Industrie Kwartaalbericht
Productiegroei industrie versnelt De groei van de industriële productie trekt naar verwachting aan
Export blijft steunpilaar, binnenland trekt bij
3%
Exportorders
2016
2% 2015
ING Economisch Bureau / juni 2015
Hoogste groei in 2015 in kapitaalgoederenindustrie
transportmiddelenindustrie
NL
Binnenlandse orders
2015
machinebouw
+8%
+4%
Wispelturige binnenlandse orders geven extra impuls aan groei industrie In loop van 2014 groeipad weer ingeslagen
Sinds medio 2014 neemt het productievolume van de industrie gestaag toe. Doordat ook de binnenlandse afzetmarkt beter wordt, zowel consumentenbestedingen als bedrijfsinvesteringen trekken aan, heeft het industriële herstel een bredere basis gekregen. Recente cijfers van industriële inkopers wijzen ook in die richting. De betere binnenlandse economie en de blijvend sterke export zorgen voor een verwachte productiegroei in 2015 van 2%, waarmee de industriële productie boven het (record)niveau van 2007 uitkomt. Naar verwachting trekt de groei verder aan tot 3% in 2016.
Ontwikkeling binnenlandse orders en binnenlandse afzet industrie 70
20%
60
10%
50
0%
40
-10%
30
-20% -30%
20 2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Binnenlandse orders (>50 = groei) Afzetvolume industrie binnenland (R-as, % j.o.j.)
Ontwikkeling buitenlandse orders en buitenlandse afzet industrie 70
20%
60
10%
50
0%
40
-10%
30
-20% -30%
20 2008
2009
2010
2011
2012
Exportorders (>50 = groei) Exportvolume industrie (R-as, % j.o.j.)
ING Economisch Bureau
2
2013
2014
2015 Bron: berekeningen ING Economisch Bureau o.b.v. CBS, NEVI
Kwartaalbericht Industrie / juni 2015
Voeding en maakindustrie trekken de kar Productie-ontwikkeling industrie
Kapitaalgoederenproductie draait op volle toeren
2014
2015*
2016*
Industrie totaal
1,1%
2,0%
3,0%
Voedingsmiddelen
2,0%
2,0%
1,0%
-0,7%
-2,0%
3,0%
Rubber- en kunstofindustrie
3,3%
2,0%
2,0%
Metaalbewerking
1,2%
1,5%
1,5%
Machinebouw
5,5%
4,0%
5,0%
Elektrotechnische industrie
1,7%
1,5%
1,5%
Transportmiddelenindustrie
3,5%
8,0%
3,0%
Grafische industrie
1,7%
-0,5%
-0,5%
Chemie
* Raming ING Economisch Bureau Bron: CBS, ING Economisch Bureau
De groei binnen de industrie is niet gelijk verdeeld. In 2015 zijn het vooral de voedingsindustrie (+2%), machinebouw (+4%) en transportmiddelenindustrie (+8%) die de groei ondersteunen. Een segment binnen de maakindustrie dat voorlopig nog wel flinke druk op de productie ervaart is de toelevering aan de (upstream) olie-industrie. Hierin zijn spelers actief van de rubber- en kunststofbranche tot machinebouw en van metaal tot transportmiddelen industrie (schepen en platforms). De forse daling van de olieprijs t.o.v. een jaar geleden en verwachting dat deze niet snel tot de oude niveaus gaat terugkeren laat haar sporen na, zoals de recente berichten rondom IHC Merwede laten zien. Buiten deze tak zorgt het bredere economische herstel in Nederland en Europa overall echter voor een goed vooruitzicht. Diverse grotere Nederlandse OEM-ers, vaak van levensbelang voor het toeleverende MKB, weten regelmatig mooie orders binnen te slepen die het positieve sentiment onderstrepen. Naast de bekende grote bedrijven wordt de industrie versterkt door soms bijzonder snelgroeiende MKB-bedrijven, zoals binnen de maakindustrie BD Kiestra en Kanon Load Equipment.
Bron: Maritime technology, ASML, ED.nl, VDL, icdrachten.nl, maakindustrie top-100
ING Economisch Bureau
3
Positieve berichten over orders Nederlandse OEM-ers in de maakindustrie Grote jachtenbouw De orderportefeuille was eind 2014 met € 4 miljard beduidend voller dan eind 2013 (€ 2,7 miljard). Bussenproductie VDL Bus & Coach is volop aan de gang met levering en productie van 236 bussen voor vervoersbedrijf Berlijn. Tevens onder meer vervolgorder van 38 bussen van grootste Finse personenvervoerbedrijf. Vrachtautoproductie Per 20 april heeft DAF de dagproductie verhoogd van 140 naar 156 vrachtauto’s, per 1 juni verder verhoogd naar 174. Machinebouw Order voor ten minste 15 EUV-machines voor ASML, eerste levering eind 2015. Medische technologie (MKB) BD Kiestra Drachten is wereldwijd leidend in automatisering van medische laboratoria. Het bedrijf heeft de afgelopen 3 jaar een forse groei doorgemaakt en verwacht in 2015 te zijn doorgegroeid naar ca. 350 medewerkers. Kranenbouw (MKB) Kanon Loading Equipment (Zeewolde) is bouwer van kranen en laadarmen. Het bedrijf boekt al jaren een groei van meer dan 20% gemiddeld per jaar.
Kwartaalbericht Industrie / juni 2015
Disruptie in de industrie Industrie staat voor grote veranderingen
De industrie staat voor een transitie. Door de inzet van technologische combinaties ontstaan nieuwe bedrijfsmodellen en verdwijnen oude. In het recente rapport Hightech meets Business (zie box Dutch Technology Week) worden de zeven belangrijkste technologieën beschreven die gecombineerd de industrie gaan veranderen. Deze technologieën zorgen ervoor dat andere organisaties en competenties bij het personeel nodig zijn om succesvol te kunnen blijven.
Zeven grote technologieën die in combinatie veel impact gaan hebben
Robotica
Dutch Technology Week
Van 31 mei tot en met 6 juni vond voor de vierde keer de Dutch Technology Week plaats. Dit door de Brainport Eindhoven regio gestarte initiatief kent inmiddels navolging in industrieregio’s rond Delft, Twente en Drachten. Tijdens deze week bezoeken een groot aantal ondernemers met ING collega-bedrijven in de industrie. Doel is leren van elkaar en uitbreiding van het netwerk. Netwerk en (snel)lerend vermogen worden steeds belangrijker voor een industrieel bedrijf. Ter gelegenheid van de Dutch Technology Week publiceerde ING Economisch Bureau het rapport Hightech meets Business over de zeven belangrijkste technologieën die de wereld en industrie de komende jaren gaan transformeren.
Internet of Things (IoT)
3d printing
Smart factories
Smart vehicles
Nieuwe materialen
Computing power (chips/ sensoren)
Robot care
Alternatieve energie
ING Economisch Bureau
Precision farming
4
Big Data
Kwartaalbericht Industrie / juni 2015
Meer weten? Kijk op ING.nl/kennis Of neem contact op met: Jurjen Witteveen Arnold Koning Bert Woltheus
ING Economisch Bureau Sectormanagement Industrie Sectormanagement Industrie
06 8363 5786 06 5231 4605 06 2700 6624
Disclaimer De informatie in dit rapport geeft de persoonlijke mening weer van de analist(en) en geen enkel deel van de beloning van de analist(en) was, is, of zal direct of indirect gerelateerd zijn aan het opnemen van specifieke aanbevelingen of meningen in dit rapport. De analisten die aan deze publicatie hebben bijgedragen voldoen allen aan de vereisten zoals gesteld door hun nationale toezichthouders aan de uit oefening van hun vak. Deze publicatie is opgesteld namens ING Bank N.V., gevestigd te Amsterdam en slechts bedoeld ter informatie van haar cliënten. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Deze publicatie is geen beleggingsaanbeveling noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Deze publicatie is louter informatief en mag niet worden beschouwd als advies. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijk zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie waarop zij haar visie in dit rapport heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in dit rapport kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. ING Bank N.V. noch één of meer van haar directeuren of werknemers aanvaardt enige aansprakelijkheid voor enig direct of indirect verlies of schade voortkomend uit het gebruik van (de inhoud van) deze publicatie alsmede voor druk- en zetfouten in deze publicatie. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Overneming van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. In Nederland is ING Bank N.V. geregistreerd bij en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. De tekst is afgesloten op 16 juni 2015.
ING Economisch Bureau
5
Kwartaalbericht Industrie / juni 2015
