Privacyregulering in theorie en praktijk Derde druk
Onder redactie van Prof. mr. J.E.J. Prins en prof. mr. J.M.A. Berkvens
Met bijdragen van A.A.L. Beers J.M.A. Berkvens P.H. Blök P.E. Bolle G.P. van Duijvenvoorde B.M.A. van Eck R.E. van Esch B.M. Garnier J. Holvast RJ.M. van der Horst J.J.C. Kabel F.A.M. van der Klaauw-Koops P.J.M. Kolkman
2002 Kluwer — Deventer
R.W. van Kralingen F. Kuitenbrouwer L.L.F.M. Mutsaers J. Nouwt J.E J. Prins A.E. Schilder E. Schreuders A.JJ.T. Singewald J.H.J. Terstegge A.H. Vedder A.E.B.M. van der Ven D.W.F. Verkade G.J. Zwerme
Inhoud
Lijst van gebruikte afkortingen 1.
INLEIDING
XIX 1
Prof. mr. J.E.J. Prins en prof. mr. J.M.A. Berkvens 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5.
Regelgeving Informatietechnologie Maatschappelijke discussies Tweede drük Derde druk
1 2 3 4 4
2.
PRIVACY IN ONTWIKKELING
5
Mr. PH. Blök en dr. A.H. Vedder 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8.
Inleiding 5 De conceptuele kern van privacy 7 De conventionele invulling van het begrip 'persoonlijke levenssfeer' 11 Ontwikkelingen in de theorie 13 De uitbreiding van de persoonlijke levenssfeer 18 De relativering van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer 20 Conclusie: twee uitwegen 23 Bibliografie 27
3.
PRIVACY: EEN HISTORISCH-VERGELIJKEND OVERZICHT
33
Mr. F. Kuitenbrouwer 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.
Inleiding De Staatscommissie-Koopmans Lijdensweg De ontwikkeling van privacywetgeving in Europa
33 33 35 37
INHOUD
3.5. 3.6. 3.7. 3.8. 3.9. 3.10.
Internationale afspraken De privacywet van 1988 Fraude en koppeling WPR en Wbp Van Registratiekamer naar CBP Nieuwe uitdagingen
42 45 47 51 52 54
4.
DE ONTWIKKELING VAN BESCHERMING VAN PERSOONSGEGEVENS IN DE RECHTSPRAAK
57
Prof. mr. D.W.F. Verkade 4.1. 4.2.
4.5.1. 4.5.2. 4.5.3. 4.6. 4.7.
Inleiding Gerechtvaardigd doel van de verwerking van persoonsgegevens (art. 7 Wbp; art. 4 WPR) Opneming slechts van rechtmatig verkregen persoonsgegevens (art. 7 Wbp; art. 4 WPR) Gebruik van de gegevens moet met het doel van de registratie verenigbaar zijn (art. 7 en 9 Wbp; art. 6 lid 1 WPR) Beperkingen op verstrekking aan derden (art. 8 Wbp; art. 11-14 en 18 WPR) Ad (1) Doelverband Ad (2) Aanwezigheid wettelijk voorschrift Ad (3) (Ondubbelzinnige) Toestemming van de geregistreerde Inzage- en correctierecht (art. 35 e.v. Wbp; art. 29-31 WPR) Besluit
66 66 67 68 69 73
5.
DE WET BESCHERMING PERSOONSGEGEVENS
75
4.3. 4.4. 4.5.
57 60 64 65
Prof. mr. J.E.J. Prins en prof. mr. J.M.A. Berkvens 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.4.1. 5.4.2. 5.5. 5.5.1. 5.5.2. 5.5.3. VI
Inleiding Van WPR naar Wbp Overzicht van de belangrijkste overeenkomsten en wijzigingen Reikwijdte Wbp en definities Reikwijdte De verantwoordelijke Materiele normen en verwerkingsgronden Algemeen Bijzondere gegevens Toestemmingsvereiste
75 75 78 81 81 85 88 88 89 90
INHOUD
5.6. 5.6.1. 5.6.2. 5.6.3. 5.6.4. 5.6.5. 5.6.6. 5.6.7. 5.7. 5.8. 5.9. 5.9.1. 5.9.2. 5.10.
Rechten van betrokkenen Algemeen Limitering rechten Kennisgeving Kennisneming Correctie Verzet Geautomatiseerde beslissingen Zelfregulering Handhaving De internationale dimensie Export naar derde landen Toepasselijk recht Conclusie
91 91 91 92 93 94 95 95 96 96 98 98 99 101
6.
DE WET BESCHERMING PERSOONSGEGEVENS, GEVOLGEN VOOR DE ORGANISATIE EN DE AUTOMATISERING
103
R.J.M. van der Horst RA 6.1. 6.2. 6.3.
6.6.2.
Inleiding Begrippen uit de WBP Onderwerpen uit de WBP van belang voor automatiseringsprojecten Organisatie en beveiliging Ethiekcommissie Tot slot Praktisch stappenplan uitvoering Wet bescherming persoonsgegevens Stappen
114 114
7.
PRIVACYREGULERING EN DE AWB
117
6.4. 6.5. 6.6. 6.6.1.
103 104 107 111 112 113
Mr. A.E. Schilder 7.1. 7.2. 7.3. 7.3.1. 7.3.2. 7.3.3.
Inleiding Privacy en rechtsbescherming Privacy en handhaving De positie van het College Bescherming Persoonsgegevens Toezichthoudende bevoegdheden van het College Sanctie-instrumenten van het College
117 117 124 125 127 128 VII
INHOUD
7.3.4. 7.4.
De functionaris voor de gegevensbescherming Slot
133 134
8.
OVERZICHT WET POLITIEREGISTERS
135
Mr. drs. A.E.B.M. van der Ven 8.1. 8.2. 8.2.1. 8.2.2. 8.2.3. 8.2.4. 8.3. 8.3.1. 8.3.2. 8.3.3. 8.3.4. 8.3.4.1. 8.3.4.2. 8.3.4.3. 8.3.5. 8.3.6. 8.3.7. 8.3.8. 8.4. 8.4.1. 8.4.2. 8.4.2.1. 8.4.2.2. 8.5.
Inleiding Reikwijdte Persoonsgegevens en persoonsregistraties Politieregister: gegevensverzameling voor de politietaak Meldpunt ongebruikelijke transacties Bijzondere opsporingsdiensten Overzicht van de wet Aanleg van registers Inhoud van een register Reglementsplicht Bijzondere politieregisters Tijdelijke registers Register zware criminaliteit Voorlopig register Gesloten verstrekkingenregime Beveiliging Rechten van de geregistreerde College Bescherming Persoonsgegevens Betekenis van de Wbp voor de Wpolr WBP en de Wpolr Wbp naast de Wpolr Informatische relaties tussen politie en andere instanties Wbp en Wpolr binnen de politie Epiloog: de Wbp voor de politietaak?
135 136 136 136 137 138 140 140 141 142 143 143 146 147 147 149 149 151 151 152 153 153 154 157
9.
DE GEMEENTELIJKE BASISADMINISTRATIE PERSOONSGEGEVENS
159
Mr. drs. L.L.F.M. Mutsaers 9.1. 9.2. 9.3. 9.3. 1. 9.3. 1.1.
VIII
Inleiding Geschiedenis Hoe zit het GBA-systeem in elkaar? De spelers De burger
159 159 161 161 161
INHOUD
9.3.1.2. 9.1.3.3 9.3.1.4. 9.3.1.5. 9.3.2. 9.3.3. 9.3.4. 9.4. 9.4.1. 9.4.2. 9.4.3. 9.4.4. 9.5. 9.5.1. 9.5.2. 9.5.2.1. 9.5.2.2. 9.5.2.3. 9.5.2.4. 9.5.3. 9.5.4. 9.5.5. 9.6. 9.6.1. 9.6.2. 9.6.3. 9.7. 9.8. 9.8.1. 9.8.2. 9.8.3. 9.8.3.1. 9.8.3.2. 9.9.
De gemeente Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties De gebruikers en het gebruikersoverleg Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) Toepasselijk recht De financiering Het vestigingsregister De inhoud van de GBA Welke gegevens worden opgenomen? Van wie worden de gegevens opgenomen? Hoe gescheidt de in- en uitschrijving? Wat zijn de brennen van de persoonsgegevens? Het gebruik van de GBA Afnemers Derden Verplichte derden Bijzondere derden Vrije derden De basisadministraties in de Nederlandse Antillen en Aruba De ingeschrevene zelf Verplicht gebruik Grenzen aan het gebruik Toezicht, handhaving en rechtsbescherming Toezicht Periodieke audit Rechtsbescherming Andere registers Ontwikkelingen De kwaliteit Een loket voor vreemdelingen Modernisering GBA Advies van de Adviescommissie Modernisering GBA Kabinetsreactie Slotbeschouwing
162 163 163 164 164 165 165 166 166 168 169 170 173 174 175 177 178 179 180 181 182 184 186 186 187 188 189 190 190 191 192 192 194 195
10.
PRIVACY EN WET OPENBAARHEID VAN BESTUUR
197
Mr. A.A.L. Beers 10.1. 10.2. 10.2.1.
Inleiding Privacybescherming als geheimhoudingsgrond Reikwijdte van persoonlijke levenssfeer
197 199 201 IX
INHOUD
10.2.2. 10.2.3. 10.2.4. 10.3. 10.3.1. 10.3.1.1. 10.3.1.2. 10.3.1.3. 10.3.2. 10.3.3. 10.3.4. 10.4.
Procedurele waarborgen Toegestane inbreuken op privacy Niet-toegestane inbreuken op privacy Verhouding tot andere informatieverstrekkingsregels Wet bescherming persoonsgegevens Art. 8, onderc, Wbp Art. 8, onder e, Wbp Art. 35 Wbp Art. 67AWR Wet politieregisters Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten Conclusies
202 204 207 210 211 211 212 213 214 215 216 218
11.
PRIVACYREGULERING RIJKSBELASTINGEN:
221
Mr. G.J. Zwenne 11.1. 11.2. 11.3. 11.3.1. 11.3.2. 11.3.3. 11.3.4. 11.3.5. 11.4. 11.5. 11.6. 11.7.
Rijksbelastingen De taken van de Belastingdienst Het verzamelen van informatie door de Belastingdienst Welke informatie mag de belastingdienst opvragen? Over wie mag de belastingdienst informatie opvragen? De verstrekking uit eigener beweging Informatieplichten op te leggen aan overheden Beoordeling van de informatieplicht Verschoningsrechten van informatieplichtigen De informatieverstrekking door de Belastingdienst Sofinummer Ter afsluiting
12.
PRIVACYREGULERING IN THEORIE EN PRAKTIJK: SOCIALE ZEKERHEID
221 221 222 224 227 228 228 229 228 230 232 232
235
Mr. B.M.A. van Eck 12.1. 12.2. 12.2.1. 12.2.2. 12.2.3. 12.2.4.
X
De sector sociale zekerheid Gemeenschappelijke privacybeginselen Rechtmatige gegevensverwerking Doelbinding Transparantie Rechten van de betrokkene
235 237 237 238 239 239
INHOUD
12.3. 12.3.1. 12.3.2. 12.4. 12.4.1. 12.4.2. 12.4.3. 12.4.4. 12.4.5. 12.4.6.
Specifieke wetgeving Algemene bijstandswet Organisatiewet sociale verzekeringen 1997 Suwi Wet Suwi en invoeringswet Suwi Het CWI De reintegratiebedrijven Suwinet Inlichtingenbureau Wet verbetering poortwachter
240 240 245 249 250 252 252 253 253 254
13.
PRIVACY EN MEDISCHE INFORMATIE
255
Mr. dr. J. Nouwt 13.1. 13.2. 13.3. 13.4. 13.4.1. 13.4.2. 13.4.3. 13.4.4. 13.4.5. 13.4.6. 13.4.7. 13.5. 13.5.1. 13.5.2. 13.5.3. 13.5.4. 13.5.5. 13.5.6. 13.5.7. 13.6.
Inleiding Het medisch beroepsgeheim Verwerken van medische persoonsgegevens volgens de Wbp Medische privacy in het BW Reikwijdte (art. 7:446 BW) Het medisch dossier (art. 7:454 BW) Recht op vernietiging van gegevens (art. 7:455 BW) Recht op inzage en afschrift (art. 7:456 BW) Verstrekking van gegevens aan derden (art. 7:457 BW) Verstrekking van gegevens ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek (art. 7:458 BW) Eenzijdig dwingend recht (art. 7:468 BW) Wbp of BW? Overledenen Minderjarigen Medisch-wetenschappelijk onderzoek Bewaartermijnen Correctierecht Informatieplicht Duidelijkheid, eenvoud, rechtszekerheid Samenvatting
255 256 259 262 262 264 266 269 269 271 273 273 274 274 275 275 275 275 276 279
XI
INHOUD
14.
PRIVACY EN WERKPLEK
281
Drs. J.H.J. Terstegge 14.1. 14.2. 14.2.1. 14.2.2. 14.3. 14.3.1. 14.3.2. 14.3.3. 14.4. 14.4.1. 14.4.2. 14.4.3. 14.4.4. 14.4.4.1. 14.4.4.2. 14.4.4.3. 14.5. 14.5.1. 14.5.2. 14.6. 14.7. 14.7.1. 14.7.2. 14.8.
Inleiding Verhouding tussen privacyrecht en arbeidsrecht De privacy-paradox Effectuering van het recht op privacy Grenzen aan de gezagsbevoegdheid Het recht op prive-leven Grensgebied prive en werk: controle aan huis Privacy op het werk Regeis voor privacybescherming Interne zelfregulering Externe (zelf)regulering Collectieve arbeidsovereenkomsten Wettelijke regelingen Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) Ambtenarenwet (Aw) en ARAR Wet op de ondernemingsraden (WOR) Aanstellingskeuringen en ziekteverzuimbeleid Aanstellingskeuringen Ziekteverzuim Videocamera's Digitale telefooncentrales, call monitoring en Internet Digitale telefooncentrales en call monitoring E-mail en internet Slot en aanbevelingen
281 282 282 282 283 283 284 285 287 287 288 289 290 290 293 293 294 294 296 297 301 302 303 306
15.
PRIVACY EN DIRECT MARKETING
309
Mr. A.J.J.T. Singewald 15.1. 15.2. 15.3. 15.3.1. 15.3.2. 15.3.3. 15.4. 15.4.1. XII
Inleiding Bedrijfssectoren Gedragscode Privacy-gedragscode DMSA, Nederlandse associatie voor directmarketing, distance selling en sales promotion Mail & telephone preference Service Commissie van toezicht, bestandstoezichthouder De Wet bescherming persoonsgegevens Verenigbaar gebruik en graad van verwantschap
309 310 310 310 312 314 314 315
INHOUD
15.4.2. 15.4.3. 15.4.4. 15.4.5. 15.4.6. 15.4.7. 15.4.8. 15.5. 15.5.1. 15.5.2. 15.6.
Informatieplicht jegens de betrokkene Recht van verzet Recht van verzet en het inserten van folders Recht van verzet en listbroking Bijzondere gegevens Grensoverschrijdendgegevensverkeer Direct marketing van bedrijven gevestigd buiten de Europese Unie Europese ontwikkelingen Raad van Europa Europese Unie Ter afsluiting
322 323 323 323 324
16.
INFORMATIEBUREAUS EN BESCHERMING PERSOONSGEGEVENS
325
317 319 321 321 321 321
Prof. mr. JJ.C. Kabel 16.1. 16.2. 16.3. 16.4. 16.5. 16.6. 16.7. 16.8. 16.9. 16.10. 16.11. 16.12. 16.12.1. 16.12.2. 16.12.3. 16.12.4. 16.12.5. 16.12.6. 16.13. 16.14. 16.14.1.
Inleiding Situatie vöör de Wet persoonsregistraties Wetshistorie en andere (rechts)bronnen Ratio voor een afzonderlijke regeling Typische kenmerken van informatiebureaus Uitgezonderde verwerkingen Verwerking van losse gegevens Verwerking van gegevens over rechtspersonen Verwerking van objectgegevens Verwerking buiten medeweten van betrokkenen Toetsing van de doeleinden van de gegevensverwerking bij informatiebureaus Het regime van art. 13 WPR en de Wbp Verwatering van de onderzoeksplicht met betrekking tot de juistheid van de op te nemen gegevens Verval van de plicht alleen op verzoek te verstrekken Strengere controle op verenigbaarheid doeleinden van verstrekker en afnemer Plicht tot belangenafweging behouden, Protocolplicht vervallen Informatieplichten afgezwakt, maar ogenschijnlijk minder uitzonderingen Verwerking van bijzondere gegevens Toezich op informatiebureaus Zwarte lijsten
325 326 327 328 331 332 333 333 334 335 336 338 339 340 340 341 342 342 345 356 346 XIII
INHOUD
16.14.2. Onderzoek door kamer en College 16.14.3. Gedragscode 16.15. Incassobureaus en gemeentelijke basisadministratie
347 348 349
17.
351
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK EN PRIVACY
Dr. J. Holvast 17.1 17.2 17.3 17.3.1. 17.3.1.1. 17.3.1.2. 17.3.2. 17.3.3. 17.4. 17.4.1. 17.4.2. 17.4.3. 17.4.4. 17.5. 17.5.1. 17.5.1.1. 17.5.1.2. 17.5.1.3. 17.5.2. 17.5.2.1. 17.5.2.2. 17.5.2.3. 17.6. 17.6.1. 17.6.2.
Inleiding Spanningsveld Het informatieverwerkend proces Het verzamelen van gegevens Gegevens afkomstig van het individu Gegevens niet-rechtstreeks afkomstig van het individu Opslag van gegevens Gebruik van gegevens Wettelijke en andere regelingen: algemeen Internationale aanbevelingen Wet bescherming persoonsgegevens Andere wettelijke regelingen Zelfregulering Wetgeving en het informatieverwerkend proces Het verzamelen van gegevens Persoonsgegevens afkomstig van de persoon zelf Gegevens afkomstig uit administratieve bestanden Gegevens afkomstig uit geanonimiseerde bestanden Opslag van gegevens Opslag van persoongegevens Opname van geanonimiseerde gegevens Opname in versleutelde bestanden Samenvatting en conclusies Samenvatting Conclusies
351 351 353 354 3 54 354 355 356 357 357 358 360 361 362 362 363 364 366 367 367 367 367 369 369 370
18.
ELECTRONIC COMMERCE
371
Prof. mr. R.E. van Esch 18.1. 18.2. 18.3.
xrv
Inleiding Persoonsgegeven: algemeen Persoonsgegevens: anonimiteit/pseudoniem
371 373 375
INHOUD
18.4. 18.5. 18.5.1. 18.5.2. 18.5.3. 18.5.4. 18.6. 18.7. 18.8. 18.9. 18.10. 18.11. 18.12.
Het begrip 'verwerking' Rechtmatigheid verwerking Toestemming Gerechtvaardigd belang verantwoordelijke Verwerking onverenigbaar met doeleinden Bijzondere gegevens Verantwoordelijke Informatieverstrekking aan de betrokkene Rechten van betrokkene Gegevensverkeer met landen buiten de Europese Unie Buitenwettelijke privacyinitiatieven e-commerce Conclusie Literatuur
377 379 379 381 382 383 384 386 387 388 389 391 391
19.
PRIVACY EN NIEUWE TECHNOLOGIE
395
Drs. P.J.M. Kolkman en dr. mr. R. W. van Kralingen 19.1. 19.2. 19.2.1. 19.2.2. 19.2.3. 19.3. 19.3.1. 19.3.1.1. 19.3.1.2. 19.3.1.3. 19.3.2. 19.3.3. 19.4. 19.5.
Inleiding Drie voorbeelden De klantenkaart: een voorbeeld van een loyalty toepassing Het gebruik van technieken voor identificatie op netwerken De asielzoekerskaart Privacybedreigende technieken? Datamining Data-warehousing Datamining Interpretatie Electronic monitoring op internet Biometrie Privacy enhancing technologies Tot slot
395 395 396 396 398 399 400 401 401 401 403 408 411 411
20.
TELECOMMUNICATIE EN PRIVACY
413
Mr. G.P. van Duijvenvoorde 20.1. 20.2. 20.2.1. 20.3.
Inleiding 413 Implementatie bijzondere privacyrichtlijn in Telecommunicatiewet 414 Privacybescherming in de EG 414 Implementatie in de Nederlandse wetgeving 416 XV
INHOUD
20.3.1. 20.3.2. 20.3.3. 20.4.
416 417 420
20.4.1. 20.4.2. 20.5. 20.5.1. 20.5.2. 20.6. 20.6.1. 20.6.2. 20.6.3. 20.6.4. 20.7. 20.8. 20.9.
Geen geintegreerde implementatie Reikwijdte van de Wbp Reikwijdte van hoofdstuk 11 Tw Algemene verplichtingen van aanbieders van openbare netwerken of openbare diensten Een algemene zorgplicht Beveiliging Verwerking van gegevens over often behoeve van de communicatie Verkeersgegevens Telefoongidsen en informatiediensten Faciliteiten voor abonnees Gespecificeerde nota's Verhindering van doorschakeling Automatische oproepsystemen Nummeridentificatie Toezicht Vooruitblik Enkele afsluitende opmerkingen
21.
PRIVACYREGELS EN DE WBP OP HET INTERNET
437
422 422 423 424 424 427 429 429 429 429 430 433 433 435
Mr. E. Schreuders en mr. drs. PH. Blök 21.1. 21.2. 21.2.1. 21.2.1.1. 21.2.1.2. 21.2.2. 21.3. 21.4. 21.5. 21.6. 21.6.1. 21.6.2. 21.6.2.1. 21.6.2.2. 21.6.3. 21.6.4. 21.7. 21.8. 21.9. XVI
Inleiding De virtuele samenleving van en op het internet Kenmerken van het internet Kenbaarheid en automatisering Deterritorialisering De partijen op het internet Wat off line geldt, moet ook on line gelden Het recht op privacy als grondrecht De internationale normen voor gegevensbescherming De Wet bescherming persoonsgegevens Doel en karakter van de Wbp Definities en toepasselijkheid Persoonsgegevens Verwerken, verantwoordelijke en doorvoer De reikwijdte Conclusie over definities en toepasselijkheid Materiele normen Conclusies ten aanzien van de Wbp op het internet Slot
437 439 439 439 441 442 443 444 445 446 446 447 448 450 452 454 455 457 458
INHOUD
22.
PRIVACY EN MEDEDINGING
461
Mr. G.P. van Duijvenvoorde 22.1. Inleiding 22.2. Gebrek aan harmonisatie belemmert de mededinging 22.2.1. Internationale richtsnoeren 22.2.2. Harmonisatie door EG-regelgeving 22.3. Toepassing van privacywetgeving beperkt de mededinging 22.4. Mededingingsregels en privacy 22.4.1. De mededingingsregels - algemeen 22.4.2. Afspraken inzake de uitwisseling van persoonsgegevens 22.4.2.1. Algemeen toetsingskader 22.4.2.2. Toetsing door de NMa 22.4.3. Misbruik van machtspositie 22.4.3.1. Algemeen toetsingskader 22.4.4. Toetsing door de NMa 22.4.5. Het mededingingsrecht als vangnet 22.5. Privacy van rechtspersonen 22.5.1. Een informationeel zelfbestemmingsrecht voor rechtspersonen? 22.5.2. Herleidbaarheid van gegevens over rechtspersonen 22.5.3. De toepassing van de mededingingsregels 22.6. Afsluiting
23.
461 462 462 463 466 468 468 469 469 471 474 474 475 476 477 477 479 482 483
INTERNATIONALE PRIVACYREGULERING: BELANGEN, PROBLEMEN EN MOGELIJKHEDEN
485
Mr. F.A.M. van der Klaauw-Koops en prof. mr. J.E.J. Prins 23.1. 23.2. 23.3. 23.4. 23.4.1. 23.4.1.1.
Inleiding Internationale aandacht voor privacy De OESO De Raad van Europa Het verdrag van Straatsburg Inhoud en belangrijkste kenmerken van het Verdrag van Straatsburg 23.4.1.2. De minimumgrondbeginselen 23.4.1.3. Grensoverschrijdend verkeer van gegevens 23.4.2. De aanbevelingen 23.4.3. De raad van Europa en internet 23.4.4. De Nederlandse siruatie in relatie tot het verdrag 23.5. De Europese Unie
485 489 487 489 489 491 492 493 494 496 496 497 XVII
INHOUD
23.6. 23.6.1. 23.6.2. 23.6.3. 23.6.4. 23.7.
De situatie in de Verenigde Staten De Amerikaanse visie op privacybescherming De positie van de VS ten opzichte van de Europese Unie De overeenkomst als Instrument Techniek als instrument De toekomst van internationale privacybescherming
501 501 504 507 508 509
24.
ON LINE INFORMATIE OVER PRIVACY
511
Mr. B.M. Garnier
Bijlagen 1. Wet bescherming persoonsgegevens 2. Richtlijn 97/46/EG
519 519 539
Trefwoordenregister
561
XVIII