P.Schmitz (070)

Startnotitie

Rijswijk

Afdeling Stad en Samenleving Sectie Mobiliteit, Duurzaamheid, Groenbeleid en Vergunningen

firn

Corsanummer

van I doorkiesnummer

Datum

15.043111

R. de Jong/P.Schmitz (070) 326 11 28

8 april 2015

Betreft

Startnotitie Kadernota Parkeren Rijswijk (2015 - 2025)

1.

Waarom?

Met deze startnotitie wordt u geïnformeerd over de manier waarop invulling wordt gegeven aan de nieuwe Kadernota Parkeren Rijswijk (2015 - 2025) en de inhoudelijke keuzes die hieraan ten grondslag liggen. U wordt gevraagd kennis te nemen van de inhoud van de startnotitie. 1a Probleemanalyse I aanleiding De afgelopen jaren heeft Rijswijk in haar parkeeroplossingen veel maatwerk toegepast, met als gevolg een scala aan lokale reguleringsmaatregelen. Het parkeerbeleid, dat zijn oorsprong heeft in Parkeernota "Balans tussen functies" (2000), is hierdoor zijn eenduidigheid kwijtgeraakt. Daarnaast wordt Rijswijk door de uitbreiding van betaald parkeren in de gemeente Den Haag geconfronteerd met uitwijkgedrag. Dit geeft een extra hoge parkeerdruk in met name de woonwijken in Oud Rijswijk. Deze twee ontwikkelingen geven aanleiding voor een herijking van het huidige parkeerbeleid. Een moderne visie op de ruimte voor parkeren in het openbaar gebied en parkeerregulering als onderdeel van bereikbaarheid, leefbaarheid en economie. Een visie en kader dat toekomstbestendig is voor de komende 10 jaar. 1b Kader De te ontwikkelen Kadernota Parkeren Rijswijk 2015 - 2025 wordt het kader van een Parkeerverordening. In een Parkeerverordening staan bepalingen die de uitvoering van beleidskeuzes vormgeven. De Gemeentewet (art 225) vormt de juridische basis voor een Parkeerverordening. 1c Eerdere bevindingen Parkeren is faciliterend, een ondersteunende activiteit ten behoeve van de leefbaarheid, bereikbaarheid en economische vitaliteit van Rijswijk. Op dit moment zijn diverse uitgangspunten voor parkeren verwoord in de Parkeernota "Balans tussen functies" en de Structuurvisie Mobiliteit 2020. In 2000 is de Parkeernota "Balans tussen functies" vastgesteld. Als basis zijn de volgende uitgangspunten centraal gesteld: Het optimaal functioneren van de (verschillende) functies in een gebied dient centraal te staan Het beleid moet mogelijkheden bieden om locatie gebonden maatwerk te realiseren Het kunnen bieden van kwalitatief goede voorzieningen Regulering is alleen aan de orde indien er sprake is van een situatie waarbij de vraag naar parkeerruimte groter is dan het aanbod. In juni 2011 is de Structuurvisie Mobiliteit 2020 vastgesteld. Met betrekking tot parkeren staat beschreven: Parkeren ondersteunt het optimaal functioneren van de (verschillende) functies in een gebied Er is een eerlijke verdeling van het aantal parkeerplaatsen over de verschillende doelgroepen Dit gebeurt op een voordelige manier, waarbij inkomsten en uitgaven in balans zijn (budgetneutraal) De parkeerinrichting moet excessen tegengaan Parkeerregulering alleen als vraag naar parkeerruimte groter is dan aanbod

pagina 1 van 6

Startnotitie

2.

(vervolg)

Rijswijk

Wat?

2a Beoogd resultaat I maatschappelijk effect (doelstelling) De nog op te stellen Kadernota Parkeren Rijswijk 2015-2025 bevat in hoofdlijnen de strategische parkeervisie. Ze bevat handvatten voor het verder uitwerken en aanpakken van parkeervraagstukken die nu en in de toekomst (gaan) spelen. Deze hoofdlijnen worden in het najaar van 2015 en begin 2016 verder uitgewerkt in verschillende (uitvoerings)programma's: een nieuwe Parkeerverordening (met tarieventabel), een plan van aanpak invoering parkeerregulering in het centrum en in de woonwijken en een plan van aanpak 'digitaliseren dienstverlening'. Het bestuur streeft naar een toekomstbestendig en betaalbaar parkeerbeleid met een logische en eerlijke manier van verdeling van de schaarse ruimte. 2b Krachtenveldanalyse Het krachtenveld binnen parkeren is breed en divers. Het onderwerp parkeren is op dit moment een belangrijk thema binnen de gemeente Rijswijk. We onderscheiden de volgende actoren in dit proces: bewoners en bewonersorganisaties, detailhandel (kernwinkelgebieden Oud-Rijswijk en Bogaard en wijkcentra), horeca, bedrijfsorganisaties, verenigingen en instellingen, ambulante handel, ambulante zorg(bv artsen, Florence), parkeerexploitanten en vastgoedeigenaren en de buurgemeenten (Delft, Den Haag en Leidschendam-Voorburg). Gelet op dit krachtenveld is een interactieve aanpak wenselijk zodat de belangen van bovengenoemde actoren gehoord kunnen worden. In juni en juli 2015 worden deze actoren actief betrokken en hen wordt gevraagd om hun visie te geven op de concept Kadernota Parkeren. Deze visies worden verwerkt in een zienswijze nota en indien toepasbaar binnen het nieuwe beleid overgenomen in de Kadernota Parkeren. 2c Relevante onderzoeken en adviezen Ter onderbouwing van de Kadernota maken we gebruik van diverse onderzoeken en adviezen: parkeerdrukmetingen, "Evaluatie proef vergunningengebied Oud-Rijswijk" (september 2014), Structuurvisie Mobiliteit 2020, bevindingen uit informatieavonden en andere communicatiemomenten met bewoners en ondernemers, succesvolle Nederlandse parkeerontwikkelingen en - innovatie, en cijfers en trends in parkeerbehoefte-onderzoek. 2d Inhoudelijke keuzes De vastgestelde uitgangspunten uit de Parkeernota "Balans tussen functies" (2000) en Structuurvisie Mobiliteit 2020 worden opnieuw tegen het licht gehouden en getoetst aan de huidige situatie, nieuwe ontwikkelingen in Rijswijk en trends in parkeren. Dit zal uiteindelijk uitmonden in nieuwe uitgangspunten die in de Kadernota Parkeren komen te staan. Op dit moment worden nog geen inhoudelijke keuzes voorgelegd, maar we willen u wel alvast meenemen in een aantal essentiële onderwerpen. Als gemeente is het belangrijk om de parkeerbehoefte te faciliteren waar dat financieel en ruimtelijk kan en te reguleren waar dat moet. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat in een woonwijk bij een parkeerdruk van meer dan 90 7o actie wordt ondernomen. In eerste instantie kan in samenwerking met de buurt naar passende maatregelen worden gezocht, zoals het stimuleren van het gebruik van parkeerplaatsen op eigen terrein. Is de parkeerdruk op sommige momenten kritiek, bijvoorbeeld meer dan 95 Zo, deels veroorzaakt door oneigenlijk gebruik, dan kan parkeerregulering een uitkomst bieden. Blijft de parkeerdruk na regulering hoog dan kan de parkeerregulering worden aangescherpt of gezocht worden naar vormen van capaciteitsuitbreiding. Het bijbouwen van ondergrondse parkeervoorzieningen is erg duur en daarmee geen voor de hand liggende optie. 0

0

Bij regulering hoort prioritering. Dat wil zeggen: de juiste doelgroep op de juiste plaats. Per doelgroep (bewoners; bezoekers van bewoners; bezoekers van voorzieningen; medewerkers) wordt vastgesteld 15.043111

pagina 2 van 6

Startnotitie

(vervolg)

Rijswijk

waar we hen primair willen laten parkeren. Daar wordt het parkeertarief en vergunningenbeleid op afgestemd. Bijvoorbeeld in openbare garages en op parkeerterreinen omgeving centrum hebben de bezoekers van het centrum de hoogste prioriteit en in woonstraten de bewoners. Het expliciet benoemen van prioritaire doelgroepen betekent niet dat andere doelgroepen deze parkeerplaatsen niet mogen gebruiken. De expliciete toewijzing geeft aan dat op het moment dat er een te hoge parkeerdruk ontstaat primair de belangen van de prioritaire doelgroep gefaciliteerd worden. Andere doelgroepen mogen gebruik maken van eventuele restcapaciteit. De hoofdlijn is een uniforme benadering van regulering die makkelijk uit te leggen valt aan de burger, bezoekers en ondernemers. Uniformiteit biedt duidelijkheid, leidt tot zo min mogelijk verwarring op straat, is beter uitvoerbaar en goed handhaafbaar. Dit geldt ook voor de tarievenstructuur (eenvoudig en begrijpelijk), begrenzing (duidelijk en logisch) en tijden (eenduidig). Daarnaast zal Rijswijk bepaalde ontwikkelingen willen stimuleren, zoals deelauto's, elektrische oplaadpunten, laden/lossen, Kiss S Ride en carpoolen. In uitzonderingssituaties kan op specifieke locaties een maatwerk oplossing (bijvoorbeeld voor gehandicapten, artsen en zorg) worden gecreëerd, waarbij precedentwerking moet worden voorkomen. Om beter inzicht te krijgen in de huidige en toekomstige parkeerdruk is monitoring noodzakelijk. De resultaten worden verwerkt in de parkeerbalans. In de parkeerbalans wordt gekeken hoe vraag naar en aanbod van parkeerplaatsen op elkaar zijn afgestemd en hoe deze verhouding zich in de toekomst zal ontwikkelen. Bovendien geeft het inzicht in de doelgroep bezetting. In Rijswijk gelden momenteel de volgende parkeerregimes : 1. vergunninghouders parkeren (zoals rondom de Bogaard en Oud-Rijswijk); 2. betaald parkeren (zoals in de Herenstraat en Schoolstraat); 3. achteraf betaald parkeren (bv parkeergarage Bogaardplein); 4. de zogenaamde "blauwe zone (parkeerschijf zone)". De betaald parkeren zones en parkeerschijfzones variëren in parkeerduur, parkeertijden en tarifering. Hierin kan meer één lijn worden gebracht. Uitgangspunt is dat de reguleringstijden per gebied in overeenstemming worden gebracht met de functie die het gebied heeft. De aanpak is dus gebiedsgericht en de begrenzing van de zone heeft te maken met de functie in het gebied. Bijvoorbeeld in een winkelgebied is het gebied begrensd rond de winkels en worden betaaltijden gehanteerd die overeenkomen met de winkel openingstijden. Parkeren is bij uitstek een lokaal vraagstuk. Het parkeerregime is een resultante van de aantrekkelijkheid van de bestemming, de beschikbaarheid van parkeervoorzieningen, de loopafstanden, de gemeentelijke parkeerbegroting, et cetera. Daarentegen is afstemming van de parkeertarieven met andere gemeenten verstandig. De gastvrijheid wordt gediend met een concurrerend parkeertarief, zodat Rijswijk een aantrekkelijke stad blijft in de regio. Op dit moment is het parkeerbeleid niet budgetneutraal. De gekozen parkeersystematiek (vergunninghoudersparkeren en blauwe zones en beperkt betaald parkeren) levert de gemeente meer kosten op dan baten. De opbrengst van de parkeerboetes zijn op basis van de Wet Mulder voor het Rijk. Een optie is het wijzigen van het parkeerregime in het heffen van parkeerbelasting. Hierdoor wordt fiscale handhaving mogelijk en komen de betreffende baten wel ten goede aan de gemeente. Er zal moeten worden onderzocht of fiscalisering voor Rijswijk een goede optie is. Het brengt zowel voorals nadelen en kosten en baten met zich mee. Deze zullen tegen elkaar moeten worden afgewogen. Dit onderzoek zal gelijktijdig met het opstellen van het nieuwe parkeerbeleid plaatsvinden. In het kader van gastvrijheid wordt achteraf betalen (zoals GSM-parkeren) steeds belangrijker en populairder, mede doordat het smartphone bezit sterk stijgt. Op die manier wordt het real-time betalen

15.043111

pagina 3 van 6

Startnotitie

Rijswijk

(vervolg)

firn

op straat verder gestimuleerd en het gebruiksgemak vergroot, vooral omdat het betaalmoment verdwijnt. Het ligt voor de hand om ook in Rijswijk goed aan te haken op alle nieuwe ontwikkelingen Samen met winkeliers en vastgoedeigenaren zal het parkeerregime besproken worden en zo worden vormgegeven dat het bijdraagt aan de economische vitaliteit van Rijswijk. Betaald parkeren heeft maatschappelijk gezien een minder goed imago. De regulerende werking blijft vaak onderbelicht. In de Kadernota zal aandacht worden geschonken aan dit onderdeel. Veel gemeenten (waaronder Delft en Den Haag) zijn gestart met digitale dienstverlening. Dit houdt in dat via het internet 24 uur per dag, zeven dagen per week producten zoals parkeervergunningen kunnen worden aangevraagd, gewijzigd en/of opgezegd. Hierbij kunnen producten ook vignetloos verleend worden. Bijvoorbeeld de vergunninghouder hoeft dan niets meer achter de voorruit van de auto te leggen. Zowel handhaving als vergunningverlening verloopt via het kenteken van het voertuig. Hier is al op een aantal plaatsen ervaring mee opgedaan. Bij digitalisering kunnen de onderstaande voordelen worden genoemd: een maximale dienstverlening naar de burger en andere belanghebbenden in de stad voor het verkrijgen van (parkeer)vergunningen. Makkelijk en snel. een kostenbesparing in de handling van het verstrekken, muteren en jaarlijks verlengen van parkeervergunningen efficiëntie in de handhaving verbetering van de management-rapportage een vermindering van het aantal bezwaren en seponeringen Net zoals fiscalisering zal ook de wijze van digitalisering nader moeten worden onderzocht. 2e Alternatieven Er zijn verschillende alternatieven die binnen dit proces verder worden uitgewerkt. Naast het alternatief 'nieuwe kaders' staat het nulalternatief - doorgaan met de huidige kaders. In de vervolgfase komt de hoe-vraag aan de orde; de alternatieven zitten met name op dat niveau. In de vervolgfase staan daarbij drie vragen centraal: 1. Welke parkeersystematiek wordt in Rijswijk gekozen 2. Naar een digitaal systeem voor vergunninguitgifte en handhaving of niet 3. Parkeerbeleid en uitvoering in eigen beheer of outsourcen Voor de parkeersystematiek worden een aantal opties globaal uitgewerkt (voor- en nadelen en indicatieve kosten). Opties zijn: Huidige systematiek van vergunningen in combinatie met blauwe zones Systeem van blauwe zones met bewonersvergunningen als ontheffing Fiscaal parkeren invoeren in het hele vergunningengebied Combinatie; fiscaal parkeren invoeren in menggebieden, huidige systematiek in woongebieden. Bij digitalisering staat de vraag centraal in hoeverre het parkeerproces wordt gedigitaliseerd. Gaat het om digitaal aanvragen; verstrekken; alle vergunningen inclusief het maatwerk; digitaal handhaven en op welke wijze dan (scannen van kentekens met een scanauto; scannen van vergunningen met een mobiel scanapparaat door een handhaver, etc.)? Tenslotte komt de vraag aan de orde in hoeverre het parkeerbeleid en de uitvoering ervan in de toekomst in eigen beheer worden gehouden, of dat Rijswijk processtappen gaat outsourcen. Voor uitvoeringsaspecten als vergunningverstrekking, de helpdeskfunctie, handhaving zou samenwerking gezocht kunnen worden met een buurgemeente of kunnen opdrachten worden verstrekt aan commerciële partijen. Een stap verder is het parkeerbeleid van een andere gemeente overnemen of actief aansluiting zoeken bij één van de buurgemeenten voor het parkeerbeleid en de parkeersystematiek.

15.043111

pagina 4 van 6

Startnotitie

(vervolg)

Rijswijk

2f Nulalternatief Met de uitbreiding van de parkeerreguleringsgebieden in Rijswijk is een aantal nieuwe knelpunten naar boven gekomen waar het huidige parkeerbeleid geen goede oplossing voor biedt. Niets doen (nulalternatief) leidt tot meer onduidelijkheid en het risico dat Rijswijk de regie op het parkeerbeleid verliest als gevolg van teveel maatwerk. Niets doen laat kansen voor een structurele verbetering van het parkeerbeleid onbenut. 2g Voor- en nadelen Bij het autonoom formuleren van parkeerbeleid is het grote voordeel dat gekozen kan worden voor het parkeerregime en beleidsregels die het best functioneren in een gemeente zoals Rijswijk. Bij het conformeren aan het parkeerbeleid van een buurgemeente moet worden afgesproken om te schikken in het geldende beleid van die buurgemeente. Dezelfde hoofdlijnen en uitzonderingen, wijze van handhaving en parkeersystematiek zouden dan worden overgenomen. Mocht uit onderzoek blijken dat het parkeerbeleid van een buurgemeente binnen Rijswijk past, dan is het voordeel dat in de toekomst efficiënter en effectiever kan worden gewerkt. Een ander voordeel is dat het parkeerbeleid van die buurgemeente snel en makkelijk overgenomen kan worden. Nadeel is het wellicht niet of minder gemakkelijk kunnen anticiperen op specifieke situaties in Rijswijk. De consultatie bij belanghebbenden zal in beide gevallen moeten plaatsvinden. 2h

Financiële consequenties

De financiële consequenties van dit proces zijn: gerekend moet worden op ambtelijke inzet van circa 960 uur (gemiddeld 5 dagen voor 28 weken, van 16 maart tot en met 29 september 2015 minus 4 weken vakantie), tot behandeling van de Kadernota. Een deel van deze uren wordt ingevuld door inhuur van een gespecialiseerd parkeeradviesbureau. 2i Rollen en verantwoordelijkheden De Kadernota Parkeren Rijswijk 2015 - 2025, nieuwe Parkeerverordening met tarieventabel is verantwoordelijkheid Raad. Het college van burgemeester en wethouders heeft een uitvoerende rol in de vaststelling van de uitvoeringsregels beleid Parkeren en benodigde verkeersbesluiten.

3.

Wanneer?

3a Globale planning Onderstaand overzicht laat de stappen zien met betrekking tot: » Mijlpalen: Kadernota Parkeren Rijswijk 2015 - 2025 concept 16 juni en definitief 29 september Raad. « Beoogde participatie- en inspraakmomenten: in juni en juli 2015. Na vaststelling concept Kadernota Parkeren op 16 juni 2015 volgt direct aansluitend consultatie met belanghebbenden. Een deel van de consultatie valt in de zomervakantie (vanaf 11 juli), dit is noodzakelijk om de definitieve Kadernota in de Raad van 29 september vast te kunnen laten stellen. » Besluitvormingsmomenten: Kadernota Parkeren Rijswijk 2015 - 2025 concept 16 juni Raad en definitief 29 september Raad. « Evaluatiemomenten: de Kadernota Parkeren Rijswijk 2015 - 2025 zal om de 5 jaar op hoofdlijnen worden geëvalueerd. De uitvoeringsprogramma's die uit de Kadernota worden geconcretiseerd zullen jaarlijks worden gemonitord/geëvalueerd. De uitkomsten kunnen weer van invloed zijn op de Kadernota.

15.043111

pagina 5 van 6

Startnotitie

4.

(vervolg)

Rijswijk

Wie?

4a Organisatie Het vervolgproces is als volgt georganiseerd. Stuurgroep parkeren: bewaken van de voortgang van de Kadernota en voorbereiding bestuurlijke besluitvorming. De leden van de stuurgroep zijn: wethouder Rene van Hemert, Peter Schuit (adjunct gemeente secretaris), Marijke van der Lely (opgavemanager Bereikbare Stad), Aad Wubben (opgavemanager Parkeren), Jan Zonneveld (bestuursadviseur), Bram Zekveld (senior communicatieadviseur), Larisa de Steur (opgavemanager openbare orde en veiligheid), Ronald de Jong(senior beleidsmedewerker verkeer), Monique Pluijm en Petra Schmitz (externe parkeeradviseurs). Ambtelijke projectgroep parkeren: opstellen en onderbouwen van de Kadernota, overleg met belanghebbenden (inspraak), voorbereiding voor de stuurgroep parkeren. In de ambtelijke projectengroep zijn de afdelingen beleid, communicatie, handhaving, dienstverlening en beheer betrokken. 4b Contactpersonen Voor algemene informatie en/of technische vragen rondom de Kadernota Parkeren kunnen vragen en/of opmerkingen gemaild worden naar [email protected] .

15.043111

pagina 6 van 6