Przepisy czeskie
České recepty
Zupy
Rosół wołowy z pulpecikami z wątróbki
Czeskie knedliki Składnik i
Przygotowanie: Mąkę przesiewamy do misy, tworzymy zagłębienie, do którego wlewamy ciepłe mleko i wkładamy rozdrobnione drożdże, dodajemy sól i szczyptę cukru aby przyśpieszyć fermentację. Kiedy drożdże zaczną fermentować dodajemy jajko, bułkę pokrojoną w kostkę i wyrabiamy ciasto, które zostawiamy na 30 minut. Potem formujemy 2 knedliki tak aby zmieściły się w garnku. Gotujemy je na parze na ściereczce lub we wrzącej wodzie pod pokrywką około 20 minut. Po wyjęciu natychmiast przebijamy knedliki szpilką do szaszłyków i nacieramy masłem. Kroimy na cienkie plastry.
Przygotowanie (rosół wołowy): Do garnka wkładamy wołowe żeberka, dodajemy przyprawy, cebulę, czosnek i zalewamy zimną wodą, po czym doprowadzamy do wrzenia. Kiedy rosół zacznie się gotować zbieramy powstałą na powierzchni pianę. Dodajemy ziele angielskie, cały pieprz, liście laurowe, solimy, zmniejszamy ogień do minimum i zostawiamy gotujący się rosół. Kiedy warzywa zmiękną wyjmujemy je, a po schłodzeniu kroimy. Zalejemy je później rosołem na talerzu. Przygotowanie (wątróbkowe pulpeciki): Wątróbkę oczyszczamy usuwając białe przerosty i grubo mielimy. Umieszczamy ją w misce, dodajemy jajko, miękkie masło, sól, pieprz, starty czosnek, majeranek i wszystko mieszamy.Do masy dodajemy bułkę tartą, znów mieszamy i odstawiamy. Następnie z masy formujemy zwilżonymi rękami małe kuleczki, które gotujemy w osolonej wodzie 3-4 minuty aż wypłyną na wierzch. Możemy je też ugotować bezpośrednio w rosole, który będzie miał wtedy wyraźniejszy smak.
iki Składn Rosół wo łowy 1,5 kg w 1 mniejszy ołowych żeber seler, 2 ma rchewki, 2 1 większa pietr ceb 2 liście lau ula, 2 ząbki czosnku uszki, rowe, 5 zia , re 10 ziarenek nek czarnego p ziela ang., ieprzu 3l wody sól, pieprz 1 łyżki posiekanej pietruszki Wątróbk ow 200 g kacz e pulpeciki ych 5 posiekan lub kurzych wątrób ek, ych ząbkó w czosnku 1 jajko, 1 ły , żk 50 g bułki a majeranku, tartej, 50 g masła, só l, pieprz
Foto: Dezidor, (Wikimedia)
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
500 g pszennej m 2 ąki bułki 1 żółtko 1 całe jajko 250 m l letniego m leka 30 g drożdży szczypta so li szczypta cu kru
Polévky
Houskový knedlík Surovíny 500 g hrubé mou ky 2 rohlíky 1 žloutek 1 celé vejce 250 ml vlažného m 30 g léka droždí špetka soli špetka cukr u
80
Postup: Mouku vysypeme do mísy, uděláme důlek, do kterého vlijeme teplejší mléko a rozdrobíme droždí – přidáme sůl a špetku cukru pro lepší vykynutí. Jakmile droždí začne kvasit, přidáme vejce, na kostičky pokrájené housky a vypracujeme těsto, které necháme cca 30 minut vykynout, poté vytvarujeme 2 knedlíky, aby se vešly do hrnce. Necháme pod ubrouskem kynout a vaříme v páře na utěrce nebo ve vroucí vodě pod pokličkou cca 20 minut. Po vyjmutí ihned propícháme špejlí a potřeme máslem. Krájíme nití na tenké plátky.
y Surovin
Hovězí vývar s játrovými knedlíčky Postup (hovězí vývar): Hovězí žebra vložíme do hrnce, přidáme kořenovou zeleninu, cibuli, česnek zalijeme studenou vodou a přivedeme k varu. Když se vývar začne vařit, z hladiny sebereme naběračkou vysráženou pěnu. Přidáme nové koření, celý pepř, bobkové listy, osolíme, stáhneme oheň na minimum a necháme vařit. Když je zelenina měkká, vyndáme jí z vývaru, necháme vychladnout a nakrájíme. Zeleninu použijeme jako vložku do polévky. Postup (játrové knedlíčky): Játra odblaníme, zbavíme bílých částí a nahrubo nameleme. Játra dáme do mísy, přidáme celé vejce, změklé máslo, sůl, pepř, nastrouhaný česnek, majoránku a vše promícháme. K těstu přidáme strouhanku, znovu promícháme a necháme chvíli stát. Pak z těsta tvarujeme navlhčenýma rukama malé knedlíčky, které vaříme v osolené vodě 3 – 4 minuty (až vyplavou na povrch). Můžeme vařit i přímo v polévce, která pak bude mít výraznou chuť.
Hovězí vý var 1,5 kg h 1 menší ce ovězích žeber ler, 1 větší cib 2 mrkve, 2 petržele, ule, 2 bobkové 2 stroužky česneku, listy, 5 kulič ek nového 10 kuliček koření, černého p epře 3l vody sůl, pepř 1 lžíce nasekané petržele Játrové k ne 200 g kach dlíčky níc 5 stroužků h nebo drůbežích ja te nastrouha ného česn r, 1 ks vejce, eku, 1 lžíce ma jorá 50 g strou hanky, 50 nky, g másla, sů l, pepř
81
Polévky
Składn
średnich ce bu wywaru w l ołowego jajka czerstwe ro ga ser (parmez liki an) oliwa z oliw ek biały piep rz lubczyk pietruszka
Zupa cebulowa
Zupa czosnkowa
Przygotowanie: Obieramy cebulę i kroimy w półkrążki. Podsmażamy na oliwie. Zalewamy gotowym, pozbawionym tłuszczu, wywarem wołowym. Gotujemy z dodatkiem lubczyka, soli, i pieprzu ok. 5-10 min. Na koniec dodajemy drobno posiekaną zieloną pietruszkę i przyprawę do zup (kiedy zupa przestanie się gotować). Rogaliki kroimy na talarki i moczymy w rozbitym jajku, po czym układamy na patelni na rozgrzanej oliwie i smażymy na złoto z obu stron. Zupę podajemy z grzankami i posypujemy serem (najlepiej smakuje z parmezanem).
Przygotowanie: Pokrojoną w kostkę słoninę podsmażamy na smalcu, dodajemy drobno posiekaną cebulkę i wszystko dalej podsmażamy. Pod koniec dodajemy mielony kminek. To wszystko zalewamy wywarem lub wodą i doprowadzamy do wrzenia. Do zupy dodajemy pokrojone w kostkę 1 x 1 cm ziemniaki, sól, pieprz, liście laurowe i pokrojony czosnek, wszystko gotujemy do miękkości. Dorzucamy majeranek, gotujemy i dodajemy do zupy roztrzepane jajko. Zupę przyozdabiamy grzankami z pokrojonego w kostki, podsmażonego chleba lub dodajemy chlebowe tościki natarte czosnkiem. Smak zupy możemy wzbogacić dodając starty ser.
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
4-6 1,5 l 1-2 2
iki
Zupy
4-6 1,5 l 1-2 2
středních ci bu hovězího vý lí varu vejce starší rohlík y sýr (parma zán) olivový ole j bílý pepř libeček petrželka
y Surovin
82
Cibulačka Postup: Cibule oloupeme a nakrájíme na půlkolečka. Osmažíme do zlata na olivovém oleji. Zalijeme hotovým hovězím vývarem zbaveným tuku. Povaříme s přídavkem sušeného libečku, soli a pepře asi tak 5– 10 min. Nakonec přidáme čerstvou zelenou petrželku sekanou na drobno a polévkové koření (když už se polévka nevaří). Rohlíky nakrájíme na kolečka a máčíme v rozšlehaném vejci, které se hned vkládají do rozpáleného oleje na pánev a smaží do zlata po obou stranách. Polévka se podává s osmaženými rohlíky a posypává sýrem (nejvíce chutná s parmazánem).
Polévky Składn
iki
4 1 1 1,2 l
średnie ziem n średnia ce iaki bula jajko wywaru z kury lub wody 100 g słoniny 8 zą ½ łyżeczki bków czosnku mielonego 1 łyżka km majeranku inku 2 liście lauro we 1 łyżka smalcu sól, pieprz 100 g czerstweg o ch (jako doda leba i czosnek tek do zup y)
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
Zupy
y Surovin
Česnečka Postup: Na sádle orestujeme slaninu nakrájenou na kostičky, přidáme najemno nakrájenou cibulku, kterou zpěníme a nakonec přidáme trochu drceného kmínu a vše orestujeme. To vše zalijeme drůbežím vývarem nebo vodou a přivedeme k varu. Do polévky vložíme brambory nakrájené na kostičky 1x1 cm, přidáme sůl, pepř, bobkový list a na plátky nakrájený česnek a vše vaříme doměkka. Na závěr přidáme majoránku, povaříme a vložíme rozšlehané vejce. Polévku zdobíme smaženým na kostičky pokrájeným chlebem nebo vložíme celé osmažené chlebové a česnekem potřené plátky. Česnečku můžeme ochutit posypaným strouhaným sýrem.
4 1 1 1,2 l
středně ve lké střední cib brambory ule vejce drůbežího vývaru nebo vody 100 g slaniny 8 stroužků če ½ lžičky sn drceného km eku 1 lžíce ín majoránky u 2 ks bobkové lis 1 lžíce ty sádla sůl , pepř 100 g staršího ch leb (příloha d a a česnek o polévky)
83
iki
300 g
leśnych grz yb garść susz ów lub onych 2 średnie ma rch ½ małego se ewki lera 1 średnia pie tru 250 g ziemniakó szka w 100 g masła 3 łyżki mąki 1 średnia ce bula 3 ząbki czosn 1,2 l ku wywaru d rob lub wody iowego sól, pieprz 1 łyżka świeżego m aje (suszony m ranku ½ ajeranek) łyżeczki zm ielonego km inku
Dania bezmięsne
Zupa grzybowa
300 g
lesních hu b nebo hrst sušen ých hub 2 střední mrk ½ ve malého ce leru 1 střední pet ržel 250 g brambor 100 g másla 3 lžíce hladké 1 m střední cib ouky ule 3 stroužky če snek 1,2 l kuřecího vý u varu nebo vody sůl, pepř 1 lžíce čerstvé ma joránky (sušené m ajorá ½ lžičky drcen nky) ého kmínu
84
Placek ziemniaczany z kapustą
Przygotowanie: Cebulę, warzywa i ziemniaki kroimy w podobnej wielkości kostkę. Czosnek obieramy i drobno siekamy. Jeśli będziemy używać grzybów suszonych musimy je wcześniej namoczyć w zimnej wodzie. Leśne grzyby kroimy na większe kawałki. W rondelku rozpuszczamy masło i dokładnie podsmażamy warzywa, potem dodajemy cebulę i smażymy dalej. Dodajemy odrobinę mielonego kminku, dosypujemy mąkę i zasmażamy. To wszystko zalewamy wywarem drobiowym lub wodą, solimy, dodajemy pieprz i doprowadzamy do wrzenia. Do garnka dodajemy pokrojone ziemniaki, leśne grzyby, czosnek i wszystko gotujemy do miękkości. Na koniec doprawiamy do smaku solą, pieprzem i majerankiem.
y Surovin
Przygotowanie: Ziemniaki obieramy i trzemy na grubej tarce, solimy i odstawiamy na chwilę. Starte ziemniaki odcedzamy z wody, dodajemy czosnek, jajko, pieprz, majeranek, 2 łyżki mąki i mieszamy. Na rozgrzanej patelni kładziemy porcje tak sporządzonej mieszanki i smażymy chrupiące placki. Jeśli ciasto wyszło nam zbyt rzadkie możemy dodać tartą bułkę, co powinno wzmocnić smak.
Składn 8 6 2 łyżki 1
Dodatki: Kiszona kapusta
Houbová polévka Postup: Cibule oloupeme a nakrájíme na půlkolečka. Osmažíme do zlata na olivovém oleji. Zalijeme hotovým Cibuli, zeleninu a brambory nakrájíme na stejně velké kostičky. Česnek oloupeme a nasekáme nadrobno. Pokud použijeme sušené houby, tak je před vařením musíme namočit do studené vody. Lesní houby překrájíme na větší kousky. V kastrolu rozpustíme máslo a nejprve důkladně orestujeme kořenovou zeleninu, pak přidáme cibuli a opět restujeme. Přidáme trochu drceného kmínu a zaprášíme hladkou moukou, kterou zasmažíme. To vše zalijeme drůbežím vývarem nebo vodou, osolíme, opepříme a přivedeme k varu. Do hrnce přidáme nakrájené brambory, lesní houby, česnek a vše vaříme doměkka. Na závěr dochutíme solí, pepřem a majoránkou.
Jídla bez masa
iki
dużych ziem n ząbków cz iaków osn pszennej m ku ąki jajko majeranek pieprz sól kiszona ka pusta
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
Składn
Polévky
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
Zupy
Bramborák s kysaným zelím Postup: Brambory oloupeme a nastrouháme na hrubém struhadle a osolíme. Necháme chvíli odležet Potom z nastrouhaných brambor vymačkáme veškerou vodu, přidáme česnek, vejce, pepř, majoránku 2 lžíce mouky a dobře promícháme. Směs vložíme na pánev a smažíme křupavé placky. Těsto by mělo být hustší, je-li řídké, přidáme trochu strouhanky. Příloha Kysané zelí
Surovin 8 6 2 lžíce 1
y
velkých bra mb stroužků če or sn hladké mo eku uky vejce majoránka pepř sůl kysané zelí
85
Dania bezmięsne
10 3-4 3 4 ½ 1
Składn
Jídla bez masa iki
sałatkowyc h ziemnia ków ugotowan e na tward o jajka korzenie p ietr marchewki uszki selera puszka groszku ko nse 4 ogórki kon rwowego serwowe 1 cebula (sza 1 łyżka lotk octu z 2 ko a) stkami cukr 2 łyżki u musztardy 400 g majonezu sól, pieprz mała misec zk dla podkreś a śmietany lenia smaku
Dania bezmięsne
Sałatka ziemniaczana
Jídla bez masa
Smażony ser
Przygotowanie: Dzień wcześniej gotujemy ziemniaki w mundurkach. Gotujemy również jajka na twardo i warzywa. Warzywa gotujemy w zalewie, do której dodajemy liść laurowy, 3 ziarenka ziela angielskiego, 5 ziarenek pieprzu, szczyptę soli, cukru, łyżkę octu i pozostawiamy do wystudzenia. Gotowane warzywa i jarzyny możemy zastąpić konserwowymi. Na drugi dzień ziemniaki obieramy i kroimy w kostkę. Ugotowane warzywa, ogórki konserwowe i szalotkę drobno kroimy. Dodajemy groszek konserwowy a dla podkreślenia smaku dodajemy odrobinę śmietany (nie jest to konieczne). Potem dodajemy pozostałe składniki - sól, mielony pieprz, musztardę i majonez. Delikatnie wszystko mieszamy. Na koniec dodajemy posiekane jajka i ewentualnie dolewamy odrobinę zalewy, w której gotowaliśmy warzywa dla podkreślenia smaku. Wszystko jeszcze raz delikatnie mieszamy i pozostawiamy do wystudzenia. Klasyczna świąteczna sałatka ziemniaczana powinna być robiona wcześnie rano tak, aby do wieczora nabrała właściwego smaku. W lżejszej formie sałatka, zamiast majonezu, może zawierać jogurt, kwaśną śmietanę lub tylko ocet z wymienionymi składnikami.
Przygotowanie: Plaster sera dokładnie obtaczamy w mące, jajku i bułce tartej. Podsmażamy na gorącej patelni w głębokim oleju. Tak przygotować możemy jeszcze inne rodzaje sera np.: Hermelin, Camembert, Niva. Do smażenia powinniśmy używać serów o niższej zawartości tłuszczu. Aby uniknąć wyciekania sera można go obtoczyć w panierce dwukrotnie. Niektórzy dodają do rozbitego jajka mąkę ziemniaczaną. Dodatki: Sos tatarski, frytki, krokiety, ziemniaki gotowane, ziemniaki gniecione.
Składn 1,5 cm
iki
plaster sera ed pszennej m amskiego 30% ąki jajko bułka tart a sól olej sos tatarski
10 3-4 3 4 ½ 1
salátových brambor natvrdo u vařená vejc e kořenová p etržel mrkev celer malá konze rv sterilizova a néh 4 sterilizova o hrášku né o 1 cibule (šalo kurky 1 lžíce tk octa z 2 ko a) stky cukru 2 lžíce plnotučné 400 g ho majonézy řčice sůl, pepř malý kelím ek na zjemněn šlehačky í chutě
86
Składn
iki
Bramborový salát Postup: Den dopředu si uvaříme brambory ve slupce. Taktéž si uvaříme kořenovou zeleninu a vejce natvrdo. Kořenovou zeleninu očistíme a uvaříme ji v nálevu, do kterého dáme 1 bobkový list, 3 kuličky nového koření, 5 kuliček pepře, špetku soli, cukr a 1 lžíci octa. Zeleninu necháme vychladnout. Kořenovou zeleninu můžeme nahradit sklenicí 650 g sterilizované zeleniny ve sladkokyselém nálevu (okurky, mrkev, petržel a hrášek) Druhý den brambory oloupeme a protlačíme přes kolečko s mřížkou nebo nakrájíme na kostičky. Uvařenou zeleninu, sterilizované okurky a cibuli (šalotku) také nakrájíme na drobno. Přidáme sterilizovaný hrášek a pro zjemnění chuti můžeme přimíchat malý kelímek šlehačky (nemusí být). Potom vmícháme zbylé suroviny - sůl, mletý pepř, hořčici a majonézu. Opatrně vše promícháme. Nakonec přidáme nasekaná vejce a případně dochutíme nálevem, ve kterém jsme vařili zeleninu. Vše opatrně promícháme a dáme vychladnout. Klasický Vánoční bramborový salát se má dělat brzo ráno, aby se do večera pěkně uležel. Pro odlehčení se salát někdy spojuje místo majonézy jogurtem, zakysanou smetanou nebo jen octem a Ingrediencemi. Smažený řízek Maso z vepřové kýty nakrájíme, naklepeme paličkou, osolíme a obalíme v hladké mouce, rozšlehaném vejci a strouhance. Smažíme na sádle nebo v oleji.
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
Smażony kotlet Mięso schabowe na kotlet rozbijamy tłuczkiem, doprawiamy solą, obtaczamy w mące, jajku i bułce tartej. Smażymy na smalcu lub oleju.
Smažený sýr Postup: Plátek sýra důkladně obalíme v hladké mouce, vejci a strouhance. Prudce smažíme na rozpálené pánvi v dostatečné vrstvě oleje (téměř zakrývající sýr). Podobně lze připravovat i jiné druhy sýrů např. Hermelín, Camembert, Nivu a jiné. Pro smažení jsou vhodnější spíše nízkotučné sýry. Některé hospodyňky, kterým se sýr roztéká, obalují sýr dvakrát. Někdo přidává do rozšlehaného vejce trošku bramborového škrobu. Přílohy Tatarská omáčka, hranolky, krokety, vařené brambory, bramborová kaše.
Surovin
1,5 cm
y
plátek sýru Ei hladká mo dam 30% uka vejce strouhanka sůl olej tatarská o máčka
87
Składn
iki 600 g
y Surovin
600 g
pravá hově zí (může být svíčková i roštěnec nebo odleželá za dn 1–2 malé cibu í kýta) le (šalotka 4 ) žloutky (4 porce) 1 lžíce olivového oleje 1/2 lžíce worcesters ké omáčky 2–3 lžíce Dijonské h ořč 1 lžíce mleté pap ice riky ½ lžíce mleté pap (sladké) riky (páliv 2–3 lžíce é) kečup feferonka (neb 4–6 ks nasekanýc o chilli) h kaparů sůl, pepř, šp 8 ks et opečených ku kmínu topinek s če snekem (opečený ch léb)
88
Dania mięsne
Befsztyk tatarski
Drobiowe kotleciki Przygotowanie: Ziemniaki obieramy, trzemy na grubej tarce, solimy i odstawiamy na chwilę. Starte ziemniaki odcedzamy z wody, dodajemy czosnek, jajko, pieprz, majeranek, 2 łyżki mąki i mieszamy. Jeśli ciasto wyszło nam zbyt rzadkie możemy dodać bułkę tartą, co jeszcze może wzmocnić smak.
Przygotowanie: Wymyte mięso dwukrotnie mielimy w maszynce do mielenia i dodajemy drobno pokrojoną czerwoną cebulę (szalotkę). Doprawiamy wg uznania solą i pieprzem, dodajemy paprykę i oliwę z oliwek, keczup, musztardę, sos worcester i posiekane kapary (lub oliwki). Na koniec kładziemy na środku żółtko. Kto lubi pikantniejszy smak może dodać papryczkę chili. Na talerzu wszystko mieszamy i chwilkę odczekujemy.
Piersi drobiowe kroimy na kawałki (ok. 2-3 cm) i solimy. Obtaczamy w ziemniaczanym cieście i od razu smażymy na oleju, aż będą chrupiące.
Befsztyk tatarski podajemy na grzance natartej czosnkiem lub na opieczonym chlebie.
Jídla z masa Składn
iki
0,5 kg 4 4 1 łyżka 1
drobiowyc hp duże ziem iersi niaki ząbki czosn ku pszennej m ąki jajko majeranek pieprz sól olej
przystaw ka: (ogórki, po mid papryka, b ory, por, iała i czerw ona kapusta)
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
polędwicy wo (może być łowej rost 1–2 małe cebu bef lub udziec) le (s 4 żółtka (4 p zalotka) orc 1 łyżka oliwy z oliw je) 1/2 łyżki ek sosu worc ester 2–3 łyżki musztardy 1 łyżka Dijo mielonej sł n odkiej pap ½ łyżki ryki mielonej o strej papry 2–3 łyżki ki keczupu papryczka chili 4 –6 posiekanyc h kaparów lub oliwek sól, pieprz , szczypta 8 km grzanek z czosnkiem inku (opiekany chleb)
Jídla z masa
Foto: Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
Dania mięsne
y Surovin
Tatarský biftek
Kuřecí nudličky
Postup: Odležené maso očistíme a 2x pomeleme na jemném mlýnku, přidáme jemně nakrájenou červenou cibuli – šalotku. Podle chuti vše osolíme, opepříme, přidáme papriku a olivový olej, dochutíme kečupem, hořčicí, worcesterem a nasekanými kapary (nebo olivy). Nakonec vložíme do středu masa žloutek. Kdo to má rád pikantní a ostřejší chuť, přidává ještě chilli nebo feferonku. Na talíři pak vše promícháme a necháme chvilku odležet.
Postup: Brambory oloupeme a nastrouháme na hrubém struhadle a osolíme. Necháme chvíli odležet Potom z brambor vymačkáme veškerou vodu, přidáme česnek, vejce, pepř, majoránku, 1 lžíci mouky a dobře promícháme. Těsto by mělo být hustší, je-li řídké, přidáme trochu strouhanky.
Tatarský biftek podáváme na opečeném chlebu (topinkách) s rozetřeným česnekem.
Maso z kuřecích prsíček nakrájíme na nudličky (kostky) cca 2 x 3 cm. Maso jen lehce osolíme, dobře obalíme v bramborákovém těstě a hned smažíme v oleji do křupava.
0,5 kg 4 4 1 lžíce 1
kuřecích p rsíč velké bram ek bo stroužky če ry sneku hladké mo uky vejce majoránka pepř sůl olej
zeleninová ob (okurka, ra loha jče, paprika, ze pórek, lí bílé a červ ené)
89
Składn
iki
Dania mięsne
Gulasz wołowy
Gulasz myśliwski
y Surovin 1 kg kančí kýta 1 kg cibule 200 g slaniny 150 g sádla 2 lžíce mleté červ ené 1 lžička drceného km papriky 2 lžíce ínu rajského p rotl 1 lžička sušené ma aku jorá 4 ks bobkové lis nky 1 snítka ty tymiánu 1 snítka rozmarýnu 200 g hub lišek 4 kuličky jalovce 4 kuličky nového ko ření sůl, pepř
90
Jídla z masa Składn
iki 1 kg
Przygotowanie: Słoninę podsmażamy na smalcu, dodajemy drobno posiekaną cebulę i stale mieszając smażymy na złoto. Potem dodajemy mięso pokrojone w kostkę, słodką i ostrą paprykę. Po niedługim czasie doprawiamy solą, dodajemy czosnek, przecier, pieprz, liście laurowe i ziele angielskie. Teraz dusimy mięso we własnym sosie do miękkości i w razie potrzeby podlewamy ciepłym wywarem lub wodą (max. do połowy mięsa). Mieszamy i uważamy aby mięso się nie przypaliło. Kiedy mięso będzie dostatecznie miękkie zostawiamy je aby odparować nadmiar wody. Mięso wyjmujemy a sos zagęszczamy mąką. Dolewamy ciepły wywar i podgotowujemy. Na końcu doprawiamy gulasz solą, pieprzem i majerankiem, wkładamy mięso i jeszcze gotujemy kwadrans. Dodatkiem do gulaszu mogą być knedliki albo pieczywo.
Potraw z dziczyzny nie gotujemy codziennie (np. gulasz z jelenia, sarny, daniela lub dzika). Są to potrawy, które spożywamy od święta. Aby smakowały, musimy użyć wyjątkowych przypraw. A są to zupełnie inne przyprawy, niż te których używamy do gulaszu z wołowiny czy z wieprzowiny. Przygotowanie: Grubo posiekaną cebulę i kminek smażymy na średnim ogniu (używając smalcu) na złoty kolor. Dodajemy mięso i boczek, pokrojone w kostki (3 x 3 cm). Wszystko smażymy z dodatkiem soli, pieprzu, tymianku, rozmarynu i keczupu. Dodajemy liście laurowe. Kiedy mięso puści sok dodajemy wodę albo wywar wołowy. Dodajemy grzyby i kilka minut podgotowujemy. Aby zagęścić sos dodajemy starty chleb i pozostawiamy potrawę na wolnym ogniu. Na koniec doprawiamy gulasz majerankiem i dusimy około minutę.
Gulasz możemy zagęścić także drobno startymi ziemniakami, zmieszanymi z mąką lub zmieloną chlebową skórką.
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
1 kg udźca z dzi ka 1 kg cebuli 200 g słoniny 150 g smalcu 2 łyżki m 1 łyżeczka ielonej papryki st 2 łyżeczki artego kminku p 1 łyżeczka rzecieru pomidorow ego majeranku 4 listki bobko 1 gałązka we ty 1 gałązka mianku rozmarynu 200 g kurek 4 ziarna jałowca 4 ziarna gałki musz katołowej sól, pieprz
Jídla z masa
Myslivecký guláš Zvěřinový guláš z jelena, srnce, daňka nebo divočáka se nevaří každý den. Je to pokrm takřka slavnostní. Charakter zvěřinového masa si přímo žádá divoké koření. Právě v koření použitém k dochucení zvěřinového guláše je velký rozdíl oproti koření použitých u jiných gulášů. Postup: Nahrubo nakrájenou cibuli a kmín restujeme na sádle na mírném ohni dozlatova. Pak přidáme na kostky nakrájené maso 3 x 3 cm a na kostičky nakrájenou slaninu. Maso pustí šťávu, kterou vyrestujeme a pak podlijeme vodou nebo hovězím vývarem. Přidáme bobkový list. Když je maso měkké, přidáme houby lišky a chvíli povaříme, je-li potřeba, zahustíme guláš jíškou nebo strouhaným chlebem a necháme povařit. Ke konci guláš ještě dochutíme majoránkou a krátce asi minutu povaříme.
wołowiny (goleń alb o karkówka 60 dkg ) cebuli 4 –5 ząbków cz osn 2 łyżki przecieru p ku omidorow 20 dkg ego słoniny 10 dkg smalcu 4 liś 8 ziarenek cie laurowe ziela angie lski 1 łyżka mielonej sł ego od ½ łyżki mielonej o kiej papryki stre 1l wywaru w j papryki ołowego lub wody 2 łyżki mąki pszen nej sól, pieprz , majeranek
y Surovin
Hovězí guláš Postup: Slaninu oškvaříme na sádle, přidáme jemně nastrouhanou cibuli a restujeme za stálého míchání dozlatova. Potom přidáme na kostky krájené maso, mletou sladkou a pálivou papriku. Pomalu maso necháme zatáhnout, posolíme, přidáme česnek, rajský protlak, pepř, bobkový list a nové koření. Maso pak dusíme ve vlastní šťávě doměkka a podle potřeby ho podléváme teplým vývarem nebo vodou (maximálně do poloviny masa). Promícháváme a dáváme pozor, aby se maso nepřipálilo Po změknutí masa, necháme odpařit přebytečnou vodu, maso vyjmeme a šťávu zahustíme hladkou moukou. Přilijeme teplý vývar a dobře provaříme. Nakonec guláš dochutíme solí, pepřem a majoránkou, vrátíme do něj maso a ještě asi čtvrt hodiny povaříme. Přílohou je houskový knedlík nebo chléb.
1 kg
hovězí pře dní (kližka neb o krk) 60 dkg cibule 4 –5 stroužků če 2 lžíce sn rajského p eku rotlaku 20 dkg slaniny 10 dkg sádlo 4 ks bobkový lis 8 kuliček t nového ko řen 2 lžíce papriky sla í dké ½ lžíce papriky pá livé 1l hovězího vý va nebo vody ru 2 lžíce hladké mo uky sůl, pepř, m ajoránka
Guláš můžeme zahustit i jemně nastrouhanou bramborou smíchanou se lžíci hladké mouky nebo pomletou chlebovou kůrkou.
91
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
Dania mięsne
Składn
1 2-3
Dania mięsne
Gulasz wieprzowy z kapustą
iki
Mięso 600 g
Jídla z masa
łopatki wie przowej, boczek wielka ceb ula ząbki czosn ku pszenna m ąka kminek, p ieprz, sól
Przygotowanie (mięso): Mięso kroimy na większe kawałki, umieszczamy w naczyniu do pieczenia, solimy, dodajemy pieprz, posypujemy kminkiem i drobno pokrojonym czosnkiem. Mieszamy i odstawiamy na 4-6 godzin. Następnie umieszczamy mięso w rozgrzanym do 200 oC piekarniku, krótko pieczemy po czym dokładamy pokrojoną cebulę. Dolewamy trochę wody i pieczemy ok. godziny w temperaturze 180 oC. Po upieczeniu wyjmujemy mięso, zagęszczamy sos mąką i podgotowujemy. Jako dodatek możemy podać kapustę i knedliki. Przygotowanie (kapusta): Kiszoną kapustę płuczemy (kto lubi bardzo kwaśny smak, nie musi płukać) i zalewamy wodą. Solimy, posypujemy kminkiem(jeśli w kupionej kapuście go nie ma) i gotujemy. Obrany ziemniak trzemy na drobno i mieszamy z mąką. Jeżeli masa będzie za gęsta dodajemy odrobinę wody. Kiedy kapusta będzie już prawie miękka dodajemy startego ziemniaka i wszystko gotujemy jeszcze do miękkości. Doprawiamy według smaku cukrem, jeśli trzeba dodajemy sól i mieszamy z podsmażoną na smalcu cebulą. Zostawiamy na chwilę aby smaki się dobrze przemieszały. Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
Kapusta 600 g kiszonej ka pu 1 średni ziem sty 1 łyżka niak pszennej m 1 ąki cebula 1 łyżka smalcu kminek, só l, cukier
Kluski nadziewane mięsem
Jídla z masa Składn
Kluski 6 średnich zi em 200 g pszennej m niaków ąki (w razie p otrzeby w 50 g ięcej) grysiku 2 jajka 30 dkg gotowaneg o wędzoneg mięsa o sól
Przygotowanie (kluski ziemniaczane nadziewane wędzonym mięsem): Dzień wcześniej gotujemy ziemniaki w mundurkach. Na drugi dzień obieramy je i trzemy na drobno. Dodajemy grubą mąkę, grysik, sól i roztrzepane w misce jajka. Wyrabiamy nieklejące się ciasto i formujemy placki, które napełniamy drobno pokrojonym wędzonym mięsem (ok. 2 łyżki). Tworzymy z placków krągłe kluski i rzucamy je na wrzącą, osoloną wodę. Gotujemy ok. 15-20 minut. Przygotowanie (kapusta): Kapustę kroimy, dodajemy kminek, sól, wodę i gotujemy do miękkości. Pod koniec dodajemy zasmażkę, którą wcześniej robimy z mąki na tłuszczu. Kapustę można również zagęścić drobno startymi ziemniakami. Po zagęszczeniu doprawiamy do smaku cukrem, solą i odrobiną octu po czym gotujemy jeszcze 10 minut.
iki
Kapusta główka ka pusty cebule cukier, oce t tłuszcz mąka
2
Cebulka Na samym końcu podsmażamy na tłuszczu drobno pokrojoną cebulę i posypujemy nią przygotowane danie.
y Surovin y Surovin Maso 600 g 1 2-3
vepřové ple ck velká cibu o, bůček le česnek hladká mo uka kmín, pep ř, sůl
Zelí 600 g kysané zelí 1 střední bra mb 1 lžíce hladké mo ora uky 1 cibule 1 lžíce sádla kmín, sůl, cukr
92
Vepřové výpečky se zelím Postup (maso): Maso nakrájíme na větší kousky, dáme do pekáčku, osolíme, opepříme, posypeme kmínem a plátky jemně nakrájeného česneku. Promícháme a necháme 4-6 hod. odležet. Maso potom vložíme do 200 0C vyhřáté trouby, krátce osmahneme, vložíme nakrájenou cibuli. podlijeme trochou vody a za občasného přelévání vodou zvolna pečeme asi 1 hod. při teplotě 180 0C. Po upečení, maso vyndáme, výpek zapražíme moukou a povaříme. Jako přílohu přidáme zelí a knedlík. Postup (zelí): Kysaní zelí propláchneme ve vodě (kdo má rád hodně kyselé ať neproplachuje), zalijeme vodou, osolíme, okmínujeme (pokud není kmín v koupeném kysaném zelí) a dáme vařit. Oloupanou syrovou bramboru nastrouháme na jemno promícháme s moukou. Jestli je brambora málo vodnatá a hmota moc hustá, zředíme trochou vody. Toto přidáme k téměř měkkému zelí, rozmícháme a povaříme do změknutí. Přidáme podle chuti cukr, popřípadě dosolíme a vmícháme na sádle dorůžova osmaženou cibuli. Necháme přejít varem
Knedlík 6 středně ve lkýc 200 g hrubé mou h brambor ky (podle potř 50 g eby i víc) krupice 2 vejce 30 dkg vařeného uzeného m asa sůl
Knedlíky plněné masem Postup (bramborový knedlík plněný uzeným masem): Brambory uvaříme ve slupce den předem. Druhý den brambory oloupeme a nastrouháme najemno. Přidáme hrubou mouku, krupici, sůl a v misce rozšlehaná vejce. Vypracujeme v nelepivé těsto a tvoříme placky, které plníme drobně krájeným uzeným masem (cca 2 lžíce). Malé kulaté knedlíčky pak vkládáme do vařící osolené vody a vaříme cca 15 - 20 minut. Postup (zelí ): Hlávkové zelí nakrájíme, přidáme kmín, sůl, vodu a uvaříme do měkka. Ke konci přidáváme jíšku, kterou jsme si udělali na tuku z hladké mouky. Zelí lze zahustit i jemně nastrouhanou bramborou. Po zahuštění přidáme na dochucení cukr, sůl a trochu octa a ještě necháme tak 10 min povařit. Cibulka Nakonec osmažíme na tuku nadrobno nakrájenou cibulku a posypeme tím knedlíky se zelím.
Zelí 2
zelí hlávko vé cibule cukr ocet tuk hl. mouka (na jíšku)
93
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
Dania mięsne
Składn
iki
Dania mięsne
Kotlet mielony
Polędwica na śmietanie
Przygotowanie: Mięso mielimy razem z namoczoną bułką, mieszamy z cebulą, jajkami i roztartym z solą czosnkiem. Dodajemy pieprz, kminek, majeranek i dokładnie mieszamy. Jeśli masa będzie za rzadka możemy dodać trochę bułki tartej. Odstawiamy mięso na chwilę po czym zwilżonymi rękami formujemy koltelty, obtaczamy w bułce tartej i smażymy na oleju lub smalcu.
Według czeskich mistrzów kuchni najpopularniejszą potrawą jest polędwica w sosie śmietanowym. Jest to pyszne połączenie delikatnej wołowiny z sosem śmietanowym i oczywiście knedliki. Poniższy przepis to tylko jeden z bardzo wielu. Jak przygotować najlepszą polędwicę – to temat niekończących się kulinarnych dyskusji. Każdy kucharz ma własny, niepowtarzalny przepis.
Dodatki: Gotowane ziemniaki, ziemniaczana sałatka, ziemniaki gniecione.
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
0,5 kg wieprzow ego 0,2 kg chudej wo boczku łow 1 większa ce iny bula 4 ząbki czosn 1 łyżka ku musztardy 2 bułki (nam oczone w 1-2 mleku) jajka garść maje ranku szczypta km in sól, pieprz ku bułka tart a do paniero wania
Jídla z masa
y Surovin 0,5 kg vepřového bů 0,2 kg libového h čku ovězího 1 větší cibule 4 stroužky če sneku 1 lžíce hořčice 2 rohlíky (na mo a vymačka čené né v mléce 1-2 ) vejce hrst majorá nky špetku km ínu sůl, pepř strouhanka na obalen í karbenátk ů
94
Przygotowanie: Mięso nakłuwamy nożem, nadziewamy kawałkami boczku i zawiązujemy spożywczym sznurkiem. Doprawiamy solą, pieprzem i smarujemy musztardą. Zostawiamy na noc w lodówce. W rondelku rozpuszczamy masło i olej w stosunku 1:1 i podsmażamy mięso ze wszystkich stron. Wyjmujemy mięso, wrzucamy warzywa, cebulę i smażąc przyzłacamy. Dodajemy skarmelizowany cukier oraz przyprawy w zawiązanym, płóciennym woreczku. Kropimy octem, podlewamy białym winem i gotujemy kilka minut. Wkładamy ponownie mięso i dusimy je do miękkości, podlewając wołowym bulionem. Wyjmujemy mięso, owijamy aluminiową folią i pozwalamy mu “odpocząć”. Usuwamy woreczki z przyprawami i zagęszczamy sos mąką. Po 15 minutach gotowania dodajemy masło i śmietanę. Doprawiamy cytryną, cukrem i solą. Podajemy z knedlikami, przyozdobionymi plasterkami cytryny, bitą śmietaną i żurawiną.
Svíčková na smetaně Karbenátky Postup: Maso umeleme společně s namočenými a vymačkanými rohlíky, smícháme s cibulí, vejci a rozetřeným česnekem se solí. Přidáme pepř, kmín, majoránku a dobře prohněteme. Je-li řídká, přidáme trochu strouhanky. Směs necháme chvíli odležet, potom rukou namočenou ve studené vodě tvarujeme malé placičky, které obalujeme ve strouhance a smažíme na oleji nebo na sádle. Příloha: Vařené brambory, bramborový salát, bramborová kaše.
Nejoblíbenějším pokrmem je podle mistrů gastronomie svíčková na smetaně. Je lahodnou kombinací křehkého hovězího masa, krémovité omáčky a nezbytných houskových knedlíků. Uveřejněný recept není zdaleka jediný. O tom, jak připravit tu „nejlepší“ svíčkovou se vedou dlouhé diskuze. Co kuchař, to vlastní recept. Postup: Maso prošpikujeme – nožem a vložíme špalíčky špeku, svážeme do válečku kuchyňským provázkem. Následně osolíme, opepříme a potřeme hořčicí. Maso bude chutnější, necháme-li ho odležet přes noc v kořenové zelenině. V kastrolu rozpustíme máslo s olejem v poměru 1:1 a osmahneme maso ze všech stran. Potom maso vyjmeme a do kastrolu vložíme nastrouhanou kořenovou zeleninu s cibulí, kterou restujeme téměř do zlatova. Přidáme cukr, který necháme zkaramelizovat, vložíme divoké koření svázané v látkovém pytlíčku a ocet. Podlijeme bílým vínem, povaříme několik minut a vložíme zpět orestované maso, které dusíme a podléváme hovězím vývarem nebo vodou. Na mírném ohni necháme maso uvařit doměkka. Když je maso dostatečně měkké, vyndáme ho z omáčky, zabalíme do alobalu a necháme odpočinout. Mezi tím vyjmeme látkový pytlíček s kořením a omáčku zahustíme moukou (rozmíhanou ve smetaně) nebo jíškou. Necháme dostatečně povařit, alespoň 15 minut pak přidáme máslo, zbylou smetanu vše povaříme a rozmixujeme. Ochutnáme, popřípadě dochutíme citrónem, cukrem a solí. Podáváme s houskovým knedlíkem, ozdobené plátkem citronu se šlehačkou a brusinkami.
Jídla z masa Składn
iki
1 kg wołowiny 2 marchewki 1/2 selera 1 pietruszka i duża ceb 100 g ula słoniny 100 ml oleju 150 g masła 2 cytryny (do przyozd 100 g obienia) cukru 50 ml octu 2 łyżki musztardy 150 ml białego w ina 1,5 l wywaru lu b wody 250 ml śmietany 33% 150 g m żurawina, ąki sól, mielon y pieprz
y Surovin 1 kg hovězí ma so zadní 2 mrkve 1/2 celeru 1 petržel a ve 100 g lká slaniny (šp cibule ek) 100 ml oleje 150 g másla 2 citróny (na ochuce ní a zdoben 100 g í) cukru 50 ml octu 2 lžíce plnotučné hořčice 150 ml bílého vín a 1,5 l hovězího vý 250 ml va smetany 3 ru nebo vody 3% 150 g hladké mo uky brusinky, sů l, pepř mle tý
95
Foto: Radek Vrba, Horské Lázně Karlova Studánka
Dania mięsne
Składn
iki
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
Mięso 1 kg wieprzow ej ka 2 większe ce rkówki bule 5 ząbków cz osnku 1 łyżka smalcu só 1 łyżeczka l, pieprz mielonego 1 łyżka km pszennej m inku ąki woda do p odlania Kapusta 500 g kiszonej ka pusty 2 cebule 100 g cukru szczypta m ielonego km 1 łyżka smalcu inku odrobina o ctu
y Surovin Maso 1 kg vepřové kr kovi 2 větší cibule ce 5 stroužků če 1 lžíce sneku sádla sůl, pepř 1 lžička drceného km 1 lžíce ín hladké mo u uky voda na p odlití Zelí 500 g kysaného zelí 2 cibule 100 g cukru špetka drc eného km 1 lžíce ínu sádla případně tr ochu octa
96
Jídla z masa
Dania rybne
Wieprzowa pieczeń z kapustą
Pstrąg na maśle z kminkiem Składn
Przygotowanie (mięso): Karkówkę solimy, dodajemy pieprz, kminek i nacieramy świeżo rozgniecionym czosnkiem. Naczynie smarujemy smalcem i wykładamy pokrojoną cebulę. Na cebulę kładziemy mięso, podlewamy wodą i pieczemy w piekarniku do miękkości w temperaturze 140 oC przez ok. 2 godziny. Podczas pieczenia mięso obracamy aby miało jednolitą barwę. Mieszamy również cebulkę, tak by wierzchnia warstwa się nie przypaliła. Kiedy mięso będzie już miękkie wyjmujemy je na talerz a naczynie stawiamy na kuchence. Uzyskany sos podgrzewamy aby odparować wodę. Tłuszcz zasypujemy jedną łyżką mąki. Zalewamy 0,5 l wody, dobrze mieszamy i doprowadzamy do wrzenia. Na małym ogniu gotujemy sos jeszcze 20 minut, mieszając od czasu do czasu. Doprawiamy solą i pieprzem. Przygotowanie (kapusta): W rondlu smażymy na smalcu drobno posiekaną cebulę, dodajemy kminek i dalej podsmażamy. Kapustę odcedzamy, kroimy i dodajemy do rondla. Krótko podsmażamy i dolewamy wody lub soku z kapusty. Dusimy kapustę do miękkości. Doprawiamy do smaku cukrem, solą i odrobiną octu.
Vepřová pečeně se zelím Postup (maso): Vepřovou krkovici osolíme, opepříme, přidáme drceného kmínu a potřeme čerstvě utřeným česnekem. Do pekáče dáme sádlo a pokrájenou cibuli. Na cibuli vložíme připravené maso, podlijeme vodou a pomalu pečeme v rozehřáté troubě na 140°C asi dvě hodiny (podle velikosti masa) do měkka. Maso občas ve výpeku otočíme, aby mělo stejnou barvu. Cibulku občas zamícháme, aby se horní vrstva nepřipalovala. Když je maso měkké, vyjmeme je na talíř a pekáč dáme na sporák. Výpek z masa orestujeme na tuk, to znamená, že odvaříme veškerou vodu. Tuk zaprášíme jednou lžíci mouky a dobře orestujeme. Potom zalijeme 0,5 l vody, dobře rozmícháme a přivedeme k varu. Stáhneme oheň a za občasného míchání necháme 20 minut povařit a šťávu popřípadě dochutíme solí a pepřem. Postup (zelí): V kastrole na sádle orestujeme nadrobno nakrájenou cibuli, přidáme kmín a opět restujeme. Zelí vymačkáme z nálevu, překrájíme a přidáme do kastrolu. Krátce zarestujeme a podlijeme vodou nebo části nálevu ze zelí. Zelí dusíme téměř do měkka. Na závěr dochutíme cukrem, solí popřípadě octem.
Ryby
Przygotowanie: Naczynie do pieczenia smarujemy masłem, tak aby ryby podczas pieczenia nie przywarły. Wypatroszone, oczyszczone pstrągi dokładnie osuszamy, solimy, posypujemy kminkiem i pieprzem z obu stron. Nie zapominamy o wnętrzu ryby. Dodajemy 2 gałązki tymianku. Tak przygotowane pstrągi układamy w naczyniu, smarujemy z wierzchu masłem i umieszczamy w piekarniku (160 oC) na ok. 9-10 minut. Upieczoną rybę polewamy wytopionym sosem, ozdabiamy cytryną i ewentualnie ziołami. Jednego pstrąga możemy przygotować podobnie na dużej patelni.
4 160 g
8 1
iki
mniejsze p strągi masła szczypta km inku sól pieprz gałązek ty mianku cytryna
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
Dania mięsne
Pstruh na kmínu a másle Postup: Plech do trouby vymažeme máslem, aby se ryby při pečení nepřichytly. Vykuchané a očištěné pstruhy důkladně osušíme, osolíme, okmínujeme a opepříme z obou stran. Nezapomeneme na břišní dutinu. Přidáme 2 snítky tymiánu. Takto připravené pstruhy vložíme na vymazaný plech, máslem je pomažeme ještě z vrchu a dáme péct do vyhřáté trouby na 160°C, zhruba na 9 - 10 minut podle velikosti pstruha. Upečenou rybu zakápneme máslovým výpe kem, dozdobíme citrónem a popřípadě bylinkou.
y Surovin
4 160 g
8 1
menší pstru zi másla špetka km ínu sůl pepř snítek tym iánu citron
Jednoho pstruha můžeme podobně udělat na velké pánvi.
97
Składn
iki
Desery
Babka
Dezerty
Naleśniki z leśnymi owocami
Przygotowanie: Podstawowe składniki to: mąka, żółtka, ubite białko, mleko, cukier, masło lub olej i proszek do pieczenia. Mleko możemy zastąpić twarogiem, śmietanką, kefirem czy jogurtem. Samo ciasto często oblewa się różnego rodzaju polewami - cytrynową, czekoladową lub powleka ciastem francuskim. Wielobarwną babkę uzyskujemy dodając do ciasta kakao, orzechy, rodzynki, budyń lub mak. Miękkość ciasta zachowamy dodając starte jabłka. Jeśli użyjemy, zamiast proszku do pieczenia, drożdży ciasto będzie miękkie znacznie dłużej.
Przygotowanie: Zimnym mlekiem zalewamy mąkę, dodajemy jajka, cukier, sól, cytrynową skórkę i cukier waniliowy (możemy dodać również rum lub brandy). Ubijamy trzepaczką tak długo aż przestaną się tworzyć grudki. Masa powinna mieć konsystencję kremu. Zostawiamy ją na 20 minut. Jeśli będzie za gęsta dodajemy mleko. Chochlą wylewamy ciasto na posmarowaną tłuszczem, rozgrzaną patelnię. Naleśniki powinny być cienkie i delikatnie przyrumienione. Napełniamy je marmoladą, dekorujemy bitą śmietaną i owocami. Możemy też wszystko posypać cukrem i cynamonem.
Składn 0,3 l mleka 3 jajka 150 g p 2 łyżeczki szennej mąki cukru pud ru 5g cukru wan ilio skórka cytr wego yny olej 3g sól śmietanka owoce leśn emaliny i tr jagody, jeżyny uskawki
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
300 g cukru pud ru 350 g mąki pszen 6 nej jajek 200 m l mleka 200 m l miękiego m 50 g asła kakao masło i mąka psz enn do wysma a rowania fo rmy
Dezerty
Składn
iki
300 g cukr krupic e 350 g polohrubé mouky 6 vajec 200 ml mléka 200 ml rozpuštěn ého másla 50 g kakao máslo a hrubá m ouka na vymazá ní formy
98
Bábovka Postup: Základní recept tvoří mouka, žloutky, vyšlehaný sníh z bílků, mléko, cukr, máslo nebo olej a prášek do pečiva. Mléko můžeme nahradit tvarohem, šlehačkou, kefírem či jogurtem. Mimo náplní se těší oblibě polevy, hlavně pak citrónová či čokoládová anebo se potahuje listovým těstem. Pestrou bábovku získáme obarvením části těsta kakaem, ořechy, rozinkami, pudinkem nebo mákem. Vláčná bude, pokud do středu těsta přimícháme nastrouhaná jablka. Když použijeme místo prášku do pečiva droždí, vydrží déle měkká.
Palačinky s lesními plody Postup: Na palačinky sníh nešleháme. Studeným mlékem zalijeme mouku, přidáme vejce, cukr, sůl, citronovou kůru a vanilkový cukr (můžeme přidat rum, brandy). Šleháme tak dlouho, až se přestanou dělat hrudky. Těsto má mít hustotu sladké smetany, necháme 20 minut odpočinout. Je-li po odstátí příliš husté, přidáme mléko. Naběračkou těsto vyléváme na tukem vymazanou rozpálenou pánev. Palačinky musí být tenké a dorůžova upečené. Plníme je marmeládou dle vlastní chuti, zdobíme šlehačkou a lesními plody (borůvky, ostružiny, maliny a jahody). Můžeme je také jen posypat cukrem se skořicí.
Składn 0,3 l 3 150 g 2 lžičky 5g
3g
mléka vejce hladká mo uka mletého cu kru vanilkový cukr citronová kůra olej sůl
šlehačka lesní plody – ostružiny, borůvky, maliny a ja hody
99
iki
iki
Foto: Spolek Přátelé Vrbenska
Desery
Desery
Ciasto 140 g
Dezerty Składn
iki
mąki pszen nej szczypta so 1 li jajko 1 łyżka oleju 5 0 –7 5 m l ciepłej wo dy Nadzienie 3 większe ja błka 3 łyżki b 1 łyżeczka ułki tartej cynamonu 2 łyżki cukru pud ru rodzynki m oczone w rumie masło
Strudel Przygotowanie: Mąkę przesiewamy na stolnicę. Na środku tworzymy zagłębienie, wbijamy jajko, dodajemy olej, wodę i szczyptę soli. Rękami wyrabiamy ciasto, tak długo aż będzie gładkie, błyszczące i nielepiące się. Z wyrobionego ciasta tworzymy bochenek, zawijamy w folię i zostawiamy w lodówce na ok. 30 minut. Następnie rozwałkowujemy ciasto na posypanej mąką stolnicy. Kiedy ciasto będzie miało właściwą grubość posypujemy je bułką tartą, dodajemy starte jabłka, cynamon, cukier i rodzynki. Dokładnie zawijamy i układamy na blasze łączoną częścią do spodu. W piekarniku rozgrzanym do temperatury 160°C pieczemy ciasto na złoto. Po wyjęciu z piekarnika strudel pędzlujemy masłem i pozostawiamy do wystudzenia, po czym posypujemy ciasto cukrem.
Foto: Radek Vrba, Horské lázně Karlova Studánka
Przepis szefa kuchni Tomáška – Horské Lázně Karlova Studánka
Těsto 140 g
hladké mo uky špetka soli 1 vejce 1 lžíce oleje 50–75 ml teplé vody Náplň 3 větší jablk a 3 lžíce strouhanky 1 lžička mleté skoři ce 2 lžíce krupicovéh o cukru rozinky na ložené v ru mu máslo
Składn
iki
Tažený štrúdl Postup: Mouku prosejeme na pracovní plochu, abychom ji provzdušnili. Uprostřed utvoříme důlek, rozklepneme do něj vejce, přidáme olej, vodu a špetku soli. Rukama vypracujeme vláčné, středně tuhé těsto. Těsto propracováváme tak dlouho, dokud není hladké, lesklé a nelepivé. Pak z těsta vytvoříme bochánek, který zabalíme do potravinářské fólie a necháme v ledničce cca 30 minut odpočinout. Potom ho rozválíme na pomoučeném válu na co nejtenčí plat. Když je plát dokonale tenký, posypeme ho strouhankou, přidáme nastrouhaná jablka, skořici, cukr a rozinky. Závin opatrně zabalíme a přeneseme na plech, aby část se spojem byla vespod. V troubě předehřáté na 160°C za občasného potírání máslem upečeme dozlatova. Po vytažení z trouby štrúdl naposledy potřeme máslem. Necháme vychladnout a posypeme cukrem. Recept šéfkuchaře Tomáška – Horské Lázně Karlova Studánka
100
