Preek 3 januari 2016 doop David Noordermeer
Lieve doopouders, grootouders, familie en vrienden, gemeente, Het Bijbelgedeelte dat we vanmorgen gelezen hebben uit de brief van Paulus aan de Korintiërs, loopt als een rode draad door jullie leven. Bij jullie huwelijk hebben jullie dit als trouwtekst meegekregen. En daarna, toen er tegenslag kwam en het leven er opeens heel anders uit ging zien dan jullie je het hadden voorgesteld, toen was het dit verhaal over de liefde dat jullie overeind hield en erdoor sleepte. Twee jaar geleden, toen jij belijdenis deed, Anouk, en Noah en jij gedoopt werden, hebben we het ook al gelezen met elkaar. En nu jullie hier met jullie 3e kindje David zijn gekomen, om hem te laten dopen, nu hebben we het natuurlijk weer gelezen omdat het bij jullie hoort. Dat mooie gedicht van Paulus over de liefde. Paulus stelt hier in wezen de vraag hoe je leven wilt en hoe je de dingen wilt doen die je doet. Waar laat je je door leiden? Door plichtsbesef, omdat het nu eenmaal niet anders kan, of omdat het nu eenmaal zo hoort. Uit eigenbelang of tegenover gesteld: uit jezelf wegcijferen. Of heb je nog meer redenen om te doen wat je doet. Wat is jouw leidraad hoe je de dingen doet. Paulus zegt: zonder liefde is het niks wat je doet.
1
Preek 3 januari 2016 doop David Noordermeer
Het heeft geen body, het lijkt heel wat, maar eigenlijk stelt het niks voor, als er geen liefde bij komt kijken. Je functioneert dan maar half. Dat is nogal wat dat Paulus hier beweert. Waar het hem in wezen om gaat is dat de liefde de bodem is onder ons leven. De grond waarop wij staan. Liefde als de grond onder ons bestaan en onder onze voeten. De adem waarop wij leven. Je zou ook kunnen zeggen: het geheim achter ons leven en achter onze hele wereld. Een geheim dat we ook wel God noemen. God die liefde is. Vanwege dat geheim en die liefde die jullie ervaren hebben in je leven, zijn jullie vandaag met David hier gekomen. Omdat jullie dankbaar zijn dat hij is geboren in jullie gezin. Jullie hebben hem als een geschenk ontvangen en willen hem ook laten delen in dat geheim van liefde die we God noemen. In de Bijbel, in het Nieuwe Testament wordt ook nog op een andere plek nl. in de 1e brief van Johannes, gesproken over God, het geheim in en achter ons leven, als liefde. In zijn brief zegt Johannes: “God is liefde”. En dan is die liefde niet één van de eigenschappen die God heeft, naast bijvoorbeeld gerechtigheid, waarachtigheid of barmhartigheid. 2
Preek 3 januari 2016 doop David Noordermeer
Bij Johannes is liefde Gods natuur, zijn wezen. God heeft niet alleen lief, maar hij is wezenlijk liefde. Bron van liefde, zeggen we hier ook wel vaak tegen elkaar. En deze liefde is belichaamd in de mens Jezus. Door Jezus weten wij wie en hoe God is. Wie hem ziet, ziet God. Ze zijn niet één en dezelfde, maar Jezus is het spiegelbeeld van God. Beeld en gelijkenis. Daarom weten we ook dat de uitspraak ‘God is liefde’ niet een vrijblijvende geloofsbelijdenis is, die ingelijst aan de muur gehangen kan worden, maar dat het een oproep is en een programma. Het moet tot uitvoering worden gebracht en verwerkelijkt worden, zoals ook Jezus die liefde van God in zijn leven werkelijkheid heeft laten worden. En God kan alleen maar liefde zijn, als mensen onderling die liefde doen. Praten over liefde, mediteren erover, het kan allemaal, maar als het niet gedaan wordt is het niets waard. Johannes is hier bijzonder fel over: het klopt niet als je zegt God te kennen, maar je hebt niet lief. Dat bestaat niet. De onderlinge liefde is niet alleen het antwoord op Gods liefde, het is ook de verwerkelijking ervan.
3
Preek 3 januari 2016 doop David Noordermeer
In de daden van de mensen kan en moet Gods liefde werkelijkheid worden. Dat is de brandstof voor een betere wereld. Woensdag is het 6 januari, Driekoningen en daarom hebben we ook het verhaal gelezen over de wijzen uit het Oosten, die op zoek gingen naar de nieuw geboren koning. Wij noemen hen wijzen uit het Oosten en anderen noemen hen drie koningen, die zelfs een naam hebben, maar eigenlijk waren het gewoon magiërs, sterrenwichelaars. “Vreemde heren met geschenken” noemt Huub Oosterhuis hen in een lied. En zij waren op zoek naar een nieuw geboren koning. Mattheus stelt in dit verhaal aan het begin van zijn evangelie gelijk het thema aan de orde: wat voor koning wil je zijn? Het gaat bij hem over 2 soorten koningschap: dat van Jezus en dat van Herodes. Dat van Herodes is het gewone soort: macht hebben en houden tot elke prijs. Eelt op je ellebogen en op je ziel kweken. Over lijken gaan om zelf stand te houden. Ik zal mezelf handhaven. Dat soort koningschap is ook al het hele Oude Testament door onderwerp van discussie geweest. Het woord koning zelf is eigenlijk vanaf het begin af aan besmet. 4
Preek 3 januari 2016 doop David Noordermeer
De eerste keer dat er koningen voorbij komen, dat is in Genesis in de tijd van Abraham, is het meteen oorlog. En het Hebreeuwse woord voor koning is melech. Dit woord is verwant aan het woord voor oorlog èn het is bijna hetzelfde woord als Moloch, de naam van de afgod die kinderoffers eiste. Daarom had het volk Israël eerst geen koning. De vólkeren die hadden koningen. In Israël was God de koning. En als dat verandert wordt het meteen en bijna permanent problematisch. Voorbeelden daarvan kun je genoeg vinden in de Bijbelverhalen in het Oude Testament, zelfs in de verhalen van koning David die toch bij uitstek een vredevorst wil zijn. Als er iemand is die voldoet aan de kwaliteiten die een koning volgens de normen van de Bijbel moet hebben dan is dat David wel, maar ook bij hem blijft het problematisch. Hoe een dergelijke koning volgens de normen van de Bijbel eruit ziet, dat kun je lezen in Psalm 72: Hij zal het volk rechtvaardig besturen, recht doen aan de zwakken en redding bieden aan de armen, hij ontfermt zich over weerlozen en armen. Zo doet een goede koning, een koning naar Gods hart. Ook koning David wordt meegesleurd in oorlogen die hij eigenlijk niet wil. 5
Preek 3 januari 2016 doop David Noordermeer
Het zijn verhalen van wantrouwen en haat, die uitlopen op oorlog en geweld. Verhalen met een grote werkelijkheidszin en nog steeds actueel. Want zo lopen die dingen nu eenmaal. Voor je het weet zit je in een negatieve spiraal van boosheid en wantrouwen, waar geen goedgunstigheid meer tegenop kan. En die andere koning, dat koningschap dat van Gods kant komt, d.w.z. de manier waarop wij elkaar hier op aarde behoren te leiden, vóór te gaan, dat heeft geduld en goedertierenheid in zich, dat laat het ver komen als de ander te ver is gegaan. Dat laat zich leiden door die liefde waar Paulus het over heeft, waarbij het gaat over verdragen, hopen en volharden. Naar zo’n koning waren de wijzen op zoek en die vonden ze in het kind Jezus. Hij heeft mensen weer de weg gewezen naar God die liefde is. En naar een andere manier van leven. Een leven dat staat op een grond van liefde. En dan komen er dingen in beeld als goedheid, geduld, geen afgunst, vergeving en verzoening en ga zo maar door. Laten we gedragen door die grond van liefde dit nieuwe jaar 2016 gaan beginnen. Liefde die we vandaag ook aan jullie David Simon willen meegeven. amen 6