Publicatielijst 2011 Kunsten, Cultuur en Media Expertisecentrum Arts in Society
2
Inhoudsopgave Voorwoord
5
Toelichting afkortingen
6
Publicaties Susan Aasman
7
Stijn Bussels
8
Pascal Gielen
10
Barend van Heusden
12
Lucia van Heteren
13
Quirijn van den Hoogen
14
Rhea Hummel
15
Els Jongeneel
16
Miklós Kiss
17
Thijs Lijster
18
Kristin McGee
19
Annie van den Oever
20
Axel Roch
21
Anna Rogers
22
Sandra van Voorst
23
Marlieke Wilders
24
3
4
Voorwoord Deze publicatielijst verschijnt naar aanleiding van de derde editie van de booklaunch van de afdeling Kunsten, Cultuur en Media (KCM) van de Faculteit der Letteren, Rijksuniversiteit Groningen. Dit jaar tekende de staf van KCM voor 67 titels waarvan maar liefst 13 nieuwe boeken. Dit bewijst dat docenten binnen de onderwijsmachine nog steeds ruimte vinden om onderzoek te doen en dit ook weten te valideren. Publicaties zijn niet alleen belangrijk om wetenschappelijk prestige te verwerven, maar ook om de brug tussen de universiteit en het bredere maatschappelijke veld te slaan. Daarom zijn we ook bijzonder blij dat de universitaire overheid ons het afgelopen jaar de kans en de middelen heeft geboden om het expertisecentrum Arts in Society op te richten. Dit zal in de toekomst het onderzoek van KCM aanmoedigen en de resultaten ervan nog meer in de kijker zetten. Het symposium Theory and Art of Teaching Art and Theory, georganiseerd in samenwerking met de Minerva Academie, is daarvan het eerste publieke resultaat. Hopelijk maakt deze lijst u nieuwsgierig naar een of meerdere publicaties die bij KCM verschenen. Wanneer u meer informatie wil over deze publicaties en die van vorige jaren, of indien u op de hoogte wil blijven van toekomstige projecten kan u terecht op de website van het expertisecentrum Arts in Society: www.rug.nl/let/arts-in-society Pascal Gielen, directeur Expertisecentrum Arts in Society, namens de KCM-staf
5
Toelichting afkortingen D
Dissertations
PoP
Popular Publications
PrP
Professional Publication
SP-PR
Scientific Publication – Peer Reviewed
SP-NPR
Scientific Publication – Non Peer Reviewed
6
Susan Aasman Boeken • Aasman, Susan en Youri Sepp (2011) Het geziene werk. Beeldlijn, 25 jaar documentaire in NoordNederland (Passage, Groningen 2011). (PoP) Hoofdstukken in boeken • Aasman, Susan (2011) ‘Koning Nobel in Disneyland’, in: Doeko Bosscher en Yuri van Hoef (eds.) Koning Nobel. Opstellen over goede en kwade leiders, en wat het verschil maakt. Liber Amicorum voor prof.dr. Hans Renner (Groningen 2011). (PoP) Overige publicaties / output • Aasman, Susan (2011) Review of Marianne van den Boomen e.a. Digital Material. Tracing New media in everyday life and technology (Amsterdam 2009) in: Tijdschrift voor Mediageschiedenis 14/2011-1, p. 142-144. (PrP)
7
Stijn Bussels Boeken • Bussels, Stijn (2011) The Antwerp Entry of 1549: Rhetoric, Performance and Power in the Early Modern Netherlands, Series Ludus: Medieval and Early Renaissance Theatre and Drama. Amsterdam–New York: Rodopi • Bussels, Stijn and Caroline van Eck (eds., 2011) Theatricality in Early Modern Art and Architecture. Walden: Wiley-Blackwell • Bussels, Stijn and Caroline van Eck (eds., 2011) Levende beelden: Kunst werken en zien, Leiden: LUP Hoofdstukken in boeken • Bussels, Stijn (2011) ‘To Take in a Town with Gentle Words. The Use of Loci in the Antwerp Entry of 1549’, in: Mette Bruun and David Cowling (eds.) The Role of Commonplaces in Western Europe (1450–1800): Reformation, Counter Reformation and Revolt, Groningen Studies in Cultural Change, Leuven-Paris-Walpole: Peeters, 151-170 • Bussels, Stijn (2011) ‘Theatre changes the world, but is this desirable? The earliest thoughts on mimesis and deception’, in: Lucia van Heeteren, Pascal Gielen, and Quirijn van den Hoogen (eds.) A Fight for the Arts, In Honor of Hans van Maanen, Amsterdam: Amsterdam University Press • Bussels, Stijn (2011) ‘Meer dan beeldende liefde: Extreme reacties op Praxiteles’Venus van Cnidus’ in: Stijn Bussels and Caroline van Eck (eds.) Levende beelden: Kunst werken en zien, Leiden: LUP Artikelen • Bussels, Stijn and Bram Van Oostveldt (2011) ‘Vlecht den Gentschen zoon een duurzame eerekroon! De inhuldiging van Lieven Bauwens’ standbeeld en de beeldconstructie van een vaderlijke arbeidersvriend’, in: Brood en Rozen,nr. 1, 2011, 5-31 (SP-PR) • Bussels, Stijn and Bram Van Oostveldt (2011) ‘Échoué sur les rivages du présent: La Modernité et la Lettre de Parthenizza du Prince de Ligne’, in: Nouvelles Annales Prince de Ligne (SPPR)
8
Theatricality in Early Modern Art and Architecture offers the first systematic investigation of exchanges between the arts, architecture and the theatre. The authors present many new instances of the interaction between the arts, providing a theoretical and historiographical context for these interactions. •
Offers the first systematic investigation of exchanges between the arts, architecture and the theatre, not simply the influence of the theatre on the arts, and vice versa
•
Develops a theoretical and methodological model to study such exchanges and interactions
•
Presents many new, hitherto unknown instances of the interaction between the arts, particularly architecture, and the theatre, and provides such interactions with a theoretical and historiographical context
•
Authors have opened up new ways of analyzing theatricality both in the arts, architecture and the theatre
In Levende beelden ontmoeten we onder andere toeschouwers uit het oude Griekenland die het bed wilden delen met Praxiteles' beeld van Afrodite, en een Venetiaanse aristocraat die dagelijkse gesprekken voerde met het portret van zijn geliefde. In alle gevallen die in deze bundel aan bod komen reconstrueren de auteurs hoe toeschouwers en tijdgenoten duiding gaven aan dergelijk gedrag. Zij hanteren daarbij hedendaagse inzichten uit de antropologie en psychologie om te begrijpen waar de verleiding vandaan komt om leven, persoonlijkheid en kracht toe te kennen aan levenloze voorwerpen.
9
Pascal Gielen Boeken • Gielen, Pascal (2011) Heritage, Urban Culture and Democracy in Europe. Antwerp: Museums and Heritage Antwerp (PrP) • Gielen, Pascal and Paul De Bruyne (eds., 2011) Community Art. The Politics of Trespassing. Amsterdam: Valiz (SP-NPR) • Van Heteren, Lucia., Quirijn van den Hoogen and Pascal Gielen (eds., 2011) Fight for the Arts – Strijd om de kunst. Amsterdam: Amsterdam University Press (SP-NPR) • Gielen, Pascal (2011, 2nd print) The Murmuring of the Artistic Multitude. Global Art, Memory and Post-Fordism. Amsterdam: Valiz (SP-NPR) • Gielen, Pascal (2011 – 4de druk) Kunst in netwerken. Artistieke selecties in de hedendaagse dans en de beeldende kunst. Leuven: LannooCampus (SP-PR) Hoofdstukken in boeken • Gielen, Pascal (2011) ‘Art Scene – Control Machine’, in: L. De Cauter, R. De Roo, and K. Vanhaesebrouck, (eds.) Art and Activism in the Age of Globalization, Rotterdam: Nai-Publishers, 84-93 (SP-NPR) • Hoogen, Quirijn van den, and Pascal Gielen (2011) ‘Kunst, cultuur en stad. Over stedelijk kunstbeleid binnen de postfordistische conditie’, in: Lucia van Heteren, Quirijn van den Hoogen and Pascal Gielen (eds.) Fight for the Arts – Strijd om de kunst. Amsterdam: Amsterdam University Press, 98-108 (SP-NPR) • Gielen, Pascal and Paul De Bruyne (2011) ‘Between the Individual and the Common’, in: Pascal Gielen and Paul De Bruyne (eds.) Community Art. The Politics of Trespassing. Amsterdam: Valiz, 1-11 (SP-NPR) • Gielen, Pascal (2011) ‘Mapping Community Art’, in: Pascal Gielen and Paul De Bruyne (eds.) Community Arts. The Politics of Trespassing. Amsterdam: Valiz, 15-33 (SP-NPR) • Gielen, Pascal and Lavaert, S. (2011) ‘Art and Common. A Conversation with Antonio Negri’, in: Pascal Gielen and Paul De Bruyne (eds.) Community Art. The Politics of Trespassing. Amsterdam: Valiz, 165-192 (SP-NPR) • Gielen, Pascal and T. Overbeek (2011) ‘Hasselt – Op weg naar een artistieke biotoop?’, in: G. Walraven and C.-J. Pen (eds.) Van de maakbare naar de lerende stad. Antwerpen-Apeldoom: Garant, 149-158 (SP-NPR) • Gielen, Pascal and Quirijn van den Hoogen (2011) ‘In de roes van creativiteit’, in: Handboek Cultuurbeleid, III.1-6: 1-23 (PrP) • Gielen, Pascal (2011) ‘An Ethical Appeal of Art: Media, Memory and the Mirror’, in: K. Burton (ed) Michelangelo Pistoletto: Mirror Paintings. Ostfildern: Hantje Cantz Verlag, 97-110 (PrP)
10
Artikelen • Gielen, Pascal (2011) ‘In naam van de democratie’, in: Open: Cahier over Kunst en het Publieke Domein, 22: 27 (PrP) • Gielen, Pascal (2011) ‘Misschien wordt het tijd om te acteren. Over de naakte ‘onmaat’’ in: Etcetera. Tijdschrift voor Podiumkunsten. 29 (127): 3-8 (PrP) • Gielen, Pascal (2011) ‘Internationaal cultuurbeleid in tijden van globalisering’ in: Courant, feb.apr.: 77-79 (PrP) • Gielen, Pascal (2011) ‘Hoe de kunst de wereld kan redden én zichzelf’ in: De Morgen, 26/8: 14 (PoP) • Gielen, Pascal (2011), The Art of Democracy. Krisis. Journal for Contemporary Philosophy, 29 (3): 4-12. (SP-NPR)
‘Every kind of change belongs to a form of community art,’ states the Italian philosopher Antonio Negri. This is the inverse of the premise that community art can be an integral component of desired social changes. Negri confronts community art, its supporters and critics with a challenging responsibility, and extends this to include everyone who wants to bring about change in social, political, economic, technological or ecological arenas. Communal and artistic thinking go hand in hand. In Community Art, artists and theorists employ diverse modes of thinking and writing to explore the practices and concepts of the phenomenon of community art in western and non-western societies. The book does not offer a cutanddried theoretical model, but presents a new critical reformulation of community art in society.
11
Barend van Heusden Boeken • Heusden, Barend van (2011) Wat we leren van cultuuronderwijs. Rotterdam: KCR. (PrP) Hoofdstukken in boeken • Heusden, Barend van (2011) ‘Interpretatie en cognitie in de geesteswetenschappen’ in: Bernaerts, L. and J. Pieters (eds.), Hermeneutiek in veelvoud. CLW (Cahier voor Literatuurwetenschap) 3, pp. 27-44. (SP-PR) • Heusden, Barend van (2011) ‘Semiotic cognition and the logic of culture’ in: Cowley, Stepen J. (ed.) Distributed Language. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, p. 117-133. (Reprint from Pragmatics and Cognition 17 (2009). (SP-PR) • Heusden, Barend van, Theisje van Dorsten, Emiel Copini and Welmoed Ekster (2011) ‘Culture in the Mirror’ in: Competences in Culture, Warsaw 18-20.07.2012, Post Conference Publication, pp. 58-62 (Polish); 299-302 (English). Warsaw: National Centre for Culture. (PrP) Artikelen • Heusden, Barend van (2011) ‘Kunst (en) in cultuur. Zelfbewustzijn, verbeelding en mediabeheersing’ in: Kunstgebouw magazine #2, pp. 12-17. (PrP)
12
Lucia van Heteren Boeken • L. van Heteren, P. Gielen, Q. van den Hoogen (red., 2011) Fight for the arts / Strijd om de kunst. Amsterdam: Pallas Publications/Amsterdam University Press. Hoofdstukken in boeken • L. van Heteren (2011) ‘Strijd voor de kunst / Fight for the arts – Een inleiding’, in: L. van Heteren, P. Gielen, Q. van den Hoogen (red.) Fight for the arts / Strijd om de kunst. Amsterdam: Pallas Publications/Amsterdam University Press. pp.11-21 Artikelen • L. van Heteren (2011) ‘Zoltán Balázs, Halsbrekende toeren in beknot Hongaars theater.’ In: Theatermaker, Jrg 15, nr.5, zomer 2011, pp.17-19 • L. van Heteren (2011) ‘Dragan Klaic – geleidelijk verdwijnen, met behoud van contact.’ In: Theatermaker, Jrg 15, nr.7, 2011, pp.58-59
13
Quirijn van den Hoogen Boeken • L.D.M.E. van Heteren, P.J.D. Gielen en Q.L. van den Hoogen (eds.) Fight for the Arts/Strijd om de kunst, Amsterdam University Press: Amsterdam. SP-NPR Hoofdstukken in boeken • P.J.D. Gielen en Q.L. van den Hoogen ‘Kunst, cultuur en stad. Over stedelijk kunstbeleid binnen de postfordistische conditie’ in: L.D.M.E. van Heteren, P.J.D. Gielen en Q.L. van den Hoogen (eds.) Fight for the Arts/Strijd om de kunst, Amsterdam University Press: Amsterdam, pp. 98-108. SP-NPR • Q.L. van den Hoogen en P.J.D. Gielen (2011) ‘In de roes van creativiteit, over de politiek van verwarring’ in: Q.L. v.d. Hoogen, W. Snijder, R.E.J.A. Oosterhuis en Tj. Schiphof (eds.) Handboek Cultuurbeleid, Doetinchem: Reed Business, pp. III.1-6-1 – III.1-6-24. PrP Artikelen • Q. van den Hoogen (2011) ‘Komt het ooit nog goed met ons kunstbeleid?’ Boekman 97 (23), zomer, pp. 98-99. SP-NPR
14
Rhea Hummel Boeken • Hummel, Rhea (2011) Kunstlevens. Hedendaagse Nederlandse beeldend kunstenaars en schrijvers over hun levensbeschouwing. Parthenon: Almere (D)
In het promotieonderzoek Kunstlevens staan de levensverhalen van dertig hedendaagse Nederlandse beeldend kunstenaars en schrijvers centraal. Rhea Hummel zocht tijdens haar veldwerk de kunstenaars op en interviewde hen in hun ateliers en werkkamers. De kunstenaars maakten haar tijdens deze diepteinterviews deelgenoot van hun ideeën over hun werk, leven en levensbeschouwing en de verbindingen die zij hiertussen zien. Hummel liet zich in eerste instantie meevoeren door hun bijzondere verhalen en dompelde zich onder in de tot de verbeelding sprekende wereld van de kunstenaar. In ‘Kunstlevens’ presenteert zij vier types levensbeschouwing die zij na analyse van haar data onderscheidde. De vier types zijn: (1) ‘Levensbeschouwing à la carte’ wordt vertegenwoordigd door de jongste kunstenaars, die de religie uit hun jeugd associëren met dogma’s. Zij gebruiken verschillende bronnen voor de constructie van hun levensbeschouwing, zoals inzichten uit Hermann Hesse en Shirley MacLaine. Ook hun taalgebruik wordt gekenmerkt door tegengestelden. De vrouwelijke vertegenwoordigers van (2) ‘Op de hoge’ keren ‘terug naar huis’, naar de religie waarmee ze opgroeiden. Zij gebruiken vooral poëzie om over hun levensbeschouwing te spreken, maar ook de Bijbel is een bron. De mannelijke representanten van (3) ‘Toch ben ik niet alleen’ groeiden op in niet-kerkelijke, intellectuele gezinnen. Ze lezen vooral (auto)biografieën om hun leven zin en richting te geven. Hun verzet tegen religie is groot, net als hun aversie van de hedendaagse maatschappij. Dit tekent hun manier van praten over ‘de ander’. De respondenten van (4) ‘Want dit alles is mijn religie’ zijn niet negatief over hun religieuze wortels. Ze gaan niet naar de kerk, maar vinden religie overal om hen heen. Poëzie, literatuur en filosofie zijn belangrijke bronnen voor de constructie van hun levensbeschouwing en ‘de ander’ speelt een religieuze rol in hun leven.
15
Els Jongeneel Hoofdstukken in boeken • Jongeneel, E.C.S. (2011) ‘La Chaumière indienne visualisée : l'édition Curmer de 1838’, in: J.M. Racault, Ch. Meure & A. Gigan (eds.) Bernardin de Saint-Pierre et l'océan Indien (Rencontres, 15) Paris: éd. Classiques Garnier. pp. 185-200. Artikelen • Jongeneel, E.C.S. (2011) ‘La mise en image de 'La Chaumière indienne' par Léon Curmer’ in: Image & Narrative, 12(1), 295-317
16
Miklós Kiss Artikelen • Kiss, Miklós (2011) ‘The role of “spatial motivation” in tourism-induced films’ in: Matti Itkonen, Iris Aravot and Paul Majkut (eds.): Hyperborean Wind. Reflections on Design and the City. Jyväskylä: University of Jyväskylä, 2011, 251-261. (SP-PR)
17
Thijs Lijster Hoofdstukken in boeken • Lijster, Thijs (2011) ‘The Interruption of Myth. Walter Benjamin’s Concept of Critique’ in: R. Sonderegger and Karin de Boer (eds.) Conceptions of Critique in Modern and Contemporary Philosophy. Londen: Palgrave (SP-NPR) • Lijster, Thijs (2011) ‘Corresponding Catastrophes. Walter Benjamin on Allegory and History’ in: F. Le Roy, N. Wynants, D. Hoens en R. Vanderbeeken (eds.) Tickle Your Catastrophe! Gent: Academia Press, 63-74 (SP-NPR) Artikelen • Lijster, Thijs (2011) ‘Art and Property’ in: Krisis. Journal for Contemporary Philosophy, Dec. 2011 (SP-NPR) • Lijster, Thijs (2011) ‘De ziel en het werk’ in: 609. Cultuur en Media, okt. 2011, 26-27 (PoP) • Lijster , Thijs (2011) ‘De beurshandelaar als moderne magiër’ in: Nrc.next, 17-02-2011 (PoP) Overige publicaties / output • Lijster, Thijs (2011) ‘Grand Hotel Abgrund revisited’, review of E. Walter-Busch, Die Geschichte der Frankfurter Schule (Wilhelm Fink: 2010), in: Krisis. Journal for Contemporary Philosophy, May 2011, 74-77 (PrP)
18
Kristin McGee Hoofdstukken in boeken • McGee, Kristin (2011) ‘New York Comes to Groningen: Jazz Star Circuits in the Netherlands’ in: Byron Dueck and Jason Toynbee (eds.) Migrating Musics: Media, Politics and Style (London: Routledge) Overige publicaties / output • With group Hora Est: Theatre performance: ‘Horen Zonder Oren, Zien Zonder ogen - de Dewa Ruci’ for the festival Terug naar het begin, oude Groninger kerken. 28 mei 2011 • With group Hora Est: CD De Dewa Ruci
19
Annie van den Oever Boeken • Van den Oever, Annie (2011) Sensitizing the Viewer. The Impact of New Techniques and the Art Experience. Groningen / Amsterdam: University of Groningen, Amsterdam University Press, and Stedelijk Museum Amsterdam.
20
Axel Roch Boeken • Roch, A. (2011) Theater of Information, Berlin (ISBN 9783981315622) (SP-NPR) Artikelen • Roch, Axel (2011) ‘Marcel Duchamp VS. Claude Shannon: Chess, Cycles, and Juggling in Art and Media’, Invited BrainBrunch Key-Lecture, Deep Space Auditorium, Ars Electronica Center, AEC Linz, published in Rewire! 2011, MediaArtHistory, FACT Liverpool. (SP-PR) • Roch, Axel (2011) ‘Hegel is dead. Miscellanea on Friedrich Kittler’, Telepolis, http://www.heise.de/tp/artikel/35/35887/1.html (17.11.2011) (PrP)
21
Anna Rogers Artikelen • Rogers, Anna (2011) ‘Disconnection Notices: An Interview with Miranda July’, in: Film Quarterly, Winter, vol. 2, 2011. pp. 48-51.
22
Sandra van Voorst Boeken • Voorst, S. van (red., 2011) De Stichting voor Vertalingen 1954-1990. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen. Artikelen • Dorleijn, G.J & S. van Voorst (2011). ‘Voorzichtige professionalisering en schoorvoetend intellectueel engagement. PEN Nederland in de jaren dertig’. In Nederlandse letterkunde 16(3), 215-239. • Voorst, S. van & M. Benjamins, M. Nagtegaal (2011). ‘Het geheim van de lezer. Lezen bij de Drentse literatuurclubs’. In Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 18, 191-208. • Voorst, S. van (2011). ‘Het heldere licht van de wereldroem en de duisternis van de anonimiteit’. In Literatuur zonder leeftijd 85, 160-166. Overige publicaties / output • Voorst, S. van (2011). ‘Boekbespreking van Edelman, Hendrik, International Publishing in the Netherlands, 1933-1945: German Exile, Scholarly Expansion, War-Time Clandestinity (Library of the Written Word 13, The Industrial World 3). Leiden, Boston: Brill, 2010. In BMGN - Low Countries Historical Review | KNHG 4. • Voorst, S. van (2011). ‘Geen Vlaamse literatuur zonder de grande dame Angèle Manteau’. Recensie van Kevin Absillis, Vechten tegen de bierkaai. Over het uitgevershuis van Angèle Manteau (1932-1970). In Spiegel der letteren 53(1), 111-113.
23
Marlieke Wilders Boeken: • Marlieke Wilders (2011) Theaterbeleving in het belevenistheater: de architectuur van het theatergebouw als context voor de theaterervaring, Rijksuniversiteit Groningen (dissertatie): Groningen. (D)
This dissertation investigates the theatre experience in experience theatres. “Experience” plays an increasingly important role in the theatre world, as well as in architecture, but also beyond in other domains of daily life, a development corresponding to the emergence of an experience economy and society. A new type of experience theatre was the point of departure to investigate the impact of the architecture of the theatre building. Using an audience survey, this dissertation relates the visitor’s theatre experience empirically to the visitor’s experience of the theatre building. The study differentiates between theatrical experience created as a result of theatrical communication and theatre experience gained as a result of the theatre visit in full. The impact of the building is discussed in terms of the various values attached to the larger theatre experience. The conclusion is that there does not only exists a detectable link between the theatre building and the theatre experience (the evening as a whole) but also between the theatre building and the theatrical experience. In the experience theatre this seems to be caused by an enhanced process of theatrical framing and a different effect of the two-fold theatre consciousness in the experience buildings (enhanced level of absorption). Experience theatres magnify the theatrical experience: powerful experiences become stronger and weak experiences become even weaker. Furthermore, there is significant evidence suggesting that the social interaction and processing of the performance inside the theatre building increases the appreciation for the show itself and the evening as a whole.
24
25