PSO
Weet jij al welke richting je op wilt na het VMBO? Nu je een sector gaat kiezen, is het best slim om alvast rond te kijken welke opleidingen er zijn. En natuurlijk welke bij je past! Deze les maak je kennis met de opleiding Veiligheid en Vakmanschap, in het kort: VeVa. Hier haal je je MBO-diploma én bereid je je voor op je eerste baan: bij Defensie. Wil je toch ergens anders werken? Geen probleem. Dan heb je alvast een ijzersterk vakdiploma op zak.
1 Filmpje Bekijk het VeVa-introductiefilmpje. Houd dit werkblad erbij en beantwoord na het kijken de vragen. A. Wat vinden jullie van het filmpje?
Leuk! Wel aardig Niets voor mij Ik weet het niet
............................................................................................................................................................................................ B. Dit vond ik leuk om te zien: ............................................................................................................................................................................................ C. Dit lijkt me minder: ............................................................................................................................................................................................
1
2 Verbinden of sleutelen? 1. Ga naar www.veva.nl/lesmateriaal en bekijk het filmpje ICT. Let goed op, want daarna komen er weer vragen! A. De VeVa-studenten hebben het voorgedaan en nu is het jouw beurt. Beschrijf in vier stappen hoe je snel een radioverbinding aanlegt. 1. ........................................................................................
2. ........................................................................................
3. ........................................................................................ 4. ........................................................................................ B. Stel: jij voert je team aan, welke tips zou je dan geven? ............................................................................................................................................................................................. C. De studenten uit het filmpje kunnen supersnel denken en handelen. Gaat jou dat ook goed af? Zet een stopwatch en los de volgende drie opdrachten zo snel mogelijk op.
1. Welk stukje past in de puzzel?...........
2. Van welke bouwplaat maak je een kubus? ...........
3. Uit hoeveel blokjes bestaat dit bouwwerk? ...........
D. Hoeveel seconden deed je over de drie opdrachten? .................................................................................................. E. Kun jij goed presteren onder druk? Waarom wel/niet? ................................................................................................ 2. Tijd voor wat techniek! Bekijk het filmpje Bedrijfsautotechniek op www.veva.nl/lesmateriaal en beantwoord de vragen. A. Armando en Krijn nemen een kijkje bij de opleiding Bedrijfsautotechniek. Noem drie dingen die je bij deze opleiding doet. 1. .......................................................
2. .......................................................
3. ...........................................................
B. Tijdens de opleiding sleutel je aan pantservoertuigen. Waar staat het woord pantser voor denk je? .............................................................................................................................................................................................
2
vervolg 2 Verbinden of sleutelen? C. Hoe staat het met jouw technische autokennis? Neem een kijkje onder de motorkap en zet de onderdelen op de juiste plek. Kies uit: accu, koelvloeistof, olie bijvullen, olie peilstok, remvloeistof, ruitenvloeistof, zekeringenkast. 1. ....................
2. ....................
3. ....................
5. ....................
6. ....................
7. ....................
4. ....................
D. Ging het je makkelijk af? Waarom wel/niet? .............................................................................................................. .............................................................................................................. 3. Je hebt nu twee filmpjes bekeken. Een over ICT en een over Bedrijfsautotechniek. A. Spreken deze filmpjes je aan? Waarom wel/niet? ............................................................................................................................................................................................. B. Welke opleiding lijkt je het leukste? Waarom? .............................................................................................................................................................................................
3 Alle skills op een rij Bij VeVa word je opgeleid voor twee beroepen in één klap: Eigenschappen Vaardigheden je leert een vak én je wordt militair. Dat is mooi Geduld Samenwerken meegenomen! Maar welke skills heb je als militair Nauwkeurigheid Communiceren eigenlijk nodig? A. Zet een X bij de eigenschappen en vaardigheden die je volgens jou nodig hebt om bij Defensie aan de slag te gaan. B. Zet een O bij de eigenschappen en vaardigheden die jij zelf hebt. Je mag vakjes dubbel gebruiken. C. Wissel je lijstje uit met degene die naast je zit. Bekijk zijn/haar lijst en vul hem eventueel aan. Zet een ∆ in het vakje bij de vaardigheid of eigenschap die de ander volgens jou ook heeft, maar nog niet heeft ingevuld.
Doorzettingsvermogen
Leiding geven
Concentratie
Sportief
Creativiteit
Verantwoordelijk
Conditie
Zelfstandig
Zorgzaamheid
Initiatief nemen
Handigheid
Discipline
Technisch inzicht
Sociaal
D. Denk je dat jij de juiste skills hebt om militair te worden? Waarom wel/niet? .............................................................................................................................................................................................
3
4 ICT’er aan het werk Sergeant-majoor Schrijer is hoofd opleiding en training CIS (Communicatie Informatie Systemen) op vliegbasis Leeuwarden. Hij vertelt kort wat de luchtmachtopleiding inhoudt. ‘Bij de luchtmacht werken ICT’ers aan verschillende onderdelen:
Radioverkeer tussen het grondverkeer en het luchtverkeer is ontzettend belangrijk. Maar we gebruiken ook satellietverbindingen. De ICT’ers die hieraan werken, hebben een belangrijke taak. Zij zorgen ervoor dat de communicatie tussen Nederland en de gebieden in de wereld waar Nederlandse militairen zijn, goed verloopt.’
- radioverbindingen - netwerken - crypto (codetaal) - bedrijfsbureau (helpdesk)
A. In het interview met sergeant-majoor Schrijer lees je dat ICT’ers soms in codetaal werken. Waarom is dat nodig, denk je? ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ B. Maak je eigen codetaal! Kies een moeilijk of lang woord uit het interview met sergeant-majoor Schrijer. Versleutel dit woord met behulp van een bestaande (morse) code (zie voorbeeld) of bedenk er zelf een. Geef de code aan degene naast je en laat hem of haar de code kraken. Tip: Maak de opdracht nog lastiger door je klasgenoot alleen een paar aanwijzingen te geven! Bijvoorbeeld: A = 24 en Z = 1, of A = M en M = Y
4
5 Automonteur in actie!
Stefan Takes is 30 jaar en automonteur bij Defensie. Lees hier zijn interview.
Wat doe je bij Defensie? ‘Ik ben eerste monteur bij het 302 Matlog (Materiaal Logistiek) peloton in Den Helder. Ik werk met allerlei soorten bedrijfswagens, zoals DAF, IVECO en Mercedes. Maar we werken ook aan amfibievoertuigen. Veel van de wagens zijn van de Marine en komen uit de haven van Den Helder of van Texel waar de marinierskazerne is. Maar we krijgen ook wel voertuigen vanaf vliegveld de Kooy, waar de Marine helikopters heeft.’ Waarom werk jij bij Defensie? ‘Het is een enorme organisatie en de mogelijkheden zijn eindeloos. Ik kan verder groeien, mijn rang verhogen. Ik kan bij een ander onderdeel gaan werken. Maar je moet het wel zelf doen! Je bepaalt je eigen weg, maar je moet wel voor jezelf opkomen. Dan is Defensie een wereldbaas.’ Welke eigenschappen heb je nodig voor de baan die jij hebt? ‘Als je initiatief toont, dingen zelf op kunt lossen, kom je heel ver. Respect voor anderen is erg belangrijk. Oh ja, sportief zijn is ook handig!’
A. Lees het interview met Stefan. Stefan werkt aan allerlei militaire voertuigen. Wat is een amfibievoertuig? ............................................................................................................................................................................................. B. Herken jij de voertuigen waaraan Stefan werkt? Schrijf de juiste naam onder de foto. Kies uit: MB, viertonner, CV90, amfibievoertuig, DAF takelauto en Boxer.
1 ................................................
2 ................................................
3 ................................................
4 ................................................
5 ................................................
6 ................................................
Tip: kijk nog een keer naar het filmpje Bedrijfsautotechniek op www.veva.nl/lesmateriaal voor hints! C. Wat zijn de voordelen van werken bij Defensie als je het interview leest? ............................................................................................................................................................................................. D. Vind je dat er ook nadelen aan zitten? Zo ja, welke? .............................................................................................................................................................................................
5
6 Iets voor mij? VeVa heeft veel verschillende opleidingen. Past er ook een bij jou? Ga naar www.veva.nl en klik op ‘Beroepentest’. Doe de test. A. Welke opleiding past volgens de beroepentest bij jou? ............................................................................................................................................................................................. B. Klopt het? Waarom wel/niet? ............................................................................................................................................................................................. C. Bespreek de uitslag met de klasgenoot naast je. Wat kwam er bij hem of haar uit? Klopt die uitslag, vind je? ............................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................
7 Conclusie A. Stel: de VeVa-opleiding lijkt je interessant. Welke sector kun je nu dan het beste kiezen? ............................................................................................................................................................................................. B. Kijk nog eens naar opdracht 3. Welke eigenschappen en vaardigheden heb jij, die je goed kunt gebruiken in deze sector? ............................................................................................................................................................................................. C. Welk beroep zou bij jou passen? Je mag natuurlijk meerdere antwoorden geven. .............................................................................................................................................................................................
Maak de zin af: Een VeVa-opleiding is echt iets/niets voor mij, omdat... ....................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................
6
