Premiere Pro. Handboek voor effectieve videomontage. joost van der Hoeven. inkijkexemplaar Pearson & Animotion

PP CC.indb | Sander Pinkse Boekproductie | 26-09-13 / 11:07 | Pag. 1

Premiere Pro Handboek voor effectieve videomontage

joost van der Hoeven

inkijkexemplaar © Pearson & Animotion


Voor Adry, Daniël en Ruben

ISBN 978 90 430 2987 2 NUR 991 Trefwoorden: Premiere Pro CC, videobewerking Dit is een uitgave van Pearson Benelux Postbus 75598, 1070 AN Amsterdam Website: www.pearson.nl E-mail: [email protected] Opmaak: Sander Pinkse Boekproductie, Amsterdam Omslagontwerp: De Aesthetische Dienst, Amsterdam Omslagbeeld: Zurijeta – Shutterstock.com Dit boek is gedrukt op een papiersoort die niet met chloorhoudende chemicaliën is gebleekt. Hierdoor is de productie van dit boek minder belastend voor het milieu. © Copyright 2013 Pearson Benelux Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 jº het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatie- of andere werken (artikel 16 Auteurswet 1912), in welke vorm dan ook, dient men zich tot de uitgever te wenden. Ondanks alle aan de samenstelling van dit boek bestede zorg kan noch de redactie, noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout in deze uitgave.



Inhoud Introductie 7 Mijn achtergrond 8 Voor wie is dit boek bedoeld? 9 Wat is videomontage? 11 Workflow 12 Bestanden en media bij dit boek 14

1

Voor je begint 17 Overzicht 18 Verschillen tussen Premiere Pro CC en Premiere Pro CS6 19 Vereisten 19 Oefeningen downloaden 22 Sneltoetsen 23 Fabrieksinstellingen herstellen 24

2

De computer 25 Overzicht 26 Hardware 26 Computerergonomie 28 Software 30

3

Het werkgebied en de schermindeling 37 Overzicht 38 Een nieuw project aanmaken 39 Werken met Workspaces 43 Het Project-paneel 45 Het Source- en Program-paneel 46 De tijdlijn 47 Andere panelen 48

4

Materiaal laden en importeren 49 Overzicht 50 Videoformaten en terminologie 51 Voorbereidingen 54 Laden met de Media Browser 55

INHOUD | 3



5

Premiere Pro in vogelvlucht 61 Overzicht 62 Een nieuw project aanmaken 63 Bestanden importeren 65 Een ruwe montage maken 66 Muziek toevoegen 68 Inkorten in de tijdlijn 70 De snelheid van een clip aanpassen 74 Effecten toevoegen 75 Geluidseffecten plaatsen 77 Een vigneteffect plaatsen 80 Een logo plaatsen en animeren 83 Video exporteren 87

6

Moving Storyboard 89 Overzicht 90 Een nieuw project starten 91 Bestanden importeren 93 Een montage maken aan de hand van een storyboard 96 Een inzoom plaatsen op een afbeelding 100 Werken met Photoshop Lagen 102 Zelf Doen Extra: Audiomontage 106

7 Montagetechniek 107 Overzicht 108 Werken met geheugenkaartjes 109 Meerkanaals audio selectief in de tijdlijn plaatsen 111 Een interview inkorten 114 Muziek toevoegen en sporen hernoemen. 119 Vierpuntsmontage en Fit to Fill 127 Ripple, Rolling, Slipping & Sliding 129 Een foto plaatsen 133 Titel maken 135 Een shot stabiliseren 139

8 Geluid 143 Overzicht 144 Volume van het interview nalopen 145 Equalizer en Compressie 148 Mixen 153 Audio repareren 156 4 | premiere pro



9 Kleurcorrectie 159 Waarom kleurcorrectie? 161 Correction of Grading? 164 Videoscopes: meten is weten 166 Kleurcorrectiegereedschappen 171 Vignettering 185

10 Effecten 193 Overzicht 194 Het Effects-paneel 195 Beeldovergangen maken 196 Het Corner Pin-effect 200 Renderen 204 Een beeld plaatsen met Track Matte Key 207

11 Exporteren 213 Overzicht 214 Exporteeropties 215 Exporteren op de hoogste kwaliteit 216 Eén afbeelding exporteren 218 Exporteren in de achtergrond via de Adobe Media Encoder 220 Welk formaat gebruik je voor... 224

12 Archiveren 227 Overzicht 228 Project Manager 229

13 Sneltoetsen 233 Index 235

Download: aanvulling Capture: laden vanaf tape 2 Wat je moet weten over... 8 De pioniers 11 PAL en NTSC 12 Beelden per seconde en tijdcode 13 Interlacing 14 Van analoog naar digitaal 16 Beeldaspectratio en pixelaspectratio 17 INHOUD | 5



Breedbeeld 18 Sneltoetsen 20

6 | premiere pro



Introductie

In december 1991 kwam de eerste versie van Adobe Premiere uit. Dit was een programma voor de Mac waarmee filmpjes van 160 bij 120 pixels groot en 8 bit geluid konden worden gemaakt. De eerste Windows-versie kwam twee jaar later, in 1993. Inmiddels, ruim 23 jaar verder, is Premiere omgedoopt tot Premiere Pro CC en ondersteunt het onder andere 4K, Dolby 5.1, en voor wie dat wil zelfs Stereo 3D.



De kracht van Premiere is altijd de interface geweest. Het ‘drag-and-drop-principe’ maakt het een zeer intuïtief programma, waarin de gebruiker direct kan doen wat hij wil, zonder aan tijdcodes of bestandsnamen te denken. Veel andere programma’s hebben dit later overgenomen. Een andere unieke eigenschap van Premiere was, en is, de samenwerking met andere programma’s. In het verleden werd Premiere wel eens ‘het Zwitserse zakmes voor video’ genoemd. Ter illustratie: in de jaren ’90 werd er op de duurdere montagesystemen vaak ook Premiere geïnstalleerd om exotische videobestanden om te zetten naar een bestandstype dat deze systemen wel konden verwerken. Sinds Premiere Pro CS3 (2007) heeft Adobe deze eigenschap verder versterkt. Je kunt vanuit Premiere Pro bijvoorbeeld met één druk op de knop een Photoshop-document aanmaken, geluidsbestanden kunnen direct vanuit de tijdlijn worden bewerkt in Audition en After Effects kan een tijdlijn uit Premiere importeren met vrijwel alle effectinformatie. Kortom, behalve een fijn videomontageprogramma laat Premiere Pro zich goed integreren met andere applicaties. Laten we eerlijk zijn, dat is voor ons editors wel zo prettig. In dit boek focussen we ons op Premiere Pro CC, maar we houden rekening, via aparte opmerkingen, met gebruikers van Premiere Pro CS6.

Mijn achtergrond In 1995 studeerde ik af met een Masters MA ISCA (Image Synthesis and Computer Animation) aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, faculteit Kunst, Media & Technologie, afdeling Beeld & Media Technologie te Hilversum. Sindsdien mag ik mezelf audiovisueel vormgever noemen. Tijdens mijn eerste baan, in 1995 bij een postproductiebedrijf, was ik als junior editor gestationeerd bij omroep Veronica. In ploegendienst monteerden we alle promo’s 8 | premIere prO



en spotjes voor de onlangs commercieel geworden omroep op een Quantel Editbox. Na twee jaar was ik wel een beetje uitgekeken op het ‘snel en wild’ zijn en vond ik mijn tweede baan bij Packard Bell-NEC. Daar maakten we met vier collega’s cd-rom’s met videotrainingen voor de medewerkers van het bedrijf en projecten voor onder andere de marketingafdeling. Ik kreeg toen, in 1998, een training After Effects 3.1 en Premiere 4.2. In die tijd deed net de DV-camera zijn intrede. De eerste computer waarop ik met Premiere Producties monteerde had een DV-kaart van het merk Fast. Op deze kaart kon de DV-camera worden aangesloten. Wat toen de meeste indruk op mij maakte, was dat ik met een gewone computer met een paar uitbreidingen non-lineair video kon monteren. Dit gaf grote creatieve vrijheid. Tot die tijd had ik alleen op die manier gewerkt op hele dure montagesystemen van Quantel. Een jaar later ben ik mijn eigen bedrijf Animotion.nl begonnen in Hilver sum. Vrijwel op het zelfde moment werd ik gevraagd door mijn After Effects-trainer Ton Frederiks of ik zijn trainingen wilde overnemen. Hij ging namelijk in vaste dienst bij Adobe. Sindsdien geef ik ongeveer twee dagen per week audiovisuele trainingen voor zowel videoprogramma’s van Adobe als van Apple. De rest van de week werk ik aan producties van mijn eigen bedrijf of aan producties van mijn klanten. Daarnaast word ik met enige regelmaat door Adobe uitgenodigd om demo’s te geven op beurzen en bij belangrijke klanten. En als ik niet werk geniet ik van mijn gezin of ben ik aan het catamaranzeilen.

Voor wie is dit boek bedoeld? Dit boek heb ik geschreven voor personen die met Premiere Pro CC werken (of dat willen gaan doen), maar dit programma nog niet goed (genoeg) kennen. Het is zowel bedoeld voor de Avid- of FCP-editors die een vliegende start willen maken op een ander platform, als ook voor hen die nog nooit (zelf) gemonteerd hebben met een computerprogramma. Ook als je al werkt met een eerdere versie van Premiere Pro en nu overstapt naar CC, kan dit boek van pas komen, omdat de belangrijkste nieuwe functies aan bod komen. Mijn lesmethode Het doel van dit boek is de basis van videomontage met Premiere Pro over te brengen, en wel op een prettige en doeltreffende manier. ‘Basis’ wil in dit geval zeggen dat je na het volgen van de oefeningen uit dit boek zelfstandig een montageproject moet kunnen uitvoeren. introduc tie | 9



Dit boek is geen vervanging of vertaling van de handleiding en heeft geen enkele pretentie compleet te zijn. Er zijn uitstekende, vaak Engelstalige, (vervolg)boeken op de markt die dat wel zijn, maar die hebben in het algemeen een functiegerelateerde opbouw. Bijvoorbeeld: ‘deze knop doet dit’. Daarbij wordt doorgaans niet ingegaan op wanneer je die knop zou willen, kunnen of moeten toepassen. In mijn trainingen, en dus ook in dit boek, ga ik uit van voorbeelden uit de praktijk. Hierdoor komen verschillende functies soms tegelijkertijd aan bod, bijvoorbeeld omdat het in de desbetreffende oefening nodig is een shot te spiegelen én te vertragen. Dit kan soms tot wat verwarring leiden, maar mijn ervaring is dat als iemand begrijpt waarom een bepaalde functie nodig is, hij of zij ook prima het gereedschap kan bedienen. Deze aanpak verkies ik in plaats van zonder context een hele reeks tools en effecten op te sommen. Daar hebben we in eerste instantie de Adobe Premiere Pro Help voor. Deze is niet van papier, maar via Help uit het menu kom je terecht op de Engelstalig ondersteuningpagina van Adobe Premiere Pro: http://helpx.adobe.com/ Premiere-pro/topics.html.

10 | premIere prO



== Op http://www.animotion.nl/Premiere tref je een actuele lijst aan van links naar websites en andere referenties.

Wat is videomontage? Gelezen op de deur van een montageset in Hilversum: ‘Montage is de kunst een willekeurige verzameling van onscherpe, slecht belichte en lelijk gekaderde opnamen (met slecht of geen geluid) samen te vatten in een soepel lopend, logisch en visueel aantrekkelijke weergave van het script... waarvoor de regisseur de eer opstrijkt.’ Een van de belangrijkste eigenschappen van montage is dat het een ‘onzichtbare’ kunstvorm is. Dit klinkt misschien vreemd, omdat je zonder montage geen film zou kunnen bekijken, maar montage wordt in het algemeen als ‘goed’ beschouwd als de kijker meegenomen wordt in het verhaal en niet in de gaten heeft dat hij of zij in feite naar een serie losse opnamen zit te kijken, die op verschillende tijden en op verschillende locaties zijn gemaakt. Hoe pak je een montageproject aan met Premiere Pro? Er is geen ‘beste videomontagesoftware’. Premiere Pro hoort, samen met Avid en Final Cut Pro, thuis in de top drie van montageprogramma’s. Welk programma het populairst is, verschilt van land tot land en per bedrijfstak (speelfilm, reclame, televisie, internet). Wel kun je zeggen dat Premiere Pro door de komst van het – in professionele kringen minder succesvolle – Final Cut Pro X, de afgelopen twee jaar flink aan populariteit heeft gewonnen. Toch garandeert dit niet dat je met Premiere Pro een goede editor wordt (of ‘monteur’ zoals in België wordt gezegd). Het programma bevat alle gereedschappen, in de vorm van knoppen, vensters en panelen, om een mooie montage te maken. Maar de basis van een goede film is een goed verhaal. Als het verhaal niet lekker loopt of slecht verteld wordt, kan Premiere Pro daar niets aan veranderen; dat moet de editor zelf doen. Hoe doe je dat? Door te plannen. Een verhaal met een heldere verhaallijn geeft de verteller de mogelijkheid het verhaal uit te bouwen en aan te kleden met extra’s. Montage is dus zowel een creatief als een logistiek vak: heb je al het materiaal goed georganiseerd en kun je de beelden gemakkelijk terugvinden, dan kun je er ook creatief mee gaan monteren. Ben je echter veel tijd kwijt met het introduc tie | 11



vinden van dat ene shot of dat fragment uit dat ene interview, dan blijft er weinig tijd (en energie) over voor creativiteit.

Workflow Het werkschema of de workflow van een typische videomontage is in het algemeen als volgt (we gaan ervan uit dat de opnamen achter de rug zijn en dat je over een script beschikt): Planning Een goede planning zorgt ervoor dat je halverwege het project niet met vervelende verrassingen geconfronteerd wordt. Denk onder meer aan: Met weinig middelen veel maken. © Networks pp Hoeveel materiaal moet er worden geladen en op hoeveel harde schijven? pp Wanneer wordt er wat gemonteerd? pp Wie moeten er aanwezig zijn bij de tussentijdse viewings? pp Zijn er speciale eisen voor apparatuur in verband met effecten? (Denk bijvoorbeeld aan blue of green screen.) pp Wat wordt het eindproduct: een grootbeeld presentatie, webvideo of een video voor gebruik in PowerPoint? Houd nu al rekening met eventuele beperkingen van dit eindproduct, zoals compressie en resolutie. Laden Het begin van elke klus is het laden. Als dit nog van tape gebeurt, dan heet dat ingest of capture. Maar tegenwoordig werken bijna alle camera’s vanaf schijf of geheugenkaart; dan noemt men dit import of transfer. Bij het laden zijn twee zaken van belang: 1 Zijn beeld (belichting) en geluid (niet overstuurd of te zacht) technisch in orde? Hoewel de camera- en/of geluidsman hiervoor verantwoordelijk zijn en jij er niets meer aan kunt veranderen, zie jij bij het laden voor het eerst het materiaal. Maar nog veel belangrijker in dit stadium is het volgende punt. 2 Inventariseren waar wat staat en hoe het gaat heten. Je hebt er niets aan als er straks 24 geheugenkaartjes zijn geladen die allemaal No Name heten 12 | premiere pro



of als je er halverwege de montage achterkomt dat het geluid niet in stereo is opgenomen maar in mono. Ruwe montage In deze stap loop je het gehele script door en maak je een ruwe selectie van de beelden. Het is de eerste keer dat je het materiaal in context ziet. De tijdlijn of tijdlijnen zijn vooral een verzameling beelden in de juiste volgorde. In deze fase kom je er mogelijk ook achter of er materiaal ontbreekt of dat het script op sommige plekken onduidelijk is. Fijn snijden In deze stap loop je de ruwe montage opnieuw door en ga je inkorten. Je probeert bijvoorbeeld scènes van plaats te wisselen of je zoekt alternatieven voor overgangen om de spanning beter op te bouwen of meer tempo te krijgen. Toevoegen van muziek en commentaarstem Als je weet hoe lang scènes zullen duren, kun je nu met muziek en geluid aan de slag. Vaak wordt er in dit stadium bepaald wat de exacte tekst wordt van een eventuele commentaarstem. Kleurcorrectie, effecten, grafische elementen en titels Deze vormen de extra laag over een montage waardoor de beelden een geheel worden. Kleurcorrectie spreekt voor zich, maar een consequent gebruikte strakke naamtitel kan eenheid brengen in een verzameling zeer diverse beelden. Denk maar aan de naamtitels van het Journaal of het RTL Nieuws. De beelden die zij uit het buitenland krijgen zijn gelijk, maar de vormgeving van de titels maakt meteen duidelijk of je naar Nederland 1 of naar RTL4 zit te kijken. Audionabewerking Een goede geluidsmix is voor een film essentieel. Alle scènes moeten met elkaar in balans zijn, zodat de kijker niet naar de volumeknop hoeft te grijpen. Bovendien kan goed geluid (de combinatie van muziek, stemmen, effecten enzovoort) een slecht beeld totaal compenseren. Een goed voorbeeld hiervan was de film The Blair Witch Project. Exporteren In Premiere Pro heb je het materiaal steeds gezien in de resolutie en kwaliteit waarin het werd gefilmd. Maar als het een podcast, YouTube-filmpje of een Windows Media-bestand wordt, zul je nu gaan bepalen wat de beste instellingen zijn voor het exporteren van je project. introduc tie | 13



Archiveren Na het opleveren van een project is het verstandig het project op te schonen en te archiveren. Doe dit nu, want het project zit nog vers in je geheugen. Hierdoor komt er weer ruimte vrij op je montagesysteem, maar kun je ook sneller aan de slag als je het project over een tijdje weer zou willen oppakken. In dit boek houden we in grote lijnen dit werkschema aan, maar er zijn natuurlijk meerdere schema’s te bedenken. Het is dus geen strak protocol.

Bestanden en media bij dit boek

Premiere Pro

Bestanden & media Kijk op de achterzijde en krijg toegang tot extra materiaal!

Achter in dit boek vind je een codekaartje. Op dit kaartje staat een code waarmee je niet alleen de oefenbestanden voor de lessen uit dit boek kunt downloaden, maar je vindt er ook een aantal trialversies van plug-ins voor Premiere Pro. Bovendien bevat de download ruim 60 minuten aan Nederlandstalige videotutorials. Wat zit er in de download? Extra’s Deze map bevat de volgende onderdelen: p Artbeats: Een vijftal HD-stockvideo’s. p Pond5: Een tiental rechtenvrije stockbestanden. p FilmImpact: Demo van deze plug-in met vier gratis en volledig werkende transitie-effecten. p Sneltoetsen: Een pdf-bestand met de sneltoetsen van Premiere Pro om zelf af te drukken. p Extra hoofdstukken: deze extra hoofdstukken wilde ik jullie niet onthouden: – Capture: Laden vanaf tape 14 | premIere prO



– Wat is video eigenlijk? – Wat je moet weten over codecs – Wacom, documentatie om RSI te voorkomen Oefeningen Hierin bevindt zich al het oefenmateriaal, ingedeeld per hoofdstuk. Videotutorials Met bij elkaar ruim 60 minuten zijn deze acht videotutorials een ware aanvulling op het boek. De videotutorials zijn HD-screencasts (1280 × 800) in het H.264-formaat. Deze kun je afspelen in QuickTime. In de submap Videotutorial Bestanden vind je oefenbestanden die in de videotutorials worden gebruikt. Om oefening nummer 8 te kunnen doen heb je ook het bestand TransitionPack1_V2.1.7_Demo.zxp nodig uit de map Extra’s/FilmImpact van de download. Dit zijn de tutorials: 1 Video zwart-wit maken.mp4 Behandelt de effecten Black & White, Luma Curve en Channel Mixer. 2 Foto’s dynamisch maken.mp4 Laat zien hoe je een Pan & Scan uitvoert op een afbeelding. 3 Kleureffecten.mp4 Behandelt de effecten Leave Color, Change Color, Tint en Calculations. 4 Titeleffect met Travel Matte.mp4 Behandelt de effecten Track Matte en Drop Shadow. 5 Titel animatie via Dynamic Link.mp4 Een uitstapje naar Adobe After Effects. 6 Green-Screen-effect.mp4 Behandeld de het effect Ultra Key. 7 Blend Modes.mp4 Behandelt het toepassen van Blend Modes als Add, Substract en Screen. 8 Filmimpact Video Transitions.mp4 Toont installatie en gebruike van de Filmimpact plug-in waarmee je geavanceerde video overgangen kan maken. Veel plezier tijdens het lezen van en het werken met dit boek! Joost van der Hoeven

introduc tie | 15



3 Het werkgebied en de schermindeling

Dit hoofdstuk is essentiële leerstof voor alle niveaus, omdat het over de interface gaat: het werkgebied en de bijbehorende schermindeling. De gebruikersinterface van Premiere Pro bestaat uit diverse panelen. HOOFDSTUK 3 – he t werkgebied en de schermindeling | 37



Overzicht In deze les behandelen we de volgende onderwerpen: p een nieuw project aanmaken p werken met Workspaces p de eigen schermindeling aanpassen en opslaan p het Project-paneel p het Source-paneel en het Program-paneel p de tijdlijn

N x

Deze les duurt ruim een halfuur. Deze les bevat geen bestanden.

De gebruikersinterface van Premiere Pro bestaat uit diverse panelen 38 | premIere prO



Een nieuw project aanmaken Premiere Pro is software waarmee we video bewerken. Zoals we allen weten zijn videobestanden in het algemeen erg groot. 40 minuten DV-materiaal houdt bijvoorbeeld ruim 8,5 GB bezet op een harde schijf. Een Premiere Proproject bevat daarom niet de videobestanden zelf, maar verwijzingen naar deze bestanden. Gelukkig maar, anders zou het projectbestand ook vele gigabytes zijn, en zou je harddisk erg snel vol raken! In de volgende stappen maken we een nieuw project aan in Premiere Pro CC.

CS6

Werk je nog met CS6? Geen probleem: de stappen zijn vergelijkbaar, maar het ziet er net even iets anders uit. 1

Start Premiere Pro op. Afhankelijk van de snelheid van de computer en of het de eerste keer is dat je het programma opstart, kan het even duren voordat het programma het welkomstvenster toont. Dit boek gaat uit van versie 7.0.1. Op pagina 30 kun je lezen hoe je software van Adobe kunt updaten.

2

Premiere Pro CC toont nu het welkomstvenster met onder andere de volgende opties: p Sync Settings to Adobe Creative Cloud maakt het mogelijk je voorkeuren zoals sneltoetsen te synchroniseren met je Creative Cloud-account. HOOFDStUK 3 – He t werKgebIeD eN De ScHermINDelINg | 39



pp Open a Recent Item is een lijst met recente projecten. Deze lijst is leeg als je Premiere voor het eerst opstart. Klik onder Create New op New Project om een nieuw project aan te maken.

3 Premiere Pro toont nu het New Project-venster. Het veld Name: spreekt

voor zich. Als naam voor deze oefening kun je het project 03_schermindeling noemen.

4 Hieronder, in het veld Location: bepaal je de locatie waar het project

zal worden opgeslagen. De standaard locatie is voor een Mac: /Users/[gebruiker]/Documents/Adobe/ 40 | premiere pro



Premiere Pro/7.0/ en voor een pc: C:\Documents and Settings\[gebruiker]\ Mijn documenten\Adobe\Premiere Pro\7.0\. Met de knop Browse... kun je eventueel een andere locatie aangeven, zoals ik gedaan heb (zie afbeelding). 5 De opties in tabjes General en Scratch Disks laten we in deze oefening onge-

moeid. Klik op de knop OK om dit te bevestigen. CS6 6 Werk je met CS6? Dan verschijnt er nu het New Sequence-venster. Klik op

Cancel om het aanmaken van een sequentie over te slaan.

Premiere Pro bouwt nu de standaard schermindeling op:

A

B

E

C D

F

A Source-paneel B Program-paneel: de tijdlijnmonitor C Project-panel D Tools-paneel E Timeline-paneel F Audiometers (NB Deze afbeelding is gemaakt op een Mac met een schermresolutie van 1280 × 800. Bij een andere resolutie zullen de verhoudingen iets afwijken.)

We hebben nu een leeg project aangemaakt. Laten we een aftel-leader aanmaken en die in een tijdlijn plaatsen. In vrijwel alle computerprogramma’s kun je op meerder manieren een functie uitvoeren. Bijvoorbeeld via de menubalk, via een sneltoets of via een knop. HOOFDSTUK 3 – he t werkgebied en de schermindeling | 41



7

Om een aftel-leader aan te maken kun je uit de menubalk File > New > Universal Counting Leader... kiezen. Maar onderin het Projectpaneel zit het New Item-knopje, waarmee je ook een aftel-leader kan aanmaken. Zie afbeelding.

8

Nu moeten we aangeven wat de afmetingen en de beeldfrequentie (Timebase) moeten zijn:

9

Nu krijgen we de mogelijkheid de aftel-leader aan te passen. Ik heb die van mij op deze manier aangepast. Als je Cue Blip at all Second Starts aanvinkt, krijgt elke seconde een piepje.

In het Project-paneel staat nu je Universal Counting Leader. We kunnen nu eenvoudig een nieuwe sequentie (ook wel tijdlijn genoemd) aanmaken op basis van onder andere de afmeting van deze leader. 42 | premIere prO



8 Geluid

Audio wordt wel eens het stiefkind van de videomontage genoemd. Hoewel iedereen een goede geluidsinstallatie in de bioscoop verwacht, wordt het belang van de kwaliteit van de geluidsopname, -montage en -mix vaak onderschat. HOOFDSTUK 8 – geluid | 143



Overzicht Een goede geluidsmix is voor een film essentieel. Alle scènes moeten met elkaar in balans zijn, zodat de kijker niet naar zijn volumeknop hoeft te grijpen. Bovendien kan goed geluid (de combinatie van muziek, stemmen, effecten enzovoort) een slecht beeld heel goed compenseren. Denk onder andere maar aan de film The Blair Witch Project. Dit hoofdstuk bestaat uit de volgende onderdelen: p Audio Gain aanpassen p compressie en Equalizer p mixen p audio repareren

N x

Deze les duurt 45 minuten. Dit hoofdstuk gaat verder met het project uit hoofdstuk 7: een promotiefilmpje van circa veertig seconden voor de website van Vestingvaart.nl. De benodigde bestanden voor dit hoofdstuk vind je in de download, in de map Oefeningen/07_Montagetechniek. (Zie pagina 14 als je de download nog niet hebt opgehaald.)

Blijf Bij de les

De tijd van de stomme film ligt ver achter ons. Geluid is een verrijking van de film gebleken. Premiere Pro is natuurlijk geen volwaardig audioprogramma als Logic, Pro Tools of Audition. Toch bevat het programma zeer uitgebreide mogelijkheden voor de geluidsmontage en -mix. Zeker in vergelijking tot concurrerende programma’s als Avid of Final Cut Pro. In dit hoofdstuk gaan we de audionabewerking doen van de montage van de Vestingvaart uit het vorige hoofdstuk. Om deze oefening goed te kunnen doen moet je de voorgaande oefeningen uit hoofdstuk 7 hebben gedaan. eventueel kun je een tussenversie openen. In dit project kun je uit de bin _Montages, de sequentie 7 Interview audio gain gebruiken.

144 | premIere prO



Volume van het interview nalopen In een vorige oefening hadden we de muziek en het interview globaal op elkaar afgestemd. Hierdoor konden we verder monteren, maar de balans tussen deze twee kunnen we beter aftemmen. In de volgende oefeningen zie je hoe. Audio Gain aanpassen Door de Audio Gain aan te passen kun je het volume per clip nivelleren zodat alle clips even luid klinken. 1

CC Zet het -knopje (Mute) in de kop van het muziekspoor even aan, zodat deze fel groen wordt. Op deze manier kunnen we alleen het interview horen. CS6 Zet het luidsprekertje in de kop van het muziekspoor even uit, zodat we alleen het interview horen.

2

Speel het interview af en let op de audiometers.

Een goed uitgangspunt voor het volume van een interview is dat de meter bij spraak niet verder uitslaat dan –6 dB. Het gedeelte tussen –6 dB en 0 dB is voor uithalen in de muziek.

! professioneel geluid wordt gemeten in decibellen (dB),waarbij 0 db op de meter het hardst is. Alles wat harder is, is overstuurd en dus vervormd.

De meter geeft dat aan met rode waarschuwingslampjes aan de bovenkant.

3

Door met je muis de dunne lijn in het Interviewspoor helemaal omhoog te slepen zetten we het volume van het eerste fragment op +6 dB. Speel het fragment weer af en let op de audiometers.

We moeten concluderen dat het interview wat zacht is opgenomen. Zelfs als je het volume helemaal openzet, dit is maximaal 6 dB erbij, is het nog niet HOOFDStUK 8 – gelUID | 145



optimaal. Premiere Pro heeft voor dit soort gevallen de functie Audio Gain. Met deze voorversterker zet je het niveau van het geluid in de clip harder of zachter. Audio Gain staat los van de volume-instelling in de tijdlijn.

Meten is weten Omdat je zelf het volume van je speakers kunt bepalen met de volumeknop van je versterker of koptelefoon, bepaal je bij de montage hoe hard het geluid moet staan door de audiometer af te lezen. Deze meter geeft het geluidsniveau aan. –6 db is een algemeen uitgangspunt voor video op het internet. Anderen zullen zeggen dat –3 db beter is en bij de omroepen werkt men met –9 of –14 db. Het heeft te maken met de dynamiek van het geluid: wat is het verschil tussen luide gedeelten (explosies bijvoorbeeld) en zachte passages (zoals fluisteren). een Dolby-geluidsinstallatie van een bioscoop kan met gemak een dynamiek van 32 db aan, maar bij kleine luidsprekertjes in een laptop mag je blij zijn als ze een dynamiek van 9 db halen. wat je wil voorkomen is dat de kijker zelf naar de volumeknop grijpt omdat de zachte stukken te zacht zijn of de harde te luid. Het volume (level) van een clip staat gewoonlijk op 0 db. Dit houdt in dat het volume niet harder of zachter is dan het origineel. Op de audiometer zie je tijdens het afspelen hoe luid dat is. Zet je het volume van een clip bijvoorbeeld 6 db harder, dan zal de meter 6 db hoger uitkomen. Dus als een clip met een volume van 0 db uitslaat tot –12 db op de audiometer, dan zal deze met een volume van +6 db uitslaan tot –6 db op de audiometer. Samengevat: de audiometer geeft het werkelijke geluidsniveau aan. De waarde die je instelt voor het volume van een clip verandert het geluidsniveau van de clip met de ingestelde waarde. maar je zal altijd op de meter moeten controleren hoe ‘hard’ dit is.

4

5

Zet het volume van de eerste clip terug op 0 dB via Edit > Undo (sneltoets ⌘Z of Ctrl+Z). Zorg dat de eerste clip is geselecteerd en kies Clip > Audio Options > Audio Gain... (sneltoets G). Helaas heeft Audio Gain geen vaste sneltoets in CS6.

In het Audio Gain-venster kun je de voorversterking van deze clip instellen. Bij Peak Amplitude: staat –9,6 dB. Dit geeft aan dat in de geselecteerde clip de luidste piek op deze waarde is. Met Normalize Max Peak to: kun je aangeven hoe luid je de maximale piek wenst te hebben.

146 | premIere prO



9 Kleurcorrectie

De term kleurcorrectie verwijst naar een heel scala aan technieken en filters die kunnen worden toegepast om een specifiek kleureffect te bereiken. Er zijn verschillende reden om kleurcorrectie toe te passen, bijvoorbeeld om incorrecte belichting te corrigeren, of om verschillende shots gelijk te trekken zodat ze beter bij elkaar passen of om een sfeer neer te zetten. HOOFDSTUK 9 – kleurcorrec tie | 159



Dit hoofdstuk bestaat uit de volgende oefeningen: pp waarom kleurcorrectie? pp correction of Grading? pp videoscopes: meten is weten pp kleurcorrectie gereedschappen pp vignetering pp zelf doen

N Deze les duurt ruim 60 minuten. xxDe benodigde bestanden voor dit hoofdstuk vind je in de download, in de map Oefeningen/09_Kleurcorrectie. (Zie pagina 14 als je de download nog niet hebt opgehaald.) Dit hoofdstuk gebruikt als media een fragment uit een aflevering van Auto visie, gemaakt door Eric van Vuuren van Creativeric. Opnamen: © 2013 Eric van Vuuren/Creativeric Vormgeving © 2013 Jan Nijboer/Animotion. Muziek en effecten: © 2013 Adobe Audition Content

160 | premiere pro



Waarom kleurcorrectie? Kleurcorrectie wordt nog al te vaak onderschat en zelfs ‘vergeten’ bij het budgetteren van een videoproductie. Dit is jammer omdat je met kleurcorrectie een film een eigen sfeer en stijl kan geven. Zeker door de hoge kwaliteit van de digitale camera’s van tegenwoordig. Deze hebben vaak een groot dynamisch bereik en bieden daardoor dus potentieel meer creatieve vrijheid in postproductie. Maar, het moet gezegd, het kost altijd tijd om de juiste sfeer/ look te bepalen. Omdat het tijd kost krijgen sommige films helaas niet de aandacht die ze zouden verdienen bij de afwerking. Producenten zien het belang van kleurcorrectie niet altijd in, of vergeten het gewoon bij het budgetteren van de postproductie. Door kleurcorrectie al te noemen tijdens de voorbereidingen van een film – de zogenaamde pre-productie fase – en de meerwaarde ervan uit te leggen, lukt het vaak om het te budgetteren. Want zeg nu eerlijk, de meeste professionele producties besteden de geluidsnabewerking uit aan een professional; dan moet je ook niet beknibbelen op de beeldnabewerking, oftewel: kleurcorrectie, toch? In deze situaties wordt kleurcorrectie ingezet: Witbalanscorrectie.

Een van de meest voorkomende redenen om kleurcorrectie toe te passen is precies wat de naam zegt: het corrigeren van de belichting van een shot. Meestal komt dat door een foute (of vergeten) witbalans op de camera. Het shot oogt dan vaak te blauw of te oranje.

Links het originele shot, rechts met witbalanscorrectie Flat-profile correctie

De kwaliteit van de hedendaagse camera’s is verbluffend en overtreft zelfs film zeggen sommigen. Sommige van deze camera’s zijn in staat om meer detail te registeren dan een beeldscherm kan weergeven. Vandaar dat professionele cameramensen voor een zogenaamde Flat Profile kiezen bij de opname. De beelden met zo’n plat opnameprofiel lijken in eerste instantie HOOFDStUK 9 – KleUrcOrrec tIe | 161



flets en contrastloos. Een Primary of Technical Grade, corrigeert deze fletse beelden en zorgt ervoor dat alles er normaal uitzet.

Links het originele shot, rechts met ﬂat-profile correctie Shot matching

Een andere belangrijke functie van kleurcorrectie is verschillende shots gelijk te trekken zodat ze beter bij elkaar passen. Films worden zelden chronologisch gefilmd, maar de shots in de montage moeten wel op elkaar aansluiten, ook al werden ze apart opgenomen en zaten er misschien wel diverse dagen of zelfs maanden tussen de opnamen. Dit is vaak het geval bij documentaires. Ook bij het werken met meerdere camera’s is shot matching vaak nodig. Kleurcorrectie zorgt ervoor dat de verzadiging, kleur, helderheid en intensiteit van het licht op de shots met elkaar overeenkomt.

Links master shot, rechtsboven na shot matching, rechtsonder het originele shot. Focus

Ook kunnen we kleurcorrectie toepassen om het aandachtspunt in het beeld te benadrukken. Hierbij worden de randen van het shot donkerder gemaakt, terwijl het onderwerp (persoon of object) lichter wordt. Hierdoor zal de kijker zich automatisch focussen op het lichtere gedeelte van het shot. We noemen dit ook wel het creëren van een vignet. Een vignet kan een specifiek onderdeel in een shot benadrukken en tegelijkertijd saaie gedeeltes camoufleren, zoals een kale wand of veel lucht. 162 | premIere prO



Links het originele shot, rechts met een vignet dat de omgeving donkerder maakt. Effecten

Kleurcorrectie wordt ook gebruikt als men op de set de gewenste belichting niet kon bereiken door gebrek aan tijd of door beperkingen van de mogelijkheden op de set. Denk hierbij aan het dimmen van een teveel aan licht in bepaalde delen van een shot, of juist extra licht of kleuraccenten op ogen of gezichten. Ook biedt kleurcorrectie de mogelijkheid een shot dat overdag werd gedraaid, te laten lijken alsof het een nachtopname is.

Links het originele shot, rechts met een day-for-night effect. Sfeer

Ten slotte kan kleurcorrectie worden toegepast om een sfeer, ook wel Look, neer te zetten. Dit is het duidelijkst uit te leggen met voorbeelden van grotere films. Bijvoorbeeld om een film in een bepaalde tijdsperiode neer te zetten gebruikt met wel de vergeelde (sepia)-look, zoals in O Brother, Where Art Thou? Of de bijna zwart-witte stijl van oorlogsfilms als Saving Private Ryan die de film een bijna documentaire look geeft. En wat te denken van de uitgesproken warme Geel-oranje-rode stijl van Amélie? Maar ook korte films worden mooier en vertellen hun verhaal beter als ze een passende kleursfeer hebben.

HOOFDStUK 9 – KleUrcOrrec tIe | 163


Premiere Pro. Handboek voor effectieve videomontage. joost van der Hoeven. inkijkexemplaar Pearson & Animotion

Recommend Documents