PROJECTPLAN
“Een gezamenlijke aanpak van bedrijfsleven en overheid om het ondernemerschap in de werkgelegenheid in Noord Groningen te stimuleren.”
GEINITIEERD DOOR
IN SAMENWERKING MET
Stichting DBF Anno van der Broek Biensma 34 9001 ZZ, Grou t. 0566 – 60 25 71 e.
[email protected] i. www.stichtingdbf.nl Grou, september 2009
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
Stichting DBF, juni 2009
2
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
INHOUDSOPGAVE
SAMENVATTING .....................................................................................
4
1. .......................................................................... INLEIDING
5
2. ...................... ACTIVITEITEN AFGELOPEN JAREN EN INVENTARISATIE
6
3. ..................................................................... DOELSTELLING
7
4. ............................................................. GEBIEDSINFORMATIE
8
5. ......................................... PROGRAMMA LANDELIJK GEBIED (PLG)
9
6. ........................................................................ ACTIELIJNEN
9
7. .................................................. KWANTIFICERING RESULTATEN
11
8. .................................................................... DOORLOOPTIJD
11
9. .................................................................... COMMUNICATIE
11
10.
............................................... INZET DESKUNDIGEN / DERDEN
12
11.
................................ AANVULLENDE FINANCIERING INITIATIEVEN
12
12.
............................................................ PROJECTSTRUCTUUR
13
13.
..................................................OPZET PROJECTORGANISATIE
15
14.
........................................................................... KOSTEN
16
15.
.......................................................................... DEKKING
18
16.
..........................................ACTIEPLAN 2009 (OP HOOFDLIJNEN)
19
..................................................... PROFIELSCHETS AANJAGER
20
..................................................... OVERZICHT ACTIVITEITEN
21
BIJLAGE I
BIJLAGE II
BIJLAGE III ………..
ACTIVITEITENPLANNING STIMULERINGSPROJECT NOORD GRONINGEN
24
BIJLAGE IV
.............................................. ACTIVITEITEN STICHTING DBF
25
BIJLAGE V
...................................................ACTIVITEITEN MKB NOORD
26
BIJLAGE VI
................... ACTIVITEITEN STICHTING ONDERNEMERSHUIS EEMSDELTA
27
BIJLAGE VII .......................................................... ACTIVITEITEN KVK
28
BIJLAGE VIII ............................................................ HANZECONNECT
30
BIJLAGE IX ..................................... ACTIVITEITEN UNIVERSITEIT GRONINGEN
32
Voor het uitwerken van onderhavig projectplan is gebruik gemaakt van teksten uit: “Stimuleringsproject Ondernemersklimaat Noord Groningen 2008 – 2012” door A.H. Oosterhoff (MKB Noord) en W.K. Poeder (Kamer van Koophandel Noord Nederland); “Startnotitie Ondernemershuis Eemsdelta” door Frank Vogelzang (stichting ROI).
definitieve versie september 2009
3
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
SAMENVATTING Om de economie in Noord Groningen een krachtige stimulans te geven slaan verschillende partijen de handen in een. De Kamer van Koophandel NoordNederland, MKB Noord, Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta (SBE) komen in samenwerking met Stichting DBF, Hanzeconnect, Rijks Universiteit Groningen (RuG), Stichting Ondernemershuis Eemsdelta en ondersteund door de provincie en de gemeenten met een uniek project, met als doelstelling: „het verbreden en versterken van het midden- en kleinbedrijf‟. Deze samenwerking is ook meteen de kracht van het project, mede omdat deze partijen zich gezamenlijk gaan richten op de kleinschalige bedrijvigheid in deze regio. Bovenop de mogelijkheid voor ondernemers om intensiever gebruik te maken van het bestaande aanbod zijn door alle partijen specifiek voor deze doelgroep in het landelijk gebied nieuwe en aanvullende diensten en projecten opgezet. In totaal gaat het in Noord Groningen om ruim 4850 bedrijfsvestigingen. Maar liefst 95 procent van deze vestigingen heeft minder dan tien werknemers. Niet in de eerste plaats door hun omvang, maar juist door hun aantal zijn de kleinschalige bedrijven belangrijk voor de economie van deze landelijke regio. Zij dragen bij aan de dynamiek van het dorp, aan het voorzieningenniveau in de dorpen en aan een stabiele werkgelegenheid. De versterking en verbreding houdt niet alleen in dat de bestaande bedrijven worden ondersteund, ook startende ondernemers zijn heel belangrijk voor de ontwikkeling van deze regionale plattelandseconomie De participerende partijen willen de doelstelling behalen met de volgende activiteiten: Het stimuleren van individuele (startende) ondernemers; Het vergroten van het organiserend vermogen van het bedrijfsleven; De kenniscirculatie en -transfer tussen onderwijs en bedrijfsleven stimuleren en vergroten. Namens alle partijen zoeken twee aanjagers in Noord Groningen de ondernemers op, om zo de vragen, wensen, problemen en kansen van deze groep te achterhalen. Samen met de ondernemer gaat de aanjager aan de slag met het, specifiek voor de MKB-ers in Noord Groningen, ontwikkeld vraaggericht pakket aan extra diensten en projecten. Naast dit pakket kan er gebruik gemaakt worden van het reguliere aanbod van alle deelnemende partijen en de regelingen van andere organisaties en instellingen, zoals Syntens, NOM, TCNN etc. Ideeën worden hierbij uitgewerkt tot resultaatgerichte projectvoorstellen. De vraag van de ondernemer(s) staat(n) centraal. Hieronder één van de voorbeelden van wat het project kan betekenen voor ondernemers: Een ondernemer ziet zijn omzet dalen en krijgt vanuit het project het advies om die daling om te buigen. Door de drukte van de dagelijkse bedrijfsvoering komt hij er niet aan toe om te analyseren wat hiervan de oorzaak is en waar mogelijk nieuwe kansen liggen voor omzetstijging. Hij maakt gebruik van advies en ondersteuning door één van de aanjagers. Eén van de adviezen om de continuïteit en groei verder te stimuleren is om met de inzet van een „oud-ondernemer‟ de expertise te versterken door hem als commissaris/adviseur actief te laten zijn binnen de onderneming. Het project faciliteert de ideeën van de ondernemer, om samen met andere ondernemers een initiatief op te zetten en in praktijk te brengen. Doordat het project het mogelijk maakt om de ondernemersvereniging te professionaliseren is het vestigingsklimaat door goede contacten met de gemeente sterk verbeterd.
definitieve versie september 2009
4
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
1.
INLEIDING
De economische stand van zaken in Noord Groningen kan wel een stimulans gebruiken. Alhoewel niet voor alle gemeenten hetzelfde geldt, zijn de omstandigheden als volgt te karakteriseren: Een krimpende economie Een bevolkingsterugloop Een verouderende bevolking Een verouderde industriële structuur Een weinig innovatieve MKB Voldoende redenen om actief met de ondernemers te werken aan versterking en verbreding van de bedrijven. Daarbij gaat het niet alleen om bestaande bedrijven. Ook startende ondernemers zijn belangrijke actoren in het veld. Ook kunnen we vaststellen dat juist de kleine ondernemers in het landelijk gebied niet worden bereikt door stimuleringsprogramma's gericht op het versterken van hun innovativiteit. Toch zijn deze ondernemers van groot belang voor een sociaal en economisch levensvatbaar platteland. De innovativiteit van de kleine MKB ondernemers en daarmee hun economisch presteren kan sterk verbeterd worden als kennis vanuit kennisinstellingen vertaald wordt naar nieuwe producten, werkwijzen, productieprocessen en/of afzetmarkten voor de plattelandsondernemers. Concreet zijn er de afgelopen periode twee projectvoorstellen uitgewerkt. De ene, onder auspiciën van MKB Noord en KvK Noord Nederland, is het stimuleringsproject „Ondernemersklimaat Noord Groningen‟. Dit project heeft als werkgebied de gemeenten De Marne, Winsum, Bedum, Ten Boer, Eemsmond, Loppersum, Appingedam en Delfzijl. Het andere is verwoord in de startnotie „Ondernemershuis Eemsdelta‟ en heeft als werkgebied de vier laatst genoemde gemeenten. Hier is sprake van een geografische overlap. Beide projecten hebben als doel het MKB te ondersteunen en te versterken. Om naar de ondernemers eenduidig te werken en verwarring te voorkomen is het niet verstandig om hen vanuit verschillende projecten te benaderen. Belangrijke randvoorwaarde is ook dat het project door de lokale ondernemers, ondernemersverenigingen en gemeenten wordt gedragen. Stichting DBF is door de provincie Groningen gevraagd met een projectvoorstel te komen waarin de beide initiatieven geïntegreerd zijn. In onderhavig projectplan is deze opdracht, samen met alle samenwerkingpartners uitgewerkt.
definitieve versie september 2009
5
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
2.
ACTIVITEITEN AFGELOPEN JAREN EN INVENTARISATIE
De afgelopen jaren zijn onderstaande activiteiten uitgevoerd om de economie in Noord Groningen te stimuleren. De ervaringen die hierbij zijn opgedaan zijn in het onderhavige projectvoorstel verwerkt. Voorbeelden van die activiteiten zijn: overleg tussen ondernemersverenigingen over versterking van de samenwerking tussen het bedrijfsleven en VVV ontwikkeling Platform „t Noorden STIPO (investeringsprogramma, advisering en coach/aanjager) Waddengoud Keurmerk Streekproducten Groningen diverse projecten gericht op het MKB via LEADER+ Hoogeland en Lauwersland het project „Hoogeland op de kaart‟ Stuk voor stuk hebben deze initiatieven een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de regio. Deels overlappen de initiatieven elkaar en deels vullen ze elkaar goed aan. Hoe zorgen we er voor dat dergelijke initiatieven zodanig worden opgezet dat ze elkaar aanvullen en versterken? Over de opzet en uitvoering van dergelijke initiatieven ontbreekt vooralsnog een integrale regie. Hierbij is het niet de bedoeling om bestaande initiatieven „over te nemen‟, maar juist een instrument te ontwikkelen waar bestaande initiatieven gebruik van kunnen maken. In 2005 heeft MKB-Noord het project „Ondernemer in Beweging‟ in de regio uitgevoerd. Dit project was het resultaat van overleg met voorzitters van ondernemersverenigingen in de regio, vertegenwoordigers van de provincie en gemeenten in Noord Groningen (Stuurgroep Noord). Het doel van dit project was het actief opzoeken van ondernemers in Noord Groningen om hen in beweging te krijgen en daarnaast inzicht te krijgen in actuele wensen en behoeften en daarvan een vertaling te maken naar toekomstig regionaal-economisch beleid. Op basis van de bijeenkomsten en gesprekken heeft MKB-Noord een advies voor het vervolg uitgebracht. Deze aanbevelingen bestaan uit drie sporen die onderling nauw met elkaar verbonden zijn:
Spoor 1: verbetering dienstverlening aan ondernemers; Spoor 2: ontwikkeling sterk netwerk van ondernemersverenigingen; Spoor 3: aanbieden van laagdrempelig advies aan MKB-ondernemers.
Op de verschillende sporen is inmiddels een aantal zaken in uitvoering: De ondernemersverenigingen in de regio hebben contacten met elkaar opgebouwd. In een aantal gemeenten begint het overleg met de gemeente meer structuur te krijgen. Verder blijkt dat: Ondernemersorganisaties een intensievere beleidsmatige en praktische ondersteuning op prijs te stellen. Op het individuele bedrijfsniveau een (latente) behoefte is aan ondersteuning gericht op bedrijfsverbetering.
definitieve versie september 2009
6
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
De lopende ontwikkelingen en de economische stand van zaken in Noord Groningen rechtvaardigen de vraag naar extra ondersteuning voor het MKB in de komende jaren. Het onderhavige projectvoorstel geeft invulling aan die ondersteuning. 3.
DOELSTELLING
Op basis van de opgedane ervaringen en de toekomstige intenties is de doelstelling van het project: “Het verbreden en versterken van het midden- en kleinbedrijf” De visie daarbij is dat een gezond en innovatief bedrijfsleven positief werkt en naar de individuele ondernemer en naar de economische kracht van de regio. De dynamiek van de regio wordt bepaald door de intenties van de ondernemers. Of het nu gaat om de individuele ondernemer, zijn organisatie of zijn netwerk, bewustwording is nodig om te komen tot verandering en vernieuwing. Naast bewustwording is het bekwamen van de actoren in het veld een dragend element. Het
realiseren van deze doelstelling richt zich op de volgende actielijnen: het stimuleren van de individuele (startende) ondernemers (spoor 1 en 3) het vergroten van het organiserend vermogen van het bedrijfsleven (spoor 2) vergroten kenniscirculatie en –transfer tussen onderwijs en bedrijfsleven (spoor 1)
Het project richt zich primair op de ondernemers en secundair op hun organisaties. De missie wordt als volgt verwoord: 1. Het creëren van nieuw professioneel gedrag bij de ondernemers tussen het maken van plannen en het behalen van resultaten. 2. Door laagdrempelig matchen van ondernemers en kennisinstellingen komt er meer resultaat uit de beschikbare kennis en ondersteuningsmogelijkheden. 3. Het versterken van bedrijven door innovatieve bedrijfsprocessen en bevorderen duurzame kwaliteit. 4. Startende ondernemers dragen in belangrijke mate bij aan toekomstig werkgelegenheid.
definitieve versie september 2009
7
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
4. GEBIEDSINFORMATIE Nederland telt, exclusief het zakelijk beheer, ruim 1,1 miljoen bedrijfsvestigingen. Ruim 20 procent heeft geen fulltime werkzaam personeel, maar hooguit één of enkele parttimers. In nog eens 45 procent is één persoon fulltime werkzaam, en in 13 procent van de vestigingen zijn dat er twee. Voor Noord Groningen zijn deze percentages respectievelijk 26, 41 en 13. In totaal gaat het in Noord Groningen om ruim 4850 bedrijfsvestigingen. Aantal bedrijfsvestigingen per grootteklasse fulltime werkzame personen Noord Groningen, 2008 sector 0 1 2 3-4 5-9 wp wp wp wp wp
≥ 50 wp
landbouw en visserij*
49
111
56
38
17
11
1
industrie
90
162
43
38
42
38
25
bouw
57
432
67
49
45
31
1
groothandel
111
149
49
28
24
12
3
detailhandel
199
358
224
145
89
43
1
56
120
92
46
21
9
0
266
129
74
45
96
32
8
30
30
17
6
16
9
2
adviesdiensten
213
296
48
23
14
10
0
facilitaire diensten
147
242
40
13
14
15
3
persoonlijke diensten
260
289
76
32
22
6
0
algemene diensten
114
149
21
7
8
0
2
1592
2467
807
470
408
216
46
26%
41%
13%
8%
7%
4%
horeca vervoer financiën
Totaal
*
10-49 wp
1%
Bron: Handelsregister De landbouw staat beperkt ingeschreven in het handelsregister. Het betreft vooral loonbedrijven, hoveniersbedrijven en agrarische bedrijven met een rechtsvorm (vof, bv).
Uit de tabel blijkt dat er veel bedrijven zijn met weinig medewerkers. Slechts 46 bedrijven hebben meer dan 50 medewerkers. 260 Bedrijven hebben meer dan 10 medewerkers. Niet in de eerste plaats door hun omvang , maar door hun aantal zijn de kleinere bedrijven belangrijk voor de economie van de regio. Zij dragen bij aan de dynamiek van het dorp, aan het voorzieningenniveau in de dorpen en aan een stabiele werkgelegenheid. Ook in de kleine bedrijven liggen er kansen op het gebied van marktverbreding, productievernieuwing en samenwerking. De projectactiviteiten richten zich primair op deze onderdelen.
definitieve versie september 2009
8
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
5. PROGRAMMA LANDELIJK GEBIED (PLG) Het project is gericht op het MKB. Een belangrijk uitgangspunt bij de uitvoering is dat het project bijdraagt aan de regionale ontwikkeling en dus aan de realisering van de doelstellingen van het Programma Landelijk Gebied (PLG). Met dit programma willen rijk en provincie bijdragen aan de inrichting van het landelijk gebied (EHS, cultuurlandschappen), versterking en verduurzaming van de landbouw, versterking van de sector toerisme & recreatie en sociaaleconomische vitalisering. Deze laatste beleidsopgave wordt uiteen gezet in de volgende doelstellingen:
stimulering en verbreding van de plattelandseconomie (stimuleren van de marktsector en kwaliteitsverbetering, vooral gericht op het kleinschalige MKB, de landbouw en het toeristisch-recreatieve bedrijfsleven.)
verbetering van de leefbaarheid in plattelandsgebieden (verbetering en versterking van het woon, werk- en leefmilieu en vergroten van de betrokkenheid bij de leefomgeving.)
stimuleren van lokale ontwikkelingen via Leaderaanpak (stimuleren van het ontwikkelen van initiatieven en plannen bottomup.)
6.
ACTIELIJNEN
De activiteiten in het kader van het Stimuleringsproject MKB Noord Groningen 2008-2012 zullen op een geïntegreerde manier worden uitgevoerd. De ervaring leert dat zo een belangrijke meerwaarde is te realiseren. De wisselwerking tussen het bedrijfsleven en andere actoren in de regio is daarbij van groot belang. Diverse projecten dragen bij aan het realiseren van de basisinfrastructuur in de regio. Via dit project zullen ondernemers worden gestimuleerd de bedrijfsvoering te innoveren en nieuwe producten en arrangementen te ontwikkelen. Onderstaand wordt een aantal uitgangspunten genoemd die als leidraad kunnen gelden bij de uitvoering van de werkzaamheden. Uitgangspunt inzake werving deelnemers: Wij moeten niet de illusie hebben dat wij op voorhand weten met welke ondernemers wij wel of geen resultaat kunnen behalen. Van belang is het vinden die ondernemers die ook daadwerkelijk bereid zijn aan bewustwording en bekwaamheid te werken. Het gaat hier om ondernemers die enthousiast zijn, tijd beschikbaar willen stellen, over hun eigen grenzen durven heen te kijken en creatief zijn. Werk ook met startende ondernemers. Werk met ondernemers die daadwerkelijk iets willen. Stel de ondernemer centraal. Uitgangspunt inzake deelname ondernemersverenigingen/federaties: Het uitgangspunt is dat bij de uitvoering van de werkzaamheden zoveel mogelijk de lokale verenigingen worden gestimuleerd en geactiveerd om mee te doen. Voordelen: de ondernemersverenigingen kunnen iets bieden voor de individuele ondernemer, ook niet-leden maken kennis met de vereniging en door het betrekken van de ondernemersvereniging bij de diverse activiteiten is er een directe mogelijkheid hen te helpen op het gebied van verdere ontwikkeling van de vereniging.
definitieve versie september 2009
9
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
Uitgangspunt inzake inbedding in regio: Met name de gemeenten worden actief betrokken bij de projectorganisatie, voor de bedrijfscontactfunctionarissen is een actieve rol weggelegd. De aanjagers opereren vanuit het gebied onder de vlag van het project. In de praktijk is gebleken dat dit een zeer positief effect heeft op het aantal contacten en de effecten daarvan. Uitgangspunt inzake hulp MKB: Het is onverstandig om alleen te kijken naar bedrijven die zich positief ontwikkelen, ook bedrijven die het moeilijk hebben verdienen de aandacht. Behoud van een bestaand bedrijf is ook belangrijk. Uitgangspunt hulp aan starters: Startende ondernemingen en de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsactiviteiten zijn van belang voor de ontwikkeling van de regio, het terugdringen van het aantal uitkeringen en innovatie in de regio. Uitgangspunt nieuwe projecten: De integrale werkwijze binnen het project wordt aanzienlijk versterkt doordat projectontwikkeling binnen het project mogelijk is. Initiatieven van ondernemers kunnen zo slagvaardig worden ondersteund. De inzet van projectmiddelen in initiatieven wordt pas gedaan als de ondernemers (stuurgroep project) hierover advies hebben uitgebracht. De actielijnen worden vertaald naar concrete acties.
Het realiseren van de beoogde doelstelling richt zich op de volgende actielijnen: het stimuleren van de individuele (startende) ondernemers (spoor 1 en 3) het vergroten van het organiserend vermogen van het bedrijfsleven (spoor 2) vergroten kenniscirculatie en –transfer tussen onderwijs en bedrijfsleven (spoor 1) De detaillering van de actielijnen wordt gegeven op bijlage II.
definitieve versie september 2009
10
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
7.
KWANTIFICERING RESULTATEN
In onderstaand overzicht zijn de beoogde resultaten van de activiteiten vermeld. Hierbij is geen rekening gehouden met een verdeling over de gemeenten. ACTIVITEIT
Loketfunctie, aantal gesprekken/intakes Geadviseerde bedrijven Geadviseerde starters Samenwerking individuele ondernemers Workshops/trajecten KvK MKB-ideeënmotor Ondersteuning ondernemersvereniging Nieuwe projecten - output Strategisch ondernemerschap Mentoren Werkplekken Behouden Nieuwe
8.
ACTIELIJN
JAAR
1
120
1
2 120
3 120
TOTAAL
1 1 1
10 5 2
15 5 4
15 5 6
40 15 12
1,2,3 1,2,3 2
4 2 2
5 2 3
5 2 2
14 6 7
1,2,3 1,3
2 4
2 4
2 4
6 12
1,3
4
4
4
12
1 1
20 10
30 15
30 15
80 40
JAAR
JAAR
360
DOORLOOPTIJD
Kenmerk van dit type projecten is dat het tijd nodig heeft om in te bedden in het ondernemerslandschap. Om het project goed tot zijn recht te laten komen is een doorlooptijd van 3 jaar wenselijk. Het borgen van de resultaten is belangrijk. In de projectstructuur moet dit tot zijn recht komen. Het project is waar mogelijk vrij van bureaucratie, met de aanjagers als stuwende krachten en beschikbaarheid van middelen die effectief bij de ondernemer kunnen worden ingezet. Na 1,5 jaar wordt een evaluatie gedaan op basis waarvan bekeken kan worden of de projectopzet moet worden gehandhaafd, dan wel moet worden aangepast, dan wel dat het project wordt beëindigd. Dit besluit dient te worden genomen in afstemming met de regiegroep van het project, de initiatiefgroep en de provincie. 9.
COMMUNICATIE
Voor het welslagen van het project is een goede communicatie essentieel. De informatie is gericht op de ondernemers, de gemeente en andere actoren die een rol spelen. Het project krijgt een eigen identiteit. Naast schriftelijke informatie, bijvoorbeeld een breed verspreide projectkrant, wordt ook digitale informatieverstrekking geoptimaliseerd. Het streven is dat er een goede link is met andere relevante websites.
definitieve versie september 2009
11
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
10.
INZET DESKUNDIGEN / DERDEN
Het initiëren van nieuwe initiatieven, het mobiliseren van ondernemers, het realiseren van draagvlak vraagt de inzet van enkele specifieke middelen. Deze zijn nodig om de ondernemers „binnen te halen‟. Verder zijn ze nodig om sociale binding tussen groepen ondernemers te creëren ter bevordering van duurzame netwerken De middelen die hiervoor worden gebruikt bewegen zich op een schaal van informeel tot formeel. Voorbeelden: Bij de start van het project is het belangrijk om ondernemers direct aan te spreken. (Eye to Eye). Er kan een aantal bijeenkomsten worden georganiseerd om het project onder de aandacht te brengen. Om de ondernemers binnen te halen kan gebruik gemaakt worden van een prominente spreker. (Hierbij kan worden gedacht aan sprekers zoals Ron Jans, Foppe de Haan, maar ook weerman Nienhuis). Het opzetten van bijeenkomsten met inzet van deskundigen waarbij bijvoorbeeld een doel is om naar aanleiding hiervan met belangstellende ondernemers trainingen en/of workshops te organiseren. De essentie is dat er middelen aanwezig zijn die het mogelijk maken om dergelijke bijeenkomsten te organiseren. De ondernemersverenigingen hebben vaak niet voldoende financiële middelen hiervoor. Verder is een belangrijk uitgangspunt en tevens randvoorwaarde dat er vraaggestuurd wordt gewerkt. 11.
AANVULLENDE FINANCIERING INITIATIEVEN
Tijdens de uitvoering van de projectwerkzaamheden ontstaan ook ideeën, suggesties e.d. om initiatieven op te pakken. De uitwerking hiervan kan niet geschieden door de aanjagers. Zij kunnen wel de projectplannen opzetten maar de uitvoering zal door anderen moeten gebeuren. De cofinanciering geschiedt in de meeste gevallen vanuit het bedrijfsleven. Voorbeeld: Een groep ondernemers of een ondernemersvereniging wil een nieuw evenement / actie opstarten. Vaak vraagt dit voorbereidingskosten om te kijken of het evenement / de actie haalbaar is. Naast de inzet van eigen middelen is aanvullende financiering nodig. Door hierover relatief snel te kunnen beschikken worden de ondernemers gestimuleerd de plannen uit te werken. Let wel: het gaat daarbij niet om het financieren van het evenement. De visie hierachter is dat ondernemers gewend zijn om snel resultaat te boeken. Deze drive stimuleert hen ook bij het uitwerken van plannen. Samen met de aanjager kan snel worden gewerkt aan de uitvoering van de plannen.
definitieve versie september 2009
12
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
12.
PROJECTSTRUCTUUR
Het gaat om de ondernemers. Door hen te stimuleren, te laten innoveren, te laten samenwerken ontstaat er een economische sterkere structuur. Er moet een interactieve relatie ontstaan tussen de ondernemers, bedrijfscontactfunctionarissen en het project. Klankbordgroepen Daarom kunnen er klankbordgroepen in de projectorganisatie worden opgenomen. Deze bestaan uit ondernemers uit de regio en /of bedrijfscontactfunctionarissen van de deelnemende gemeenten. De werkgroep legt de uit te voeren plannen ter toetsing aan hen voor. Om de rollen van de gemeente en de provincie in relatie met dit project te optimaliseren en te zorgen voor een goede afstemming tussen gemeente/ondernemers/ondernemersverenigingen wordt twee keer per jaar de voortgang van het project besproken met de bedrijfscontactfunctionarissen. Regiegroep De stuurgroep van het project bestaat uit vertegenwoordigers van de dragende organisaties. De stuurgroep bestaat uit 6 leden, de gedeputeerde is voorzitter. De aanjagers bereiden deze bijeenkomsten voor, zijn adviseurs van de regiegroep en verzorgen de verslaglegging e.d. De belangrijkste taken van de regiegroep zijn: vaststellen van de jaarplannen; goedkeuren aanvullende financiering, initiatieven en inzet middelen derden / deskundigen; bewaken van de inhoudelijke en financiële voortgang; het realiseren van een breed draagvlak; werken aan een op continuïteit gerichte toekomst. Of anders gezegd - de regierol. Vanuit de regierol wordt de voortgang van het project bewaakt. Een stevige regie is ook nodig om goede samenhang tussen de veelheid aan activiteiten op te bouwen en te zorgen voor een goede relatie met andere projecten in de regio. De regie wordt op hoofdlijnen gevoerd door de stuurgroep. Onderlinge samenwerking tussen de projectdeelnemers wordt op operationeel niveau geïnitieerd door de werkgroep. Werkgroep De werkgroep bestaat uit medewerkers van de dragende organisaties. De werkgroep heeft als belangrijkste taak het opzetten van realistische jaarplannen teneinde de beoogde resultaten te behalen. De werkgroep functioneert ook ter ondersteuning van de aanjagers. De leden van de werkgroep vormen ook de link inzake de uitvoering van werkzaamheden waarbij de organisaties worden ingeschakeld. De werkgroep komt tweemaandelijks bijeen. De werkgroep kan op eigen initiatief of op verzoek andere organisaties laten deelnemen aan de werkgroepbijeenkomsten. De werkgroep initieert de inzet van deskundigen in het project daar waar nodig en gewenst. De werkzaamheden worden vraaggestuurd opgepakt. Aanjager De aanjaagfunctie wordt uitgevoerd door twee projectmedewerkers. Zij hebben tot primaire taak vragen uit het MKB naar boven te halen en door te leiden naar een van de partners of andere deskundigen. Het profiel is gegeven op bijlage I. De aanjagers werken over het gehele werkgebied. Naast de ondernemers met 10 fte wordt ook aandacht besteed aan de grotere ondernemers. Dit ook vanwege de iets andere ondernemersstructuur in het Eemsmondgebied.
definitieve versie september 2009
13
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
De voordelen van de beschreven opzet van het project liggen op verschillende gebieden: a. Voor met name de ondernemers geldt dat zij op een eenduidige en efficiënte manier kunnen deelnemen aan de diverse activiteiten die ontwikkeld worden in het kader van dit project. En dit geldt ook voor andere parijen zoals de gemeenten, de provincie, Kamer van Koophandel, MKB Noord, regionale ondernemers en organisaties. b. Het project heeft ook een stimulerende rol inzake het aanbod van producten en diensten van andere organisaties zoals die van de diverse kennisinstituten, Kamer van Koophandel , MKB Noord enz. Met al deze organisaties wordt zoveel als mogelijk is, samengewerkt. c. Het project geeft voldoende ruimte voor regionale benadering van ter zake doende onderwerpen. In geografische zin kan er over een brede range worden gewerkt. Van enkele ondernemers die samenwerken tot activiteiten die het gehele projectgebied omvatten. Verder zijn er nog enkele voordelen die meer van administratieve betekenis zijn. Er is sprake van eenvoudige administratieve procedures. Er is ook een optimale financieringsconstructie wat betreft cofinanciering Europese gelden. De aanvraag wordt gedaan door het samenwerkingsverband. Dit verband vindt zijn legitimatie in een intentieverklaring. De penvoerder, in dit geval Stichting DBF, verzorgt de aanvraag en stemt de te volgen werkwijzen af met de samenwerkende partners.
definitieve versie september 2009
14
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
13.
OPZET PROJECTORGANISATIE
Regiegroep: D. Hollenga -provincie F. Musters- SBE E. Wind - KvK R. van Gent- MKB-Noord R. Pot-burgemeester Appingedam M. van Beek-burgemeester Eemsmond J. Beekman-prov. Groningen M. Cnossen- Stichting DBF
A. van Bolhuis- provincie + aanjagers en coördinator
Aanjager SBE
Aanjager Overig
MKBNoord
KvK
Frank Vogelzang
Ruud Wubbolts
Auke Oosterhof
Wessel Poeder
Hanze Connect
RuG
Frank Westra
Rene Jorna
Klankbordgroepen ondernemers en bedrijfscontactfunctionarissen
Expertgroep voorzitter M. Cnossen DBF
Activiteiten Zie voor detaillering bijlage II
definitieve versie september 2009
15
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
14.
KOSTEN
De begroting is leidend en taakstellend. Wat betreft de inzet van de middelen als bijdrage bij de diverse producten die door de ondernemers worden gevraagd zijn de genoemde bedragen richtinggevend. Al naar gelang vraag kunnen de beschikbare middelen worden aangepast. Deze wijziging vindt wel plaats onder afstemming met de regiegroep. De begroting is voor 3 jaar opgesteld en geïndexeerd met 2,5 % per jaar. Er wordt uitgegaan van 1 juli 2009 als startdatum.
Voor een aantal producten en diensten zijn bijdragen vastgesteld. In onderstaand overzicht zijn die opgenomen. Budgetten producten aantal
kostprijs*)
ondernemer
subsidie
tot. subsidie
Activiteiten t.b.v. individuele ondernemers
tot. bijdrage ondernemers
€ € € €
43.200 18.750 27.000 15.900
€ € € €
14.400 18.750 27.000 7.200
€
104.850
€
67.350
€ € € €
45.000 10.800 50.400 9.120
€ € € €
6.000 1.200 -
€
115.320
€
7.200
Budgetten vrij beschikbaar en nader in te vullen tbv projecten c.a.
€
79.830
€
22.670
Totaal
€
300.000
€
97.220
Individuele bedrijfsadvisering knelpunten Adviesactiviteiten Strategisch Ondernemerschap Nrd Groningen Intensief Mentorenproject
40 15 12 12
€
1.440
€
360
€
1.080
€
2.500
€
1.250
€
1.250
€
4.500
€
2.250
€
2.250
€
1.925
€
600
€
1.325
sub-totaal 1 Budgetten projecten aantal
kostprijs*)
Activiteiten ondernemerscollectieven MKB-ideeënmotor Vraaggerichte workshops KvK begeleiding MKB trajecten KvK
ondernemer/
subsidie
organisatie
6 8 7 6
€
8.500
€
1.000
€
7.500
€
1.500
€
150
€
1.350
€
7.200
€
-
€
7.200
€
1.520
€
-
€
1.520
definitieve versie september 2009
16
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
De begroting ziet er aan de kostenzijde als volgt uit. De ondernemersuren zijn gewaardeerd op € 30,00 per uur. De ondernemersuren worden zowel verwoord aan de kosten als opbrengstzijde. meerjaren projectbegroting jaar 1 € 1
2 €
3 totaal €
€
projectorganisatie
1.1 coördinatie expertteam vertegenwoordiger MKB
2.400
2.500
2.600
7.500
vertegenwoordiger KVK
2.400
2.500
2.600
7.500
vertegenwoordiger SBE
2.400
2.500
2.600
7.500
vertegenwoordiger provincie
pm
pm
pm
pm
vertegenwoordiger gemeente
pm
pm
pm
pm
aanjager Ondernemershuis
pm
pm
pm
pm
aanjager DBF
pm
pm
pm
pm
administratieve ondersteuning :
7.200
7.350
7.500
22.050
14.400
14.850
15.300
44.550
110.000
115.000
120.000
345.000
110.000
115.000
120.000
345.000
ondersteunende materialen
10.000
10.000
5.000
25.000
organisatie bijeenkomsten e.d.
10.000
10.000
10.000
30.000
20.000
20.000
15.000
55.000
beschikbare budget producten
34.950
34.950
34.950
104.850
beschikbare budget projecten
38.440
38.440
38.440
115.320
vrij besteedbaar projectmiddelen
26.610
26.610
26.610
79.830
100.000
100.000
100.000
300.000
# projectadministratie # voortgangrapportages
# eindafrekening sub-totaal 1.2 aanjagers 40 uur /week full time, all in sub-totaal 1.4 promotie
sub-totaal 2
uitvoering taken
sub-totaal inzet ondernemers per jaar 625 uren - € 30,00/uur sub-totaal totaal
definitieve versie september 2009
18.750
18.750
18.750
56.250
18.750
18.750
18.750
56.250
263.150
268.600
269.050
800.800
17
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
15. DEKKING De dekking van de kosten wordt in onderstaand overzicht weergegeven. De ondernemersbijdragen worden gevormd door ureninzet en cash bijdragen. In onderstaand overzicht worden deze bijdragen verwoord en worden ook de bijdragen van de overige organisaties en overheden aangegeven.
1 € ondernemersbijdragen: bijdrage in uren bijdrage in cash bijdrage SBE MKB Noord( in uren) sub-totaal
Dekking jaar 2 €
€
incl BTW 3 totaal % €
18.750 32.407 2.400 2.400 55.957
18.750 32.407 2.500 2.500 56.157
18.750 32.407 2.600 2.600 56.357
56.250 97.220 7.500 7.500 168.470
7% 12% 1% 1% 21%
bijdrage gemeente bijdrage EU / POP 2 provincie KvK (in uren) sub-totaal
68.092 68.092 68.092 6.400 210.677
68.092 68.092 68.092 6.500 210.777
68.092 68.092 68.092 6.600 210.877
204.277 204.277 204.277 19.500 632.330
totaal
266.633
266.933
267.233
800.800
26% 26% 26% 2% 79% 100%
overige bijdragen:
De bijdrage van KvK is als volgt opgebouwd :
In onderstaand tabel is de bijdrage per gemeente weergegeven. De verdeling is gebaseerd op het inwoneraantal.
gemeente Appingedam Bedum De Marne Delfzijl Eemsmond Loppersum Ten Boer Winsum totaal
inwoners % 12.190 10.617 10.743 27.674 16.728 10.776 7.238 14.001
11,09% 9,65% 9,77% 25,17% 15,21% 9,80% 6,58% 12,73%
109.967 100,00%
totale bijdrage bijdrage per jaar € € € € € € € €
22.654 19.713 19.958 51.416 31.070 20.019 13.441 26.004
€ 7.551 € 6.571 € 6.653 € 17.139 € 10.357 € 6.673 € 4.480 € 8.668
€ 204.277
€ 68.092
definitieve versie september 2009
18
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
16. ACTIEPLAN 2009 (OP HOOFDLIJNEN) globale activiteitenplanning 1e jaar 2009-2010 actie 1.
2.
3.
kwartaal 3
kwartaal 4
kwartaal 12010
opzet projectorganisatie start loketten Ten Boer uitvoeren loketfunctie maken jaarplan 2009-2010 per onderdeel actielijn *) uitvoeren opzet promotieplan uitvoeren promotionele activiteiten
In het kader van het projectplan Eemsdelta zijn reeds afspraken gemaakt over het uitvoeren van activiteiten, deze kunnen snel worden opgepakt. Het eerste halfjaar wordt gebruikt voor het opstarten van het project en vanaf kwartaal twee - maar met de nadruk op de periode 2009-2010 - worden activiteiten uitgevoerd.
definitieve versie september 2009
19
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
BIJLAGE I
Profielschets aanjager
De taken van de coach bestaan onder meer uit: Het stimuleren en begeleiden van ondernemers; Het stimuleren en enthousiasmeren bij het opzetten en vormgeven van ondernemersinitiatieven; Het stimuleren van netwerkvorming; Het organiseren van bijeenkomsten; Het adviseren over en verzorgen van de inzet van externe deskundigheid; Het aangeven van subsidiemogelijkheden; Het opzetten en begeleiden exploitatie ondernemershuis Delfzijl; Het doorverwijzen naar andere projectpartners. De
coach moet de volgende eigenschappen bezitten: HBO werk- en denkniveau; Kennis van en gevoel voor het ondernemen op het platteland; Ervaring met ondernemen / als ondernemer is een pré; Bekendheid met de doelgroepen; Deskundigheid op het gebied van regelgeving, financiering- en subsidiemogelijkheden. Gedreven, zelfstandig kunnen opereren met overtuigingskracht; Resultaatgerichte persoonlijkheid; Sterke mondelinge en communicatieve vaardigheden; Bereid om op onregelmatige tijden te werken.
Organisatorische inbedding
Werkt nauw samen met vertegenwoordigers van MKB-Noord, KvK , SBE en Hanzeconnect; Werkt nauw samen met de kennisinstellingen; Werkt met enige regelmaat vanuit Ten Boer en/of Delfzijl; Maakt deel uit van de werkgroep die voor de uitvoering van het project wordt samengesteld.
definitieve versie september 2009
20
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
BIJLAGE II A
Overzicht activiteiten
Het stimuleren van de individuele ondernemers Aanjager In het werkgebied zijn twee aanjagers beschikbaar die contacten hebben met de diverse actoren in het veld. Hun primaire aandacht gaat uit naar de individuele ondernemer. Loketfunctie/ Ondernemershuis Op centrale punten in het gebied , te weten het Ondernemershuis in Delfzijl en het plattelandsprojectbureau Ten Boer, wordt voor de ondernemers en andere belangstellenden de mogelijkheid gecreëerd om gemakkelijk contact te hebben met de aanjagers. Richting bestaande regelingen De aanjager heeft kennis van de diverse ondersteunende maatregelen die ten behoeve van het MKB in het leven zijn geroepen. Het betreft hier bestaande producten en projecten van de Kamer van Koophandel, MKB Noord, Syntens en NOM. Laagdrempelig bedrijfsadvies In het verlengde van de loketfunctie wordt laagdrempelig bedrijfsadvies gegeven aan ondernemers. Hiervoor gelden speciale spelregels. Bedrijvendokter /begeleiding ondernemers in zwaar weer Aan gevestigde ondernemers met financiële problemen wordt intensieve ondersteuning beschikbaar gesteld. Starteradvisering Ook aan startende ondernemers wordt ondersteuning aangeboden. Via een speciaal traject worden starters vanuit BBZ-regeling getoetst en geholpen. Samenwerking ondernemers Regelmatig komen er projectideeën van ondernemers naar boven drijven waaraan geen gericht gevolg kan worden gegeven. De aanjager heeft hierin de functie deze ideeën uit te werken en te toetsen op haalbaarheid. Tevens geeft de aanjager bij een positief oordeel aanzet tot het vervolg. Workshops Op basis van de wensen van de ondernemers worden workshops gehouden, waarbij de geleverde informatie van directe betekenis is voor de bedrijfsvoering. Op dit terrein zal ook uitdrukkelijk worden gekeken naar producten die o.a. de KvK worden aangeboden. Strategisch ondernemerschap Het MKB is van levensbelang voor het Noorden. Stichting Strategisch Ondernemerschap richt zich op de continuïteit en de groei van het MKB. Door het plaatsen van commissarissen die hun expertise op financieel en organisatorisch gebied beschikbaar stellen. Mentoren De startende ondernemer kan beroep doen op een coach gedurende een periode van een jaar.
definitieve versie september 2009
21
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
B
het vergroten van het organiserend vermogen van het bedrijfsleven Ondersteuning en lerende activiteiten ondernemers vereniging Ondernemersverengingen worden geprofessionaliseerd. Kamer van Koophandel en MKB Noord pakken dit gezamenlijk op waarbij de nadruk komt te liggen op beleidsmatige en organisatorische ondersteuning. In het projectplan is voor deze organisaties voldoende (financiële)ruimte ingebouwd om hun professionele rol uit te oefenen. (Ontwikkeling) projecten met ondernemers Binnen de begroting wordt ruimte opgenomen om financiële middelen beschikbaar te stellen voor het opstarten van nieuwe initiatieven. Het gaat om geld wat beschikbaar wordt gesteld om ondernemersinitiatieven die in de loop van het project ontstaan van een financiële impuls te voorzien. Deze middelen kunnen ingezet worden in reactie op „spontane‟ initiatieven. Daarnaast is er ruimte gereserveerd om op proactieve wijze met projectontwikkeling aan de gang te gaan. Als methode voor de opstart van samenwerking tussen ondernemers zijn in Friesland goede ervaringen opgedaan met de uitvoering van de MKB-Ideeënmotor.
C
Vergroten kenniscirculatie en –transfer tussen onderwijs en bedrijfsleven Cursussen en scholing Samen met de kennisinstellingen wordt deze activiteit ingevuld. Ook hiervoor geldt dat wordt gekeken naar wat er al wordt aangeboden en - in geval van nieuwe ontwikkelingen – er iets georganiseerd kan worden. Inzet stagiaires De inzet van stagiaires wordt gestimuleerd. Daarbij gaat het om alle niveaus van opleiding. Vergaren kennis ondernemers Er wordt al veel jaren gewerkt met ondernemers in de diverse projecten. Telkens komt de vraag naar voren tegen het fenomeen aan : Hoe kunnen wij hen het beste bereiken? In dit project kan samen met de kennisinstellingen en de ondernemers studie gedaan worden naar de meest effectieve en efficiënte werkwijze inzake het stimuleren van ondernemers. Het gaat om het boeien, binden, bewegen. Vraaggestuurde aanbod Kennis De kennisinstellingen gaan hun kennis zo aanbieden en vertalen dat die beter aansluit bij de belevingswereld en leerstijlen van de plattelandsondernemers en dat er beter zicht komt op de feitelijke behoefte aan innovaties bij de ondernemers. Middels de aanjagers willen we de kennistransfer vanuit de kennisinstellingen naar de ondernemers en hun behoeftebepaling gaan verbeteren. Het is de bedoeling om te komen tot een kenniswebsite waarop instrumenten' komen te staan die ondernemers kunnen gebruiken om hun innovativiteit te vergroten en daarmee hun economisch presteren. De website zou onder beheer komen van de KvK die samen met de kennisinstellingen ook na afronding van het project blijft zorgen voor aanvulling van aan te bieden instrumenten en het beheer van de website voor haar rekening neemt.
definitieve versie september 2009
22
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
Als onderdeel van dit project willen we daarom: 1. clusters van bedrijven gaan vormen die kansrijk zijn om innovaties toe te passen en door te groeien. Voorlopig gaan we uit van de volgende meest relevante sectoren: bouw/trad. industrie; adviesdiensten/ingenieursbureaus; toerisme/recreatie; landbouw/voedingsmiddelen; onderzoek en ontwikkeling/automatiseringsdiensten; financiële dienstverlening. Dit moet verder gepreciseerd worden naar kennisbehoeftige clusters met groeipotenties, want we willen niet met alle ondernemers aan de slag. Daartoe zullen we een masterstudent bij de RUG inzetten om dit uit te werken. 2. Selecteren van geïnteresseerde ondernemers in de betreffende clusters en daarvoor mede middels de aanjager samen met kennisinstellingen de kennisbehoefte bepalen 3. Instrumenten ontwikkelen en testen samen met ondernemers. hierbij veel inzet van stagiaires/studenten. De ontwikkel en test van de instrumenten wordt in eerste instantie met de in stap 1 geselecteerde clusters gedaan. Op basis van de ervaringen ermee zullen we uitwerken hoe een soortgelijke aanpak ook voor andere sectoren kan worden toegepast (overdraagbaarheid garanderen). Instrumenten worden na bewezen effectiviteit via de kenniswebsite gratis beschikbaar gesteld aan de overige ondernemers 4. Cursussen en scholing: Samen met de kennisinstellingen wordt deze activiteit ingevuld. Hiervoor geldt dat wordt gekeken naar wat al wordt aangeboden en - in geval van nieuwe ontwikkelingen - er iets georganiseerd kan worden.
definitieve versie september 2009
23
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
Bijlage III
nr
1 2 3 4 5 6 7 8
Activiteitenplanning Stimuleringsproject Noord Groningen SOE
x
x x x x
uitvoering KvK MKB
Hanze Connect
RUG
activiteit Het stimuleren van de individuele (startende) ondernemers aanjagen /accountmanagement ondernemers Laagdrempelig bedrijfsadvies Bedrijvendokter /begeleiding ondernemers in zwaar weer Starteradvisering Samenwerking bevorderen tussen ondernemers op individueel niveau Workshops en startervoorlichtingsbijeenkomsten w.o. starten als zzp-er toeleiding bestaande regelingen KvK, NOM, Syntens, TCNN, MKB, Hanzeconnect, etc. toeleiding bestaande projecten KvK, NOM, Syntens, TCNN, MKB, Hanzeconnect, etc.
Het vergoten van het organiserend vermogen van het bedrijfsleven 9 stimuleren ondernemersverenigingen door professionalisering 10 (Ontwikkeling)projecten met ondernemersorganisaties op regionaal niveau 11 MKB-Ideeënmotor Het vergroten kenniscirculatie en -transfer tussen onderwijs en bedrijfsleven 12 Cursussen en scholing 13 Inzet stagiaires 14
DBF
Projectmanagement De aanjagers werken vanuit:
Stichting DBF, juni 2009
x x x
x x
x x
x x x
x x x
x x
x x
x x x
x x x
x x
x x
x Er wordt gewerkt vanuit het plattelandshuis Ten Boer, terwijl ook gewerkt wordt via/ vanuit het ondernemershuis in het Eemsmondgebied.
24
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
BIJLAGE IV
ACTIVITEITEN STICHTING DBF
MKB-Ideeënmotor De bedoeling is om per dorp/regio/branche een groep van 10 tot 14 ondernemers bij elkaar te brengen die samen gaan bekijken welke ideeën en initiatieven de moeite waard zijn om samen verder uit te werken en tot uitvoering te brengen. Zie het als creatieve denktanks. Deze werkwijze leidt tot twee vliegen in een klap: De ideeën en initiatieven kunnen het eigen bedrijf versterken Door heel gericht de deelnemende ondernemers te selecteren kunnen er samenwerkingsverbanden ontstaan die nieuwe stimulansen geven aan het lokaal ondernemerschap. Om dit te realiseren is organisatorische en facilitaire ondersteuning nodig. De insteek is dat de ondernemers zelf de motor worden. Een motor die niet alleen tijdens de projectperiode loopt, maar die ook daarna volop blijft draaien. Het traject omvat een 8-tal bijeenkomsten. Er wordt gewerkt met een werkmap waardoor op gestructureerde wijze het traject wordt behandeld en bewandeld. Uitgaande van 6 trajecten bedragen de kosten € 51.000,- excl. 19 % BTW.
Stichting DBF, juni 2009
25
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
BIJLAGE V
ACTIVITEITEN MKB NOORD
Professionalisering Ondernemersverenigingen Gedurende de looptijd van het project zullen per jaar twee professionaliseringstrajecten voor en met ondernemersvereniging worden uitgevoerd. Het resultaat van een dergelijk traject is dat een vereniging beschikt over: een goede bestuurlijke organisatie een concrete beleidsagenda goede samenwerking met de gemeente De kosten voor de uitvoering van zo‟n traject bedragen € 7.200,-. Dit bedrag is gebaseerd op een inzet van 80 uur per traject tegen een tarief van € 90,(excl. BTW). Totaal = 7 x € 7.200,- = € 50.400,Inspelen op regionale ontwikkelingen Naast deze professionaliseringstrajecten stellen we voor om ontwikkelingen die in de regio spelen waar mogelijk in het project een plek te geven c.q. vanuit het project een impuls te geven. Als voorbeeld noemen wij de volgende ontwikkelingen:
Begeleiding ondernemersorganisaties bij ontwikkeling Stichting Promotie Appingedam Begeleiding HV Delfzijl rondom centrumontwikkeling Delfzijl Verkennen samenwerkingsmogelijkheden tussen de centrumondernemers van Appingedam en Delfzijl Ondersteuning Ondernemersvereniging Ten Boer bij realisatie van het beleidsplan van deze vereniging Versterking samenwerking ondernemersorganisaties in de gemeenten De Marne en Winsum Marketing Plan Zoutkamp , het creëren van nieuwe kansen en uitdagingen in het verlengde van de reeds gerealiseerde revitalisering Zoutkamp Begeleiding Ondernemersvereniging Bedum
Bij deze activiteiten is op voorhand geen vaste werkwijze of een vast programma aan te geven. De inzet van middelen en menskracht hangt sterk af van de concrete situatie Het projectplan biedt vanuit het “het projectdeel” mogelijkheden om hier financiële middelen voor in te zetten. De beslissing over de inzet van deze middelen wordt binnen de werkgroep genomen.
Stichting DBF, juni 2009
26
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
BIJLAGE VI
ACTIVITEITEN STICHTING ONDERNEMERSHUIS EEMSDELTA
De stichting Ondernemershuis Eemsdelta zal binnen het stimuleringsproject MKB Noord Groningen ook een aanjager leveren. Hiernaast zal de stichting in het kader van het project individuele bedrijfsadvisering verlenen aan MKB ondernemers binnen de gehele regio Noord. Aanjager Naast de reguliere taken van de aanjager die beschreven staan in het projectplan zal de aanjager binnen de Eemsdelta regio eveneens specifieke aandacht besteden aan het vorm en inhoud geven van het Ondernemershuis Eemsdelta. Dit fysieke loket dient helder geprofileerd te worden zodat bekendheid geniet bij ondernemers in de regio. Er zullen in samenwerking met de overige bij het project betrokken partijen bijeenkomsten en workshops worden georganiseerd voor ondernemers. Individuele bedrijfsadvisering In het kader van het stimuleringsproject zullen gedurende de looptijd van het project 40 adviestrajecten worden uitgevoerd bij MKB ondernemers. Het gaat dan specifiek om de doelgroepen startende ondernemers en gevestigde bedrijven in financiële moeilijkheden. Met name deze laatste doelgroep is momenteel gezien de kredietcrisis actueel en daarop wordt binnen het project in eerste instantie dan ook het accent gelegd. Uiteindelijk doel van deze advisering van ondernemers in zwaar weer is het behoud van arbeidsplaatsen. Uitgangspunt vormen de adviestrajecten aan startende- en/of gevestigde ondernemers in zwaar weer. Gezien de huidige urgentie van ondersteuning van bedrijven in moeilijkheden zal de verhouding liggen op ongeveer 30 bedrijven in moeilijkheden en 10 starters. Om deze vorm van dienstverlening laagdrempelig beschikbaar te kunnen stellen aan de genoemde doelgroepen worden de eerste 8 adviesuren volledig vanuit het project gefinancierd. Voor de erop volgende 8 adviesuren geldt een gehalveerd uurtarief. Vervolgens geldt het reguliere uurtarief.
Stichting DBF, juni 2009
27
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
Bijlage VII
ACTIVITEITEN KVK
Professionaliseren ondernemersverenigingen Noord Groningen Beleidsmatige ondersteuning bij het opstellen van een concrete beleidsagenda per ondernemersvereniging. Totale kosten voor 6 trajecten x 16 uur x € 95,- uurtarief =€ 9.120,- voor de projectperiode van drie jaar. Strategisch Ondernemerschap Noord Groningen Het MKB is van levensbelang voor het Noord Groningen. Voor de werkgelegenheid en economische stabiliteit van de regio is het midden- en kleinbedrijf van groter belang dan de multinationals. Stichting Strategisch Ondernemerschap (SSO) richt zich op de continuïteit en de groei van het MKB. SSO tracht een wezenlijke bijdrage te leveren aan de continuïteit en de groei van met name het middenbedrijf door het plaatsen van commissarissen die hun expertise op financieel en organisatorisch gebied beschikbaar stellen. Een commissaris adviseert over de strategie en het toekomstscenario, ziet toe op de bedrijfsvoering, stelt het eigen netwerk ter beschikking en fungeert bovenal als adviseur en sparring partner van de ondernemer. SSO is een initiatief van de Kamer van Koophandel Noord-Nederland in samenwerking met VNO-NCW en MKB Noord. Er wordt een bijdrage van €27.000 gevraagd opdat 12 MKB bedrijven in Noord Groningen tegen 50 % van de kosten in het eerste jaar een commissaris / adviseur aanstellen die de groei van de onderneming ten goede zal komen. Vraaggerichte workshops Noord Groningen De Kamer van Koophandel ziet als één van haar kerntaken de voorlichting aan startende bedrijven. Zij beoogt daarmee de kwaliteit en de kennis van ondernemers te bevorderen en daarmee uiteindelijk de slagingskans van startende ondernemers te vergroten. Aanvullend aan de kerntaken wil de kamer graag het initiatief nemen om extra workshops op locatie in Noord Groningen te organiseren. Daarbij kan afhankelijk van de vraag - toegespitst worden op speciale doelgroepen als zorgverleners of ZZP-ers. Deelnemers kunnen tegen een gereduceerd tarief laten kennismaken met ondernemerschap en daarmee het ondernemerschap extra stimuleren op locatie in Noord Groningen. Kosten: 8 bijeenkomsten x € 1.500,- = € 12.000,-. Cofinanciering: uren KvK medewerkers voorlichting 8 bijeenkomsten x 20 uur x € 80,- uurtarief= €12.800,-. Intensief Mentorenproject Noord Groningen Als de startende ondernemer eenmaal gevestigd is kan de ondernemer middels dit project in Noord Groningen een beroep doen op begeleiding door een coach. De Kamer van Koophandel heeft de afgelopen 6 jaar uitvoering gegeven aan het project Ondernemerskompas. Een van de kenmerkende onderdelen van dit project was de toewijzing van een mentor, veelal een ervaren (oud-)ondernemer, aan een beperkte groep bedrijven. Er vond een gerichte koppeling plaats. Vooraf werd zowel met de
Stichting DBF, juni 2009
28
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
ondernemer als met de mentor/coach gesproken om tot een geslaagde „matching‟ te komen. Ondernemer en coach voerden regelmatig een voortgangsgesprek, waarbij de mentor optrad als coach en klankbord. Het Ondernemerskompas was een door het Samenwerkingsverband NoordNederland gesubsidieerd project en is uiterst succesvol gebleken. In Noord Groningen zal de Kamer van Koophandel gebruik maken van de bestaande infrastructuur, maar dit traject laagdrempelig en met een hogere intensiteit op locatie (bijvoorbeeld in het ondernemershuis) aanbieden. De mentoren uit de mentorenpool krijgen een niet marktconforme vergoeding. Dit blijkt geen belemmering voor de enthousiaste inzet van ervaren en deskundige (oud)ondernemers. 12 mentortrajecten van een jaar à € 1.925,- per mentortraject
=
€ 23.100,-
Eigen bijdrage: per ondernemer € 600,- x 12 Matching en voortgangsbewaking door KvK 65 uur x € 80,-
=
€ 7.200,-
=
€ 7.680,-
De activiteiten van de KvK zijn vrij van BTW.
Stichting DBF, juni 2009
29
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
BIJLAGE VIII
HANZECONNECT ( FACULTATIEF)
Hanzeconnect is de zakelijk dienstverlener van de Hanzehogeschool Groningen. Haar missie: ondersteunen van professionals en organisaties bij hun ontwikkeling en het behalen van resultaten. Hanzeconnect biedt hiervoor verschillende diensten aan. Hanzeconnect heeft onder andere ruim 100 post-hbo opleidingen en cursussen in haar portfolio. Daarnaast voert Hanzeconnect veel adviestrajecten uit, veelal voor het MKB. Zo heeft Hanzeconnect in de afgelopen jaren met ruim 2500 bedrijven aan tafel gezeten om de bedrijfsvoering te verbeteren. Hanzeconnect biedt veel inhoudelijke expertise op vele terreinen: verbeteren van bedrijfsprocessen, marketing, HRM, logistiek, financiële huishouding zijn daarvan de belangrijkste. In het Stimuleringsproject MKB Noord-Groningen wil Hanzeconnect deze expertise inzetten ten behoeve van de professionaliseringsslag die het MKB in deze regio maakt. Hanzeconnect vraagt bij haar activiteiten een financiële bijdrage van het MKB. Daarnaast worden de kosten van Hanzeconnect gedekt door een bijdrage vanuit het project, waarbij er naar gestreefd is binnen het voorgestelde budget van 60.000 euro te blijven. Concreet biedt Hanzeconnect binnen het project de volgende activiteiten aan: A. Zitting in de werkgroep Uitwisselen van kennis en delen van ervaringen. Totaal: € 5000,- per jaar. B. Opleidingen / Cursussen / Open inschrijving of Maatwerk Hanzeconnect voert ruim 100 open inschrijving opleidingen uit. Daarnaast is Hanzeconnect specialist in het uitvoeren van in-company maatwerk. Mogelijkheid zou kunnen zijn om in kader van regiomarketing of ondernemen in zwaar weer een specifiek traject op te starten gericht op bedrijven in Noord Groningen. Met genoemd budget zou een dergelijk maattraject kunnen worden opgezet en uitgevoerd. Kosten: Benodigd budget: € 15.000,- inclusief ontwikkelingskosten. Financiële bijdrage MKB bedrijven (cofinanciering) hierin: € 7.500,-. C. Adviesactiviteiten Hanzeconnect heeft veel kennis en ervaring in het MKB als het gaat om gerichte verbetering van de bedrijfsvoering, marketing e.d. Meestal zijn dit wat kleinere en actiegerichte trajecten. Inschatting: Per jaar voert Hanzeconnect 8x3 adviestrajecten uit á € 2500,-. Benodigd budget: € 60.000,-. Kosten: Financiële bijdrage van MKB (cofinanciering) hierin: € 30.000,-. Idee is om een koppeling te vinden met de Innovatievouchers. D. Mobiliteitspool Hanzeconnect heeft veel ervaring met inzet van hoger opgeleiden in het MKB. Sinds 1994 voert Hanzeconnect het project Kennispool uit, waarin hoger opgeleiden naar (ander) werk worden begeleid. De kennis en ervaring vanuit dit project kan worden ingezet bij het ontwikkelen van een mobiliteitspool in de regio. Deze pool heeft als doel om instroom, doorstroom en uitstroom
Stichting DBF, juni 2009
30
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
voor werknemers van en tussen de aangesloten bedrijven op MBO en HBO niveau te bevorderen. Kosten: Voor de ontwikkeling van een dergelijke pool is een eenmalig budget van € 7.500,- nodig. Voor het uitvoeren (begeleiding, matching, werving en selectie) € 10.000,- per jaar (5 trajecten). 3 uitvoeringsjaren, € 30.000,-, 15 trajecten Financiële bijdrage van de bedrijven: € 15.000,Samenvatting: ACTIVITEITEN KOSTEN TOTAAL HANZECONNECT 3 jaar A. Werkgroep 15.000 B. Opleiding/ maatwerk 15.000 C. Adviesactiviteiten 60.000 D. Mobiliteitspool ontwikkeling 7.500 E. Mobiliteitspool uitvoering 30.000 TOTAAL 127.500 NB bedragen zijn exclusief BTW.
Bijdrage vanuit project 15.000 7.500 30.000 7.500 15.000 75.000
Financiële bijdrage MKB 0 7.500 30.000 0 15.000 52.500
De totale kosten exclusief werkgroep bedragen € 133.875,- incl. BTW.
Stichting DBF, juni 2009
31
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
BIJLAGE IX
ACTIVITEITEN UNIVERSITEIT GRONINGEN (FACULTATIEF)
Een van de doelen en missies van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen is de toepassing van onderzoek dat ten goede komt aan regionale organisaties en bedrijven. In de context van dit project ligt de expertise van de onderzoeksgroep op het gebied van kennismanagement, leren, leerstijlen en ondernemerschapkenmerken en -stijlen. Daartoe wordt er geanalyseerd met behulp van instrumenten als mentale domeinkaarten, vragenlijsten over leerstijlen, ondernemerschapbepaling en redeneer- en denkprocessen van ondernemers. Verder wordt er gemodelleerd, eventueel met behulp van ICT om de geïnventariseerde kennis te vergelijken en wordt er geadviseerd om verbeteringen mogelijk te maken. Concreet biedt RUG binnen het project de volgende activiteiten aan: A. Advies activiteiten 1. Selectie van de meest relevante clusters van bedrijven die kansrijk zijn om innovaties toe te passen en door te groeien. Totaal 1 jaar: kosten € 3.000,- ; cofinanciering € 3.000,2. Instrumenten ontwikkelen en testen samen met ondernemers. Dit houdt in het stimuleren van ondernemersverenigingen door professionalisering (activiteit 9), het mede starten van ontwikkelingsprojecten met ondernemersorganisaties op regionaal niveau (activiteit 10) en het helpen bij een MKB-Ideeënmotor (activiteit 11). De instrumenten worden na bewezen effectiviteit via een kenniswebsite gratis beschikbaar gesteld aan de overige ondernemers. Concreet er is sprake van 4 instrumenten, te weten de E-Scan (de Entrepreneurialscan), Leerstijlen en leeromgevingen van ondernemers (van clinic en masterclass tot studiegroepen en kenniscafés), Domein-ontologieën van ondernemerskennis (Kenniskaarten) en Redeneerstrategieën van ondernemers. Totaal 3 jaar: kosten € 42.000,-; cofinanciering € 42.000,B. ICT kennis platform ontwikkelen De instrumenten en de goede voorbeelden daaruit zullen beschikbaar zijn via een kennis platform, gekoppeld aan KvK website. Totaal 3 jaar: kosten € 15.000,C. Cursussen en scholing. Hiervoor geldt dat wordt gekeken naar wat al wordt aangeboden en - in geval van nieuwe ontwikkelingen - wordt er iets georganiseerd. Totaal 3 jaar -> reguliere activiteiten Totaal Samengevat betekenen de onderdelen/activiteiten A, B en C uitgevoerd door dr. Laura Maruster en Prof. dr. René Jorna (RuG) een belasting van totaal 90 dagen over 3 jaar (€1.000,- per dag). De projecten worden mede uitgevoerd met behulp van stagiaires en studenten-assistenten. We denken gemiddeld aan 1 stagiaire continue over 10 maanden per jaar (kosten € 250,- per maand (5-6 over 3 jaar = €7.500,-) Kosten € 90.000,-; cofinanciering € 45.000,- over drie jaar. De vergoedingen voor stagiaires liggen op € 250,- per maand. Totaal kosten over 3 jaar € 7.500,-
Stichting DBF, juni 2009
32
Projectplan stimuleringsproject MKB Noord Groningen
Samenvatting Activiteiten RUG Activiteiten RUG A. Adviesactiviteiten B. ICT kennisplatform C. Cursussen Totaal projecten A, B, C Inzet stagiaires Totaal
Kosten € 45.000 € 15.000 Regulier € 90.000 € 7.500 € 157.500
Stichting DBF, juni 2009
Bijdrage vanuit project € 15.000 Regulier € 45.000 € 7.500 € 67.500
Cofinanciering RuG € 45.000
€ 45.000 € 90.000
33