PROGRAMMA
• • • • •
Wat is blended behandelen? Meerwaarde en valkuilen Welke programma’s zijn er? Methodiek Oefenen
WAT IS BLENDED BEHANDELEN?
Blended hulpverlening is: een combinatie van face-to-face en online hulpverlening Omdat we hulpverlening willen: - verbeteren - klantvriendelijker maken - doelmatiger maken
KENMERKEN • • •
Onafhankelijk van plaats en tijd Minder zintuigelijke waarneming Communicatie via technische hulpmiddelen
DOEL Met blended behandelprotocol: -
Meer gestroomlijnde behandeling Reductie in f2f contacttijd Eigen omgeving Inzet voor gedragsverandering
MEERWAARDE • • • • • • • • •
Gemakkelijker toegang tot hulpverlening voor cliënt Mogelijk vanuit natuurlijke omgeving van cliënt Gemakkelijker verschillende leerstijlen bedienen Eenvoudiger voortgang bijhouden en bewaken Gemakkelijker gebruik van directe feedback van cliënt Grotere openheid bij cliënt Niet vergeten van relevante informatie door cliënt Tijd voor reflectie bij betrokkenen Minder snel vooroordelen bij betrokkenen
BEPERKINGEN • • • • •
Afhankelijk van toegang, kennis, vaardigheden, houding en problematiek Missen van relevante informatie door betrokkenen Risico op verminderde betrokkenheid cliënt Veiligheidsrisico’s Mogelijkheid van technische storingen
THERAPIETROUW VERGROTEN •
Start van de interventie • Reële verwachtingen ten aanzien van het doel, de doelgroep, de verwachte tijdsinspanning, aantal contactmomenten en de werkzame onderdelen van de interventie • Direct kunnen beginnen • Thema ‘vroegtijdig stoppen’ behandelen • Welke onderdelen lijken de cliënt zwaar • Hoe groot acht hij de kans dat hij zal afhaken • Hoe kan hulpverlener vervolgens contact opnemen • Inventariseren wie cliënt uit zijn omgeving kan informeren over deelname aan de interventie en hoe hij die om hulp kan vragen
THERAPIETROUW VERGROTEN (VERVOLG) •
De begeleiding – Intensiteit van de begeleiding, mate van zich gehoord voelen – Snel en consequent reageren op een ingezonden bericht of opdracht
METHODIEK ONLINE HULPVERLENEN • • •
Basisgesprekstechnieken E-mail (eenmalige berichten) Feedback geven binnen online behandeling
• •
Train-de-trainer Training in blended protocol
HOE MAAK JE CONTACT?
Hoe maak je contact via mail?
BASISGESPREKSTECHNIEKEN •
• •
•
Luisteren • Spreektaal • Luisterkreten • Voorzichtig met humor en smileys Samenvatten Doorvragen • Is in mail lastig en onwenselijk • Beginnen met een antwoord Ondersteunen • Gevoel benoemen • Meeleven • complimenteren
5 FASEN MODEL VOOR EENMALIGE BERICHTEN 1. 2. 3. 4. 5.
Contact maken Hulpvraag weergeven Verwachting afstemmen Antwoord geven Deur open houden
EEN E-MAIL Hoi, Ik ben toch weer straaldepressief Gister zag ik een vader lachend over straat lopen met zijn dochter. En ik kon alleen maar denken aan mijn eigen vader, die mijn leven zo verknald heeft. Ik kom maar niet van de gedachte af dat ik zo verrot in elkaar zit dat het toch nooit meer goed komt... ik weet echt even niet hoe ik verder moet. Ik heb alleen maar negatieve gedachten en ik kom er maar niet vanaf, ook niet met die opdrachten Hoe kan ik me nou ooit weer beter gaan voelen? Viola.
HULPVRAAG WEERGEVEN Goed lezen: - Wat is de situatie - Wat is de kernzin van de vraag - Wat is de kernzin van de emotie - Wat wil de afzender van jou als hulpverlener (info, advies, hulp) Hoi, Ik ben toch weer straaldepressief Gister zag ik een vader lachend over straat lopen met zijn dochter. En ik kon alleen maar denken aan mijn eigen vader, die mijn leven zo verknald heeft. Ik kom maar niet van de gedachte af dat ik zo verrot in elkaar zit dat het toch nooit meer goed komt... ik weet echt even niet hoe ik verder moet. Ik heb alleen maar negatieve gedachten en ik kom er maar niet vanaf, ook niet met die opdrachten Hoe kan ik me nou ooit weer beter gaan voelen? Viola.
HULPVRAAG WEERGEVEN •
Vandaag was een lastige dag, mijn moeder ging trouwen. Dus moest ik heen. Ondanks dat ik het super eng vond om in zo’n grote groep mensen te zijn. Ik was de hele tijd bang dat ik iets raars zou gaan schreeuwen tijdens de ceremonie of dat ik zou flauwvallen op het feest. Maar dat is niet gebeurd. Op het laatst heb ik zitten kletsen met een neef dat ik al lang niet had gezien. Dat gaf wel wat afleiding van al die gedachten in mn hoofd en toen vond ik het eigenlijk ook best jammer toen we naar huis gingen. Eenmaal thuis heb ik flink liggen janken in mn bed. Ik lag helemaal te shaken. Alle spanning kwam eruit. En ik voelde me de hele dag best alleen, ondanks dat het zo druk was. Behalve op het laatst dan, toen ik met die neef zat te kletsen. Is dat normaal dat het dan daarna toch zo heftig eruit komt? Uiteindelijk ben ik toch wel blij dat ik gegaan ben, ook voor m’n moeder, maar ook omdat ik best een beetje trots ben op mezelf Groeten van Janine.
VERWACHTINGEN AFSTEMMEN • • •
Kan ik dat? Mag ik dat? Wil ik dat?
Geef duidelijk aan als je op één van deze vragen ‘nee’ moet antwoorden.
Geef daarbij ook aan wat je wel kunt doen voor de hulpvrager. Als een verwijzing nodig is, let dan op: - Uitleg waarom je verwijst - verlagen van de drempel
WELKE PROGRAMMA’S ZIJN ER?
•
Dappere Kat Online: Voor kinderen van 8-18 jaar met angstklachten
•
Oudertraining gedragsproblemen, BPTG online: Voor ouders van kinderen van 4-12 jaar met gedragsproblemen
•
Doepressie Blended: Voor jongeren met depressieve symptomen
•
Eetstoornissen Online: Voor jongeren met eetproblemen
DAPPERE KAT ONLINE
DAPPERE KAT
• • • • • • • •
Cognitieve gedragstherapie bij angstige kinderen en jongeren Gebaseerd op Coping Cat (Kendall, 1990) Vertaling en bewerking door Nauta en Scholing Kinderen en jongeren van 7 t/m 17 jaar Primair: separatie-angststoornis, sociale fobie, GAS, specifieke fobie, paniek/agorafobie Niet bij: PTSS, OCS 12 sessies + 2 oudersessies Exposure vanaf sessie 4
E-KJP: DAPPERE KAT DIGITAAL
DAPPERE KAT ONLINE • • • • • • •
Blended versie: mix van FtF en online Doelgroep: eerst 8 – 12 jaar (basisschool) Tenminste 3 FtF-sessies: start, start exposure, afsluiting (streven: gemiddeld 25% minder FtF) Flexibel wb: aantal sessies, duur van de behandeling, verdieping in de trucs, ouderbetrokkenheid Jouw omgeving: portal voor het kind, voor ouders, voor leerkracht, voor anderen (met berichtgeving) Behandeling kan deels via berichtfunctie Metingen zichtbaar in grafiek (kort wekelijks, uitgebreider per 6-8 weken)
Dappere Kat in Jouw Omgeving • Interactief met ouders / leerkracht • Therapeut beslist aantal FtF-sessies (zeker: start en “4” en laatste) • Nadruk op oefenen • Verdieping in trucs zo uitgebreid als de therapeut wil • Grafiek wekelijkse “angst en actie” meting • Twee beloningssystemen voor KWIKtaken en voor Exposure (KWIK in actie) • Veel informatie “valt door” • Oefenen met gevoelens en gedachten • Angstladder en exposure opdrachten • Trukendoos • Persoonlijke samenvattingen • Jouw Omgeving kan persoonlijk gemaakt met foto’s etc 26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
OUDERTRAINING GEDRAGSPROBLEMEN, BPTG ONLINE
ACHTERGROND OUDERTRAINING GEDRAGSPROBLEMEN, BPTG ONLINE (1) • Behavioral Parent Training Groningen • Van der Veen, L. & Van den Hoofdakker, B. J. (2011). BPTG:
Behavioral Parent Training Groningen for children with ADHDgroup format. Groninger gedragstherapeutische oudertraining voor kinderen met ADHD-groepsvariant. Groningen: Accare Universitair Centrum (interne uitgave).
• Oudertraining evidence based voor behandeling van kinderen met externaliserende problemen. • BPTG onderzocht in RCT bij kinderen met ADHD en gedragsproblemen (Van den Hoofdakker et al., 2007)
ACHTERGROND OUDERTRAINING, BPTG ONLINE (2) •
Basis: aanleren van contingentiemanagementtechnieken aan ouders, aangevuld met meer of minder manipulatie van antecedenten.
•
Doelgroep Oudertraining, BPTG online: ouders van kinderen met gedragsproblemen in de leeftijd van 4-12 jaar.
•
Geschikt voor toepassing bij gedragsproblemen van kinderen met ASS, ADHD, ODD/CD.
OVEREENKOMSTEN F2F EN BLENDED
•
•
•
Opbouw programma • Kennismaking • Psycho-educatie • SGG • Antecedente interventies • Consequente interventies • Evaluatie Gebruik vragenlijsten: • Gedragingenlijst • Situatievragenlijst Duur: ongeveer 20 weken
VERSCHILLEN F2F EN BLENDED
• • •
• • • • • • •
Even peilen Opnames vs ouder-kind-sessie Hoe onderdelen/thema’s aan de orde komen • Doorlooptijd • Feedback ‘Controle’ Samenwerking tussen ouders Tipkoffer Info tabs Berichten Sluizen 4 à 5 F2F-contacten
AANDACHTSPUNTEN VOOR DE THERAPEUT
•
• • • •
Bij start behandeling afspraken maken • Verwachtingen • Tutoyeren • Frequentie contact / feedback • Wat als ouder niet reageert Beloon z.s.m. gewenst gedrag (actief bezig zijn met het programma) Wanneer is iets goed genoeg? Ervaring opdoen Intervisie
HOE VERDER? • • • •
Meer ervaring opdoen Training Intervisie Onderzoek
D(O)EPRESSIE BLENDED
THEMA’S VAN DE DOEPRESSIE BLENDED Start Depressie? Hoe kom ik ervan af?
Doen -> Meten = weten -> Hoe ga ik met anderen om? -> Relax! Denken -> Denk je goed Toekomst -> Pak je problemen aan -> Wat wil je bereiken? -> Depressie de deur uit
EETSTOORNISSEN ONLINE
FEEDBACK GEVEN 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Begin met compliment over wat goed gaat Benoem concreet waarneembaar gedrag en het effect daarvan Geef op maximaal 2 punten feedback Sluit zo veel mogelijk aan bij waar de client zelf mee komt Sluit aan bij het doel van de opdracht Geef erkenning voor de emoties
Zo moet het niet: waarom niet?
OEFENING FEEDBACK GEVEN
Compliment, concreet gedrag, op max 2 punten, sluit aan, erken emoties
MET DANK AAN: Jouw Omgeving • Robbert Slotman en Bart Heesink Collega auteurs Accare KJP en De Bascule • Maaike Nauta en Leonieke Vet • Johan van Dijk en Yvonne Stikkelbroek • Barbara vd Hoofdakker, Fiona Koster, Lianne vd Veen
Reviewers • De Jutters • Redactie mijnkindonline.nl
VRAGEN?
ZIJN ER VRAGEN?
BEDANKT VOOR UW AANDACHT! Sjoukje van Warners GZ- psycholoog Gedragstherapeut
[email protected]
Rozemarijn Vos GZ-psycholoog Coördinator e-health @rozemarijne
[email protected]
