PRISMA: Logica in Business
Deelnemers voor PRISMA kwamen o.a. van:
CZ MedicInfo Vecozo VGZ Infosupport TPG Blokker CS PvdN Sales service WMO kantoor Universitair ziekenhuis Groningen
Bron:
2
Inhoudsopgave
Bron:
1.
Introductie (eerste deel opgenomen in deze handout)
2 2.
Fundament (niet opgenomen in deze handout)
3.
Uitbouwen van het fundament (niet opgenomen in deze handout)
4.
Rapporteren mbv PRISMA (niet opgenomen in deze handout)
5.
Tips en regels voor effectiever probleem oplossen (gedeeltelijk opgenomen in deze handout)
3
Het beantwoorden van een vraag is een complex proces Complicerende factoren Langer Langer leven leven Kosten Kosten wn-wg wn-wg pensioen pensioen stijgen stijgen
vergrijzing g j g vergrijzing
Verlagen Verlagen TV TV uitkeringen uitkeringen Kosten Kosten AOW AOW stijgen stijgen
individualisering individualisering
Vergroten Vergroten deelname deelname arbeidsproces arbeidsproces
Medische Medische voorzieningen voorzieningen
TerugTerugtredende tredende overheid overheid
Pensioen Pensioen leeftijd leeftijd
Verhouding Verhouding werkenden/ werkenden/ consumerend consumerend
Afschaffen Afschaffen faciliering faciliering overbruggings overbruggings lijfrente lijfrente
Behoefte Behoefte aan aan eerder eerder stoppen stoppen
Behoefte Behoefte om om pensioen pensioen aan aan te te vullen vullen
Zelf Zelf regelen regelen TV TV Tekort Tekort aan aan arbeidsarbeidskrachten krachten Rente Rente stijgt stijgt
Uniformering Uniformering in in Europa Europa
1.
Vraagstelling niet altijd helder
2.
Complexe ‘wereld’
3 3.
Concluderen en presenteren is een ‘acquired taste’
4.
Besluitvormingscapaciteit van directeur is begrensd
Resterend Resterend inkomen inkomen Verhoging Verhoging belastingbelastingdruk druk Introductie Introductie levensloop levensloop
Concurrentie Concurrentie kracht kracht NL NL
Introductie Introductie bancaire bancaire producten producten
Behoefte Behoefte aan aan eeneenvoudige voudige producten producten
2 4
3 Vraag van R B/ RvB/ manager
Bron: The Essence Consulting
Antwoord 1
Directeur
(rapport/ presentatie)
4
De besluitvormingscapaciteit van een beslisser is begrensd Antwoord Antwoord (rapport/ (rapport/ presentatie) presentatie)
Beslissers zijn begrensd in besluitvorming
Antwoord Antwoord
Bounded rationality
(rapport/ (rapport/ presentatie) t ti ) presentatie)
Ieder mens kan maar een paar variabelen tegelijk beoordelen (Regel: 7 +/- 2) Bij meer variabelen worden delen genegeerd of verkeerd geïnterpreteerd
Antwoord Antwoord
Beslisser Information overload Antwoord Antwoord
Antwoord Antwoord Antwoord A t d Antwoord (rapport/ (rapport/ presentatie) presentatie)
Bron: Simon
(rapport/ (rapport/ presentatie) presentatie)
(rapport/ (rapport/ presentatie) presentatie)
Antwoord Antwoord (rapport/ (rapport/ presentatie) presentatie)
Als het informatieaanbod de capaciteit overstijgt gaan mensen (impliciet) strategieën gebruiken om het aanbod te reduceren Hierdoor kan essentiële informatie niet worden meegenomen 5
De beperking van de besluitvormingscapaciteit vereist logische en helder gestructureerde rapportage Bounded rationality Ieder mens kan maar een paar variabelen tegelijk beoordelen (Regel: 7 +/- 2) Bij meer variabelen worden delen genegeerd of verkeerd geïnterpreteerd
Information overload Als het informatieaanbod de capaciteit overstijgt gaan mensen (impliciet) strategieën gebruiken om het aanbod te reduceren Hierdoor kan essentiële informatie niet worden meegenomen
Bron: Simon, Minto
Implicaties voor rapportage ) op p de vraag g - HET ((hoofd-)antwoord moet glashelder zijn - De informatie moet worden aangeboden in een structuur - startend vanuit het hoofdantwoord - Beperkt aantal variabelen per laag - De informatie moet worden beperkt tot de, op dat moment, relevante informatie voor het beantwoorden van de vraag
6
De wijze waarop de adviseur zelf informatie verwerkt kan zijn het proces en de rapportage sterk kleuren Persoonlijkheidskenmerken j van de adviseur... Denkproces Bedenkt de adviseur eerst het antwoord of expliciteert hij door te antwoorden zijn gedachten?
Heden/toekomstgericht Neemt de adviseur informatie op via zintuigen/waarneming g g of kijkt j hijj meer naar mogelijkheden
Feitelijk vs intuïtief In hoeverre baseert de adviseur zijn antwoord op feiten of gaat hij meer af op j g gevoel? zijn
... Hebben H bb invloed i l d op het h t proces & de rapportage Proces moet aansluiten bij persoonlijkheid D adviseur De d i moett zich i h afvragen f off d de rapportage zijn denkproces weergeeft of het antwoord is op de vraag?
Bij het onderzoeksproces moet in de gaten worden gehouden of de benodigde gegevens b boven water t komen k
Het onderzoeksproces moet hier rekening mee houden, maar niet bewijsloos stoppen De adviseur moet zich afvragen of zijn conclusies voldoende onderbouwd zijn
MBTI, The Essence Consulting Bron:
7
PRISMA methodiek om op logische wijze problemen op te lossen en te presenteren
Eisen aan methodiek
Prisma 1
- Helpt het probleem gestructureerd g op te lossen - Moet leiden tot logisch bewezen antwoorden - Moet ondersteunen bij heldere rapportages
Probleem Probleem
Vraag-decompositie
Conclusie Conclusie
Data-analyse
Structureren
Concluderen
Presenteren
1 PRISMA is gebaseerd op het werk van B. Minto Minto, The Essence Consulting Bron:
8
PRISMA ondersteunt het proces vanaf de vraag tot en met de presentatie van de conclusies
PRISMA
Probleem
Vraag-decompositie
Bron: The Essence Consulting
Conclusie
Data-analyse
Structureren
Concluderen
Presenteren
9
Het probleem wordt vertaald in een aantal te onderzoeken vragen (issue tree)
Het probleem wordt vertaald in een hoofdvraag p Waar wil de beslisser nu precies antwoord op hebben?
Probleem
De hoofdvraag wordt onderverdeeld in deelvragen
Prisma
Probleem Probleem
Vraag-decompositie
Bron: PRIMSA
Conclusie Conclusie
Data-analyse
Structureren
Concluderen
Om de complexiteit te reduceren en focus aan te brengen in het proces wordt de hoofdvraag vertaald in specifieke deelvragen
Presenteren
10
Issue tree: business model What is the vision of this initiative? What is the entrance strategy for the US market (how, timing)? What is the building and exit strategy?
Vision
Bank Market Life Business model
Proposition
Organization
Fin./legal
Bron: Levensverzekeraar
VOORBEELD
What is the structure of the US banking market? What are attractive states (juridical, market potential, competition)? What are the characteristics of the target banks (type of banks, other criteria)? What are the best practices in US bancassurance? What is the life client segmentation per State, market potential and client needs? With whom (distribution channel) do customers want to buy? What are the decision criteria to pick a supplier? What are competing initiatives in all distribution channels? What are the products? What is the offering (offering, brand)? What are the advantages for bank and customer? How applicable is this proposition for the US market? What’s the design of the value chain? Potential (outsourcing) partners? What are the potential organization models and implications? H How can LV attain tt i th the necessary assets t and d competencies? t i ? What What What What
is the needed Venture Capitalist money?* are the money generating points? is the needed number of customers and banks to break even? * are juridical implications to start a life insurance company?
11
De benodige gegevens worden verzameld en een conclusie voor een deelvraag wordt geformuleerd Data-analyse levert benodigde gegevens op Data-analyse is een breed begrip. Dit kan cijfer-onderzoek zijn, maar ook enquêtes of kwalitatief
De deelvraag wordt beantwoord Op basis van de data wordt een conclusie geformuleerd voor de deelvraag
Prisma
Probleem Probleem
Conclusie Conclusie
De conclusie wordt getest Vraag-decompositie
Bron: PRIMSA
Data-analyse
Structureren
Concluderen
Presenteren
De conclusie wordt onderworpen aan 4 logische testen om te zien of deze voldoet 12
Voorbeeld
“Adviesbureau’s” zijn j een zeer verliesgevend g segment voor AANNEMINGSBEDRIJF 1%
Particulieren
3%
Bedrijven
-32%
Adviesbureau's
Deelvraag Hoe winstgevend zijn de verschillende segmenten (delen van de d b business)? i )?
Aannemer B&u
5%
Aannemer GWW
5% 14%
Gemeenten
-5%
Afdek werken tbv Z&G
3%
Steenfabrieken
4%
Dakpanfabrieken
15%
Verkoop groeves -40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
projecten j t administratie d i i t ti
Bron: Aannemingsbedrijf
13
De antwoorden op de deelvragen vormen de ‘data’ voor het beantwoorden van de hoofdvraag
Antwoord deelvraag
Antwoord deelvraag
Antwoord deelvraag
Bron: Minto, PRISMA
Conclusie tav hoofdvraag
Conclusie antwoorden deelvragen
Antwoord d l deelvraag
Antwoord A t d deelvraag
Antwoord d l deelvraag
14
Voorbeeld
Vraag: Hoe kan een crisisinterventie team worden opgezet?
HAGRO kan worden ondersteund middels totaalconcept of losse onderdelen ‘CIT’
Deelantwoorden aanwezig voor alle componenten p waren aanwezig
Door het projectteam is een totaalconcept gemaakt van de losse componenten
Internet Internet triage triage & & email email
Visite Visite & & consulten consulten
Triage T i Triage telefonisch telefonisch & & email email spreekuur spreekuur
Door Door mobiele mobiele arts arts
Door Door Medical Medical Call Call Center Center
Chronisch Chronisch zieken zieken spreekuur spreekuur Verpleegkundige spreekuur Verpleegkundige spreekuur door door praktijkverpleegkundige praktijkverpleegkundige
TAS ttriage ii systeem t TAS triage systeem
Achterwacht Achterwacht Recepten p Recepten spoedvisites spoedvisites Door Door HAGRO HAGRO
Administratieve Administratieve diensten, diensten, wachtlijstbemiddeling wachtlijstbemiddeling & & ICT ICT
Bron: Relatiebeheerders CZ/VGZ, The Essence Consulting
Bron: MST businessplan
15
In praktijk is het concluderen van hoofd en deelvragen veelal een iteratief proces
Antwoord Antwoord deelvraag g deelvraag
Antwoord Antwoord deelvraag deelvraag
Antwoord Antwoord deelvraag deelvraag
Antwoord Antwoord gg hoofdvraag hoofdvraag
Conclusie Conclusie antwoorden antwoorden g deelvragen deelvragen
Antwoord Antwoord deelvraag deelvraag
Antwoord Antwoord deelvraag deelvraag
Antwoord Antwoord deelvraag deelvraag
- Het denkproces kan ook starten vanuit een concept of mogelijk antwoord waarna een detaillering start (en test of concept klopt) - Het proces kan meerdere iteraties kennen
Bron: PRISMA
16
Leg een knip tussen het vormen van de conclusies en de presentatie daarvan Laat het rapport aansluiten bij de doelgroep Conclusie
PRISMA ordent de conclusies in een logische top-down structuur Het is verleidelijk om de structuur te gebruiken voor de presentatie
Presenteren
Dit werkt vaak goed, maar niet in alle situaties Prisma
Probleem Probleem
Vraag-decompositie
Bron: PRISMA
Conclusie Conclusie
Data-analyse
Structureren
Concluderen
Pas de presentatie dus aan op de doelgroep!
Presenteren
17
De wijze van structureren kan sterk verschillen per doelgroep Networking
Networking
Cursus
Applications Application server
Opbouwen vanaf de basis
Information
Client & OS server & OS C/S arch.
Enabling Techn.
Information Information
Systems Middle mngt ware Information Mngt System y
Software Infrastructure
media Protocol Network OS Internet
Platforms
Vraag: g Waaruit bestaat de ICT architectuur?
Bedrijf
Gemeente
XML
aanvraag
site
Overzicht en dan detailvraagstukken
Klanten
Contracten
uren
Mede werkers Boek houding
internet 1e medewerkster Acties
Internet/ intranet Regio-manager
Bedrijf
400000
350000
12393 15745 18652
300000
Eerst de data en dan de conclusies
32705 39181
250000
63976
200000
351191 150000
100000 168539 50000
0 Call center
Bron: PRISMA
Assistentie post
Rente op leningen
overhead directie/kw aliteit
Licentiekosten sof tw are
Beheer softw are
overhead juridische mw
18
Inhoudsopgave
Bron:
1.
Introductie
2 2.
Fundament
3.
Uitbouwen van het fundament
4.
Rapporteren mbv PRISMA
5.
Tips en regels voor effectiever probleem oplossen
19
Om zo snel mogelijk tot goede antwoorden te komen is focus en scherpte nodig Langer Langer leven leven Kosten Kosten wn-wg wn-wg pensioen pensioen stijgen stijgen
vergrijzing g j g vergrijzing
Verlagen Verlagen TV TV uitkeringen uitkeringen Kosten Kosten AOW AOW stijgen stijgen
individualisering individualisering
Vergroten Vergroten deelname deelname arbeidsproces arbeidsproces
Medische Medische voorzieningen voorzieningen
TerugTerugtredende tredende overheid overheid
Pensioen Pensioen leeftijd leeftijd
Verhouding Verhouding werkenden/ werkenden/ consumerend consumerend
Afschaffen Afschaffen faciliering faciliering overbruggings overbruggings lijfrente lijfrente
Behoefte Behoefte aan aan eerder eerder stoppen stoppen
Behoefte Behoefte om om pensioen pensioen aan aan te te vullen vullen
Zelf Zelf regelen regelen TV TV Tekort Tekort aan aan arbeidsarbeidskrachten krachten Rente Rente stijgt stijgt
Uniformering Uniformering in in Europa Europa
Resterend Resterend inkomen inkomen Verhoging Verhoging belastingbelastingdruk druk Introductie Introductie levensloop levensloop
Concurrentie Concurrentie kracht kracht NL NL
Introductie Introductie bancaire bancaire producten producten
Behoefte Behoefte aan aan eeneenvoudige voudige producten producten
Effectief probleemoplossen:
TIPS voor effectief oplossen van problemen 1.
Dwing jezelf tot scherpte
2.
Gebruik Pareto om de complexiteit te reduceren
3.
Leg conclusies zo snel mogelijk vast
4.
Gebruik de intelligentie en creativiteit van collega’s
Goede antwoorden binnen zo kort mogelijke tijd
Bron: PRISMA
20
Dwing jezelf tot scherpte!
PRISMA biedt basis
Langer Langer leven leven Kosten Kosten wn-wg wn-wg pensioen pensioen stijgen stijgen
vergrijzing vergrijzing
De cursus PRISMA moet de basis bieden voor scherp redeneren
Verlagen Verlagen TV TV uitkeringen uitkeringen Kosten Kosten AOW AOW stijgen stijgen
individualisering individualisering
Vergroten Vergroten deelname deelname arbeidsproces arbeidsproces
Medische Medische voorzieningen voorzieningen
TerugTerugtredende tredende overheid overheid
Pensioen Pensioen leeftijd leeftijd
Verhouding Verhouding werkenden/ werkenden/ consumerend consumerend
Afschaffen Afschaffen faciliering faciliering overbruggings overbruggings lijfrente lijfrente
Behoefte Behoefte aan aan eerder eerder stoppen stoppen
Behoefte Behoefte om om pensioen pensioen aan aan te te vullen vullen
Zelf Zelf regelen regelen TV TV Tekort Tekort aan aan arbeidsarbeids-
Verhoging Verhoging g g belastingbelasting-
PRISMA
druk druk Uniformering Uniformering in in Europa Europa
Probleem Probleem
Vraag-decompositie
Conclusie Conclusie
Data-analyse
Structureren
Nodig: attitude
Resterend Resterend inkomen inkomen
krachten krachten Rente Rente stijgt stijgt jg
Concluderen
Presenteren
Introductie Introductie levensloop levensloop Concurrentie Concurrentie kracht kracht NL NL
Introductie Introductie bancaire bancaire producten producten
Behoefte Behoefte aan aan eeneenvoudige voudige producten producten
De instrumenten hebben geen effect als je jezelf niet dwingt tot scherpt Eis van jezelf dat je niet stopt totdat de resultaten scherp zijn!
4 logische testen is tool om scherpte te testen Met de 4 logische testen heb je een tool in handen om je eigen logica te testen 4 logische testen 1. Geeft de conclusie antwoord op de vraag? 2. Bewijzen de argumenten de conclusie en niet meer dan dat?
4. Is de bron van de gegevens betrouwbaar?
Bron: PRISMA
Prisma
3. Klopt de structuur en volgorde van de argumenten?
21
Pareto biedt het antwoord op een complexe wereld: ga op zoek naar de 80/20 regel
Analyseren van alle variabelen is onmogelijk….
..Maar Pareto leert ons dat we dat ook niet hoeven te doen
100 90
Complexiteitstheorie: Complexiteitstheorie: Wet Wet van van de de kwadratische kwadratische berekening berekening
ben nodigde bereken ningen
80 70 60 50
80%
40 30
20%
20 10 0 1
2
3
4
Componenten
5
6
Pareto of 80/20 regel: Een klein deel van de variabelen heeft een groot deel van het effect tot gevolg
Bron: 80/20 principle
22
De 80/20 regel geeft verassend krachtige inzichten waarmee de situatie effectief kan worden aangepakt Omzet
Sales
90% 80% 2%
70%
2%
2%
2%
4%
60% 27%
50% 40% 30% 20%
41%
10% 0% TWA
Primecare
London Ambulance
Wilcodoc
northewest
West country ambulance
West wills
2 business segmenten g ((2/7)) zijn j g goed voor circa 70% van de omzet
Bron: Klantsituaties
3/22 sales-medewerkers: 40%! 8/22 sales-medewerkers: 80%
23
80/20 geldt in bijna iedere situatie…
P t grafiek Pareto fi k medailleverdeling d ill d li Athene Ath 2004 100%
Cumu ulatieve biijdrage
90% 80% 70%
80% 80% door door 26 26 landen landen
60% 50% 40% 30%
50% 50% door door 99 landen landen !!
20% 10% 0% 1
3 5
7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75
Landen
Bron: NOC
24
Leg conclusies zo snel mogelijk vast
Onderzoek
rapport
Onderzoek
Maak i d iedere d dag een slide
rapport
Slide Slid Slid Slide Slid Slide deelvraag deelvraag deelvraag
Vaak wordt eerst het onderzoek helemaal afgerond voordat de resulaten op papier worden gezet Hierdoor wordt de meningsvorming verplaatst naar het einde… maar daarmee ook de kans om de tijd te gebruiken om conclusies aan te scherpen
Bron: PRISMA, Rasiel
Leg de conclusies zo snel mogelijk vast! Zodra er een antwoord geformuleerd kan worden op een deelvraag: opschrijven - Zorgt ervoor dat je met een deel van het probleem niet bezig hoeft te houden - Bruikbaar om ideeen bij te stellen
25
Gebruik de intelligentie en creativiteit van je collega s! collega’s!
Gebruik anderen bij het oplossen van de problemen
Langer Langer leven leven Kosten Kosten wn-wg wn-wg pensioen pensioen stijgen stijgen
vergrijzing vergrijzing
Verlagen Verlagen TV TV uitkeringen uitkeringen Kosten Kosten AOW AOW stijgen stijgen
individualisering individualisering
Vergroten Vergroten deelname deelname arbeidsproces b id arbeidsproces
Medische Medische voorzieningen voorzieningen
TerugTerugtredende tredende overheid overheid
Pensioen Pensioen leeftijd leeftijd
Verhouding Verhouding werkenden/ werkenden/ consumerend consumerend
Afschaffen Afschaffen faciliering faciliering overbruggings overbruggings lijfrente lijfrente
Behoefte Behoefte aan aan eerder eerder stoppen stoppen
Behoefte Behoefte om om pensioen pensioen aan aan te te vullen vullen
Gebruik collega’s collega s om mee te denken over het oplossen van het probleem.
Zelf Zelf regelen regelen TV TV Tekort Tekort aan aan arbeidsarbeids-
Resterend Resterend inkomen inkomen
krachten krachten Rente Rente stijgt stijgt
Uniformering Uniformering in in Europa Europa
Dit zorgt voor:
Verhoging Verhoging belastingbelastingdruk druk Introductie Introductie levensloop levensloop Concurrentie Concurrentie kracht kracht NL NL
Introductie Introductie bancaire bancaire producten producten
Behoefte Behoefte aan aan eeneenvoudige voudige producten producten
- Inbreng I b van nieuwe i iinvalshoeken l h k - Inbreng van kennis en ervaring - Toetsen van je eigen ideeen en logica
Organiseer inbreng - Stuur concepten rond met vraag om reactie g brainstorm,, review en - Organiseer test-meetings Bron: PRISMA
26