Afgiftekantoor: Brussel X P708417
Oktober - november - december 2012
Inhoud 2 Editoriaal 3 Alumni in de kijker: Pieter Jan Steverlinck 4 Ontboezemingen van de nieuwe baas 6 Alumni in de kijker: Jan Pattyn 8 Promotiejaar 1962 9 Alumninieuws 10 Valknieuws
VRG-Alumniprijs 2013 voor Ilse Dereze
Prof. Tilleman:
plannen van een nieuwe decaan
Vrijdag 8 maart 2013: 20ste VRG-Alumnidag
• Verantwoordelijke uitgever: Roger Blanpain, Tiensestraat 41, B-3438, 3000 Leuven •
Editoriaal Op 8 maart 2013 vindt de 20ste editie van de VRGAlumnidag plaats. De organisatie van de alumnidag was één van de eerste initiatieven van de nieuwe raad van bestuur onder het voorzitterschap van Prof. Roger Blanpain, die aantrad in 1993. De eerste editie kende een bescheiden opkomst met iets meer dan 100 aanwezigen, maar al zeer snel groeide de alumnidag uit tot een niet te missen jaarlijkse hoogmis van onze alumniwerking, met inmiddels 600 à 700 deelnemers. Vandaag is de dag een vast ontmoetingsmoment geworden tussen alumni van alle generaties, waar permanente vorming hand in hand gaat met een gezellige en ongedwongen sfeer, onder meer op de academische zitting en de aansluitende receptie en buffet. Ook dit jaar kan u weer kiezen tussen ruim 20 voordrachten, waarin meestal de recentste ontwikkelingen in een bepaalde rechtstak worden behandeld, maar in die in een aantal gevallen ook een meer algemene maatschappij-filosofische inslag hebben. Op deze jubileumeditie zal de jaarlijkse VRG-Alumniprijs worden uitgereikt aan Ilse De Reze (promotiejaar 1989), advocate aan de balie van Turnhout, voor haar filantropische inspanningen ten behoeve van fondsenwerving voor kankeronderzoek. Deze inzet is ontstaan uit een persoonlijke tragedie. Op 10 april 2000 verloor haar dochtertje Olivia, net geen drie jaar oud, de strijd tegen een hersentumor. De medische wetenschap bleek nog niet vergevorderd genoeg om een oplossing te bieden. Aan de K.U. Leuven was
weliswaar een beloftevol onderzoek gestart dat kon uitmonden in een nieuwe therapie, maar de financiële middelen voor een snelle ontwikkeling ontbraken. Haar echtgenoot en zijzelf vonden het contrast tussen deze rauwe economische logica en de menselijke realiteit – het verlies van een jong en kostbaar mensenleven – onaanvaardbaar. Zij richtten daarom het Olivia Hendrickx Research Fund op, dat zich toelegt op de financiering van onderzoek inzake kinderoncologie. Met de toekenning van de alumniprijs aan Ilse De Reze wil VRG-Alumni niet alleen een uniek en zeer bewonderenswaardig persoonlijk levensverhaal bekronen, maar tevens meer algemeen het thema van de filantropie en altruïstische inzet onder de aandacht brengen. Zeker in tijden van “crisis” gaat de dagelijkse berichtgeving vooral over het wel en wee van de economie, waardoor wel eens wordt vergeten dat er meer is in het leven dan economische groei of welvaart, en dat onze maatschappij alleen maar kan blijven draaien dankzij de belangeloze inzet van velen. Met deze gedachte voor onder de kerstboom wenst VRG-Alumni u fijne eindejaarsdagen en een gezond en gelukkig 2013 toe. Robbie Tas hoofdredacteur VRG-Alumni
VRG-Alumni Bestuur
Roger Blanpain (voorzitter), Robbie Tas (secretaris), Dimitri Droshout en John-John Ackaert.
Werkende leden Wim Bollen, Steven Boeynaems, Sofie Caeyers, , Paul Cooreman, Tom De Coster, Anne De Hondt, Frank Fleerackers, Naomi Glibert, Alexander Hamels, Jochem Martens, Lieve Stappers, Bernard Tilleman, Karel Van de Velde, Danielle Vandeputte, Frans Van Ham, Paul Van Orshoven, Barbara Van Speybroeck, Iris Van Tilborgh, Bart Verbelen.
• 2 •
Redactieleden
Robbie Tas (hoofdredacteur), JohnJohn Ackaert, Roger Blanpain, Steven Boeynaems, Dimitri Droshout, Naomi Glibert, Jacqueline Van Hal.
Ereleden academiejaar 2012-2013 Rik De Nolf (promotie 1974) Anne Vander Heyde (promotie 1984) Egied Verbeeck (promotie 1998) Michel Wegge (promotie 1979)
Alumni in de kijker
Pieter Jan Steverlinck
Pieter Jan Steverlinck (Promotie 2002) startte zijn loopbaan als advocaat. Na acht jaar aan de balie, koos hij voor de magistratuur, via de gerechtelijke stage. VRG-Alumni sprak met met hem over zijn recente loopbaanwijziging en over zijn studententijd aan zijn Alma Mater te Leuven. Door John John Ackaert Wie is Pieter Jan Steverlinck? Ik deel lief en leed met mijn vriendin Nike en ben papa van Janne en Kaat. In Leuven studeerde ik rechten (19972002) en fiscaal recht (2002-2003). Tijdens mijn baliestage volgde ik nog de ManaMa vennootschapsrecht aan de KUB (2005-2007). Op dit ogenblik ben ik gerechtelijk stagiair bij de rechtbank van eerste aanleg in Hasselt. In mijn vrije tijd speel ik samen met vrienden in een band en sleutel ik graag aan auto’s. Wat voor een student was u in Leuven? Mijn ouders, beiden gepokt en gemazeld in het onderwijs, drukten me op het hart dat het in Leuven zonder studeren niet zou lukken. In de kandidaturen ging ik daarom naar de lessen en probeerde ik ervoor te zorgen dat ik dagelijks voldoende tijd aan mijn studie besteedde. In de licenties werd ik selectiever in de hoorcolleges die ik volgde en werd ook de efficiëntie van het studeren geoptimaliseerd, zodat er tijd voor leukere dingen vrijkwam: in eerste licentie engageerde ik me voor het jaarpraesidium en in derde licentie voor het VRG. Ik denk ook met veel plezier terug aan mijn tijd in het Pauscollege, een plek waar iedereen elkaar kende en waar er altijd wat te beleven viel. Was het een bewuste keuze om rechten te gaan studeren? Min of meer. Ik wist na mijn collegetijd nog niet wat ik later wilde worden. Met rechten koos ik bewust voor een opleiding die me een brede basis zou geven en alle opties zou openlaten. Ik heb me die keuze nooit beklaagd. Hebt u speciale herinneringen overgehouden aan uw engagementen binnen het Vlaams Rechtsgenootschap en/of aan Leuven? Het VRG gaf ons de kans om met een groep mensen verantwoordelijkheid op te nemen in functie van een bepaald doel. Ik leerde er veel waar ik ook later nog wat aan had. Het VRG is verder altijd één van de knooppunten van mijn sociaal netwerk gebleven. Van het leven in Leuven onthoud ik de uitersten: enerzijds studenten die al feestend van hun vrijheid genieten, anderzijds de stress die in examenperiodes voelbaar in de lucht hing. Aan welk vak/welke prof bewaart u de beste/slechtste herinnering en waarom? Ik heb onder meer goede herinneringen aan de colleges van prof. Koen Geens. Hij kon zijn publiek boeien en nam, zeker in de keuzevakken, de tijd om zijn theorie te
stofferen met voorbeelden uit zijn rijke praktijk. Kan u kort het verloop van uw carrière schetsen na uw promotie? Na het behalen van de ManaMa fiscaliteit deed ik mijn stage aan de balie te Hasselt, bij het kantoor Dehaese & Dehaese. Daar maakte ik één jaar deel uit van het Bestuur van de Jonge Balie, dat zich met haar activiteiten in de eerste plaats (maar niet exclusief) tot de jongere advocaten richt. De laatste twee jaar van mijn stage volgde ik tegelijkertijd ook nog de ManaMa vennootschapsrecht aan de KU Brussel. In aansluiting daarop maakte ik de overstap naar Curia, een jong maar ambitieus Leuvens advocatenkantoor, waar ik zeer graag gewerkt heb tot ik in 2010 de balie verliet om een carrière in de magistratuur na te streven. Daartoe doorloop ik de zogenaamde gerechtelijke stage, die in mijn geval (keuze voor de zetel) drie jaar duurt. Waarom deze overstap? Naast andere factoren, vooral de wil om op gemotiveerde wijze betwistingen te kunnen beslechten, hetgeen eigenlijk de taakomschrijving van een rechter is... Wat zijn uw bedenkingen bij de gerechtelijke hervormingen die op til staan? Justitie is steeds in beweging, parallel met de maatschappij waarop het recht greep tracht te krijgen. Ook de gerechtelijke wereld ontsnapt niet aan de schaalvergroting die ook elders om zich heen grijpt. We zullen zien wat de toekomst brengt en er ons aan aanpassen. Hebt u nog veel contact met uw vroegere jaargenoten? Sociale media maken het makkelijker om elkaar ondanks afstand en agenda’s niet helemaal uit het oog te verliezen. Aan de balie kwam ik ook vaak jaargenoten tegen: dat was één van de vele leuke kanten van het beroep. Met de VRG-collega’s gaan we jaarlijks op weekend, iets waar ik steeds erg naar uitkijk. Als u nu “for old times sake” een avond op stap gaat in Leuven, waar vinden wij u dan zeker terug? Waar en wanneer we eindigen hangt van de conditie van het moment af, maar de “La Paz” op het Hooverplein vind ik een leuke plek om te starten. Als er onderweg frietjes nodig zijn, dan zullen ze van bij Fonske komen...
• 3 •
Ontboezemingen van de nieuwe baas van de Valk
Decaan Bernard Tilleman
Op 1 augustus 2012 gaf decaan Paul Van Orshoven na 7 jaar de sleutels van onze dierbare Valk door aan de nieuw verkozen decaan Bernard Tilleman. Als academicus legde hij zich vooral toe op het vennootschaps- en contractenrecht, domeinen waarin hij sneller schrijft dan zijn schaduw en een indrukwekkende reeks publicaties afleverde. Hij leidt het centrum voor rechtsmethodiek en deed de voorbije jaren ervaring op in verschillende beleidsfuncties, o.m. als voorzitter van de Kortrijkse subfaculteit rechtsgeleerdheid, als directeur van de Themisschool voor post-academische vorming en als hoofd van de plaatsingsdienst. Na drie Brabanders op rij (Herbots, Vanistendael, Van Orshoven) wordt de faculteit voor het eerst sinds Raf Verstegen terug geleid door een West-Vlaming. VRG-Alumni peilde – in het algemeen Nederlands – naar de plannen en dromen van de nieuwe decaan. Door Robbie Tas Waarom wou u graag decaan worden ? Ik beschouw de functie van decaan als een “turn of duty”, een taak die men tijdens zijn academische loopbaan ooit eens moet opnemen, met als doelstelling om het beste van zichzelf ten dienste te stellen van onze faculteit. Tal van beleidsfuncties lieten mij de voorbije zestien jaar toe een grondig inzicht in de werking en structuur van onze faculteit te verwerven. Wat nog belangrijker is dan de structuren, zijn de mensen die ze invullen. Dat is de grote kracht van onze faculteit. Dankzij talloze gesprekken, een intense samenwerking met verschillende collega’s en de begeleiding van studenten en doctorandi, had ik de voorbije jaren het voorrecht om die mensen van naderbij te leren kennen. Het enthousiasme en voluntarisme maken onze faculteit tegelijk tot wat ze is en wil zijn. Gesterkt door die ervaring besloot ik mij uiteindelijk kandidaat te stellen voor de functie van decaan van de Faculteit Rechtsgeleerdheid. De verkiezingen zijn sportief verlopen en waren ook bijzonder interessant om de wensen en verzuchtingen van de facultaire gemeenschap te leren kennen. Het is mijn ambitie om in een geest van continuïteit het werk van mijn voorgangers voort te zetten, alsook om samen met de leden van de faculteit, waaronder de alumni, een aantal nieuwe pistes te verkennen. Alleen op die manier kunnen we onze faculteit de plaats geven die ze waard is. Wat zijn de belangrijkste doelstellingen voor uw decanaat ? Een eerste belangrijke doelstelling is dat we als faculteit een hechte menselijke gemeenschap (“community of scholars”) blijven vormen, waarin we, ondanks onze omvang (we zijn met zo’n vierhonderd personeelsleden) overleg en menselijke verhoudingen centraal blijven
• 4 •
stellen. De doelstellingen bepalen wij dan ook als faculteit gezamenlijk. Ik heb het voorrecht een fantastische, jonge en gemotiveerde bestuursploeg te mogen leiden en de ondersteuning te mogen genieten van een zeer toegewijde staf. Daarnaast krijg ik ook wijze raad en advies van collega’s-decanen en vicerectoren. Ieder bestuurslid maakte reeds een beleidsnota op die eerst collegiaal in het bestuur wordt besproken en daarna overlegd binnen een breder gremium, hetzij formeel in de programmacommissie of de faculteitsraad, hetzij informeel zoals we onlangs deden met de stakeholders van onze faculteit op het vlak van internationalisering. Het leuke van het gezamenlijk overleg is dat de besluitvorming er veel rijker door wordt, nu iedereen met zijn eigen ervaring kan bijdragen. Tegelijkertijd hoop ik dat we aldus kunnen komen tot een meer gedragen besluitvorming. Een tweede belangrijke doelstelling is een verhoogde aandacht voor internationalisering. Momenteel is een reflectie aan de gang over hoe we ons LLMprogramma beter kunnen profileren. Daarnaast ligt de organisatie van een joint master met een beperkt aantal kwaliteitsvolle buitenlandse instellingen voor onze Engelstalige initiële master ter tafel, zodat onze studenten het prachtige programma van een jaar in Leuven en twee semesters aan twee verschillende universiteiten zouden kunnen doorlopen. Dit academiejaar werd de Global Law School gereactiveerd met onder meer professoren uit Oxford, London School of Economics, Washington, Harvard en Pretoria, en absolute topspecialisten in de fiscaliteit, mede trouwens dankzij de steun van de alumnivereniging. Het idee houdt in dat internationale professoren voor een korte
tijd uitgenodigd worden en een college verzorgen. Een internationale staf van professoren moet waarborgen dat onze studenten die niet op Erasmus gaan, toch de mogelijkheid krijgen om les te genieten van gereputeerde internationale onderzoekers. Voor de volgende jaren wordt hiervoor trouwens een sponsoringactie op poten gezet, waardoor alumni mee bij dit project betrokken kunnen worden. Op het vlak van het onderwijs werden er in de afgelopen bestuursperiode talrijke programmahervormingen doorgevoerd. De faculteit heeft op dat vlak behoefte aan een zekere stabiliteit. Toch hebben we zopas nog een beperkte programmahervorming goedgekeurd, met als doel bepaalde klemtonen in de master, die ten onrechte te weinig worden gekozen, aantrekkelijker te maken en de waaier aan keuzevakken nog wat te verruimen. We merken immers dat de studenten meer en meer hun programma kiezen in functie van het examenmoment. Daarom hebben we voorgesteld om ernaar te streven om deze keuzevakken mondeling te maken. We moeten immers de mondelinge vaardigheden van onze aankomende juristen aanscherpen. Een nieuw vak “Negotiation” is daarvan een uitstekend voorbeeld. Voor de rest moeten we vooral nadenken over nieuwe vormen van inspirerend en activerend onderwijs. Zo wordt een pilootproject opgestart met een intensieve legal clinic ter vervanging van de meesterproef, een werkstudentenprogramma voor het notariaat, etc. Daarnaast heb ik persoonlijk een bijzondere zorg voor onze zwakkere studenten die lang aan onze faculteit blijven maar dan met lege handen moeten vertrekken. Studenten met een zeer lage studie-efficiëntie dienen door de faculteit zelf, via de dienst studentenbegeleiding, actief en persoonlijk opgevolgd te worden bij de keuze om hun studie voort te zetten, dan wel te heroriënteren. Hierbij is het ook nuttig om contacten uit te bouwen met university colleges (de vroegere hogescholen) die een overstap tijdens het academiejaar (bv. na de januarizittijd) van universiteit naar hogeschool kunnen faciliteren. De faculteit kenmerkt zich door een mix van enerzijds nationaal en internationaal onderzoek en anderzijds toegepast en fundamenteel onderzoek. Ook op methodologisch vlak bestaat er een onderscheid tussen de vanuit zijn aard meer empirische aanpak in de criminologie en de meer theoretische benaderingswijze in de rechten. Binnen de universitaire gemeenschap worden vooral buitenlandse publicaties gewaardeerd. Dat is voor de rechten niet steeds mogelijk. Publicaties over het nationale recht zijn broodnodig voor universitair onderwijs in de rechten dat noodzakelijkerwijze onderzoeksgebaseerd is. De huidige doctoraatsopleiding werd zopas uitgebreid met een crash course in proposal writing. Op die manier menen we tegemoet te komen aan het verzoek van de AAP/BAP delegatie om de doctoraatscolleges op te vatten als ex ante-coaching bij het schrijven van een doctoraats-/onderzoeksproject. Dergelijk projectonderzoek vormt immers een steeds belangrijkere bron van financiering, zodat we deze trein niet mogen missen.
Prof. Tilleman in actie, met het team van rechtsmethodiek, samen met Prof. Luc Ballon Justitie en recht zijn niet weg te slaan uit de dagelijkse actualiteit. Weegt de Faculteit Rechtsgeleerdheid daarbij voldoende op het maatschappelijk debat ? En hoe ziet u haar rol daar precies ? Het behoort inderdaad tot de opdrachten van de universitaire gemeenschap om kritisch te participeren aan het maatschappelijk debat. Het is belangrijk dat prominenten (academici, maar ook niet-academici) regelmatig met de facultaire gemeenschap (professoren, assistenten, maar ook studenten) in debat te treden over hun belangrijke inzichten. In dit verband ben ik bijzonder verheugd dat de faculteit samen met het Centre for Global Governance een lezingenreeks organiseert waarbij de Belgische rechters die in internationale rechtscolleges zetelen, hun ervaringen zullen delen met studenten en alumni. Daarnaast is er ook de vraag of onze professoren voldoende wegen op het maatschappelijk debat. De eerste indruk is dat we dat te weinig doen. Nochtans blijkt uit het nieuwe item op onze website “professoren in de pers” dat vele collega’s participeren aan het debat in de media. Ongetwijfeld kan dat nog beter en meer gestroomlijnd. Het behoort inderdaad tot één van onze opdrachten om op onafhankelijke wijze en gefundeerd stelling in te nemen over maatschappelijk relevante thema’s. Juristen zouden zich hiertoe bij uitstek moeten lenen. Een aantal leden van onze faculteit participeert in de werkgroepen van meta-forum. Deze interdisciplinaire denktank maakt kritische visieteksten die het resultaat zijn van een grondig debat. Een dergelijke vorm van overleg rond fundamentele juridische problemen kan ook inspirerend zijn. Hoe ziet een typische dag van een decaan er uit ? Er is geen typische dag, vrees ik. Een decaan moet proberen de grote en kleine problemen van elke dag op te lossen, hetzij van studenten, hetzij van collega’s. Mijn dagen zijn niet geprogrammeerd. Maar dat maakt het meteen ook zo uitdagend. Er zijn uiteraard wel dingen die eruit springen. Vorige week donderdag ging ik naar het fundraisingconcert dat georganiseerd werd door Ilse Dereze, die op 8 maart de VRG-alumniprijs krijgt ten behoeve van het Olivia Hendrickx fonds. Ilse verloor heel vroeg een kindje aan een hersentumor en zet
• 5 •
zich sindsdien heel actief in voor het wetenschappelijk onderzoek in dit domein. Professor Stefaan Van Gool, expert in het onderzoek naar de bestrijding van herstentumoren, leidde haar in en vermeldde de prijs, waarna ze een staande ovatie kreeg in een nokvolle Muntschouwburg. Een dergelijke erkenning deed haar bijzonder deugd en mij ook, omdat zij een voorbeeld is voor mensen die hun leed positief kunnen ombuigen tot welzijn van velen. Welnu, dat onthoud ik het meest van mijn afgelopen week en zo heeft iedere week wel iets memorabels. Wat zijn de leukste aspecten van de “job” van decaan ? Een leuk aspect is dat je veel collega’s leert kennen uit andere disciplines, iets wat ik persoonlijk altijd al als een verrijking heb ervaren. Tussen moeilijke dossiers door vind ik het leuk om bezig te zijn met projecten zoals kunst in de Rechtsbibliotheek, een evenement waarbij we studenten vanaf volgend jaar jaarlijks willen confronteren met moderne kunst en tegelijkertijd jonge kunstenaars willen promoten. Een alumnus, directeur van het Stuc, zorgde voor de gepaste curator. Even boeiend is het boek dat geschreven wordt over de geschiedenis van de rechtsfaculteit, door de professoren Stevens en Waelkens. Het zal worden geïllustreerd door Magnumfotograaf Michiel Hendrickx. Nu de Valk wordt gerestaureerd, trachten we meteen ook de uitrusting van de monitoraatslokalen met eigentijds stijlvol meubilair rond te krijgen, zodat studenten in een modern kader kunnen worden begeleid en ook gezamenlijk kunnen studeren. Daarbij staat een facultaire sponsorcampagne in de startblokken, waarmee we onze studenten hopelijk dat tikkeltje extra kunnen geven, dat je met normale werkingsmiddelen niet kunt bieden. Kan u het evenwicht bewaren tussen uw beleidstaken enerzijds en eigen onderwijs en onderzoek anderzijds ? En zo ja, hoe ? De functie van decaan is inderdaad zeer opslorpend en ik ervaar dus iedere dag wat mijn voorganger zo allemaal met veel toewijding gedaan heeft gedurende de afgelopen zeven jaar. Als decaan opteer ik ervoor om maximaal mijn colleges zelf te blijven doceren en als dat niet kan laat ik me vervangen door een vaste collega. Ik zou immers het contact met de studenten absoluut niet willen missen. Het onderzoek stond afgelopen maanden op een laag pitje en ik voel mij wat schuldig tegenover mijn toegewijde medewerkers, dat ik naar mijn gevoel niet voldoende tijd kon vrijmaken voor hen. Ik hoop dat goed te maken in het tweede semester, dat voor mij minder onderwijsintensief is. Waarom zou ik anno 2012 beslissen om rechten te studeren in Leuven ? De Faculteit Rechtsgeleerdheid van de KU Leuven biedt een uniek kleurenpalet aan. Opteer je voor een kleinschaliger opstapcampus met een intensievere begeleiding, dan kan je de eerste twee jaar rechten volgen aan de KULAK in Kortrijk of aan de HUB in Brussel, waar bovendien een unieke tweetalige rechtenopleiding kan worden gevolgd. Je opleiding rechten kun je zelfs, afhankelijk van je eigen interesses, combineren met een bijkomende afstudeerrichting:
• 6 •
combineer recht met economie en bedrijfskunde, met politieke wetenschappen of met overheidsmanagement en –beleid. Ook een combinatietraject rechten en criminologie behoort tot de mogelijkheden. Bovendien kan je aan de KU Leuven je rechtenopleiding combineren met een beroepsactiviteit. De KU Leuven heeft een speciaal programma voor werkstudenten met video-colleges en aparte vormen van begeleiding. Kenmerkend voor onze faculteit is de rijke praktijkervaring van onze professoren als vooraanstaande juristen en criminologen. Sommigen zijn advocaat of notaris, anderen zijn dan weer diplomaat, politicus, gevangenisdirecteur, bestuurder in beursgenoteerde vennootschappen of magistraat in de hoogste nationale en internationale rechtscolleges. De faculteitsbibliotheek bezit de grootste juridische collectie van de Benelux en wordt dagelijks gebruikt door talloze professoren, onderzoekers, studenten en rechtspraktizijnen. Bovendien heeft de Leuvense Rechtsfaculteit een grote traditie. Leuven is een bruisende stad die sinds 1425 in handen is van de studenten. De Rechtsfaculteit (de Valk) is gelegen in een geklasseerd gebouw in het hart van de stad, momenteel nog volop in de steigers, waardoor binnenkort de historische glorie van de faculteit terug mooi tot haar recht zal komen. Leuven laat zeker ook toe te genieten van het studentenleven. Ook dat is een wezenlijk aspect, want een jurist of criminoloog moet ook zijn social skills in ere houden en verder ontwikkelen. Leuven wil studenten tot slot tot wereldburgers vormen. Zo zijn er tal van mogelijkheden om tijdens je studies in het buitenland aan één van onze vele partneruniversiteiten te gaan studeren, van Hong-Kong tot de Verenigde Staten, van Noorwegen tot Zuid-Afrika en Australië. Omgekeerd kan je in Leuven ook colleges volgen bij eminente buitenlandse gastprofessoren of verbroederen met de talloze buitenlandse Erasmusstudenten. Leuven opent je geest en horizon. Vergelijk de studenten van vandaag eens met die uit uw eigen studententijd ? Klagen over het niveau van de studenten is wellicht van alle tijden. Het is waar dat we alert moeten zijn voor het taalgevoel en de taalvaardigheid van onze rechtenstudenten en dat we de kwaliteit van de opleiding moeten bewaken. Daartegenover staat dat ik in de afgelopen vier maanden een fantastische samenwerking had met de studenten en meer bepaald met hun praesidium. Het VRG startte met het initiatief van Peer Assisted Learning, waarbij getalenteerde studenten vrijwillig optreden als tutor. Dit initiatief dient niet ter vervanging van het monitoraat, maar is er perfect complementair mee. Verder is er een fijne en vlotte samenwerking om bekommernissen van studenten te detecteren en samen te remediëren, alsook om schitterende activiteiten mee te organiseren, zoals de American Election Night of de opera-uitstap - met 100 rechtenstudenten naar La Traviata in de Munt - maar ook de samenwerking bij meer ernstige zaken zoals avondlezingen.
Alumni in de kijker
Jan Pattyn
Jan Pattyn studeerde rechten aan de K.U.Leuven (promotie 1999) en vulde deze studies aan met een opleiding in het Fiscaal Recht (promotie 2000). In 2000 startte hij zijn carrière als belastingconsulent binnen Deloitte, waar hij na 12 jaar als Director R&D Government Incentives nog dagelijks het beste van zichzelf geeft. Wij stelden hem een aantal vragen over zijn opleiding, carrière en toekomstvisie. Door Naomi Glibert Lag de keuze voor de rechtenstudie aan de Katholieke Universiteit Leuven voor de hand? Zou je de dag van vandaag opnieuw voor deze studie kiezen? Ik denk dat de keuze die men op het einde van zijn humaniora moet maken altijd een beetje een stap in het onbekende is. Ikzelf dacht eerst de opleiding handelsingenieur te gaan volgen, maar er werd mij aangeraden om rechten en fiscaliteit te combineren. Ik ben dan verder gaan kijken naar wat de rechtenopleiding inhield en dat leek mij wel interessant. Komende vanuit Latijn-Wiskunde werd er door mijn medeleerlingen (die bijna allemaal de opleiding burgerlijk ingenieur gingen volgen) wel eens smalend gezegd dat ik niet ging studeren aan de unief, maar dat ik rechten ging “doen”. Ik heb mij daar niet door laten beïnvloeden en ben dus rechten gaan “doen”. En daar waar iedereen rond mij tijdens de rechtenstudies met horrorverhalen over het vak fiscaliteit afkwam (en ik dus dacht dat dat dan ook wel niks voor mij zou zijn) bleek ik toch een voorliefde te hebben voor dat vak, zodat ik met veel plezier het aanvullende jaar fiscaliteit ben gestart. Meer dan 12 jaar na mijn afstuderen kan ik alleen maar bevestigen dat mijn studies mij een goede basis hebben gegeven, die een belangrijke bijdrage heeft geleverd tot de ontwikkeling van mijn professionele carrière. Ik zou vandaag zeker opnieuw voor rechten kiezen, omwille van de vele mogelijke beroepsopties waartoe het diploma leidt. Kan je even schetsen hoe je carrière tot nu toe verlopen is? Tegenwoordig kiezen veel afgestudeerde rechtenstudenten voor een job bij de Big Four, was dit ook al zo’n evidente keuze toen jij begon? Ik ben bij Deloitte gestart in 2000, terwijl inderdaad vele medestudenten in de advocatuur gingen. Ik heb bewust gekozen om ook te solliciteren bij Deloitte (en de andere Big Four – Big Five toen nog), omwille van de sterke en uitgebreide fiscale departementen. Ik heb mijn finale beslissing toen genomen op basis van het gevoel dat ik had bij de mensen die ik ontmoet had
tijdens de sollicitatiegesprekken. Dat goede gevoel van de eerste dag is er tot en met vandaag gebleven. Er is een leuke sfeer onder de collega’s en ook als jonge professional word je al zeer snel bij belangrijke dossiers betrokken. Ik denk dat ik een vrij standaard traject heb gevolgd binnen de structuur van een Big Four kantoor, tot de directorpositie die ik momenteel bekleed. Een verandering van functie (sinds 2010 werk ik binnen een nieuw departement – R&D Government Incentives) is niet altijd evident, maar binnen Deloitte wordt dit goed begeleid en is die overstap zeer vlot verlopen. Waarom koos je voor een job binnen “tax” (zowel binnen de afdeling Personenbelasting als R&D Government Incentives) – wat zijn de plus- en minpunten van deze job? Tax en fiscaliteit zijn gewoonweg uitermate boeiende rechtstakken. De regelgeving verandert voortdurend, er zijn vele onduidelijkheden die interpretatiemogelijkheden geven en je bent met iets bezig wat de mensen aanbelangt: hun geld. Dit betekent dat als je goed werk levert, je een enorm dankbare cliënt hebt, maar als het niet gaat zoals verwacht, je ook vaak onder druk wordt gezet door je cliënt met de nodige stress als gevolg. Dit maakt de job zowel mooi als uitdagend. Wat ervaar je, vanuit de dagelijkse praktijk, als een tekortkoming tijdens je studies? In het begin van je carrière merk je dat een rechtenopleiding een algemene opleiding is die vele facetten van het recht meegeeft, maar dat de praktijk er heel anders uitziet. Zonder het een tekortkoming te willen noemen, denk ik dat het voor studenten interessant kan zijn om een meer praktijkgerichte opleiding te krijgen. Dit “euvel” geraakt wel redelijk snel opgelost van zodra je effectief aan de slag bent gegaan als jurist/advocaat. Hoe kijk je terug op je studententijd? Om met een cliché te antwoorden: één van de mooiste
• 7 •
periodes uit mijn leven! De onbezorgdheid van de eerste maanden van het academiejaar, de vele feestjes, de opgebouwde vriendschappen die na zovele jaren nog standhouden, het samenhorigheidsgevoel tijdens de examenperiode,…. Er zijn te veel dingen om op te noemen die ik me als zeer positief blijf herinneren.
Wat is je boodschap voor de rechtenstudenten van vandaag? Probeer tijdens je studies te identificeren welk domein van het recht je het beste ligt, om al tijdens de studies een specialisatie te kunnen aanvatten. En vergeet vooral niet te genieten van je studententijd.
Aan welk vak/welke prof in Leuven bewaar je de beste/ slechtste herinnering en waarom? De beste herinnering heb ik aan Prof. Baron Suetens (professor staatsrecht tijdens de sabbatical van Prof. Baron Alen). Hij was een zeer gemoedelijk man en toch een begeesterend lesgever. Volgende uitspraak van hem is me altijd bijgebleven: “Je moet me niet aanspreken met Baron. Ten andere, de helft van jullie professorenkorps is Baron…. Tja, en de andere helft is jaloers.”
Welke uitdaging(en) wil je in de toekomst nog realiseren? De grootste uitdaging die ik mij stel is om altijd te blijven evolueren in mijn job. Stilstaan is achteruitgaan. Ik heb ook een bewuste keuze gemaakt toen de opportuniteit kwam om binnen Deloitte te veranderen van functie. Een verandering trekt je uit je comfortzone, maar is een zeer verrijkende ervaring. Je komt allerlei nieuwe dingen en situaties tegen, die bijdragen tot je verdere ontwikkeling als professional.
Reünie promotiejaar 1962
Op 16 juni 2012 vierde het promotiejaar 1962 zijn 50-jarig jubileum, in de rectorale salons te Leuven. Waren erbij (niet allemaal op de foto): Alex Arts, Lode Berlage, Hans Berquin, Marc Bogaert, Jaak Bongaert, Helga Coene, Nicole Opsomer, Guido Crauwels, Daniël Declerck, Marc den Doncker, Paul Duran, Ludo Goossens, Herman Heyvaert, Lieve Koninckx-Van Hout, Paul Lambrecht, Joris Luyckx, Luc Mortelmans, Jan Pieter Mouriau de Meuleacker, Boudewijn Moyersoen, Jos Ory, JeanMarie Rutsaert, Magda Schuurmans, Gilles Thuysbaert, Guy Van den Bossche, Hugo Van de Putte, Hubert Verbist, Luc Verdonck, Luc Verhoeven
• 8 •
Alumninieuws Bent u recent getrouwd, heeft u nageslacht op de wereld gezet, bent u onderscheiden en wilt u dit graag meedelen aan de juristengemeenschap... laat het ons weten, wij zorgen er dan voor dat het in deze kolommen op 16.000 exemplaren gedrukt wordt. Geboortes, huwelijken, overlijdens, enz. van Alumni kunt u meedelen op het volgend adres : VRG-Alumni, t.a.v. Jacqueline Van Hal, Tiensestraat 41 bus 3438, 3000 Leuven, tel. en fax 016/250 600, e-mail
[email protected]. Indien u een reünie plant met uw promotiejaar, kunt u dat ook op deze pagina laten weten.
Geboortes
Benoemd/onderscheiden
Judith ( 6 april 2012) en Hannah (2 juni 2010), dochtertjes van Pim Vanwalleghem (promotiejaar 1996) en Amaryllis Vanderheyden (promotiejaar 2001)
Els Debuf (promotie 2000), juridisch adviseur bij het Internationale Comité van het Rode Kruis, kreeg in Straatsburg de Prijs René Cassin, een prestigieuze onderscheiding inzake Mensenrechten, voor haar doctoraatsthesis “Captured in war: A study of the criteria under international law for lawful internment in armed conflict”. De prijs werd overhandigd in de Raad van Europa.
Overlijdens Jules Antonis (promotie 1953) - 28 juli 2012 Pierre Cauwe (promotie 1942) Pierre Demaeght (promotie 1947) Marc De Vlieghere (promotie 1991) Katrien Dewachter (promotie 1989) Paul Goemans (promotie 1942) Jan Lebeer (promotie 1947) Herman Lenaerts (promotie 1947) Georges Macours overleed op 21 november 2012 Rosemie Mourant (promotie 1986) - 5 februari 2012 Justin Orij (promotie 1970) Ben Van Bruystegem (promotie 1976) - 23 juli 2012 Hadewijch Van Damme (promotie 1981) Albert Van Eeckhoudt (promotie 1941) Wim Van Roy (promotie 1957)
Tom Declercq (promotie 1988), Managing Partner Talent bij Deloitte Belgium, heeft de WoMen@ Work award gewonnen. Met deze prijs, door verzekeraar Axa in het leven geroepen, worden bedrijfsleiders gelauwerd die strijden voor de gelijkheid tussen man en vrouw.
Reünies 23 maart 2013: promotie 1983 (contactpersoon: Bruno Blanpain) 13 september 2013: promotie 1988 (contactpersoon: Yolande Denis)
Vrijdag 8 maart 2013: de 20ste VRG-Alumnidag Op vrijdag 8 maart 2013 vindt een jubileumeditie van de VRG-Alumnidag plaats. U hebt keuze uit meer dan 20 juridische en andere voordrachten (met o.m. voordrachten van Jean-Luc Dehaene, Mark Eyskens en Thomas Leysen), gevolgd door een academische zitting met uitreiking van de Alumniprijs. Aansluitend is er de klassieke receptie met buffet in de universiteitshallen. De avond wordt feestelijk afgesloten in het Huis der Rechten. Dit evenement mag u niet missen!
Laureaat VRG-Alumniprijs 2013: Ilse De Reze De VRG-Alumniprijs 2013 gaat naar Ilse De Reze (promotie 1989) voor haar filantropische inspanningen op het vlak van fondsenwerving ten bate van kankeronderzoek en meer in het bijzonder ten behoeve van kinderoncologie. Ilse is advocate aan de balie van Turnhout. In 2000 richtte zij het Olivia Hendrickx Research Fund op. Als nationaal erkende organisatie voor wetenschappelijke onderzoek staat het fonds voor de ontwikkeling van nieuwe therapiën voor de behandeling van kanker, meer bepaald in de kinderoncologie. Zij richtte mede het Immuno Therapie Platform Leuven op (ITPL) waar onder leiding van Prof Van Gool het basisonderzoek wordt gevoerd en de patienten behandeld worden met een therapeutisch vaccin voor hersentumoren. Het fonds ondersteunt zowel organisatorisch als financieel het onderzoek en stimuleert de internationale samenwerking. Ilse is co-coördinator van de europese HGG Immuno Group en lid van het Aeschylus R&D Philanthropy sturingscommité. Ilse De Reze krijgt de prijs overhandigd tijdens de Academische Zitting ter gelegenheid van de 20ste VRGAlumnidag te Leuven op vrijdag 8 maart 2013. De Laudatio wordt uitgesproken door Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.
• 9 •
Valknieuws Telex uit de faculteit • prof. em. Luc Ballon werd benoemd tot voorzitter van de jury hoger beroep Ethische praktijken in de reclame; • Prof. Koen Lenaerts werd benoemd tot vice-president van het Hof van Justitie • prof. Paul Van Orshoven werd lid van de hoge Raad voor Justitie; hij kreeg ook de ‘Ga-ervoor-prijs’-2012 van de HUB voor externen en houdt de Francqui leerstoel aan de U Gent
Emeritaten Op 23 juni 2012 wuifde de faculteit Prof. Walter Pintens uit. Hij doctoreerde in 1982 met een proefschrift over Echtscheiding met onderlinge toestemming, bekroond met de Driejaarlijkse Prijs voor het notariaat, en doceerde o.m. familiaal vermogensrecht, vergelijkend familierecht en rechtsvergelijking aan heel wat generaties van studenten. Hij was lange tijd verantwoordelijk voor de rechtsbibliotheek, voorzitter van de afdeling Privaatrecht en ook een aantal jaren plaatsvervangend Vrederechter in Leuven. Hij is lid van de wetenschappelijke raad van het Instituut voor gerechtelijke opleiding (IGO), naast tal van andere functies. Op 21 september 2012 werd ook Prof. Hans Van Houtte toegelaten tot het emeritaat. Hij doctoreerde in 1977 over Het recht van toepassing bij transnationale arbitrage, en doceerde internationaal en Europees recht, en later o.m. internationaal handelsrecht, arbitrage en internationaal privaatrecht. In deze laatste – moeilijke, maar voor de praktijk zeer belangrijke – rechtstak vormde hij verschillende studentengeneraties gedurende meer dan 20 jaar. Hij was tevens advocaat een pionier inzake arbitrage – zijn ware passie - en zetelde in tal van internationale arbitrale colleges. Hij is momenteel o.m. voorzitter van het Iran-United States Claims Tribunal in Den Haag, een arbitrageforum voor claims tussen Iran en de V.S. Ook in 2013 nemen enkele grote kanonnen afscheid van de Faculteit: 20 september 2013 – 17u: Jules Stuyck, 17u, voorafgegaan door een studienamiddag. 27 september 2013 – 17u (KULAK): Jos Monballyu, voorafgegaan door een studienamiddag.
Doctoraten 5 september 2012: Tim Wuyts Naar een coherente gezagsregeling over minderjarigen. Promotor: Prof. dr. Patrick Senaeve
1 oktober 2012: Eva Nouwen De instroom in de bijzondere jeugdzorg. Een mixedmethods analyse van besluitvormingspraktijken in de comités voor bijzondere jeugdzorg. Promotor: Prof. dr. Johan Put
Nieuwe benoemingen Prof. Joeri Vananroye werd vanaf dit academiejaar benoemd voor de vakken Handels- en Economisch recht, als deel van het team dat Prof. Herman Cousy opvolgt, en en Economic Analysis of Law. Hij doceert daarnaast ook nog het vak “Bepalingen gemeenschappelijk aan alle rechtspersonen en keuze van de rechtsvorm” in de Manama Vennootschapsrecht aan de HUB. Hij doctoreerde in december 2011 met een proefschrift over “Onverdeelde boedel en rechtspersoon als technieken van vermogensafscheiding en vermogensovergang”, onder het promotorschap van Prof. Koen Geens en Prof. Eric Dirix (co-promotor) en heeft tal van publicaties inzake vennootschaps- en handelsrecht op zijn naam. Hij gaf recent de openingsrede bij het Vlaams Pleitgenootschap te Brussel, gepubliceerd bij Intersentia onder de titel “Morele wezens en wetsontduikende monniken”. Prof. Steven Lierman is de opvolger van Prof. Marc Boes en werd vanaf dit academiejaar benoemd voor het vak administratief recht. Hij doctoreerde in 2004 aan de Universiteit Antwerpen met een proefschrift over “Een juridische analyse van het gebruik van ioniserende straling in de klinische geneeskunde: een onderzoek naar de invloed van voorzorg en preventie op gezondheidsbescherming en aansprakelijkheid”, met als promotor Prof. Thierry Vansweevelt - (bekroond met de tweejaarlijkse wetenschappelijke prijs voor het gezondheidsrecht André Prims en met de tweejaarlijkse Fernand Collin-prijs voor recht). Sinds 2008 doceert hij aan diezelfde Universiteit Antwerpen Internationaal en Europees gezondheidsrecht. Hij was gedurende negen jaar referendaris bij het Hof van Cassatie. Sinds 2011 is hij ondervoorzitter van de raad van bestuur van het Fonds voor de Medische Ongevallen. Hij is de auteur van heel wat bijdragen in het aansprakelijkheids-, het verzekerings- en het gezondheidsrecht. Samen met Walter Van Gerven schreef hij het “Algemeen deel - veertig jaar later” in de reeks Beginselen van Belgisch privaatrecht, een geactualiseerde uitgave van het eerste deel van deze prestigieuze reeks.
In memoriam Ben Van Bruystegem Op 23 juli 2012 overleed Ben Van Bruystegem (promotie
• 10 •
1976) na een slepende ziekte. Ben Van Bruystegem (°1953 in Leuven) was assistent bij Prof. Jan Ronse en was jarenlang verbonden aan het Jan Ronse Instituut voor vennootschapsrecht. In 1984 adviseerde hij het Parlement over de nieuwe vennootschapswetgeving. Hij was advocaat in Leuven en auteur van heel wat publicaties in het vennootschapsrecht. Hij was ook lid van de Senaat van VRG-Alumni en was een zeer charmant en beminnelijk man. Prof. Georges Macours Op 21 november 2012 overleed Professor Georges Macours (° 1939 in Tessenderlo). Hij was de founding father van de Kortrijkse subfaculteit en vormde vele generaties juristen in het Romeins recht en de rechtsgeschiedenis, aan de KU Leuven en aan Kulak. Hij was een zeer gemoedelijk man, die uiterst geliefd was bij zijn collega’s en studenten. Zijn veel te vroeg overlijden is een groot verlies voor de Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Lezingen georganiseerd door de Faculteit Rechtsgeleerdheid, open voor alumni • 08 januari 2013: prof. Yves Stevens, inaugurele rede, promotiezaal, 16.00 uur • 27 februari 2013: Jacques Rogge, avondlezing voor studenten: Grote Aula, 20.00 uur • 25 maart 2013: prof. Susan Scott, University of UNISA, TPR-wisselleerstoel, en inaugurale rede professor Matthias Storme, promotiezaal, 17.00 uur • 18 april 2013: Paul Cliteur, filosoof, uitgenodigd in kader van facultaire lezingen door R. Geenen, Grote Vergaderzaal, 12.00 uur • 24 mei 2013: prof. Paul Davies, Oxford, houder van de Francqui leerstoel HUB, oratie, HUB
Lecture Series, lente 2013: Lezingenreeks georganiseerd door faculteit en Centre for Global Governance: • Algemene inleiding: The Contribution of International and Supranational Courts to the Rule of Law at National, European and International Levels - Jan Wouters en Geert De Baere, KU Leuven - 18 februari 2013, 16.00 - 18.00 uur, Zeger Van Hee • The International Tribunal for the Law of the Sea - Philippe Gautier, Registrar at the International Tribunal for the Law of the Sea - 21 februari 2013, 16.00 - 18.00 uur, Kleine Aula • The Standing Appellate Body of the World Trade Organization - Peter Van den Bossche, Member of the Standing Appellate Body of the World Trade Organization - 28 februari 2013, 16.00 -18.00 uur, Promotiezaal • The International Criminal Court - Chris Van den Wyngaert, Judge at the International Criminal Court - 4 Maart 2013, 11.00 - 13.00 uur, Promotiezaal • The Court of Justice of the European Union - Koen Lenaerts, Judge and President of Chamber at the European Court of Justice
• 11
- 15 april 2013, 11.00 - 13.00 uur, Promotiezaal • The European Court of Human Rights - Paul Lemmens, Judge at the European Court of Human Rights - 18 april 2013, 16.00 - 18.00 uur, Promotiezaal • The International Tribunal for the Former Yugoslavia - Serge Brammertz, Prosecutor at the International Tribunal for the Former Yugoslavia - 25 april 2013, 16.00 - 18.00 uur, Zeger Van Hee • The International Court of Justice - Philippe Couvreur, Registrar at the International Court of Justice - 2 mei 2013, 16.00 - 18.00 uur, Zeger Van Hee • The General Court of the European Union - Franklin Dehousse, Judge at the General Court of the European Union - 13 mei 2013, 11.00 - 13.00 uur, Promotiezaal • The Inter-American Court of Human Rights - Antônio Augusto Cançado Trindade, Judge at the International Court of Justice and Former President of the Inter-American Court of Human Rights - 16 mei 2013, 16.00 - 18.00 uur, Kleine Aula
Internationale pleitwedstrijden met financiële steun van VRG-Alumni – op naar nieuwe successen ? Het voorbije jaar was bijzonder succesvol voor het facultaire programma van de internationale pleitwedstrijden. Absolute blikvanger was de eindzege in de European Law Moot Court Competition (ELMC), de belangrijkste internationale wedstrijd over EU-recht. Maar er was ook de eindzege in de International & European Tax Moot Court; die wedstrijd heeft wat minder deelnemers, maar brengt niettemin telkens studenten van de beste fiscale programma’s uit de hele wereld naar Leuven. Ook in andere wedstrijden werd telkens doorgestoten tot de internationale eindrondes. Het Leuvense team zette in Washington DC een puike prestatie neer in de Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition, en de negende plaats van het Leuvense team in één van de snelst groeiende wedstrijden, de Elsa WTO Law Moot Court, is eigenlijk ten onrechte wat onderbelicht gebleven. Dit jaar proberen we op de ingeslagen weg verder te gaan. Een nieuw Leuvens team zal als titelverdediger aantreden in de 25e jubilieumeditie van de ELMC, met een casus over mededingingsrecht en de grenzen van de nationale soevereiniteit. Het team weerspiegelt de groeiende internationalisering van onze faculteit, met onder meer voor het eerst een student uit de nieuwe Engelstalige initiële master. Ook in de International & European Tax Moot Court wordt er in maart weer gestreden om de titel te verlengen. Het Jessup-team buigt zich dit jaar over problemen van klimaatverandering, vluchtelingen en ontwikkelingshulp op weg naar een nieuwe eindronde in Washington DC. Ook het WTO-team mag zich over de actualiteit buigen, met een casus tegen de achtergrond van de financiële crisis, over de verenigbaarheid van wisselkoersmanipulatie met het WTO-recht. Tenslotte verwachten we veel van het team voor de International Commercial Mediation Competition, een sterk bezette wedstrijd over bemiddeling in handelszaken onder de auspiciën van de International Chamber of Commerce. De voorbije jaren konden onze studenten al enkele keren proeven van die wedstrijd, en voortaan krijgt ook die wedstrijd een prominente plaats in ons programma. • Tim Corthaut, verantwoordelijke pleitwedstrijden