Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Projectplan Moeder en Kindzorg Binnenland Vogelkop Vogelkop (Senopi, Kebarvallei) West Papoea, Indonesië
1
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
1
Inhoudsopgave
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Inhoudsopgave..................................................................................................... 2 Voorwoord ............................................................................................................ 3 Inleiding ................................................................................................................ 6 Het project............................................................................................................ 7 Doelstelling van het project .................................................................................. 8 Organisatorische context project ........................................................................ 11 Korte organisatorische analyse .......................................................................... 13 Organisatie project in West Papoea ................................................................... 15 Aanpak in Nederland.......................................................................................... 16 Kosten ............................................................................................................. 17
Bijlage 1: Gedachtegoed SDSP ............................................................................... 19 Bijlage 2 Millennium Doelen .................................................................................... 21 Bijlage 3 ................................................................................................................... 22
Fotomateriaal: Maartje Geels, 2004
2
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
2
Voorwoord
De kindersterfte in Papua Barat (West Papua), het voormalige Nederlands NieuwGuinea, is ongekend hoog. Volgens zendelingen en missionarissen sterft in de buitengebieden 20 tot 50 procent van de kinderen voordat zij vier jaar oud zijn. Alarmerende cijfers waarop de Stichting Duurzame Samenleving Papua Barat (SDSP) de aandacht wil vestigen. Het officiële kindersterftecijfer ligt op 10% maar is echter gebaseerd op de door de overheid registreerbare gebieden. Drie vierde van de inheemse Papuabevolking woont nog in het binnenland, daar waar registratie niet of nauwelijks mogelijk is. De hoge kindersterfte wordt vooral veroorzaakt door een gebrek aan medische zorg en goede voorlichting. De inheemse bevolking blijft daarvan verstoken. Regering , Christelijke kerken en hulporganisaties zijn tot nu toe niet in staat de verre buitengebieden structureel en tijdig hulp te bieden. Het politieke tij voor hulp aan deze gebieden begint te keren. Kerken in Indonesië willen een rol in de hulpverlening vervullen, maar hebben steun van buitenaf nodig om op gang te komen. De SDSP reikt vanuit Nederland de helpende hand om de hoge kindersterfte in Papua Barat tegen te gaan. Politieke situatie 1. De huidige regering van president Yudhoyono wil in navolging van Atjeh de situatie in Papua Barat verder normaliseren. Drie elementen zijn hierbij van belang: a. Komen tot een vreedzame oplossing via een politiek dialoog (De rol van de ingestelde Dewan Adat Papua (DAP), de inheemse Papua Raad, is hierbij cruciaal). b. Verbetering van de rechtszekerheid van de Papoea`s. c. Eerbiediging van de mensenrechten en welzijn voor de Papoea`s. 2. Het beleidsplan 2006–2010 van de Nederlandse regering geeft aan: a. Steunen implementeren speciale autonomie wet. b. Nederland zal zijn steun aan Papua via multilaterale kanalen (Wereldbank, Unicef en NGO’s) voortzetten. c. Vooral het maatschappelijke middenveld dient hierbij gesteund te worden. De rol van de kerken voor het Christelijke binnenland in de sfeer van gezondheid en onderwijs is van wezenlijk belang. 3. De Verenigde Naties hebben zich ten doel gesteld in 2015 de kindersterfte terug te dringen t.o.v. het niveau 1990. Indonesië is op weg deze doelstelling te halen, zo blijkt uit een onderzoek. Uit de officiële cijfers van de regering van Indonesië blijkt niet de underdog-situatie van het overgrote deel van de (berg-) Papoea’s. 4. Een forum van godsdienstige leiders van hindoeïsme, islam en christelijke kerken en leiders van NGO’s in Papua heeft een statement gestuurd naar de regering betreffende een situatie in Assue-Etsi. Hun eis is:”Stop met het uitroeien van onze broeders”. 3
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Belangrijke conclusie uit deze actuele gegevens is dat punten beschreven onder 1.c. en 2.c. naadloos op elkaar aansluiten.
Problemen bij hulp voor buitengebieden zijn ondermeer: • • • • • • • • • •
Slechte bereikbaarheid binnenland. Gevoerde politiek tot nu toe. Het minimaliseren van de inheemse bevolking in de buitengebieden is moeilijk te bewijzen vanwege het blijvend ontbreken van deugdelijke officiële gegevens. Corruptie en bureaucratie binnen overheidsorganisaties, en soms ook bij religieus praktiserenden. Geen beschikbare menskracht bij overheid die in binnenland willen leven en werken. Etnische, godsdienstige en culturele tegenstellingen. Door plaatselijk (te snelle) exploitatie van rijke gebieden wordt de plaatselijke bevolking geëxploiteerd met sterke drank en HIV besmette prostituees. Het leven van de Papua bevolking wordt hierdoor verlamd en hun moreel wordt ondermijnd. De aandacht van de Indonesische regering is geconcentreerd op relatief makkelijk bereikbare probleemgebieden in de rest van Indonesië. De aandacht van buitenlandse hulporganisaties gaat om dezelfde reden ook niet naar het binnenland. Adat systemen raken totaal uit balans door een te snelle “ontwikkeling” in deelgebieden.
Voorhanden informatie op dit moment: • • • •
•
1 2
Recente informatie van onze zendelingen en missionarissen wijst op een kindersterfte percentage tussen de 20 en 50% (jonger dan vier jaar). Dit komt overeen met eigen waarnemingen. Gegevens van Bisdom Merauke uit de bereikbare dorpen Ujung Kia en Meto: kindersterfte is 20 % (1-7 jaar). De documentaire makers Griselda Molemans en Maartje Geels stelde in 2005 aan de hand van een steekproef onder vrouwen nabij Ayawasi, een kindersterfte percentage van 37% (onder twee jaar) vast. 14.280 personen hebben Aids in Papua, waarvan 95% in de leeftijdsgroep 15-49 jaar. Van de 2,4 miljoen inwoners van West –Papua zijn 660.000 personen HIV – positief 1 . 34% van de jonge vrouwen en 21% van de jonge mannen in Indonesië (15-24 jaar) hebben nog nooit van Aids of HIV gehoord 2 Jakarta Post 17-12-2004: The government ha snot yet identified the cause of an outbreak that has killed 97 babies in Papua’s Aniai regency during the past two months, health workers said “These diseases are common but become fatal in the absence of proper medical treatment“, Cana Oyong, a doctor from Tenbagapura, Timika.
Bron: Jakarta Post 1-12-2004, Nationale Gezondheidsdienst november 2003 Bron: Unicef/Indonesia , Demographic Health Survey
4
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Wat te doen? De punten 1.C en 2.C sluiten, zoals gezegd, naadloos bij elkaar aan en bieden kansen voor de Kerken in Papua Barat. Binnen het bisdom Manokwari-Sorong (Vogelkop) bestaan er plannen om de medische posten in de binnenlanden, met behulp van buiten, Indonesië nieuw leven in te blazen. Pater Ton Tromp OSA is onze financieel intermediair en adviseur in Papua en vroeg ons, nu het politieke tij keert, in samenwerking met hem en zijn Indonesische collega’s ons sterk te maken e.e.a. te helpen realiseren. Samenwerking met de GKJ (Protestantse kerken)Kerk ligt voor de hand. Onze contactpersonen zijn daar Ruth en Manuel Watofa. Ruth, een Zwitserse, is meer dan 40 jaar werkzaam geweest als Leprazuster bij de Zending. Met hen realiseerden wij ook al enkele projecten. Marten Watofa, hun zoon, is sinds kort ons nieuwe contactpersoon voor de provincie Irian Yaya Barat. Het hoofddoel dient in ieder geval te zijn: Humanitaire hulp bewerkstelligen voor de inheemse (adat) bevolking om deze weerbaarder te maken voor een oprukkende materialistische en technocratische samenleving. Ook voor Papua moet de jeugd de toekomst gaan veilig stellen! Hoe onderscheidt de SDSP zich? 12 jaar geleden is de Stichting Duurzame Samenleving Papua Barat opgericht door particulieren. Bij een bezoek aan het binnenland in 1994 bleken de omstandigheden waaronder de Papoea’s daar leefden nog meer verslechterd te zijn t.o.v. de omstandigheden van vóór 1962. Door Indonesië en vanuit Nederland werd er nauwelijks hulp verleend aan de bevolking in de verafgelegen gebieden, daar waar meer dan de helft van de Papua bevolking nog leeft. 1. De SDSP richt zich, via haar activiteiten in de gemengde bevolkingsconcentraties en haar netwerk aldaar, met haar activiteiten op de inheemse bevolking in de buitengebieden van de provincie Irian Yaya Barat (Vogelkop). 2. De SDSP is er op gericht structuur en samenhang in haar aanpak van projecten aan te brengen. 3. De SDSP werkt in Nederland samen met 10 andere Papua organisaties, bedrijfsleven en opleidingen om zo voor Papua en Nederland een win/win situatie te creëren. 4. de vrijwilligers van de SDSP zijn overwegend jonge gepassioneerde mensen, die hun vrije tijd inzetten voor de goede zaak in het kader van maatschappij verantwoord leven. 5. De SDSP monitort haar projecten met onbetaalde krachten. Ook de reis- en verblijfkosten worden in principe door henzelf betaald. De begrippen wederkerigheid en mondiaal worden zo gepraktiseerd.
5
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
3
Inleiding
Dit projectplan geeft aan wat het project Moeder en kindzorg in de binnenlanden van de Vogelkop in West Papoea (voormalig Nederlands Nieuw Guinea) inhoudt, en hoe de SDSP de uitvoering samen met de plaatselijke organisaties aanpakt. Dit geldt zowel voor de projectuitvoering in West Papoea als het projectmanagement en fondsenwerving in Nederland. De gegevens voor dit plan zijn door plaatselijke onderzoeken en diverse onderzoeksmissies van de SDSP en van onafhankelijke partijen in kaart gebracht: Ten eerste is de ervaring van het moeder-en-kindzorg project op het eiland Gam gebruikt als input. Door vele bezoeken van SDSP-vrijwilligers, professionals op het gebied van gezondheidszorg, is in deze periode veel informatie verzameld. In december 2006 is de heer Jone Bos, mede-oprichter van de ICCO, namens Wilde Ganzen op werkbezoek geweest in Sorong om het project op GAM te evalueren en om aanvullende gegevens van het nieuwe project te verzamelen. In februari 2007 is ter plaatse aanvullende informatie verzameld door Jurgen en Ellis Nagel (vrijwilligers SDSP). Daarnaast heeft Pater Anton Tromp OSA, al meer dan 35 jaar werkzaam in West Papoea, teamleider van de Augustijnen in West Papoea en adviseur van het bisdom Manokwari-Sorong, veel informatie verzameld om dit projectplan te kunnen schrijven. De initiële plannen voor het project zijn gebaseerd op ervaringen van het bisdom en de GKI kerk.
6
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
4
Het project
Het project betreft een aanzet tot het structureel opzetten van Moeder-en-kind-zorg, in het binnenland van de Vogelkop, West Papoea. Als uitvalsbasis worden twee dorpen gezocht in dit gebied: Het dorp Senopi (en daarbij de desa Asiti) in de Kebar. Feitelijk gaat het om medische zorg voor een veel groter gebied, met name voor alle kleinere woongemeenschappen op een of meerdere dagen lopen van de genoemde dorpen met protestantse en katholieke bewoners. Het project wordt opgestart vanuit Sorong: daar zijn de eerste contacten ontstaan, en is een goed bereikbare uitvalsbasis aanwezig voor het project. Daarnaast zijn in Sorong de meeste deskundigen voorhanden op medisch gebied. Bovendien wordt het binnenland van de Vogelkop bereikt vanuit Manokwari: ook daar is een goede uitvalsbasis voor tochten naar het binnenland. Het project heeft een directe relatie met andere ontwikkelingen in de Vogelkop. Het verbeteren van de gezondheidszorg kan alleen succesvol zijn, als ook de leefsituatie van de lokale bevolking verbeterd. Dit houdt dus in dat aan een aantal basisvoorzieningen gewerkt moet worden: • het slaan van waterputten voor schoon water • het aanleggen van betere communicatiekanalen • het initiëren van kleinschalige en duurzame landbouwinitiatieven ten behoeve van de werkgelegenheid en verbetering van het voedselaanbod Het Moeder-en-kindzorgproject is dus niet alleen een project waarin gezondheidszorg centraal staat. Het is een project waarin de mens centraal staat, en waarbij twee belangrijke accenten worden gelegd: medische zorg en veel voorlichting aan moeders en kinderen en het verbeteren van de leefomstandigheden van de bevolking.
7
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
5
Doelstelling van het project
Het doel van het project is: Medische zorg aan moeders en kinderen in de Vogelkop en het verbeteren van de leefomstandigheden van de lokale autochtone bevolking, om zodoende te helpen voorkomen dat de inheemse bevolking overruled wordt door de oprukkende technocratische samenleving. Het te bereiken effect is: • De hoge kindersterfte te helpen voorkomen, veroorzaakt door (tropische) ziekten als malaria, longziekten, aids en reuma • het gezondheidspeil van de lokale bevolking structureel te verhogen door voorlichting, educatie en kennis en verbetering van hygiëne (ondermeer schoon water). • Vroegtijdig onderkennen van handicaps om er wat aan te kunnen doen (in de Papoea cultuur worden gehandicapte kinderen nog niet erkend en daardoor vaak verstopt) • Verbeteren van de leefomstandigheden en de consumptiepatronen door het doen laten opzetten van kleinschalige duurzame agrarische activiteiten Dit effect is te bereiken door middel van • het aanbieden van medische zorg door de beschikbaarheid van artsen en verpleegkundigen en het opleiden van lokale medisch geschoolde mensen • het opbouwen van medische voorzieningen (kleine polikliniek) • zorg voor medische voorlichting en (daaraan gekoppeld) preventieve maatregelen Doelgroep zijn vooral moeders en hun kinderen in de Vogelkop. Dit is nodig omdat: • de lokale bevolking in de buitengebieden geen geld heeft voor basiszorg, noch lokaal, noch in de stad. De sterfte onder kinderen is daardoor schrikbarend hoog (percentages van 20 tot 50% in de leeftijd tot 4 jaar) • Vervoer van en naar de stad is duur (deels lopend en deels via transport over water of per vliegtuigje) • de buitengebieden niet (voldoende) worden bezocht door artsen en gezondheidswerkers vanuit de stad Het doel wordt bereikt door middel van het uitwerken van een aantal doelstellingen, op korte, middellange en lange termijn. 1. Langer termijn Het dorp Senopi heeft 3 jaar na de start van het project de beschikking over goed georganiseerde moeder-kind zorg met de volgende onderdelen: • Goed georganiseerde EHBO-post met consultatiebureau • Volledig programma voor Maternal Health • Immunisatie programma voor kinderen (0-5 jaar) • Programma voor behandeling en preventie van kindersterfte door longziekten malaria, diaree, Aids en SOA’s • Mogelijkheid voor tandheelkundige zorg, in dorp of in de stad. 8
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Het dorp Senopi heeft 3 jaar na de start van het project de beschikking over minimaal twee duurzame agrarische projecten met de volgende onderdelen: • Coöperatieve en/of stichtingsbestuur • Duurzame landbouw waarbij diverse gewassen worden verbouwd • Mogelijkheid tot opslag van producten • Zelfvoorzienend door eigen productie van zaaigoed, zaden en kiemen • Mogelijkheid tot vervoer naar een groter dorp of naar de stad voor de verkoop van producten. Het dorp Senopi heeft 3 jaar na de start van het project de beschikking over: • Een opgeleid middenkader dat projecten kan initiëren en begeleiden. 2. Middellange termijn: Het dorp Senopi heeft 2 jaar na de start van het project de beschikking over: • Verbeteren van voeding onder de doelgroep d.m.v. voorlichtingsprogramma • Training van locale verpleegkundigen met kennis van verloskunde. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van de traditionele verloskundigen (Traditional Birth Attendance (TBA’s)). • Aanwezigheid van welzijnswerkers (Community Health Workers (CHW’s)) • Mogelijkheid om jongeren eens per jaar naar de tandarts te laten gaan. Daarnaast is aantoonbaar een start gemaakt met: • Opzetten Maternal Health Program • Opzetten van kinderimmunisatieprogramma; een Extended Programme Immunisation (EPI) • Opzetten programma ten behoeve van bestrijding van HIV / Aids Het dorp Senopi heeft 2 jaar na de start van het project de beschikking over minimaal • Aanzet tot coöperatieve en/of stichtingsconstructie voor het doen van agrarische projecten • Mogelijkheid tot vervoer naar een groter dorp of naar de stad voor de verkoop van producten.
3. Korte termijn: Het dorp Senopi heeft 1 jaar na de start van het project de beschikking over: • Zorg voor schoon water (waterputten en duidelijke wasplaatsen) • kleine EHBO-post, eventueel opzetten en/of verbeteren, met als belangrijkste taak een consultatiebureau voor zwangere vrouwen en kinderen tot 5 jaar (een zogenaamde ‘posyandu’) • Eerste contacten met organisaties die zich richten op preventie HIV / Aids • Realisatie woning voor een verpleegkundige en welzijnswerker • Ondersteuning tandheelkundige hulp in Sorong voor kinderen uit de binnenlanden en in de stad. Locatie: Internaat in Sorong (Aimas) • Jeep om over land van Manokwari naar Senopi en Asiti te komen.
9
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
In dit voorstel gaan we er van uit dat het dorp Senopi na 1 jaar na de start van het project de beschikking heeft over minimaal: • Hulp vanuit Nederland van twee ontwikkelingswerkers die werken aan de doelstellingen zoals genoemd. Deze ontwikkelingswerkers zijn voor een periode van 2 jaar aanwezig in het gebied en bieden ondersteuning bij: • Kanaliseren hulp en fondsen vanuit Nederland • het helpen uitwerken van lokale projectvoorstellen (daarmee middenkader opleidend) • Verbeteren netwerk in het gebied: contacten tussen vrijwilligers, stichtingen die vanuit Nederland hulp ontvangen, de lokale overheid, kerkelijke instanties en private organisaties. Met het project worden in het binnenland ten minste 200 tot 300 personen bereikt. In de stad Sorong hopen we daarnaast tot 800 kinderen te kunnen behandelen.
10
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
6
Organisatorische context project
De SDSP werkt in de aanpak van projecten vanuit de gedachte van een integrale aanpak: Deze aanpak werkt structureel en oplossend en niet symptomatisch. Zie hiervoor bijlage 1. De SDSP wil samenwerking en synergie bereiken in een gebied, door meerdere initiatieven in West Papoea met elkaar in verband te brengen. Dit heeft zowel praktische als meer fundamentele redenen: • Bereikbaarheid • Achtergronden zijn (beter) bekend • gebruik maken van ingewerkte contactpersonen en tussenpersonen • fondsenwerving geïntegreerde voorstellen kunnen indienen bij andere NGO’s • projecten steunen elkaar • uitwisselen kennis tussen projecten • projecten helpen elkaar en dienen elkaar tot voorbeeld De SDSP concentreert zich momenteel op de Vogelkop, omdat daar de hulporganisaties nog weinig komen; die blijven vaak rondom de grote woongebieden projecten steunen, terwijl de lokale bevolking buiten de stad juist hulp nodig heeft. In de Vogelkop liggen de meeste contacten, met Papoea’s met een overwegend christelijke (katholieke en protestantse) achtergrond, en die worden dan nu ook uitgebouwd. Zoals de nog aanwezige Nederlandse mensen van de protestantse en katholieke kerken zeggen: We dienen nu het politieke tij gekeerd is moeten we het ijzer smeden en gebruik maken van deze contacten, en niet opnieuw het wiel uitvinden. Deze visie dient ons inziens ook toegepast te worden in andere gebieden van West Papoea. Deze integrale aanpak geldt ook voor dit project: het is geen losstaand idee. We onderkennen de volgende koppelingen tussen projecten: •
Contacten met andere medische projecten: ¾ Moeder-en-kindzorg op het eiland Gam, desa Yen Waufnor. ¾ Hulpgoederen voor het ziekenhuis in Sorong.
•
Contacten met landbouwinitiatieven: ¾ Visvijvers en duurzame landbouw in de Arfak-bergen ¾ Koeienproject in omgeving van Sorong ¾ Steun aan Muyu-mensen omgeving Sorong.
•
Contacten met eco-toeristische initiatieven: ¾ Eco-toerisme in Manokwari ¾ Een duikschool/ resort op Mansuar ¾ Chris Tindige, die vogelaars rond leidt in op de eilanden van de Raja Ampat.
•
Contactpersonen/intermediairs van de projecten in de stad Sorong: ¾ De paters Augustijnen, intermediairs van ondermeer de projecten ‘Jongenstehuis Nefolus’, ‘gereedschap voor de Muyu’ en de ‘koeienstal’ op kilometer 18. ¾ Ruth en Manuel Watofa die advies geven bij de bouw en (nu) exploitatie van 11
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
het meisjestehuis dr. F.C. Kamma (GKI). ¾ Burgemeesters van Manokwari en Sorong, ondermeer naar aanleiding van de waterprojecten ¾ Contacten met Unipa Manokwari en de eco-toeristische opleiding in Sorong. ¾ Contacten met scholen voor voortgezet onderwijs (computerproject in Manokwari SDSP)
12
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
7
Korte organisatorische analyse
Overzicht van positieve randvoorwaarden: Organisatie: • Bisdom Manokwari-Sorong en de GKI verleent in de opstartfase ondersteuning en hulp (ondermeer: Diocesaan Medisch Bureau en contacten met de familie Watofa). Tevens bieden zij de organisatorische structuur aan om in Senopi aan het werk te kunnen gaan, en kunnen zij de ontwikkelingswerkers van de SDSP officieel ontvangen. Yayasan Social Augustinus is de organisationele counterpart voor de SDSP in de opstartfase van het project. De directeur van het medisch bureau is mevrouw Susana Miteboga. Zij is verantwoording schuldig aan de voorzitter van de raad van bestuur van de Yayasan Sosial Agustinus, de diocesane priester Yan Warpopor. • In Senopi zal pastor Leo Apong als contactpersoon optreden. • Link naar diverse andere projecten van de SDSP (medisch, landbouw, economische initiatieven) in West Papoea, en daardoor veel mogelijkheden tot kennisoverdracht. • Kans op aanloop van toeristen en hun (financiële) steun • Interessante omgeving voor artsen om langer te verblijven • In de Kebar bestaat al een coöperatie waar mee samengewerkt kan worden • In Senopi zijn de basisvoorzieningen voor medische zorg reeds voorhanden • Bestaande eerste contacten tussen Universiteit Manokwari en Hogeschool Larenstein Holland; er is een Memory of Understanding (MoU) tussen beide organisaties. Personeel: • Mogelijkheid tot uitzending twee ontwikkelingswerkers vanuit Nederland. • Binnen een ander project is een welzijnswerkster betrokken (Hannah) die ook nu de gemeenschapsopbouw en voorlichting op zich zal nemen • Projecten en ontwikkelingswerkers kunnen worden ondersteund door een groot aantal adviseurs ter plaatse: Ruth Watofa-Bähler, voormalig GKIverpleegkundige van de leprozerie van Sorong en door zuster Zita van de R.K. Polikliniek te Sorong en de intermediairs van SDSP in Sorong Paters Ton Tromp osa en Piet Tuyp osa en Manuel en Martin Watofa • Een keer per jaar ondersteuning van VSO-ontwikkelingswerk(st)er of andere hulpverleners • Kans op vrijwilligerswerk in Papua Barat (Vanuit Nederland). Via de website van de SDSP is er reeds veel interesse getoond van vrijwilligers die op eigen gelegenheid het project willen bezoeken en steunen. Huisvesting • Ontwikkelingswerkers hebben een eigen plek in Manokwari. Daarnaast is er in Sorong een plek voor hen om langere tijd te verblijven. • In Senopi staat reeds een primitief gebouwtje dat gebouwd is om dienst te doen als Posyandu, polikliniek. • Voor de tandartsen-outfit is ruimte op het school- en internaatscomplex in Mariat Pantai, Aimas, Sorong. Hierbij kunnen diensten worden verleend aan ongeveer 400 kinderen (straks in 2007), en in 2010 aan uiteindelijk ongeveer 800 kinderen. Het blijft een interne polikliniek, waar een tandarts verbonden aan het Bintang13
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Timur gezondheidscentrum in Sorong eens of twee maal per week diensten komt verlenen tegen gereduceerde prijs. Aanvulling pater Anton Tromp OSA: “Maken we het een onafhankelijke poli, ook diensten verlenend aan de buurt, dan komen we terecht in een wirwar van bureaucratische wetgeving rond vergunningen, etc Voorlopig dus intern, maar het zou kunnen uitgroeien, als de vergunningen los komen, tot iets groters”. Contacten: Contacten met lokale partijen zijn voor een deel reeds in eerdere projecten en door bezoeken SDSP ontstaan (Burgemeester Sorong, Burgemeester Manokwari, GGD, diverse poli’s en het lokale ziekenhuis, Unipa Manokwari). Medisch: • Mogelijkheid tot medische ondersteuning vanuit de stad Sorong, ondermeer vanuit de pilo van zuster Zita. Daarnaast is er contact met het algemene ziekenhuis in Sorong; de SDSP heeft aan dit ziekenhuis eerder hulpgoederen geleverd • In de stad zijn initiatieven van medische organisaties die zich inzetten voor de bestrijding van Aids. De eerste contacten, bijvoorbeeld via het ziekenhuis van de Augustinessen (Poli Santa Maria) zijn eerder gelegd. Financieel: • Interesse en kans op sponsoring van sponsors in Nederland • Kans op aansluiting bij lokale gezondheidsprojecten en gratis medicijnen (Posyandu, gratis injectienaalden, samenwerking met R.K. Polikliniek te Sorong) • Toeristen zien project: willen sponsoren
14
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
8
Organisatie project in West Papoea
a. Initiatie project Pater Anton Tromp OSA Bisdom Manokwari-Sorong (in samenwerking met GKI) Jalan Garuda 12 Kotak Pos 83 Sorong 98401 Papua Barat, Indonesia Tel. 00.62.951.321761 Fax 00.62.951.331020 Projectorganisatie: Yayasan Social Augustinus is de organisationele counterpart voor de SDSP in de opstartfase van het project. De directeur van het medisch bureau is mevrouw Susana Miteboga. Zij is verantwoording schuldig aan de voorzitter van de raad van bestuur van de Yayasan Sosial Agustinus, de diocesane priester Yan Warpopor. In Senopi zal pastor Leo Apong als contactpersoon optreden.
b. Intermediair SDSP in West Papoea Martin Watofa Per adres: Jln. Kembang 5 Klawuyak Kilometer 12 Sorong, Tel./fax 00.62.951.327202
[email protected] c. Begeleiding (ontwikkelingswerkers SDSP) Jurgen Nagel Ellis Nagel d. Kebar / Senopi Barnabas Sedik Contact via Martin Watofa. e. Begeleiding Jantien Buijs (VSO); vanaf Lombok Ruth Watofa-Bahler Pater Anton Tromp osa Pater Piet Tuyp osa Zr. Zita van de RK Polikliniek te Sorong
15
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
9
Aanpak in Nederland
Counterpart voor het project in Nederland is de Stichting Duurzame Samenleving Papua Barat (SDSP). De ontwikkelingswerkers van de SDSP, die voor 2 jaar naar West Papoea gaan zijn: • Jurgen Nagel • Ellis Nagel Projectorganisatie van de SDSP bestaat uit: • Wouter Bronsgeest Coördinatie (intern SDSP) • Leo de Zeeuw SDSP-bestuur • Miranda van den Oetelaar SDSP-bestuur • Antwan van Ooijen Lid Werkgroep • Astrid van de Griendt Lid Werkgroep • Willy van Mourik Lid Werkgroep Adviseurs voor dit project zijn: • Caroline Alink • Jantine Buijs
Medische ondersteuning / verloskunde Indonesië-deskundige, mentor SDSP
De projectorganisatie zorgt voor: • Projectvoorstel • Voorbereiden en (laten) uitvoeren onderzoeksmissies • Fondsenwerving • Communicatie • Monitoren project • Stages in Sorong en Manokwari van werkstudenten en vrijwilligers (op eigen kosten!) vanuit Sorong en Nederland. De bekendheid van dit project in Nederland zal op diverse manieren worden vergroot. De SDSP heeft een eigen nieuwsbrief en website voor de nieuwsvoorziening. Daarnaast is Moeder-en-kindzorg, als een van de speerpunten van de SDSP, ook onderwerp van de SDSP op diverse evenementen in het land. Zie daarvoor de website van de SDSP (www.sdsp.nl) voor de meest actuele gegevens. Film- en documentairemaker Wiek Lenssen zal, in het kader van het thema Moederen-kindzorg , een documentaire maken waarbij een verloskundige uit Nederland in West Papoea dorpen bezoekt en de situatie in kaart brengt. Hiertoe is een apart projectvoorstel gemaakt voor de NCDO. Hiermee wordt tevens een vervolg gegeven op eerder beeldmateriaal dat de SDSP over moeder-en-kindzorg heeft gepubliceerd (Film van Griselda Molemans, ‘In Gods Achtertuin’, en uitzending voor de EO over het project op het eiland GAM).
16
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
10 Kosten Soort Uitzending ontwikkelingswerkers (uigaande van VSO-normen) Medische keuring Vaccinaties Malaria-profylaxe Korte taalcursus Internationale expatverzekering Premie AOW 2 retour-jaartickets Amsterdam – Manado 2 retourtickets Manado – Manokwari Visa & werkvergunning Lokaal salaris Reiskosten terplekke (brommer, ama-vluchten) Huisvesting Toeslag na 1 jaar Toeslag bij terugkomst
Kosten 500,00 300,00 5.300,00 gratis 5.000,00 1.800,00 2.000,00 600,00 500,00 14.000,00 2.000,00 3.000,00 1.000,00 5.000,00
TOTAAL (Euro) Soort Vervoer naar binnenland Jeep (4x4)
41.000,00 Kosten 40.000,00
TOTAAL (Euro) Soort Initiële kosten hulpposten Opknappen hulppost Inrichten hulppost Inrichten behandelkamer Inrichten behandelkamer tandheelkunde Waterputten (6 in dorp) slaan en zuiveringstank plaatsen Septic tanks (2) / natte cellen (2, WC en Mandi) Salarissen (aannemer, bouwlieden) Aankoop materiaal hulpposten Vervoerskosten materiaal & inboedel Hekwerken en afwatering Oprichting stichting Administratiekosten (bank) Telefoon / fax (bouw) en PC Vertaalwerkzaamheden Ondersteuning tijdens de bouw Diversen Steun eerste 3 jaar Salarissen medewerkers (3 jaar) Onderhoud (3 jaar) Aanvulling materiaal Aanvulling medicijnen Campagnes Stop-Aids / aidspreventie Exploitatie, onderhoud
40.000,00 Kosten 5.000,00 3.000,00 4.000,00 5.000,00 5.000,00 5.000,00 7.000,00 6.000,00 5.000,00 3.000,00 3.000,00 1.000,00 1.500,00 500,00 3.000,00 2.500,00
5.500,00 5.000,00 10.000,00 10.000,00 10.000,00 10.000,00 17
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop TOTAAL (Euro) Soort: Start 4 agrarische projecten 1 Stal voor groot-vee (koeien): Hout (incl. vervoer) Cement verf en spijkers etc. Afrastering (incl. vervoer) Salaris werklieden Zink Vrijmaken adat-grond Bedrijfsvergunning
110.000,00 Kosten 850,00 500,00 100,00 1.000,00 1.000,00 750,00 200,00 100,00
1 Stal voor klein-vee (varkens): Hout (incl. vervoer) Cement verf en spijkers etc. Afrastering (incl. vervoer) Salaris werklieden Zink Vrijmaken adat-grond Bedrijfsvergunning
1.000,00 500,00 100,00 1.000,00 1.000,00 800,00 200,00 100,00
1 Schuur en 2 visvijvers Schuur Bouwlieden Eerste kosten onderhoud Transport Kweekvijver maken Gereedschap en andere kosten Kleine visjes Klein gereedschap Vrijmaken adat-grond Bedrijfsvergunning
1.000,00 1.000,00 500,00 2.000,00 1.000,00 500,00 1.800,00 500,00 500,00 100,00
Kleinschalige landbouw Schuur Bouwlieden Eerste kosten onderhoud Transport Schuur bouwen Gereedschap en andere kosten Vrijmaken adat-grond Bedrijfsvergunning
1.000,00 1.000,00 500,00 2.000,00 1.000,00 500,00 500,00 100,00
TOTAAL (Euro)
24.700,00
Totaal project: Eur 215.700,00
18
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Bijlage 1: Gedachtegoed SDSP “Een (door-) gedachte aanpak” en de SDSP De Stichting Duurzame Samenleving Papua (SDSP) faciliteert -met geld, advies en training- de bevolking van Papua Barat om, met behoud van eigen identiteit en cultuur van de oorspronkelijke bevolkingsgroepen, een duurzame samenleving op te bouwen waarin gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting, landbouw en natuurbescherming op efficiënte en effectieve wijze zijn georganiseerd. De werkwijze van de SDSP kenmerkt zich door: • • • • • • •
met een bescheiden investering; vanaf de start van projecten (voorkomen is beter dan genezen); met relevante partners; op grond van actuele ‘veldkennis’; een samenhangend beleid te ontwikkelen en uit te voeren; waarin training en opleiding een belangrijke rol spelen; en waarbij het resultaat van de projecten bepaald wordt door de samenhang tussen economische, ecologische en sociale factoren.
Het bredere verband Door de afdeling bevolking van de Verenigde Naties is de verwachting uitgesproken dat in het jaar 2005 in de rijke landen de meerderheid van de bevolking in grote concentraties -vaak aan de kust- zal wonen. In de derde wereld zal dat tien jaar later het geval zijn. Dit proces is ook in Indonesië gaande. Jakarta heeft al meer dan tien miljoen inwoners en ook andere grote bevolkingsconcentraties in Indonesië liggen aan de kust zoals Surabaya, Makassar, maar ook, regionaal, Jayapura. Ook een relatief dunbevolkt gebied als de provincie Papua Barat heeft met de ruimtelijke en milieuconsequenties van dergelijke ontwikkelingen te maken. Deze gang van zaken is extra in de hand gewerkt door de grootschalige transmigratieprojecten. Bovendien worden bodemschatten op grote schaal versneld geëxploiteerd en is het eiland voor en door (inter)nationale houtondernemingen verdeeld” in een groot aantal houtconcessies. Deze ontwikkeling brengt in een land als Indonesië, in bevolkingsaantal het vijfde land ter wereld, enorme voordelen (aantrekkingskracht voor grote bedrijven en daarmee kapitaal, werkgelegenheid, afzetmogelijkheden, scholing, etc.). De schaduwkant bestaat uit het risico van aantasting en verdwijning van de oorspronkelijke ecosystemen op het land en in het water, culturele erosie en het ontstaan van conflicten tussen verschillende bevolkingsgroepen, inclusief het verdwijnen van sommige van deze groepen. Diverse bevolkingsgroepen in Indonesië, zoals de bewoners uit de Vogelkop in Papua Barat, vinden nog steeds geen aansluiting bij de economie van de rest van Indonesië met zijn zeer snel veranderende samenleving. Driekwart van de autochtone bevolking van Papua Barat leeft in het, nu nog, grotendeels ongeschonden regenwoud of is afhankelijk van de rijke zeeën. Het grootste deel van deze mensen wenst ook mee te kunnen delen in de vooruitgang, maar doet dat het liefst vanuit een verbondenheid met de eigen, oorspronkelijke leefomgeving. Een verbondenheid die veel ‘westerse beschaafden’ zich zouden wensen. De rol van de SDSP 19
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Een enquêteonderzoek van de SDSP uit 1995, uitgevoerd door de Universiteit van Utrecht, heeft uitgewezen dat, in vergelijking met andere delen van Indonesië, weinig ontwikkelingsorganisaties in Papua Barat werken. Een situatie die sindsdien nauwelijks is veranderd. De meeste organisaties zijn actief rond de stedelijke concentratie van Jayapura terwijl het grootste deel van de oorspronkelijke bevolking in het binnenland, ver van de steden woont. Om deze redenen richt de SDSP zich op de Vogelkop en handelt vanuit de in de inleiding beschreven uitgangspunten. Het beleid van de SDSP maakt gebruik van de wetenschap van vandaag en zet nieuwe ontwikkelingen in gang. Dit houdt behalve het voeren van discussies op ‘hoog niveau’ ook het op projectniveau delegeren van taken in en het voldoende ruimte bieden aan zeggenschap van de bevolking. Deze onderdelen zullen samen moeten gaan met een continue, maar in de loop van de tijd afnemende, training en begeleiding. Deze aanpak staat haaks op het rationeel resultaatgerichte denken. Ontwikkelingsprojecten blijken niet altijd strak gedefinieerd te kunnen worden met een vaststaand begin- en eindpunt, een daarbij horende onwrikbare tijdsplanning, een overambitieuze doelstelling en een outputgerichte afrekening. Ook blijkt dat niet bij alle projecten de kosten en baten exact omschreven kunnen worden om op die manier de effectiviteit van een project te meten. Dit betekent natuurlijk niet dat ontwikkelingshulp mag verworden tot het louter geld weggeven in de vorm van liefdadigheid. De uitdaging is het vinden van een middenweg tussen een sterk resultaatgericht aanpak en een meer procesgerichte benadering. Een door(ge)dachte aanpak. De resultaten die de SDSP sinds 1995 in de Vogelkop heeft geboekt en de ervaring die daarmee is opgedaan worden nu gebundeld en de lessen daaruit benut in een breder verband. De voornamelijk individuele projectgestuurde aanpak maakt plaats voor een meer programmatische benadering waarbij met name aandacht wordt gegeven aan hoe de ‘losse’ projecten en de uitvoerende organisaties elkaar kunnen versterken op bijvoorbeeld bestuurlijk, organisatorisch en uitvoerend gebied. Dit is een onvermijdelijke en ook logische stap, volgend op een fase waarin de projecten afzonderlijk eerst voet aan de grond moesten zien te krijgen. Deze aanpak is in drie fasen opgedeeld: a b c
de onderzoeksfase (lessen trekken bestaande projecten en kader ontwikkelen programmatische aanpak); de ontwikkelingsfase (voorbereiden realisatie programma-aanpak op grond van de onderzoeksfase); de realisatiefase programmatische aanpak.
De nadruk die in deze werkwijze op het proces ligt vereist een open en dynamische instelling. De uitvoering van projecten draait al acht jaar en de nu voorgestelde koersaanpassing is een logische stap die automatisch voortvloeit uit het voorgaande werk. Een dergelijke instelling schept voorwaarden om een nieuwe leefomgeving te realiseren die past binnen de maatstaven en inzichten zoals die in Indonesië en de rest van de wereld gelden. Een gegeven blijft daarbij dat je ontwikkelingen nooit (van buitenaf) kunt dicteren. Het vertrekpunt in het werk van de SDSP blijft het inspelen op initiatieven van de betrokkenen zelf waarbij de SDSP de noodzakelijke financiën, kennis en ervaring inbrengt die (nog) niet in de lokale gemeenschappen aanwezig zijn. Deze programmatische aanpak richt zich in eerste instantie op het gebied rond Manokwari en het Arfakgebergte en het gebied rond Sorong en de Raja Ampat. Uit oogpunt van het complexe karakter van de ontwikkelingssituatie en de beperking van de kosten wordt gekozen voor een samenwerking waarin kennis, kunde en geld wordt samengebracht. Een doordachte aanpak waarin de inbreng van alle partijen 20
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
optimaal tot zijn recht komt waardoor snel, flexibel en ‘marktgericht’ kan worden gewerkt. Een investering in de toekomst die geen roofbouw pleegt op een plek van de wereld die nog ongerept is.
Bijlage 2 Millennium Doelen Hierbij een indicatie van de mate waarin de Millenniumdoelen met dit project worden ingevuld: 1. Armoede halveren en minder mensen honger 50%: Door opstarten van kleinere agrarische projecten ondersteunen we mensen in hun economische ontwikkeling. Kracht van dit project is de combinatie van economische ontwikkeling en zorg van basisniveau van gezondheid. 2. Mannen en vrouwen gelijkwaardig 100% : We proberen vooral aandacht te geven aan vrouwen, opdat zij een gelijkwaardige positie in de maatschappij krijgen en erkend worden in hun bijdrage aan de gemeenschap. 3. Minder kindersterfte 100%: Daar gaat het in dit project om: Hulp brengen in een gebied waar andere medici niet of nauwelijks komen. 4. Verbeteren van de gezondheid van moeders. 100%: Medische hulp, voorlichting en hulp tijdens de eerste levensjaren van kinderen, ook voor moeders een kritische tijd. 5. Bestrijden van HIV/AIDS, malaria en andere dodelijke ziekten 100%: Op deze gebieden is voorlichting, komt extra hulp van buiten. Daarnaast zetten we in het binnenland een immunisatieprogramma op om sterfte door tropische ziekten terug te dringen. 6. Bescherming van milieu, schoon drinkwater en minder sloppenwijken. 75%: We zetten ecologisch verantwoorde agrarische initiatieven op. Door de voorlichting aan moeders wordt ook duidelijk hoe belangrijk hygiëne is en het goed gebruik en onderhouden van de waterputten. Door lokaal mensen een beter leven te geven en betere perspectieven te bieden, neemt de trek naar de grotere steden ook af. 7. Toegang tot betaalbare medicijnen, eerlijk handelssysteem en minder schuld voor ontwikkelingslanden. 75%: Medicijnen worden tegen lage prijs geleverd. Eerste jaren tegen kostprijs. De kleinere agrarische initiatieven worden begeleid en leveren lokale handel op de markten op.
21
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
Bijlage 3 • • •
Aanbevelingsbrief Pater A.B.M. Tromp OSA, Bisdom Manokwari-Sorong Aanbevelingsbrief Jone Bos, Medeoprichter ICCO en oud ambassadeur Aanbevelingsbrief Ruth Watofa, zendingswerkster GKI (hard copy)
22
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
ORDO SANTO AUGUSTINUS Jl. Garuda 12, Kotak Pos 243, Sorong, 98401, Papua Barat, Indonesia Telp. 0951-321761 / 328291 Fax: 0951-331020 E-mail:
[email protected]
Sorong, 05 mei 2007 No. : 118/OSA/07.T Re : aanbeveling
L. S., Hierbij gelieve U een projectbeschrijving aan te treffen van “Moeder en Kindzorg Binnenland Vogelkop (Senopi, Kebarvallei), West Papoea, Indonesia” dat U aangeboden wordt door de Stichting Duurzame Samenwerking Papoea (SDSP). Namens de begunstigden, de bevolking van de Kebar en omgeving, en de uitvoerende medische en sociaal-maatschappelijke krachten, beveel ik U hierbij dit projektplan van harte aan. Wij hopen dat door Uw hulp de SDSP in staat zal gesteld worden dit projekt te ondersteunen, en dat de bevolkingsgroepen van de Kebar en de Karoon in het bijzonder goede medische verzorging en faciliteiten binnen haar bereik mag zien komen. Dat door eenieders inzet en daadwerkelijke steun het binnenland van de noordelijke Vogelkop op West Papoea meer welvaart en welzijn mag zien groeien, binnen eenieders bereik. Bij voorbaat dank ik U voor Uw betrokkenheid en hulp, Hoogachtend, Namens het bisdom Manokwari-Sorong
A.B.M.Tromp Projectverantwoordelijke
23
Projectplan Moeder-en-kind zorg binnenland Vogelkop
To whom it may concern On the basis of my own experiences, I herby declare that I am familiar with the activities of:
The Foundation for a Sustainable Development in Papua Barat (SDSP), Based in Zeist, the Netherlands. I consider the basic philosophy of the SDSP to be very well thought over. As a result of the fact that very little development takes place outside the cities of Papua Barat, the goal of the SDSP has two facets: To actively help the indigenous people in the inlands of Papua Barat in their progress (development); and to keep constant focus on the people staying in alignment with the needs of their own native environment, socially as well as economically and ecologically. Based on my personal experiences in Papua Barat I declare that the SDSP is able to achieve the above as good as possible. They do so together with many volunteers here and in Indonesia and with trustworthy people at the different locations in Papua Barat. I am very impressed by the help of many very good intermediaries that the SDSP can rely on. Because of them the projects are being assisted in an optimal way. The structural concept behind a project as Mother-and-Child-care on the island of GAM, Raja Ampat, gives me all the confidence I need in setting up new projects like Mother-and-Child-care in the Kebar region (Senopi).
Amersfoort, May 2007 Drs. J. Bos Director ICCO 1965 – 1981 Ex-Ambassador of the Netherlands 1989 -1997
24