Programma “NAH krijg je nooit alleen” Zwolle, de Twijn 7 oktober 2015. Onderwerp
Workshopgever(s)
Kinderen en jongeren met NAH Speciale workshop over het signaleren van verworven hersenletsel bij kinderen & jongeren en het expertiseteam KIND&NAH.
Leden van het expertiseteam KIND&NAH.
Tijdens deze speciale workshop zullen we worden bijgepraat over prevalentie en herkennen van verworven hersenletsel bij kinderen en jongeren. Omdat de gevolgen zo lang onzichtbaar kunnen blijven is een vroegtijdige signalering van belang. Alertheid en deskundigheid op de gevolgen van verworven hersenletsel bij de eerste professionals waarmee kinderen tijdens hun ontwikkeling te maken krijgen kan veel leed voorkomen voor alle betrokkenen. Welke signalen zijn er? Welke hulpmiddelen zijn er? Waar kan/moet je op letten? 1
BrainSTARS. Met het Brainstars programma inventariseer je bij kinderen met Niet -aangeboren Hersenletsel (NAH) niet alleen problemen, maar pak je ze aan, samen met alle betrokkenen in de directe omgeving. Een prachtige methode waarin theorie (psycho-educatie) en praktijk verbonden zijn in een helder format. Een presentatie over, uitleg van, en ervaringen met BrainSTARS. En ..... natuurlijk even zelf ruiken aan de methode.
2
Een leerling met hersenletsel op de basisschool Een praktische workshop waarin vanuit medisch perspectief inzicht wordt gegeven in het ontstaan van hersenletsel en de gevolgen hiervan voor een kind en zijn omgeving. Vanuit het perspectief van het onderwijs wordt ingegaan op de vraag wat het betekent om een leerling met hersenletsel
Krista Richter, teamondersteuner Kind en NAH, Zozijn Op Pad
Miriam Kooijman, kinderrevalidatiearts bij Vogellanden kinderrevalidatie en Heleen Groothuis ambulant begeleider, Onderwijscentrum de Twijn. Dienst
1
3
op de basisschool te begeleiden; waar kun je tegen aan lopen als leerkracht en hoe hier mee om te gaan.
Ambulante begeleiding
Multiproblem gezinnen met NAH, een uitdaging???
Karin van Ophem. Consulent NAH & Jeugd en Gezin en Myriam Meutgeert, gezinscoach bij PJG (Passie voor Jeugd en Gezin).
Een multiproblemgezin is een gezin van minimaal één ouder en één kind dat langdurig kampt met een combinatie van sociaaleconomische en psychosociale problemen. Het gaat om gezinnen waarin naast problemen met de kinderen ook andere problemen spelen waarvoor hulp nodig is. Laat staan dat er hiernaast binnen het gezin iemand NAH heeft. Tijdens deze workshop zullen we aandacht besteden aan wat komt er op hulpverleners af, waar start je mee, welk probleemgebied heeft je prioriteit, hoe ga je dit verder vorm geven en welke problemen kom je allemaal tegen bij een multiproblem NAH gezin. 4
Ontwikkeling kent geen plafond, soms heb je een andere ladder nodig. Per jaar krijgen de ouders van zo’n 19.000 kinderen (tot vierentwintig jaar) te horen dat hun kind Niet-Aangeboren Hersenletsel (NAH) heeft opgelopen. NAH zie je vaak niet meteen aan de buitenkant, maar het kan verstrekkende gevolgen hebben voor het verdere leven van een kind of puber en zijn gezin. Welk effect heeft een zuurbal op het concentratievermogen van een kind of puber? Hoe weet je wanneer een kind met NAH overprikkeld raakt en kan je dat voorkomen? Wat kan je als leerkracht doen om een optimaal leer en leefklimaat te bieden voor een leerling met NAH en wanneer bereik je daarin een grens? Wat maakt een gezin door in de periode na het letsel en hoe kan de omgeving het gezin zinvol ondersteunen? Tijdens deze interactieve presentatie, geven Diana en Suzanne de deelnemers inzicht in de veranderde hersenen van kinderen en jongeren met NAH. Met behulp van ervaringen met reële, langlopende trajecten, aangevuld met videobeelden van kinderen en jongeren in verschillende fases van hun leven, geven wij u een indruk hoe kinderen en jongeren en hun omgeving omgaan met NAH. En hoe scholen en hulpverlening voor deze kinderen en jongeren een bijdrage kunnen leveren aan hun kwaliteit van leven en dat van hun gezin.
5
Pro Juventus sluit aan....(niet uit). Kinderen met NAH binnen de Jeugd GGZ. Overlap en dilemma's uit de dagelijkse psychiatrische praktijk nader bekeken.
6
Een kind met NAH, hoe maken we de ketens sluitend?
Diana Moonen de Zwaan, Medifa en Suzanne de Roos, orthopedagoog en onderwijskundige beide auteur van 'ik hou nog steeds van appeltaart', over de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel bij jeugd.
Marieke van der Ent, Orthopedagoge/ ouderbegeleider bij Pro Juventus - Centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie te Wezep, Kampen, Wijhe en Hattem. Marloes Tichelaar, gezinscoach, PJG en Karin van der Vecht,
2
Wanneer een kind hersenletsel krijgt na een ongeval, of als gevolg van bijvoorbeeld een herseninfarct of tumor, komt er veel op ouders, kind en de rest van het gezin af. Vaak beschrijven zij een achtbaan van emoties, met daarnaast nog de vele bezoeken aan ziekenhuis, revalidatiecentrum en andere hulpverlening. Hoe krijgen ouders, kind en gezin de zorg die aansluit bij hun behoefte en het proces waarin zij zich bevinden? Hoe maak je als organisatie deze keten sluitend, wat komt hier bij kijken? Tijdens deze workshop schenken we aandacht aan hoe Vogellanden en Passie voor Jeugd en Gezin (PJG) deze ketting van ketenzorg sluitend probeert te krijgen. Welke kralen zijn hiervoor nodig? Wanneer zet je wat in bij ouders/ kind/ gezin? Hoe is het verloop hierop?
maatschappelijk werker, Vogellanden.
Ervaringsdeskundigen met NAH en het netwerk rond de mens met NAH / mantelzorgers. 7
Samen sta je sterk! NAH Nazorg & Netwerkondersteuning na opname in het verpleeghuis /revalidatieafdeling. NAH zorgt bij de cliënt(e) voor veranderd gedrag, wat vaak om een andere benadering vraagt. Voor directe familie is dit al een hele klus, laat staan voor betrokkenen die wat verder weg van de cliënt(e) staan. Middels een zgn. voorlichtingsbijeenkomst aan het directe netwerk (familie en vrienden) wordt ingegaan op de volgende aspecten: - Uitleg over de specifieke gevolgen van de NAH bij de over cliënt(e), zodat beter begrepen wordt waarom vanuit het verpleeghuis bepaalde adviezen gegeven worden. - Hoe versterk je het netwerk van de cliënt(e) zodat dit ten goede komt aan het welzijn van de cliënt(e)? - Hoe versterk je de draagkracht van de direct betrokkenen (bv. partner/mantelzorger) zodat hij/zij zich beter gesteund weet? In deze workshop zal ZHZ aan de hand van een casus uitleggen hoe ze dit in de praktijk aanpakken. Ook zal stil gestaan worden bij de opzet, voorwaarden, tijdsinvestering, mogelijke knelpunten, doel & meerwaarde van deze aanpak, zodat u na afloop van de workshop desgewenst in staat bent om dit ook binnen uw eigen organisatie op te zetten!
8
Wat brengt de Patiëntenvereniging Hersenletsel.nl is dé patiëntenvereniging die alle mensen en hun naasten met hersenletsel een hand geeft om hun weg te vinden in hun nieuwe leven. Hoe doen wij dit? Hoe kunnen professionals en ervaringsdeskundige samenwerken?
9
Sociale netwerk versterking ( SNV) SNV is een werkwijze waarmee klanten met hun netwerk inzicht krijgen in hun situatie, zelf
Antoinette Krot-Asjes, maatschappelijk werker & Marleen Stronkhorst Specialist ouderengeneeskunde, Zorgspectrum het Zand.
Helen van Kempen contactpersoon en ervaringsdeskundige. lid stuurgroep NAH Flevoland NAH-ketenzorg Lelystad e.o. CVA-ketenzorg N-O Flevoland Patiëntenvereniging Hersenletsel.nl Majorie Veneman, consulent MEE Veluwe
3
besluiten nemen en plannen maken die passen bij hun levenswijze, behoeften en persoonlijke wensen. De visie dat mensen en hun omgeving heel goed in staat zijn zelf oplossingen te bedenken en plannen te maken voor kwesties in hun leven is de ziel van deze werkwijze. Het vraagt een kanteling in houding en denkwijze van zowel de professional als de klant 10
Onafhankelijke Clientondersteuning binnen de WLZ Deze (interactieve) workshop staat in het teken informatie, van uitwisseling en het delen van ervaringen.
Marjo Bramer, WLZ consulent MEE IJsseloevers
Naast informatie en advies over passend zorgaanbod in de regio (toeleiding naar zorg), de wijze waarop de zorg geleverd kan worden en bijvoorbeeld wachttijden, kunnen cliënten met een Wlzindicatie vanaf heden rechtstreeks een beroep doen op MEE voor: •
Het opstellen, evalueren en bijstellen van het persoonlijk plan en het zorgplan
• Bemiddeling wanneer de cliënt het niet eens wordt met de zorgaanbieder over de invulling van de zorgvraag of niet tevreden is over het nakomen van bepalingen. 11
Samenwerken met mantelzorgers: meer handen aan het bed? Samenwerken met mantelzorgers. Wat levert dat nou eigenlijk op. Of: wat zou het moeten opleveren? En hoe doe je dat eigenlijk, samenwerken met mantelzorg? Hoe ga je de communicatie aan, hoe spreek je verwachtingen naar elkaar uit en hoe zorg je ervoor dat die samenwerking goed vorm krijgt?
Nathalie Monnink, trainer en Ria Bos, coördinator zorg en welzijn bij Carintreggeland.
Nathalie Monnink (trainer) en Ria Bos (coördinator zorg en welzijn) vertellen hier alles over vanuit het project Informele Zorg (Familieparticipatie en grenzen verleggen, i.s.m. Vilans). Ze geven voorbeelden van succesvolle samenwerkingen, maar weten ook eigen ervaring te vertellen wat wel en niet werkt. Kortom: een (inter) actieve workshop die u niet mag missen! 12
Over leven met de onzichtbare gevolgen van NAH Over hoe ik van leven zonder hersenletsel, via overleven met hersenletsel, naar leven met hersenletsel ging. De invloed van het onzichtbare letsel op mij, mijn partner en mijn omgeving. Over het belang van herkenning en erkenning. En de rol die social media gespeeld heeft om de regie over mijn leven terug te krijgen.
Willemien Appeldoorn, ervaringsdeskundige http://www.nahvigeren.nl/
4
13
Als je geen tijd hebt ga je verkeerd om met de tijd Hoe hou jij tijd over als je veel moet zorgen!!
Nieske Huisman, coördinator bij het Steunpunt mantelzorg Vrijwilligercentrale ZwolleDoet!
Hoe hou je het vol! Steunpunt Mantelzorg van de Vrijwilligercentrale van Zwolle Doet! geeft informatie over bijvoorbeeld wet- en regelgeving; verwijst naar instanties; organiseert themabijeenkomsten; biedt een luisterend oor; bemiddelt naar praktische hulp van vrijwilligers in de thuissituatie. ZwolleDoet! streeft naar een verbonden en krachtige stad waarin alle Zwollenaren en Zwolse organisaties participeren. Hoe? Jij kiest de manier die bij jou of jouw organisatie past. 14
Mantelzorg en NAH: over het hoofd gezien?
Ingrijpende levensgebeurtenissen kunnen leiden tot aanzienlijke, langdurige en soms blijvende veranderingen in het maatschappelijk en psychisch functioneren voor mensen met hersenletsel. Het verwerken van het trauma is voor zowel de getroffene als voor de mantelzorger / naasten een ingewikkeld proces. De mantelzorger / naasten krijgen naast het verwerken van de veranderde persoon ook te maken met een veranderde rol en positie binnen het (gezins) systeem. In deze workshop ga ik in op de veranderde rol van de mantelzorger / naasten. Een rol en positie die vaak over het hoofd wordt gezien.
15
Ruimte bieden aan de mantelzorger: hoe doe je dat? In het nieuws gaat het vaak over mantelzorgers. Onmisbaar in de zorg, risico op overbelasting, ondersteuning van mantelzorgers zijn dan thema’s die voorbij komen. InteraktContour heeft er voor gekozen om juist meer ruimte te bieden aan de mantelzorger. Op vier woonlocaties is het afgelopen jaar een pilot uitgevoerd met als doel om die ruimte te bieden aan de mantelzorger. We vertellen onze ervaringen en we gaan met de deelnemers aan de hand van casuïstiek een COUP uitvoeren en kennis laten maken met de SOFA.
Jos Berends, gedragsdeskundige, Zozijn Op Pad.
Berber Wesseling. Projectleider In voor mantelzorg. InteraktContour
We doen mee aan en maken hierbij gebruik van het In voor mantelzorgprogramma van Vilans en Movisie.
5
Behandeling – acute – revalidatie – chronische van NAH 16
Nieuwe behandeling van het herseninfarct in de acute fase; de behandeling is veranderd!!!!!!
Peter van den Berg, Neuroloog Isala.
Tijdens een herseninfarct krijgt een deel van de hersenen te weinig bloed door een stolsel (prop) dat de hersenslagader verstopt. De behandeling van het herseninfarct tijdens de acute fase d.w.z. de eerste uren is om via een infuus een medicijn te geven waardoor het stolsel oplost. Hierdoor kan het bloed weer gaan stromen en kan het hersenweefsel weer herstellen. De afgelopen jaren is er in Nederland in een aantal ziekenhuizen, onder meer de Isala, een nieuwe behandeling methode onderzocht. Deze nieuwe behandel methode van het herseninfarct toont aan dat de patiënten een betere uitkomst (= minder invaliditeit) hebben. Inmiddels wordt deze nieuwe behandel methode in de Isala toegepast. 17
Klinische triage: de patiënt in acute fase De klinische triage binnen de ZGT is mede tot stand gekomen door de ‘beslishulp beroerte’. Een evidence based document welke is opgesteld door de Hoogstraat (Utrecht). De ZGT heeft deze vertaald naar de dagelijkse praktijk van het werken binnen de klinische Neurologie binnen de ZGT. Binnen deze workshop zal hier aandacht aan worden besteedt, evenals de borging van de klinimetrie in de vervolgzorg van de CVA-Keten Twente.
18
Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend. Als je na een CVA niet meer goed kunt spreken of slikken dan is dit spreken of slikken opeens niet meer zo vanzelfsprekend als voorheen. De logopedist kan op dit vlak dan veel voor de cliënt, maar ook voor personen in de omgeving van de cliënt, betekenen om de communicatie en het eten en drinken weer zo optimaal mogelijk te laten verlopen.
19
Wat is nu een “prikkelarme, stimulerende omgeving” In deze workshop vertellen wij hoe Rust, Ruimte en Persoonlijke Aandacht het fundament is om het volle potentieel uit mensen te halen. Door de samenwerking tussen De Horsthoeve, Natuurlijke Begeleiding en La Vie zijn alle ingrediënten om het levenspad vol gaten, hobbels en obstakels van iemand met NAH meer toegankelijk en uitnodigend te maken. Ontdek in deze workshop onze sleutel tot succes!
Everdien Brunsveld, Unithoofd klinische Neurologie, ZGT en Corine Timmers, CVAnazorgverpleegkundige, ZGT
Anne Pross en Joanne Menkveld, logopedisten bij Carintreggeland
Patricia Vreugdenhil, De Hortshoeve Célie Journée, La Vie ergotherapie en coaching Wilfried van Oldeniel, Natuurlijke begeleiding
6
20
Afasie en iPad (Maximaal 15 deelnemers)
Sietske van Leeuwe Kirsch-Nijboer en Jeroen Vriesen. InteraktContour
Een korte kijk op het verbeteren van de communicatieve redzaamheid met behulp van de Ipad, een training voor mensen met afasie in de chronische fase.
21
Onze behandeling in het ambulante team Centrum voor Neuropsychiatrie Mediant. Hoe ziet dat eruit? Een casus bespreking. Met de casus als leidraad geef ik een indruk hoe wij onze cliënten behandelen in ons team. Daarna is er ruimte voor discussie en vragen.
22
Als ik kijk kan ik niet alles tegelijk! Over de wonderlijke wegen van visuele informatie in de hersenen. Kijken doe je niet alleen met je ogen maar ook met je hersenen. Misschien wel meer dan je denkt! Vaak denken we dat wat we zien dat dat ook de juiste weergave van de werkelijkheid is, maar is dat ook zo? Wat doen onze hersenen om dat wat we zien met onze ogen ook juist te interpreteren? En wat gebeurt er als dit door een beschadiging niet meer goed lukt? Leer in de workshop van Bartiméus hoe visuele informatie in de hersenen zijn weg vindt, wat er gebeurt als dat niet goed gaat en wat dat betekent voor een iemand met NAH. Met de activiteiten uit de CVI Experience van Bartiméus kom je op een leuke manier te weten hoe ZIEN in elkaar steekt! Doe mee en ervaar!
23
De dagelijkse praktijk van neuro psychiatrische begeleiding en behandeling. In deze workshop willen we jullie kennis laten maken met dagelijkse praktijk van de psychiatrische begeleiding en behandeling, waarin we aan de hand van casuïstiek onze mogelijkheden en beperkingen laten zien en de grens opzoeken tussen Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) en psychiatrie.
24
ReAttach Interventie bij Niet Aangeboren Hersenletsel: een laagdrempelige training met verrassende resultaten We gaan kritisch kijken naar een nieuwe methodiek die zeer verrassende resultaten heeft opgeleverd bij cliënten met Niet Aangeboren Hersenletsel die met de bestaande methodes waren "uitbehandeld". Zijn we in staat nieuwe ontwikkelingen vanuit de psychiatrie te verwelkomen en gezamenlijk op te trekken als het gaat om innovatie op het gebied van NAH?
Jolanda Grootenhuis, Ergotherapeut CPCRT, Centrum voor Neuropsychiatrie Mediant. Hennie Benning, Ambulant begeleider en Cornelie Ensing- van Dorp. GZ-Psycholoog/ Kinder- en jeugdpsycholoog NIP neuropsycholoog bij Bartiméus
Gerlinde Endeman, psychiatrisch verpleegkundige Monique Saraber, maatschappelijk werker bij Dimence.
Paula Weerkamp-Bartholomeus, Orthopedagoog bij ReAttach Therapy Institute.
7
25
NAH en verslaving?
Rob ter Haar. Verslavingsarts KNMG, Tactus Verslavingszorg.
Er is duidelijk een verband tussen NAH en verslaving: een deel van de NAH (Korsakof) hangt samen met alcohol, een ander deel van NAH hangt ook samen met alcohol/drugs. Dat kan zijn omdat iemand onder invloed was en bij een ongeval hersenletsel opgelopen heeft, maar bijvoorbeeld ook omdat alcohol of drugs het risico op een CVA vergroot. Anderzijds is bij mensen met NAH gebruik van alcohol/drugs extra problematisch: het effect van drugs/alcohol is anders, maar een behandeling zal veelal ook aangepast moeten worden vanwege de opgelopen schade. Wat doet (of zou moeten doen) Tactus Verslavingszorg hierin? 26
Hersenletsel en psychose In deze workshop kom je meer te weten over psychotische verschijnselen na hersenletsel, met name traumatisch hersenletsel en CVA. Wat is een psychose en hoe herken je de verschijnselen? Komt een psychose vaak voor na hersenletsel? Hoe kom je in gesprek met iemand met deze symptomen en wat zijn de do’s don’ts? Tot slot wordt ingegaan op de behandelmogelijkheden.
27
NAH heb je samen! Tijdens de revalidatie wordt veelvuldig gesproken over belasting en belastbaarheid. Dit zijn makkelijk uitgesproken woorden. Welke betekenis hebben deze worden voor mensen met NAH en hun omgeving? Iedereen in het systeem van de revalidant heeft op zijn eigen manier te maken met de individuele en gezamenlijke draaglast en draagkracht, als gevolg van een veranderde situatie door een NAH. Hoe schenken wij binnen de revalidatie hier aandacht aan?
28
Hersenz – verder met hersenletsel Hersenz is een samenwerkingsverband van twaalf organisaties in de gehandicaptenzorg. Hersenz biedt een behandeltraject voor mensen met hersenletsel en hun naasten in de fase van maatschappelijke re-integratie. Centraal staat het leren omgaan met de gevolgen van hersenletsel en weer een nieuw perspectief vinden. Voor Hersenz werken enthousiaste en deskundige behandelaars die cliënten leren omgaan met de nieuwe situatie. Wekt dit je interesse? Wil je meer hierover weten? Kom dan naar de workshop!
Gerard Koetsier, psychiater Centrum voor Neuropsychiatrie, Dimence
Annemieke Engele, ergotherapeut en Carmen Zwaga, maatschappelijk werkster bij het Roessingh
Wouter de Boer, neuropsycholoog bij InteraktContour.
Na afloop weet je precies wat Hersenz wel en niet is en wie ervoor in aanmerking komen. Je krijgt antwoord op de volgende vragen: - Voor wie is Hersenz bedoeld? - Door wie wordt Hersenz geboden?
8
29
Welke doelen bereiken cliënten met Hersenz? Hoe ziet een behandeltraject eruit? Wat vinden cliënten en naasten van de behandeling? Zijn er mogelijkheden tot samenwerking?
Groepsbehandeling binnen het Roessingh “Brug tussen revalidatie en thuis”. Gluren bij twee groepsbehandelingen in Roessingh:
Peter Oosterhoff, ergotherapeut en Halvard Berg, fysiotherapeut bij het Roessingh
De Novalabgroep: Overzicht van ervaringen met groepsgewijze arm- en handfunctietraining in Novalab. De ADOgroep: Groepsbehandeling op de afdeling waarbij aandacht besteedt wordt aan adl, transfers, lopen en het handelen tijdens het ontbijt. 30
Zicht op revalidatie bij cliënten met visuele verwerkingsstoornissen, een (on)bekend terrein? Benieuwd naar wat de Inzicht-Hemianopsie training inhoudt en wat dit betekent voor de cliënt?
Dorien van Dongen, ergotherapeut en Marianne Hofman, neuropsycholoog Koninklijke Visio.
Vraag je je af waarom een cliënt regelmatig naast een kopje grijpt na NAH, terwijl er geen motorische beperkingen zijn? Of wil je zelf andere voorbeelden inbrengen? Kom naar de interactieve workshop van Visio en ervaar hoe je visuele verwerkingsstoornissen na NAH signaleert en welke mogelijkheden Visio aan revalidatie, adviezen en hulpmiddelen biedt. 31
NAH+ Wanneer u te maken krijgt met patiënten met NAH die naast hun hersenletsel bijkomende psychische, psychiatrische en/of somatische problemen hebben, kan dit voor complexe vragen en dilemma’s zorgen. Het is niet altijd eenvoudig om voor deze doelgroep tot de meest geschikte behandeling, woonvorm of opvangmogelijkheid te komen. Juist voor deze doelgroep, bij wie de zorgvraag complex is, bestaat het NAH+ expertiseteam. Dit team bestaat uit verschillende disciplines vanuit de verschillende ketenpartners. De doelstelling is om de zorg voor mensen met NAH+ te stroomlijnen. Het Expertiseteam NAH+ werkt samen met het Overijsselse hersenletselteam en werkt bovenregionaal.
Sander de Kort, revalidatiearts bij het Roessingh, centrum voor revalidatie en Hanneke Franken, gedragskundige NAH+-team van de Twentse Zorgcentra.
In de workshop zal worden ingegaan op de werkwijze van het Expertiseteam NAH+ én hoe u een beroep kunt doen op dit team.
9
32
Groen in de zorg? Natuurlijk! Een presentatie over de meerwaarde van natuur en groen in de zorg (niet specifiek voor mensen met NAH.) Er is toenemend bewijs dat mensen die meer in contact zijn met de natuur, een betere gezondheid hebben. Hoe kunnen we de natuur inzetten in ons huidige zorgstelsel?
Elles Kombrink, psychosomatisch fysiotherapeut en coördinator ‘Groene Zorg’ binnen Vogellanden, centrum voor revalidatie.
NAH en arbeid. 33
NAH op de werkvloer – het werkt! Hoe Cognitieve Revalidatie en Arbeidsrevalidatie samengaan. Een workshop voor iedereen die werkt met NAH-problematiek, waarin
34
Vergroten van het inzicht en begrip van de deelnemers op de cognitieve gevolgen van NAH Praktische vertaalslag naar de werkvloer Beter omgaan met het gedrag van de werknemer met NAH
De schatkist. De route naar werk lijkt voor veel mensen met niet aangeboren hersenletsel een doolhof. Wij zullen jullie tijdens deze workshop meenemen aan de hand van de schatkaart, waarin we onderweg tips en tools tegenkomen die ons steeds dichter bij de schatkist zullen brengen…
35
Aletta Zandbergen, coördinator arbeidsrevalidatie, Revalidatiecentrum De Vogellanden
Hoe mooi kan een mens zijn; loopbaanperspectief voor mensen met letsel. Loopbaantraining voor mensen met NAH. Boogh Arbeidsre-integratie geeft deze training volgens de CH-Q methodiek die in het teken van het ontdekken staat. Je individuele competenties worden concreet. De stap in je loopbaanproces is hiermee genomen. De WS neemt je mee in deze bijzondere methodiek.
Aniek Ruiter en Simon Alderliesten Consulent / Coach bij Effectyf.
Ilse Claessen, Esther Slingerland en José Roosen van Boogh Arbeidsre-integratie.
In deze workshop krijgt u een kijkje in deze methodiek en gaat u aan de slag met een aantal oefeningen. 36
Dagbesteding Nieuwe Stijl Hoe weet je of je écht doelgericht cliënten verder helpt?
Ina Helmich, kwartiermaker maatschappelijke ondersteuning. InteraktContour.
Kun je individueel maatwerk leveren in een groepssetting? InteraktContour doet dat op vernieuwende wijze: aan de hand van begeleidingspaden.
10
Onderzoek en NAH 37
Hersenletsel monitoren op eigen kracht: Ei van Columbus of Brug te ver? De gevolgen van hersenletsel signaleren, betere toeleiding naar zorg: dat dit belangrijk is wordt breed onderschreven. Hier en daar zijn er regio's waarin zorgorganisaties met elkaar kijken naar hoe mensen die ziekenhuis of revalidatie verlaten na hoofdletsel kunnen worden gevolgd. De onderzoekslijn NA(H)-zorg op maat onderzoekt hoe die monitor is ingericht en ontwikkelt samen met de regio's Deventer, Almere, en Lelystad het cliëntvolgsysteem 2.015. In de workshop staan een paar kritische vragen centraal: Is monitoren wel van deze tijd? Hoe benutten we maximaal eigen kracht van getroffenen en naasten? Kan het monitoren niet 'gewoon' bij de CVA keten worden ondergebracht? Hoe maken we beter gebruik van digitale technologie?
38
Heb ik een probleem dan? Presentatie van de Vragenlijst Ziekte Inzicht; wat is het en hoe gebruik je ‘m Ziekte inzicht ontbreekt regelmatig bij cliënten met hersenletsel. Aan de andere kant bevordert het hebben van ziekte inzicht het effect van behandelingen, aangezien cliënten dan beter weten waarvoor ze worden behandeld. In deze workshop wordt een vragenlijst geïntroduceerd waarmee een hulpverlener kan bepalen of de cliënt wel of geen ziekte inzicht heeft: de Vragenlijst Ziekte Inzicht (VZI-3). De vragenlijst maakt gebruik van de in het boek "Heb ik een probleem dan? gebruikte indeling voorbijganger, zoeker en klant. Per leefgebied kan de hulpverlener bepalen of een cliënt helemaal geen ziektebesef heeft en dus ook geen ziekte inzicht (de voorbijganger), een kiem van ziektebesef heeft maar nog geen inzicht (de zoeker) of ziektebesef heeft en ook al enige mate van ziekte inzicht (de klant). Tot slot wordt een tipje van de sluier gelicht van de vraag: en wat doe je dan met deze kennis?
Kitty Jurrius, associate Lector NA(H)-zorg op maat. Lectoraat Klantenperspectief in Ondersteuning en Zorg Windesheim Flevoland.
Arno Prinsen. GZ psycholoog en docent en raadgever op het gebied van niet aangeboren hersenletsel.
NAH in de huisartsenpraktijk 39
NAH in de huisartsenpraktijk. In de chronische fase van hersenletsel heeft de huisarts een belangrijke rol. Hersenletsel treft het hele gezinssysteem. Een belangrijke rol van de huisartsenpraktijk is het opsporen en begeleiden van mensen met hersenletsel. Bij een (dreigend) maatschappelijk disfunctioneren is verwijzing noodzakelijk. Wat zien wij in de dagelijkse huisartsenpraktijk aan NAH? Wat doen wij in de huisartsenpraktijk in de diverse fasen van hersenletsel? Hoe zorgen we ervoor dat mensen met NAH in hun regie blijven en weten welk zorgaanbod er in de wijk en regio is? Hoe pakken wij dit op en wat kunnen we van elkaar leren? Op interactieve wijze, met inbreng van
Ingrid Kockx, verpleegkundig specialist in de huisartsenpraktijk te Almelo. Werkzaam bij Carintreggeland (extramuraal) en Ziekenhuisgroep Twente (poli neurologie).
11
praktijkvoorbeelden, wordt inzicht gegeven over de rol van de huisartsenpraktijk bij mensen met hersenletsel.
Mindfulness en NAH 40
Mindfulness en hersenletsel Mindfulness is vast geen onbekend begrip. Maar heb je ook zélf al ondervonden wat het is? Wil je weten wat mindfulness kan betekenen voor mensen met hersenletsel? Kom dan naar onze workshop. Marja Steegenga en Ellis Merkelijn nemen je mee met hun ervaringen als mindfulnesstrainer en ervaringsdeskundige. We gaan aan de slag met korte mindfulness oefeningen die we gebruiken in de training voor mensen met hersenletsel. Daarnaast geven we een impressie welke ervaringen en aanpassingen we ontwikkeld hebben in de mindfulnesstraining voor mensen met hersenletsel.
41
Mindfulness in de maalstroom van het leven. Mindfulness is het ontwikkelen van opmerkzaamheid door doelbewust en zonder oordeel aandacht te schenken aan waar we gewoonlijk niet bij stilstaan. Heel concreet gaat het er om dat je leeft in het hier en nu.
Marja Steegenga. Eigenaar Mijander & Hersenletsel Support. Coach /Mindfulness /ACT trainer. Ellis Merkelijn. Eigenaar Merkelijn Coaching & Hersenletsel Support. Coach / ervaringsdeskundige.
Carolien Riemersma, geestelijk verzorger, Zorgspectrum het Zand.
Binnen Zorgspectrum Het Zand zijn geestelijk verzorgers gestart met Mindfulness voor mensen met NAH. Ervaringen tot nu toe, evenals resultaten uit wetenschappelijk onderzoek tonen aan dat Mindfulness een positief effect heeft op het algeheel welbevinden van cliënten. Zo kan het mentale vermoeidheid tegengaan, stress reduceren en maakt het negatieve gedachten minder dominant. Een ervaringsgerichte workshop waarin op laagdrempelige manier kennis wordt gemaakt met Mindfulness. 42
Hoog geëerd publiek. En dan nu: Graag uw aandacht voor: U! Korte kennismaking met Mindfulness en delen van ervaringen met Mindfulness in de behandeling met mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel.
Wouter Oonk. Psychomotorisch therapeut. Vogellanden, centrum voor revalidatie.
12
“Marktplaatsen” vrijwilligers voor professionals/kwetsbare burgers / patiënten / cliënten. 43
Deelmee! Via Deelmee kun je kennis halen en uitwisselen met andere professionals in het sociale domein. Deelmee is een digitaal kenniscommunity en brengt professionals bij elkaar op dit platform zodat die vragen kunnen stellen én beantwoorden, collega’s opmerkzaam maken op ontwikkelingen, evenementen, een eigen blog starten etc.
44
You Connected Denk jij ook wel eens: Ik wil niet anders zijn dan de anderen. Ik voel me een uitzondering. Ik kan er moeilijk met mijn klasgenoten over praten. Ik heb in de buurt eigenlijk niet iemand met wie ik veel omga. Ik weet niet zo goed welke vrije tijdsbesteding bij me past. Hoe gaat het straks met een opleiding en werk? Ga ik straks op mezelf wonen en kan dat wel? Wat betekenen mijn ouders en broers voor mij en wat beteken ik voor hen? Soms denk ik dat we daar vaker over moeten praten. Dan is You Connected iets voor jou, je ouders en je broers & zussen! You Connected is een laagdrempelig platform waar jongeren met een lichamelijke beperking, hun ouders, broers en zussen elkaar kunnen ontmoeten. Uitwisselen, ervaringen delen, herkenning en erkenning, tips en trucs zijn onderdelen die aan de orde komen tijdens de activiteiten die wij met elkaar doen.
Jan Weessies kennismakelaar NAH bij MEE Oost Gelderland en MEE Samen verzorgen samen deze workshop.
Piet Weerstra. Ambulant begeleider bij OC de Twijn.
13