Protocol hoofdluis
Basisschool Mariadonk Versie 1.1, December 2010
Inhoudsopgave 1. Handelswijze protocol hoofdluis, 10 stappenplan 2. Taken en verantwoordelijkheden 2.1. ouders 2.2. scholen 2.3. de GGD 3. Achtergrondinformatie over de hoofdluis 3.1. inleiding 3.2. hoofdluis, vroeger en nu 3.3. wat is hoofdluis eigenlijk? 3.4. hoe kom je aan luizen? 3.5. wat zijn de gevolgen? 3.6. hoe ontdek je hoofdluis? 4. Wat doet de school als er hoofdluis heerst? 4.1. inleiding 4.2. 10 stappenplan voor de basisprocedure 4.3. vervolgprocedure 4.4. knelpunten 4.5. hoe bereiken we de bronnen van herbesmetting? 4.6. schoolverzuim en leerplicht 5. De werkgroep 5.1. inleiding 5.2. functie van de werkgroep 5.3. instellen werkgroep 5.4. ondersteuning van de werkgroep door school 5.6. werving van de werkgroep 5.7. profiel van de werkgroep 5.8. tijdsinvestering 6. Controle 6.1. inleiding 6.2. organisatie van instructiebijeenkomst en controle 6.3. uitvoering instructiebijeenkomst en controle 6.3.1. procedure bij de instructie 6.3.2. procedure bij de controle 6.3.3. procedure na afloop van de controle 7. Opsporing en behandeling van hoofdluis 7.1. inleiding 7.2. adviezen aan ouders met betrekking tot opsporing en behandeling 7.3. adviezen aan ouders ter voorkoming van hoofdluis 7.4. algemene behandelingsadviezen met betrekking tot hoofdluis thuis 7.5. wanneer huisbezoek aanvragen door een sociaal verpleegkundige van de GGD? 7.6. weerstanden 7.7. vervolgprocedure bij hardnekkige hoofdluis 8. Behandeling van hoofdluis: methoden en middelen 8.1. inleiding 8.2. luizenzak 8.3. chemische bestrijdingsmiddelen 8.4. behandelingsmethoden en -middelen op natuurlijke basis 8.5. neten verwijderende middelen
Bijlagen 1. Alarmbrief voor ouders na hoofdluismelding op school met advies hoofdluisbehandeling 2. Werving voor de ouderwerkgroep 3. Bevindingen van een controle op hoofdluis als ouder niet telefonisch te benaderen is 4. Aankondiging van een standaardcontrole op hoofdluis 5. Aankondiging van een controle op hoofdluis na melding 6. Brief hoofdluis nog steeds aanwezig (na 2e controle) 7. Brief 2e controle 8. Brief hoofdluis weg
1. Handelswijze protocol hoofdluis. 10 stappenplan voor de basisprocedure Stap 1 Standaard na elke vakantie alle kinderen controleren (minstens 5x per jaar). Organiseer een eerste controle op hoofdluis bij voorkeur de eerste schooldag na een schoolvakantie, doch uiterlijk in de eerste week na een schoolvakantie. Controleer heel de school op 1 dag. Dit in verband met de mogelijkheid van gelijktijdige behandeling. Vergeet niet de zieke leerlingen meteen te controleren zodra ze weer op school zijn. Denk ook aan controle van collega's. Bij een melding door een ouder ook deze stappenplan doornemen en direct controleren! Stap 2 Bij constatering van hoofdluis dient direct de ouder(s) door de leerkracht op de hoogte gebracht te worden. Het kind mag direct van school worden gehaald om de behandeling te starten. Stap 3 De jassen, tassen, mutsen etc, de eerste dag na iedere vakantie in de verplichte luizenzak laten stoppen, tot de controle is geweest en totdat er geconstateerd is dat er geen luizen meer zijn. De naam van het kind dient op de zak worden geschreven. De luizenzak dient ook gebruikt te worden tijdens de gymles en zwemles. ZIE EROP TOE DAT DIT GEBEURD!!! Stap 4 Informeer alle ouders per desbetreffende klas over de hoofdluismelding d.m.v. een alarmbrief. Voeg bij deze brief ook adviezen m.b.t. het opsporen en behandelen van hoofdluis thuis (zie bijlage 1). Stap 5 De school dient zorgvuldig te worden schoongemaakt. Denk daarbij aan: - verkleedkleren, schorten, enz. Deze wassen op tenminste 60 graden; - spullen die niet gewassen kunnen worden: laten stomen of 1 week in een afgesloten plastic zak bewaren of 48 uur thuis in diepvries leggen (kan bij vriezend weer ook buiten). - Vloer, meubels, kussens, speel/vloerkleden enz. stofzuigen en nadien de stofzuigerzak weggooien. - Elke dag goed stofzuigen. Stap 6 Gedurende hoofdluisplaag is het belangrijk om staartjes in te doen bij lang haar i.v.m. overlopen. Ook leerkrachten. Anders een stiekje uitdelen. ZIE EROP TOE DAT DIT GEBEURD!!! Stap 7 Twee weken na de eerste controle vindt een her controle plaats in de groepen waar hoofdluis/neten zijn ontdekt. NB: Deze her controles blijven net zolang plaats vinden totdat er geen hoofdluis/levende neten meer zijn gevonden. (Zie bijlage 7) Stap 8 Blijkt er na de 3e controle nog steeds hoofdluis aanwezig te zijn, dan de GGD inschakelen. Stap 9 Ter afsluiting van de controles een briefje aan de kinderen meegeven. Daarin kunt u vermelden dat er geen hoofdluis meer in de groep aanwezig is, wat de school heeft ondernomen en tevens aangeven dat het noodzakelijk is te blijven controleren. (zie bijlage 8) Ook de luizenzakken worden meegeven aan de kinderen, zodat die thuis weer gewassen kunnen worden. De tassen dienen BINNEN 1 WEEK weer ingeleverd te worden bij de leerkracht. ZIE EROP TOE DAT DIT GEBEURD!!! Stap 10 Evalueren
2. Taken en verantwoordelijkheden In Nederland komt hoofdluis vooral bij kinderen voor. Volwassenen kunnen echter ook besmet raken. Hoofdluizen veroorzaken in principe alleen maar jeuk. Jeuk treedt pas na 1-2 weken op. Hoofdluizen dragen geen ziektes over. Door krabben kunnen wel korstjes op de hoofdhuid ontstaan. Hierbij kunnen infecties optreden. Over het algemeen is de besmetting met hoofdluis niet ernstig. Wel is het belangrijk er iets aan te doen, want de luizen breiden zich uit als je te lang wacht met behandelen. Dan bestaat de kans dat ook anderen worden besmet. Kinderen zijn een hoofdluisgevoelige groep. Daarom zijn mensen die veel met kinderen te maken hebben belangrijk voor een effectieve hoofdluisbestrijding. Ouders, school en GGD hebben op dit terrein dan ook eigen verantwoordelijkheden en mogelijkheden. In dit hoofdstuk worden de taken en verantwoordelijkheden beschreven van achtereenvolgens ouders, scholen en de GGD.
2.1 Ouders Ouders zijn de eerst verantwoordelijke personen voor opvoeding en verzorging van hun kind(eren). Ouders leren een kind omgaan met zijn persoonlijke verzorging. Bovendien zijn ouders verantwoordelijk voor de hoofdluisbehandeling van hun kind. Dit betekent dat de ouders verantwoordelijk zijn voor de controle op - en verwijdering van hoofdluis en neten uit de haren van de kinderen. Als een kind inderdaad hoofdluis heeft, is het heel belangrijk dat ouders de school en de ouders van vriendjes waarschuwen om verdere verspreiding van hoofdluis te beperken. Helaas gebeurt dit lang niet altijd, omdat veel ouders zich (ten onrechte) schamen dat hun kind hoofdluis heeft. Ouders kunnen meewerken aan een werkgroep ter bestrijding van hoofdluis.
2.2. Scholen De school heeft een aanvullende, stimulerende en bewakende rol in het voorkomen en bestrijden van hoofdluis. Zij is verantwoordelijk voor de hygiëne en voor het leefklimaat op school en voor het nemen van preventieve maatregelen. Leerkrachten kunnen er toe bijdragen door gezondheidseducatie, dat het hebben van luizen uit de taboesfeer komt door met de kinderen over luizen te praten en door de ouders te informeren over hoofdluis.
2.3. De GGD De GGD heeft een adviserende, coördinerende en zo nodig controlerende taak ten aanzien van hoofdluisbestrijding. Dit houdt in: het geven van informatie over hoofdluis via het Protocol Hoofdluis voor scholen het geven van individuele voorlichting en begeleiding aan die gezinnen waarop een hardnekkige manier hoofdluis voorkomt
3. Achtergrondinformatie over de hoofdluis 3.1. Inleiding In dit hoofdstuk komt allereerst de geschiedenis van de hoofdluis aan bod, de eigenschappen en de kenmerken. Vervolgens worden de vragen “wat is hoofdluis eigenlijk?” (eigenschappen en kenmerken), “hoe kom je er aan?”, “hoe ontdek je het?” en “wat zijn de gevolgen?” behandeld.
3.2. Hoofdluis, vroeger en nu Hoofdluis is door de eeuwen heen een bekend verschijnsel. Bij de mummies in Egypte zijn ook luizen aangetroffen. Vooral rond en in de tweede wereldoorlog kwam het zo vaak voor dat niemand er een probleem van maakte. Ook al was het erg vervelend, men accepteerde het als iets wat erbij hoorde. Hoofdluizen zaten toen veel minder in de taboesfeer. Na de tweede wereldoorlog kwamen er steeds meer chemische bestrijdingsmiddelen, zoals DDT, op de markt, die snel en effectief hun werk deden. Hierdoor verdween de hoofdluis bijna helemaal, maar daarmee ook de kennis over hoofdluis en neten en de bestrijding ervan. In de jaren '70 is er weer een opmars van de hoofdluis. Het bestrijdingsmiddel DDT (nu verboden) bleek na verloop van tijd niet meer effectief de luizen te bestrijden. Mogelijke oorzaak hiervoor is het resistent (ongevoelig) worden van de hoofdluis. Mede daarom werden er nieuwe bestrijdingsmiddelen ontwikkeld met minder schadelijke bestanddelen. Er zijn geen gegevens bekend over hoeveel mensen hoofdluis hebben. Wel is er meestal sprake van een plotseling verschijnen en vermenigvuldigen. Met name na de zomer en in het begin van de winter zien we oplevingen. Dit houdt verband met het terugkomen van een (zomer)vakantie. Veel mensen verblijven op plaatsen waar veel verschillende mensen van dezelfde faciliteiten gebruik maken. In de winter moet de oorzaak meer gezocht worden in het dragen van mutsen en sjaals die op kapstokken op scholen vaak tegen elkaar hangen waardoor een snelle verspreiding van hoofdluis kan plaatsvinden. Echter, een duidelijk seizoenspatroon is niet herkenbaar.
3.3. Wat is hoofdluis eigenlijk? Luizen zijn parasieten, ze hebben een ander dier nodig om te leven, om daar hun voedsel vandaan te halen. De hoofdluis haalt zijn voedsel uit mensenbloed. Elke diersoort en ook de mens heeft zijn eigen luizen. De luis van bv een hond kan niet overleven op een mens of omgekeerd. De volwassen hoofdluis is 2-3 mm. groot, en is grauw/grijs van kleur. Na het bloed zuigen kan hij echter een rodere kleur aannemen. Ook kunnen ze hun kleur aanpassen aan de kleur van het haar van de gastheer of -vrouw. Hierdoor zijn ze moeilijk te ontdekken. Iedereen die niet helemaal kaal is kan ze krijgen. Iemand met lang haar loopt wel een groter risico om besmet te raken met hoofdluis. Bovendien maken de luizen geen onderscheid tussen vies en schoon haar. Sterker nog, zij vertonen een voorkeur voor een schone hoofdhuid. Ze hebben 6 pootjes, waarmee zij zich aan het haar vast houden, zelfs tijdens het wassen of het zwemmen. De kop van de luis is uitgerust met een zuigapparaatje. Hiermee prikt de luis een paar keer per dag door de hoofdhuid heen om bloed te drinken. Dit kan jeuk geven, maar dit hoeft niet. Door krabben kunnen wel korstjes op de hoofdhuid ontstaan en kunnen infecties optreden. Hoofdluizen brengen geen ziekten over. Over het algemeen is de besmetting met hoofdluis niet ernstig. De luis gedijt prima bij de lichaamstemperatuur van de mens. De temperatuur van de hoofdhuid is ongeveer 30 graden. Als het te warm wordt vinden ze dat niet prettig. Een persoon met koorts wordt door luizen verlaten. Ook een te lage temperatuur overleven ze niet. Men zegt dat de meeste luizen buiten de hoofdhuid bij kamertemperatuur (zo’n 21 graden) maximaal 48 tot 55 uur kunnen overleven. Als ze dan nog geen gastheer hebben gevonden sterven ze. Een luis leeft ongeveer 4 - 6 weken. Ze vermenigvuldigen zich erg snel: een luis legt zo'n 6 tot 8 eieren per dag. Deze eieren worden neten genoemd. In een heel "luizenleven" legt een luis wel 50 tot 100 neten. Na ongeveer 7 - 9 dagen komen de neten uit en vervolgens beginnen de jonge luizen na 7 - 9 dagen ook met eieren leggen. Het hoofdluizenvolk neemt per dag toe met 10 - 15%. Neten kunnen buiten de hoofdhuid, bij kamertemperatuur, maximaal 6 dagen overleven. Dit betekent dat een haar met een neet eraan vast, bv in een kam of op kleding, na een paar dagen gewoon uit kan komen
en de luis op zoek gaat naar een nieuwe gastheer. Luizen leggen hun neten aan de basis van het haar, dicht op de hoofdhuid. Neten zitten vastgekleefd aan de haren. Ze zijn wit-grijs van kleur, 1 mm groot en lijken op roos of op zoutkorreltjes. Het verschil met roos is duidelijk: roos zit los en neten zitten vast. Bij een recente besmetting zitten ze meestal vlak onder de pony, achter de oren en in de nek, met andere woorden op de warme, donkere plaatsen van het hoofd. Als het haar veel opgebonden is in een paardenstaart vind je ze ook wel eens op de kruin. Waar neten zitten, zijn meestal ook luizen. Hoofdluis gaat niet vanzelf weg en behandeling is dus noodzakelijk.
3.4. Hoe kom je aan luizen? Luizen zijn overlopers. Zij kunnen niet springen. Dat betekent dat besmetting alleen kan gebeuren via direct contact. Kinderen zijn extra gevoelig omdat ze al spelend vaak letterlijk de koppen bij elkaar steken en gemakkelijker direct contact met elkaar hebben. Luizen kunnen overstappen via jassen, mutsen, sjaals (bijvoorbeeld aan de kapstok), beddengoed, autostoelen, knuffeldieren, verkleedkleren, in de poppenhoek, of door het gebruik van dezelfde kam/borstel. Vooral onder omstandigheden waar veel mensen dicht bij elkaar verblijven, bijvoorbeeld bij kampeervakanties of logeerpartijtjes, in volle bussen of treinen, wordt hoofdluis gemakkelijk verspreid.
3.5. Wat zijn de gevolgen? Kort na de eerste besmetting met hoofdluis, merkt men nog helemaal niets. Er kan dan wel hoofdluis aanwezig zijn. Pas als de luizen zich vermenigvuldigd hebben of bij een volgende besmetting, kan heftige jeuk ontstaan en gaat men krabben. Jeuk kan kinderen onrustig en ongeduldig maken. Soms verstoort het de nachtrust. Jeuk is altijd een reden om na te kijken of er hoofdluizen en neten op het hoofd te zien zijn.
3.6. Hoe ontdek je hoofdluis? -
-
kleine grijze beestjes lopen door het hoofdhaar; jeuk op het hoofd, veroorzaakt door het bloed zuigen. Kort na een besmetting hoeft men nog helemaal geen jeuk te hebben, pas als de luizen zich gaan vermenigvuldigen, kan jeuk ontstaan; N.B. kinderen die permanent onder de luizen zitten hebben vaak weinig of geen last van jeuk; kleine witte puntjes (de neten) dicht bij de hoofdhuid, die aan de haren vastgekleefd zitten; neten die meer dan 2 cm van de hoofdhuid afliggen zijn gegarandeerd lege neten!
4. Wat doet de school als er hoofdluis heerst? 4.1. Inleiding Bij een melding van hoofdluis maken we onderscheid tussen de basisprocedure en de vervolgprocedure. Onder de basisprocedure verstaan we die acties die school moet ondernemen als er hoofdluis heerst. Dit hoofdstuk beschrijft aan de hand van een stappenplan de basisprocedure en geeft een inleiding op de vervolgprocedure. In het kader van deze vervolgprocedure wordt in het volgende hoofdstuk uitgebreid ingegaan op (het vormen van) een werkgroep. Tenslotte wordt aandacht besteed aan knelpunten. De school gaat voor alle leerlingen die per 1-1-2011 op school zitten, een luizenzak aanschaffen. De luizenzakken dienen voorzien te worden van de naam van het kind. Nieuwe leerlingen die na 1-1-2011 zich aanmelden op school, dienen deze zelf aan te schaffen en te voorzien van de naam van het kind. Als de luizenzak stuk gaat of kwijt raakt, dan zijn de ouders verplicht een luizenzak aan te schaffen. Deze kunnen via de school (goedkoper) aangeschaft worden. De luizenzak dient zelf door de ouders gewassen te worden en zo spoedig mogelijk weer ingeleverd te worden bij de leerkracht. De leerkracht dient hierop toe te zien.
4.2. 10 stappenplan voor de basisprocedure (Zie hoofdstuk 1.) Vermeld in de schoolgids het schoolbeleid t.a.v. hoofdluis en op de website het protocol hoofdluis.
4.3 Vervolgprocedure Ondanks de basisprocedure blijft het hoofdluisprobleem in sommige gevallen bestaan. Dit leidt zowel bij ouders als bij de school regelmatig tot frustraties. Om te komen tot een vervolgprocedure moet eerst helder gekregen worden waarom het hoofdluisprobleem blijft bestaan. Aan de hand daarvan kan gekozen worden voor een nieuwe aanpak. Hiertoe kunnen de volgende stappen gezet worden: Stap 1 Contact zoeken met de sociaal verpleegkundige van de GGD waarbij de voorgaande fase wordt besproken. Stap 2 Met sociaal verpleegkundige wordt een verdere aanpak afgesproken Dit zou kunnen inhouden dat er door de sociaal verpleegkundige contact gezocht wordt met gezinnen waarbij hoofdluis hardnekkig blijft bestaan.
4.4. Knelpunten Het knelpunt in de aanpak van hoofdluis is herbesmetting. Een al reeds behandeld kind komt opnieuw in aanraking met hoofdluis waardoor het kind ondanks juist handelen van zijn/haar ouders opnieuw met hoofdluis wordt besmet. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom herbesmetting kan plaatsvinden. -
niet alle ouders behandelen hun kind(eren) tegelijk; ouders controleren hun kind niet of onvoldoende; Dit heeft niet altijd te maken met desinteresse van de ouder. Vaak heeft het te maken met het niet weten hoe te controleren en het niet herkennen van neten en hoofdluis. Het niet hebben van jeuk hoeft bijvoorbeeld niet te betekenen dat het kind ook geen hoofdluis heeft.
-
-
-
ouders behandelen hun kind niet of onvoldoende; In veel gevallen wordt het kind wel behandeld, maar niet op de juiste wijze. Men vergeet bijvoorbeeld de schoonmaakadviezen of volgt niet precies de gebruiksaanwijzing passend bij het product. het taboe; Ondanks alle voorlichting wordt hoofdluis toch nog vaak geassocieerd met onvoldoende hygiëne. Rondom hoofdluis heerst nog steeds een taboe. Dit leidt ertoe dat ouders niet altijd school of ouders van vriendjes melden dat hun kind hoofdluis heeft. Of ouders durven geen advies te vragen bij onduidelijkheid rondom de behandeling van hoofdluis; soms staan ouders niet toe dat hun kind gecontroleerd wordt door een andere ouder. Dit kan worden ondervangen door in het schoolreglement op te nemen dat kinderen op hoofdluis worden gecontroleerd en dat ouders daarmee akkoord moeten gaan bij het aanmelden van het kind op school.
4.5. Hoe bereiken we de bronnen van herbesmetting? Voor een efficiënte vervolgprocedure is het noodzakelijk dat we inzicht hebben in de bronnen van herbesmetting. Met andere woorden er is een controlemethode nodig die inzicht verschaft in welke kinderen hoofdluis hebben, zodat de ouders van deze kinderen direct en persoonlijk benaderd kunnen worden. Bij deze controle methode is het belangrijk dat school, GGD en ouders structureel gaan samenwerken.
4.6. Schoolverzuim en leerplicht Op grond van de wet is het niet mogelijk een kind met hoofdluis van school te weren. Wel kunnen ouders verzocht worden om eerst hun kind thuis te behandelen en het pas daarna weer de school te laten bezoeken. Op grond van de wet is het tevens niet mogelijk dat ouders hun kinderen thuis houden als er hardnekkige hoofdluis op school heerst. Bij vragen of problemen hieromtrent is het verstandig contact op te nemen met de leerplichtambtenaar.
5. De werkgroep 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe de school ouders meer kan betrekken bij de uitvoering van de hoofdluiscontrole, op basis van haar (stukje) verantwoordelijkheid in deze. Juist op deze wijze wordt uitstekende resultaten bereikt en blijft het hoofdluisprobleem niet beperkt tot een probleem van de school en de GGD. Door het opzetten van een werkgroep kan de hoofdluis zo vroeg mogelijk worden gesignaleerd en adequaat worden bestreden. In het begin van het schooljaar zal er een campagne plaatsvinden om meer ouders te werven. Dit kan door middel van een brief (zie bijlage 2) of doordat de leerkracht persoonlijk een ouder vraagt.
5.2. Functie van de werkgroep De werkgroep controleert op school met een zekere regelmaat alle kinderen op dezelfde dag op de aanwezigheid van hoofdluis. Het advies is om deze controle minimaal 5 x per jaar, na elke vakantie, uit te voeren en uiteraard bij tussentijdse meldingen. Het doel van deze controles is om het vóórkomen van hoofdluis bij schoolgaande kinderen te verminderen door: -
het direct signaleren op school van hoofdluis bij de kinderen, waarna ouders direct op de hoogte gebracht kunnen worden, zodat zij kunnen behandelen. het regelmatig controleren (minstens 5x per jaar) van de kinderen op school stimuleert de ouders thuis extra alert te zijn op de aanwezigheid van hoofdluis bij hun kinderen.
De kinderen die tijdens de eerste controle afwezig waren dienen bij terugkomst zo snel mogelijk te worden gecontroleerd. In de groep(en) waar hoofdluis heerst zal na 2 weken nogmaals een controle worden uitgevoerd. Deze hercontroles blijven plaats vinden totdat de gehele school hoofdluisvrij is.
5.3. Instellen werkgroep Zowel het schoolteam als de ouderraad/medezeggenschapsraad moeten achter het instellen van een werkgroep staan. Ook zullen de ouders hiervan op de hoogte moeten worden gesteld door de ouderraad/medezeggenschapsraad of het schoolteam. Indien ouders bezwaar hebben tegen het beleid, dan kunnen zij hiervoor terecht bij de directeur van de school. Er zijn verschillende mogelijkheden om ouders op de hoogte te stellen van het beleid: -
middels een brief middels een schoolkrantartikel
5.4.Ondersteuning van de werkgroep door school De volgende werkwijze wordt voorgesteld: op school wordt een leerkracht als contactpersoon aangesteld. Deze contactpersoon is het aanspreekpunt van de werkgroep naar school toe. Taken van de contactpersoon kunnen zijn: -
Berichtgeving naar ouders en rest van het schoolteam verzorgen (bijvoorbeeld wanneer zijn de controles, datum en tijdstip) Zorgen dat de benodigdheden voor een controle aanwezig zijn en dat er ruimte beschikbaar is Minimaal 1 x per jaar met de werkgroep evalueren Contact opnemen met de leerkrach van kinderen bij wie hoofdluis geconstateerd is, zodat zij de ouders kunnen benaderen en adviseren Bij vragen of problemen contact opnemen met de sociaal verpleegkundige van de GGD (telefoonnummer 076-5282000) Bij weerstanden verwijzen naar de directeur van de school
5.6. Werving van de werkgroep Gekozen kan worden voor een algemene werving, bijvoorbeeld d.m.v. een brief (zie bijlage 2), waarbij alle ouders de gelegenheid hebben om zich in te schrijven voor de werkgroep. Er kan ook gekozen worden voor een meer persoonlijke benadering waarbij de ouderraad of de directie ouders persoonlijk vraagt om deel te nemen aan de werkgroep. Het streven is om 2 ouders per klas bereid te vinden om hieraan deel te nemen.
5.7. Profiel van de werkgroep De werkgroep bestaat uit: -
ouders voor controles, doelstelling is minimaal 2 ouders per groep. Des te meer ouders geworven kunnen worden, des te beter kunnen eventuele verhinderingen opgevangen worden een contactpersoon als aanspreekpunt zodat die de leerkracht op de hoogte kan brengen.
Van de werkgroepleden wordt verwacht dat zij bereid zijn om: -
minimaal 5 x per jaar te controleren (na de vakanties). bij tussentijdse meldingen te controleren om kunnen gaan met de privacy van kinderen en hun ouders
5.8. Tijdsinvestering Een controlerende ouder kan ongeveer 15 leerlingen per half uur controleren (oefening baart kunst!) Dit betekent dat 4 ouders in 1 uur tijd zo’n 120 leerlingen kunnen controleren. De coördinator/contactpersoon moet wat meer tijd uittrekken voor het nodige voor- en nawerk. Hiervoor een uur extra tijd rekenen.
6. Controle 6.1. Inleiding In dit hoofdstuk wordt de procedure beschreven die gevolgd kan worden bij de eerste aanpak van het hoofdluisprobleem. Het gaat hierbij om de voorbereidingen en de uitvoering van de controles. Zowel de procedures voor de controle, tijdens de controle als na afloop van de controle komen aan bod.
6.2. Organisatie van de controle
6.2.1. Procedure bij de controle -
-
ouders die deel gaan nemen om te controleren worden op de hoogte gesteld o.a. over plaats en tijdstip. Van belang is ook aan te geven om makkelijk wasbare kleding te dragen (bv. katoenen overhemd/T-shirt) en lang haar op te steken of in een staart te dragen. Dit om eventuele besmetting bij de controle te voorkomen; ouders van de leerlingen die gecontroleerd gaan worden, worden door de school hiervan op de hoogte gesteld, door middel van een brief (zie bijlage); de leerkracht(en) van de groep(en) die gecontroleerd gaan worden, bereidt/bereiden de kinderen hierop voor en maakt/maken het luizenprobleem bespreekbaar; een ruimte regelen op school waar, ingeval van een controle, voldoende licht invalt en waar niet ingekeken kan worden door nieuwsgierige anderen. er staan benodigdheden klaar zoals: o o o o o
o o -
-
-
-
tafel voldoende stoelen pedaalemmer met plastic zak erin leerlingenlijst en pen cocktailprikkers (N.B. dit gebruiken i.p.v. een stofkam/netenkam omdat het direct weggegooid kan worden na een controle bij een kind en net zo makkelijk werkt om scheidingen mee te trekken) mogelijkheid om handen te reinigen (wastafel in de buurt of desinfectans uit pompje) schrijfbenodigdheden en leerlingenlijsten
leerlingenlijsten buiten het gezichtsveld van de kinderen leggen; de kinderen om de beurt of met twee tegelijk laten komen. De keuze voor 1 of 2 kinderen tegelijk is o.a. afhankelijk van eventuele voorbespreking in de les, de sfeer in de groep, onderbouw of bovenbouw, aantal ouders wat daadwerkelijk gaat controleren enz. bij het roepen van de kinderen: de volgorde van de leerlingenlijst aanhouden; als er 2 kinderen tegelijk geroepen worden en de hoofdluisouder de enige is die controleert: terwijl het eerste kind wordt gecontroleerd, wacht het tweede kind even. Het eerste kind kan als het klaar is direct door naar de klas, en kan daar eventueel het volgende kind roepen; controleren met behulp van cocktailprikker op de voorkeursplaatsen (achter de oren, in de nek, onder de pony, op de kruin). Vraag ondertussen of het kind wel eens luizen heeft gehad, of het wel eens jeuk heeft, wat er eventueel al gedaan is enz. registreer de bevindingen op de leerlingenlijst. Registreer als volgt (of maak een eigen notatiesysteem) : G = geen luizen of neten gevonden N = neten H = hoofdluis / luizen A = kind is afwezig
-
-
indien er is gecontroleerd in een aparte ruimte, het kind naar de klas terug laten gaan. Afhankelijk van de cultuur en sfeer op school/in de groep, heersende taboes, de leeftijd van het kind, al of niet aan het kind het resultaat van de controle meedelen. gooi na iedere controle de cocktailprikker weg. niet vergeten de leerkracht(en) controleren! N.B. Gaandeweg kunnen ouders ingeschakeld worden bij de controle. De contactpersoon benadert de coördinator van de werkgroep om door te geven welke kind/kinderen met hoofdluis en/of levende neten, zodat die contact op kan nemen met de leerkracht die op zijn/haar beurt telefonisch contact op kan nemen met de ouders. Men kan dan direct navragen of deze ouders al op de hoogte waren en behandeld hebben. Zo nodig geeft de contactpersoon aanvullende informatie en de behandelingsadviezen. Mocht de coördinator de ouder/verzorger niet te pakken hebben gekregen, een brief of e-mail zenden. (zie bijlage 3).
6.2.2. Procedure na afloop van de controle Bevindingen evalueren: -
-
datum plannen voor de hercontrole door de ouderwerkgroep. De hercontrole vindt 2 weken na de eerste controle plaats. Zo krijgen de ouders de gelegenheid hun kind goed te behandelen; als er in een groep hoofdluis is geconstateerd, de hele groep hercontroleren vergeet ook de broertjes en/of zusjes niet van de besmette kinderen. aangeven dat bij hardnekkige gevallen of problemen met ouders dit in eerste instantie met de contactpersoon en/of de directeur van de school doorgesproken moet worden; Zo nodig kan hulp van de sociaal verpleegkundige ingeroepen worden voor een eventueel huisbezoek.
7. Opsporing en behandeling van hoofdluis 7.1. Inleiding Dit hoofdstuk biedt informatie en richtlijnen over de wijze waarop ouders adequaat kunnen worden geadviseerd. Aan bod komen adviezen m.b.t. opsporing, behandeling en voorkoming van hoofdluis. Ook wordt ingegaan op de mogelijkheid van een huisbezoek door een sociaal verpleegkundige van de GGD en het omgaan met weerstanden. Uitgebreide informatie over de verschillende behandelingsmethoden en bestrijdingsmiddelen komen in het volgende hoofdstuk aan bod. Voor achtergrondinformatie over de hoofdluis wordt verwezen naar het voorgaande hoofdstuk.
7.2. Adviezen aan ouders met betrekking tot opsporing en behandeling De luizen zijn met behulp van een plastic stofkam te verwijderen (NB: neten niet!). Deze stofkam is te koop bij drogist of apotheek. De tanden gaan echter vrij snel wijken en de neten kan je met deze kam niet verwijderen. De voorkeur gaat uit naar de aanschaf van een speciale metalen netenkam (NitcombM2 of de NISSKA-kam) waarmee je zowel de luizen als de neten uit de haren kamt. De Nitcomb-M2 heeft de voorkeur vanwege zijn gebruiksvriendelijkheid en goedkopere prijs. Gebruik van de metalen luizen/netenkam: -
-
Was het haar met gewone shampoo Wrijf het natte haar in met veel crème spoeling (niet uitspoelen). Kam de klitten uit het haar met een gewone kam Houdt het hoofd voorover boven een wasbak en kam het haar van achter naar voor met de netenkam, tegen de hoofdhuid aan; start bij het ene oor en schuif na elke kam beweging op naar het andere oor. Controleer op de aanwezigheid van luizen/neten door de metalen kam regelmatig af te vegen aan een wit papieren servet of stuk keukenrol . Kam nu in rechtop zittende houding met de metalen kam van voor naar achter; start bij het ene oor en schuif weer door naar het andere oor Hierna het haar uitspoelen en de kam goed reinigen N.B.: neten zitten vaak bij de nekharen, onder de pony, achter de oren of op de kruin
Omdat luizen overlopers zijn, is de kans groot dat andere gezinsleden ook hoofdluis hebben. Het is daarom van belang om met behulp van een metalen netenkam het hele gezin te controleren op hoofdluis. Voordat een ander deze kam gebruikt moet deze wel eerst worden schoongemaakt: uitkoken of een hoofdluisbestrijdingsmiddel gebruiken (of iedereen zijn eigen kam laten gebruiken). Daarna wekelijks blijven controleren, zolang er hoofdluis heerst op school. Stap voor stap => Zie bijlage 1 hoofdluisbehandeling thuis.
7.3. Adviezen aan ouders ter voorkoming van hoofdluis Zoals gezegd kan iedereen hoofdluis krijgen. Voorkomen dat hoofdluizen van de één naar de ander overlopen kan dus niet. Het preventief gebruik van bestrijdingsmiddelen (lotion, shampoo of spray) heeft geen zin. Het werkt niet om hoofdluis tegen te gaan en het kan bijdragen aan het resistent (ongevoelig) worden van de hoofdluis. Ook kan overbehandeling schadelijk zijn voor de gezondheid van het kind. Het enige wat je kunt doen is zorgen dat de luizen niet blijven zitten en zich vermenigvuldigen. De beste manier hiervoor is controleren door te kammen en de behandelprocedure opvolgen.
7.4. Algemene behandelingsadviezen met betrekking tot hoofdluis thuis De behandeling van hoofdluis geeft het beste resultaat wanneer zowel een bestrijdingsmiddel als een metalenluizen/netenkam wordt gebruikt. Het bestrijdingsmiddel zorgt ervoor dat vermenigvuldiging effectief tegengegaan wordt. Er zijn veel bestrijdingsmiddelen in de handel, zowel op niet-natuurlijke, als op natuurlijke basis. Alleen natuurlijke producten met als werkzame stof dimeticon zijn bewezen effectief als bestrijdingsmiddel. Verder wordt aangeraden kinderen onder de 6 maanden niet te behandelen met chemische bestrijdingsmiddelen evenals zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, tenzij onder medisch toezicht. Er wordt aangeraden dan contact op te nemen met de huisarts.
7.5. Wanneer huisbezoek aanvragen door een sociaal verpleegkundige van de GGD? Als door de school al regelmatig advies is gegeven aan eenzelfde ouder en het probleem blijft bestaan, kan de sociaal verpleegkundige van de GGD ingeschakeld worden voor een huisbezoek. De sociaal verpleegkundige zal in dit huisbezoek samen met de ouder, zoeken naar de mogelijke oorzaak van het hardnekkige probleem. Afhankelijk van deze oorzaak kan een oplossing gezocht worden. Soms kan extra, op maat gegeven, uitleg helpen. Als uit het huisbezoek blijkt dat de ouder(s) om een andere reden niet het vermogen heeft/hebben om het probleem aan te pakken, kan in het uiterste geval geprobeerd worden andere hulp in te schakelen, bijvoorbeeld gespecialiseerde gezinszorg. Hierbij kunnen mogelijk ook andere hulpverlenende instanties een rol spelen.
7.6. Weerstanden Weerstand heeft veelal te maken met het taboe rondom het hoofdluisprobleem. Waar let je op als je bij een ouder weerstand ervaart? -
benoem dat je weerstand ervaart. Maak hierbij gebruik van de 'ik-boodschap', bijvoorbeeld: "ik merk dat u deze situatie heel vervelend vindt." benoem dat iedereen het kan krijgen, probeer het taboe te doorbreken; benoem nogmaals het belang van een goede behandeling; probeer te voorkomen dat het gesprek in de persoonlijke sfeer wordt getrokken. Wijs er op dat de gevolgde handelwijze/methode onderdeel is van schoolbeleid wat gevolgd wordt.
7.7. Vervolgprocedure bij hardnekkige hoofdluis Als gevolg van controles door hoofdluiswerkgroepen komen de zgn. ‘hardnekkige gevallen’ van hoofdluis sneller in beeld. Het gaat daarbij om kinderen, waarbij regelmatig tot voortdurend hoofdluis geconstateerd wordt. In samenspraak met de sociaal verpleegkundige zijn er meerdere interventies mogelijk.
Mogelijke interventies zijn de volgende: -
Telefonisch contact De sociaal verpleegkundige neemt, met toestemming van de ouders, met het betreffende gezin telefonisch contact op. In een aantal gevallen zal dit telefonisch contact voldoende zijn. Doel is te achterhalen: o o
Wat de mogelijke oorzaak is waardoor het probleem steeds terugkeert Welke aanpak tot dan toe heeft plaatsgevonden
-
Huisbezoek Bij vermoedens van complexere hoofdluisproblematiek in de gezinssituatie is een huisbezoek door de sociaalverpleegkundige zinvol om in beeld te krijgen hoe de thuissituatie is. Mogelijke acties/interventies zijn: o o o o
Extra toelichting geven over de juiste aanpak bij bestrijding (schriftelijke info “hoofdluisbehandeling thuis” meegeven). Uitleg/instructie geven bij de spullen/materialen die in huis zijn m.b.t. hoofdluisbestrijding. Opnieuw motiveren de hoofdluisbestrijding uit te voeren. Achterhalen welke mogelijkheden er zijn om de bestrijding zelf te doen of welke hulp (mantelzorg) ingeschakeld moet worden.
Soms kan er een beroep worden gedaan op financiële bijstand door de gemeente in het kader van bijzondere bijstand. Bespreek met de ouder/verzorger of en hoe van het telefonische contact of het huisbezoek verslag uitgebracht gaat worden aan de contactpersoon van school. -
Hoofdluiscontrole op school bijwonen De directeur kan hiervoor de ouder/verzorger uitnodigen. Dit is met name zinvol, wanneer de ouder geneigd is de verantwoordelijkheid voor het hoofdluisprobleem bij de school te leggen, en zo kan de ouder hierbij betrokken worden. Belangrijk is alle kinderen op te sporen die besmettingsbronnen zouden kunnen zijn op school. Aansluitend kan een gesprek plaatsvinden tussen de directeur/leerkracht en de ouder. In een gesprek kan het accent vooral liggen op de verantwoordelijkheid van de ouder/ de aanvullende maatregelen die de school neemt en de te volgen procedure.
-
Aanvullende maatregelen op school Vanuit de schoolsituatie kunnen aanvullende maatregelen genomen worden als hardnekkige hoofdluis bij een kind blijft bestaan. Voor de ouder(s) moet duidelijk worden welke acties de school onderneemt in geval het probleem blijft bestaan. Te denken valt aan: o o
leerling mag niet met verkleedkleren/ in poppenhoek spelen; kleding apart houden in een luizencape die door de school wordt beschikbaar gesteld.
-
Inschakelen professionele hulp Na toestemming van de ouder kan de situatie besproken worden met eventuele andere hulpverleners van het gezin. Als blijkt dat de ouders om een andere reden niet het vermogen hebben om het probleem aan te pakken kan in het uiterste geval geprobeerd worden professionele hulp in te schakelen, zoals de gespecialiseerde gezinszorg. Bij het inschakelen van gespecialiseerde gezinszorg moeten ouders een inkomens afhankelijke financiële bijdrage leveren.
-
Kinderen verwijderen van school ten behoeve van hoofdluisbehandeling Indien het gezin niet bereid is hulp te accepteren kan in overleg met de leerplichtambtenaar een plan opgesteld worden met betrekking tot het naar huis sturen van de kinderen voor hoofdluisbehandeling, alvorens ze weer op school komen. Wanneer de school statutair melding maakt van mogelijke schorsing van kinderen met hoofdluis, kan het kind geweerd worden van school. Statutair vastleggen van schorsing van kinderen met hoofdluis kan slechts na overleg met de onderwijsinspecteur. Bij dergelijke beslissingen is belangenafweging een belangrijk aspect; een dergelijke onsympathieke maatregel kan voor het kind nadelige gevolgen hebben in de sociaal-emotionele sfeer. Schriftelijk vastleggen van gemaakte afspraken is in dergelijke situaties altijd zinvol, waarbij een afschrift verstuurd wordt aan alle betrokkenen.
8. Behandeling van hoofdluis: methoden en middelen 8.1. Inleiding In dit hoofdstuk behandelen we voorkomen van overlopen via de jassen, diverse (chemische) bestrijdingsmiddelen en de natuurlijke bestrijdingsmethode. Tenslotte besteden we aandacht aan de middelen waarmee neten verwijderd kunnen worden. We maken u erop attent dat er zeer regelmatig nieuwe producten op de markt gebracht worden. Laat u goed adviseren bij de apotheek of drogist. Ook kunt u informatie inwinnen bij de GGD. 8.2. Luizenzak Om te voorkomen dat luizen via de kapstok van de ene jas naar de andere gaan overlopen, schaft de school luizenzakken aan voor kinderen die per 1-1-2011 op school ingeschreven staan. Nieuwe leerlingen na 1-1-2011 dienen deze zelf aan te schaffen (dit kan via de school). De luizenzakken zijn te wassen. Dit dient door de ouders gedaan te worden en moeten zo spoedig mogelijk weer ingeleverd te worden bij de leerkracht. De luizenzak dient ook gebruikt te worden tijdens de gymles en zwemles.
8.3. Chemische bestrijdingsmiddelen In dit gedeelte wordt informatie gegeven over de middelen die een chemische stof als werkzaam bestanddeel hebben. Het is van belang bij gebruik van deze middelen de ogen en oren goed te beschermen. Frequent gebruik van hetzelfde middel (overbehandeling) wordt afgeraden omdat hierdoor ongevoeligheid (resistentie) van de hoofdluis tegen dat middel kan ontstaan. N.B. als een kind last heeft van astma, dan is het verstandig om een bestrijdingsmiddel te kiezen in overleg met de apotheek Lotions zijn iets minder gebruiksvriendelijk (onaangename reuk, lange inwerktijd) dan shampoos.
8.4. Behandelingsmethoden en -middelen op natuurlijke basis Alleen natuurlijke middelen met als werkzame stof Dimeticon kunnen gebruikt worden in de hoofdluisbestrijding. Een voorbeeld hiervan is het product Prioderm Dimeticon. Dit product heeft de eerste keus, omdat resistentie niet voor kan komen. Belangrijk om te melden: dit dood alleen de hoofdluis, dus goed behandelen volgens de richtlijnen. Een alternatief is dagelijks kammen met een metalen luizen/netenkam als de Nitcomb-M2 of de metalen netenkam Nisska- kam en de Assykam N.B.: Deze metalen kammen moeten niet verward worden met de plastic stofkam. De functie van deze kammen is verschillend: o de plastic stofkam kan alleen hoofdluizen verwijderen; o de metalen kammen verwijderen zowel hoofdluizen als neten.
8.5. Neten verwijderende middelen water met azijn (verhouding 1:1) een half uur laten intrekken onder een handdoek. Dit zorgt dat de lijmlaag van de neet wordt opgelost o kammen met crèmespoeling o
Bijlage
Basisschool Mariadonk Versie 1.1, December 2010
Er is hoofdluis geconstateerd op school. Om verspreiding in de school en bij u thuis te voorkomen sturen wij u deze brief. Hoofdluizen verspreiden zich snel en iedereen kan met hoofdluis besmet worden. Het is daarom van belang dat u het haar van uw kind en van de andere gezinsleden (inclusief uzelf) controleert. Hoe u dit het beste kunt doen, en wat te doen als u hoofdluizen aantreft, kunt u lezen in deze brief. (De richtlijnen zijn door de GGD/RIVM aangegeven.) Wij dringen er bij u op aan deze adviezen zorgvuldig op te volgen, om te zorgen dat het luizenprobleem zo snel mogelijk achter de rug is! Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de school of met een sociaal verpleegkundige van de GGD. U kunt ook de folder “Luis in je haar? Kammen maar” downloaden met de volgende link: http://www.ggdgezondheidsinfo.nl/dossiers.asp?regioid=&dossierid=42 Hierin staat veel informatie en nuttige tips. Samen helpen we zo de hoofdluis van school af!
BENT U NIET GEBELD DOOR SCHOOL (UW KIND HEEFT GEEN HOOFDLUIS) Wat moet u nu doen: De persoonlijke luizenzak wordt op school in gebruik genomen => de luis loopt dan niet over naar de jas van uw kind Laat het haar niet los hangen, doe het haar in een staartje(s). Controleer uw kind 2 x in de week met een netenkam (voor neten en hoofdluis) of stofkam (alleen voor hoofdluis) Eventueel ter preventie “tea tree olie” gebruiken. De luis loopt dan voorbij. Mocht u toch een neet of luis tegenkomen geef dit dan direct door aan school en behandel uw kind (zie: bent u wel gebeld door school) Doe dit gedurende het hele schooljaar, zodat luizen op tijd geconstateerd worden
BENT U GEBELD DOOR SCHOOL : (UW KIND HEEFT HOOFDLUIS) Wat moet u doen: Behandel het haar met speciale hoofdluisdodende lotion of shampoo => lees goed de bijsluiter! (advies :Prioderm dimeticon) Op de dag van de behandeling: o Controleer alle gezinsleden op hoofdluis en neten => dit kun je doen met een netenkam of stofkam op nat haar in de wasbak of met een wit laken om de schouders heen. Zwarte puntjes duidt op luizen. o Behandel het haar van alleen degene waarbij hoofdluis is geconstateerd met en hoofdluismiddel o Haal al het beddengoed af van alle gezinsleden en was dit op 60° o Ook jassen moeten gewassen/gereinigd worden!
Was wat gewassen kan worden op 60° wassen, wat niet op 60° gewassen kan worden in een afgesloten plastic zak stoppen en 14 dagen laten staan (luizen leven 48 uur en neten 7-10 dagen) of 48 uur in de diepvries stoppen o Vergeet niet alle knuffels te wassen op 60° of in een gesloten plastic zak te stoppen en 14 dagen laten staan o Heel het huis stofzuigen en een grote schoonmaak geven (op losgelaten haar kan een neet zitten en een luis kan “zwerven”) o De auto goed uitstofzuigen en eventueel inspuiten met een dodend middel voor kruipende en vliegende insecten. 2 Uur laten intrekken en daarna goed laten luchten! o Informeer de omgeving dat er hoofdluis is geconstateerd. Denk aan de school, oppas, sportclubs, opa’s en oma’s, ouders van vriendjes, etc. Anderen kunnen dan ook controleren op hoofdluis en eventueel bij constatering ook gaan behandelen voordat het uit de hand loopt. Schaam je niet, maar meld het! Behandel het haar elke dag gedurende 14 dagen op de volgende werkwijze: o ’s Avonds: Was het haar 1x met een mengsel van water en azijn (verhouding 1 op 1) en laat dit een half uur intrekken onder een handdoek => dit zorgt ervoor dat de lijmlaag van de neet loslaat (doe dit tot er 2 dagen geen neten meer zijn gevonden) Spoel dit uit en doe crèmespoeling in het haar (mag uitgespoeld worden) => dit vergemakkelijkt het uitkammen van de neten Kam elke avond 20 minuten met een netenkam plukje voor plukje van het ene oor naar het andere oor (en terug) en van voor naar achter (en terug) Veeg tijdens het kammen regelmatig de netenkam af aan een wit servetje of tissue om te kijken of u een luis en/of een neet bent tegengekomen. Na het kammen deze direct in een gesloten plastic zakje weggooien in de kliko. Was het haar na het kammen => losgelaten neten die je er niet met de kam eruit hebt gekregen spoel je er zo alsnog uit Gebruik de handdoek slecht 1x => je moet dus de handdoek vervangen na het intrekken en wassen o ’s Morgens: Maak het haar iets nat Kam het haar minimaal 10 minuten met een netenkam De luizenzak wordt op school in gebruik genomen voor aan de kapstok Laat het haar niet los hangen, doe het haar in een staartje(s), ook van andere gezinsleden om overlopen en uitvallen van haren met (eventueel) neten te voorkomen. Kook de gebruikte kammen, netenkam en stofkam uit gedurende 5 minuten of reinig het met alcohol 70% Leg een handdoek op het kussen tijdens het slapen. Deze was je, nadat je de handdoek hebt uitgeklopt, ’s morgens op 60° Het is verstandig om uw kind 1 week niet te laten afspreken met andere kinderen Ga niet zwemmen de eerste 14 dagen, chloor breekt nl de werking af van het hoofdluismiddel Eventueel ter preventie “tea tree olie” gebruiken. De luis loopt dan voorbij. De auto 2x per week uitstofzuigen Huisdieren kunt u behandelen met een vlooienmiddel. De hoofdluis kan overlopen naar een huisdier, maar zal hier geen neten leggen, maar eventueel wel bloed drinken. Mocht de luis dit doen, dan sterft hij. Na de aangegeven tijd op de bijsluiter de behandeling herhalen => meestal na 7-8 dagen. Noteer dit in de agenda. Mocht na de 2 weken behandelen er nog steeds hoofdluis en/of neten te zien zijn, dan is het raadzaam om een ander hoofdluismiddel te gebruiken en de hele procedure 14 dagen te herhalen. o
Bijlage 1
Geachte ouder/ verzorger, Op het moment dat u dit schrijven onder ogen krijgt is er op school al het een en ander ondernomen om hoofdluis de baas te worden. Helaas tot nu toe zonder gewenste resultaat. Vandaar dat we uw hulp inroepen. Het blijkt goed te werken als ouders/verzorgers meewerken aan de opzet van een werkgroep. We zoeken per klas 2 ouders/verzorgers. Om een indruk te krijgen van de tijdsinvestering: minstens 5 keer per jaar zal een hoofdluiscontrole plaatsvinden. Een controlerende ouder/verzorger kan ongeveer 15 leerlingen per half uur controleren (oefening baart kunst!). Deze controle wordt door de werkgroep uitgevoerd. Vervolgens zullen de ouders van kinderen bij wie luizen zijn geconstateerd door de vertegenwoordiger/coördinator van de werkgroep geïnformeerd moeten worden. Als u het uitdagend vindt om de strijd aan te binden tegen de hoofdluis, dan kunnen wij uw hulp goed gebruiken. U kunt u opgeven en/of meer informatie krijgen bij: …………………………………………………………………………………………………………… Met vriendelijke groet, Namens het schoolteam,
Bijlage 2
Geachte ouder / verzorger,
Bij de onlangs gehouden hoofdluiscontrole is gebleken dat uw zoon/dochter: O
hoofdluis en/of neten in het haar had
Wij hebben u geprobeerd telefonisch te bereiken, maar dat is niet gelukt, vandaar deze brief/mail. In de brief die uw zoon/dochter vandaag heeft meegekregen kunt u lezen hoe u die het beste kunt bestrijden om verspreiding in de school en bij u thuis te voorkomen. Mocht u de brief niet hebben gezien, deze staat ook op de website van onze school. Hoofdluizen verspreiden zich snel en iedereen kan met hoofdluis besmet worden. Het is daarom van belang dat u het haar van uw kind en van de andere gezinsleden (inclusief uzelf) controleert. Hoe u dit het beste kunt doen, en wat te doen als u hoofdluizen aantreft, kunt u lezen in deze brief. (De richtlijnen zijn door de GGD/RIVM aangegeven.) Wij dringen er bij u op aan deze adviezen zorgvuldig op te volgen, om te zorgen dat het luizenprobleem zo snel mogelijk achter de rug is! Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de school. Met vriendelijke groeten, Namens het schoolteam,
Bijlage 3
Geachte ouder / verzorger, Binnenkort zullen alle leerlingen van de school op hoofdluis gecontroleerd worden. Deze controle is gepland op: ………………………………………………………………. en zal uitgevoerd worden door de werkgroep hoofdluis. Als er hoofdluis in de klas wordt geconstateerd, zal er een begeleidende brief worden meegegeven. Tevens zal er na twee weken een her controle plaats vinden op school. Als hoofdluis/neten bij uw kind wordt geconstateerd, wordt er contact met u opgenomen. Heeft u vragen over de controle, dan kunt u contact opnemen met de leerkracht of directie. Met vriendelijke groet, Namens het schoolteam,
NB:Na iedere schoolvakantie en na iedere melding van hoofdluis, zal de persoonlijke luizenzak in gebruik genomen worden op school ter voorkoming van het overlopen van de luis. Mocht er hoofdluis geconstateerd zijn, dan is besmetting al een stuk kleiner!
Bijlage 4
Geachte ouder / verzorger,
Naar aanleiding een melding van hoofdluis op school zal binnenkort een extra controle op hoofdluis plaatsvinden in alle groepen. Deze controle is gepland op: dd ……………………………………………………………………………………………………… en zal worden uitgevoerd worden door de werkgroep hoofdluis. Als er hoofdluis in de klas wordt geconstateerd, zal er een begeleidende brief worden meegegeven. Tevens zal er na 2 weken een her controle plaats vinden op school. Heeft u vragen over de controle, dan kunt u contact opnemen met de leerkracht of directie. Met vriendelijke groet, Namens het schoolteam,
NB:Na iedere schoolvakantie en na iedere melding van hoofdluis, zal de persoonlijke luizenzak in gebruik genomen worden op school ter voorkoming van het overlopen van de luis. Mocht er hoofdluis geconstateerd zijn, dan is besmetting al een stuk kleiner!
Bijlage 5
Er is nog steeds hoofdluis geconstateerd op school. Om verspreiding in de school en bij u thuis te voorkomen sturen wij u deze brief. Hoofdluizen verspreiden zich snel en iedereen kan met hoofdluis besmet worden. Het is daarom van belang dat u het haar van uw kind en van de andere gezinsleden (inclusief uzelf) controleert. Hoe u dit het beste kunt doen, en wat te doen als u hoofdluizen aantreft, kunt u lezen in deze brief. (De richtlijnen zijn door de GGD/RIVM aangegeven.) Wij dringen er bij u op aan deze adviezen zorgvuldig op te volgen, om te zorgen dat het luizenprobleem zo snel mogelijk achter de rug is! Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de school of met een sociaal verpleegkundige van de GGD. U kunt ook de folder “Luis in je haar? Kammen maar” downloaden met de volgende link: http://www.ggdgezondheidsinfo.nl/dossiers.asp?regioid=&dossierid=42 Hierin staat veel informatie en nuttige tips. Samen helpen we zo de hoofdluis van school af!
BENT U NIET GEBELD DOOR SCHOOL (UW KIND HEEFT GEEN HOOFDLUIS) Wat moet u nu doen: De persoonlijke luizenzak wordt op school in gebruik genomen => de luis loopt dan niet over naar de jas van uw kind Laat het haar niet los hangen, doe het haar in een staartje(s). Controleer uw kind 2 x in de week met een netenkam (voor neten en hoofdluis) of stofkam (alleen voor hoofdluis) Eventueel ter preventie “tea tree olie” gebruiken. De luis loopt dan voorbij. Mocht u toch een neet of luis tegenkomen geef dit dan direct door aan school en behandel uw kind (zie: bent u wel gebeld door school) Doe dit gedurende het hele schooljaar, zodat luizen op tijd geconstateerd worden
BENT U GEBELD DOOR SCHOOL : (UW KIND HEEFT HOOFDLUIS) Wat moet u doen: Behandel het haar met speciale hoofdluisdodende lotion of shampoo => lees goed de bijsluiter! Op de dag van de behandeling: o Controleer alle gezinsleden op hoofdluis en neten => dit kun je doen met een netenkam of stofkam op nat haar in de wasbak of met een wit laken om de schouders heen. Zwarte puntjes duidt op luizen. o Behandel het haar van alleen degene waarbij hoofdluis is geconstateerd met en hoofdluismiddel o Haal al het beddengoed af van alle gezinsleden en was dit op 60° o Ook jassen moeten gewassen/gereinigd worden!
Was wat gewassen kan worden op 60° wassen, wat niet op 60° gewassen kan worden in een afgesloten plastic zak stoppen en 14 dagen laten staan (luizen leven 48 uur en neten 7-10 dagen) of 48 uur in de diepvries stoppen o Vergeet niet alle knuffels te wassen op 60° of in een gesloten plastic zak te stoppen en 14 dagen laten staan o Heel het huis stofzuigen en een grote schoonmaak geven (op losgelaten haar kan een neet zitten en een luis kan “zwerven”) o De auto goed uitstofzuigen en eventueel inspuiten met een dodend middel voor kruipende en vliegende insecten. 2 Uur laten intrekken en daarna goed laten luchten! o Informeer de omgeving dat er hoofdluis is geconstateerd. Denk aan de school, oppas, sportclubs, opa’s en oma’s, ouders van vriendjes, etc. Anderen kunnen dan ook controleren op hoofdluis en eventueel bij constatering ook gaan behandelen voordat het uit de hand loopt. Schaam je niet, maar meld het! Behandel het haar elke dag gedurende 14 dagen op de volgende werkwijze: o ’s Avonds: Was het haar 1x met een mengsel van water en azijn (verhouding 1 op 1) en laat dit een half uur intrekken onder een handdoek => dit zorgt ervoor dat de lijmlaag van de neet loslaat (doe dit tot er 2 dagen geen neten meer zijn gevonden) Spoel dit uit en doe crèmespoeling in het haar (mag uitgespoeld worden) => dit vergemakkelijkt het uitkammen van de neten Kam elke avond 20 minuten met een netenkam plukje voor plukje van het ene oor naar het andere oor (en terug) en van voor naar achter (en terug) Veeg tijdens het kammen regelmatig de netenkam af aan een wit servetje of tissue om te kijken of u een luis en/of een neet bent tegengekomen. Na het kammen deze direct in een gesloten plastic zakje weggooien in de kliko. Was het haar na het kammen => losgelaten neten die je er niet met de kam eruit hebt gekregen spoel je er zo alsnog uit Gebruik de handdoek slecht 1x => je moet dus de handdoek vervangen na het intrekken en wassen o ’s Morgens: Maak het haar iets nat Kam het haar minimaal 10 minuten met een netenkam De persoonlijke luizenzak wordt op school in gebruik genomen => de luis loopt dan niet over naar de jas van uw kind Laat het haar niet los hangen, doe het haar in een staartje(s), ook van andere gezinsleden om overlopen en uitvallen van haren met (eventueel) neten te voorkomen. Kook de gebruikte kammen, netenkam en stofkam uit gedurende 5 minuten of reinig het met alcohol 70% Leg een handdoek op het kussen tijdens het slapen. Deze was je, nadat je de handdoek hebt uitgeklopt, ’s morgens op 60° Het is verstandig om uw kind 1 week niet te laten afspreken met andere kinderen Ga niet zwemmen de eerste 14 dagen, chloor breekt nl de werking af van het hoofdluismiddel Eventueel ter preventie “tea tree olie” gebruiken. De luis loopt dan voorbij. De auto 2x per week uitstofzuigen Huisdieren kunt u behandelen met een vlooienmiddel. De hoofdluis kan overlopen naar een huisdier, maar zal hier geen neten leggen, maar eventueel wel bloed drinken. Mocht de luis dit doen, dan sterft hij. Na de aangegeven tijd op de bijsluiter de behandeling herhalen => meestal na 7-8 dagen. Noteer dit in de agenda. Mocht na de 2 weken behandelen er nog steeds hoofdluis en/of neten te zien zijn, dan is het raadzaam om een ander hoofdluismiddel te gebruiken en de hele procedure 14 dagen te herhalen. o
Bijlage 6
Geachte ouder / verzorger, Binnenkort zal de 2e controle op hoofdluis plaatsvinden. Deze controle is gepland op: ………………………………………………………………. en zal uitgevoerd worden door de werkgroep hoofdluis. Als er hoofdluis in de klas wordt geconstateerd, zal er weer een begeleidende brief worden meegegeven. Tevens zal er na 2 weken een her controle plaats vinden op school. Als hoofdluis/neten bij uw kind wordt geconstateerd, wordt er contact met u opgenomen. Heeft u vragen over de controle, dan kunt u contact opnemen met de leerkracht of directie. Met vriendelijke groet, Namens het schoolteam,
Bijlage 7
Geachte ouder / verzorger, Na de (her)controle op hoofdluis, kan ik u berichten dat er geen hoofdluis (meer) in de klas is gevonden. Uw kind neemt daarom de persoonlijke luizenzak mee naar huis om deze te laten wassen. Gelieve de luizenzak deze week weer gewassen in te leveren bij de leerkracht. De school wilt u erop wijzen dat regelmatige controle gewenst is om verspreiding in de school en bij u thuis te voorkomen. Hoofdluizen verspreiden zich snel en iedereen kan met hoofdluis besmet worden. Het is daarom van belang dat u het haar van uw kind en van de andere gezinsleden (inclusief uzelf) regelmatig (1-2x per week) controleert. Hoe u dit het beste kunt doen, en wat te doen als u hoofdluizen aantreft, kunt u lezen in deze brief. Wat moet u nu doen: Controleer uw kind 1-2 x in de week met een netenkam (voor neten en hoofdluis) of stofkam (alleen voor hoofdluis) Eventueel ter preventie “tea tree olie” gebruiken. De luis loopt dan voorbij. Doe dit gedurende het hele schooljaar, zodat luizen op tijd geconstateerd worden
Als hoofdluis/neten bij uw kind wordt geconstateerd, geef dit dan direct door aan de leerkracht of directie. Zij kunnen dan direct de procedure in gang zetten om hoofdluis geen kans te geven. Heeft u vragen over de controle, dan kunt u contact opnemen met de leerkracht of directie. Met vriendelijke groet, Namens het schoolteam,
Bijlage 8
