Proloog. G.K. Chesterton The Ballad of the White Horse

Reiken naar de sterren

eiken_naar_de_sterren_250313.indd 8

Proloog Up through an empty house of stars, Being what heart you are, Up the inhuman steeps of space As on a staircase go in grace, Carrying the firelight on your face Beyond the loneliest star. G.K. Chesterton ‘The Ballad of the White Horse’

25/03/13 11.20

Een onweersbui dreigde in het noorden, achter de skyline van Dallas, in de richting van Leonard. De zestienjarige Anne Wells legde haar boekentas op de stoel naast het ziekenhuisbed en richtte haar ernstige, bruine ogen op de onheilspellende, Texaanse lucht. Ze gooide haar steile, zwarte haar naar achteren en draaide aan de lamellen, waardoor het late middagzonlicht de kamer van Adam Wells


op de intensive care van het Parkland ziekenhuis binnenviel. Het schurende geluid van het beademingsapparaat dat Annes vader aan deze wereld verankerd hield, deed haar denken aan de huiveringwekkende ademhaling van Darth Vader in Star Wars. Het mechanische geluid van de geforceerde in- en uitademing van Vader, dat te horen was tussen zijn commando’s door, had Anne als kind altijd een enorme angst aangejaagd. Nog maanden nadat ze die film met een oppas had gekeken, schrok Anne midden in de nacht wakker uit haar nachtmerries, er vast van overtuigd dat de Dark Lord zich ergens in de schaduwen van haar slaapkamer verborgen hield. Op deze middag in december was Anne bang voor een onweersbui. Het was niet bepaald de tijd van het jaar voor onweersbuien, maar toch dreigde er één, opkomend aan de horizon als de donkere helm van Darth Vader. Wat zou er gebeuren als de bliksem de elektriciteit van het ziekenhuis uitschakelde? Wat als Darth Vader niet meer voor haar vader zou ademhalen? Ze maakte in gedachten een aantekening dat ze niet moest vergeten de dienstdoende verpleegster te vragen hoelang het zou duren voor de noodaggregaten in werking zouden treden en de beademingsapparaten weer zouden zijn opgestart.

25/03/13 11.20


eiken_naar_de_sterren_250313.indd 10 25/03/13 11.20

In de afgelopen twee weken hadden Anne en haar moeder Maurene om beurten de wacht gehouden bij de asgrauwe, comateuze man die achter het blauwe gordijn op de intensive care lag. De media hadden beneden in de lobby gewacht, hopend op nieuws. Maar Adam ontwaakte niet. De kans was groot dat hij nooit meer wakker zou worden. Een vent van de New York Times was naar binnen geglipt en had met zijn mobiel een foto genomen van de bewusteloze predikant. Voormalige ‘jeugdige wonderprediker’ … dominee Adam Wells … met slangen in zijn keel en draden aan zijn lichaam verbonden. De foto was op internet verschenen. Tv-presentatoren hadden in hun nieuwsprogramma de tragedie die zich in Texas had afgespeeld, besproken en teruggekeken op de jeugd van dominee Wells als ‘jeugdige wonderprediker’, compleet met foto’s waarop te zien is dat hij als kind de hand van de Amerikaanse president schudde. ‘Waardoor is deze jeugdige wonderprediker geveld?’ vroegen de presentatoren zich af. Die mediahype was afschuwelijk geweest. Maar de rust was weergekeerd toen Adam na de eerste week niet meteen stierf. Een bordje op de deur van de intensive care vermeldde alleen voor familie. Nu was zijn toestand kritiek, maar stabiel. Adams leven hing aan een zijden


11

draad. Als de draad brak, zouden de media terugkeren. Intussen wist Anne dat het leven in Leonard in de staat Texas zonder hen zijn gewone loop weer had genomen. Mensen luisterden naar kerstliedjes, terwijl Anne en haar moeder naar het ritme luisterden van Adams longen die zich uitzetten en weer inkrompen. Anne zocht in haar rugzak naar haar dagboek. Het voelde niet prettig om Adam de rug toe te keren. Stel je voor dat hij zijn laatste adem uitblies, voordat zij zich weer had omgedraaid. De geur van ontsmettingsmiddelen die altijd in ziekenhuizen hangt, deed haar denken aan pijn, verdriet en voor altijd afscheid nemen. Verlies en ziekenhuisgeuren … je kon er niet omheen. Anne richtte haar blik op het raam en beschouwde de donkere muur van zwarte donderkoppen in de verte als een bedreiging. Het veiligheidsglas in de ramen zorgde ervoor dat er zelfs geen zuchtje frisse lucht van de wervelende wind de kamer kon bereiken. Anne had inmiddels haar dagboek en pen gevonden. Ze zuchtte, ging in de niet zo comfortabele bezoekersstoel zitten, zocht een lege, gelinieerde pagina op en begon te schrijven.

25/03/13 11.20



Dag 14

25/03/13 11.20

Mam is teruggegaan naar het hotel. Ik hoop dat ze een beetje kan slapen. Mijn beurt weer. Het enige waar ik aan kan denken, is … als Darth Vaders beademingsapparaat stopt, zal Adam voor altijd weg zijn. Ik zit in het ziekenhuis en luister naar de apparaten die zijn ademhaling regelen en moet denken aan het moment dat hij de sterren voor mij tekende en mij vertelde dat God, nog voordat hij kon zitten, hem riep om het Evangelie te verkondigen. En dat, toen hij nog een kleine jongen was, de secretaresse van het Witte Huis hem opbelde om te vragen of hij met de president van de Verenigde Staten wilde bidden voor een bepaalde oorlog. En dat Time magazine hem ‘Amerika’s nieuwe Billy Graham’ noemde. Dus kan ik het hem, denk ik, niet kwalijk nemen dat hij altijd boos was, want dertig jaar na zijn optreden in de Late Night Show van Bobby Schaffer riep de Heer hem naar … dit onbeduidende, provinciale kerkje ergens op het platteland: First Church of Leonard in Texas. Er waren ongeveer zeven leden. Eigenlijk gaf Adam mij er de schuld van dat de Heer hem naar dit provinciale kerkje op het platteland riep. Niet in het openbaar natuurlijk, waar de oudsten en


anderen bij waren. Maar wel als we onder elkaar waren. We waren een gezin met geheimen en dus verhuisden we naar het platteland: Leonard in Texas. De veiligste plek ter wereld om je geheimen te bewaren. Maar dat bleek niet zo te zijn. Het was er helemaal niet veilig.

13 25/03/13 11.20



Deel één Wij moeten God zoeken, en Hij laat zich niet vinden te midden van lawaai en onrust. God is een vriend van de stilte. Kijk hoe de natuur – de bomen, de bloemen, het gras – groeit in stilte; kijk naar de sterren, de maan en de zon, hoe zij zich bewegen in stilte. Wij hebben de stilte nodig om in contact te komen met onze ziel. Moeder Teresa

25/03/13 11.20



Hoofdstuk één

25/03/13 11.20

De middenklasse, bordeauxrode huurauto nam de afslag op de North Texas highway en reed via een tweebaansweg naar het oosten, bakkend in de hete zon van half september. Het internationale vliegveld DFW lag ver achter hen. De skyline van Dallas was al lang achter de prairie verdwenen. Nu waren de schuren en de graansilo’s de grootste voorwerpen die Anne zag. Anne zag Adams donkerbruine ogen op zich gericht toen ze in de achteruitkijkspiegel keek. ‘Leonard ligt maar honderd kilometer van Dallas’, zei hij op verdedigende toon. ‘Dat is ongeveer een uurtje rijden. In Dallas wonen meer dan een miljoen mensen. Is dat genoeg om je tevreden te stellen?’ Annes antwoord droop van het sarcasme. ‘Wauw, Adam. Bedoel je dat ze daar misschien ook een winkelcentrum hebben?’ Anne kon niet geloven dat Adam er niets van begreep. Was hij nou echt zo dom? ‘Noem me niet Adam, Anne. Ik ben je vader.’ Anne haalde haar schouders op en keek de andere kant uit. ‘Maar wil je wel dat de mensen weten dat ik je dochter ben?’


17

Maurenes stem klonk gespannen. ‘Lieverd, je vader is trots op …’ Adam onderbrak haar: ‘Hier stond vroeger alleen maar graan en katoen.’ Hij zwaaide met zijn hand naar het vlakke, vlakke landschap. ‘Nu zie je veel ranches. Datzelfde geldt voor de heuvels boven Centraal Californië.’ Anne staarde naar de achterkant van Adams hoofd. Probeerde hij haar er nu van te overtuigen dat de connectie met cowboys iets positiefs was? Anne keek naar haar zwarte nagellak en grote zilveren ringen. ‘Nou ben ik vergeten mijn cowboylaarzen en sporen mee te nemen. Wat zullen ze wel niet van me denken?’ De achterkant van Adams nek werd rood. Hij kon elk moment exploderen. Zoals altijd kwam Annes aantrekkelijke, maar vermoeid ogende moeder tussenbeide. Haar hoge, ‘alles zal goed komen’-stem klonk nu nog hoger dan normaal. ‘Er is veel kunst en cultuur in Dallas’, droeg ze aan. ‘Hogescholen en universiteiten, toch Adam?’ Anne zag hoe de knokkels van haar vader, die wit waren van de krampachtige greep waarmee hij het stuur vasthield, zich eindelijk ontspanden. Goed gedaan, mam, applaudisseerde Anne in stilte. Op het nippertje afgewend.

25/03/13 11.20



Met een stem die klonk als een reclameboodschap van de Kamer van Koophandel van Dallas, somde Maurene op: ‘SMU natuurlijk. UT, Dallas. Texas Woman’s. Dallas Theological Seminary en Dallas Baptist.’ Anne snoof en deed vervolgens net of ze moest hoesten. Maurenes monoloog stierf weg toen noch haar man noch haar dochter enige reactie gaf. Rimpels, ontstaan door zorgen, verschenen boven haar helderblauwe ogen. Anne was alweer in haar eigen gedachten verzonken. Dachten haar ouders soms dat ze niet wist hoe ze met een computer om moest gaan? Leonard in Texas had een inwonertal van om en nabij de tweeduizend mensen. ‘De grootste kleine stad in noordoost-Texas.’ Welk genie had dat ooit bedacht? En wat voor soort publiek moest zo’n slogan aantrekken? Mensen die in nog kleinere dorpjes dan Leonard woonden? Het inruilen van Bakersfield in Californië voor Leonard in Texas betekende niet echt een gemis wat betreft de winkelcentra of de bioscopen, de cowboys of die vreselijke balspelen die ze op de middelbare school moest spelen. Het was ook niet zo erg dat ze, toen ze met het vliegtuig in Texas landden, ontdekte dat ze hier zo ongeveer een totaal andere taal spraken.


19

Nee, wat ze in Bakersfield het meeste zou missen, waren haar vrienden. Anne had niet veel vrienden op North High School gehad, maar er waren er toch een paar die haar visie op de wereld als een duistere en gevaarlijke plek deelden. Ze hadden ook Annes favoriete muziek van Inger Lorre mooi gevonden, of in ieder geval gezegd dat ze dat deden. De punkrock melodie van ‘She’s Not Your Friend’ van het album Transcendental Medication begon door Annes hoofd te spelen. Maurene rommelde wat in haar tas en draaide zich toen om in haar stoel, waardoor ze Anne, die op de achterbank zat, aan kon kijken. Ze strekte haar handen uit, in de ene hand had ze een flesje water en in de andere een ovaalvormige pil. Anne trok een gezicht naar de pil en het water. ‘Wauw,’ zei ze nadat ze de pil had doorgeslikt, ‘het ene kosmische toeval na het andere. Cowboys in Bakersfield én in Leonard, en net als ik aan het woord medication denk, geeft mam me een pil. Hoe is het mogelijk.’ ‘Anne,’ zei Adam streng met opnieuw een blik in de achteruitkijkspiegel, ‘het zijn aardige mensen hier in Leonard. Ik heb hier twee maanden geleden al een keer gepreekt. Er waren vijf kandidaten en ik ben degene die ze voor een tweede gesprek hebben uitgenodigd.’

25/03/13 11.20



Starend naar de verroeste overblijfselen van een Chevy pick-up uit de jaren zestig die voor een stacaravan stond en inmiddels was overwoekerd door onkruid, merkte Anne binnensmonds op: ‘Ik wed dat die andere vier zich hebben teruggetrokken.’ ‘Wat zei je?’ vroeg Adam. Anne zei niets. Hij zuchtte. ‘Luister eens, Anne, ik wil dit echt heel graag. Ik kan hier veel goeds doen. Ik voel het gewoon. We kunnen een nieuwe start maken. Ik hoef je toch niet te vertellen hoe belangrijk dat is? Jij wilt toch ook een nieuwe start?’ Opnieuw zei Anne niets. Toen de pil begon te werken, verscheen er een serene blik op haar gezicht, ondanks het feit dat ze wist dat dit verre van mogelijk was. Waar ze op dit moment echt zin in had, was een sigaret.

25/03/13 11.20

Adam Wells pakte de beide zijkanten van de houten preekstoel stevig vast. Het onderdak van de First Church of Leonard was klein, vierkant en eenvoudig, op het sobere af. Bruine schotten waren een meter hoog tegen de wit geschilderde muren getimmerd, alsof het te veel moeite was geweest om ze nog hoger te


21

maken. Het enige mooie aan het saaie interieur was de schittering van de glas-inloodramen, die bestond uit vlekken en strepen in diverse kleuren paars en blauw. Leonard stond mijlenver bij het theater uit Adams vorige bediening vandaan. Hier in Leonard waren geen schitterende tapijten, dure licht- en geluidsinstallaties en theatrale of technische effecten. Toch was hij in zijn element op het toneel, hoe spartaans het ook was. Als Adam het podium van een kerk op liep met zijn slanke, verzorgde uiterlijk, hoge voorhoofd en vierkante schouders, dan trok hij met zijn weloverwogen woorden onmiddellijk de aandacht van alle aanwezigen. Voor zover Adam zich kon herinneren was dit altijd al het geval geweest. Hij leek energie te halen uit de katheder. ‘Wat heeft God u te bieden?’ vroeg Adam aan de toehoorders. ‘Het water des levens zegt de Schrift. Bent u ooit dorstig geweest, zo dorstig dat u alles zou overhebben voor een slok water? Als u weet wat echte dorst is, dan weet u ook dat niets zo belangrijk is als die dorst te lessen. Ik wil u vragen: waar dorst u naar op dit moment in uw leven? De verhoring van een stil, geheim gebed? Wat is uw grootste honger? De behoefte om vergeving te ontvangen en zeker te weten dat u door God bent aangenomen als zijn eigen, dierbare kind? Waar dorst en hongert u naar vandaag?’

25/03/13 11.20



Adam had een goede reputatie als onderwijzer, verstandig raadgever en meelevende bezoeker aan ziekenhuisbedden en in gevangenissen. Maar in zijn rol als predikant was Adam het meest in zijn element, en daar was hij zich terdege van bewust. Adam zou zichzelf nooit hebben durven vergelijken met een van de oudtestamentische profeten. Zo’n vergelijking riekte naar ego. Maar hij moest toegeven dat hij in zijn hart, als hij ergens op een preekstoel stond – waar dan ook – een vorm van autoriteit voelde alsof hij de mantel van een profeet droeg. ‘De Schrift zegt “Hier is water, voor ieder die dorst heeft. Kom, ook al heb je geen geld. Koop hier je voedsel en eet. Kom, koop voedsel zonder geld … Waarom geld betalen voor iets dat geen brood is, je loon besteden aan wat niet verzadigen kan?”’ Zonder zich te hoeven omdraaien, voelde Adam de goedkeuring van de oudsten die achter hem op het podium zaten. Toen ze hem voorstelden, waren ze vriendelijk geweest, zelfs bijzonder complimenteus. Aan hun uitstraling was te merken dat ze Adam al als ‘hun’ voorganger beschouwden. Dat was mooi. Sinds zijn bediening in Great Falls in Montana drie jaar geleden had hij al twee andere bedieningen gehad in kerken in Californië, voordat hij opnieuw


23

werkloos werd. Zijn benoeming als geestelijk leider van de kerk in Leonard was al zeker, zo wist Adam. Voor de vorm zou de kerkenraad zich nog een week beraden voordat ze hem zouden verwittigen, maar het besluit was al genomen. Vanbinnen trok Adam een zuur gezicht toen hij zich Annes sarcastische commentaar herinnerde dat de andere kandidaten wellicht de functie hadden geweigerd. Dit zou weleens zijn laatste kans kunnen zijn. Drie bedieningen in vijf jaar, elk minder belangrijk dan de vorige. Als ze in Leonard faalden, zou hij bij een of andere supermarkt een baan moeten zoeken. Adam rechtte zijn schouders en trok een oprecht gezicht. Hij troostte zijn gekwetste trots. De behoefte aan een man van Adams kaliber en leiderschap was evident in deze zondagochtenddienst. Er zaten nauwelijks twintig mensen op de rechte, houten banken waar gemakkelijk honderdtwintig tot honderdvijftig mensen hadden kunnen zitten. Ook al had Adam nog niet alle gemeenteleden ontmoet, hij had hen al wel in groepen verdeeld: zeven weduwen, een gelijk aantal oude vrijsters, een ouder echtpaar en een handjevol onaantrekkelijke mannen. Geen jonge gezinnen, geen kinderen. Dat feit alleen al betekende een uitstervende kerk.

25/03/13 11.20

Proloog. G.K. Chesterton The Ballad of the White Horse

Recommend Documents