Ralph Clinckers – Sigrid Lauryssen – Ann Lievens – Gwendolyn Maertens – Ruth Sas – Maurice Vanbellinghen – Martine Van Hecke
prikbord gezond 4 testgezond 000 125
Overwinning
WEBSITE KWALITEIT ZIEKENHUIZEN Test-Aankoop overhandigde vorig jaar meer dan 36 300 handtekeningen van burgers aan de betrokken ministers, met de vraag een website te ontwikkelen om de kwaliteit van ziekenhuizen te vergelijken. In Vlaanderen nam minister van Volksgezondheid Vandeurzen deze vraag ernstig: in de lente komt die website er! Deze webstek zal voor alle deelnemende ziekenhuizen — het is een vrijwillig project — de resultaten van een reeks kwaliteitsindicatoren publiceren. Burgers zullen de kwaliteit van zorg binnenkort dus écht kunnen vergelijken. Nu al vermelden heel wat centra informatie over de kwaliteit op hun webstek, maar dit gebeurt op een sterk verschillende manier, dikwijls niet op maat van de patiënt, en soms zelfs op een misleidende manier. De nieuwe tool zal enkel vergelijkende informatie over de kwaliteitsindicatoren bieden, niet over de inspectieresultaten van de ziekenhuizen. Voor dat laatste kunt u wel terecht op onze onlinemodule. Uiteraard zullen wij de ontwikkeling van de nieuwe website van nabij opvolgen. Vooralsnog werd in Brussel noch in Wallonië een dergelijk initiatief genomen. Test-Aankoop roept de bevoegde ministers dan ook op om hier dringend werk van te maken. www.testaankoop.be/inspectieziekenhuizen
Beter immuun Voedingssupplementen om uw weerstand te versterken zijn alomtegenwoordig, vooral in de winter. De producten beloven u vitaliteit en een sterker immuunsysteem. Maar maken ze hun beloften ook werkelijk waar? Wij namen 22 van zulke supplementen onder de loep en gingen na of hun beloften al dan niet gegrond zijn. Het verdict vindt u in ons onlinedossier. www.testaankoop.be/ weerstand
Separatorvlees
DUIDELIJKE ETIKETTERING
Aanpassing remgeld
€12
Dat is wat u als gewone verzekerde sinds januari 2015 uit eigen zak betaalt bij eender welke specialist (bv. oogarts, gynaecoloog, psychiater, neuroloog). Voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming bedraagt het remgeld € 3. Hierdoor betaalt u voortaan meer bij de gynaecoloog, oogarts, dermatoloog en orthopedist, maar minder bij andere specialisten, zoals de psychiater, neuroloog en longarts.
Keelamandelen
Operatie niet per se nodig Wetenschappers hebben bestudeerd wat het precieze effect is van de operatieve verwijdering van amandelen op het aantal episodes van keelpijn en hun ernst bij kinderen met frequente amandelontstekingen. Uit die studie blijkt dat deze kinderen een kleine baat kunnen hebben bij de operatie: in vergelijking met niet opereren, maakt de ingreep dat het kind een beetje minder vaak keelpijn zal hebben. De geopereerde kinderen hadden in het jaar na de ingreep gemiddeld nog drie episodes van keelpijn (de keelpijn veroorzaakt door de operatie meegeteld). Bij de kinderen die niet werden geopereerd, waren er dat 3,6. Vooral bij kinderen met ernstige of zeer vaak voorkomende amandelontstekingen lijkt de operatie enig nut te hebben. In de overige gevallen is de zin ervan veel minder duidelijk. Het is dus verstandig om niet al te snel en ondoordacht tot een operatie over te gaan.
Ook vlees dat met lage druk van het bot wordt verwijderd, moet de vermelding "separatorvlees" krijgen. Een beslissing van het Europees Hof van Justitie stelt dat ook vlees dat onder lage druk van de beenderen wordt gehaald, moet worden geëtiketteerd als "separatorvlees". Bovendien erkende het Hof dat, als dusdanig verwijderd vlees niet juist wordt geëtiketteerd, dit de consument misleidt. Separatorvlees wordt bijvoorbeeld gebruikt in frikandellen. Het mag enkel worden gemaakt van gevogelte- en varkensvlees, niet van schapen-, lamsof rundvlees (door het risico op de dollekoeienziekte, BSE).
Bron: Cochrane Database of Systematic Reviews, november 2014
www.testaankoop.be/ medischtarief 125 testgezond 5
KIEMBROOD
TERECHT GEPREZEN?
Arts vertelt deel van verhaal Als patiënt moet u juiste en volledige informatie krijgen over de voor- en nadelen van een eventuele behandeling. Artsen moeten ook uitleg geven over de mogelijke alternatieven en over de keuze niet te behandelen. Dit gebeurt zeker niet altijd, zo stelde een Nederlands onderzoek (opnieuw) vast. Nederlandse onderzoekers gingen na in welke mate radiologen patiënten met endeldarmkanker correct en volledig informeren over preoperatieve radiotherapie: over de verbeterde kans op volledige genezing, over het gebrek aan aangetoond effect op de overleving, over mogelijke bijwerkingen (bv. seksuele problemen en problemen met de ontlasting) … Aan het onderzoek namen 17 radiologen deel, die samen 81 patiënten informeerden. De gesprekken tussen arts en patiënt werden gefilmd en vervolgens geanalyseerd. Het aantal besproken punten over de voor- en nadelen van de bestraling varieerde van twee tot dertien. In het totaal werden dertig verschillende effecten van de behandeling aangehaald. Het effect op de tumor werd in alle gevallen besproken, maar het mogelijke effect op de overleving werd bij slechts dertien patiënten besproken (door vijf radiologen). De belangrijkste nevenwerkingen — seksuele problemen en darmproblemen — kwamen dikwijls aan bod, maar niet altijd. Patiënten krijgen dus vaak onvoldoende informatie om met kennis van zaken te kunnen beslissen over hun gezondheid. Bron: British Journal of Cancer, oktober 2014 6 testgezond 125
Veel van de gezondheidsLysomucil voordelen waarvoor RIZIV kiembrood wordt BETAALT geroemd, werden NIET nooit aangetoond. MEER
De verpakking van Lysomucil, Acetylcysteïne EG (en nog andere generieken) van 600 mg, met als werkzaam bestanddeel acetylcysteïne, wordt niet meer terugbetaald door het Riziv. Het medicijn werd meestal aangeraden bij hoesten met fluimen of bij de preventie van COPD (chronic obstructive pulmonary disease). Wij vinden dit een logische beslissing, daar we de werkzaamheid in die gevallen altijd in twijfel trokken. Bij mucoviscidose blijft de volledige terugbetaling bestaan, mits voorlegging van een attest. Meer info vindt u in ons onlinedossier. www.testaankoop.be/ databankgeneesmiddelen
Kiembrood wordt gemaakt van gekiemde granen, zonder andere toevoegingen, daar waar traditioneel brood wordt gebakken van meel van droge tarwe en/of granen en gist. Het brood wordt geroemd voor zijn gezondheidsvoordelen. Zo zou het rijker zijn aan voedingsvezels, vitaminen en eiwitten. Dat werd echter nooit grondig onderzocht. Het grootste voordeel zou de afwezigheid van fytinezuur zijn. Of dat een groot gezondheidsvoordeel is, werd evenmin bewezen. Ook de afwezigheid van gist, suiker en broodverbeteraars wordt bejubeld. Maar er werd nooit aangetoond dat gist ongezond is en tradtioneel brood kan prima worden bereid zonder suiker en verbeteraars. Kiembrood bevat trouwens veel eigen suikers en is behoorlijk calorierijk (230 kcal/100 g), al zult u er zelden veel van eten omdat één sneetje al verzadigt. Kiembrood is dus niet per se gezonder dan traditioneel brood. U kunt het natuurlijk wel gebruiken om te variëren.
Afwezige in het regeerakkoord
Voedselveiligheid Voedsel(veiligheid) wordt nogal stiefmoederlijk behandeld in het regeerakkoord. Het is duidelijk geen prioriteit voor de regering. Enkele van onze bedenkingen. De regering legt het accent op het economisch belang in plaats van op volksgezondheid, door het onderwerp "veiligheid van de voedselketen" te behandelen in het hoofdstuk over landbouw als economie. Het akkoord bevat geen woord over meerdere van onze eisen: het opstellen van een beleid inzake voedingswaarden, een duidelijke etikettering, een strikte reglementering van additieven en allergenen ... Er zijn geen concrete maatregelen om te strijden tegen voedselverspilling en -fraude. Voedselschandalen uit het verleden hebben aangetoond dat een aangepast en performant systeem van traceerbaarheid meer dan ooit noodzakelijk is. De regering zal weliswaar de strijd tegen multiresistente kiemen opdrijven en bijzondere aandacht besteden aan het rationeel gebruik van antibiotica. Nergens wordt echter verwezen naar de link tussen antimicrobiële resistentie en levensmiddelen. Nochtans is het juist het overvloedig antibioticagebruik bij gezonde dieren dat mee aan de basis ligt van die multiresistente kiemen.
Vergeten groenten
KOOK EENS MET AARDPEER U kent de aardpeer misschien onder de leuke naam "topinamboer" of "knolzonnebloem". Deze groente kreeg het label "oorlogsgroente" en kwam daardoor samen met de koolraap en de schorseneren na WO II in een verdomhoekje terecht. Het is fijn dat we de aardpeer nu opnieuw ontdekken, want deze groente is erg lekker en bevat verschillende vitamines, minerale zouten en inuline, een koolhydraat met dezelfde goede eigenschappen als vezels. Bovendien is aardpeer nogal caloriearm. Meer info én twee heerlijke recepten vindt u in ons onlinedossier. www.testaankoop.be/fruitgroenten 125 testgezond 7
UW JUISTE KEUZE
Slaapmedicatie
OMZICHTIG GEBRUIKEN In Canada werd de startdosis van bepaalde slaapmedicatie verlaagd. Ook bij ons mag het strenger.
Doktersfactuur zonder verrassingen Als u naar de dokter stapt, bent u in de eerste plaats bekommerd om uw gezondheid. Maar het is niet onbelangrijk ook te weten welke rekening u achteraf zult betalen. van de voornaamste medische prestaties bij ´ tarieven uw huisarts en een aantal specialisten. Consulteer op onze website de meest recente
´ recht hebt op een voorkeurtarief. Lees in ons dossier welke vragen u zelf aan uw arts ´ kunt stellen.
Leer meer over de terugbetalingsregels en ga na of u
Nadat de VS en Canada de startdosis van het slaapmiddel zolpidem (Stilnoct en generieken) halveerden, besliste het Canadese geneesmiddelenagentschap recent om ook de startdosis van het vergelijkbare zopiclon (Imovane en generieken) te halveren tot 3,75 mg per nacht. De Canadezen baseerden hun beslissing op de vaststelling dat bij een dosis van 7,5 mg het reactievermogen tot elf uur later nog altijd verminderd kan zijn, wat risico's met zich meebrengt. In Europa is men niet zo streng: voor zolpidem blijft de aanbevolen dosis voor volwassenen 10 mg, voor zopiclon blijft die 7,5 mg. Alleen voor bejaarden of mensen met nier- of leverinsufficiëntie raadt men een lagere dosis aan. Slaapmiddelen, zoals deze Z-drugs en benzodiazepines, gebruikt u het best zo kort mogelijk. Zelfs bij een kort, juist gebruik houden deze middelen immers risico's in. Bespreek met uw arts of u eventueel een lagere dosis kunt proberen. www.testaankoop.be/databankgeneesmiddelen
EXPERT • ONAFHANKELIJK • DICHT BIJ U
GA GOED VOORBEREID OP DOKTERSBEZOEK www.testaankoop.be/hospitalisatie of bel naar 02 542 32 32
8 testgezond 125
Over de grens gekocht? U kocht een auto in Duitsland? U koos voor een proefpakket van een Deens bedrijf? Uw vlucht naar Madrid werd geannuleerd? Kortom, u hebt iets gekocht in een andere Europese lidstaat en u zit met een probleem?
Voor info en brochures over allerlei consumententhema's en voor gratis juridische hulp www.eccbelgie.be
European Consumer Centre Belgium
Europees Centrum voor de Consument Project gesteund door de Europese Commissie, de FOD Economie en Test-Aankoop