programma De Rode Loper 2015 scholen voor voortgezet onderwijs in Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg
mei 2014
Inhoud
1. 2.
3.
Inleiding
blz. 2
Programmaorganisatie 2.1 VOP & VOS & De Rode Loper 2.2. Externe relaties
blz. 4
blz. 4 blz. 5
blz. 6
blz. 6 blz. 8 blz. 10 blz. 10 blz. 11 blz. 12 blz. 13 blz. 14
Activiteiten van De Rode Loper in 2015 3.1 Haagse Lerarenbeurs 3.2 LeerKRACHT in Den Haag 3.3 Tweedegraads PLUS 3.4 Ingenieur én Docent 3.5 Leraar van Buiten 3.6 Opleidingsschool Haaglanden 3.7 Masterclass Lucifer 3.8 Communicatie 3.8.1 Website van De Rode Loper 3.8.2 Facebookpagina 3.8.3 Website Opleidingsschool Haaglanden 3.8.4 Overige communicatieactiviteiten
1
1. Inleiding Sinds 2007 zijn de 41 scholen voor voortgezet onderwijs in Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-‐Voorburg verenigd in De Rode Loper. De Rode Loper ondersteunt en initieert projecten die bijdragen aan de versterking van de kwaliteit van de docenten in het voortgezet onderwijs. Elk jaar legt De Rode Loper de scholen en de schoolbesturen een jaarplan voor. Op basis van het (concept) Programma De Rode Loper 2015 stelt de gemeente vast of zij voor 2015 subsidie beschikbaar zal stellen. In het ‘Programma De Rode Loper 2015’ beschrijven we de activiteiten zoals die ons op het moment van schrijven (mei 2014) voor ogen staan. Sommige van deze activiteiten of projecten zijn al gestart, zoals de Haagse Lerarenbeurs, Tweedegraads PLUS en LeerKRACHT. Zoals elk jaar zijn er ook nieuwe activiteiten. In 2015 willen we starten met de Masterclass Lucifer een breed maatschappelijke masterclass voor ervaren docenten. Zie 3.7 Masterclass Lucifer. We hebben hoge verwachtingen van de inzet van De Juf. De lerarenbeurs wordt dan een nog grote succes wanneer we docenten kunnen ondersteunen die problemen ondervinden bij de afronding van hun studie. Zie 3.1 Haagse Lerarenbeurs. Bij de start van De Rode Loper in 2007 lag de nadruk van de activiteiten op het terugdringen en voorkomen van het kwantitatieve tekort aan goed opgeleide docenten. Onder andere het ministerie van OCW en het onderzoeksbureau Ecorys doen veelvuldig onderzoek naar de verwachten tekorten aan gediplomeerde docenten, vooral in de Randstad. De voorspellingen duiden erop dat het kwantitatieve lerarentekort in de jaren 2015-‐2017 een hoogtepunt bereikt. Daarom waren veel van de activiteiten van De Rode Loper in de jaren 2007 -‐ 2011 gericht op het vinden van nieuw personeel. Stagiaires werden geworven, zij-‐instromers informeerden we over de mogelijkheden om de overstap te maken naar het onderwijs. Met de oprichting van de Opleidingsschool Haaglanden beoogden we onder meer de uitval van studenten tijdens hun studie te verkleinen. De Rode Loper zal steeds aandacht blijven besteden aan het vinden van voldoende, goed opgeleid personeel om dit kwantitatieve tekort te beperken. Het succesvolle project Ingenieur & Docent is daar een voorbeeld van. In de loop van de jaren is de primaire aandacht echter verschoven. De nadruk kwam te liggen op de versterking van de kwaliteit van het personeel dat werkzaam is op de scholen in de Haagse regio. Meer aandacht voor de professionalisering van leraren die op de scholen werken. Meer aandacht voor de begeleiding van de jonge docenten en de stagiaires. Hogere eisen aan nieuw en zittend personeel. Meer aandacht voor de ontwikkeling van de kwaliteit van individuele docenten en schoolteams. In het programma 2015 is dit te herkennen in projecten als Tweedegraads PLUS, LeerKRACHT, de Opleidingsschool Haaglanden, Lucifer en niet in de laatste plaats in de Haagse Lerarenbeurs. We zoeken in de komende maanden naar een verbinding van de activiteiten van De Rode Loper met de Haagse Educatieve agenda 2014-‐2018. Aandachtspunt nummer 1 in de agenda is Professionalisering van de Leraar. De aandacht in de HEA past perfect bij de opdracht van De Rode Loper. De Rode Loper zal zeker ook aansluiting vinden bij de activiteiten die voortvloeien uit het Sectorakkoord VO Klaar voor de Toekomst dat de staatssecretaris en de VO-‐raad in april 2014 2
afsloten. In het akkoord wordt invulling gegeven aan de ambities van het Regeerakkoord, het Nationaal Onderwijsakkoord en de Lerarenagenda. De Rode Loper gaat zich, in samenwerking met de wethouder van Onderwijs, de schoolbesturen (het VOPlatform) en de schoolleiders (het VOS), buigen over de vraag hoe wij onze activiteiten kunnen afstemmen op de plannen die in het sectorplan VO staan aangekondigd. Het sectorplan vermeldt bijvoorbeeld de aanscherping van de eisen die worden gesteld aan leraren met betrekking tot passend onderwijs en de verhoging van de examennormen. We rollen de rode loper uit voor de leraar die hogerop wil. Voor de leraar die wil bijdragen aan de versterking van zijn of haar professionaliteit, de versterking van de kwaliteit van zijn of haar school en daarmee van het Haagse onderwijs in het algemeen. Aan het eind van de rode loper gloort nog beter onderwijs in de Haagse regio. Dit programma is bedoeld om de gemeente Den Haag als subsidiegever inzicht te geven in de activiteiten die we voornemens zijn te ondernemen. In 2. beschrijven we de projectorganisatie, de relatie met VOS, VOP en lerarenopleidingen. In 3. volgt een opsomming en korte beschrijving van de projecten die we in 2015 willen uitvoeren.
3
2. Programmaorganisatie 2.1 VOP & VOS & De Rode Loper De schoolbesturen in Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-‐Voorburg overleggen in het Voortgezet Onderwijs Platform (VOP). Alle schoolleiders uit deze regio komen circa vijfmaal per jaar bijeen. Daartoe richtten zij het Voortgezet Onderwijs Schoolleidersoverleg (VOS) op. VOP en VOS overleggen en besluiten vanuit hun eigen verantwoordelijkheid over alle zaken die het voortgezet onderwijs in deze regio aangaan. De Rode Loper doet verslag van de voortgang van haar activiteiten aan VOS en VOP en legt nieuwe plannen aan VOS en VOP voor. Figuur 1. Relaties VOP, VOS en De Rode Loper
VOP
VOS
(besturen)
(schoolleiders)
regiegroep
de rode loper
Voor de opstelling en uitvoering van het programma De Rode Loper is een regiegroep ingericht die maandelijks vergadert. De regiegroep bestaat uit zes rectoren/directeuren en de programmamanager. Een van deze schoolleiders is voorzitter van de regiegroep. Vijf van de rectoren/directeuren ressorteren onder een van de drie grote schoolbesturen: Lucas Onderwijs, VO Haaglanden en de Scholengroep Spinoza. De zesde rector komt uit de groep ‘eenpitters’. De regiegroep wordt 8 uur per week ondersteund door een extern ingehuurde programmaleider. Deze heeft onder meer tot taak toe te zien op de voortgang van het programma De Rode Loper; onderhouden en ontwikkelen van relatienetwerken met onder meer lerarenopleidingen, ministerie, gemeenten, Onderwijscoöperatie, VO-‐raad; verwerven van subsidies; overleg met de penvoerder over de begroting, budgettering, offertes en betalingen; zorgdragen voor verantwoording aan subsidieverstrekkers; opstellen van het programma De Rode Loper. De regiegroep heeft een vliegwiel-‐ en makelaarsfunctie. Ze heeft de taak voorstellen voor projecten en activiteiten te ontwikkelen. Ze dient de samenhang tussen de diverse activiteiten te bewaken. De regiegroep brengt voor de opzet en uitvoering van activiteiten verschillende partijen bijeen: schoolleiders, leraren, medewerkers van lerarenopleidingen, ambtenaren van de dienst OCW van Den Haag, ambtenaren van het ministerie van OCW en externe deskundigen. De regiegroep legt haar voorstellen ter amendering en bekrachtiging voor aan VOS en VOP. 4
De uitvoering van projecten ligt in handen van de scholen die in de diverse projecten participeren. 2.2 Externe relaties De regiegroep van De Rode Loper onderhoudt relaties binnen een uitgebreid netwerk van partners. Figuur 2. Externe relaties van De Rode Loper
gemeente Den Haag dienst OCW
ministerie van OCW
De Rode Loper
lerarenopleidingen 2de en 1ste graads
commerciële partners AdeZeeuw Ontwerpwerk
Gemeentelijke en rijksoverheid De Rode Loper overlegt frequent met ambtenaren van de dienst OCW Den Haag, de gemeentelijke subsidiegever. Ook met ambtenaren van het ministerie van OCW is veelvuldig overleg. Lerarenopleidingen In de regio zijn vijf lerarenopleidingen actief waarmee De Rode Loper samenwerkt. de tweedegraads lerarenopleidingen van de hogescholen van Rotterdam, Utrecht en Inholland, de eerstegraads lerarenopleidingen van de Leidse Universiteit (ICLON) en de TU Delft (TULO). Met vier van deze opleidingen (ICLON, TULO en de hogescholen van Rotterdam en Inholland) werken we nauw samen binnen de Opleidingsschool Haaglanden (zie 3.6). Externe partners Voor de ondersteuning van diverse projecten en activiteiten trekt De Rode Loper externe deskundigen aan. Zo wordt voor communicatie het Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw ingezet. Voor het ontwerpen van websites en communicatiemiddelen werkt De Rode Loper samen met het bureau Ontwerpwerk. Overige relaties De regiegroep onderhoudt met regelmaat contact met medewerkers van de VO-‐raad, de Onderwijscoöperatie, het CAOP en het Voion (Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds voortgezet onderwijs). 5
De Rode Loper werkt waar mogelijk samen met andere platforms voor onderwijsarbeidsmarkt. 3. Activiteiten van De Rode Loper in 2015 Het programma van De Rode Loper bevat een aantal activiteiten dat qua aantal en inhoud in de loop der jaren wijzigt. Figuur 3. Activiteiten en projecten van De Rode Loper 3.1 Haagse lerarenbeurs
3.2 Tweedegraads PLUS
3.3 LeerKRACHT
3.4 Ingenieur & Docent
3.5 Leraar van Buiten
3.7 Masterclass Lucifer
3.6 Opleidingsschool Haaglanden
3.8 Communicatie
3.1 De Haagse Lerarenbeurs De Haagse wethouder van Onderwijs stelde vanaf 2012 subsidie beschikbaar voor de Haagse Lerarenbeurs. Voor 2014 betrof dit een bedrag van € 50.000,-‐. Het aantal lessen dat niet door bevoegde docenten wordt gegeven nam in de afgelopen jaren, als gevolg van het tekort aan docenten, toe. Het kwantitatieve tekort aan docenten leidt tot een aantasting van de kwaliteit van het onderwijs. De toename is een landelijk verschijnsel, maar uit cijfers van de Onderwijsinspectie blijkt dat Den Haag een bovengemiddeld percentage ‘onbevoegd gegeven lessen’ kent. Volgens velen vloeit dit voort uit het feit dat Den Haag geen eigen tweedegraads lerarenopleiding kent. De Haagse Lerarenbeurs richt zich op drie doelgroepen: 6
-‐
leraren met een tweedegraads bevoegdheid die een eerstegraads bevoegdheid willen behalen -‐ leraren met een pabo-‐diploma die een tweedegraads bevoegdheid willen behalen -‐ onbevoegde leraren die in dienst zijn van een Haagse school voor voortgezet onderwijs. Door docenten te stimuleren bij het behalen van een (tweede) bevoegdheid neemt het aantal onbevoegd gegeven lessen af. De omvang van de beurs is gekoppeld aan de aanstellingsomvang. Bij een volledige betrekking bedraagt de beurs € 3.500,-‐, bij een aanstelling van 0,5 € 1.750,-‐. Om voor de beurs in aanmerking te komen moeten de leraren aan een aantal voorwaarden voldoen. De belangrijkste voorwaarden: -‐ De leraar heeft een minimale aanstelling van 0,3 fte op een van de scholen die gelieerd zijn aan De Rode Loper. -‐ De leraar komt niet in aanmerking voor de landelijke lerarenbeurs. -‐ Leraar en directeur ondertekenen een verklaring waarin onder meer bepaald wordt dat de leraar een deel van de beurs terugbetaalt wanneer hij vrijwillig vertrekt naar een andere functie, buiten het onderwijs in Den Haag. Ook wanneer de leraar om verwijtbare redenen stopt met de opleiding zal hij een deel van de beurs terugbetalen. In 2013 vroegen we het bureau Sengers Onderwijsmanagement en Advies een rapportage op te stellen over de resultaten van de Haagse Lerarenbeurs 2012-‐2013. Uit de Voortgangsrapportage De Haagse Lerarenbeurs 2012-‐2013 (Sengers, november 2013): In de periode van januari 2012 tot november 2013 is de beurs aan 122 leraren uitgekeerd. Van de 122 deelnemers hebben 27 leraren de opleiding succesvol afgerond. 83 leraren zijn nog in opleiding. 83% van de beurzen is verstrekt aan leraren die nog geen onderwijsbevoegdheid hadden. 10% studeerde voor een hogere bevoegdheid. Deze 10% betrof, naast leraren die voor een eerstegraads opleiding kozen, vooral leraren basisonderwijs die een bevoegdheid voor het voortgezet onderwijs wilden halen. De keuze van opleidingen is divers. De meest gevolgde opleidingen liggen op de vakgebieden Nederlands (23), Engels (17), wiskunde (14) en economie (12). Van de deelnemers volgt 73% (89) een tweedegraads opleiding en 27% (33) een eerstegraads opleiding, op masterniveau. Leraren ervaren de Haagse Lerarenbeurs als een erkenning voor hun inzet voor de versterking van hun professionaliteit. Ze voelen zich gezien en gewaardeerd. Dit wordt versterkt doordat zij zelf verantwoordelijk zijn voor de besteding van de beurs. Coaching van docenten met studievertraging De combinatie van werken en studeren valt sommigen zwaar. Bovendien past het rooster van de opleiding lang niet altijd goed op het lesrooster. Hierdoor raken sommige docenten het zicht op hun vorderingen kwijt wat tot motivatieproblemen leidt. De Rode Loper onderzoekt in het voorjaar van 2014 de mogelijkheid om docenten die vertraging oplopen te laten begeleiden in drie tot vier gesprekken met een externe coach. Succesvolle begeleiding zal leiden tot een hoger rendement van de toegekende beurzen. Subsidieaanvraag: We verwachten aan 15 docenten een beurs te kunnen uitreiken en 10 docenten te kunnen coachen. 7
Afbeelding 4. Flyer oproep Haagse Lerarenbeurs
De Haagse Lerarenbeurs Vraag ’m nu aan
Wees er snel bij, want het aantal beurzen is beperkt
Behoefte aan een financiële impuls om een studie te volgen voor een (nieuwe of hogere) bevoegdheid? Vraag dan de Haagse Lerarenbeurs aan, een initiatief van de gemeente Den Haag en De Rode Loper. Het doel is het aantal onbevoegd gegeven lessen terug te dringen.
3.2 LeerKRACHT in Den Haag De stichting LeerKRACHT stelde in het voorjaar van 2013 aan De Rode Loper voor een pilot te beginnen: LeerKRACHT in Den Haag. Het plan vindt zijn basis in twee rapporten van McKinsey en Partners over de vraag hoe goede scholen aan de top van de wereld zijn gekomen, en hoe zij zich blijven verbeteren. Van ‘goed’ naar ‘beter’, van ‘beter naar ‘voortreffelijk’. Het motto van LeerKRACHT luidt: Elke dag samen een beetje beter. Leraren leggen klassenbezoek bij elkaar af, ze bereiden samen lessen voor en maken wekelijks met de hulp van een ‘whiteboard’ praktische afspraken over verbetering van prestaties van leerlingen, leefregels enz.
8
Het rijk kende De Rode Loper in het kader van de zogenoemde Regeling Knelpunten in de Onderwijsarbeidsmarkt 1 subsidie toe voor de periode van september 2013 tot september 2016. De subsidie voor het project LeerKRACHT bedraagt € 647.976. Dit bedrag zal alleen besteed worden aan de bestrijding van de kosten die scholen maken voor de vrijstelling van coaches die de veranderprocessen op de scholen begeleiden. De Universiteit van Utrecht doet een evaluatieonderzoek naar de resultaten van Tweedegraads PLUS. Zie voor verdere informatie de subsidieaanvraag Twee deelprojecten uit het programma van De Rode Loper: Tweedegraads PLUS en LeerKRACHT (augustus 2013). Deelnemende scholen ontvangen voor twee schooljaren € 28.800,-‐. De eerste groep van negen DRL-‐scholen startte in september 2013. De tweede cirkel start in september 2014. Er wordt geen aanvullende gemeentelijke subsidie aangevraagd voor LeerKRACHT in Den Haag. Afbeelding 5. Logo van LeerKRACHT
Uit de notitie van de stichting LeerKRACHT (april 2013): 1. Waaruit ontstaat de behoefte aan dit initiatief? De kwaliteit van het onderwijs in Nederland is – door de bank genomen – goed. Dit blijkt al jarenlang uit internationale vergelijkingen, waarbij ons systeem rond de 10de plaats uitkomt. Tegelijkertijd blijkt uit deze onderzoeken dat de kwaliteit van ons onderwijs al twintig jaar op hetzelfde niveau blijft steken. Dat is opmerkelijk, omdat de afgelopen decennia veel in het werk is gesteld om de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs te verbeteren. De vraag is waarom het beleid van de afgelopen decennia er niet toe heeft geleid dat het Nederlandse onderwijs het predicaat ‘goed’ heeft kunnen inwisselen voor ‘excellent’. Uit ons internationale onderzoek ‘How the world’s most improved school systems keep getting better’ blijkt dat andere landen en regio’s wel enorme stappen vooruit hebben gezet op het gebied van onderwijskwaliteit. De conclusie van dit onderzoek was dat er – afhankelijk van de startpositie van een schoolsysteem – een specifieke set ‘interventies’ bestaat die goed blijken te werken, afhankelijk van het startniveau van het onderwijssysteem. Op basis van het onderzoek en gesprekken met mensen in het Nederlandse onderwijs, hebben we drie hoofdthema’s vastgesteld die de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs significant kunnen beïnvloeden: 1) Leraren leren van leraren;
1
Via de Regeling Knelpunten in de Onderwijsarbeidsmarkt van het ministerie van OCW kunnen regio’s waar een bovengemiddeld tekort aan leraren bestaat subsidie aanvragen.
9
2) Scholen leren van scholen; 3) Verbeter de instroom van leraren. 3. Hoe brengen we kwaliteitsverbetering in Nederland in de praktijk? Om de interventies bij thema 1 en 2 (leraren leren van leraren, scholen leren van scholen) te testen en te perfectioneren zijn we met zestien scholen een pilot gestart, waarin we scholen van elkaar laten leren en op scholen leraren van elkaar te laten leren door het in gang brengen van de volgende processen: 1) Lesobservaties om van elkaar te leren en elkaar feedback te geven; 2) Gezamenlijke voorbereiding van lessen om ervaringen en ‘best practices’ uit te wisselen en lesmethodes te standaardiseren en borgen; 3) Effectieve, korte teammeetings, om resultaten te bespreken en verbeteracties aft e spreken Daarnaast coachen we de schoolleiders om hun rol te versterken door meer aanwezig te zijn op de werkvloer en in de les en 20 tot 40% van hun tijd aan leraren en de verbetering van onderwijskwaliteit te besteden. 3.3 Tweedegraads PLUS Tweedegraads PLUS is ontstaan in samenwerking van De Rode Loper met de lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht (Archimedes). Tweedegraads PLUS biedt leraren de mogelijkheid om een of meer modules te volgen, modules die thema’s behandelen relevant voor hun onderwijspraktijk. De eerste module werd aangeboden in oktober/november 2013, de laatste zal gegeven worden in februari/maart 2016. In totaal zal de hogeschool voor Tweedegraads PLUS zes of zeven modules verzorgen. Alle modules maken deel uit van het curriculum van de masteropleiding die de Hogeschool Utrecht aanbiedt. Docenten van de hogeschool verzorgen de colleges in Den Haag. Deelnemers ontvangen na afloop per module een certificaat. De leraar kan de professionalisering via Tweedegraads PLUS opvoeren als scholing in het kader van het landelijk lerarenregister. In 2013 en 2014 zijn drie modules verzorgd: Toetsen&Beoordelen, Praktijkgericht Onderzoek en Digitaal Onderwijs. In de loop van 2015 zullen twee modules worden aangeboden. Tweedegraads PLUS wordt voor het grootste deel gefinancierd door het ministerie van OCW, in het kader van de zogenoemde ‘knelpuntenregeling’. De rijkssubsidiesubsidie voor het project Tweedegraads PLUS bedraagt over de periode 2013 – 2016 € 308.000,-‐. Van de gemeente Den Haag wordt voor 2015 een subsidie gevraagd waarmee de inschrijvingskosten voor de deelnemers ( in totaal € 9.000,-‐) wordt bekostigd. We verwachten dat in 2015 25 docenten aan deze modules zullen deelnemen. Zie de subsidieaanvraag Twee deelprojecten uit het programma van De Rode Loper: Tweedegraads PLUS en LeerKRACHT (augustus 2013). De Universiteit van Utrecht doet een evaluatieonderzoek naar de resultaten van Tweedegraads PLUS. Figuur 6: Logo van Tweedegraads PLUS
10
3.4 Ingenieur én Docent In het project Ingenieur én Docent worden studenten van de Haagse Hogeschool van diverse opleidingen, voornamelijk bèta-‐ en techniek, uitgenodigd om via stages en een educatieve minor kennis te maken met het leraarschap. Wij stimuleren dat zij, na afronding van hun studie, aansluitend kiezen voor een opleiding voor de eerste-‐ of tweedegraads onderwijsbevoegdheid. Het project werd in de startperiode t/m 2011 gefinancierd uit de subsidieregeling voor risicoregio’s van het ministerie van OCW. Vanaf 2012 ondersteunde de gemeente via De Rode Loper het project. Zie voor een uitgebreide omschrijving van het project de subsidieaanvraag ‘Projectplan en begroting, subsidieaanvraag risicoregio Den Haag’. Kwantitatieve resultaten Ingenieur én Docent 135 studenten van voornamelijk bèta-‐ en technische opleidingen hebben vanaf september 2009 de minor Ingenieur én Docent gevolgd, 45 van hen hebben inmiddels hun hbo-‐diploma behaald. 17 van deze 45 studenten behaalden in 2012 of 2013 hun tweedegraadsbevoegdheid. Eén student verwierf een eerstegraads bevoegdheid. Ontwikkeling Ingenieur én Docent De minister van Onderwijs heeft het plan gelanceerd voor de ‘Educatieve minor voor het Beroepsonderwijs’. Dit landelijke plan is opgesteld mede op basis van de resultaten van Ingenieur én Docent. In Ingenieur én Docent werken de Haagse Hogeschool, de lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht en tien vo-‐scholen samen. In 2014 verbreden we dit project op grond van de mogelijkheden die het ‘plan Educatieve minor voor het Beroepsonderwijs’ biedt. Het aantal deelnemende scholen wordt uitgebreid met vijf vmbo-‐locaties en het ROC Mondriaan. Daarmee kunnen studenten ook kiezen voor kennismaking met het leraarschap op een vmbo-‐ of mbo-‐locatie. In 2013 kozen vijf studenten die geen bèta-‐technische opleiding volgden voor Ingenieur én Docent: drie pabo-‐studenten en twee studenten van de opleiding Cultureel Maatschappelijke Vorming. Deze groei toont dit aan dat ook voor studenten uit andere hbo-‐opleidingen kennismaken met het voortgezet onderwijs aantrekkelijk is. Voor 2015 wordt voor Ingenieur én Docent een bedrag van € 60.000,-‐ begroot. De participerende scholen ontvangen € 5.000,-‐ voor de begeleiding van de minorstudenten. Voor de beide projectleiders is € 5.000,-‐ begroot. We verwachten dat in 2015 40 studenten van de Haagse Hogeschool stage zullen lopen op Haagse scholen voor voortgezet onderwijs als onderdeel van hun educatieve minor. 3.5 Leraar van Buiten Veel belangstellenden voor een functie in het onderwijs richten zich tot De Rode Loper met vragen over mogelijkheden om in Den Haag als docent te werken, over opleidingen, bevoegdheden en stage mogelijkheden. In 2013 en 2014 hield De Rode Loper informatieve bijeenkomsten voor deze en andere belangstellenden: Leraar van Buiten. Na een welkomstwoord van de wethouder, resp. de directeur van de dienst OCW van de gemeente Den Haag, volgde een presentatie over opleidingen en bevoegdheden. In het tweede deel van de avond stelden de bezoekers vragen aan de aanwezige directeuren, lerarenopleiders, zij-‐instromers en P&O-‐medewerkers. Het succes van beide avonden rechtvaardigt eenzelfde bijeenkomst in 2015. 11
De begrote kosten bedragen € 10.000,-‐. We verwachten in 2015 opnieuw 35 belangstellenden te mogen ontvangen. Afbeelding 7. Advertentie werving Leraar van Buiten in AD/Haagse krant en Den Haag Centraal
Leraar worden in de Haagse regio?
Kom naar ‘Leraar van Buiten’ op woensdag 5 maart, 19-21 uur Informatiebijeenkomst voor potentiële zij-instromers Segbroek College, Klaverstraat 7, 2565 BT Den Haag
Welke stappen moet je zetten om leraar te worden in het voortgezet onderwijs in de Haagse regio? Rectoren, lerarenopleidingen en ervaringsdeskundigen informeren je over lesbevoegdheid en andere kwaliteitseisen. Meer informatie en aanmelden op www.derodeloper.nu/actueel
3.6 Opleidingsschool Haaglanden De Opleidingsschool Haaglanden (OSH) is een samenwerkingsverband van vo-‐scholen met vier lerarenopleidingen uit de regio. In OSH participeren: Veurs Lyceum, Hofstad Lyceum, Rijswijks Lyceum/Van Vredenburch College, Lyceum Ypenburg, Maris College, Alfrink College (Zoetermeer) en Adelbert College (Wassenaar). Zij werken samen met de lerarenopleidingen van de Hogeschool Rotterdam, Inholland (Amstelveen), TU Delft (TULO) en het ICLON (Leiden). De OSH heeft zich ten doel gesteld de kwaliteit van de opleiding te versterken, met name door meer aandacht te besteden aan de praktijkvorming en begeleiding van de studenten op de stagescholen. Als aanvulling op de expertise van de lerarenopleidingen leveren de scholen middels hun ‘begeleiders op school’ (Bossen) en vakcoaches een bijdrage aan de opleiding 12
van de studenten. De Opleidingsschool Haaglanden leidt jaarlijks 180 studenten op. Een groot deel van deze studenten vindt een baan op een van de scholen van De Rode Loper. Het rijk subsidieert de opleidingsschool in 2015 met een bedrag van € 290.000,-‐. In 2015 vindt een beoordelingsonderzoek plaats naar de visie, doelstellingen, werkwijze en resultaten van de OSH. De NVAO zal daarmee, in opdracht van het ministerie van OCW, vaststellen of de OSH voldoet aan de subsidievoorwaarden. Bij een voldoende beoordeling zal het ministerie van OCW ook voor de komende 6 jaar subsidie voor de opleidingsschool beschikbaar stellen. 3.7 Masterclass Lucifer Lucifer is een nieuw project van De Rode Loper dat in 2015 van start gaat. Den Haag heeft docenten met grote vakkennis, goed in staat om hun leerlingen te inspireren, goede klassenmanagers. Maar leraar zijn is meer, de leraar is drager van de cultuur in onze samenleving. De leraar is een rolmodel voor zijn leerlingen. Jongeren krijgen van hun leraren de cultuur overgedragen: de Nederlandse mores, onze democratie, omgangsvormen, kunst en geschiedenis. Je kunt het de brede vorming van onze jeugd noemen, misschien dekt het begrip Bildung de lading beter. Vaak gebeurt die overdracht in de kantlijn van het onderwijs. Het lijkt dan haast toevallig, per ongeluk te gaan. Het is niet-‐meetbaar en blijft daardoor buiten het vizier van kwaliteitsbeoordelaars. Leraren kunnen voor hun professionalisering kiezen uit een breed aanbod. Wat in het palet ontbreekt is een brede oriëntatie op hun taak als cultuurdrager. Terwijl deze rol van de docent voor veel leerlingen bepalend kan zijn in hun verdere ontwikkeling. De Haagse Lucifer biedt docenten de kans zich verder te ontplooien als cultuurdrager. In een serie van vijf bijeenkomsten nodigen we leraren uit kennis te nemen van en te reageren op verhalen en ervaringen van toppers uit uiteenlopende sectoren: het bedrijfsleven, uit de alpha-‐, bèta-‐ en gammawetenschappen, overheid, sport, kunst en misschien ook uit het onderwijs. Dat doen we op aansprekende plekken in Den Haag, plekken die uitnodigen om deel te nemen aan het gesprek. Lucifer nodigt docenten uit hun eigen professionele en persoonlijke ontwikkeling onder de loep te nemen en te groeien in het leraarschap. -‐ Om nog een tandje bij te zetten in de versterking van de kwaliteit van het Haagse onderwijs. -‐ Om nog meer te betekenen voor hun leerlingen. -‐ Om een docent te zijn waar je U tegen zegt. -‐ Om een onvergetelijk docent te worden. Opzet -‐ Pilot in schooljaar ’14-‐’15. Optie: elk jaar een Lucifer voor nieuwe deelnemers. -‐ Lucifer kent een jaarthema: bijv. het menselijk tekort, hoop, loslaten of vertrouwen -‐ 5 bijeenkomsten verdeeld over een periode van ca. 10 weken: vanaf 16.00 tot ca. 21.00u. -‐ Eerste bijeenkomst is een toneelvoorstelling, museum, of film. Nabespreking met een acteur, regisseur, auteur. Dit is de start van het jaarthema. -‐ Bij elk van de vier volgende bijeenkomsten een gastspreker, met een persoonlijk getint verhaal, in relatie tot het jaarthema. Over zijn/haar twijfels, keuzes maken, omgaan met succes en mislukking. -‐ Aantal deelnemers per thema ca. 30. 13
-‐ -‐
Aansprekende locaties, een buffet. Werving via rectoren/directeuren scholen van De Rode Loper. Presentatie in VOS en vergaderingen rectoren/directeuren van diverse schoolbesturen.
We zullen in overleg gaan met het lerarenregister om te bezien op welke wijze de docenten ‘Lucifer’ kunnen meetellen als professionaliseringstijd. Begrote kosten: € 20.000,-‐ De helft van dit bedrag wordt bekostigd door de deelnemers zelf, of hun school. 3.8 Communicatie 3.8.1 Website De Rode Loper Een belangrijk communicatiemiddel van De Rode Loper is de website: www.derodeloper.nu. De website biedt informatie aan een diversiteit aan doelgroepen: -‐ belangstellenden voor een vacature of opleiding tot leraar in het voortgezet onderwijs; -‐ docenten van middelbare scholen; -‐ schoolleiders; -‐ studenten eerste-‐ of tweedegraads lerarenopleidingen op zoek naar een stageplaats; -‐ middelbare scholieren op zoek naar een vervolgopleiding. Figuur 8. Homepage van de website van De Rode Loper
14
3.8.2 Facebookpagina De Rode Loper startte in 2012 een facebookpagina: Den Haag Docentenstad. We gebruiken Facebook als interactief communicatiemiddel voor dezelfde doelgroepen als die van de website. Figuur 9. Startpagina van de Facebookpagina Den Haag Docentenstad.
3.8.3 Website Opleidingsschool Haaglanden De Opleidingsschool Haaglanden heeft een eigen website: www.opleidingsschoolhaaglanden.nl. Deze wordt uitgebracht onder de verantwoordelijkheid van OSH. Hier is informatie te vinden voor partnerscholen, (toekomstige) studenten en studentbegeleiders. Figuur 10. Homepage van de website van de Opleidingsschool Haaglanden
15
3.8.4 Overige communicatieactiviteiten De Rode Loper informeert belangstellenden niet alleen via de website en Facebook, maar ook zó: Viermaal per jaar brengt De Rode Loper een digitale nieuwsbrief uit, bestemd voor leraren, decanen, begeleiders van studenten, P&O-‐medewerkers, schoolleiders en schoolbesturen. Deze nieuwsbrief wordt ook verstuurd naar de overige relaties en pers. De Rode Loper heeft een corporate brochure gemaakt voor alle relaties met informatie over de mogelijkheden rond stagelopen en werken in de Haagse regio De Rode Loper heeft een folder ontwikkeld met informatie voor potentiële zij-‐ instromers: welke mogelijkheden zijn er en welke horden zijn te overwinnen voordat de overstap naar het onderwijs kan worden gemaakt? figuur 11. Blz. 5 van de folder voor potentiële zij-‐instromers
16
Vind een passende opleiding Je hebt geen zij-instromer-benoeming gekregen: Je hebt een bacheloropleiding afgerond aan hbo of wo
Meld je aan voor een tweedegraads lerarenopleiding (4 jaar)
Nee
Ja
Je hebt een masteropleiding afgerond op wo-niveau
Nee
Ja
Je hebt een vak gestudeerd dat in het voortgezet onderwijs gegeven wordt
Nee Ja
Je hebt een hbodiploma voor een schoolvak dat in het voortgezet onderwijs wordt gegeven
Nee
Meld je aan voor een tweedegraads lerarenopleiding (3 à 4 jaar, afhankelijk van vrijstellingen)
Ja
Meld je aan voor de kopopleiding op het hbo (1 jaar)
Behaal een tweede master (de duur van deze opleiding is afhankelijk van je eerste master), en daarna je eerstegraadsbevoegdheid (1 jaar)
Meld je aan voor de eerstegraadsopleiding aan een universiteit (1 jaar)
De school overweegt je aan te stellen als zij-instromer: Dan kan dit je route zijn: 1. 2. 3. 4.
Je werkgever vraagt subsidie aan voor zij-instromers. Je doet het zij-instroom assessment. Op basis van het assessment wordt de subsidie toegekend of afgewezen. Je schrijft je in bij de tweede- of eerstegraadslerarenopleiding in hbo of wo, met meer of minder vrijstellingen.
Mocht de subsidie niet worden toegekend, dan kan de school besluiten je niet als zij-instromer in dienst te nemen. Je kunt desondanks de knoop doorhakken en een lerarenopleiding gaan volgen en later solliciteren. 5
17
