Kushi Kamba, een oase van rust in de ongerepte natuur van de binnenlanden van Suriname Door: P.P. Mangoenkarso, september 2009
Nawoord Ik kom tot de slotsom, dat Azmat een dienst aanbiedt die voor iedereen bereikbaar is, ook voor diegenen die geen buitenlandse valuta bezitten. Hiermee onderscheidt hij zich van andere touraanbieders door zich niet alleen te focussen op toeristen met buitenlandse valuta maar ook op Surinamers. Bij hem hoef je geen toerist te zijn met een zak buitenlandse valuta om deze reis van je leven of van je dromen in het binnenland van Suriname te kunnen ondernemen. Kortom deze reis is voor iedereen mogelijk. Maak goede en duidelijke afspraken over wat aan proviand meegenomen moet worden, want de laatste winkel ligt op 20 a 30 minuten vaarafstand van de lodge. Zeer belangrijk is ook om geen roekeloze handelingen te doen, want Paramaribo ligt heel ver weg van de jungle. Aanstaande oktober plant Azmat een trip naar West-Suriname, Blanche Marie vallen, voor 30-40 mensen. Voor Sinân staat in de annalen genoteerd, dat deze vakantie “de coolste en de leukste” vakantie in Suriname is van de afgelopen jaren.
Inleiding Een impressie van een onvergetelijke korte reis die mijn vrouw Grace, jongste zoon Sinân, mijn jongere broer Toegirin, Azmat en ik in een weekend in augustus 2009 maakten naar Kushi Kamba in de binnenlanden van Suriname. Wij wilden altijd al een binnenlandse trip maken, maar de gevraagde binnenlandse tourprijzen schrokken ons keer op keer af. Ik ben er zeker ook een voorstander van dat elk bedrijf uiteraard zijn winsten moet kunnen genereren, voor het voortbestaan van het bedrijf, maar 10 a 14 keer de toegangsprijs vragen is wel een absurde zaak! De prijs voor een vakantie in één van de binnenlanden van Suriname is ook niet anders. Kader White Beach White Beach is een vakantieoord gelegen op ongeveer 29 km van Paramaribo. White Beach ligt bij het plaatsje Accaribo, dicht bij de plaats Paranam waar het bauxiet maatschappij Suralco is gevestigd. White Beach is gemakkelijk per openbaarvervoer te bereiken met de welbekende PDP-bus. De bushalte van de route Paramaribo-Domburg-Paranam (PDP) ligt aan de Heiligenweg op de plek waar ooit het hoofdbureau van Politie was gevestigd. De buslijn wordt onderhouden door een aantal particuliere bushouders en door de “Lanti-bus” overheid. De eerste bus vertrekt zo rond vijf uur morgens uit Paranam en de laatste om bus half zes middags. De bus vanuit de richting Paramaribo naar Paranam vertrekt zodra hij vol is. De reistijd Paramaribo - White Beach bedraagt ongeveer 45 minuten. Een enkele busreis naar Paranam kost standaard 2,50 SRD (ongeveer 0,60 euro cent) per persoon. Entree van White Beach kost, 8 SRD per persoon. Het huren van een hut kost tussen 25 – 35 SRD. Niet noodzakelijk als je alleen of met zijn tweeën bent. Dat betekent dat een bezoek aan White Beach 48 SRD per persoon kost, maar dan heb je dan wel voor je zelf ook een hut waar een elftal kan onderbrengen. Dat is omgerekend ongeveer 12 euro. Touroperators vragen voor een bezoek aan White Beach prijzen tussen de 33 (134 SRD) en 45 euro (186 SRD) per persoon! 1
Het is eigenlijk dit keer het idee van Azmat omdat hij sinds 2008 weekend groepsreizen (vrijdag vroeg vertrek, zaterdag en zondag middag terugreis) naar Kushi Kamba organiseerde. Kushi Kamba is kort gezegd een kleinschalig opgezette lodge die de toerist een oase aan rust biedt in een ongerepte natuur in het binnenland van Suriname. Ons verblijf in Kushi Kamba zou uit twee nachten bestaan (lang weekend) in de jungle van één van de binnenlanden van Suriname. Om privé redenen werd het slechts één nacht. Tochten naar de binnenlanden van Suriname maakte ik in de periode 1971-1972 met mijn Charlie-Peleton van de Charlie-compagnie bij het vervullen mijn dienstplicht bij de Troepenmacht in Suriname (TRIS). Voor mij was dat al één van de mooiste momenten uit mijn leven, want in die tijd waren de binnenlanden van Suriname voor een burger minder toegankelijk dan nu het geval is. Kushi Kamba mag van mij aan die mooiste momenten toegevoegd worden.
De reis Een dag voor vertrek zorgen we voor de fourage. De dag van vertrek om vijf uur in de ochtend opgestaan om lunchpakketten te maken voor de reis. Om half zeven verlieten we ons huis richting de landingplaats Atjoni bij Pokigron. Atjoni ligt ongeveer 185 km ten zuiden van Paramaribo. Het is al een avontuur om deze weg te bereizen. Voor we Atjoni bereikten legden we de weg in twee etappen af. Over de eerste iets meer dan 100 km lange bauxietweg (bekend onder de naam Afobakaweg) tot het transmigratiedorp Brownsweg doen we drie uur. Het Chinese bedrijf Dalian is door de overheid gevraagd om de weg te conditioneren en is momenteel bezig de Afobakaweg te asfalteren. Het dorp Brownsweg kende ik omdat ik er toen anderhalf maand als militair gedetacheerd werd. Vanuit Bronsweg maakte ik destijds in dat gebied ook jungletochten waaronder die naar de ongeveer 500 meter hoge Mazarunitop en de Irene watervallen 1 . Voor we dit dorp bereikten reden we langs een verhard en deels over onverharde weg de Indiaanse en Bosnegers dorpen Powaka en Klaaskreek langs. Ook het onlangs in bedrijf genomen vakantieoord Berg en Dal reden we voorbij. Inschepen in korjalen bij landingplaats Atjoni
1
Er zijn nog twee andere watervallen: Mazaruni watervallen en onlangs een nieuwe waterval ontdekt
2
Brownsweg Vlak voor Brownsweg hebben we bandenpech. Mijn broer Toegirin verwisselde de banden. Van de gelegenheid hebben we gebruik gemaakt om te lunchen. We reden verder en stopten bij de enige benzinepomp en tevens ook bandenreparateur van het dorp. Maar hij heeft geen banden van het gewenste formaat op voorraad. We hebben toch de kans gewaagd om zonder reservewiel verder de reis te volgen. Ik hoorde Azmat nog zeggen dat het toch onmogelijk lijkt dat we twee keer bandenpech zullen hebben. De eerste indruk die ik van Brownsweg krijg is: het transmigratie dorp is in veertig jaar totaal veranderd. De hoofdweg ligt er nu fraai bij, en hij is geasfalteerd. De enige Bosnegerwinkelier van toen (van een vader van andere dienstplichtige) is vervangen door een aantal nieuwbakken Chinezen. Zo snel geteld vestigden zich er drie Chinese winkeliers. We stapten de auto in en trokken verder richting Atjoni. Pech op Brownsweg
Atjoni Atjoni ligt ongeveer 70 km van Brownsweg en is gelijk het eindpunt van de Noord-Zuid route in midden Suriname. Atjoni is een landingplaats bij Pokigron (zie kaart) bestemd voor mensen die zich verder weg vestigen in de binnenlanden van Suriname. De weg van Brownsweg naar Atjoni is een onverharde bauxietweg. Deze weg is iets slechter met zeer diepe kuilen dan de route Afobakaweg-Brownsweg die we aflegden. Maar het is één en al belevenis om deze weg te bereizen. Hij gaat over hoge toppen en diepe dalen dwars door de Surinaamse jungle en het lijkt op een weg zonder eindpunt. In Atjoni aangekomen blijkt dat het een levendige drukte is met mensen die er verder het binnenland in moesten. En hier eindigt de weg ook. Om verder het binnenland in te reizen is iedereen aangewezen op de Surinamerivier. Een snelle blik leert dat Atjoni een politiepost heeft en een tweetal winkels, Chinees en Javaans. Deze twee winkels zijn ook de laatste in dit gebied. De aanvulling op de proviand die we uit Paramaribo meenamen moet dan ook hier gebeuren. De prijzen liggen ongeveer één derde hoger dan Paramaribo. Mij is ook verteld dat ongeveer 20.000 mensen zich verder in de binnenlanden vestigen. 3
Oriëntatie Pokigron in Suriname
Atjoni naar Kushi Kamba Het oord Kushi Kamba is alleen via de rivier bereikbaar. Het oord Kushi Kamba ligt 20 a 30 vaarminuten noordelijk, richting het van Blommensteinstuwmeer, met een gemotoriseerde korjaal. Voor de veiligheid werden er zwemvesten aangereikt. Tijdens deze tocht gaan we langs een tweetal Bosnegerdorpen, een tweetal vakantie-oorden en een aantal soela’s. Het leukste is om langs kleine soela’s (stroomversnellingen) te varen. De bootsman laveert de korjaal zeer behendig langs de gevaren van deze soela’s. Kleine soela´s op vaarroute
4
Kushi Kamba Het oord Kushi Kamba ligt in een strategisch mooi gesitueerd plekje aan de rechteroever van de Surinamerivier waar precies de Apresina soela zich bevindt. Dag en nacht is het gesuis van de stroomversnelling hoorbaar. Je geniet van een eerste rang uitzicht op de Apresina soela’s vanuit de veranda van de paalhut. Dat geeft je het gevoel van een oase van rust vooral als je over het algemeen gewend bent een hectisch leven te leiden. Op die momenten staat de tijd stil. Je vergeet zelfs welke dag het is op zo een moment. Het is een oase van rust in een ongerepte natuur! Bij de Apresina soela’s kan je badderen, je afkoelen en/of genieten van waterpret. Verder kan je een boswandeling maken in de jungle, bezoek brengen aan bosnegerdorpen in de omgeving of noordwaarts een boottocht maken in de Surinamerivier. Deze komt in het van Blommensteinstuwmeer. Je kunt vissen, jagen en in de nacht op kaaimannen spotten. Apresina soela vanuit de veranda
5
Boswandeling in een ongerepte natuur
Bij een Bosnegerdorp tijdens boswandeling
En dan de nacht. Een prachtige sterrenhemel, het is bijna niet te geloven, dat er zoveel sterren zijn. Je hebt het gevoel, dat je ze bijna kan aanraken. Ook de maan in zijn volle glorie verlicht de rivier met in de oevers de gloeioogjes van de vele dieren. In de nacht kan je de kaaimannen 6
zien die zich opwarmden op de rotsen van de Apresina soela’s. Alles is ongerept zelfs de geur is anders. En dan de geluiden van kikkers en de vele vogels die je `s morgens bij het opgaan van de zon wakker maken. Vanuit je paalhut uitkijkend over de Surinamerivier waar de Apresina soela’s dag in dag de richting van het stuwmeer stroomt. Een ongelooflijke ervaring weer èèn te zijn met de natuur. Jammer dat 2 dagen zo vlug voorbij zijn. Maar wat zeker is, wij hebben van één van de binnenlanden van Suriname genoten. Het is de moeite waard geweest. Want in vergelijking met andere reizen naar het binnenland is dit zeer betaalbaar, vooral als je het per persoon omrekent. Ook het feit dat de prijzen vermeld staan in Surinaamse dollars (SRD) geef mij een goed gevoel. Als Sinân kan zeggen, ondanks dat wij dit keer maar twee keren naar White Beach en geen enkele keer naar Cola Kreek zijn gegaan, dat hij deze vakantie de “coolste” en de leukste van alle vakanties naar Suriname tot nu toe vond, dan is onze vakantie ook zeer geslaagd. Voor Sinân is deze vakantie “de moeder” der vakanties naar Suriname geworden. Azmat bedankt voor de suggestie en de heerlijke tijd! Pireng soortgenoot van de Braziliaanse Piranha vangst in Kushi Kamba, augustus 2009
Anjoemara, vangst in Apoera mei 2009
7
Toekoenarie vangst datum onbekend
Bron onbekend
Terugreis Zondag tegen 12.00 uur kwam de bootsman ons ophalen. We stapten in de korjaal en hebben de reis terug in een half uur gedaan. Het was tegenstroom vandaar dat de terugreis iets langer duurde dan de heenreis. Op de terugweg vatten we het plan op om Brownberg en Affobakka stuwdam aan te doen. Rond de klok van 15.00 uur reden we het dorp Brownsweg binnen. Azmat besloot bij te tanken, waarop ik suggereerde om de banden misschien even op te pompen. Hij constateerde dat we weer bandenpech hadden. De draden van de band schoten hier en daar los. Er was in het dorp geen band te vinden met hetzelfde formaat. Hij vroeg ons of wij met een taxi naar de stad wilden af reizen dan zou hij in Brownsweg achter blijven. We zeiden toen “samen uit, samen thuis”! Hij besloot de auto bij een kennis achter te laten en na het eten namen we zo rond vijf uur in de middag samen de bustaxi. We namen de twee lekke banden mee op de terug reis naar Paramaribo. Rond half zeven kwamen we daar aan! De volgende dag ging Azmat samen met mijn broer Toegirin de auto ophalen.
Accommodatie De accommodatie van Kushi Kamba is sinds 2008 in bedrijf genomen en bestaat uit 3 (drie) paalhutten, waarin per hut 4 (vier) bedden met klamboe staan. Verder één hangmathut waar men ook de nacht kan doorbrengen. Er is een douche en toilet, waarin 2 (twee) toiletten en 2 (twee) douche zijn. En een eetzaalhut annex keuken. De paalhut wordt s’avonds verlicht met een stormlamp. Er is in de avond tot de benzinetank leeg geraakt elektriciteit tot ongeveer 4 (vier) uur in de ochtend. Twee van de drie paalhutten 8
Lodge-Cottage gezien vanuit de rand van het bos
9
Azmat Azmat remigreerde in 2000. Is woonachtig op Zorg en Hoop aan de Sterappelstraat. Hij is te bereiken onder telefoonnummers (+597) 8684874/(+597) 8408024 en/of via
[email protected]. Azmat organiseert sinds 2008 groepsreizen naar Kushi Kamba en ook naar West-Suriname. Ook één persoon kan bij hem deze reis boeken of maken, maar een groepsreis is uiteraard relatief per persoon goedkoper. Een groep bestaat uit maximaal 12 personen. Een promotie dvd over Kushi Kamba is beschikbaar. Bij aanvraag en na achterlaten van naam en adres zal hij worden toegestuurd.
Meenemen? Persoonlijke verzorging zoals: 1. Eten en drinken voor onderweg 2. Zaklantaarn met reserve batterijen 3. Iets bescherming tegen regen (bijv. paraplu, regenmantel), zon en stof 4. Lange broek en overhemd met lange mouwen 5. Bad- en handdoeken 6. Goede loopschoenen en badslippers 7. Toiletartikelen, zwemkleding 8. Zonnebrand olie, insecten afweer middel 9. Vrijetijdskleding 10. Foto en of video camera 11. Toiletpapier 12. Muskieten kaars Proviand zoals: 1. Drinkwater in flessen 2. Frisdeanken/Siroops 3. Zonnebloem olie 4. Suiker 5. Zout 6. Rijst 7. Uien 8. Knoflook 9. Bouillonblokjes 10. Thee 11. Koffie 12. Bouillonsoep 13. Plasticborden/drinkbekers/lepels 14. Olie sardien/tomaten sardien 15. Fernandes punt broden(i.v.m. houdbaarheid) 16. Ingevroren vleesproducten 17. Koolbox met ijs
Respect: cultuur en gebruiken Als je iemand wil fotograferen, vraag eerst of men gefotografeerd wil worden! Ook sommige plaatsen mogen niet gefotografeerd worden!
10
