PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013 Marc Dillen Directeur‐Generaal Vlaamse Confederatie Bouw
Definitie van PPS Projecten die door publiek- en privaatrechtelijke partijen, gezamenlijk en in een samenwerkingsverband, worden gerealiseerd om een meerwaarde voor de partijen tot stand te brengen. Bestaat intussen meer dan 10 jaar met projecten op federaal, Vlaams en lokaal niveau
ESR-neutraal investeren Projecten die de schuldpositie niet bezwaren Enkel mogelijk indien volgende risico’s bij de private partner liggen: • Bouwrisico • Vraagrisico (variabele vraag, vb. tol) OF
• Beschikbaarheidsrisico (beschikbaarheid gedurende een lange periode)
Voordelen van PPS Versnelde uitvoering projecten Minder overschrijding geraamde kostprijs Minder overschrijding geraamde uitvoeringstermijnen Meerwaarde op projecten, vooral bij stedenbouw 4
Soorten PPS Gebiedsontwikkeling: • Afnamerisico
DBFM‐projecten • terbeschikkingsstellingrisico
Gebiedsontwikkeling/stadsvernieuwing Vaak binnenstedelijk (stadskankers, onderbenutte gronden) Initiatief van lokale overheid Selectie private partner via mededinging behalve indien private partner reeds eigenaar Naast wonen ook vaak retail,parkeren,… Een voorafgaande publiek-publieke samenwerking is een must! →
Verkoop grond over te onderhandelen voorwaarden 6
DBFM en varianten Integratie tussen Design (D), Build(B), Finance(F) en Maintain (M) Variaties mogelijk over ontwerpvrijheid, graad van financiering en onderhoud Naast onderhoud kan ook Operate (O) deel van opdracht uitmaken Totaal andere benadering: overheid neemt dienst/beschikbaarheid af in plaats van een gebouw
Historisch belangrijke rol voor gemeenten in PPS
8
Historisch belangrijke rol voor gemeenten in PPS Aantal aanbestedingen waarvan een gemeente/stad de opdrachtgever is (per provincie) 250 januari‐mei 2012 januari‐mei 2013 200
150
100
50
9
0 Provincie Antwerpen
Provincie Limburg
Provincie Oost‐Vlaanderen
Provincie Vlaams‐Brabant
Provincie West‐Vlaanderen
Noodzaak aan alternatieve financiering 60% van overheidsinvesteringen gebeuren door de gemeenten MAAR: Pensioenlasten Liberalisering energiemarkt Dexia … Gemeenten hebben het moeilijker!
10
PPS met Meerwaarde: De 10 Geboden Bron: eigen berekeningen gebaseerd op cijfers Nationale Bank van België
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
1. Kiezen voor PPS of andere formule?
-
Is er voldoende maatschappelijk draagvlak voor een PPS project? Op voorhand goed de risico’s en kosten voor partijen inschatten Financierings- en aannemerscapaciteit nagaan Overheid dient steeds alternatieven tegen elkaar op te wegen
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
2. Schaalkeuze
-
PPS-project dient voldoende groot te zijn - Te grote PPS-projecten vb Scholen van morgen - Te kleine PPS-projecten kosten wegen niet op tegen de inkomsten
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
3. Gelijke verdeling risico’s
-
De verschillende risico’s van een PPS project dienen evenredig en gelijk verdeeld te worden tussen de verschillende partijen
-
Risico’s worden verdeeld naargelang de expertise en takenpakket van partije in PPS-constructie
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
4. Geen te strenge selectiecriteria
-
Niet selecteren op onnodig strenge referentie-eisen Voor de meeste opdrachten zijn geen dermate gespecialiseerde technieken vereist Onnodig strenge eisen beperken het aantal kandidaten!
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
5. Geen te hoog oplopende studiekosten
-
PPS betekent hogere studiekosten dan bij traditionele aanbesteding Vaak is een PPS een eenmalige unieke opdracht Vergoeding studiekosten moet adequaat gebeuren Eveneens vergoeding bij stopzetting project
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
6. Flexibiliteit financiering
-
Gewijzigde situatie financiële markten! Herfinanciering moet mogelijk zijn van bij aanvang van PPS-project Nieuwe financiële producten op lange termijn (beleggingsfonds, verzekeringsmaatschappij,…)
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
7. Geen opeenstapeling van garanties
-
Onnodige opeenstapeling van garanties vermijden Kosten voor partijen lopen onnodig op door verplichting van allerlei garanties Veel garanties streven hetzelfde na
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
8. Maintenance: boetes, afhoudingen,… -
Van bij aanvang duidelijkheid over eindcondities inzake onderhoud Boetes dienen in verhouding te zijn Realistische benadering van onderhoudskosten Van bij aanvang PPS-project moet duidelijkheid bestaan rond uitstapmogelijkheden, ook inzake onderhoud
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
9. geen M zonder D -
Creativiteit van aannemers optimaal benutten! PPS niet beperken tot architecturale creativiteit Wijze van gunnen: - In de praktijk: vaak enkel de laagste prijs als gunningscriterium - Ook rekening houden met lifecycle cost!!
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
10. Standardisatie PPS
-
Standaardbestek PPS voor de gemeenten Opgemaakt voor kleine projecten Ism Vlaams Kenniscentrum PPS
PPS met meerwaarde – DE 10 GEBODEN
PPS is een leerproces!!
-
Groei in bestaande know-how ten allen tijde mogelijk maken
-
Al doende leert men
Immoterrae NV • IMMOTERRAE werd in 2011 opgericht door de Confederatie Bouw • Bestaat uit een multidisciplinair team van interne en externe experten Advies over bodemrisico’s bij bouwprojecten: kosten‐ + risicoreductie ‐ doel: de kosten en de milieutechnische, juridische en financiële risico’s van bouwproject optimaal te beheersen ‐ evaluatie en interpretatie van de bestaande gegevens in functie van het bouwproject ‐ Inschatting milieutechnische, juridische en financiële gevolgen ‐ concrete voorstellen voor optimalisatie bouwproject
23
Immoterrae NV Advies over de milieurisico's en de milieukosten zodat de rendabiliteit en de haalbaarheid van het project beter kan worden ingeschat Begeleiding bij de onderhandeling voor de aankoop van een (potentieel) verontreinigd terrein Toegang tot instrumenten om milieurisico's te beheersen, zoals een verzekering voor ongekende verontreiniging Toegaan tot borgstellingen (in het kader van financiële zekerheden voor saneringen)
24
Immoterrae NV IMMOTERRAE kan ingeschakeld worden in elke projectfase • Vóór de aankoop van een terrein (rapport bodemrisico’s, inschatting kosten, verkoopsovereenkomst, …)
• Bij de projectvoorbereiding (afstemmen onderzoeken op ontwikkeling, bestek, aanpak, …)
• Tijdens het bouwproces (aanpak, opvolging, onvoorziene omstandigheden,…) • Bij de doorverkoop
25
Bedankt voor uw aandacht!