Programma Zambia
1.
Context analyse
Zambia is een land dat zwaar is getroffen door de HIV/aids epidemie. Ruim 21% van de bevolking is geïnfecteerd met het virus. Mede hierdoor heeft het land het hoogste percentage wezen ter wereld: 23% van de kinderen onder de 15 jaar mist één of beide ouders (website Buitenlandse Zaken). Naast deze problematiek bestaat er in Zambia een aanzienlijke genderongelijkheid: vrouwen worden zowel op papier als in praktijk achtergesteld. De overheid erkent deze problematiek en heeft binnen het kabinet een divisie voor gender en ontwikkeling gecreëerd (website Buitenlandse Zaken). Veel sport en ontwikkelingsprojecten in Zambia worden ondersteund door grote internationale donoren zoals: NIF, NORAD, Unicef, Commonwealth Games of Canada (CGC), Care International en UK Sport. Vanwege het feit dat er in Zambia veel internationale organisaties (o.a. Play Soccer, Unicef, Right to Play, Grassroot Soccer, Score) en lokale sportinitiatieven (o.a. Kalusha Bwalya Foundation, Zambia Scouts, Sport in Action, Edusport, Kwenuha Women’s Association) actief zijn, is het lastig om met het nieuwe programma Sportcoalities daadwerkelijk een verschil te maken. Het is daarom raadzaam om met een kleinschalig programma te starten en aan te sluiten bij bestaande activiteiten van Nederlandse partijen. De KNVB heeft een jarenlange relatie met de Football Association of Zambia (FAZ), waarbij o.a. speciale aandacht is geweest voor meisjesvoetbal. Daarnaast werkt de KNVB ook nauw samen met de Kalusha Foundation die voetbal als middel inzetten voor het werken aan een betere toekomst voor de jeugd: het voorkomen van verkrachtingen, gedwongen prostitutie, tienerzwangerschappen, en HIV/aids. Zowel de Football Association of Zambia als de Kalusha Foundation wil de samenwerking met de KNVB graag voortzetten om meer sportkader op te bouwen. Versterkte lokale structuren kunnen zodoende benut worden voor ‘women empowerment’ en voorlichting over het thema HIV/Aids. Hiervoor kan aansluiting worden gezocht bij bestaande lokale initiatieven met expertise op het gebied van gender, bijvoorbeeld de National Organization of Women in Sport Physical Activity and Recreation (NOWSPAR), of de Kwenuha Women’s Association. Of op het gebied van HIV/Aids bij het Kicking in Aids Out netwerk dat in Zambia vertegenwoordigd is door de NOWSPAR, SIA en de Edusport Foundation. Daarnaast kunnen de (voetbal) activiteiten worden uitgebreid naar korfbal en hockey. Een mogelijke verbreding van het programma is een samenwerking met het Sports for Hope Center. Het IOC is, in samenwerking met het NOC in Zambia, een multisport complex aan het opzetten, het Sports for Hope Center. Het doel van dit project is toegang tot sport en gelijke kansen voor iedereen. De KNHB zal hier mogelijk een rol in kunnen spelen. De aandachtsgebieden van het Sport for Hope Center zijn: - Goede sportfaciliteiten, sport for all - Social development programma’s, voor een betere levenstandaard in de communities - Sport competities: hockey, voetbal, tennis en atletiek. - Opleiding - Talent identificatie - Olympische waarden
2.
Programmadoelstellingen 1
Voor het programma in Zambia zijn de volgende gezamenlijk doelstellingen geformuleerd : Sport als middel inzetten voor een betere toekomst voor de jeugd: - Het versterken van de positie van vrouwen (o.a. voorkomen van verkrachting en gedwongen 1
Voor meer informatie over de activiteiten die tot deze doelstelling moet leiden, zie het format in hoofdstuk 7
prostitutie) - Meer kennis van gezondheid, met name over HIV/Aids d.m.v. voorlichtingsactiviteiten en spelletjes
3.
Het landenprogramma
Als onderdeel van het totaalprogramma “Sportcoalities aan de slag” is er voor Zambia een meerjarig uitvoeringsprogramma geformuleerd op basis van de beleidsdoel: Het verbeteren van de positie van groepen jongens, meisjes, vrouwen en gehandicapten door middel van sportactiviteiten. Bij het programma in Zambia wordt de nadruk gelegd op gender-inclusion en gezondheid, bewustwording rondom HIV/Aids. Enerzijds draait het programma om voetbaltechnische ondersteuning aan de Football Asociation of Zambia (FAZ) en de Kalusha Foundation, het opbouwen van sportkader met speciale aandacht voor vrouwen en meisjes. En anderzijds om de inzet van Nederlandse expertise omtrent de doelgroep meisjes en vrouwen. Daarnaast kan de sporttechnische ondersteuning naast voetbal uitgebreid worden naar hockey en korfbal.
Nederlandse ondersteuning Ondersteuning bij capaciteitsbouw en coördinatie Er is vraag naar een Nederlandse organisatie die de kwaliteit en de voortgang zal bewaken met betrekking tot de Nederlandse inzet, de effecten op de doelgroep en het hogere doel van het programma in Zambia. Deze organisatie zal invulling geven aan de facilitering, coördinatie en monitoring van het programma en wordt ook wel de hoofdaannemer genoemd. 1. Facilitering - Ondersteuning bij de uitvoer van het programma - Begeleiden van de coördinerende partijen 2. Coördinatie - Begeleiden en ondersteunen van NL organisaties - Inventariseren van eventueel nieuwe lokale behoeften - Adviseren van de lokale coördinatoren 3. Monitoring - Opzetten van een M&E instrument (bijv. Most Significant Change) - Meten van de effecten van Nederlandse ondersteuning - Meten van de effecten op de doelgroepen - Capaciteitsopbouw van de coördinerende partijen op het gebied van M&E Gevraagd profiel De volgende competenties en criteria zijn belangrijk voor capaciteitsopbouw. Organisaties met deze competenties en bijbehorend trackrecord hebben de voorkeur boven anderen. - Ervaring met de cultuur van Zambia - Kennis van en ervaring met capaciteitsopbouw - Kennis van en ervaring met soortgelijke organisaties Aanbeveling De aangewezen organisatie zal nauw samenwerken met de Football Association of Zambia (FAZ), de Kalusha Foundation en overige lokale en internationale initiatieven. Daarnaast zal de hoofdaannemer coalities moeten sluiten met deskundigen op het gebied van gender / HIV/Aids.
Sporttechnische ondersteuning De FAZ en Kalusha Foundation vragen Nederlandse ondersteuning bij het opleiden van voetbal coaches en docenten met aandacht voor sociale- en gemeenschapsontwikkeling, de nadruk moet
hierbij op meisjes / vrouwen worden gelegd. Daarnaast zullen er in een later stadium van het programma ook andere sportdisciplines aan bod komen, hiervoor zal sporttechnische ondersteuning nodig zijn op het gebied van hockey en korfbal. Gevraagd profiel De volgende competenties zijn belangrijk om de sporttechnische ondersteuning op een goede manier in te kunnen vullen. Organisaties met deze competenties en bijbehorend trackrecord hebben de voorkeur boven anderen. - Ervaring met lesgeven in ontwikkelingsgebieden - Gekwalificeerde voetbal / hockey / korfbal trainers Aanbeveling Aanbevolen wordt dat de Nederlandse organisaties die het sporttechnische aspect zal vervullen nauw samenwerkt met lokale organisaties en Nederlandse experts op het gebied van gender. Thematische / doelgroep ondersteuning Om toe te zien op de kwaliteit van de thema’s en doelgroepen is er extra ondersteuning nodig.. - Deskundigheid op het gebied van gender / women empowerment FAZ en de Kalusha Foundation vragen ondersteuning op het gebied van gender / women empowerment. Daarnaast kan de lokale expertise omtrent het thema HIV/Aids worden benut. Gevraagd profiel De volgende competenties zijn belangrijk om deze thematische/doelgroep ondersteuning op een goede manier in te kunnen vullen. Organisaties met deze competenties en bijbehorend trackrecord hebben de voorkeur boven anderen. - Ervaring met een van de thema’s / doelgroepen in ontwikkelingsgebieden - Kennis van en ervaring met gender / gehandicapte jongeren in ontwikkelingsgebieden Aanbeveling Aanbevolen wordt dat de Nederlandse ‘service providers’ toezien op de kwaliteit en handhaving van de doelgroepen en thema’s en dat zij nauw samenwerken met Nederlandse organisaties die ondersteuning bieden op het gebied van capaciteitsopbouw en sporttechnische kennis.
Beleidsdoel
De positie van groepen jongeren, meisjes en vrouwen en mensen met een handicap is, als gevolg van het inzetten van Nederlandse sportkennis aantoonbaar verbeterd
Ontwikkelingsdoelen
Sport als middel inzetten voor een betere toekomst voor de jeugd: - Het versterken van de positie van vrouwen (o.a. voorkomen van verkrachting en gedwongen prostitutie) - Meer kennis van gezondheid, met name over HIV/Aids d.m.v. voorlichtingsactiviteiten en spelletjes
Regio’s Doelgroepen Thematische invulling Capaciteitsopbouw
Jongeren
Gehandicapten
Meisjes en vrouwen
Doelen
Activiteiten
Activiteiten
Activiteiten
Kalusha Foundation, ondersteund door NL expertise
op welke gebieden wordt ondersteuning gevraagd, management?
Organisatieondersteuning van de FAZ en de Kalusha Foundation
Gezondheid
Kalusha Foundation (+ lokale partners) Ontwikkelen van sportactiviteiten ter bevordering van de gezondheid
Emancipatie / Participatie
- Facilitering - Coordinatie - Monitoring
- HIV/Aids voorlichting - Voorlichtingsactiviteiten en spelletjes o.h.g.v. alcohol en criminaliteit
FAZ en Kalusha Foundation (+ lokale partners), ondersteund door NL expertise Het versterken van de positie van de doelgroepen door sportparticipatie
- Het organiseren van sportactiviteiten in de communities (voetbal, hockey, korfbal) - Het opzetten van clubs
- Organiseren van sportactiviteiten voor meisjes (voetbal, hockey, korfbal) - Het opzetten van clubs
- Omgeving bewust maken van de positie van vrouwen, door het inzetten van vrouwennetwerken bij activiteiten
- Het opzetten van voetbalclubs en een competitie voor meisjes / vrouwen - Linken van activiteiten aan vrouwennetwerken en lokale projecten
FAZ en Kalusha Foundation (+ lokale partners), ondersteund door NL expertise Ontwikkelen van meisjesvoetbal om de positie van meisjes/vrouwen te versterken
NOC + lokale partners), ondersteund door NL expertise Ontwikkelen van een geïntegreerd programma met het Sports for Hope
- Onderzoek naar de mogelijkheden voor uitbreiding van
Center t.b.v. ‘sport for all’ en ‘social development’
Onderwijs
FAZ en Kalusha Foundation (+ lokale partners), ondersteund door NL expertise Curriculum ontwikkeling / opbouwen van sportkader o.h.g.v. voetbal ter bevordering van de sportparticipatie Lokale partners, ondersteund door NL expertise
Lokale coördinatie Nederlandse coördinatie Betrokken organisaties Sportdisciplines
het programma naar het Sports for Hope Center (o.a. hockey, voetbal, atletiek)
- Docentenscholing - Het opleiden van voetbal coaches - Uitwisseling - Onderzoek de behoeften naar het opleiden van hockey- en korfbalcoaches / scheidsrechters
- Opleiden van vrouwelijke coaches - Workshop o.h.g.v. gender - Uitwisseling - Onderzoek de behoeften naar het opleiden van vrouwelijke hockey- en korfbalcoaches / scheidsrechters
Voetbal, Hockey, Korfbal
Verwachte resultaten Jongeren Gezondheid
Meisjes en vrouwen
Kalusha Foundation (+ lokale partners) Er vinden meer activiteiten gericht op gezondheid plaats
Emancipatie / participatie
Gehandicapten
- Jongeren zijn zich beter bewust van de gevaren van (de gevaren van) HIV/Aids, alcohol en criminaliteit
FAZ en Kalusha Foundation (+ lokale partners), ondersteund door NL expertise De positie van jongeren, meisjes en vrouwen is door het inzetten van sport (+ voorlichting) versterkt
Toename sportparticipatie: - Er vinden meer sportactiviteiten plaats en er zijn meer clubs opgezet
Toename sportparticipatie: - Er vinden meer sportactiviteiten voor meisjes plaats en er zijn meer clubs voor deze doelgroep opgezet
- De omgeving is bewust van de positie van vrouwen
Meisjesvoetbal is ontwikkeld: - Er zijn speciale clubs voor meisjes opgezet en er worden competities gespeeld - De activiteiten linken met lokale en internationale vrouwennetwerken en
FAZ en Kalusha Foundation (+ lokale partners), ondersteund door NL expertise Meisjes / vrouwen hebben een sterkere positie in de maatschappij gekregen
initiatieven NOC + lokale partners), ondersteund door NL expertise Samenwerking met het met het Sports for Hope Center t.b.v. ‘sport for all’ en ‘social development’
Onderwijs
- Inzicht naar de mogelijkheden m.b.t. een geïntegreerd programma met het Sports for Hope Center
FAZ en Kalusha Foundation (+ lokale partners), ondersteund door NL expertise De sportparticipatie is bevorderd d.m.v. curriculum ontwikkeling Lokale partners, ondersteund door NL expertise
- Er zijn meer goed opgeleide coaches en geschoolde docenten Er is een duidelijk inzicht aan de behoeften op het gebied van hockey en korfbal
- er zijn meer goed opgeleide vrouwelijke coaches
Monitoring & Evaluatie Nader in te vullen door de hoofdaannemer Subsidieplafond
2009
2010
2011
Totaal
80.000
85.000
85.000
250.000
