Preek over Matt. 27 : 1- 26 Mensen met bloed aan hun handen Preek over Matt. 27 : 1- 26 Gemeente van Christus,
Deze week was het een belangrijk item in het nieuws: Volkert van der G komt vervroegd vrij Een man die 12 jaar geleden een politieke moord pleegde Een daad de hele samenleving trof En die veel mensen nog steeds zo hoog zit Wilders)
(soort
Dat zij de moordenaar van Fortuyn liefst levenslang vast zien zitten Volkert – een man met bloed aan zijn handen Dat is iets vreselijks natuurlijk: Als je het op je geweten hebt dat je iemand leven hebt genomen En toch, hoe vaak gebeurt het niet in onze wereld Moord, doodslag, verminking, noem maar op Het leven, dat heilig is omdat God het schiep en gaf Is nogal eens vogelvrij, en het wordt afgenomen Uit haat, uit eigenbelang, uit machtswellust
En van de daders van zoiets zeggen we dan: Er kleeft bloed aan zijn handen Trouwens, je hoeft niet zelf iemand te vermoorden Of opdracht te geven tot een moord Ook door in bepaalde situaties niets te doen Kun je verantwoordelijk worden de dood van mensen Dat is waar veel wereldleiders mee te maken hebben In de tekst van het Evangelie vandaag staat twee keer: Onschuldig bloed, aan het begin en aan het eind (vs.4 Judas / vs.24 Pilatus) En verder lezen we over bloedgeld en een bloedakker (vs.6 / 8) En dan die ontzettende woorden van de Joden (vs.25) [Laat] Zijn bloed [maar komen] over ons en over onze kinderen!
Het wordt meer en meer duidelijk dat de Here Jezus gaat sterven Er zijn in ons teksthoofdstuk heel wat mensen aanwezig Die allemaal het hunne bijdragen aan de veroordeling Die straks gaat leiden tot het bloedvergieten, de moord Mensen als de Joodse leiders, Judas, het volk, Pontius Pilatus Zij maken vuile handen, ze bezondigen zich Door deze rechtvaardige Mens te verraden Te beschuldigen te veroordelen en ter dood te brengen
Zij verliezen hun onschuld; straks gaan zij de geschiedenis in als mensen met bloed aan hun handen, moordenaars
We lezen in dit hoofdstuk hoe op de vroege vrijdagmorgen Het ingrijpende besluit wordt genomen door het zgn. Grote Sanhedrin dat bestond uit de Hogepriester, drieëntwintig priesters, hetzelfde aantal Schriftgeleerden en evenveel oudsten Ze beslissen dat Jezus ter dood moet worden gebracht Het is een showproces geweest want het doel stond van te voren vast
Daarbij werd het normatieve Joodse recht geschonden. Tenzij iemand op heterdaad werd betrapt was het namelijk arresteren.
onwettig
om
hem
na
zonsondergang
te
De misdadiger was veilig tot de volgende dag. En zelfs dán mocht hij slechts door getuigen gevangen worden genomen. Daarbij komt dat Jezus feitelijk werd gearresteerd op Judas’ aanwijzing, en ook dat was onwettig zoals we kunnen lezen in Leviticus 19:16: “Gij zult niet wandelen als een achterklapper onder uw volken;
gij zult niet staan tegen het bloed van uw naaste; Ik ben de HEERE!” Verder mocht een godslasteraar pas ter dood veroordeeld worden als aan bepaalde voorwaarden voldaan was, bijvoorbeeld wat we lezen in het Misjna traktaat Sanhedrin (7,5): ‘De godslasteraar is niet schuldig, tenzij hij de Naam zelf uitspreekt.’ Verder staat er in de Misjna (Sanhedrin 4,1): ‘… in geval van grote misdrijven wordt de rechtszitting overdag gehouden en het vonnis moet ook overdag geveld worden in geval van grote misdrijven kan een vonnis van vrijspraak dezelfde dag geveld worden, maar een vonnis van veroordeling pas de volgende dag.’ (Misschien dat de Joodse raad vanwege dat laatste die morgen pas beslist) Wat zijn de Joden onwettig bezig Wat kan een vooroordeel of een stuk haat in je hart Je alle gevoel voor regels en recht laten vergeten En ervoor zorgen dat je als met oogkleppen op op je doel afgaat Zoals de Joden hier: Jezus moest uit de weg geruimd! Nu was de beslissing van de Joodse Raad genomen. Maar Israël was in die tijd een deel van het Romeinse Rijk
En daar konden alleen de Romeinen een doodstrafstraf uitvoeren Dat is de reden waarom Jezus in de boeien werd geslagen En naar de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus werd gebracht
Maar voordat we horen hoe het bij Pilatus gaat met Jezus Laat Matt ons eerst nog Judas zien Judas, de verrader, hij krijgt berouw, toen hij zag dat Jezus veroordeeld was. Als je het leest denk je: Had hij dan iets anders verwacht? Misschien wel. Dacht hij misschien dat Jezus Toch Zijn macht zou tonen op het allerlaatste moment? Of drong nu pas goed tot hem door hoe verantwoordelijk hij was? Judas krijgt berouw, hij wil van het geld – het bloedgeld – af “Ik heb gezondigd”, horen we hem zeggen “Hij was onschuldig”, horen we hem belijden Hij gooit het geld de tempel in en in zijn wanhoop vlucht hij weg En berooft zich van het leven. Wat een einde. Een man met bloed aan zijn handen Een mens met ondragelijk berouw Ga als u berouw hebt nooit de weg van Judas (nl: van Jezus weg) Maar ga, als je berouw hebt, zonder uitstel naar Jezus toe!
Jezus komt oog in oog te staan met Pontius Pilatus De Romein die door de keizer aangesteld was om Judea te besturen Pontius Pilatus is vaak afgeschilderd als een man Die er alles voor over had om zijn eigen positie veilig te stellen [Wie meer over deze man wil weten kan bij mij een levensbeschrijving in romanvorm lenen] De Here Jezus krijgt een vraag die je kon verwachten: Bent U de Koning van de Joden? Hij is benieuwd of Jezus een bedreiging vormt voor de Romeinse macht Hij merkt al snel dat Jezus geen bedreiging is, geen schuld heeft zelfs Maar ja, nu zoveel Joden volhouden dat Hij schuldig is Joden, die Pilatus graag te vriend wil houden Nu moet hij er iets mee, nu kan Hij Jezus niet zomaar loslaten Hij bedenkt een list: Hij zal die misdadiger Barabbas Tegenover Jezus zetten en het volk dan laten kiezen Als het er helemaal op aan komt, dan zal Jezus het voordeel van de twijfel krijgen En zal Hij straks toch nog vrijgelaten worden … hoopt Pilatus. Maar nee …
De haat zit te diep, de afkeer is te sterk Laat Barabbas los roepen zij De menigte eist dat de misdadiger wordt losgelaten en de Onschuldige wordt overgegeven aan de kruisdood Dan kan Pilatus er niet meer tegenop Hij geeft het op, maar het blijft bonken in zijn hoofd: Onschuldig, onschuldig… En dan wast hij voor ieders oog zijn handen met water En hij verklaart: Ik ben onschuldig aan het bloed van deze Rechtvaardige. U moet maar zien En dan, ontzettend, onthutsend: Laat Zijn bloed maar komen over ons en onze kinderen Wij nemen alle verantwoordelijkheid op ons! U hoeft zich er niet schuldig om te weten! (natuurlijk moest hij dat wel, want zoals ik zei Je kunt ook bloed aan je handen krijgen door niets te doen)
Gemeente, zo trekken ze allemaal aan ons oog voorbij: è De overpriesters en oudsten in de Joodse Raad è Judas de verrader è De stadhouder Pontius Pilatus è De volksmenigte met alles wat zij roepen
Mensen met bloed aan hun handen Wat is uw mening over deze mensen? Er is over deze mensen heel wat beweerd en geoordeeld De Joodse Raad en het Joodse volk Die zouden alle rampen in de geschiedenis over zichzelf hebben afgeroepen Het zou hun eigen verdiende loon zijn Een gevolg van het overleveren en doden van de Zoon van God Daarom zouden zij verstrooid zijn over de wereld Daarom zouden miljoenen van hen zijn omgekomen in de vreselijke vernietiging van de Holocaust En dan Judas de verrader Hij is het afschrikwekkend voorbeeld geworden van zelfdoding Wat is er veel geoordeeld over hem Over Pontius Pilatus doen trouwens verhalen de ronde Dat ook hij zich van het leven zou hebben beroofd Nadat hij van zijn belangrijke post was weggestuurd En een veel minder belangrijke taak in het Romeinse Rijk had gekregen
Mensen met bloed aan hun handen Mensen die zich bezondigd hebben aan de dood van Jezus Mensen die de Rechtvaardige onrechtvaardig behandeld hebben
Joden en Romeinen = heidenen Het lijkt erop dat Mattheüs laat zien: Iedereen keert zich tegen Jezus De een na de ander maakt zich schuldig Schrijft hij dat zodat wij die mensen kunnen veroordelen? Nee! Hij schrijft dat om ons te vragen: En waar staat u/jij? Want als iedereen Jezus zich tegen Jezus keert Als zovelen schuldig staan aan zijn dood Wie zijn wij dan om te zeggen: Ik niet!? Sterker nog: Als het waar is – en het is waar – dat Jezus stierf voor de zonde der wereld dan is niemand onschuldig aan deze dood Dan geldt voor een ieder, wie hij ook is: Schuldig! Zoals iemand (D.A. Hagner) schreef: Het is de zonde, de universele kwaal van alle mensen, die Jezus aan het kruis brengt. De kruisiging is in die zin een deel van de autobiografie van iedere man en vrouw die ooit deze aarde bewoonde. Mijn eigen ‘ik’ is het, dat schuldig staat aan het kruisigen van Jezus. Ja, deze wereld, goddeloos en godsdienstig, heeft de Here gekruisigd Als Hij nu zou leven, zou de wereld, de Kerk, het Jodendom Hem kruisigen Of verraden, of Hem in de steek laten, of Hem links laten
liggen Want de woorden die Hij spreekt ontmaskeren mij als zondaar En het leven dat Hij leidt is als een spiegel die mij laat zien Wat een gebrekkige boel, wat een vervallen bestaan het bij mij is Dingen waar de wereld haar vertrouwen op stelt, veroordeelt Hij Heilige huisjes van de Kerk en de godsdienst haalt Hij omver Hij zet God in het middelpunt van alles Hij vraagt mij dat ik dat ook doe Dat ik Hem gelijk ben, in liefde tot God, in dienst van mijn naaste
Al die dingen haat mijn natuurlijke, oude bestaan Het vlees onderwerpt zich aan de Wet van God niet, schrijft Paulus Volgens het bijbels getuigenis ontmoet God in de mens Een schepsel dat tegelijk een vijand is geworden Die haar, die ongehoorzaamheid, die vijandschap Dát is de zonde van de wereld En die zonde, die heeft Hem het kruis opgelegd U hebt dat gedaan Jij hebt dat gedaan
Ik heb dat gedaan …………….. De angst slaat je om het hart als je erover nadenkt Ja, ik kost Hem die slagen, die smarten en die hoon; ik doe dat kleed Hem dragen, dat riet, die doornenkroon; ik sloeg Hem al die wonden, voor mij moet Hij daar staan; ik deed door mijne zonden, Hem al die jamm’ren aan. Ik!? Ja, ik. Een mens met bloed aan zijn handen
Gemeente, reageer hier niet op zoals Kaïn Toen God hem rekenschap vroeg over de dood van zijn broer Hij zei: Ben ik de hoeder van mijn broer? Met andere woorden: Wat heb ik ermee te maken? Boeiuh zouden ze tegenwoordig zeggen Laat dat niet onze reactie zijn wanneer God ons schuldig stelt Dat we toch naar die Joden, naar Judas en Pilatus blijven wijzen En zelf onveranderd onze weg vervolgen
Reageer er ook niet op zoals de hogepriester in Hand.5
Ja, weer de hogepriester. In Hand. 5 staan de apostelen voor hem En Hij zegt: Spreek niet meer in de naam van Jezus Want u wilt het bloed van deze Mens over ons brengen Zo kun je dus ook reageren: Je legt de stem van God het zwijgen op Je wilt het niet meer horen, omdat het veel te hard op je overkomt
Hoe dan te reageren? Gemeente, jongen, meisje, broeder, zuster Verklaar Jezus rechtvaardig en onschuldig Zeg: Here, U was rechtvaardig en heilig Nog niet een boze blik was U waard… Maar ik was niet rechtvaardig en heilig Duizendmaal heb ik me van U afgekeerd Daarom had ik de straf verdiend, de dood, de angst der hel Verklaar jezelf schuldig en Hem onschuldig En zie dan hoe die Onschuldige toch alles heeft geleden Dan zal Zijn bloed = de gave van Zijn leven je niet aanklagen, maar vrijspreken Dan zal het bloed van je handen worden gewassen En je zult rein van handen zijn, en zuiver van hart
Zoals dat voor ons geldt, geldt het ook voor Israël Als Israël berouw krijgt, Hem rechtvaardig spreekt en zichzelf veroordeelt Zal er hoop zijn voor Israël, zoals het staat geschreven in Zach. 12 Maar over het huis van David en over de inwoners van Jeruzalem zal Ik de Geest van de genade en van de gebeden uitstorten. Zij zullen Mij aanschouwen, Die zij doorstoken hebben. Zij zullen over Hem rouw bedrijven, als met de rouwklacht over een enig kind; en zij zullen over Hem bitter klagen, zoals men bitter klaagt over een eerstgeborene. de Messiasbelijdende Jood Isaäc da Costa zegt zo treffend: “Het gruwelijk gebed dat zij gebeden hebben: zijn bloed kome over ons en over onze kinderen en het daar tegenovergestelde Goddelijke gebed: Vader vergeef het hun want zij wij weten niet wat zij doen, moet nog vereffend worden. Hun vloek zal door God in een zegen veranderd worden, en hetzelfde bloed waarmede zij zich bevlekt hebben, zal hen reinigen… Daarom zal datzelfde bloed dat zij tot een oordeel over zichzelf hebben ingeroepen, ten laatste uit onuitsprekelijke Goddelijke genade en liefde over hen komen tot vergeving. Alsdan zullen zij in de diepste ootmoed en boetvaardigheid der ziel hun schuld bewenen en hun Schulduitdelger aanbidden!” Ja, voor Israël is dit mogelijk, en daarvoor bidden wij ook Maar voor onszelf is het niet minder nodig, dat wij zeggen: Jezus, wat U gebeurde had niet U, maar ík verdiend! Maar U bent er niet voor weggevlucht Uit liefde tot het verlorene hebt U Uw leven gegeven En daarom veroordeel ik mezelf met al mijn zonden
En bid ik mee, met de 17e predikant-dichter Jacobus Revius:
Het geen uw vijant riep tot zijn verderf en schade Dat roep ick tot u oock, ô heylant vol genade, Maer tot mijn salicheyt, in vurige aendacht; U bloet zy over my en over mijn geslacht. U bloet sy over my, mijn sonden te versmoren, En op mijn kinderen, om t’quaet hun aengeboren Te wasschen, en hun siel te redden van de pijn. Soo sal der Joden vloeck voor ons een segen zijn.
Amen
