Producentendebat 10 mei 2011 Samenvatting, mondelinge presentatie op aanvraag:

Producentendebat 10 mei 2011 Samenvatting, mondelinge presentatie op aanvraag: www.farmfocus.nl

Organisatie: FarmFocus Voorbereiding i.s.m. NVV, LTO en producenten Plaats: Varkensshowroom te Dalfsen

Doel: Rendement Middel: Samenwerking Ondersteuning: Infrastructuur

Aanwezig: 150 varkenshouders Verantwoordelijk voor ca. 10% van de NL varkens Gemiddelde bedrijfsgrootte: 731 zeugen en 3905 vleesvarkens Producenten met zeugen: 942 aanwezige zeugen Producenten met vleesvarkens: 4947 vleesvarkens

Inventarisatie interessegebieden / clusters Bij binnenkomst ingeleverd, meerdere antwoorden mogelijk • 82% Gelijksoortige bedrijven op aantallen varkens • 47% Productie hoge gezondheid • 40% Afzetconcept vleesvarkens • 40% Transparantie vermeerderaar - vleesvarkenshouder • 38% Hoogwaardige biggenafzet • 37% Antibioticavrije productie • 35% Inkoop en/of verkooporganisatie • 25% Voer inkopen op recept • 24% Fokkerij / eigen aanfok • 20% Brijvoedering en bijproducten • 20% Huur- en voergeldstallen • 18% Regionale productie en afzet • 16% Bestaande studieclub upgraden • 16% Meerweken systeem • 10% All-in all-out vleesvarkens

FarmFocus zal bijeenkomsten organiseren waar de specifieke interessegebieden centraal staan

Bedrijven die hieraan een bijdrage in de presentatie en/of regie willen vervullen, roepen we op om snel te reageren: [email protected] tel. 06-51344048

Het belang van boerenrendement Welkom en openingswoord door Eric Douma Varkenshouder en LTO vakgroepbestuurder

Eric Douma

Frank, Wyno en Jan

Leon, Edwin en Silvia

Johnny

Sectorbelangen, middellange termijn “De financiële realiteit onder ogen” door Frank Steenbreker Varkenshouder en ABAB bedrijfsadviseur

“Even de klok gelijk zetten, …….. het is ”

“voor een te groot deel van de sector!! ”

“De koek voor de varkenshouder wordt steeds kleiner..” Ondernemer compenseerde dit met: • schaalvergroting;

• arbeidsefficiency; • verbetering technische resultaten; • …………….

• opbrengstprijs volgt kostprijs; • voordeel wordt afgegeven.

Kritieke voerwinst en werkelijke voerwinst Vermeerderingsbedrijf (per zeug) 800

Euro's

700 600 500 400 300 2005

2006

Kritieke voerwinst

2007

2008

ABAB voerwinst

2009

2010

ABAB voerwinst 125 %

Kritieke voerwinst en werkelijke voerwinst Vleesvarkensbedrijf (per aanw. Vleesvarken) 130 120

Euro's

110 100 90 80 70 60 2005

2006

Kritieke voerwinst

2007

2008

ABAB voerwinst

2009

2010

ABAB voerwinst 125 %

Kritieke voerwinst en werkelijke voerwinst 2005 - 2010 • Vermeerderingsbedrijf – – – –

Kritieke voerwinst € 593,- per zeug Werkelijke voerwinst € 529,- per zeug € 2,50 per big Minimaal 112 % voerwinst nodig Bij gemiddelde voerwinst € 175.000,- te weinig voerwinst (450 zgn)

• Vleesvarkensbedrijf – – – –

Kritieke voerwinst € 88,- per vleesvarken Werkelijke voerwinst € 78,- per vleesvarken € 0,035 per kg Minimaal 112 % voerwinst nodig Bij gemiddelde voerwinst € 225.000,- te weinig voerwinst (4.000 vv)

Voor wie is er toekomst, als we op huidige voet verder gaan?”

50 50 50

60 60 60

70 70 70

80 80 80

90

100

110 110

Voerwinstpercentage Voerwinstpercentage Voerwinstpercentage

120 120 120

130 130 130

140 140 140

150 150 150

“De koek moet groter!” Samenwerking

Invloed prijsvorming

Efficiency keten

Gelijk speelveld

“Rendement voor perspectief” • „De koek moet groter!‟ • „Verliezers hebben een excuus en winnaars hebben een plan!‟

• „Vergroot invloed varkenssector op prijsvorming en verhoog efficiency keten middels samenwerking‟

Sectorbelangen, middellange termijn “Productieregulering = opbrengstverhoging” door Wyno Zwanenburg Varkenshouder en NVV voorzitter

“Productieregulering = opbrengstverhoging” • Boeren hebben macht, het is “slechts” een kwestie van organiseren

“Productieregulering = opbrengstverhoging” • Europese varkensvleesproductie voor Europese varkensvleesconsumptie

“Productieregulering = opbrengstverhoging” • Afspraken over prijs = afspraken over aanbod • Geheel Europa: - Kentering waarneembaar in denken collega‟s - Maatschappelijke druk op omvang veehouderij

“Productieregulering = opbrengstverhoging” • Continue onder kostprijs produceren = duurzaam naar de haaien • Ketenpartijen moeten ketenpartners worden • Maatschappelijke eisen/kosten via Europese consument betaald krijgen

“Productieregulering = opbrengstverhoging” • Productieregulering door EU niet verwacht • Productieregulering door slachterijen mogelijk • Ketenpartijen hebben geen enkele prikkel om prijsniveau varkensvlees te verhogen

“Productieregulering = opbrengstverhoging” • Varkenshouders moeten zich tijdig voorbereiden • Organiseren in producentenintegraties / clusters

Sectorbelangen, middellange termijn “Prijsvorming terug naar het boerenerf” door Jan Schuttert Varkenshouder en eigenaar Handelshuis Schuttert

“Prijsvorming terug naar het boerenerf” • Alleen de schakels die deelnemen aan het productieproces van varkens hebben belang bij een hoge varkensprijs

“Prijsvorming terug naar het boerenerf” • Varkenshouder is grip op de prijsvorming kwijt • Utrechtse varkensbeurs is niet meer leidend • Enkele grote varkensslachterijen en enkele grote inkooporganisaties spelen het spel

“Prijsvorming terug naar het boerenerf” • Varkenshouder kan geen nee meer zeggen • Varkenshouder is slachtoffer geworden van eigen productieproces

“Prijsvorming terug naar het boerenerf” • Stoppen met klagen • Om kampioen te worden moeten we ons eerst als kampioen gedragen

“Prijsvorming terug naar het boerenerf” • Een Handelshuis kan heel goed de regie nemen in de clustering van varkenshouders • Prijsvorming ligt binnen handbereik

Producentenbelangen, korte termijn “Rendement door samenwerking” door Leon Knoops Varkenshouder en eigenaar Family Farmers

“Rendement door samenwerking” • Rendement door goede samenwerking is altijd groter dan individuele verdienste • Regie en discipline belangrijk

“Rendement door samenwerking” • Bedrijfsleven heeft andere belangen dan de varkenshouder

“Rendement door samenwerking” • Samenwerking start binnen het bedrijfsteam • Heldere afspraken over doelen en taken • Geen ruimte voor vrijblijvendheid

“Rendement door samenwerking” • Elk adviesbezoek moet geld opleveren • Elk adviesbezoek kost minimaal 300 euro

“Rendement door samenwerking” • Family Farmers neemt topdown regie • Snijdt faal- en duplicatiekosten weg • Maakt win/win afspraken ketenpartners

“Rendement door samenwerking” • Groepsgewijs middels clusters werkt • Een groep straalt betrouwbaarheid uit • Creëer rendement door samenwerking

Producentenbelangen, korte termijn “Voorbeelden uit de boerenpraktijk” door Edwin Tijs Varkenshouder en voorzitter UniFar

“Voorbeelden uit de boerenpraktijk” Bijproducten uit de levensmiddelen - industrie In de jaren ’70-’80: beperkte massa weinig verwerking beperkte kennis In de jaren ’90-’00 grote handelsbedrijven, door fusie verdere verwerking meer kennis, hogere prijzen

“Voorbeelden uit de boerenpraktijk” Prijzenverloop 2009-2011 bron: Boerderij.nl

vleesvarkenbrok maandprijzen 2009 2010 2011

jan 22,50 112% febr 22,15 110% mrt 22,00 109% april 21,80 109% 110%

20,05 20,10 20,10 20,00

100 % 100% 100% 100%

26,20 131% 26,75 133% 27,55 137% 28,30 141% 135%

“Voorbeelden uit de boerenpraktijk” Prijzenverloop 2009-2011 bron: Boerderij.nl

Tarwezetmelen gemiddelde tussen hoogste en laagste prijzen 2009 2010 2011 week nr 1 1,97 112% 1,75 100% 2,49 142% 4 1,96 112% 1,75 100% 2,55 145% 8 1,83 104% 1,75 100% 2,73 156% 12 1,75 109% 1,60 100% 2,83 176% 16 1,78 117% 1,52 100% 2,75 180% 111% 160%

“Voorbeelden uit de boerenpraktijk” Prijzenverloop 2009-2011 bron: Boerderij.nl

2009 1 4 8 12 16

1,80 133% 1,80 133% 1,70 154% 1,55 140% 1,55 140% 140%

Aardappelstoomschillen 2010 week nr 1,35 100% 1,35 100% 1,10 100% 1,10 100% 1,10 100%

2011 2,20 148% 2,20 163% 2,20 200% 2,20 200% 2,20 200% 182%

“Voorbeelden uit de boerenpraktijk” Brainstormgroep • Prijsvorming: door waarde bepaling met aftrek voor installatiekosten, risico en marge • Kwaliteit bewaking: wekelijkse bemonstering • Beperkte groep starten: 50 brijvoer bedrijven

“Voorbeelden uit de boerenpraktijk” • Onafhankelijk blijven als varkenshouder • Kwaliteit- en prijsbepaling varkenshouder • Regie weer op het boerenerf

Producentenbelangen, korte termijn “De infrastructuur ligt voor u klaar” door Silvia Streep Netwerker FarmFocus

“De infrastructuur ligt voor u klaar”

De kortste weg

naar lang rendement

“De infrastructuur ligt voor u klaar”

De weg  Digitaal varkensbedrijf

 Efficiënt bedrijfsteam  Blijvers bundelen de krachten

-> Groeimodel

“De infrastructuur ligt voor u klaar”

De weg -> Groeimodel

 Informatie & communicatie  Intranet voor varkenshouders

 Sector informatie: bedrijfsgegevens

“De infrastructuur ligt voor u klaar”

Chauffeurs  Blijvers, nu 60 deelnemers, 200 gebruikers

 Gem. 650 zeugen + vleesvarkens  Samenwerkers

 Tradities verbreken

“De infrastructuur ligt voor u klaar”

Bestemming  Besparing duizenden euro‟s

 Kwaliteit  Partners bieden portaal aan in ruil voor

efficiëntie: win/win

“De infrastructuur ligt voor u klaar”

De weg is vrij  FarmFocus levert de faciliteiten  Varkenshouders nemen de regie Aan wie deelt u de kaarten uit?

“De infrastructuur ligt voor u klaar” FarmFocus:

De kortste weg naar lang rendement

Belangen omzetten in daden “Efficiënt samenwerken met ketenpartners” door Johnny Hogenkamp Varkenshouder en vormgever FarmFocus

“Kort samengevat” • Eric: “No money, no business” • Frank: “Het is vijf voor twaalf” • Wyno: “Producenten organiseren” • Jan: “Prijsvorming binnen handbereik” • Leon: “Samenwerking beter dan individueel” • Edwin: “Regie terug naar het boerenerf” • Silvia: “FarmFocus infrastructuur voor iedereen”

De oplossingen kennen we, wat houdt ons tegen? • Tradities, waarbinnen de varkenshouderij

groot is geworden de laatste 30 jaar • Succes productiegedrevenheid wreekt zich

Alleen producenten kunnen de neerwaartse spiraal doorbreken • Ketenpartners:

- weten al lang hoe ze marge moeten maken - werken goed samen binnen de eigen schakel - voelen zich niet primair verantwoordelijk voor het rendement van de producent

Alleen producenten kunnen de neerwaartse spiraal doorbreken • Varkenshouders:

- accepteren honderd miljoen faalkosten / jaar - “de buurman betaalt deze kosten” - zijn zelf verantwoordelijk voor het rendement

Wanneer we morgen de keten opnieuw zouden inrichten, deden we het anders • Laten

we dan vandaag beginnen!

Ondersteun de FarmFocus gedachte • FarmFocus: Boerenerf centraal • Doel: Rendement • Middel: Samenwerking • Ondersteuning: Infrastructuur

Samenwerking kost niets • Infrastructuur kost minder dan 5 cent/varken • Ketenpartners betalen opstart bedrijfsportaal • Varkenshouders ondersteunen win/win • Groeimodel richting clusters volgt vanzelf

Rendement door samenwerking • Vertrouwen NVV, LTO, varkenshouders • Vertrouwen groot gedeelte ketenpartners • Laatste ketenpartners wachten vandaag af • Overhandig ketenpartners uw eigen kaartje

Rendement door samenwerking • FarmFocus biedt u het producentendebat aan • Samen werken aan de FarmFocus gedachte

Rendement door samenwerking • Durf tradities te doorbreken en toost op een gezonde toekomst !

Alle producenten, nogmaals dank voor de geweldige opkomstbereidheid

Rendement maken we samen, samen met collega producenten en periferie