Procesveiligheid: de operators

Informatieblad van BP voor Eindhout, Oosterlo, Stelen, Winkelomheide en Zittaart

JAARGANG 13 ❯ NR. 44 ❯ lente 2011

www.bpgeel.be

Koken in het groot

Procesveiligheid: de operators

IN DIT NUMMER: Rock around the clock!

...............

Chemiesector slaat alarm

.........

Tips voor thuis en elders

..........

Het jaar dat geweest is

...............

❯ Vital Barbarotta is constant bezig met muziek ❯ FISCH ❯ De berenklauw ❯ Kerncijfers uit 2010

BP houdt opnieuw opendeur op zondag 22 mei

2

Buren 44 > lente 2011

Colofon

Veilig proces Ons productieproces vraagt op regelmatige tijdstippen een

Buren verschijnt drie keer per jaar en is een uitgave van BP Chembel N.V. Amocolaan 2 2440 Geel

controle van de installaties om de procesveiligheid en betrouw-

Postadres & secretariaat PR-secretariaat Lea Dries BP Amocolaan 2 2440 GEEL Tel: 014 86 43 45 [email protected]

gemaakt voor een nieuwe periode. Dat vraagt telkens opnieuw

Verantwoordelijke Uitgever Geert Paumen BP Amocolaan 2 2440 GEEL

Bij BP in Geel werken ongeveer 430 medewerkers die zich

baarheid te garanderen. Dat kan best vergeleken worden met het groot nazicht van uw wagen. Na een grote onderhoudsbeurt in het najaar van 2010, werd de PTA2-eenheid weer startklaar de inzet van vele collega’s en contractorpartners. Persoonlijke en procesveiligheid zijn sleutelbegrippen die altijd onze eerste prioriteit krijgen. Op pagina 8 wordt verder ingezoomd op wat dat betekent.

toespitsen op het maken van ondermeer gezuiverd isoftaalzuur (PIA), paraxyleen en gezuiverd tereftaalzuur (PTA). PTA is een wit poeder en de grondstof voor petflessen en polyester in kleding. Naast onze eigen medewerkers zijn er een 150-tal contractors bijna

Foto’s BP Foto Luts Grete Flies iStockphoto Ivan Daems Koninklijke Fanfare de Strijders vzw – Westerlo Lea Dries Spring vzw – Laakdal Stef Aldelhof Vriendenkring Den Anker vzw – Mechelen

dagelijks in de weer om bijkomende ondersteuning te bieden, ieder binnen zijn specifiek vakgebied. Een groot deel van die contractors zijn hier al jaren kind aan huis. Vital Barbarrotta van de firma TEC is zo iemand. In zijn vrije tijd bewandelt hij echter een heel ander pad. Leer hem kennen op pagina 4. Om de vier tot vijf jaar lanceert essenscia, de Belgische federatie voor de chemie en life sciences, opendeurdagen. In mei van dit jaar gaat de volgende editie door. Die kadert overigens in het Internationale Jaar van de Chemie, waartoe 2011 is uitgeroepen door de Verenigde Naties. Honderd jaar geleden, in 1911, ontving Marie Curie de Nobelprijs voor de Scheikunde. Die erkenning geeft niet alleen aan hoe essentieel chemie is voor onze samenleving, maar ook hoe belangrijk kennis-

Kinderpagina Wendy Onsea

ontwikkeling is voor de scheikundige sector en voor de maatschappij in haar geheel. Ik nodig jullie graag persoonlijk uit om een kijkje te komen nemen bij BP in Geel op zondag 22 mei 2011. Meer info

Vormgeving FM graphics bvba

hierover op pagina 3

Druk Grafilux Printing bvba

Hopelijk mag ik jullie welkom heten in mei!

Productie FokZ Communications

Patrick Van Acker

groene telefoon 0800/134.59

gedelegeerd bestuurder

www.bpgeel.be Bij de cover

❯

Procesveiligheid: de operators Als we in dit magazine over veiligheid spreken, gaat dat dikwijls over persoonlijke veiligheid. Een totaal ander aspect is de procesveiligheid. Dat is het geheel van maatregelen die een bedrijf inzet om de werking van de fabriek te beveiligen zodat de chemische producten veilig in de installaties blijven. In deel één van deze driedelige reeks over procesveiligheid bespreken we de mensen die instaan voor het runnen van de productie en dat zijn in de eerste plaats de operators. Lees verder op pagina 8.

3

BP houdt opnieuw opendeur


Op zondag 22 mei is iedereen welkom

BP houdt opnieuw opendeur Op zondag 22 mei 2011 houdt BP weer een opendeurdag in Geel. Dat weekend stellen tientallen chemische bedrijven en kennisinstituten in België zich voor aan het publiek. Dan kan ook u (opnieuw) een kijkje komen nemen achter de schermen. De vorige opendeurdag bij BP dateert van 2006 en dus was het voor de federatie van de scheikundige nijverheid essenscia hoog tijd voor een nieuwe editie. Zoals toen zetten tientallen bedrijven uit de sector, maar ook universiteiten en hogescholen hun deuren open. Een trouwe deelnemer daarvan is BP in Geel.

Programma Wat staat er op het programma? In de eerste plaats is dat natuurlijk een rondrit in de fabriek in werking, inclusief een bezoek aan de hypermoderne controlekamer. Daarnaast zijn er heel wat activiteiten in zaal

U wordt op 22 mei verwacht aan zaal De Vesten De Vesten, waar de bezoekers samenkomen vóór ze met bussen naar de fabriek rijden. Zo is er kinderanimatie waaronder ballonnenplooien, grime, een springkasteel, en een fotogastenboek waar iedereen zich kan laten fotograferen. Voor jongeren tussen 9 en 13 jaar is er Mooi & Cool met Chemie. Die laatste activiteit was onlangs nog op televisie te zien. Om te weten wat dat precies inhoudt, moet u gewoon naar de opendeurdag van BP komen!

Jaar van de chemie De opendeurdagen van mei kaderen in het Internationale Jaar van de Chemie, waartoe 2011 is uitgeroepen door de Verenigde Naties. Honderd jaar geleden, in 1911, ontving Marie Curie de Nobelprijs voor de Scheikunde en in datzelfde jaar zag de Internationale Vereniging voor Scheikundigen het levenslicht onder impuls van Ernest Solvay. De doelstellingen van het Internationaal Jaar van de Chemie zijn: • De waardering bij het grote publiek verbeteren voor de rol van de chemie in de ontwikkeling van duurzame oplossingen voor de grote maatschappelijke uitdagingen; • De interesse voor chemie en wetenschappelijke studierichtingen aanmoedigen bij jongeren; • Enthousiasme genereren voor de creatieve en innovatieve toekomst van de chemische industrie; • Viering van de 100ste verjaardag van de Nobelprijs van Marie Curie door de bijdrage van vrouwen aan de chemie onder de aandacht te brengen.

Praktisch Wanneer? Op zondag 22 mei 2011 van 10 tot 18h (vertrek van de laatste bus voor de rondrit) Voor wie? Iedereen is welkom. Er zijn faciliteiten voorzien voor rolstoelgebruikers. Kinderen mogen vanaf zes jaar mee op de bus voor een bezoek in de fabriek. Er is ook professionele kinderopvang voorzien voor de allerkleinsten in De Vesten. Waar? De ontvangst is NIET in de fabriek, maar gebeurt wel in zaal De Vesten (Kanaalweg 6/1 – Laakdal-Eindhout – zie ook www.devesten.be) van waaruit de bezoekers met bussen naar de fabriek gebracht worden. Let op! U kunt enkel parkeren op de parking van de vlakbij gelegen Katoen Natie Kempen (Kanaalweg 17 in Laakdal-Eindhout). Er zijn wegwijzers voorzien vanop de Nieuwe Baan (N174).

4


Adres: Vital Barbarotta Werkgever: TEC Medewerkers of -huiscontractanten, die in de streek wonen, zijn bevoorrechte getuigen. Ze kennen beter dan wie ook de beide kanten van de medaille: hoe het is om te werken bij, en te wonen in de streek rond de fabriek in Geel. Vandaag gaan we op bezoek bij Vital Barbarotta (40), contractor coördinator TEC “Als mensen me vragen waar ik werk, zeg ik voor BP in Geel, al leg ik ook wel uit dat het via een buitenfirma is.”

Vital Barbarotta (40), contractor coördinator TEC

Constant bezig met muziek: rock around the clock! Hij heeft a whole lotta love voor muziek en zingen is voor hem als de stairway to heaven nemen. Met zijn bands zet hij steevast de tent on ﬁre en alle girl, girl, girls zijn binnen de kortste keren thunderstruck. Kortom, Vital bewijst keer op keer dat niet alleen Led Zeppelin, Kings of Leon, Anouk en AC/DC, maar ook Thin Lizzy, The Scabs en Pearl Jam nog still alive zijn. Al googelend vond ik je naam terug als zanger van ettelijke muziekbands. Speel je bij BP ook de eerste viool? Ik werk voor de buitenfirma TEC, een technisch adviesbureau dat zich bezighoudt met terreinen als engineering, constructie en technische administratie. Mijn taken zijn dan ook heel divers: werkvoorbereidingen, plant service, controle op isolatie en stellingen …

Van grote tot kleine klusjes, van administratieve tot technische jobs. Die variatie is waar ik het meest van hou. Voel je je een BP’er? Eigenlijk wel. Ik werk hier al 22 jaar en heb BP zien groeien en veranderen. De meeste van mijn collega’s zijn “echte” BP’ers, dus ik maak er geen onderscheid tussen. Als mensen me vragen waar ik werk, zeg ik voor BP in Geel, al leg ik ook wel uit dat het via een buitenfirma is. Wat vind je zelf van die situatie? Oh, ik vind dat best aangenaam. Ik vind TEC een goeie werkgever, maar ik hou van de mentaliteit van BP. Op veiligheid wordt hier terecht correct toegezien, maar verder is de sfeer heel open en los. Ook als medewerkers van een buitenfirma mogen mijn TEC-collega’s en ik mee genieten van kleine extraatjes, feestjes of andere leuke bijkomstigheden. The best of both worlds dus. Heb je met je bands al op die feestjes mogen spelen, zodat collega’s je aan het

Vital Barbarotta zingt in vier verschillende muziekgroepen.

werk konden zien? BP organiseerde ooit eens een soort kroegen-

tocht (in 2000 – red.) en toen heb ik met mijn coverband Road Trip in een cafeetje in Eindhout gespeeld. En een tijdje geleden zijn een paar collega’s naar een optreden komen kijken. Ze waren toch enthousiast. (lacht) Maak ons ook eens warm. Road Trip is een zeskoppige band die bekende covers uit de rock- en popmuziek speelt. Zowel uit de jaren ’70 en ’80 en ’90, zoals van AC/DC, Skunk Anansie, Pearl Jam, Billy Idol, Led Zeppelin en Three Doors Down, als het recentere werk van Anouk of Kings of Leon passeren de revue. Road Trip bestaat al

“Ik ben een Beatles-freak en een hevige fan van The Scabs, Belgiës beste rockband.” tien jaar. Doorheen de jaren is onze bezetting ettelijke keren veranderd – het covercircuit is een komen en gaan – en ik ben nog het enige oorspronkelijke lid dat de band mee heeft opgericht. Er zijn twee gitaren, een basgitaar, drums en ik zing samen met onze zangeres. Google linkte je naam ook aan Phil T Lizzy en Stormbringer. Dat klopt. Stormbringer is echter een afgesloten verhaal. Vorig jaar vroegen de groepsleden me om hun nieuwe zanger te worden en ik heb toegezegd. Maar toen bleek dat ze op dezelfde avond repeteerden als Phil T Lizzy, heb ik de voorkeur aan die laatste gegeven.

5

Vital Barbarotta (40), contractor coördinator TEC

Phil T Lizzy is een tributeband van Thin Lizzy, de Ierse rockband uit de jaren ’70. Hij is in 2005 opgericht door o.a. Tjenne Bergmans, die nog bij Clouseau, The Scabs en Betty Goes Green gespeeld heeft. Toen ik hoorde dat hij aanwezig zou zijn bij de audities, moest ik wel even slikken. Het is een steengoeie muzikant, hè. Al die mannen trouwens, ik heb veel van hen geleerd. We hebben nu een jaartje een pauze ingelast, maar we gaan er binnenkort weer tegenaan. Spelen jullie met Road Trip wel eens covers van je persoonlijke idolen? Ik ben fan van Led Zeppelin en daar brengen we inderdaad nummers van. Maar ik ben ook al van kindsbeen af een echte Beatles-freak en van The Beatles spelen we geen liedjes. Uit eigen land ben ik al jaren een hevige fan van The Scabs, volgens mij Belgiës beste rockband. Daarom heb ik vorig jaar een tribu-

“Ik ben elke dag met muziek bezig.” teband opgericht: Livedogs. Daarmee brengen we zowel het oudere werk van The Scabs en frontman Guy Swinnen als ook de nieuwste single ‘Why’. Toen ik op zoek was naar muzikanten, had ik een oproep in Humo gezet en er waren meer dan honderd reacties op gekomen. Ook de gitaartechnicus van The Scabs doet mee, hij is onze gitarist. En wat vindt Guy Swinnen daarvan? Die is heel enthousiast. Als we iets nodig hebben, teksten bijvoorbeeld, is hij altijd bereid te helpen. Binnenkort komt hij naar een van onze optredens kijken en hopelijk zingt hij een


paar nummers mee. Ik ken Guy eigenlijk vrij goed. Toen ik als prille tiener drummer was in een bandje, heeft hij een demo voor ons geproducet. Het klikte en we zijn sindsdien contact blijven houden. Naar Livedogs gaat nu dan ook het meeste van mijn tijd en energie. Het moet af zijn, geen flauw afkooksel. Blijkbaar zing je vooral covers. Nooit zin gehad om eigen nummers te brengen? Zin wel, absoluut. Met Road Trip hebben we dat gedaan, maar het bleek geen goeie zet. Als je een nummer maakt en het thuis laat horen, is iedereen dolenthousiast. Maar eens je ermee op een podium staat voor een bende feestneuzen, zijn de reacties maar koeltjes. Uiteindelijk is er nog altijd de meeste ambiance met een paar goeie covers. Sinds februari zit ik in een bijkomende muziekgroep. Die bestaat uit een gitarist die nog bij Axelle Red en Viktor Lazlo gespeeld heeft, de ex-drummer van Zucchero en een Amerikaanse bassist. Ze zochten een zanger om eigen werk te brengen en die kans liet ik niet schieten. Ik zal wel moeten schipperen om voor alle groepen voldoende tijd over te houden. Hoeveel tijd gaat er naar je muzikale hobby? Ik ben er elke dag mee bezig. Thuis of in de auto doe ik het voorbereidingswerk: cd’s beluisteren, teksten opzoeken, aantekeningen maken, instuderen… En dan zijn er nog wekelijks repetities op woensdag en om de veertien dagen op donderdag. Optreden doen we minstens twee keer per maand, zowel in cafeetjes voor twintig man, als in zalen van honderd man of onlangs met Phil T Lizzy op een tributefestival voor tweeduizend man!

Het leek erop dat zoon Dino net als zijn vader zou gaan drummen, maar blijkbaar wordt het gitaar.

Road Trip heeft een Nederlands boekingskantoor, waardoor we ook heel vaak voor onze Noorderburen optreden. Daarnaast ga ik nog regelmatig naar festivals, concerten of naar optredens van andere coverbans. Ik heb dus verder geen tijd voor andere hobby’s. Tenslotte vragen vrouw en kinderen ook aandacht, maar gelukkig heb ik een heel lief vrouwke. (lacht) Zijn vrouw en kids jullie grootse fans? Mijn vrouw gaat inderdaad mee naar bijna elk optreden, als we een babysit voor Dino (7) en Yleana (9 maanden) hebben natuurlijk. Dino was twee toen we met Phil T Lizzy begonnen, dus hij hoorde die liedjes vaak. Op de duur was hij constant ‘The boys are back in town’ aan het zingen! (lacht) Daarbij trommelde hij op alles wat in zijn buurt stond, waardoor we dachten dat hij zoals zijn papa drummer zou worden. Maar twee speelgoeddrumstellen later leek hij toch meer in de richting van gitaar te gaan. Ach, ik ga niets pushen, hoor. Hebben jullie groupies? (grinnikt) Dat is wat veel gezegd. Een keer heeft een vrouw in een dronken bui mijn hemd kapot getrokken en een andere keer kreeg ik een liefdesverklaring aan te telefoon. Het was gênant en

“Een keer heeft een vrouw in een dronken bui mijn hemd kapot getrokken.” grappig tegelijk. In Nederland is het publiek wel wat heviger dan bij ons. De Belgen zijn iets gereserveerder, die moeten eerst iets gedronken hebben vooraleer ze in de sfeer komen. Bring us more women, bring us more wine! “We spelen in cafeetjes voor twintig man, in zalen van honderd man of onlangs op een festival voor tweeduizend man!”

Naschrift: de groep Road Trip is ondertussen gestopt.

6


Tips voor thuis en elders

Meer tips waarvan we hopen dat u ze nooit nodig hoeft te hebben

De berenklauw

Soms kan de natuur bijzonder venijnig uit de hoek komen. De berenklauw bijvoorbeeld is een vrij veel voorkomende plant in onze contreien die brandwonden en zelfs blindheid kan veroorzaken. Door zijn grootte en opvallende verschijning kan de plant de interesse wekken van groot en klein. Even aankomen is dan gauw gebeurd, maar dat is dus totaal uit den boze.

Even een moeilijk woord lanceren: fototoxisch. Dat is namelijk wat het sap van de berenklauw is. Het betekent dat dat sap een chemische stof bevat die in combinatie met ultravioletstralen reageert als een zuur. In gewone mensentaal: heb je sap op je huid dan gaat die door zonlicht je huid aantasten. Het verraderlijke is dus dat als je het sap van de berenklauw aanraakt, er niet onmiddellijk iets gebeurt. Het is pas na een zekere tijd in het licht dat de reactie zich manifesteert. Ongeveer 24 uur na contact met het sap kunnen rode, jeukende vlekken ontstaan die enkele uren later overgaan in een scherp begrensde ontsteking van de huid met zwelling en blaarvorming. Die letsels kunnen op echte brandwonden lijken en laten na genezing mogelijk een bruinverkleuring van de huid achter. Het wordt nog erger als er sap in de ogen terechtkomt. Dat kan tijdelijke, en zelfs permanente blindheid veroorzaken. Geen sapje om zonder handschoenen aan te raken dus.

Tips: hoe problemen voorkomen? • Als u het voorgaande gelezen hebt, bent u al behoorlijk geïnformeerd en gewaarschuwd. Dat is een eerste stap. • Raak de plant niet aan, nooit. Waarschuw de kinderen ervoor. Maak hen duidelijk dat dat gemeend is. Verspreid de boodschap! • Waarschijnlijk ten overvloede: laat kinderen nooit fluitjes of blaaspijpjes maken uit de holle stengel van de plant. • Als de plant in de omgeving groeit van kinderspeelplaatsen, kunt u aan de groendienst van uw gemeente vragen om de reuzenberenklauw te verwijderen; • Wanneer u de plant wil verwijderen, zorg voor afdoende beschermkledij. Houd er rekening mee dat het sap door sommige (kleding) stoffen kan dringen. Gelet op het feit dat er bij aanraking geen alarmsignalen worden gegeven, is dat een extra aandachtspunt.

Tips: en wat als het dan toch gebeurd is? • Spoel de huid onmiddellijk en was ze nadien grondig met water en zeep. • Vermijd gedurende een week elke blootstelling aan zonlicht. Doe dat met bedekkende kledij en/of zonnecrème met een hoge beschermingsfactor; • Als er toch huidletsel verschijnt, raadpleeg een arts; • Als er sap in de ogen terechtkomt, moeten de ogen overvloedig gespoeld worden. Contacteer de huisarts en ga bij ernstige irritatie naar de spoeddienst.

De berenklauw plantkundig In België komen twee soorten van berenklauw voor: de gewone of inlandse berenklauw en de reuzenberenklauw. De reuzenberenklauw kan tot vier, soms vijf meter hoog worden en is dus bepaald indrukwekkend te nemen. In de maanden juli, augustus en september heeft de reuzenberenklauw witte bloemschermen. Met een diameter van vijftig centimeter tot één meter lijken het wel paraplu’s. De ook al enorme bladeren zijn behaard en de stengel is roodgevlekt. Je vindt de plant terug lans autosnelwegen, spoorlijnen en verwaarloosde tuinen en bossen. De gewone, inlandse berenklauw is met twee meter een stuk kleiner dan zijn grote broer. Een ander verschil is het ontbreken van de rode vlekken op de stengel.

Dit artikel is gebaseerd op allerlei bronnen waaronder de Belgische Brandwonden Stichting, de Nationale Plantentuin en Wikipedia

WEB CHECK De berenklauw is geen plant om zonder handschoenen aan te raken. Het sap ervan kan brandwonden en blindheid veroorzaken.

Webcheck: gezondheid, veiligheid en milieu en kwaliteit > veiligheid > veiligheid thuis en elders

7

Terzijde


FISCH

Chemiesector slaat alarm “Het geduld van de Vlaamse chemiesector is op. De sector heeft de jongste jaren een actieplan voor de transformatie naar duurzame innovatie op punt gesteld en wil nu snel weten of het de overheid menens is met haar plannen om de industrie voortaan te koesteren.” Zo begint een artikel in Trends van december 2010 over de ambities én frustraties van de scheikundige industrie in Vlaanderen. We citeren een paar uitspraken.

“De maat is vol”, zegt Frank Coenen, de CEO van het beursgenoteerde Tessenderlo Group. “We zitten op het turning point. Als we nu de kans niet grijpen om chemie de steun te geven die nodig is om de groene richting uit te gaan, maken we als regio een historische blunder.” De sector strijdt al langer tegen de hoge energiekosten, een haperend vergunningenbeleid, en een voor de sector gebrekkige doorstroming uit onderwijs. Bovendien vecht de chemie tegen aanzwellende concurrentie, vooral uit het Midden- Oosten, en structurele overcapaciteit op de Europese markt. “En vergeet niet dat de bijdrage van onze sector in de nationale handelsbalans twintig miljard euro bedraagt. Zonder ons zou die jaar na jaar negatief zijn. Een positieve balans betekent welvaart”, zegt Frans Dieryck, de CEO van de sectorvereniging essenscia Vlaanderen. “Maar we zijn ons er ook van bewust dat de afhankelijkheid van niet-hernieuwbare fossiele grondstoffen onze achilleshiel is geworden.”

Essenscia heeft daarom de afgelopen jaren voor de eigen deur geveegd. Duurzaamheid werd het leidmotief van de sector die een eigen groen businessplan voor innovatie heeft uitgewerkt. Dat project ging in 2008 van start onder de naam FISCH, voluit Flanders’ strategic Initiative for Sustainable CHemistry. FISCH heeft een prijskaartje van 140 miljoen euro. Essenscia rekent op een overheidsbijdrage van ruim vijftig procent. “Vandaag is ook nog altijd minder dan tien procent van onze omzet duurzaam. Dat kan zeker stijgen tot 30 à 35 procent, en daardoor kunnen 13.000 arbeidsplaatsen gecreëerd worden”, stelt Dieryck. FISCH is intussen uitgegroeid tot een symbooldossier. “Nu moet er een duidelijk signaal komen van de overheid”, zegt Dieryck in een dubbelgesprek met Coenen, die peter is van het project. Met andere woorden: als de overheid niet over de brug komt, zullen de bedrijven daaruit hun conclusies trekken.

Chemie top tien Naar jaarlijkse traditie nemen we het chemielijstje

De verduurzaming van de chemie kan 13.000 arbeidsplaatsen creëren.

Rangschikking 2009 volgens toegevoegde waarde in 1000 EUR 1

BASF Antwerpen (1)

2

Solvay (10)

3

BAYER Antwerpen (7)

over dat Trends 5000 publiceert. De top tien van de

4

Evonik Degussa Antwerpen (6)

meest recente editie grijpt terug naar de cijfers van

5

BP Chembel (11)

2009 en dat was een volbloed crisisjaar. Opmerkelijk:

6

DuPont (7)

7

Taminco (-)

BP Chembel stijgt van een elfde plaats in 2008 naar de vijfde in 2009, waarschijnlijk een teken dat de fabriek in Geel iets meer crisisvast was dan sommige andere chemische bedrijven in België. Het getal tussen haakjes verwijst naar de plaats in de rangschikking van het voorgaande jaar.

8

Lanxess (9)

9

Ajinomoto Omnichem (-)

10

Dow Corning Europe (-)

1.134.836 206.632 185.241 163.525 134.268 99.135 96.432 90.229 86.522 86.193 0

200000

400000

600000

800000

1000000 1200000

Bron: Trends Top 5000 - 9 december 2010 - 'Chemische Nijverheid' - p. 66

8


Procesveiligheid

Hoewel ze in hun job bijgestaan worden door uitgekiende apparatuur en intelligente computersystemen, zijn de beslissingen en acties van de operators cruciaal

Procesveiligheid

– deel 1 –

de operators

Koken in het groot

Als we in dit magazine over veiligheid spreken, gaat dat dikwijls over persoonlijke veiligheid. Denk daarbij aan het dragen van een helm, veiligheidsschoenen en een fluohesje. Een totaal ander aspect van veiligheid is de procesveiligheid. Dat is het geheel van maatregelen die een bedrijf inzet om de werking van de fabriek te beveiligen zodat de chemische producten veilig in de installaties blijven. In deze driedelige reeks over procesveiligheid laten we u kennis maken met de essentie van wat er gebeurt in een chemisch bedrijf zoals BP in Geel. Daarbij bekijken we een en ander telkens door de bril van de procesveiligheid. In dit eerste deel bespreken we de mensen die instaan voor het runnen van de productie en dat zijn in de eerste plaats de operators.

Wat er in een chemisch bedrijf gebeurt, is goed vergelijkbaar met koken. Net zoals in een keuken wordt er in de chemie veel

verwarmd, afgekoeld, onder druk gebracht, geroerd, gemengd, gescheiden … En je hebt er eveneens koks nodig, ingrediënten ook, en

een soort groot fornuis. De vergelijking tussen chemie en koken is veelgebruikt, maar er zijn natuurlijk ook verschillen. Om maar iets te zeggen: de schaal is veel groter in een fabriek en de ingrediënten zijn, euh, minder lekker en doorgaans risicovoller.

Laat de melk niet overkoken Dit deel gaat over de koks en in een chemisch bedrijf zoals dat van BP in Geel zijn dat in de eerste plaats de operators. Zij bedienen de installaties, draaien aan de knoppen van het fornuis zo

Je laat dan ook niet zomaar de eerste de beste toe in de fabriek u wilt, en zijn dus zeer belangrijk voor de procesveiligheid. In een keuken kun je het vlees laten aanbakken, de verkeerde ingrediënten gebruiken en de melk laten overkoken. In een fabriek is het niet anders, alleen zijn de gevolgen meestal erger.

9


Een groot deel van de job van een operator bestaat uit controlewerkzaamheden.

Een chemisch bedrijf is doorgaans opgedeeld in een aantal productie-eenheden. Je zou die kunnen vergelijken met aparte keukens met eigen koks, eigen fornuizen en eigen ingrediënten. Elke productie-eenheid wordt bemand door eigen ploegen. Omdat je een chemische installatie niet zo maar stopt en weer start is het een industrie die vanouds met een volcontinu-systeem werkt. Dat betekent dat de productie in principe 24 uur op 24, zeven dagen per week en 365 dagen per jaar draait. Daarom werken de operators ook in een shiftsysteem zodat de eenheden voortdurend bemand zijn.

ding als ze bij het bedrijf beginnen, doorgaans van een bachelorniveau. Vanaf hun aanwerving en dat gedurende vier jaar doorlopen ze een

de operators dat beter leren kennen en bijvoorbeeld ook accuraat leren omgaan met problemen.

Een chemisch bedrijf is doorgaans opgedeeld in een aantal productie-eenheden. Je zou die kunnen vergelijken met aparte keukens met eigen koks, eigen fornuizen en eigen ingrediënten

Gedegen opleiding

bedrijfsintern opleidingsprogramma. Dat is in de eerste plaats een zogenaamde on-the-job training waarbij de operator in opleiding onder begeleiding en al doende de verschillende taken leert. Tegelijk is er ook heel wat bijscholing voorzien zoals het oefenen met een simulator en het bestuderen van het chemisch proces. Op die manier kunnen

Een groot deel van de job van een operator bestaat uit controlewerkzaamheden, zowel in de installaties als vanuit de controlekamer. Wanneer het proces niet helemaal loopt zoals het zou moeten – bijvoorbeeld een temperatuur die te hoog oploopt – luidt er automatisch een alarm. Het is dan aan de operator om juist te reageren waarbij hij steunt op zijn opleiding, zijn ervaring en strikte (veiligheids)procedures. Die procedures zou je dan weer kunnen vergelijken met een kookboek, maar dan véél meer gericht op veiligheid, procesveiligheid meer bepaald.

Hoewel ze in hun job bijgestaan worden door uitgekiende apparatuur en intelligente computersystemen, zijn de beslissingen en acties van de operators cruciaal. Je laat dan ook niet zomaar de eerste de beste toe in de fabriek. Operators hebben een gedegen technische basisoplei-

Kookboek

In het volgend nummer van Buren gaan we dieper in op de installaties zelf en hoe die ontworpen zijn en gerund worden met het oog op procesveiligheid.

10


Wakannekik! Sponsoring 2010

Vriendenkring Den Anker vzw – Mechelen

Spring vzw – Laakdal

BP en de gemeenschap

Keep Control Competition KHK – Geel

Sponsoring 2010

BP in Geel sponsort een beperkt aantal initiatieven, vooral in de omgeving van de fabriek. Al tien jaar lang hoort daar de jaarlijkse verkeersdag bij voor kinderen van de buurgemeenten Geel, Laakdal en Meerhout. Dit zijn de verenigingen die in de loop van 2010 ondersteuning ontvingen. GINVO - Mol

Chiro Berg – Meerhout MEGA project – Geel-Laakdal-Meerhout

KTK Tennis – Kasterlee

Spring vzw – Laakdal

Keep Control Competition KHK – Geel

Verkeersdag – Geel-Laakdal-Meerhout

Project Wakannekik – Geel

Koninklijke Fanfare de Strijders vzw - Westerlo

Gekko Tejater vzw – Lichtaart Fonds Dieter via Koning Boudewijn Stichting – Brussel

De Meiden vzw – Herselt

SCV De Teutepeuters – Hamont Vriendenkring Den Anker vzw – Mechelen Werkgroep Ecologie Tessenderlo vzw – Tessenderlo

Project Wakannekik – Geel

Verkeersdag – Geel-Laakdal-Meerhout

Koninklijke Fanfare de Strijders vzw – Westerlo

11

Kerncijfers uit 2010

Het jaar dat geweest is

Groene Telefoon (*) Minder oproepen in 2010

Kerncijfers uit 2010

Het aantal oproepen via de Groene Telefoon is in 2010 gedaald tegenover het voorgaande jaar. Er waren zestig oproepen waarvan veertig van toepassing op BP. Het merendeel van de oproepen handelde over geluid. In dat verband waren er twee groepen van incidenten met de zelfde onderliggende structurele oorzaak: • Omwille van de hoge temperaturen in de hete zomer werden de deuren van een compressorhal tijdens de warmste uren van de dag opengezet ter afkoeling om zo een uitval van een productie-eenheid te vermijden. Daardoor was een fluittoon hoorbaar die voor vijf klachten zorgde. Het probleem is ondertussen wel opgelost. • Tien klachten werden geregistreed omdat een luchtcompressor van de PTA3-eenheid lucht moest afblazen. In dat verband is er een project goedgekeurd dat mits technische haalbaarheid nog in 2011 wordt uitgevoerd.

Ook kinderen uit de lagere scholen kwamen op bedrijfsbezoek in 2010.

Bedrijfsbezoeken

Veiligheid

607 bezoekers in 2010 Er waren bijna dubbel zo veel bezoekers in 2010 dan het jaar tevoren. Het merendeel daarvan waren leerlingen en studenten. In het kader van Mooi & Cool met Chemie waren er twee klassen van lagere scholen uit respectievelijk de Vrije Basisschool uit Larum en vanuit de Stedelijke Basisschool in Zammel.

Opnieuw geen enkel ongeval met werkverlet Ook in 2010 heeft niemand tijdens het uitvoeren van de job, verwondingen opgelopen die aanleiding gaven tot werkverlet. Het aantal privéongevallen is wel opnieuw gestegen.

Een inschrijvingsformulier kunt u vinden op de website van BP in Geel. Volg de link naar ‘Bedrijfsbezoek aanvragen’ op de homepagina of voer volgende URL in: http://www.bp.com/sectiongenericarticle.do? categoryId=16003130&contentId=7023103

Bezoekers tijdens bedrijfsbezoeken 800 600 400 200 0

Ongevallen met werkverlet medewerkers BP en partnerfirma’s

(*) De Groene Telefoon is een gratis 0800-lijn waarmee iedereen van de buurt het bedrijf 24 uur op 24 kan contacteren in verband met milieu en veiligheid. Met ‘bedrijf’ wordt in dit geval BP én INEOS bedoeld, want hoewel die laatste volledig onafhankelijk is, blijft de Groene Telefoon

0

0

2009

2010

0 2006

2007

2008

Privé-ongevallen BP-medewerkers 30 25 20 15

27

27

26

10

27 21

5 0

476

681

472

343

607

2006

2007

2008

2009

2010

2006

2007

2008

2009

2010

WEB CHECK WEB CHECK Voor de omwonenden > Bedrijfsbezoeken

geldig voor zowel beide ondernemingen.

Gezondheid, veiligheid, milieu en kwaliteit > veiligheid > veiligheid in cijfers

Aantal oproepen

2010

0

1

2009

1

2008

2

2

Op het gebied van geurhinder waren er drie oproepen die te maken hadden met azijnemissies wat te wijten was aan een breekplaat. Ook het probleem met die breekplaat is intussen opgelost.

2007

3

Ook de schepen die kwamen lossen, zorgden voor vijf klachten.

2006

Een bedrijfsbezoek duurt in de regel een drietal uren en bestaat uit volgende delen: • introductie van BP in Geel, gevolgd door een korte film; • eventueel een technische presentatie afgestemd op de doelgroep; • rondrit in het bedrijf; • nabespreking.


38 37 50 87 60

Geluid (enkel BP)

17 15 25 54 26

Geur (enkel BP)

5

Andere (enkel BP) Niet van toepassing (*) INEOS

8

3

11 13

8

1

10

0

3

10

8

21 11

5

7

8

12 17

1

Een oproep kan meerdere thema’s aansnijden, vandaar dat de som van de items in de vier categorieën (geluid, geur, andere en ‘niet van toepassing’) hoger kan zijn dan het aantal oproepen. (*)‘Niet van toepassing’ betekent dat de oorzaak van de klacht niet achterhaald kan worden of dat de oorzaak buiten BP ligt.

WEB CHECK Voor de omwonenden > Groene Telefoon

12


‘t Buurtje

De stem

Jungle

Liesje zuchtte: ‘Dat stomme project wat kon haar dat milieu nou schelen!’ Groene vingers had ze niet direct en in de biologieles zat ze zich meestal te vervelen.

Nodig: Een lage plastic bak (bijvoorbeeld van fondue of gourmetverpakking), potaarde, plantjes, stenen en kiezels, je favoriete

Dus toen ze die avond aan haar bureau zich boog over een stapel krantenstukken ’t ging over afval, vuil drinkwater en zo voelde ze dat deze taak zou mislukken.

dino’s en/of playmobilfiguurtjes

Doen: Vul de bak met kiezeltjes (2 cm diep) en leg er een dikke laag aarde op. Zet er (kleine) plantjes in. Druk de aarde goed aan en sproei ze met wat water. Maak nu

Haar aandacht verslapte, haar hoofd werd zwaar en ze sloot haar ogen voor de vuilnisberg te midden van knipsels lag ze daar wereldmiserie – ze vond het niks erg. Tot ze plots ergens ontwaakte het was bij een meer in een groot bos wat een rumoer, kikkers kwaakten en Liesje stond op van haar bed van mos. Ze riep: ‘Mama, hoe laat is ’t?’, en ‘Waar ben ik?’ Toch kwam uit haar mond geen geluid, wel een regen van bloemen, maar geen ene kik en ‘t kind barstte in stille tranen uit. Rondom haar de vreemdste dieren en allen leken ze druk in gesprek van kleine olifanten tot reuzenmieren, maar niemand zag het meisje, het was gewoon te gek! Tot ze dichter kwam, vlak bij het meer en ze ontdekte waarnaar de beesten wezen boten van papier voeren heen en weer zo groot dat ze de opschriften makkelijk kon lezen: Bomen en dieren – geef onze kinderen een stem om mee de natuur te bewaren stop met vervuilen, trek nu aan de rem, met dit project gaan we onze aarde sparen! En Liesje sprak luid in wilde bloemen en hoog gras, een jungle van protest groeide uit haar keel terwijl ze weer wakker in haar kamer was boven haar werkstuk dat ze heel heel heel snel afmaakte met veel zin maar ook wat spijt want haar geurige stem was voorgoed verleden tijd…

het jungledecor met je figuren en laat de tijd een paar miljoen jaar teruggaan…

Grasmannetje Nodig: Oude panty, graszaad of bieslookzaad, zaagsel, elastiekje

Doen: Knip een stuk panty van 30 cm. Knoop hem onderaan dicht en draai binnenstebuiten. Doe er een handvol zaad in, vul verder met zaagsel en knoop bovenaan dicht. Knijp een neus in de panty en zet hem vast met een elastiekje. Leg de kop nu in een kom water tot hij doorweekt is en zet hem daarna rechtop op een schoteltje. Elke dag gieten en voor een nieuw kapsel het haar bijknippen. Tip 1: Je kan het grasmannetje verder afmaken met plakoogjes, een bril, een snor, enz. Tip 2: Heb je geen panty? Je kunt ook een bloempot beschilderen als hoofd, dat is nog makkelijker!

Bloempotjesbrood Nodig: 25 g boter, 250 g witbroodmix, 2 hardgekookte eieren, 1 lepel maanzaad, 2 kleine en 2 grote nieuwe terracotta bloempotten

Doen: Neem een kom en bereid de broodmix zoals op het pak staat. Leg de bloempotten 10 min in koud water en dep ze daarna droog en vet ze goed in met boter. Rol nu het deeg uit en vul elke pot met een mooie bol. Duw in de grote potten een hardgekookt ei in het midden. De kleine potjes bestrooi je met maanzaad. Dek nu de potten af en laat het deeg 30 min rijzen in de kamer. Verwarm intussen de oven op 200 °C. Zet nu de potten in de oven en bak de broodjes in 25 min bruin. De perfecte verrassing bij het paasontbijt!

Doe mee

… en stuur ons een tekening, gedichtje of verhaal op. Je kunt een bon van 15 EUR verdienen. Stuur jouw werkstuk naar: REDACTIE BUREN - jeugdwedstrijd BP • PR-secretariaat • Amocolaan 2 • 2440 GEEL Vergeet je naam, adres en leeftijd niet te vermelden! De winnaars worden schriftelijk verwittigd.

Procesveiligheid: de operators

Recommend Documents