2010 – 2011
Project kassenbouw Pelgrimkondre Het opzetten van een kassensysteem in de binnenlanden van Suriname
Vanuit de minor International Entrepreneurship and Development IE&D: Rick Hermans & Meinou van der Kooi
Inleiding Het district Marowijne, het meest oostelijke deel van Suriname, stond jarenlang bekend om haar bauxietvoorraad en aangelegen industrie. Dit bracht het gebied sinds 1910 grote welvaart, Marowijne behoorde jarenlang tot de rijkste delen van Suriname. Echter, tijdens de binnenlandse oorlog (1986‐1992) werd het district hard geraakt waardoor vele faciliteiten verloren gingen en ondernemingsinitiatief onmogelijk werd. Marowijne krabbelde door de bauxietindustrie weer deels omhoog, maar de bauxietvoorraad raakt op waardoor Suralco en Billiton, de twee grote bauxiet bedrijven, hun activiteiten de afgelopen jaren flink hebben teruggebracht en per 2011 definitief zullen vertrekken uit Marowijne. District Marowijne dreigt daardoor met zijn inkomen per capita te zakken tot onder de armoedegrens. De werkloosheid is groot en veel mensen trekken weg uit het gebied. Om deze negatieve ontwikkelingen tegen te gaan moeten er nieuwe inkomensbronnen worden gevonden. Eerdere studies, o.a. "Een analyse van de effecten van het uitputten van de bauxietreserves en het vertrek van Suralco/BHP‐Billiton op de regionale economie van Marowijne" van R. van Cooten, studente van de Anton de Kom universiteit in Paramaribo, wijzen uit dat er voor Marowijne goede kansen liggen in de landbouw. Om het werk in deze sector aantrekkelijker te maken willen we een kassensysteem introduceren, aangepast aan de omstandigheden in dit gebied.
Wie? Wij, Meinou van der Kooi (student Bouwkunde TU Delft) en Rick Hermans (student Civiele Techniek TU Delft), zullen samen dit project vervullen. Wij doen dit project vanuit de minor ‘International Entrepreneurship and Development’ (IE&D). Deze minor, georganiseerd door de faculteit Technische Bestuurskunde (TBM), richt zich op het opzetten of steunen van een entrepreneur initiatief in ontwikkelingslanden op sociale en duurzame basis. Om dit project te vervullen zullen wij ons van 6 november 2010 tot 30 januari 2011 in Moengo, Suriname, bevinden. Wij doen dit project in opdracht van STOOM (Stichting Ondersteuning Onderwijs Marowijne). STOOM zet zich in voor het onderwijs in Marowijne, zij gelooft dat het investeren in onderwijs een ideale manier is om de situatie en welvaart in het district te verbeteren. Sinds een paar jaar richt STOOM zich ook op andere sectoren, allemaal om de welvaart van Marowijne te verhogen. Waar? Het district Marowijne is opgedeeld in meerdere ressorten. Moengo vormt de kern van het district, en speelde een belangrijke sleutelrol in het bauxietdelvingsproces. Hoewel officieel niet de hoofdstad wordt al het bestuur van Marowijne met haar ressorten Marowijne vanuit hier geregeld. Tijdens ons verblijf zullen wij hier wonen. Ons project zal zich voltrekken in Pelgrimkondre, een klein dorpje net ten zuiden van Moengo. Pelgrimkondre is een klein dorpje in het ressort Patamacca, en vormt het Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
1
sociale en economische centrum van het ressort. Hier staat bijvoorbeeld de enige basisschool, de Leitzelschool, van Patamacca. Dit is de reden dat wij dit pilotproject in dit dorp willen starten. Ons doel is dat zo veel mogelijk bewoners uit de omgeving kennis nemen van de kas.
Probleem De landbouw in het Patamacca ressort is nu slechts van kleine schaal. De omstandigheden voor de landbouw zijn namelijk niet optimaal, wat boeren belemmert om verder uit te breiden. Het eerste probleem is de grond, met name de organische stof in de bodem. Hoewel deze grond zeer vruchtbaar lijkt te midden van de tropen, is dit slechts de bovenste laag die zeer kwetsbaar is. De hevige regen spoelt de organische stof in de bodem uit, en de zon zorgt ervoor dat een groot gedeelte van deze organische stof verbrand. Zonder deze organische stof spoelen essentiële mineralen zeer snel weg en verliest de bodem structuur, lucht en vocht. Daarom wordt er nu veel gedaan aan zwerflandbouw, waarbij de boeren hun kostgrondje na 2 a 3 jaar verbouwen verlaten voor een nieuw stuk grond. Dit geeft een enorme belasting op het toch al kwetsbare ecosysteem in Suriname. Het tweede probleem hangt samen met de seizoenen. Suriname kent regen‐ en droge seizoenen. In Suriname valt jaarlijks 4 maal zoveel regen als hier, maar dan in een zeer kort tijdsverloop. In de regenseizoenen valt er teveel regen voor de planten, waardoor zij beschadigd raken, maar ook de grond uitspoelt. In de droge seizoenen is er een tekort aan water, wat de groei opnieuw belemmert. Het derde probleem is de zon. De straling is zeer intens, zelfs zo intens dat deze gedurende het droge seizoen de planten verbrandt. De bodem wordt, opnieuw, met name getroffen doordat organische materie verbrandt en het bodemleven niet optimaal kan werken.
De schade aan het natuurlijke ecosysteem, kale plekken door uitputting door zwerflandbouw. Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
2
Oplossing Wij zullen ons ter plekke verdiepen in de situatie en gebruiken van de lokale boeren, om met deze verworven kennis een kassensyteem te ontwikkelen dat aansluit bij hun wensen en huidige kennis. Van dit kassensysteem willen wij een prototype bouwen op het terrein van de Leitzelschool in Pelgrimkondre. De bouw zal gebeuren in samenwerking met leerlingen van de Barronschool, een beroepsschool in Moengo, om hen inzicht te geven in de bouw van de kas. Het ontwerp zal overgedragen worden aan de werkplaats van de Barronschool zodat zij meerdere systemen kunnen bouwen en onderhouden in de toekomst. We willen de kosten van deze eerste kas zo laag mogelijk houden, zodat de drempel niet te hoog is om aan dit project deel te nemen. Om deze kosten zo laag te houden hebben we financiële steun nodig om de eerste kas onder de kostprijs te kunnen verkopen aan de Leitzelschool. De functies van het te ontwerpen kassensysteem zullen zijn: − Reguleren van watertoevoer: opslaan bij overschot, irrigeren bij droogte. − Reguleren van zonlichtinval: Afschermen van gewassen bij teveel zon. − Buitenhouden van insecten, vogels, schimmels en ziektes. − Het vruchtbaar houden van de bodem middels een bemestingssysteem met kippenmest, compostbakken, mulching en groenbemesting. Om het systeem simpel en algemeen toepasbaar te houden kiezen wij ervoor om te bouwen volgens celstructuur: De kassen zullen worden opgebouwd uit een vaste ‘eenheid’ met een vaste afmeting van 10,5 x 5 meter. Wanneer de boer dan zijn keuze aangeeft voor de omvang van de kas wordt simpelweg een aantal eenheden gekoppeld. Dit heeft vele voordelen: lage investeringskosten simpele constructie, gemakkelijk te leren in elke situatie toepasbaar Dit uit zich in het volgende ontwerp:
Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
3
De kas heeft aan de bovenkant een opening, zodat de temperatuur in de kas niet te hoog wordt. Het regenwater wordt opgevangen door de regengoten en wordt gewaard in de bassin. Het houten frame staat stevig in de grond, daaraan zijn de pvc‐buizen bevestigd met landbouwplastic eroverheen. De openingen die niet door het zeil of worden afgeschermd worden met insectengaas afgedekt.
Effecten Het ontwikkelen van een kassensysteem in Pelgrimkondre zal een grote bijdrage leveren aan de boeren, maar ook aan de leerlingen van de Leitzelschool en de Barronschool. De Leitzelschool kan middels deze kas onderwijs geven over effectieve landbouw met niet‐traditionele manieren en methodes. De kinderen zullen onder begeleiding zelf in de kas gaan werken, een werkgroep zal het beheer en exploitatie controleren. De kinderen worden zo al op jonge leeftijd geconfronteerd met het landbouwen, zodat zij zelf later zulke technieken kunnen toepassen. Bovendien kan de school nog een beetje bijverdienen met de verkoop van de producten uit de kas om hiermee het onderwijs te bevorderen. Daarnaast moet deze kas een soort signaal geven naar de boeren uit de omgeving. De kas wordt ontwikkeld in samenwerking met hen, hij moet dan ook aansluiten bij hun wensen. De school vormt een centrum van het gebied, waardoor de boeren uit de omgeving gemakkelijk in aanraking komen met het systeem. Hiermee zal een visie van effectievere landbouw worden verspreid, wat de boeren in het beste geval zal overtuigen zelf deze technieken over te nemen. Tevens zullen kinderen van de boeren die onderwijs volgen aan de Leitzelschool thuis komen met verhalen over kas, sinds deze kinderen daarin groenten verbouwen. De boeren die overgaan op het telen in kassen zullen meer winst kunnen halen uit hun stuk grond. Met een betere kwaliteit, een grotere oogst en seizoen ongebonden verbouwen en oogsten generen zij meer inkomsten, aangezien zij nu kunnen verbouwen voor de markt, en niet alleen voor zelfvoorziening. De producten kunnen dan afgezet worden op de markt te Moengo, en wanneer op grotere schaal wordt verbouwd worden Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
4
geëxporteerd naar Paramaribo en Frans Guyana. Deze extra inkomensbron van de boeren komt de hele gemeenschap van Pelgrimkondre weer ten goede, bijvoorbeeld doordat deze boeren weer in hun directe omgeving spullen verhandelen en opnieuw schoolgeld gaan betalen, wat nu vaak achterwege blijft. De Barronschool is bij ons kassensysteem gebaat, omdat zij dit systeem zullen gaan bouwen en onderhouden. Om dit te begeleiden zal er een werkgroep worden opgezet. Dit levert inkomsten voor de studenten en geeft het tevens een stageplek voor de richting Bouw van de Barronschool. Het idee van telen in kassen zal ook meer aandacht krijgen binnen de richting Landbouw om het idee verder te verspreiden dan alleen Pelgrimkondre. Daarnaast zal de kwetsbare natuur uit de omgeving minder zwaar belast worden doordat de zwerflandbouw niet langer nodig is. In onderstaand figuur wordt het bovenstaande schematisch weergegeven.
De kinderen van een basisschool krijgen onderwijs in landbouw.
Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
5
Projectdoelen
Welvaart in Marowijne
?
Werkgelegenheid bieden
?
Kennisoverdracht
Landbouwsector aantrekkelijk maken
Nieuw werk aanbieden
Kinderen van basisschool kennis laten nemen van landbouw
Meer winst
Meer oogsten
Betere oogsten Kassen bouwen
Concurrentie ontwijken
Kassen repareren
Kassensysteem introduceren Bouwplan
Onderhoudsplan
Prototype bouwen
Kennis over gewassen overdragen
Kassenteelt door kinderen van Leitzenschool
Werkgroep voor controle en behoud
Samenwerking Het definitieve ontwerp van de kas willen we in samenwerking met de boeren uit Patamacca doen. Zij hebben al jarenlange ervaring met de landbouw in hun gebied, het ontwerp kan worden aangepast na aanleiding van hun adviezen. De bouw van de kassen willen we in samenwerking doen met leerlingen van de Barronschool (beroepsopleiding in Moengo). Er zal het gehele project lang intensief teruggekoppeld worden naar STOOM.
Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
6
Verantwoording en tegenprestatie Tijdens ons verblijf zullen we een weblog bijhouden waarop wij de ontwikkelingen en vorderingen van ons project zullen beschrijven. Ook zullen er op deze site foto’s van ons project op te vinden zijn. De resultaten van dit project zullen wij beschrijven in een evaluatieverslag dat bij de faculteit TBM van de TU Delft ingeleverd zal worden, dit verslag zal ook op de website worden geplaatst. Wanneer u ons zou sponsoren krijgt u uiteraard een vermelding op dit evaluatieverslag en de website. Het webadres is: http://kassenbouwpelgrimkondre.blogspot.com/
Begroting en Financiën Begroting in Surinaamse Dollars (SRD), gebaseerd op lokale prijzen. A. Kas A.1. Frame Houten frame: 4 Kolommen (10 x 10 x 5000) 4 Balken in lengterichting (10 x 10 x 10500) Onderste delen: 8 houten balken, deels in de grond (10 x 10 x 2000) PVC buizen: 16 Gekromde buizen (Ø25 x 4000) 6 buizen in lengterichting (Ø20 x 10500) 4 diagnoalen (Ø20 x 2000) A.2. Bedekking Transparant UV‐bestendig PE‐zeil Bovenzijde (2 x 5000 x 11000) Kopse zijdes (4 x 2550 x 2500) Insectengaas Bovenste ventilatieopening (500 x 11000) Zijkanten lange richting (2 x 1500 x 11000) Kopse zijdes (2 x 1500 x 5100) A.3. Zonwering Schaduwgaas (5000 x 4000) Ophangmechanisme A.4. Verbindingen Diversen B. Irrigatie 2 Watergoten (10500) Leiding (Ø 500, 5000) Opvangbak 4 x 1000 gallon Tuinslagen 50 meter C. Compostsysteem Compostbak, groenbemesting bron creëren D. Transportkosten van de materialen Paramaribo naar Moengo Moengo Pelgrim E. Loonkosten
Totaal
350,‐ 210,‐ 260,‐ 30,‐
2400,‐ 2000,‐
400,‐
150,‐ 150,‐
300,‐
500,‐
500,‐
350,‐ 40,‐ 4000,‐ 300,‐
4690,‐
800,‐
800,‐
1000,‐
12.340,‐ SRD
(Indien gebruik privaat wisselkantoor: ca. € 3085,‐ )
Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
5050,‐ 1850,‐ 1000,‐
7
De Leitzelschool is eigendom van de Weslyaanse Gemeente. Deze heeft maar beperkte financiële middelen, afhankelijk van de situatie zullen we haar toch benaderen met het verzoek voor een kleine bijdrage. Met het resterend bedrag uit sponsoring kunnen wij de kas aanbieden aan de school, zodat deze hem kan gebruiken als leermiddel voor de kinderen en als demonstratiemodel en vernieuwend symbool voor de omgeving. Op dit moment hebben we € 1000,‐ binnen, we zoeken nog € 2085,‐ sponsorgeld.
Contact Voor ons project zoeken we sponsoren die dit project financieel willen ondersteunen. De bouw van het prototype zal zo’n €3085,‐ kosten. De Leitzelschool heeft niet genoeg financiële middelen deze kas te betalen. Wij willen hen in overleg de kas voor een klein bedrag aanbieden. Financiële bijdragen kunnen worden overgemaakt op rekeningnummer 15.10.97.720 t.n.v. R.T.H. Hermans onder vermelding van ‘Kassenbouw Pelgrimkondre’. Mocht u meer informatie willen hebben over ons project, aarzelt u niet ons te contacteren. Meinou van der Kooi ‐ (+597) 8178677 Rick Hermans ‐ (+597) 8178696 Isaäk Hoornbeekstraat 8, 2613HH Delft
[email protected] kassenbouwpelgrimkondre.blogspot.com
Project Kassenbouw Pelgrimkondre 2010‐2011
8
