaam Bouwloket kunnen wij u hier eventueel in ondersteunen bij de vergelijking van de verschillende aanbiedingen. Tevens is tot ½ 2015 nog een laag BTW op arbeidsloon van 6

14

6.2.2. ZONNEBOILER De huidige CV – ketel bestaat uit een Bosch HRC ketel uit 2013 en heeft een ‘’Comfort Warmte’’ klasse van 4. Deze ketel is geschikt om een zonnecollector op aan te sluiten. Een zonneboiler zet de warmte van de zon om in warm water. Een zonneboiler installatie bestaat globaal gezien uit één of meerdere zonnecollectoren, een buffervat en een circulatiepomp. Het systeem wordt aangesloten op uw CV -ketel. Op het moment dat er warm tapwater nodig is binnen uw woning, zal eerst het warme water uit het buffervat van de zonneboiler worden gebruikt voordat de CV -ketel aan hoeft te slaan. Op het moment dat het buffervat van de zonneboiler leeg is, dan zal de CV -ketel aanslaan op het moment dat er een warmtevraag is binnen de woning. In de zomer kunt u gemakkelijk temperaturen van 70 graden Celsius bufferen. In de winter is dit uiteraard een stuk lager, maar ook hier kan bij volle zoninstraling een temperatuur van bijvoorbeeld 15 á 30 graden worden opgewekt. Dit hangt af van het type systeem dat u toepast maar ook van de soort collectoren. Er zijn namelijk vlakke plaat collectoren en vacuümbuiscollectoren. De vacuümbuiscollectoren kunnen door het vacuüm een hogere temperatuur opwekken dan de vlakke plaat collectoren, maar zijn in aanschaf ook weer iets duurder. In uw woonsituatie en gezinssamenstelling zou een vlakke plaat collector voldoende zijn. Kijkend naar uw gezinssamenstelling en het lage warm tapwaterverbruik zou een zonneboiler installatie voor uw woning en gezin een minder interessante investering zijn in vergelijking met zonnepanelen. Wij adviseren u dan ook niet te investeren in een zonneboiler. Onderstaand hebben wij wel een kostenindicatie en terugverdientijd weergeven voor uw situatie.

Mogelijke maatregel Indicatie kosten Indicatie terugverdientijd Subsidie mogelijk Opmerking

: : : : :

Zonneboiler +/- € 2.200,00 ( voorraadvat van 120 liter en 2,5m2 collector oppervlak) +/- 15 jaar Nee Terugverdientijd is afhankelijk van het warmwaterverbruik. Bij een huishouden dat veel warm water verbruikt heeft u een hogere besparing en is de investering ook sneller terugverdient.

15

6.2.3. HOUT(PELLET)KACHEL Doordat er binnen uw woning al vrij veel maatregelen zijn toegepast willen wij u wat extra informatie geven over andere mogelijkheden om te besparen op uw stookkosten. Een interessante mogelijkheid is het toepassen van een hout(pellet)kachel, houtgestookte CV of een houtpelletketel te laten plaatsen. Het plaatsen van een installatie kan in uw geval lastig worden door de leidingdoorvoer door de vloer. Wanneer u een systeem laat plaatsen dient u wel te voldoen aan de eisen zoals gesteld in het bouwbesluit. Dit houdt in dat de rookgasafvoer uitkomt in het vrij uitmondingsgebied in de nok van uw dak. Een houtkachel is een kachel waarin u met normaal hout uw woonkamer kunt verwarmen. Nadeel hiervan is dat de temperatuur hiervan niet regelbaar is. Voordeel hiervan is dat wanneer u een voorraadhok in uw tuin maakt u uw eigen hout door het jaar heen kunt verzamelen zodat u geen of nauwelijks geld kwijt bent aan brandstof voor de kachel. Er zijn ook speksteenkachels op de markt. Deze werken op hout en geven gedurende een langere periode hun warmte af. Een andere optie is een houtpelletkachel. Dit is een intelligente kachel die exact weet hoeveel houtpellets er nodig zijn om bijvoorbeeld de woonkamer te verwarmen tot 21 graden. Stoken met houtpellets is circa 40% goedkoper ten opzichte van verwarmen met aardgas. Daarnaast is er door de schonere verbranding minder last van rook. Voor een nog hoger rendement kunt u ook een houtpelletketel of houtgestookste CV aanschaffen. Deze is gekoppeld aan uw cv-systeem waardoor er een nog hoger rendement wordt behaald. Dit is qua aansluiting een complexer systeem en dit zou in een aparte ruimte geplaatst moeten worden. Voor uw situatie zou dat een ingrijpende ingreep zijn vandaar dat we de mogelijkheden voor een hout(pellet)kachel in onderstaande benoemen. Mocht u nog geïnteresseerd zijn in de mogelijkheden voor een houtpelletketel dan kunnen wij u daar uiteraard nog over adviseren. Mogelijke maatregelen

:

Houtkachel (10 KW) : Houtpelletkachel (10KW) : Speksteenkachel (10 KW) : Houtgestookte CV :

Indicatie kosten

Indicatie besparing

€ 2.500,€ 3.500,€ 3.500,maatwerk

35 - 50% op stookkosten 30 - 35% op stookkosten 2 35 - 50% op stookkosten 100% stookkosten + warm tapwater

1

De kosten voor een goede hout(pellet)kachel / speksteenkachel variëren op de markt tussen de € 2.000,- en € 6.000,-. Prijsverschillen zitten met name in kwaliteit, vermogen en design. Wanneer u geïnteresseerd bent in de aanschaf van een kachel / ketel kunt u contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket voor advies over kwalitatief goede merken. Goedkopere (vaak Chinese) ketels zijn namelijk storingsgevoeliger, hebben veel slakvorming in het verbrandingsvat, hebben nauwelijks ingebouwde beveiligingen en geen schone verbranding. Goedkoop is dus vaak duurkoop. In uw situatie zou een hout(pellet)kachel van circa € 3.500,- een besparing van circa 30 a 35% op uw stookkosten kunnen opleveren. Dit komt neer op een terugverdientijd van circa 13 á 14 jaar. Voor de bovengenoemde kosten kunt u tevens ook een houtkachel of speksteenkachel aanschaffen (speksteen geeft langer warmte af). Hout kunt u uiteraard kopen alleen het mooiste is natuurlijk als u geen of nauwelijks geld kwijt bent aan brandstof voor de kachel. Wanneer u binnen uw woning gebruik zou maken van een houtkachel zou u behoorlijk kunnen besparen op uw stookkosten (minimaal 400 m3 gas per jaar). 1

Uitgaande dat u de houtkachel primair als verwarming gaat gebruiken en nauwelijks gebruik maakt van het centrale verwarmingssysteem. Daarnaast dient het hout niet gekocht te worden in de winkel maar zijn wij er van uitgegaan dat er een houtvoorraad is die zelf wordt gevuld door de bewoners. 2 Uitgaande dat u de speksteenkachel primair als verwarming gaat gebruiken en nauwelijks gebruik maakt van het centrale verwarmingssysteem. Daarnaast dient het hout niet gekocht te worden in de winkel maar zijn wij er van uitgegaan dat er een houtvoorraad is die zelf wordt gevuld door de bewoners. 16

6.2.4. LED VERLICHTING In de woning was hoogstwaarschijnlijk een halogeenlamp aanwezig. Het aantal branduren van de lamp is onbekend. Ook het vermogen van de lamp is onbekend. Om een inschatting te maken wat er bespaart kan worden wanneer halogeen verlichting wordt vervangen door LED verlichting schetsen wij hieronder een voorbeeld van kosten en terugverdientijd bij een lamp van 40 Watt en 1 branduur per dag. Uitgaande van 1 branduur per dag zou een halogeen lamp met een vermogen van 40 Watt het volgende aan energie verbruiken: 1 x 365 = 365 uur per jaar x 40Watt = 14.600 Watt uur = 14,6 kWh 14,6 kWh x € 0,20 cent = € 2,92 verbruikskosten per jaar Uitgaande 1 branduur per dag zou de LED lamp met een vermogen van 5 Watt het volgende aan energie verbruiken: 1 x 365 = 365 uur per jaar x 5Watt = 1.825 Watt uur = 1,825 kWh 1,825 kWh x € 0,20 cent = € 0,37 verbruikskosten per jaar Een nieuwe LED lamp is verkrijgbaar vanaf circa € 6,50 per lamp (5 Watt) en een nieuwe halogeenlamp is verkrijgbaar vanaf circa € 3,50 per lamp (40 Watt). Aan de hand van bovenstaande berekening kan geconcludeerd worden dat de LED verlichting bij bovenstaand scenario na iets langer dan 1 jaar is terugverdient. Naast het vervangen op korte termijn kunt u ook overwegen om de halogeenverlichting aan het einde van de levensduur te vervangen door LED verlichting. In de praktijk is over het algemeen te zien dat LED verlichting zich binnen 1 tot 4 jaar terugverdient. De terugverdientijd is afhankelijk van het vermogen van de huidige verlichting, het aantal branduren per dag en de kosten voor vervanging. Bij het kiezen van LED verlichting zou u dezelfde lichtsterkte en kleur kunnen aanhouden. Let er ook goed op of de LED verlichting dimbaar is!

17

7. OVERIGE MAATREGELEN 7.1 VENTILATIE Tijdens de quickscan is er een kleine luchtkwaliteitsmeting gedaan. Door het korte tijdsbestek is deze meting niet representatief voor de luchtkwaliteit binnen de woning. Voor een betere meting dient de luchtkwaliteitsmeter langer in de woning te staan en gedurende een aantal dagen data te loggen om vervolgens geanalyseerd te worden. Op de naastgelegen foto zijn de luchtvochtigheid (46,5%) en het CO2 gehalte (690 PP) prima en gezond.

> 1200 ppm : de binnenlucht is ongezond 1000-1200 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is aanvaardbaar <1000 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is gezond

> 70 % 30 – 70 % < 30%

: de binnenlucht is te vochtig : de binnenlucht is prima : de binnenlucht is te droog

7.2. RADIATORFOLIE Een goede manier om de stralingswarmte van de radiatoren de kamer in te leiden is door de achterzijde van de radiator te beplakken met radiator folie. Hierdoor wordt de warmte die de radiator aan de achterkant uitstraalt naar de wand, gereflecteerd naar de woon of slaapkamer. Kosten voor radiatorfolie voor uw woning bedragen maximaal € 30 euro. Dit is een leuke doe het zelf klus.

7.3. REDUCEREN SLUIPVERBRUIK In het persoonlijke interview kwam naar voren dat u niet direct inzicht heeft in het energieverbruik van uw huishoudelijke apparaten. Er zijn apparaten beschikbaar die het totale sluipverbruik binnen uw woning kunnen meten. Met dit apparaat kunt u uw sluipverbruik in de woning opsporen en real-time het energieverbruik in Watt in uw woning bekijken. Het sluipverbruik is het verbruik wat uw woning in ‘’stand-by’’ stand verbruikt. Het Duurzaam Bouwloket kan u deze één week in bruikleen geven. Op het moment dat u naar bed gaat en alle apparaten ‘’uit’’ heeft gezet kunt u uw sluipverbruik op de Wattcher aflezen. Vuistregel is dat iedere Watt sluipverbruik circa € 2,- op jaarbasis is. Het is dus de moeite en zoektocht waard om uw sluipverbruik te reduceren.

18

7.4. C.V. WATERZIJDIG INREGELEN Veel van de verwarmingsinstallaties in Nederland zijn niet goed ingeregeld. Door de installatie waterzijdig in te regelen kan de verwarmingsinstallatie efficiënter verwarmen. Waterzijdig inregelen is een eenmalige handeling waarmee men de ketel inregelt. Vaak staat de aanvoertemperatuur onnodig hoog ingesteld. Dit is de temperatuur die de ketel uit gaat. Hierdoor is de retourtemperatuur ook te hoog. Dit heeft als gevolg dat een CV ketel in de praktijk vaak niet zijn hoge rendement kan halen omdat de retourtemperatuur ruim boven de 55 graden uitkomt. Vanaf 55 graden Celsius wordt pas echt een hoog rendement behaald. Naast het instellen van de ketel dienen de maximale doorstroomopeningen van de radiatorkranen op elkaar afgesteld te worden. De juiste instelling is afhankelijk van de afstand van de radiator tot de ketel. Hoe verder, hoe minder druk er zal zijn, en hoe groter de opening zal moeten zijn. Er zijn meerdere manieren om uw verwarmingssysteem in te regelen. Dit kan handmatig. Hierbij stelt een installateur de maximale doorstroomopening in door het binnenwerk van een radiatorkraan in te stellen (het kan ook door een voetventiel te verdraaien maar dat is niet aan te bevelen). Aandachtspunt bij handmatige inregelen is dat wanneer u een aanpassing maakt in uw verwarmingssysteem het systeem eigenlijk weer in onbalans is en opnieuw ingeregeld dient te worden. Aangezien u hoogstwaarschijnlijk nog geen dubbel instelbaar binnenwerk heeft in de radiatorkranen kunt u er ook voor kiezen wanneer u nieuwe radiatorkranen koopt om deze te kopen met automatische debietregelaars. Deze regelen zelfstandig de balans in het verwarmingssysteem. Let wel op dat u regelmatig blijft ontluchten. Lucht blokkeert de doorstroming. Een indicatie van de kosten voor CV optimalisatie zijn circa €300,- maar variëren per situatie aangezien iedere woning maatwerk is (handmatige inregelen, nieuwe radiatorkranen of automatische debietregelaars). In een pilot test zijn in Nijmegen 10 woningen ‘’ingeregeld’’. De gemiddelde besparing op de stookkosten was 5 a 10% (met uitschieters van 30%).

19

8. CONCLUSIE/SAMENGEVAT Op basis van de quickscan adviseren wij om op onderstaande volgorde de maatregelen in de komende jaren uit te laten voeren. Hiervoor kunt u een meerjarenplan opstellen. Het betreft de volgende maatregelen: -

Radiatorfolie Aanschaf zonnepanelen (12*250) = (3000 WP systeem) Waterzijdig inregelen van verwarmingssysteem LED verlichting plaatsen na einde levensduur halogeenlampen

€ 30,€ 5.400,€ 300,vanaf € 6,50 per spot

Het totaal van de bovengenoemde maatregelen komt neer op € 5.745,-. Er van uitgaande dat u de komende 15 jaren jaarlijks een besparing van 30% op uw energielasten realiseert met bovengenoemde ingrepen, valt te concluderen dat het bedrag van € 5.745,- binnen het theoretische investeringsbudget valt van € 8.184- (zoals genoemd in hoofdstuk 3.1). Opmerkingen: 





Het waterzijdig inregelen van uw c.v. systeem is een zeer interessante maatregel om te overwegen. Dit kan zorgen voor een energiebesparing en comfortverbetering (warmteafgifte en reactiesnelheid van het warmteafgifte systeem) in overleg m uw installateur kunt u nagaan of dit in het verleden reeds is gedaan; Een zonneboilersysteem is een interessante en duurzame installatie. Echter door uw gezinssamenstelling en lage tapwaterverbruik zal de terugverdientijd van de zonneboiler vrij hoog zijn. Het is wel een manier om uw warm tapwaterverbruik voor een groot deel zelf op te wekken. Mocht u budget hebben dan is het een interessante overweging om toe te passen; Het is aan te bevelen voor uzelf een stappenplan te maken en de komende jaren budget te reserveren om stapsgewijs het energieverbruik van uw woning te minimaliseren.

Naast het nemen van bouwtechnische en installatietechnische maatregelen is de gerealiseerde besparing uiteindelijk afhankelijk van uw gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat door alleen gedragsverandering al 15% op de energielasten bespaart kan worden. Mocht u interesse hebben om eens met de Wattcher te experimenteren dan kunnen wij u deze één week in bruikleen geven. Net zoals je in een Toyota Prius 1 op 9 kunt rijden, kunt u in een duurzame / energiezuinige woning nog steeds een hoog energie verbruik hebben. Gedrag en bewust omgaan met energie is dus de succesfactor van uw uiteindelijke energiebesparing per jaar. Mocht u nog vragen hebben over de geadviseerde maatregelen dan kunt u altijd vrijblijvend contact met ons opnemen. Besluit u over te gaan tot het uitvoeren van maatregelen dan kan het Duurzaam Bouwloket u ondersteunen bij het aanvragen van subsidie, offertes en onderhandelingen met bedrijven en wellicht aanvragen bij u in de buurt combineren zodat er een inkoopvoordeel kan ontstaan. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket

20