2 Er even op uit: 24 dagen in totaal Geen maand, Geen ronde, volle weken, maar 3 weken en 3 dagen 24
24 prequel ............................................................................................................................................... 3 Echo’s van EKKO BRASIL ....................................................................................................... 4
en ne klets
Vrijdag 28 november 2008: dag 1/24 ......................................................................... 4 Zaterdag 29 november 2008: dag 2/24 ..................................................................... 5 Zondag 30 november 2008: dag 3/24 ......................................................................... 7 http://www.ekkobrasil.org.br http://wwww.ecovolunteer.org
Maandag 1 december 2008: dag 4/24 ......................................................................... 8 Dinsdag 2 december 2008: 5/24 ..................................................................................... 9 Woensdag 3 dececember 2008: 6/24 ......................................................................... 11 Donderdag 4 december 2008: 7/24 ............................................................................ 12 Vrijdag 5 december 2008: 8/24 .................................................................................... 14 Zaterdag 6 december 2008: 9/24 ................................................................................ 15
projeto lontra e tucano
Zondag 7 december 2008: 10/24 ................................................................................. 16 Maandag 8 december 2008: dag 11/24 .................................................................... 17 Dinsdag 9 december 2008: 12/24................................................................................ 19 Woensdag 10 december 2008: 13/24 ........................................................................ 20 Donderdag 11 december 2008: 14/24 ...................................................................... 22 Vrijdag 12 december 2008: 15/24 .............................................................................. 24 Zaterdag 13 december 2008: 16/24 .......................................................................... 26 Maandag 15 december 2008: 18/24 ........................................................................... 30 Woensdag 17 december 2008: 20/24 ........................................................................ 33 Donderdag 18 december 2008: 21/24 ...................................................................... 35 Vrijdag 19 december 2008: 22/24 .............................................................................. 36 Zaterdag 20 december 2008: 23/24 .......................................................................... 37 Zondag 21 december 2008: 24/24 .............................................................................. 38 Maandag 22 december 2008: 24 en ne klets ....................................................... 40 Sequel ............................................................................................................................................... 41
3 prequel Een vrijdag in de maand september: na het indienen van mijn ontslag merk ik dat ik nog vrij veel verlof heb staan…. De vrijdagen in de maand oktober: na wat zoeken hier en daar op het internet, na overwegingen, afwegingen tussen goesting en kunnen en mogen ... . Een novemberse vrijdag, zo eentje met regen en wind maar niet al te koud: na een paar uren zoeken naar een vlucht, een sprintje met de fiets naar de dichtstbijzijnde airstop… Een novemberse vrijdag later, zo eentje met regen en wind en al wat kouder: soep, broodje en babbelen met Veerle B in een Latemse broodjeszaak. Na een bezoek aan het tropisch Instituut in Antwerpen begin ik de voorbereiding lichamelijk te voelen: een paar pikuren in de arm gekregen. Een novemberse vrijdag nadien, zo eentje met open hemel en vrieskou die komt aanzetten: gesolliciteerd naar een positieve beoordeling van de tandarts over mijn gebit voor ik met een glimlach thuis meedelen kan dat ik de laatste novemberse vrijdag vertrek. November 2008 telt 4 vrijdagen.
4 Echo’s van EKKO BRASIL Vrijdag 28 november 2008: dag 1/24 Vroeg in de morgen is het. Het valies is klaar met daarin een rugzak. Onwetende over wat er precies te doen staat of te verwachten is de komende weken is de bagage in een paar dagen gepakt. Een paar hoopjes mogelijks nodige dingen vormden zich de voorbije dagen in de verschillende kamers: een hoopje toiletspullen in de badkamer, kleren uit de kast in de slaapkamer, gemengd met ondergoed en badpak uit de badkamer, tent ,ja nee, ja nee, nee werd dan maar teruggelegd op de zolderkamer, slaapzak de kleinste en lichtste, skinmat die zichzelf opblaast maar toch graag heeft dat je haar wat lucht inblaast indien je meer slaapcomfort wilt. ’t Is een geweldige uitvinding die ook wel zijn prijs heeft, goedkoop zijn die dingen immers niet. De hoopjes werden de avond tevoren nog uitgedund en eindelijk in het valies eerst netjes, nadien met een zekere wanorde geplaatst. Rugzak, mee of niet? Verdomme toch, maak een beslissing. OK, die gaat mee. En dan het schoeisel, bij gebrek aan mijn espaskes (espadrilles die ik in de zomer draag en waar zijn die nu, verdraaid?) worden het mijn pantoffels van het moment. ‘k Schaam me nu al. Enfin ze gaan mee, ten djuu toch, waarom heb ik er met een koevacht motief? Thuis is dat OK, maar op verplaatsing had ik toch liever iets neutraal. Tien uur ten laatste wil ik gaan slapen, gezien ik om 5 uur er uit moet. Daar gaat mijn planning, door al mijn getreuzel en het uit eten gaan wordt het toch dik elfuur. Man man, ik ben toch zenuwachtig, terug uit bed, mijn voeten hebben het koud en zodoende moet ik dan ook nog eens naar het toilet. Ben ik niks vergeten? Eens op de thalys voel ik dat ik echt op reis ben. De bagage werd gezamenlijk allemaal in een bepaalde wagon geplaatst. Zicht heb ik er niet meer op. Op het laatste moment besef ik dat ik verkeerd zit, wel het juiste nummer van zitje maar in de verkeerde wagon. Ik rep me nog even naar de juiste plaats. Ik kom bij een familie te zitten die Frans en Nederlands spreken tegen elkaar en hun zoontje van vier jaar. In Parijs mag ik me nog reppen met de check-in en zo. Ouders en kind van daarnet kom ik opnieuw tegen, ’t zijn Brazilianen en ze gaan ook naar Sao Paulo. Tijd om in de taxfree rond te neuzen of nog een boek te kopen is er niet. Aaar, een vlucht van 9 uur zonder lectuur? Mmh dit moet ik dan toch herzien. De eerste film die ik bekijk is the X-files: regeneration. David blijft toch nog altijd een knapperd, hij zag er zelfs knap verwilderd uit met zijn baard en langere haar. Jammer dat even later in de film hij zich netjes scheert. De gladde kerel is terug op het schermpje. Film 2 die ik selecteer, ik weet de titel niet meer, maar ’t gaat om een bodyguard van een klein meisje die zelfs zijn eigen leven opoffert om haar vrij te krijgen nadat ze gekidnapt werd in zijn bijzijn. Als derde film kies ik “Les deux frères”. De beste film van de drie, hoewel het wel een beetje melig wordt op het einde. Het vehaal heeft een vrij hoog bambi-gehalte. Toch even op de tanden bijten op het einde van de film wanneer de tweelingtijgers het tegen elkaar opnemen in de arena en plotseling doorhebben na een lange scheiding dat ze elkanders broer zijn. En dan kunnen ze ontsnappen en zijn terug in de vrije natuur. Als je de kans krijgt, toch even zien die film. Of heb ik al te veel verklapt? Ik probeer tussendoor wel wat te slapen maar dat lukt toch niet zo. Gans de tijd zit ik naast een Braziliaan die geen andere taal dan Braziliaans spreekt en die, denk ik toch wat vliegangst heeft. Die 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
5
6
is wel 6 keren opgestaan, valt eigenlijk wel mee op een vliegreis van 9 uur, maar toch, zijn nervositeit maakt hem geen makkelijke medepassagier. Gelukkig valt die toch in slaap voor bijna 2 uur en snurkt die niet.
busje zat. t. We staan aan de trappen van het vliegtuig en ik wil direct de trappen oplopen gezien ik er van overtuigd ben dat we al aan de late kant zijn. Maar dat wordt niet toe toegestaan. gestaan. Even later wordt er dan toch teken gedaan dat ik het vliegtuig op mag. Tot mijn stomme verbazing ben ik de enige passagier.. Hmm, ik neem gewoon plaats en het wordt wachten. Tijd om mijn fototoestel uit te halen en een paar kiekjes te trekken. Ah, eindelijk, de andere passagiers komen ook af. Dra vertrekken we en laten we Sao Paulo achter ons om richting Florianópolis polis te gaan. Inderdaad, als je niet wee weet waar het accent ligt op deze naam dan is deze nogal moeilijk uit te spreken, althans voor sommigen. Floripa is makkelijker en zo wordt de stad ook genoemd door zijn inwoners.
Sao Paulo komt dichter. Allez , je weet wel, we naderen Sao Paulo. Vanuit de lucht kan ik de stad overzien. Ah, nee ’t is hier Guarulhos, Sao Paulo blijkt dan toch nog wat verder te zijn maar de twee steden lopen wel in elkaar over. Bij aankomst eerst bagage ophalen, wat geld wisselen en dan op zoek naar een hotel. In de lonely planet gids stond wel wat maar ik ga toch in op het voorstel van dame Diva nadat ik verneem dat we toch nog zo’n 1 uur rijden verwijderd zijn van de stad Sao Paulo. Dame Diva, die klanten ronselt voor het hotel Domani overtuigt me. Voor 90 real heb ik een hotel, ontbijt en vervoer van en naar de luchthaven. ’t Lijkt heel duur, maar achteraf gezien valt de prijs nog best mee. Tegen 10 uur ’s avonds ben ik in het hotel. Heb honger noch zin om uit te gaan. Ik ga dan maar direct slapen.
Zaterdag 29 november 2008: dag 2/24 ’s Ochtends, vroeger dan gewild ben ik wakker. ‘k Verstuur eerst een mailtje en SMS-je via internet. Ik geniet van het ontbijtbuffet met vers fruit en fruitsappen: mango, sinaas, papaja, watermeloen en ananas. En dan de zoetigheden, net als in Portugal kunnen ze er hier ook wat van. ’t Smaakt en ik ben klaar om de stad even te verkennen. Ik laat een taxi komen om naar de stad te gaan. Met mijn geleende lonely planet, dank je wel buurvrouw Veerle D, in de hand nader ik het centrum. Ik spring eruit en mijn eerste bezorgdheid was een stroomkabel voor mijn camera die ik niet bij blijk te hebben en een stroomadapter. In mijn beste Portugees probeer ik me verstaanbaar te maken. ’t Valt mee en na enige tijd en na verkenning van de stad heb ik wat ik moet hebben voor een 7 real al te samen. Nog een boek kopen ergens. Er is meer kans hier dan later op het eiland dat ik nog een Engelstalig boek kan kopen om in de komende weken te lezen. Het wordt Memoires of a Geisha, zoveel keuze was er niet. Maar het personeel was supervriendelijk en probeerde me in het Engels te dienen. Hmm, ‘k ga dus serieus aan mijn Portugees mogen schaven. Ach ja, we zien wel.
In de vertee zie ik een rivier kronkelen, de bewolking neemt toe en even later valt er amper nog wat te zien.. Vlak voor het landen valt er weer wat te zien door het raampje, eilandjes, kust, bomen en daar gaan we dan. Alles verloopt op tijd. Dee bagage gaat direct op de band komen en ik snel me naar de veiligheidsagent om toestemming te vragen de zone te verlaten omdat ik een telefoontje wil plegen naar het personeel van het project.. Een paar seconden later hoor ik mijn naam. Hoe kan dat? Ik moest die toch eerst opbellen en dan nog een dik half uur wachten? “Hello, I am from the projeto lontra.” Ach, euhm dat is ssnel. Gezien ze mijn vluchtgegevens hadden staan ze me al op te wachten.
Ik begin toch weer honger te krijgen. Heb wel al een kokos op, toch heerlijk en zo eerlijk vers. ’t Wordt in een stalletje een feijoada, iets wat op dat moment de dagschotel is en 10 real kost + nog een sinaasappelsapje van 1.5 real. Een plat met rijst, bonen met vlees, cassavemeel, salade en nog een saus. Ik eet het behoorlijk snel op, tegen mijn gewoonte in, gezien de tijd. Ik moet hier direct een taxi zien te vinden, ’t is al twintig na 1 en ik zou tegen 2 in het hotel terug moeten zijn. Ze raadden deze ochtend me immers aan om dan te vertrekken naar de luchthaven. Samen met bemanningspersoneel van een vlucht stap ik het busje in naar de luchthaven. Daar is het nog lang wachten. De bagage is ingecheckt en nadien is het wachten tot de info ivm de gate correct is. Elke 15 minuten veranderde dat. Alles gaat OK vind ik. Iemand wijst me een busje aan na het bekijken van mijn boarding pas. Ik stap in. Nog geen 5 minuten later wordt mijn naam als enige afgeroepen. Ik sta gans achterin en denk me naar voren te moeten wringen maar dat blijkt na wat gegesticuleer niet nodig te zijn. Ik word hier supernerveus gezien ik niet weet wat er aan de hand is. Even later stap ik als enige uit samen met een steward die me diets maakt dat ik op het verkeerde
De bagage oppikken en we verlaten de luchthaven. ’t Is net beginnen regenen. Het minibusje dat gebruikt wordt h heeft maar een raar deurslot en i.p.v. een sleutel wordt een schroevendraa schroevendraaier ier gebruikt om het contact te st starten. Ik waan me even in India, de temperatuur, de vochtigheid, maar de geur is anders. We zetten aan maar dat is maar voor even. Er is maar één weg en die is nu volledig geblokkeerd door de voetbalfanaten die net het stadium ium verlaten dat vlakbij de luchthaven ligt. Na bijna een half uur trekt het vlot en rijden we naar het basiskamp. ’t Wordt al donker donker.. Eerst stoppen we bij een supermarkt. “Koop zelf wat je nu wilt eten of wat je morgen wilt voor het ontbijt. ontbijt.” Ik beperk het tot plakjes kaas, mosterd,
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
7
8
gorgonzola en brood. Over een zandweg gaat het nu tot het basiskamp, er wordt een poort opengedaan op afstand en even later bevind ik me samen met een fransman, Vincent, in het gastenverblijf. De projectmedewerker vertrekt na een uitleg van een paar minuten over het reilen en zeilen. Ik mag dus mijn Frans boven halen. Vincent woont in de Jura. “Gosh!”, wat loopt daar op het terras? Een beest met een naakte lange staart. ’t Is ondertussen goed aan het regenen. Ik kies voor de kamer die een deur heeft. Voor de rest zijn het open ruimtes die in elkaar overlopen: keuken, eetkamer, zithoek, slaapkamer en een douche en toilet. Er is hier voldoende literatuur en een tv met satellietontvangst. Zin in tv heb ik niet en eigenlijk ben ik redelijk moe dus besluit ik zowat direct te gaan slapen na een kopje thee. Ik had zelf wat thee meegenomen maar er is hier net als in het hotel Leão Cha Preto. Ik installeer me en dacht direct te kunnen slapen maar met de regen op die golfplaten is dat niet het geval, en liep er niks op het dak daarnet?
internationale telefoonkaart en die kan je enkel in de luchthaven kopen volgens Vincent. Djuuu, ik zit dus met een communicatieprobleem. Gelukkig kan ik de computer gebruiken in het kantoor.
Zondag 30 november 2008: dag 3/24 De volgende ochtend. De Fransman blijkt nogal een babbelaar te zijn. Vincent geeft me een ganse rondleiding van het domein. Hij stelt voor om tot aan de waterval te gaan door het pad langs het meer te volgen. Mij best, aan de waterval kan je zwemmen dus doe ik mijn badpak al maar aan met daarboven mijn short en T-shirt. ’t Wordt ploeteren. ’t Gros van de tijd zitten we tot aan de knieën in het water, af en toe is het droger en dan komen we wel rotsblokken tegen die gevaarlijk glad zijn. ‘k Ben al supercontent met mijn teva’s die ik een paar dagen terug nog kocht samen met mijn afritsbare broek en een tikkina hoofdlampje. Mijn teva’s dienen me goed. Plots zien we iets huphup wegspringen en het water in vluchten? Een otter? Na zo’n uur en een half horen we de waterval, we zijn vlakbij maar waar is die toch? Het pad dat we volgen staat merendeel onderwater dus ’t kan best zijn dat we ergens een afslag zijn misgelopen. Na nog wat zoeken geven we het op. Ik begin honger te krijgen. Vincent vindt het goed als we meteen naar het restaurant gaan om te eten. Ik heb maar 4 real op zak, veel te weinig maar Vincent is bereid me voor te schieten. De terugtocht gaat veel sneller en onderweg kwamen we een moutainbiker tegen. Onvoorstelbaar! Ik weet niet wat die van plan is, we hadden toen net een paar rotsblokken overgeklauterd. Wat die daar met zijn mountainbike gaat doen is me een vraag. In gedachte liep ik al ‘ambetant’ van het idee rechtstreeks naar het restaurant te gaan zonder me om te kleden. Maar dat blijkt niet erg, de helft loopt hier in zijn strandkleren rond, bikini of short... ’t Is buffet. Je betaalt voor het gewicht aan eten dat je op je bord legt (à qilo). Geen slechte formule. En opnieuw lekker vers fruitsap. ’t Is hier bio en ecologisch. Ze verkopen ook natuurvoedingsproducten. Ipv wisselgeld vraagt Vincent een paar snoepjes. Mmh, inderdaad die bananensnoepjes zijn wel lekker. Zin om te zwemmen in het meer heb ik niet. In de late namiddag ga ik mee naar ‘t strand. Er staat een koele strakke wind. Een zandstrand, niet te breed en niet veel volk. Gewoon drie jongens die even verderop aan het voetballen zijn. De strakke wind brengt de bal soms in mijn richting. Een keer schop ik hem terug, maar ver geraakt die niet (lees: er staat veel tegenwind, ik vrees anders dat je denkt dat ik niet op een bal kan schoppen). ’t Werd wel geapprecieerd. Om zes uur hebben we meeting. Er zal dan toegelicht worden wat er komende week op het programma staat. In ’t terugkeren van het strand passeren we een telefooncel, telefoneren kan enkel met een
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
Om 6 uur begint de meeting. Een powerpoint presentatie afgewisseld met foto’s en webpagina’s om te verduidelijken wat er komende week te doen is. Marcelo geeft de presentatie en wordt regelmatig onderbroken door Junior die dan wat extra toelichting geeft. Junior woont samen met zijn vrouw Alesandra en kind in het Molenhuis binnen het domein waar er ook nog drie kooien zijn en het gastenverblijf en kantoor. ’t Wordt een speciale week, een consultancy week voor Arcelor Mittal. Er zijn drie locaties: Sao Francisco do Sul, Itapoa en Vega. Uiteraard dwaalt mijn gedachte even af naar Suzanne Vega (Soldiers, Tom’s diner, Marlene on the wall en even zelfs naar Marjan F die heel wat liedjes van buiten kende). Methodologie en materialen worden toegelicht. Er zijn ook andere leden van het project die deelnemen aan deze activiteit, zij zijn verbonden aan de universiteit. Tesamen zijn we met acht morgen.
Maandag 1 december 2008: dag 4/24 Om 10 uur vertrekken we. Na het ontbijt werd al het materiaal verzameld en gaan we op weg. En zie, ik ben doodcontent dat ik mijn rugzak heb meegenomen. Alles wat ik denk nodig te hebben de komende dagen gaat mee. Zaterdag komen we terug, volgens Junior. Even later op de dag verandert dat al naar Vrijdag gezien Alex zaterdag al opnieuw weg moet. Dus in het minibusje zitten Vincent en ik als eco-vrijwilligers. Zo meteen aan een benzinestation wachten we op Cris (ecologe). Haar ouders en dochtertje brengen haar en zeggen nog even ‘vaya con dios’. De Belgische popgroep brengt het ver. Even later halen we aan een bushalte Alex op die (bioloog) ornitholoog is van opleiding. Dan is het Mineira de veearts en Andrea de bioloog. ’t Is een ganse eind rijden. Onderweg stoppen we aan een wegrestaurant waar we meteen aanschuiven aan het buffet. Best lekker het eten hier samen met een frisse cola. Die cola doet wel deugd want ’t is behoorlijk warm. We zetten weer aan om even later te stoppen om spullen (kooien e.a.) op te halen. Terug de auto in en in Joinville halen we Thiago op. Het minibusje zit nu wel vol: Thiago, Mineira en Andrea op de achterste bank, Alex, Vincent en ikzelf op de eerste achterbank, Marcelo is chauffeur en Cris co-piloot. Een gans pak aan materiaal, uitrusting en dan 8 goed gevulde rugzakken. Later wordt er gestopt om aas te kopen en nog wat frisdrank. Ik vind mijn muggenmelk niet en koop dus maar een lokale ‘Off’. Er dommelen er een paar in slaap. In Vega laten we Mineira en Andrea achter. De rest gaat verder naar Sao Francisco do Sul. We gaan verblijven in hotel Kontiki. Ik deel een kamer met Cris. Ik dacht dat we direct aan de slag zouden gaan maar Marcelo beslist eerst een siësta te nemen. Tegen half vijf moet iedereen beneden zijn. Cris valt subiet in slaap en slaapt door tot 5 uur. We vertrekken dus iets later in ons werkplunje: een groene dikke katoenen broek, en een t-shirt van Aquaplan. Na een kwartier rijden komen we aan een lokaal waar we ons klaarmaken voor een eerste consultancy werk. Net aan de rand van de jungle. Anti-muggenspray, verrekijker, fototoestel, meter (trena), koorden, notitieboekjes,... regenjas en laarzen en een machete. Cris en ik gaan samenwerken om percelen van 10 x 10 af te bakenen en alle bomen daarin op te meten en te determineren. Cris baant zich een weg met de machete. Cris haar Engels is erbarmelijk maar ’t lukt wel om samen te werken. Vincent helpt Thiago in het plaatsen van vallen om reptielen te vangen. Alex loopt alleen rond op zoek naar vogels. Marcelo plaatst de kooien om kleine
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
9
10
zoogdieren te vangen. Tegen acht uur wordt er beslist om te stoppen en terug te keren. Via walkie talkie staan we in verbinding met de andere. Cris en ik komen als laatste druipnat nat toe. ’t Is beginnen stortregenen net de laatste m minuten. Even naar het hotel eerst om ons te verfrissen, daarna eten we iets.. Wat ik op mijn bord krijg is wel degelijk wat ik besteld heb maar niet wat ik in gedachte had. ’t Blijkt een hamburger te zijn, maar wel een goede, niet met gehakt maar echt een dunne snee biefstuk. Dit met frietjes en voldoende groenten. Even later, Cris slaapt met gemak in, ik niet, ’t is te warm en er zitten muggen die het op mij gemunt hebben.
nemen in het hotel. Oei, tegen de zin van Vincent blijkbaar. Voor mij hoeft het ook niet maar ik vind niet dat ik het recht heb me te mengen in hun dagindeling. Een uur en een half is wel lang. Vincent trekt het stadje in, ikk beslis om mijn mails te lezen want Cris is opnieuw al direct in slaap gevallen.
Dinsdag 2 december 2008: 5/24 Een stevig ontbijt om 6.30. Even na zeven vertrekken we opnieuw naar het zelfde gebied als dat van gisteren. ’t Zelfde werk als gisteren: percelen afbakenen en alle bomen opmeten, dikte en hoogte. De hoogte wordt wel geschat. Op het stukje brakke land dat we net overstaken wees Cris op een plantje, kruidje-roer-me-niet. niet. Gelukkig voor dat plantje is er werk aan de winkel, anders zou ik het te vermoeid hebben. Fascinerend toch hé die reflex? Aan de andere kant, ’t gaat hier wel om een smalle strook jungle (Mata Atlantica), krijgt Cris assistentie van een buurtbewoner. Ze wordt aangesproken met iets als ‘maar jufrouwke toch, met zo’n machete die niet scherp is kunt ge hier niet veel aanvangen, wacht geef maar hier. ’t Is net als vorige keer hé, ja, ik heb u wel herkend. Ik zal die even bijslijpen. Zo nu zal dat beter gaan. En wat ’t spoken jullie hier uit? Opnieuw bomen opmeten? Ah ja, en uw collega? Ach zo die is van België. Allez dan. Als ge hier nog eens zijt, roept ge maar als ge iets nodig hebt. Tchau.’ We zien een wandelende tak, een ssprinkhaan, verschillend vogels, lianen waar,, in gedachte, Tarzan aan rondslingert. Wel leuk om hier zo in de jungle rond te lopen enkel, die grruumpfff verdraaide mugg muggen. Ik loop hier rond in mijn KW over mijn werkplunje ter bescherming tegen die muggen. Er zitten hier ook duiven, ‘pomba’ zoals Cris me probeert duid duidelijk te maken. Als ik even later tegen Alex zeg dat er ‘bomba’s’ zitten kijkt die wel raar op. Ai ‘bomba’ is bom en geen duif. ’s Middags wordt er in de buurt iets gegeten, opni opnieuw met buffet formule, je eet à volonté. Er is zowel kip, varkenskotelet als rundvlees beschikbaar. Opnieuw cassavemeel dat lekker is aangemaakt wordt erbij geserveerd. Ik begin er aan n te wennen en ’t is best smakelijk smakelijk. Geen haute cuisine. Vincent heeft het minder naar zijn zin. Hij is half vegetariër maar neemt uit noodzaak toch een stuk kip. ’t Is geen echte vegetariër, ik ken er wel andere want eigenlijk bieden de bonen die steeds bij de maaltijd horen voldoende proteïnen en hoeft hij geen kip te nemen nemen. Elk moment dat hij kans ziet begint hij ook te klagen n in het Frans tegen mij dat hij niet kan akkoord gaan consultancy werk te verrichten voor Arcelor Mittal. Voordien zat ie te klagen dat er door de regen vele activiteiten werden afgelast en nu dat er iets te doen is klaagt die opnieuw. Opnieuw wordt er beslist eerst een siësta te
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
In de namiddag gaan Marcelo, Alex, Vincent en ik iets anders doen. Wat zeg ik, hetzelfde maar ergens anders. Thiago gaat Cris verder helpen met haar inventarisatie. We vvertrekken ekken om even later met twee kano’s naar een mangrove gebied te peddelen. Een geluk dat ik op het laat laatste nippertje die waterdichte zak van Ortlieb aan Stefaan vroeg. ‘k Had die vorig jaar met kerst gegeven maar ik had het gevoel dat ik die nu wel kon gebr gebruiken. uiken. ’t Begint te druppelen. In de verte zien we roze lepelaars. Ik dacht eerst dat het flamingo’s waren, maar nee ’t zijn wel degelijk lepelaars. Een verrekijker is wel handig. De foto’s die ik neem zijn niet zo fantastisch. Ze zitten echt nog te ver. Net nu we wat dichter zijn dachten die vogels even verder te moeten gaan zitten. Zeg helaba, wat zijn dat voor manieren. We meren aan aan iets wat op een oesterbank lijkt. Opnieuw bakenen we gebieden af van 10 x 10. 3 achter elkaar steeds verder verwijderd van het water. Alles wat zich daarin begeeft of leeft wordt gemeten. Vince Vincent helpt, ik trek foto’s ’s maar moet bijna meer aandacht besteden aan het prob proberen recht te blijven.’k Heb niks gedronken maar het pak dat ik aan heb is te groot en de laarzen ook. Ik zak soms tot aan mijn knieën hier in het mangrove slijk. Wel fun. Terug de kano in om even verderop opnieuw hetzelfde te doen. Hier zijn amper muggen maar wel een millimetergroot insectje dat venijnig bijt. Ik doe maar weer mijn handschoenen aan. Plotselin Plotseling komen er twee jongens aan wandelen. Die komen de krab(ben)holen (of zijn het krabbengaten krabbengaten?) controleren waar ze even te voren een spinsel van draadjes hadden in geplaatst. Als je nu die draadjes eruit haalt hangt er soms een krab aan. Arme domme krab. ’tt Begint als maar heviger te regenen. We houden het voor bekeken en keren terug in de gietende regen. ’t Doet me denken aan de backwaters in Kerala een paar jaar terug. Toen was het moesson. ’t Gelijkt er wat op. Buiten dat het nat is is het niet erg. Opnieuw euw kletsnat, de KW hield niet alles tegen, laden we de kano’s terug op de aanhangwagens. Deze avond willen ze in een bar eten. ’t Blijkt toch te duur zijn, ik veronderstel dat ze een bepaal bepaald dagbudget krijgen van Arcelorr Mittal. We gaan ergens anders anders, ook vlakbij het water. ’t Blijkt uiteindelijk even duur te zijn maar zin om nog een andere eetgelegenheid op te zoeken is er niet meer. Vandaag bestelt iedereen een hamburger. Ipv een fles ketchup en pot mosterd op tafel te zetten bieden ze kleine zakjes aan aan. Na het eten ligt de tafel zowat bezaaid met le lege uitgeknepen zakjes. Alex wint met 12. Ik verlies met 5.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
11
12
Woensdag 3 dececember 2008: 2008: 6/24
Donderdag 4 december 2008: 7/24
Op consultancydag 3 opnieuw vroeg uit de veren. Het lukt wel gezien ik nog profiteer van mijn jetlag. Tot half 12 lopen we terug in het jungle gedeelte. De fut is er wat uit bij Cris, we lopen even mee met Thiago en Vincent die hun vallen (emmers) gaan controleren. Niemendal. We zitten nu net aan het mangrovegebied. Echt wel raar, in het woud zelf heb je niet het minste benul dat je vlak bij de mangrove bent. In de verte zie ik die typische krabben. Voorts wilde ananassen. Thiago waarschuwt met ‘you can eat everything, but some of the things only once’. We blijven er dus maar af. Even later komt Alex ook opdagen en volgens hem zijn het gewone ananassen die je kunt eten, jammer ze zijn nog niet rijp. We blijven er af. Voorts hangt het hier vol met barba do velho (oude mannenbaarden), tillantsia’s, en zien we een mega nachtvlinder op een boomstam. Verschillende vogels en opnieuw die duiven (pomba’s) van gisteren. De cicades laten van zich horen.’t Is warm, ’t loopt tegen de 30 graden en ’t is nog geen middag, de schaduwen zijn hier wel heel klein. We vertrekken naar Itapoá. Onderweg een belevenis bij. Al eerder kon ik opmaken dat de rest hier zat uit te kijken naar de barbecue. We stoppen en gaan binnen in een grote zaal. Achteraan is het opgedeeld in 2 delen: rechts het buffet van 10 meter en links de barbecue van 10 meter. We nemen plaats en zowat om de 2 à 3 minuten komen ze met een spies af met vlees. 1 op de 5 keren neem ik iets aan. Maar wanneer de kippenhartjes komen zorgt de rest ervoor dat die garçon niet weggaat voor ik er een aantal op mijn bord heb. En eerlijk, ja lekker was het wel. Maar ’t lekkerst was eigenlijk de ananas: zo verassend warm en sappig en aangenaam gekruid (gerold in kaneel en nog ietske). D’er wordt hier serieus wat gefret. ’t Is ondertussen broeierig heet als we even later op de parking nog wachten op de rokers. In de auto dommelen de meesten in. Half slaperig en verrast neem ik afscheid van Thiago, blijkbaar gaat die niet verder mee, hij wordt in Joinville aan de busterminus gedropt. Jammer, want Thiago TimTim (hij lijkt een beetje op Kuifje volgens Alex) sprak het beste Engels. We rijden door naar Itapoá, onderweg zien we verschillende aardverschuivingen veroorzaakt door de hevige regen van de voorbije weken. Op een paar plaatsen is de helft van het wegdek weggespoeld. Eindelijk komen we aan in een gebied waar ze werken aan een uitbreiding van de haven. Niet mooi, waar is de natuur? Ah daar, daar achter. Eerst moet er hier nog ’t een en ’t ander geregeld worden, na enige tijd komen we aan in een huisje dat we kunnen gebruiken. Eerst lijkt het erop dat we hier ook gaan verblijven, er zijn 2 slaapkamers, douche/toilet en keuken. Maar ’t blijkt enkel als uitvalbasis te dienen. We laten hier de aanhangwagen met kano achter samen met ander materiaal. Vincent heeft al geen zin om mee te gaan. Die laten we dan maar achter. Met vier gaan we dan toch even het gebied verkennen. Even later zitten we terug in de jungle. Geplaagd door muggen die ons wel rauw lusten geven Cris en ik het op na een tijdje. We keren alleen terug. We zitten met een klein probleempje. Waar stond dat huisje ook al weer? We lopen hier om en om, ik had gedacht dat Cris hier eerder was geweest maar dat is niet het geval zo blijkt nu. We komen later aan dan de anderen die we eerder hadden achter gelaten. Met het busje gaan we nu naar een hotel. Waw, veel meer dan ik had verwacht, aparte blokken waar je met een familie kan verblijven. Vincent en ik delen zo een blok, de projectleden (Alex, Cris en Marcelo)nemen de blok ernaast. Er is een zwembad. Maar dat is nu aan een onderhoudsbeurt onderworpen. Misschien kan er morgen gezwommen worden. Snel alles droppen om dan zo meteen iets te eten. Veel honger heb ik niet. Ze bestellen twee schotels voor 5, een schotel vis en een schotel kip. Ik drink er een guarana bij, de lokale frisdrank.
Vandaag gaan kajakken. Vincent is alweer niet goed gezind. Hij beslist vandaag niet mee te gaan. We zitten met een klein probleempje. Ze hadden gedacht Cris en mij terug bomen te laten opmeten en Vincent mee te nemen voor het kajakken. Ik laat maar als snel opmerken dat ik maar al te graag zou meegaan kajakken. Langs de andere kant wil ik Cris ook niet kwetsen, maar die zit er blijkbaar niet mee in om alleen in de jungle te inventariseren. Er wordt wat geschipperd. Eerst help ik Cris terwijl Alex en Marcelo alles in gereedheid brengen en de kooien gaan controleren van gisterenavond. We moeten een helm op en een zonnebril, dat halen we op in het kantoor, aangezien we door het bouwterrein moeten om dan daarachter in dat stukje jungle opmetingen te doen. De grond is hier recent volledig omgewoeld en is drassig. Ik geraak opgeslorpt door de aarde tot aan mijn knieën. Een geluk dat Cris me er kan uit trekken. Met de slappe lach gaat dat sowieso al moeilijk. Even later moeten we een kanaaltje over. Er ligt enkel een stuk hout als brugje. Cris geraakt erover mits het geven van een hand. Shit, dat wiebelt hier toch wel. Fel bezweet door de hitte en van de spanning kwijten we ons in alle ernst nu van onze taak. Het gepiep van de machines is vervelend maar biedt ons wel wat oriëntatie. Alex vertelde gisteren nog dat ie een paar maanden geleden alleen was en drie uren volledig gedesoriënteerd was en schrik had dat hij dieper in het woud aan het lopen was. Na drie uur hoorde hij het gepiep van die machines … Met de machete banen we ons een weg. Net als we met het tweede perceel willen beginnen worden we verwittigd dat Marcelo en Alex klaar zijn om te
vertrekken. Cris vraagt of ik zeker ben dat ik alleen terug kan keren. Ja, zeker, geen probleem (ik ben nu toch geen klein kind). Ai, nog geen 10 meter ver en ik beklaag me het. Per ongeluk stoor ik een groep bijen die me meteen aanvalt. Een geluk dat ik mijn sweater aan heb en die bril. Ik ben direct bedekt door tientallen bijen. Ik schreeuw het hier uit en Cris roept dat ik maar direct terug moet lopen. Pff, en auw en shit. Ik heb hier 5 bijensteken opgelopen. 3 in mijn linkerhand, één op mijn rechter en
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
13 voorts nog een op mijn rechteroor, zo justekes op het bovenste randje. Dat doet behoorlijk pijn. Cris heeft een spuitbus bij met een middel om beten te verzachten. Ik denk dat het helpt. De andere twee worden ondertussen ingelicht en vragen of ik naar een medische post moet gebracht worden. Zo erg is het nu ook weer niet, en dan niet gaan kajakken zeker. No way! Cris gaat maar voor alle veiligheid mee nu, we ploeteren ons opnieuw een weg terug door dat omgewoelde terrein. Na enige tijd komen we aan het minibusje. Ik laat Cris achter met toch wat een schuldgevoel. Na een kwartier rijden, deels al in mangrovegebied, komen we aan een gebouwtje. We parkeren en maken ons klaar voor het veldonderzoek. Terug die salopette aan, die waterdichte zak gaat mee en de andere instrumenten om op te meten. Zalig, op het water in de mangrove, zachtjes peddelen. Marcelo en ik zitten in de kano, Alex in de kajak. Hindernis 1 na 50 meter: een omgevallen boom verspert de doorgang. Ik zet me op de boomstam terwijl de anderen de kano manoeuvreren onder de boom door via een smalle opening. We peddelen heel langzaam en stoppen frequent om vogels te kunnen observeren. Na een uur meren we voor het eerst aan en inventariseren binnen afgebakende percelen. Krabben alom, een paar watervogels, meer niet, gezien de hitte. Elke beestje houdt zich schuil in de lommerd, ze zijn niet zo zot om nu rond te huppelen of te vliegen… Het water waarop we varen wordt breder. We naderen de oceaan. Gieren, reigers, fregatten, ibissen, zijn zowat de meest frequent geziene vogels, een ijsvogel laat zich even bewonderen. We houden een picknick op een plekje waar wat meer houvast is. Hier zit het vol met
mini-krabjes. “Komkom-krabben”, zo met één grote schaar, er is een bleke en een donkere variant. Bij de minste beweging verdwijnen ze in een holletje. Na een paar minuutjes komen ze dan terug boven. Ik zou hier gemakkelijk de ganse namiddag al lezend kunnen doorbrengen mocht ik een boekje bij hebben. We zetten terug aan en gaan de oceaan op, niet ver om dan zo evenwijdig met de kustlijn rechts te peddelen en even later terug aan wal te gaan voor opmetingen. Toch wel een zalige job. In het terugkeren moeten we wat meer kracht zetten om vooruit te komen. Maar ’t val best mee. Ze hadden gezegd dat er grote golven kunnen zijn maar die zie ik hier niet. Terug de rivier op is het zo kalm alsof er geen stroming is. We zijn veel sneller terug dan gedacht. Ik ben totaal gedesoriënteerd. Op een gegeven punt kunnen we helemaal niet verder. Wat nu? Ah, we zijn aan het vertrekpunt. En waar was dan die boom die dwars over de rivier lag? Hebben de kaboutertjes die weggehaald? Nee, ’t is het waterpeil dat serieus gestegen is met als gevolg dat we zoëven daar vlotjes over konden en voor ons niet meer verder kunnen door de al te laag hangende takken nu. Cris is terug in het huisje en ligt er jawel, te maffen. Ze heeft wel veel percelen (parcella’s) afgewerkt en is tevreden. We rijden zo terug naar het hotel waar Vincent gewoon heeft liggen luieren. Wij hebben honger en gaan naar het restaurant. Vincent gaat mee maar gaat niet akkoord dat we naar hetzelfde restaurant gaan als gisteren. Da’s tegen zijn principe. Na een dag alleen te zijn heeft hij nood babbelen. Lap, hij begint met Belgenmoppen in het Frans, te moeilijk om te vertalen en te vertellen in het Engels. Dus ben ik dubbel slachtoffer, ik ben Belg en de enige die hier Frans verstaat. Het eten is zowat hetzelfde als gisteren, wel iets uitgebreider. En met een schweppes tonic, ik laat de guaranadrank even voor wat het is. Voorts wordt er ook een cachaça gedronken. Een drank op basis van maracuja (passievruchten die ze hier in een groter formaat hebben dan het mij vertrouwde). 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
14 Vrijdag 5 december 2008: 2008: 8/24 Iets na 7 ’s ochtends verlaten we het hotel met zijn zwembad dat nog steeds niet gepoetst is. Geen erg, ik ben hier niet echt om te zwemmen. Alles wordt ingeladen en we vertrekken terug naar het huisje waar de rest van het materiaal ligt. Ook een paar kooien moeten nog gecontroleerd worden. Deze keer ga ik mee. Gisteren zijn Alex en Marcelo nog even kooien gaan plaatsen na het kajakken. En zie we hebben geluk. Er is een possum in de val gelopen, blijkbaar komt die af op de ananas. Een lief beestje eigenlijk, maar wel met een lelijke naakte staart. Ah, heb ik dat niet nog al es gezien. Toen op mijn eerste avond? ’t Beestje is nerveus en paniekerig. Na een fotoshoot wordt het vrijgelaten. “Houdt u klaar want zal die richting uitlopen” zegt Marcelo. Cris en ik staan klaar. Ten djuu, ’t loopt de andere richting uit na een kleine aarzeling. Mijn foto’s trekken op niks, die van Cris zijn OK. Na nog wat gepalaver op het kantoor gaan we terug en kuisen de auto van binnen. Dat was echt wel nodig. Modder, laarzen en materiaal begon hier en daar rond te slingeren. Ook het huisje wordt nog geveegd en snel gedweild en dan zijn we weg. We rijden nog eens voorbij het hotel en blijkbaar moet er opnieuw gestopt worden. Is men iets vergeten? Geen erg. Ondertussen komen ons 2 blauwe vogeltjes bezoeken die op de rechterachteruitkijkspiegel komen zitten. We kunnen ze wel een volle 5 minuten bewonderen. Niemand durft te bewegen. Mijn camera ligt vanachter, ongrijpbaar. Alex kan wel foto’s nemen. En Vincent die net komt teruglopen ook. Eerst gaan we de mannen in Vega ophalen. Die werden telefonisch verwittigd en staan klaar om direct mee te gaan. Onderweg eten we in een restaurant net naast een afgedankt vliegtuig van Al Italia waar ‘pizzeria’ op staat. Een lange eind rijden en iedereen dommelt weer. De chauffeur mag de funny stories van Vincent aanhoren. In Florianópolis is het spitsuur als we daar aankomen, en ’t wordt aanschuiven. We passeren een gigantische reclame met Gustavo Kuerten die van hier is. We nemen afscheid van Mineira en Andrea. Even later van Alex. Morgen vertrekt die voor een 5-daagse natuurgids opleiding en daarna gaat die naar Ilha do Mel voor 2 dagen. Aan het pompstation nemen we afscheid van Cris die zegt dat ze volgende week wel eens naar het centrum komt. Ik kijk er al naar uit. Want ik weet dat volgende week ik alleen zal zijn of ging er toch nog een Braziliaanse vrijwilliger afkomen? Terug in het basiskamp. Alesandra heeft voor ons eten klaargemaakt: een pasta met stukjes palmboomharten, mini-eitjes en stukjes kip. Niet slecht maar ook niet fantastisch. Na een douche schrijf ik wat mails. ’t Loopt al tegen 11 uur aan en zie plotseling een spin van groot formaat langs de muur lopen. Pff, is dat even slikken. Snel afsluiten en gaan slapen. Even later in de slaapkamer, dat net naast het kantoor ligt en guess what? Die spin zit nu hier. Wat nu? Beginnen gillen? In de woonkamer gaan slapen? Allez, doe niet onnozel en kruip gewoon volledig in de lakenzak.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
15
16
Zaterdag 6 december 2008: 2008: 9/24
Zondag 7 december 2008: 2008: 10/24 10/24
Vandaag slaap ik wat uit. Loop ik wat rond in de tuin en ben niet echt van plan iets te doen. Op zaterdag en woensdag kan je hier de wasmachine gebruiken dus doe ik maar wat was nu. Ik neem foto’s van de omgeving. Observeer Tupi, de otter van het centrum. Ik ben hier voor otterspotting maar daar is nog niks van in huis gekomen. Volgende week zijn het otterspotting activiteiten, dat is me toch gezegd geweest. Maar eerlijk gezegd heb ik geen seconde spijt gehad van het programma van vorige week. ’t Was een aangename ervaring om met zo’n groep mee te werken. Vincent is naar de stad Florianópolis wegens een Frans filmfestival. Maar onverwachts is die om 8 uur ’s avonds terug. Zijn planning bleek gewijzigd te zijn en hij zag het niet meer zitten om na de film de bus terug te nemen.
Dit wordt ook een kalme dag. Vincent is aan het inpakken. Ik loop vandaag een paar keren naar Armaçao centrum. ‘ ‘t Is hier nu snikheet. Het telefoon/internet café is pas open om 2 uur, daar had ik niet opgelet dus heb ik al wat kilometers in de benen en dat bij 30 graden, pff, tijd voor een kokosdrankje in de Hiper Boms supermarkt. Een promojuf wil me een bepaald soort bier laten proeven, nee dank u.
Ik vraag de sleutels aan Junior van het poortje achteraan. Dat poortje geeft uit op het meer. Even gaan zwemmen. Ik word meteen aangevallen door muggen en overweeg om terug te lopen. Maar toch, eens dat ik in het water ben is het zalig. Tot waar er riet groeit, is het zo’n 1.40 meter hoog. Er is een kleine golfslag. Na een half uur ronddobberen en zwemmen keer ik terug. Angstvallig voor de muggen. Tiens waar zijn die nu? Verschwunden? Om zeven uur komt Marcelo samen met de kinderen Vincent ophalen om die naar het busstation te brengen in Florianópolis. Gezien ik niet echt iets om handen heb ga ik mee. Oeioei, wat een file. Als we hierin moeten aanschuiven haalt Vincent nooit zijn bus. Noodgedwongen beginnen we rechts te rijden op de kant voor een paar honderd meters tot groot jolijt van de jongste zoon die commentaar geeft alsof zijn vader Philippe Masse is en meedoet aan een autorace. Aan de volgende tweesprong houden we rechts en nemen een totaal andere weg, een stuk langer maar met bijna geen verkeer. Vincent wordt op tijd gedropt. Simone, Marcelo’s vrouw wordt opgepikt. Simone werkt in het weekend in Florianópolis. Ze kletst honderduit, haar volgen kan ik echt niet. In het terugkeren wordt er nog even bij de supermarkt HiperBom gestopt. De planning van komende week lijkt nog steeds niet vast te liggen.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
17 Maandag 8 december 2008: dag 11/24 Maandagochtend vergadering, maar dat is enkel met de staf van ekkobrasil: Frederico, Junior, Edouardo en Marcelo. Ik help Edouardo even mee met opkuisen van de kooien. Veel muggen en een stinkende bedoening. Winnie met zijn gevaarlijke tanden is toch wel een zot beest. Die loopt steeds zo zenuwachtig rond dat ik hem eigenlijk zou willen kalmeren. De kooien zijn groot maar toch. Het wasbeertje heeft een teek opgelopen. Edou haalt die eruit. Een geluk dat hij me niet vraagt dat te doen. De teek gaat in een potje en wordt later aan een veearts bezorgd voor verder onderzoek.
18 dat het goed is. Ook grappig is het gebruik van de verleden tijd voor iets wat nog moet gebeuren. Eens dat je het door hebt is het OK. Maar in het begin zorgde dat voor kleine misverstanden. De pakketten zijn bezorgd en wij gaan terug met de auto. Onderweg komen we een zoon tegen van João en Maria. Een eenvoudig leven, hier zo op een berg, geïsoleerd, met een paar akkers met maïs, cassave en andere gewassen. Terug beneden volgen we de kustlijn, in het water wat verderop worden er mossels gekweekt. Oesters hebben ze hier ook in overvloed. Vanavond wordt er vis gebakken. Edouardo had die eerder al gemarineerd in een mengeling van lookpasta, appelsiensap, peper, soja en nog iets dat ik ondertussen vergeten ben. Als ik zin heb in sla mag ik die gaan halen uit de tuin. Dat doe ik dan ook. Een lekker maal, de vis die we eten is dezelfde als de vis die Tupi eet. Smakelijk Tupi-tje!
Tegen 10 uur gaan we naar de stad Florianópolis. We gaan er voedselpakketten ophalen bij een NGO die bedoeld zijn voor de regio hier rond Armação. Veel is er niet aan maar ’t is wel een leuke rit. We moeten ook nog eens bij de garage langs waar het contact van de auto wordt hersteld. ’t Is gedaan met die schroevendraaier nu. In de garage drink ik tijdens het wachten een koffie en blader ik in een paar magazines: een Braziliaanse Elle en andere blaadjes, en nog een informatief blad. Misschien kan ik mijn zus wel een modeblaadje kopen later. Verschillende artikels weidden uit over de recente overstromingen hier in Santa Catarina: klimaatsverandering, bosontginning, wonen op plaatsen die overstroombaar zijn? Dat duurt hier wel in de garage ... ondertussen kon ik ook een stuk (banale) film meepikken. Terug buiten valt het op dat het behoorlijk warm is. Ik kan me al een beetje oriënteren, we zitten zo direct terug op de baan naar het zuiden. Onderweg wordt er gestopt bij een stoffeerderzaak. Marcelo heeft recent een VW kever (fusca) gekocht en is die aan het oplappen. Hij wil eens gaan horen wat de prijs is voor een nieuwe binnenbekleding van het dak. Het materiaal dat we mee hebben van bij de NGO: rijst, bonen, koffie, suiker leggen we eerst op stapeltjes eens we terug zijn in het centrum. Eerst worden 15 pakketten gemaakt. We vertrekken nu met de Mitsubishi pick-up, 4x4. De auto van Junior. Het VW minibusje kan de weg die we straks afleggen tot bij João Basket niet aan volgens Marcelo. ‘k Ben benieuwd. Een deel van de pakketten wordt aan een naburige school bezorgd, een ander deel aan João Basket. Het schoolbezoek is haast een blitzbezoek, bij João en zijn lieve madame spenderen we meer tijd. De weg ernaar toe vereist inderdaad een wagen met een zekere kracht. En een vierwielaandrijving lijkt geen overbodige luxe. De weg is steil, modderig en met stenen bezaaid, de aarde is hier rood.. Een prachtige omgeving. Een geluk dat Marcelo een goede chauffeur is in gelijk welke situatie. Hij heeft vroeger, voor deze job, en da’s ondertussen al 9 jaar geleden, een paar jaar als truckchauffeur gewerkt. We komen aan bij João en zijn vrouw. Ik kan opmaken uit het gesprek dat zij hartproblemen heeft. João is een knutselaar en binnen toont ie verschillende speeltjes in hout. Niet voor niks noemen ze hem hier João Balaio (Basket), ik koop dan ook 2 mandjes die ik denk mee te kunnen nemen. Ze zien er wel leuk uit, ik had bijna ook een vlecht look mee. Er worden ook nog trossen onrijpe bananen meegenomen. Zelf krijg ik 3 rijpe banaantjes in de pollen geduwd, weigeren is geen optie. Twee ervan eet ik meteen op, het derde leg ik in een mandje voor later. En van zijn vrouw, ik ben haar naam kwijt, maar voor ’t gemak noem ik haar nu maar Maria, krijgen we vers gebakken banaankoekjes, nog niet volledig afgekoeld, zalig. Ik koop hier ook nog 1 kilo cassavemeel. Marcelo beweert met zijn ‘ this is best’ dat je geen betere kan krijgen. Later heb ik door dat hij deze uitdrukking dikwijls gebruikt gewoon om te zeggen 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
19 Dinsdag 9 december 2008: 12/24 12/24 Ik help in de voormiddag Edou met het onderhoud van de kooien en de verzorging van Tupi en Winny. Winny? Nee, ’t Wordt Winnie. De eerste schrijfwijze doet me denken aan een goedkoop product van de Colruyt of GB. En daarmee doe ik oneer aan dit lieve beestje. “Zotje, allez blijf es stil staan voor de camera.” Ik ben nu al genoeg vertrouwd met hem dat ik hem mijn hand laat likken. Toch nog met enige voorzichtigheid, want die scherpe tanden zijn gevaarlijk dichtbij. Even later, zo tegen 10 uur, vertrekken we met 1 kano en 1 kajak voor meer observaties. Ik deel met Edou de kano; Marcelo zit alleen in de kajak. Die kajak is wel makkelijker wendbaar. We hebben hier wat materiaal mee, camera, verrekijkers etc. De bedoeling is vnl. een aantal shelters te controleren. Shelter 1 wordt door Edou gecontroleerd. Op naar shelter 2. Zalig, niet? Zo wat peddelen en wcmadam/meneer spelen. Als we otterstront zien nemen we die mee. Shelter 2, een otterstront van 2 dagen! Shelter drie, het water staat te hoog en het is te gevaarlijk om in de shelter te gaan. Verderop gaan we een riviertje op. Man, man, super gewoon, ‘t doet me denken aan Panokko. Een indianenverhaal van Anne De Vries dat ik als kind 2 of zelfs 3 keren gelezen heb. Niet Winnetou van Karl May die me inspireerde, in tegenstelling tot mijn moeder, hoewel ik het boek op latere leeftijd ook nog wel gelezen heb. We peddelen rustig voort en stoppen dan om te voet verder te gaan. De peddels en reddingsvesten worden apart in het struikgewas verborgen op zo’n 30 meter van de kajak en kano. 10 minuten te voet om dan aan de waterval uit te komen die Vincent en ik 10 dagen geleden niet vonden. Hier kunnen we rustig ons boterhammetjes eten en een duik nemen in het koele en verfrissende water. ’t Zit hier vol met kleine visjes. Enkel Edou slaagt erin een paar te vangen. Ik doe mijn best maar ’t draait op niks uit. De enkele visjes die we ondertussen hebben gaan de drinkpul in. Ik denk niet dat die hier straks worden opgedronken zoals dat met Nieuwjaar het geval is in Geraardsbergen, ik zou d’er in elk geval voor bedanken. We gaan terug en pikken de peddels en vesten op uit het struikgewas. Terug op het water en even verder op het meer merken we dat de golfslag is toegenomen. De wind is komen opzetten en we moeten harder peddelen. Marcelo in zijn kajak ondervindt geen probleem. In de kano is ’t iets anders. Af en toe komt er water in. We peddelen verder om naar shelter 4 te gaan. Maar daar geraken we niet zomaar. De kano maakt water en wordt onbestuurbaar. We reppen ons naar de kant. Kano leegmaken en verder. Na 30 meter is ’t 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
20 weer zo ver. Terug naar de kant. Er wordt besloten om te wachten. De wind die ondertussen is toegenomen en voor ons uit de verkeerde richting komt zorgt er voor dat de golven hier te hoog zijn. Ge moet u daar niks reusachtigs bij voorstellen maar zo een golfje van 50 cm is te veel voor die kano.” En hoe lang gaan we hier wachten?” “ Zo lang dat het nodig is.” Een uur later is de situatie slechter als voorheen. Tijd voor een siësta? Edou en Marcelo kunnen ter stond slapen, ik houd me ondertussen ledig met mijn camera. Zonder machete geraken we hier niet verder, de begroeiing is veel te dicht en te veel planten met scherpe randen en naalden, geen denken aan om daar in een short door te gaan. Uiteindelijk wordt er beslist om nog een poging te wagen. We kunnen proberen tot aan de riviermonding terug te gaan waar er een pad loopt. Alle bagage wordt goed vastgemaakt aan de kano, gelukkig heb ik die waterdichte zak mee van Ortlieb. Edou neemt nu de kajak terwijl Marcelo en ik de kano nemen. “De kans dat we kantelen is groot, zeg maar vrij groot, mmh zo’n 95%. Trek je vooral niks aan van de kano want die blijft drijven, de bagage hangt daar aan vast.” Reddingsvest wordt nog even gecontroleerd of die goed zit en daar gaan we. Kopje onder, na een paar tientallen meters. Edou mag de kano verder trekken terwijl we verder zwemmen. Nu maar hopen dat die zak echt wel waterdicht is of mijn camera is naar de vaantjes. Mocht er een ortliebgebedje bestaan dan had ik het al tientallen keren gepreveld. Op een rotsblok langs de oever dan maar zitten. En opnieuw wachten? Er zit niet veel anders op. Ik voel er veel voor om verder te zwemmen tot waar Edou zich bevindt en even te controleren of mijn camera die in die zak ligt te dobberen nog OK is. Oef, Marcelo stemt in. Uiteindelijk wordt er beslist dat ik de kajak neem en dat Marcelo en Edou de kano nemen met al het materiaal. We wagen nog eens een poging. En houden ons op zo’n 20-30 meter van de oever. Eens we ter hoogte zijn van de rivier zijn de golven een stuk minder en kunnen we rustig verder gaan. Ik kan de twee amper bijhouden en geraak steeds achterop. ’t Is veel verder dan ik dacht. Ondertussen zie ik een roofvogel met een vis tussen de klauwen overvliegen. Machtig! Eindelijk zijn we terug, ’t water is hier zo rustig dat wellicht niemand gelooft dat we aan de andere kan wat problemen hadden. Even later ervaar ik hoe heerlijk een douche kan zijn. Een verrassing. Er is een groep op bezoek, één lid daarvan is van Nederland, de rest zijn Zwitsers en een Braziliaan. En nog even later alweer een aangename verrassing. Cris is er! Samen met haar dochtertje. Ze heeft een doos bij met Ekos producten. Ik koop er een aantal en bestel ook nog 2 producten. Ideaal voor mezelf en om onder de kerstboom te leggen.
Woensdag 10 december 2008: 13/24 13/24 6.30 AM en Edouardo is er inderdaad al. We vertrekken direct naar een observatieplaats langs het meer. Na een kwartier, twintig minuten wandelen zijn we daar. We klimmen op een paar rotsblokken van shelter 1. Oude shit vinden we er. Op een paar meter van die stront nemen we onze positie in voor meer dan een uur observatie. Maar niks, niemendal. Turen en gluren. En de muggen wegjagen. Ik doe maar opnieuw mijn KW aan als bescherming hoewel ik me nog maar net had ingesmeerd met die antimosquito-gel. Er is een lichte golfslag, maar niks meer dan dat waar te nemen, af en toe een reiger of ibis die voorbij vliegt, een gier in de verte. Maar achter ons is er wel beweging en lawaai plotseling. Edou zegt me dat het toekans zijn. En gelijk heeft die want even 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
21
22
later met de rug naar het meer toe nu (zou er nu geen ottertje toevallig voorbij zwemmen?) zie ik daar een rare vogel met felle kleuren. Wel mooi! Snel mijn camera, net op tijd voor een kiekje. Als we terug zijn vertel ik Marcelo, die ondertussen de ontbijttafel klaarzette, dat we een toekan gezien hebben met knal oranje snavel. Die kijkt me wel vreemd aan. Die komen hier niet voor. Als ik later mijn foto nog eens bekijk zie ik inderdaad dat de borst oranje is en de snavel zwart. In de namiddag vertrekken we voor een 2-daagse naar het meer “Lagoinha do leste”. Edou toonde me deze ochtend waar het gelegen is. Ik installeerde maar even Google Earth hiervoor. “Voila, daar ga je kamperen.” Mmh, daar is niks te zien van kampeerterrein of zo. Ligt het aan de beelden die 2-3 jaar oud zijn, net zoals voor Itapoá waar de ontginning van het stuk jungle niet te zien is? We zien wel. Ik pak alles wat ik nodig denk te hebben voor 1 nacht kamperen. Een tent krijg ik erbij. We gaan met de VW 2 dorpen verderop. Blijkt dat Edou niet meegaat want die keert terug met de 4de persoon die nu chauffeur is. In de superette doen we een paar inkopen: pistolet, worst, kaas en wat drinken. ’t Wordt een wandeling van een dik uur. ’t Is puffend warm en het water dat we mee hebben is
Fregatten en andere vogels vliegen voorbij. En nu dalen, ai blijkbaar nog niet. Nog even en dan gewoon naar beneden richting meer. Goed 4 uur komen we aan. Eerst worden de tenten opgezet, maar raad es. Zoals ik al dacht op basis van de luchtfoto’s. Er is hier geen kampeerterrein. We zetten gewoon onze tenten op achter de eerste duin. Er zijn 5 andere mensen op dit strand. We lopen richting rotsen aan de rechterkant. Ik neem het pad boven, Marcelo klautert op de rotsen zelf. Met mijn schoenen aan doe ik dat best niet, ’t lijkt met te glibberig. Marcelo vindt sporen m.a.w. ottershit. Van 6 tot 8 zitten we aan het meer te observeren. Een zalige stilte, hier hoor je zelfs amper de oceaan, en zelfs het aantal muggen valt hier mee. Ibissen vliegen het meertje over, een reiger, een paar kleinere zangvogels en we spotten ook een paar zotte vissen die het water uitspringen. Maar waar blijven die otters toch? Rond acht uur keren we terug en sprokkelen we hout onderweg. Tegen 8.30 is het hier donker ook al is het zomer. Lange avonden zoals we in België kennen eind juni en begin juli heb je hier niet. Marcelo maakt snel een vuurtje. Even later kunnen we een stukje vlees er boven houden. ’t Begint te druppelen en we mogen ons nog haasten met eten. De regen is nu wel een spelbreker. Om 9 uur zit elk van ons in zijn tent. ’t Giet ondertussen. Hopelijk is die tent hier OK. Blijkbaar ben ik toch in slaap gesukkeld want plotseling schiet ik wakker en ’t eerste moment weet ik niet echt waar ik ben. Er is heel veel lawaai, niet van de regen maar van de golven, toch maar even de tent uit om te zien hoever het water komt. Ik ben er niet zo gerust is en een paar seconden later zie ik dat het een dwaze gedachte was. De oceaan ligt erbij zoals voorheen. Gezien ik nu toch klaar wakker ben blijf ik toch nog even op het strand, toch wel raar zo gans alleen, de maan komt soms een beetje door de bewolking…
Donderdag 11 december 2008: 14/24 14/24
al snel op. Geen nood, de drinkbus wordt bijgevuld met water dat hier langs de rotsen naar beneden stroomt. We bereiken een platform met een fantastisch zicht op Lagoinha do leste en de baai/oceaan, links en rechts een andere baai met dorp. Toch even uitrusten hier. Geen toekan of otter, maar het riviertje dat hier loopt is wel een corridor voor de otters. Dat hebben ze al kunnen merken. En” kijk daar, een spin.” ”Waar?” “Wel daar!” “ah iek. Shit, toch wel geen tarantula?”” Ja toch wel.” ‘k Ben toch tevreden dat ik hier mijn schoenen aan heb en dat ik hier op dat platform sta.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
Toch wel raar om zo direct aan het strand te zijn ’s ochtends. Er is een lichte bewolking maar ’t is droog en al behoorlijk warm. Even een kijkje nemen aan het meer voor het ontbijt dat wel een stuk simpeler is dan de andere dagen. De observatie levert alweer niks op. Na het ontbijt ga ik eerst even zwemmen in het meer. Gezien otters toch zoetwaterbeesten zijn dacht ik dat het water zoet zou zijn. Al gauw merk ik dat het even zout is als de zee. “Bwaarh!” Wel heerlijk, ondiep en ik zwem even naar de overkant om even te zien of er geen ottersporen zijn in het zand. Alweer noppes. Terug naar het rotsgedeelte van gisteren. Op blote voeten gaat dat gemakkelijker, toch opletten, want ’t laatste wat ik hier wil is mijn enkel omslaan. Aha, nog wat otterstront die Marcelo gisteren over ’t hoofd gezien heeft. ’t Is wel al oude. Alex heeft hier in september of oktober een heel goede waarneming gedaan van een otter die de baai overzwom, komende van het meer. Dat geluk is ons niet gegund. Enkel de shit. Daarnet een groene varaan mogen bewonderen die aan het zonnen was, de fregatten en gieren en ijsvogels vliegen hier rond. ’t Is echt wel klauteren hier, en even denk ik terug aan de Homem aranha 3 (spiderman 3) film die ik een paar dagen terug zag op tv. Gisteren in een doorn gelopen die ik er ’s avonds niet uitkreeg, te weinig licht hoewel ik mijn tikkina hoofdlamp gebruikte. Ik voel die nu toch een beetje zitten. Zowat op het verste en hoogste punt 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
23 vindt Marcelo een mooie zee-egel, een groene. Nog even genieten van het zicht hier en dan gaan we terug naar het strand. Tegen 11 uur vertrekken we: optie 1, dezelfde weg terug als gisteren en de bus nemen aan de superette. Of we gaan volledig te voet terug via de baai van Armação. Ik mag kiezen en kies optie 2. Maar er resteert me nog een zalig uur zwemmen in de oceaan. Ondertussen zijn er een paar dagjestoeristen al aangekomen. In mijn beste Portugees mag ik uitleggen waar het meer zich bevindt. Dat lukt me wel : ‘’200 meter em frente e na esquerda, là é a lagoinha. De nada, tchau.” (lees ze hebben me verstaan en liepen de juiste richting uit, of het correct Portugees is laat ik even in het midden). Tent opkramen en we gaan door. Eerst langs het strand, dan de helling op om dan aan de achterkant aan een andere baai uit te komen. In de verte zien we valken van hun tak maken, wellicht zitten ze met jongeren en dreigt er gevaar. De oceaan is mooi blauw, de lucht ook ondertussen.’t Wordt snikheet en ik ben blij als we in de schaduw kunnen lopen van de beboste helling. Marcelo stapt veel sneller en mag me geregeld opwachten. Gelukkig vindt die dat niet erg. We komen nu wel een paar mensen tegen, gisteren was dat niet het geval. Zelfs bekenden voor Marcelo. Een ervan is van het rafting team. (Nu weet ik nog niet dat ik die volgende week terug zal zien.) Eindelijk komen we aan in Armação. We hebben hier wel wat bekijks met onze rugzakken en kledij. Iedereen loopt hier immers rond in korte broek (de mannen) of bikini (de vrouwen). ’t Was een serieuze wandeling toch, op en neer, een pad soms van maar een voet breed, soms bezaaid met stenen en af en toe glad. Nu nog een dikke kilometer en we zijn terug. De bagage weegt door. Alles plakt van het zweet. We passeren bij Marcelo thuis waar beide kinderen thuis zijn. Een fris glas cola kan deugd doen. ‘k Had hier bijna liever mijn rugzak achtergelaten, allez hop nog een 10 minuten stappen en we zijn er. Ik leer een kortere weg kennen naar het basiskamp. Er staat niks meer op het programma voor de late namiddag. Me gaan verfrissen en een korte siësta, wat mails en ik ga mee om 7 uur naar het restaurant met Junior en Alesandra, Yaci, Frederico en zijn dochtertje dat echt heel schattig is maar wiens naam ik niet meer onthouden heb. Er kwam zeker een B in voor. Met de auto rijden we het strand op, dat mag hier, net tot de afbakening. Het restaurant is wel speciaal. ’t Hangt vol met briefjes, wel duizenden, allemaal kattebelletjes of krabbeltjes die neergepend werden. Junior is doodop, die was immers om 4 u ’s ochtends vertrokken om een nieuwe lokatie te zoeken op het vaste land voor het project. Hij wil een meer afgelegen locatie. Alesandra heeft een tatoe laten plaatsen op haar rechter bovenarm. ‘I love tatoes’zegt ze als ik vraag of het een echte is of een hennatatoe is. ’t Was me al eerder opgevallen dat zowat de helft hier van de bevolking, zowel mannen als vrouwen, getatoeëerd is. Er wordt voor iedereen vis besteld, met rijst, bonen, cassavemeel, salade. Lekker en dat smaakt zeker na zo een wandeltocht. Met een guarana laaf ik mijn dorst. De rest deelt hier twee flessen bier.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
24 Vrijdag 12 december 2008: 15/24 15/24 Niks bijzonders op het programma. Of toch wel. Niet echt gericht op otterspotting maar op de ecologische bewustwording van de gemeenschap hier in de omgeving. Er komen 2 klassen op bezoek, 1 in de voormiddag en 1 in de namiddag. Gezien ik wel vrij veel versta van wat hier gezegd wordt maar niet echt mijn mond kan roeren neem ik gewoon wat foto’s. Marcelo is de kinderen gaan halen met het minibusje. Alesandra geeft een uitleg op kleuterniveau over de otters en beestjes. Edou helpt de kinderen op het paard, Ohio, te zetten. ’t Is een mak beest dat zich laat doen, 25 jaar is die ondertussen.’t Wordt afgerond met een picknick op een dekentje: lekkere taart al zeg ik
het zelf. Ze zijn hier allemaal supervriendelijk en delen gemakkelijk in eten en drinken. Nieuwsgierig zijn ze ook wel. ’s Middags ga ik eten bij Nutri Lanches. Ook hier is het personeel heel vriendelijk. Ik schuif aan voor het buffet. Er wordt naar mijn naam gevraagd. “Oh wat een speciale naam en zo mooi.” Die persoonlijke touch zorgt voor een leuke bediening. Ik laat me verleiden tot het nemen van een extra zoetigheid. Ik zweer het, ’t glimlachte naar mij. Aan de kassa, waar ondertussen mijn duplicaatje beland is van mijn bestelling
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
25 wordt opnieuw mijn naam gevraagd. “En van waar ben je, oh da belgica.” I.p.v. wisselgeld vraag ik wisselsnoepjes. De namiddag is een herhaling van de voormiddag, een ander klasje een paar andere kleuterleiders maar hetzelfde scenario. ’t Is wel leuk, al die lieve snoetjes die door het raam kijken naar Tupi, de otter. Ondertussen de ganse dag aan het lopen denken of ik nu dit weekend wegga en zo ja waar naartoe. Naar Ilha do Mel , waar ik in het vliegtuig al over gelezen had of naar de watervallen van Iguaçu. Beiden zijn vrij ver, ik hak de knoop door en laat Iguaçu voor wat het is. ’t Is te doen met de bus volgens Junior. Zodra de kinderen weg zijn pak ik mijn kleine rugzak en prop erin wat ik nodig denk te hebben. Marcelo raadt me eigenlijk aan ’s ochtends te vertrekken, zijn vrouw neemt ook de bus om 6 uur naar Florianópolis. Ik laat zijn advies voor wat het is en rep me met een vodje papier in de hand met daarop de busnummers en bestemmingen gekriebeld naar de straat. Op de zandwegel kwam ik net nog een auto tegen met Fransen daarin die op zoek zijn naar de watervallen. Op dit uur? Hoe ze daar willen geraken met de auto is me een vraag. Te voet was het Vincent en mij niet gelukt, enkel met de kajak ben ik er een paar dagen geleden geraakt. Na nog beleefd te vragen van waar ze in Frankrijk zijn en nog wat blabla uit te wisselen loop ik verder. Wat een geluk, er komt net een bus aan! Ik had zo’n voorgevoel daarnet. In floripa zoek ik het kantoor van de Catarinese busmaatschappij en haal nog net de bus van 7.15, opnieuw dikke chance! 4 uur later zou ik in Curitiba moeten zijn. Oeps, geen lectuur bij en geen eten. Gewoon dan maar wat bladeren in de lonely planet. De rit blijkt 5 uur te duren 12.15 komen we aan. Oh jee, moest mijn moeder dit weten, ze zou niet content zijn. Er zijn 3 hotels vlakbij, de eerste is volzet, de tweede is goedkoop maar iets te louche, de derde is dubbel zo duur als de 2de maar lijkt me wel OK. Voor zo’n goede 60 real, ontbijt incl kan ik slapen tot 6.30.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
26 Zaterdag 13 december 2008: 16/24 16/24 Douchen, een uitgebreid ontbijt en dan richting station om er in toeristenklasse te sporen naar Paranagua. Een drukte van jewelste in het station en ik heb nog 15 minuten om een ticket te bemachtigen. Dat gaat hier nooit lukken. Ik word aangesproken door iemand die me een ticket wil verkopen. Ik vertrouw het niet en maak me er van af dat ik geen Portugees spreek, enkel Engels of Frans. Een minuut later is die persoon terug met een official die me uitlegt dat meneer zijn ticket naar Morretes wil doorverkopen. Ah nee dat pakt niet, ik moet naar Paranagua! Ja maar mevrouw, de trein vandaag rijdt maar tot Morretes, daar moet je verder met de bus. Ah bon, ok. 5 minuten voor tijd heb ik het vereiste ticket op zak. Ik kom naast een Braziliaan te zitten die het geluk heeft aan het venster te zitten. Aan de andere kant van het gangpad zitten een Noorse, 2 Kroaten en een Braziliaanse tolk. De Noorse dame vindt het nodig zichzelf voor te stellen en voelt zich meteen verbonden met alle buitenlanders en geeft luidruchtig haar mening, zowel positief als negatief, over de Brazilianen. Ik moet zo’n mensen niet echt. Een opluchting als de Braziliaan, João Paulo, me voorstelt aan het venster plaats te nemen omdat ik een fototoestel bij heb en hij niet. Hij blijkt een rechter te zijn van de hoofdstad Brasilia. Hij is even op reis, 3 dagen. Zijn Engels is erbarmelijk. Oh, mijn Portugees is geen haar beter. De gids is een vriendelijke babbeltrien. Ze tatert honderduit, zelfs de Braziliaanse tolk doet niet eens een poging om haar vertelsels te vertalen. De rechter naast mij had er ook genoeg van. De zichten die we hier links en rechts genieten zijn fenomenaal, watervallen, dammen, jungle, wilde hortensia’s en veel meer. Foto’s nemen vanuit een bewegend voertuig is niet simpel. ’t Trekt op niet veel. Iedereen krijgt hier een pakje met een knabbel en een drankje. In Morretes is het zoeken naar 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
28
27 de gewone lijnbus. Gezocht en gevonden. Een half uur wachten. Nog bijna een uur op de bus. En om 2 uur is er een boot naar het eiland. Toch nog even controleren wanneer ik morgen terug kan met de bus. Een vriendelijke ndelijke Braziliaan vertaalt mijn vragen en wijst me nog de weg naar de kade. 5 minuten later kom ik hem weer tegen, hij heeft ondertussen navraag gedaan en weet me te vertellen waar en hoeveel een ticket kost. Wat een service. ’t Bootje op. Toch maar rare geluiden. Er zijn genoeg zwemvesten aan boord. Even later valt de motor stil en de boot begint direct serieus te deinen op de golven. lven. En waar gaan we aanmeren? De wal is nog een eind ver. De bemanning vindt dat hier doodgewoon en ze doen de motorkap open. Even een kijkje nemen en we varen gewoon verder. Rond 4 uur meren we aan. Op zoek naar een verblijf voor de nacht. De zoektocht loopt niet gemakkelijk, alles lijkt volzet. En plotseling hoor ik mijn naam net op het moment dat ik een dame vond die een mondje je Frans sprak en me wou helpen zoeken. ’t is Alex die hier samen met zijn trainingsmakkers is. Alex blijkt wat verderop logement te hebben gevonden en volgens hem waren daar nog kamers vrij. De dame die een mondje Frans spreekt vergezelt me nog even en da dan strol ik nog verder. Hoewel ik eigenlijk al een ganse dag gezeten heb ben ik toch moe en tevreden als ik MariMar tussen de vele andere Pousada’s gevonden heb. Toch nog even verifiëren bij de enkel Portugeessprekende uitbater of hier wel een Alex logeert. Zelf weet die dat niet maar een dame op het terras bevestigt me dat er inderdaad een zekere Alex ingeschreven is. Voor 75 real huur ik een kamer met 4 bedden. Eigenlijk is dat voor een gezin of voor een groepje, gezien ik alleen ben komt dat wel duur uit. Ontbijt is wel inbegrepen, (café d’amanha) maar moet ergens anders genuttigd worden. Waar is me nog niet duidelijk, de man is eerder uit op een directe betaling. Bon, een zorg voor morgenochtend. Ben denk ik een half uur ingeslapen. Even het eiland verken verkennen en zien of ik Alex en zijn groepje nog vind. Onbegonnen werk. Nog even genieten van het strand en dan op zoek naar een restaurantje. Uiteraard neem ik vis, maar die is gegrild en gepaneerd, ook de garnalen zijn gegrild. Ik heb al beter gegeten en had h hogere ogere verwachtingen. En waarom geen caipirinha? De bediening is niet zo snel en ’t loopt tegen 10 uur aan als ik van tafel ga. Stikdonker en mijn hip lichtje heb ik in de kamer laten liggen. Even mijn camera halen en tot middernacht doe ik pogingen om de maan aan die achter de wolken schuilt op beeld te zetten. ’t Lukt niet echt zo zonder statief. Maar wel fantastisch om hier op het strand te zitten, er is een beetje wind, af en toe wandelen er kleine groepjes voorbij, de oceaan voor mij en honderd meter achter me ook water. Een paar eilandjes in de verte die ondanks het weinige licht toch zichtbaar zijn. Oei druppelt dat hier? ’t Is hier toch het honingeiland?
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
Zondag 14 december 2008: 17/24 17/24 Om 6 uur ben ik wakker door de hevige regen. Een echte stortbui. Gezien ik niet meer kan inslapen zet ik de TV op. Om acht uur ga ik ontbijten, bij het terugkeren zie ik Alex en zijn groepje. Blijkbaar zijn ze net terug van een feest en gaan nu slapen. Ze hadden me willen meenemen om 11 uur maar vonden me niet. Buiten zwemmen, op het strand liggen en eten kan je hier niet veel doen. En dat wordt dan ook mijn dagactiviteit. Was van plan om naar de vuurtoren te gaan (farola?) maar i.p.daarvan ga ik naar een ander strand waar er surfers zijn. Ik spreek nog met Alex af, die met zijn surfplank om 1 uur op het strand passeert dat we samen om 7 uur de boot terug nemen. Volgens hem is de laatste boot om 7, volgens mij om 5. In de namiddag verifieer ik dat nog eens en wat mezelf betreft, ik zit met een retourticket bij een maatschappij die een laatste terugvaart heeft om 5 uur. Nog een internetcafé binnen om mails en sms te versturen. Even Alex gaan waarschuwen via de uitbater. Blijkbaar is Alex er maar die ligt te maffen. Een kattebelletje achterlaten en me reppen naar de kade waar ik bijna als laatste de boot opstap. De motor sputtert ook nu, en de boot waggelt meer, ik voel me niet zo best en moet even denken aan Julie D. Content dat ik aan wal ben. De bus van 4 uur naar Florianópolis, zoals die vriendelijke gast me gisteren informeerde is al lang weg. ’t Wordt wachten tot 23.00. Dus nog een kleine 4 uur. ’t Worden toch lange 4 uren. Ticket gekocht voor 45 Real naar Curitiba, een directe bus naar Floripa is er niet meer. De rondjes die ik wandel rond de busterminus worden groter. Even dan naar de kerk op 300 meter van de bus. Zou ik even binnen gaan? Er wordt volop gezongen, mensen lopen binnen en buiten, er wordt gebeld. Een half uur hier op een bank is beter dan in het station. Bij donker keer ik terug. Nu even terug naar de kade? Er is een kermis en het volk stroomt toe. Toch letten op mijn bagage. De politie komt regelmatig langs. De sense unique komt vol te staan met links en rechts geparkeerde wagens. Op een bepaalde strook staat het vol met wagens met in hun koffer woofers van hier tot ginder. Ik trakteer me zelf op een kolf hete maïs met magarine. Toch te vettig,meer dan de helft krijg ik niet op. 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
29 Van maïs heb ik altijd snel genoeg hoewel het in het begin smaakt. Misschien lust een straathond wel de resterende helft? Een spies met kip en paprika vanop de barbecue. Kinderen zagen en klagen om op een of andere attractie te mogen zitten. Voorts geeft het hier een gevoel alsof ik in de jaren 50-60 ben terecht gekomen: de auto’s, de dates die jonge koppels hebben, het type kermisattractie… Ik laat de kermis voor wat ze is en zoek een bankautomaat. Heb nog welgeteld 15 R$ op zak. ‘k Loop ook nog 3 winkels binnen waar ik tevergeefs vraag naar een internationale telefoonkaart. Geld afhalen is geen probleem met mijn visa kaart, wat een luxe. Iets na 9, ik koop me nog een kippenpasteitje en een guarana, later loop ik terug naar die winkel om wisselgeld te vragen. De winkelbediende begrijpt het niet, ‘k had daarnet nog gezegd dat ik geen Portugees
spreek en nu vraag ik totaal correct wisselgeld op een briefje van 5 R$. Als de nood het hoogst is…, ik had immers het klein geld nodig voor de toiletdame te betalen. Het laatste uur wordt wachten op een bankje, zittend en liggnd en zittend... . .
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
30 Maandag 15 december 2008: 18/24 18/24 Aankomst in Curitiba om 1.15. Ik zie dat er nog een bus gaat naar Floripa binnen de 15 minuten. Tevreden dat ik tijdig aan de bus ben, ik dacht daar een ticket te kunnen kopen, hoor ik dat ik toch eerst via het kantoor nog een biljet moet kopen. 3 minuten later sta ik terug. Alles ging heel vlot. Toch wel vriendelijk personeel. Ik probeer de slaap te vatten op de bus, wat niet zo simpel is. Om 6.30 kom ik aan in Floripa. Even mijn tanden poetsen en me een klein beetje verfrissen. Opnieuw hollen naar het gewone busstation waar ik opnieuw geluk heb en 10 minuten later op de bus zit naar Dentro. Nog een keer wisselen van bus, je moet er blijkbaar niet voor betalen voor het tweede deel van de rit. Ik snap er niks van. Straks aan Junior of iemand anders dat es vragen hoe dat bussysteem hier in mekaar zit. Voor de wissel koop ik me een vleesballetje met ketchup. Niet het ontbijt van elke dag, maar bon. Als ik aankom aan de halte voor Nutri Lanches zie ik Marcelo’s zoontje. Blijkbaar wacht die op de schoolbus die even later inderdaad aankomt. Wel leuk,na zo’n weekend uit, mensen tegen te komen die je kent. Het zandweggetje en de weg binnendoor neem ik om even later terug aan de basis uit te komen. Net aan de poort kom ik Marcelo zelf tegen die met de jeep naar de garage gaat. Er staat vandaag niet veel op het programma. Het personeel van het project heeft vergadering in de ochtend. Ideaal voor mij om eerst Tupi te begroeten en dan wat te maffen. Zo om 11 uur douchen, ik voel me toch nog wat zombieachtig. In de late namiddag vertrek ik met Edou op zoek naar toekans. Voor mij is het nu Toekanweek. Maar stiekem hoop ik dat er toch een ottertje opduikt deze week. We nemen gewoon het pad langs het meer en stoppen een aantal keren om te luisteren en te observeren. De eerste stop werd de uitkijktoren. ’t Stikt hier van de muggen. ’t Is een marteling. Niks. Het begint te druppelen. Ik voel me niet zo schitterend. Edou is eigenlijk wel supervriendelijk en sleurt zelfs takken hout naar te natte of modderige oversteekplaatsen om het makkelijker te maken die te passeren. Het enige wat ik hier heel goed kan observeren is een ibis, die hebben gele voetjes. Prachtig! Maar scheisse, ’t begint hier echt te regenen. Oef! Muggen houden niet van regen. En ’t blijft regenen. Eens terug is Marcelo al aan het eten begonnen, spaghetti. De saus wordt voor het opdienen onder de pasta gemengd. Met zijn drieën eten we een smaakvolle spaghetti. Na het eten mail ik nog wat en kijk toch verschrikt op als het hier binnendrupt, ik hang aan de lijn met Manish en kan die met momenten amper verstaan door de regen op het dak. Telkens ik denk dat het niet harder kan regenen, doen ze er nog een schepje bij. Stop denken! In de slaapkamer drupt het ook een beetje. Mijn gerief op de kast leg ik maar allemaal in de kast.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
31 Dinsdag 16 december 2008: 2008: 19/24 19/24 Uiteindelijk ga ik op de sofa slapen in de open ruimte. Tot vijf uur ’s ochtends heeft het keihard geregend, daarna heb ik vast geslapen. Blijkbaar is Marcelo om 6.15 me willen komen halen voor de ochtendactiviteit maar toen die zag dat ik nog sliep is die maar alleen gegaan. Om half acht had Edou de ontbijttafel klaargezet. Eigenlijk wel een zalige bediening hier. Ik kan er nog een paar dagen van profiteren. Een pistolet met kaas en ham en een blaadje sla en daarna eentje met Doce con Leite, een lekkere zoetigheid. Een glas vers fruitsap en een milkshake met kokos. Even het materiaal voor straks klaarleggen. Edou en ik gaan een wandelpad volgen even verderop. Marcelo dropt ons met de wagen maar noodgedwongen vroeger dan gepland. Er is een gans stuk asfalt weggespoeld door de hevige regen van de voorbije nacht. Dan maar te voet. De microfoon en het materiaal om op te nemen, nemen we uiteindelijk niet mee, er blijkt een probleem met de batterij te zijn. En dat hebben de toekans door. Vandaag zijn ze van de partij. Dankzij Edou zijn opmerkingsvermogen. Ik had er al tien gezien, in gedachte, zozeer er op gefixeerd dat elke vogel die voorbij vloog, dicht of ver wel een toekan kon zijn. Meermaals bleek het een gralya te zijn, een zwart blauwe vogel die wel schittert maar denk ik tot de kraaiachtigen behoort. Na eerst ze te horen zien we ze daarna. Eerst één toekan dan een tweede. Prachtig. Elke paar honderd meters wordt er stilgestaan. Soms voor 10 minuten of een kwartier. Bij elke observatie wordt alles genoteerd. De positie, wat de vogels doen (zingen, eten, vliegen…). ’t Is warm en vochtig, bewolkt en af en toe miezelt het. KW aan KW af. ’s Middags eten we langs de kant van de aarde weg, net naast de prikkeldraad, ja dat hebben ze hier ook. ’t Is een onnozel plekje om te zitten maar wel met een schitterend zicht. Onderweg kwamen we nog een man tegen die met een paar werktuigen in de hand naar zijn akker trok. “Bom dia.” “Bom dia.” Werd er uitgewisseld. Edou maakt een praatje en legt uit wat we hier aan het doen zijn. ’t Kan de man weinig ‘schelen’. Later komen we nog iemand anders tegen die toch wel iets te veel cachaça op had. Ook aan hem legt Edou uit wat we doen, deze is wel meer geïnteresseerd en wil voornamelijk de verrekijker es uit proberen. In de namiddag passeren we vlakbij João Basket. Gezien onze drinkbussen leeg zijn en we toch nog een eind te gaan hebben vragen we of we die mogen bijvullen. João zijn vrouw, ik noem haar hier 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
32 gemakkelijkheidhalve opnieuw Maria toont een wonde aan haar arm. Ze hebben een hartoperatie uitgevoerd via de ader. Mmh? Ben niet zo zeker of ik alles begrepen heb. Ze ziet er niet zo goed uit, loopt rond met een gebreide muts alsof het winter is. João blijkt niet thuis te zijn. Maria biedt ons weer haar heerlijk, opnieuw versgebakken bananenkoekje aan. “Tchau e muito obrigada.” Ik weet nu dat ik haar nooit meer zal terug zien. We stappen verder. KW aan en KW af. Oei, wat is dat? De gieren komen massaal naar een weide. Een man weet ons te vertellen dat er een kalfje is waarmee het niet goed gaat. De gieren wachten aan zijn sterfbed. Even later zien we een toekan in een vrij kale boom zitten. Plots wordt die aangevallen door 2 kleine vogeltjes. We horen een tweede maar zien die niet tot die dan plotseling voorbij vliegt achter de eerste. Toekans lusten eieren en babyvogels, euhm kuikens bedoel ik, vandaar dat die 2 kleine vogels die ene toekan aan het aanvallen waren. We pauzeren nog verschillende keren op verschillende observatiepunten maar geen succes. De dag op zich was welk succesvol te noemen, 7 toekans gezien, al etend, zichzelf wassend, samen met andere soorten, bekogeld door een zelfmoordcommando kleine vogelouders, vliegend, roepend etc. … Hierbij verklaar ik deze dinsdag tot toekandag! Zo tegen 4.30 uur zijn we op de grote baan en doet Edou een telefoontje naar de basis. Marcelo komt ons straks ophalen. Busje komt zo. Dat dachten we. We vragen ons af waar die uithangt, na drie kwartier komt ie eindelijk af. “Er wacht jou een verrassing.” Meer krijg ik niet te horen. Wat kan dat zijn? We nemen nog een liftster mee. Ik had al eerder opgemerkt dat als er hier een “schoon ding” rondloopt de mannen hier snel commentaar geven. Stoppen voor haar en haar meenemen was totaal geen probleem. Ik had gehoopt te kunnen vragen even in Armaçao te kunnen telefoneren, blijkbaar nemen we een andere weg omdat de gewone weg voor een stuk onder water staat. En aangekomen op de basis, inderdaad een leuke verrassing. De milieupolitie heeft een tweede otter gebracht. Een vrouwtje. Ze zijn hier heel opgetogen, Tupi is namelijk een mannetje. Ze lopen hier al over van de plannen en ideeën. Een extra kooi, een extra vijver…Voor het avondeten zou ik tevreden geweest zijn met de spaghetti van gisteren, daar was nog veel van over. Maar bij aankomst troffen we een spaghetti-loze koelkast aan. ’t Wordt een stukje varkensvlees lekker gebakken in de pan met wat ajuin en paprika, aardappelpuree en sla uit de tuin. Mijn enige bijdrage tot hier toe aan het koken is de vinaigrette of de opsmuk van de sla.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
33 Woensdag 17 17 december 2008: 20/24 Deze keer ben ik wel tijdig op. Om 6 uur het alarm gezet. Het enige nuttige dat mijn gsm doet. Ik heb hier 3 netwerken maar geen van allen bieden me de mogelijkheid te telefoneren. TIM (spreek uit met een nasaal op het einde) is denk ik het meest populaire, of toch degene die de meeste reclame maakt. Een kwartier later ben ik gedoucht en klaar om de ochtendtrip aan te vatten. Niks te vroeg. We gaan deze keer naar de uitkijktoren hier even verderop. Meer dan een uur staan koekeloeren. Verschillende vogels gezien maar geen toekan. Pff, en dat allemaal in een wolkje van steeklustige muggen. Edou heeft ondertussen de ontbijttafel al klaar gezet. Ik heb honger, hoewel ik denk toch te moeten oppassen. Gisteren ging het iets te snel op ’t toilet. Voor alle zekerheid dan maar een immodiumpilletje ingenomen gisterenavond. Na het ontbijt heb ik nog een 2 uur om te pakken, mijn mails te lezen. ’t Wordt een 3-daagse uitstap. Vrijdag zullen we terug zijn. We zullen kamperen vlakbij de Cubatão rivier, op het vaste land. Ondertussen toch maar een tweede pilletje immodium genomen. Thuis zou ik dat niet doen. Maar zo vertrekken voor 3 dagen kamperen langs een rivier wil ik nu niet laten verpesten. Marcelo is nog drukdoende met het tweede ottertje en mag zich al reppen willen we om 10 uur vertrekken. Eerst gaan we bij hem thuis, hij moet nog zijn bagage ophalen. Zijn vrouw, Simone, gaat mee tot Floripa om er wat te shoppen en het geld dat ik vorige vrijdag gaf, 100 euro te wisselen. In het voorbije weekend had ze daar geen tijd voor gevonden. Er wordt onderweg 2 maal gestopt om iets praktisch te regelen. Dat ben ik ondertussen gewoon en ik heb er helemaal geen erg in. Oei, een probleem, de tenten zijn vergeten. ’t Wordt geregeld dat we dan maar in het gebouw van de raftingvereniging slapen. Simone stapt uit aan de busterminus in Floripa. “Vind je het niet erg als ik even langs de garage ga waar mijn VW kever opgelapt wordt? Dat is onderweg.” Mij goed. Ondertussen voel ik met niet zo best. Het ontbijt is nog niet verteerd denk ik. Als het even kan zou ik graag motilium willen kopen bij de apotheek. Gaan ze dat hier hebben? Marcelo informeert even bij een apotheek dichtbij de eindbestemming. Gelukkig, heeft die dat. Die heeft ook een glas water dus neem ik direct een pilletje in. Net zijn we opgebeld geweest en werd meegedeeld dat we om 2 uur meekunnen met een journalist en fotograaf die een artikel voorbereiden over de rafting activiteiten in Santa Catarina. Om 1 uur eten we iets. Ttz. ik eet van al wat op tafel staat 4 eetlepels: 2 el rijst, 1 el groentjes, 1 el saus van de bonenschotel en daar laat ik het bij. En een glas cola. We zullen straks wel zien of dit een wijze beslissing is. Dankzij dat laatste pilletje voel ik mijn maag niet meer. Aangekomen bij TDA rafting maken we ons direct klaar, we zijn er zowat gelijktijdig met die van de krant: Andrea en Rony. Van de jongste van het team krijgen we instructies hoe we in de boot moeten zitten en peddelen. 4 van het team gaan mee, Fernando, Keko, zijn zoon en nog iemand. Met 2 auto’s, alletwee dezelfde vweetjes, gaan we naar het startpunt, de boten liggen op het dak van de wagen. Aan een stokerij laten we die te water. Hier is het rustig en oefenen we het peddelen. Fernando is onze navigator en zit achteraan, Marcelo vooraan, Rony rechts van mij. Ze doen de boot kantelen, kwestie van te weten hoe dat straks eventueel aanvoelt. Ik word gewoon in de boot getrokken net als Rony. Ben niet zo zeker of ik dit op eigen kracht had gekund. ‘Piso’ is het belangrijkste, gewoon gaan zitten in het midden van de boot, de navigator doet de rest dan. 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
34 En daar gaan we…. Af en toe wordt er eens gestopt zodat de fotografe haar werk kan doen. Ondertussen is het hier beginnen regenen en is er geen toekan te b bespeuren. espeuren. Marcelo heeft er één gehoord en die merkt later ook nog een otterstront op. Ik doe mijn best maar ben toch teveel gefocust op het aanboord blijven dat ik niet echt meer een oog of een oor over heb voor de waarneming van toekans of otters. ’t Was een ware belevenis! En ik voel me beter. Een thee en een koekje lust ik wel. Met de auto rijden we even tot Caldas da Imperatriz. De lokale ‘Spa’. Er zijn hier warmwaterbronnen in dit oud-vulkanisch vulkanisch gebied. We betreden de 100 , of hoeveel waren het er ook weer, treden om zo te kunnen genieten van het uitzicht.
Even na 6 uur beginnen we de film “batman, the dark knight” te bekijken. Ze hebben hier die DVD gehuurd en willen die zien. Voor 9 uur moet die immers terug. Marcelo moet nog ’t een en ’t ander regelen. gelen. Projeto Lontra en de TDA raftingvereniging helpen elkaar en regelen samen een aantal zaken. Echt rustig kijken lukt niet. Er wordt dan maar beslist de DVD een dagje langer te huren en eerst iets te gaan eten. Er wordt een gewone dagschotel besteld. De nacht doorbrengen in een raftinglokaal is es iets anders. De mannen slapen in het lokaal waar het materiaal bewaard wordt en waar de kleren liggen. Gelukkig dat zij daar slapen, het rook er onfris en te veel naar zweet. Ik slaap in de centrale ruimte, waar aar een toonbank is en waar er deuren zijn naar het onfrisse lokaal, douche/toilet, de kamer achteraan, een bureau en inkomhal. 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
35 Donderdag 18 18 december 2008: 2008: 21/24 ’s Morgens ontbijten we bij een panificadora (een bakker?) winkeltje. Eigenlijk zoiets als de ‘prima’ maar dan met een toog met vers gebakken brood en 3 tafeltjes waar je een ontbijt kan nuttigen. Gewoon een pistolet met ham en een koffie, bij gebrek aan thee. Vandaag gaan we een berg op. Meer dan 1000 meter is ie. ’t Is nog maar 8 uur en behoorlijk warm. Vanop de brug zagen we op de oever de voetsporen van een capivara. Dankzij de sticker op het dashboard van de wagen weet ik welk beest dat is. We nemen de auto tot het vertrekpunt van een pad dat ons boven op de berg moet brengen. ’t Is puffen. Er loopt een hond mee. Een herdershond. Die hond vergezelt Marcelo al meer dan 2 jaar op zijn bijna maandelijkse tocht. De hond komt steeds smeken om geëntertaind te worden. ’t Stokje is nog maar net weggegooid of ze staat er al terug met van die echte hondenogen waar je moeilijk nee kunt tegen zeggen. Ik dacht dat we haar na een paar hekjes die we op het pad tegenkomen wel zouden kwijt spelen. Niks is minder waar. De hond blijft bij ons. Net als voorbije dinsdag wordt er regelmatig gestopt voor observatie. Maar er is geen toekan te bespeuren. Tegen de middag zijn we nog niet zo ver geraakt en de bergtop is nog heel ver. Eigenlijk is dat ook geen doel. De top ligt op 1150 meter, ’t Is snikheet en boven zijn er toch geen toekans, enkel een mooi zicht op de omgeving. Dan geef ik vandaag toch de voorkeur aan observeren. We gaan niet verder dan het observatiepunt aan de hut, een houten kotje waar je in nood kan koken. ’t Wordt door verschillende mensen gebruikt en er ligt allerlei materiaal en zelfs een paar tijdschriften om de tijd te doden. Proper is het niet echt, maar in tijden van nood kan het gerief hier wel dienen. We hebben een picknick mee dus geen nood voor ons. De hond lust ook wel iets, en die smekende ogen daar kan je niet aan weerstaan. In de namiddag keren we op het gemak terug. De hond gaat terug mee naar beneden. We komen aan het etablissement Café do Tabuleiro.
Een campari met ijs, mmh ja geen slecht idee, maar eerst toch een guarana-drankje om de eerste dorst te lessen. Toch een zalige job dat die Marcelo heeft, ik benijd hem. De hond is van de uitbaatster van het etablissement en zegt dat ze 7 puppies heeft. Ze zei dat niet zomaar maar hoopte dat we misschien iemand kennen of zelf een puppie meenemen. Eerst even zien. Schattig zijn ze! Ik ben direct verkocht maar zit met een praktisch probleem. Marcelo is blijkbaar ook direct verkocht en gaat voor het enige zwartje dat hij zegt morgen mee te zullen nemen. Terug bij de TDA rafting 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
36 aangekomen wordt er wat gediscussieerd bij een kop maté en een koekje. Veel valt er niet meer te doen en we besluiten een paar honderd meter verderop te snookeren. Oh jee. Ik had me liever achter een keu verstopt. Mijn snookervaardigheid is nougabollen waard. Na een partijtje en een grandioos verlies laat ik het spel voor wat het is. Er wordt beslist een tweede film te huren. Gallaghan (of zoiets), een komedie die best mee viel ondanks verschillende voorspelbare scènes. Met de rafting TDA team en de leden van een andere rafting vereniging verderop in de straat wordt er samen gegeten in hetzelfde restaurant. ‘k Denk even terug aan Vincent die tegen het principe was 2x in hetzelfde restaurant te eten, wellicht achter elkaar, want zelf was ie in 3 weken tijd een paar keren naar Nutri Lanches geweest. Marcelo moet lachen en besluit gewoon met ‘Crazy Vincent…’.
Vrijdag 19 december 2008: 2008: 22/24 22/24 Ipv de GLS (Gay Lesbian and sympathisants) te ontvangen gaan Keko, zijn zoon en Fernando mee naar Armaçao. Ze besluiten te ‘surfen’met de boot op zee, door de branding te geraken. ’t Is een training. Eerst hebben we na het ontbijt dat we nuttigden in de panifi*dingskes, net als gisteren, een hondje gaan ophalen, wat zeg ik? Één? Nee, twee. Marcelo had zijn broer gecontacteerd en voila, eentje voor hemzelf en eentje voor zijn broer. Bij aankomst een kleine teleurstelling. Het zwartje is gisterenavond zelf nog door iemand meegenomen. Later onderweg moet een puppy overgeven, jakkes dat stinkt. Arm drommeltje, zo weg van de mama en dan nog wagenziek worden. Ah een leuke verrassing, ze hebben blijkbaar Alex gecontacteerd en die gaan ze zo meteen ophalen. Ik ben heel blij Alex nog te zien, vond het sneu dat ik een andere boot nam dan hij voorbije zondag. En straks zie ik normaal gezien Cris ook nog. Marcelo gaat niet mee raften, die moet nog een rapport schrijven en nog andere zaken regelen. Dus met Keko zijn zoon, Fernando en Alex en 2 jongens van hier gaan we te water in de eerste baai van Armacao, om dan een baai verder terug op het strand te komen. Veel bekijks. Je ziet hier niet elke dag een paar onnozelaars met reddingsvest en helm op in een raft komen aanvaren. Hier op het strand komt er een vrouw bij die meedoet met sessie 2. Even uitblazen om dan een paar keren met tussenpauzes door de branding te proberen raken. Gewild of ongewild, we slaan verschillende keer van boord. Dorst en honger dat ne mens krijgt daarvan. Een pint (een glaasje skol, lees ‘tafelbier’) en een lekker hartig belegd deegje. Alex gaat terug, ook hij moet nog een rapport afwerken maar hij liet zich makkelijk verleiden, ook al was hij in de vroege ochtend al gaan surfen, tot deelname aan de raftingsessie. In de late namiddag keren we met de boot terug naar het strand dichtbij Nutri Lanches (mijn referentie). Het stranden is het moeilijkst, ’t lijkt het best uit de boot te springen en al zwemmend naar het strand te gaan. De boot kantelt zoals voorspeld en ’t wordt een krachttoer voor de mannen om die aan ’t strand te krijgen. Zelf heb ik eerder het gevoel door de zee op het strand gesmeten te zijn. Rap douchen en dat zand zien kwijt te raken voor ik Cris zie, blijkbaar wachtte ze al van 3 uur op mij, hoewel er helemaal geen uur was afgesproken. Ze heeft de producten bij die ik bestelde op de combi-set van 3 zeepjes na. Een andere set zeepjes is ook wel OK voor mij. Ik ga haar missen, we hadden, of ik toch in elk geval, een fijne week beleefd samen tijdens de consultancy dagen. Marcelo , Simone en hun jongste zoon lopen hier ook rond. ’t Loopt hier op zijn einde. Ik schrijf nog wat mails en eet een pizza die Alesandra klaarmaakte (uit de diepvries). Het groot verlof begint hier en de meesten beginnen voorbereidingen te treffen voor kerst. Ook ik ben morgen van plan nog wat koopjes te doen in Floripa.
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
37 Zaterdag 20 december 2008: 2008: 23/24 Edou loopt zoals altijd rond en rent om iedereen te helpen, in de tuin, voor de dieren, het oppakken van de telefoon, uitleg geven over dit of dat, oppassen op Yasse met momenten. Een serieuze werkkracht die allerlei kleine prutsen doet die de rest vergeet en steeds klaar staat om te helpen. Junior gaat met de familie een dagje naar het strand op het zuiden van het eiland. Even later is Marcelo ook van de partij, die wacht op een betaling van zijn loon om dan zijn auto te kunnen ophalen van bij de garage. Gezien die garage toch vlakbij Floripa is verkies ik samen met hem de bus te nemen. Geen probleem voor hem. Maar eerst moet die thuis nog iets ophalen en dan blijkt dat het rapport van de oudste zoon moet opgehaald worden op school. Gezien zijn vrouw in het weekend werkt moet hij dat eerst nog doen. Ik loop dan maar mee. Bij de school aangekomen blijkt dat er een foutieve communicatie is geweest. De zoveelste ouder die er staat om het rapport van zijn kind op te halen. “Kom maandag terug, dan zal het klaar liggen.” Dan wordt het wachten op de bus. Blijkbaar hebben we er net een gemist, elk half uur is er een en we wachten al 25 minuten. Als je weet dat de garage sluit om 12 en de rit ernaartoe makkelijk een uur duurt en weet dat het nu al 11 uur is dan zou iemand als het ware oplopen van de zenuwen en inwendig vloeken, niet? Ja toch! Allez, ik toch een beetje. Dan maar in Floripa een taxi nemen naar de garage. We komen net voor 12 uur aan de garage en wat blijkt: die garagist zit nog op zijn dooie gemak te werken. Net wil Marcelo betalen als ie merkt dat de voorruit er nog niet in zit. “Ach geen probleem, ik ging dat net nu doen.” Om half één zijn we door, een verwondering rijker, en even later sta ik aan de busterminus van Floripa na een ritje in een oldtimer kever (1976): VW Fusca (azul) met nieuwe (occasie)zetels, dakbekleding, én een voorruit. Geen radio, maar dat is geen probleem. Marcelo praat gemakkelijk, zijn mixt van Engels doorspekt met Portugees en soms Spaans zal ik missen. Als zijn vrouw Simone mee is dan babbelt die honderduit en heeft ie geen nood aan een radio, denk ik. Op zoek naar een hangmat, een hammock in het Engels en een Rede in het Portugees. Had Junior wat raad gevraagd op wat je moet letten als je een hangmat koopt. Heb hier 5 winkels aangedaan maar zonder succes. Ondertussen de dorst gelaafd met vers kokossap, jammer dat ze hier het vruchtvlees er niet uithalen. Later vers suikerrietsap met het sap van een limoentje. ’t Is raar en zot om hier kerstkoopjes te doen bij 30°C, kerstmannen te zien in de winkelstraten en besneeuwde belettering op de ramen: Feliz Natal! Geen hangmat, dan maar eerst zien of ik postzegels kan vinden. Zaterdagnamiddag, het kantoor is gesloten. ’t Zit niet mee, eerst dan maar postkaarten kopen die ik morgen hopelijk in de luchthaven kan posten. Ik had postkaarten gezien in de busterminus voorbije zondag, dus loop ik even terug. Onderweg zie ik oorringen die bij mijn zus passen, vraag me niet waarom, wit en frivool. Ik koop ze van een heel vriendelijke verkoopster. Terug in het centrum. Heb een short en wet suit (t-shirt), of dat echt praktisch, ik denk het niet bij nader inzien, gekocht voor Manish. Zelf koop ik me een zonnebril, rijkelijk laat maar uiteraard kan die later dienen. Heel vriendelijk en veel personeel in de winkels. Of ze hier altijd met zoveel zijn weet ik niet, ’t kan best zijn dat het is wegens de grote drukte nu. Verschillende keren wordt direct naar mijn naam gevraagd, daarna spreken ze je constant aan, een persoonlijke service bij je aankopen. Een gearrangeer van je welste als ze merken dat ik geen Portugees spreek, maar ze vinden wel altijd iemand die een mondje Engels spreekt. Door de hitte heb ik geen honger maar des te meer dorst. Een maxi glas suikerrietsap gaat er gemakkelijk in. Ik koop in een supermarktje twee mate-kalebassen, voor wie die bestemd zijn weet ik nog niet. Voor een hangmat moet ik op het strand zijn volgens een winkelierster. Dan maar terug met de bus. Tegen 5 uur ben ik terug, zet ik mijn spullen af en stap ik door naar het strand, onderweg vraag ik in verschillende winkeltjes of ze een hangmat verkopen. Nee, waar zijn die dan wel te verkrijgen? Op 2 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
38 plaatsen probeer ik naar huis te bellen, ’t wil niet meteen lukken. De persoon bij plaats 1 kent me ondertussen al. Jammer het lukt niet, dus ga ik noodgedwongen op zoek naar een andere plaats waar ik kan bellen. Bij poging acht krijg ik verbinding en laat ik een voicemail achter. Op het strand zouden er verkopers zijn die hangmatten verkopen, normaal gezien vind je die ’s ochtends. ’t Is nu bijna 6 uur ’s avonds. Morgenochtend een poging wagen? In een van de souvenirwinkels koop ik een T-shirtje, 2vissen in stof die dienen om plastiekzakjes in op te bergen en 2 mini wikkelrokjes, eentje voor mij en eentje voor mijn zus, een knal geel en een lichtgroen. In de Hiper Bom koop ik nog iets te eten en te drinken. ’s Avonds pak ik alles in wat al ingepakt kan worden.
Zondag 21 december 2008: 2008: 24/24 Direct douchen en naar de uitkijktoren. Ik verblijf er zo’n half uur en neem de laatste foto’s hier en op het domein. ’t is stralend weer. Een strakke blauwe hemel, geen wolkje te bespeuren. De temperatuur stijgt. Ik wil nog even de oceaan zien dus loop ik tot het strand en geniet van het geruis van de golven, op de plek waar we eergisteren door de zee op het strand werden gesmeten en waar ik 3 weken geleden het gezelschap had van voetballende kinderen. Toen was er een strakke eerder frisse wind. Nu is het bakken in de zon, er zijn al een paar zonnekloppers op het strand. ’t Wordt me te warm en ik zweet me al een ongeluk. Ik had ergens nog
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
39 gehoopt hangmatleurders te zien, maar neen die zijn er niet. Om half tien neem ik een ontbijt bij Nutri Lanches (mijn laatste “overdosis of health”). Ik laat me verleiden tot een lekker stuk chocolade bolo met nootjes. Tevens doe ik nog een paar inkopen: rijst, zongedroogde tomaten, bananensnoepjes, brownies,… Nu nog even bij de Hiper bom langs voor de allerlaatste inkopen. Op de baan kom ik Jeves tegen, de jongste zoon van Marcelo. Die vraagt me verbaasd of ik toch naar de luchthaven gaat want zijn vader is al aan het wachten. Eerst toch nog doce de leite, ‘trink’limoenpoeder, een papaya, … kopen. Alles gaat in de rugzak, ik wil immers het valies niet meer opendoen. Van al het rondlopen dan toch nog even douchen voor ik de terugreis aanvat van bijna 24 uur. Junior, Alesandra en de kleine Yasse zijn er momenteel niet, Edou zie ik ook niet. “Saluut Tupi en otterzonder-naam.” We moeten door, Marcelo wil eerst Jeves ophalen omdat die dolgraag mee wou naar de luchthaven. Dat verklaart waarom Jeves me daarnet
40 dagen. Marcelo heb ik zowat elke dag gezien en hem zal ik zeker missen. Eigenlijk de ganse omgeving, of laat ons zeggen het eiland Ilha de Santa Catarina en bij uitbreiding de staat Santa Catarina, met zijn bergen, zee, strand, watervallen, meren en wouden en de mensen van Ekko brasil die een ecologisch bewustzijn stimuleren. De laatste kiekjes vanuit het vliegtuig. In Sao Paulo regent het lichtjes en het is bewolkt. 5 uur wachten waarvan ik 1 uur aan kaartjes schrijven besteed, drie kwartier in de rij staan om in te checken ook al was het een speciale rij voor diegenen met enkel handbagage. Ik had nog dolgraag een taart gekocht net zoals ik er eentje meenam uit Feldkirch, Oostenrijk voor mijn mam haar verjaardag in de voorbije zomer. ’t Lijkt niet te lukken, nog even met de taxi naar het centrum? Mmh, meer dan 100 real enkel voor het vervoer, dat wordt dan wel een heel dure taart. Ik sta in de rij om naar de paspoort controle te gaan als ik merk dat ik mijn zonnebril niet meer bij heb. Net op tijd terug in de toiletten waar ik haar op een boordje achterliet. Terug in de rij gaan staan, iemand neemt haar poes mee op reis. De vlucht heeft een vertraging die bijna oploopt tot een uur. In de taxfree een paar flessen drank en een fles olie met pimentjes gekocht. Ik zie hier dezelfde zeepjes en oliën die ik van Cris kocht. Ah dezelfde prijs! Ah nee, alles staat hier in dollar te koop en niet in real, dus ’t is hier 3x zo duur. Op de vlucht zit ik na wat geharrewar en doorschuiven naast twee dikke zussen die voor de eerste keer het vliegtuig nemen. De filmkeuze is niet fantastisch, Will Smith in een of andere actiefilm die zichzelf herhaalt en eentje over een racer.
Maandag 22 22 december 2008: 24 en ne klets
enthousiast aansprak op straat. Met zijn 11 jaar is hij zeker niet op zijn mondje gevallen. Als ik hem vraag naar de hond glundert hij. Hij heeft een naam mogen kiezen: Lara. Om kwart na twaalf zijn we aan de luchthaven. Ruimschoots op tijd. Toch wel raar, in de voorbije 3 weken heb ik verschillende mensen leren kennen. De ene leer je maar kortstondig kennen, de andere voor een paar
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
Na een slaap van 5 uur kijk ik naar In Bruges, jammer het einde is voor later, we landen op Schiphol. Ik haal net de TGV naar Antwerpen die met een slakkengangetje zich voortbeweegt. In Antwerpen neem ik verkeerdelijk een boemeltrein naar Gent, dan maar terug eruit in Sint Niklaas om dan 10 min later een snellere trein te nemen. 10 °C, behoorlijk fris, maar ’t valt mee en ’t had erger gekund. Even later komt thuis een aannemer, mijn hoofd staat er niet echt naar. En ik had nog beloofd een verslagje door te sturen. Zo tegen middernacht is het klaar en verstuur ik het, ik ben weer, na even een dipje, klaar wakker. Mijn verse papaja was papajamoes geworden in mijn rugzak…
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 13 – 14 – 15 – 16 -17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24
41 Sequel Ik vind de memorystick waarop ik alle foto’s backupte niet meer, alles meermaals doorzocht. Alles van de laatste 24 uur nog eens laten afspelen voor mijn ogen. Waar kan die nu liggen? Of naar beneden gevallen van de uitkijktoren, of bij het inpakken is er iets misgegaan, dus ligt die daar nog op de kamer? Of heb ik dan toch tijdens de vlucht van Florianópolis naar Sao Paulo dat zakje nog opengemaakt van mijn cameratas…? Ondertussen ken ik een paar softwareprogramma’s voor arme drommels zoals ik die hun digitale foto’s wissen en hun backup kwijtspelen. De foto’s van dag 1 tot en met dag 5 zijn weg! De rest heb ik. Sturen ze me een cd met de paar foto’s die ik daar achter liet op de pc? Postkaartjes zijn meer dan 3 weken onderweg, hoewel ik ze in de luchthaven postte een paar uur voor mijn vertrek. Ik eet ’s ochtends, als het even kan, een boterham met doce con leite.
Sequel •••
