Position Paper Lobby Cultuurbeleid N o o r d e l i j k Landsdeel: provincies Groningen, Fryslan en Drenthe; g e m e e n t e n Groningen en Leeuwarden.
Uitgangspunt • De n o o r d e l i j k e o v e r h e d e n hebben in de afgelopen j a r e n s t e r k geïnvesteerd in c u l t u u r , z o w e l in i n f r a s t r u c t u u r als in gezelschappen. Dat heeft geleid t o t een bloeiend c u l t u r e e l l e v e n , m e t een b i j z o n d e r en hoogwaardig aanbod. • Alle regio's in het land m o e t e n beschikken over k w a l i t a t i e f goede c u l t u r e l e v o o r z i e n i n g e n ( r i j k s s t a n d p u n t ) . Dus o o k Noord Nederland • Het Rijk is m o m e n t e e l v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r de c u l t u r e l e i n f r a s t r u c t u u r v a n ( i n t e r ) n a t i o n a l e b e t e k e n i s in Noord N e d e r l a n d . • Landsdeel Noord beschikt nu over een k w a l i t a t i e f goede c u l t u r e l e i n f r a s t r u c t u u r . Deze is e c h t e r nog niet c o m p l e e t en is i j l . • Landsdeel N o o r d beschikt o v e r een ijle e c o n o m i s c h e i n f r a s t r u c t u u r . Daarom z i j n de m o g e l i j k h e d e n v o o r a l t e r n a t i e v e f i n a n c i e r i n g s b r o n n e n beperkt. • De Friese Cultuur en i d e n t i t e i t kent op de deelgebieden Taal en K u n s t & C u l t u u r een speciale r i j k s g e f o r m u l e e r d e opgaaf. Het is de t w e e d e r i j k s t a a l en het Rijk heeft zich g e c o m m i t t e e r d o m het Fries ais t w e e d e officiële t a a l in Nederland t e b e s c h e r m e n en t e b e v o r d e r e n .
Statement •
Het r i j k m o e t v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d b l i j v e n n e m e n v o o r een c u l t u r e l e i n f r a s t r u c t u u r v a n ( i n t e r ) n a t i o n a l e b e t e k e n i s in N o o r d N e d e r l a n d , zoals nu het geval is. Die is t o t bloei g e k o m e n na j a r e n v a n hard w e r k e n en i n v e s t e r e n , m e t lef en b e v l o g e n p r o f e s s i o n a l i t e i t , o n d a n k s de ijle i n f r a s t r u c t u u r die het N o o r d e n eigen is. De n o o r d e l i j k e sector heeft een e i g e n , o n v e r v a n g b a r e s i g n a t u u r , o o g s t i n t e r n a t i o n a l e w a a r d e r i n g , is in de regio g e w o r t e l d en w o r d t d o o r het p u b l i e k o m a r m d . Houd m i n i m a a l deze c u l t u r e l e i n f r a s t r u c t u u r v a n h o o g niveau in h e t N o o r d e n o v e r e i n d .
Als d i t n i e t g e b e u r t , dan • •
• •
• •
Vallen er g a t e n in onze c u l t u r e l e i n f r a s t r u c t u u r , die w e l i s w a a r k w a l i t a t i e f u i t s t e k e n d is, maar niet c o m p l e e t , ijl en dus k w e t s b a a r . Kan Landsdeel Noord de r i j k s v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d n i e t o v e r n e m e n . Dit g a a t t e n koste v a n de p r o v i n c i a l e en g e m e e n t e l i j k e inzet op andere o n d e r d e l e n v a n kunst en c u l t u u r en laat g a t e n v a l l e n op a n d e r e e s s e n t i ë l e schakels in de keten v a n v o o r z i e n i n g e n . Gaat d a t t e n koste v a n de s a m e n w e r k i n g , u i t w i s s e l i n g en cross-overs t u s s e n i n s t e l l i n g e n , zaken w a a r i n het n o o r d e n nu s t e r k is. W o r d t de afstand t u s s e n i n s t e l l i n g e n en p u b l i e k v e r g r o o t , o m d a t m e t m i n d e r financiële m i d d e l e n s p r e i d i n g v a n a c t i v i t e i t e n en p u b l i e k s b e r e i k w o r d t b e p e r k t . Het gevolg is m i n d e r b i n d i n g m e t de regio en dus m i n d e r publieksopbouw. Zijn andere i n k o m s t e n b r o n n e n ( b v . b e d r i j f s l e v e n ) m i n d e r v o o r h a n d e n dan in andere delen v a n het l a n d , d o o r de i j l e r e economische infrastructuur. K o m t het Rijk de eigen en d o o r Europa g e s t e l d e o p g a v e n en v e r p l i c h t i n g e n niet na t e n aanzien v a n de b i j z o n d e r e positie v a n h e t Fries.
Toelichting Dit pleidooi b o r d u u r t v o o r t op de a r g u m e n t e n die in de o n d e r h a n d e l i n g e n v o o r de h u i d i g e periode z i j n i n g e b r a c h t . De u i t k o m s t d a a r v a n w a s een hogere r i j k s b i j d r a g e voor de BIS en Fondsgesubsidieerde instellingen in de p e r i o d e 2 0 0 9 - 2 0 1 2 . Daarmee is een eerste stap gezet naar een g r o t e r e r i j k s v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d v o o r het N o o r d e n . Dit b e t e k e n t concreet dat nu 3 , 2 6 % v a n de r i j k s m i d d e l e n v o o r c u l t u u r beschikbaar is v o o r 1 0 % v a n de bevolking. I n het N o o r d e n zijn alle disciplines in e n k e l v o u d a a n w e z i g en is er v r i j w e l geen d u b b e l i n g in f u n c t i e s . De i n f r a s t r u c t u u r is niet c o m p l e e t . Zo missen w i j een Productiehuis v o o r Popcultuur. We z i j n ons b e w u s t van de noodzaak v a n aanpassingen in het stelsel, maar v r a g e n het Noorden h i e r b i j t e o n t z i e n . Het Noorden is een k r i m p r e g i o maar heeft v i t a l e g r o e i k e r n e n : G r o n i n g e n , A s s e n , L e e u w a r d e n . I n d i e n de bezuinigingen in deze m a t e w o r d e n d o o r g e z e t kan één k e r n p u n t niet het gehele Noorden b e d i e n e n . I n v e s t e r e n in k u n s t en c u i t u u r v a n nationaal niveau in het Noorden is en b l i j f t k a n s r i j k , en h o u d t het gebied a a n t r e k k e l i j k v o o r i n v e s t e r i n g e n in h o o g w a a r d i g e kennis, t a l e n t o n t w i k k e l i n g en e c o n o m i e , én v o o r ( n i e u w e ) b e w o n e r s . Het gebied b l i j f t zo een a a n t r e k k e l i j k a l t e r n a t i e f ; niet investeren leidt t o t desinvesteren. Het Noorden investeert zelf per o v e r h e i d g e m i d d e l d 3 , 7 % v a n de t o t a l e b e g r o t i n g in kunst en c u l t u u r . Het r i j k investeert 0 , 6 % . De a f s t a n d t u s s e n publiek en N o o r d e l i j k e BISgezelschappen loopt in het N o o r d e n op t o t meer dan een uur reizen per a u t o . N o o r d e l i j k e BISgezelschappen reizen relatief veel o m het r e g i o p u b l i e k t e b e d i e n e n , w a a r a n d e r e BIS gezelschappen niet k o m e n . 9 9 % v a n de h o o f d v e s t i g i n g e n v a n b e d r i j v e n in Noord Nederland bestaat uit het MKB. De Randstad beschikt over 5x meer h o o f d v e s t i g i n g e n dan landsdeel N o o r d .
In dit gedicht is geen woord teveel Neem je er iets af dan is het niet meer heel
(K. Schippers)
Het Vitale Noorden Zal er na 2012 nog een Oerol zijn, een PeerGroup of een Theater Citadel? De voorgenomen bezuinigingen op culturele instellingen- waaronder het uitkleden van de Basisinfrastructuur (BIS), dat ook het Fonds Podiumkunsten en het Fonds Cultuurparticipatie omvat - bedreigen vele smaak- en spraakmakende organisaties in hun voortbestaan. Zeker in het landsdeel Noord, waar de culturele sector uiterst kwetsbaar is. Van oudsher zijn de provincies Groningen, Friesland en Drenthe onderbedeeld waar het gaat om cultuurgelden en cultuuraanbod. Het geografisch omvangrijke gebied tussen Vlieland en Emmen herbergt ruim tien procent van de Nederlandse bevolking. Daar steekt een rijksbijdrage van 17 miljoen euro, slechts 3 procent van het landelijk cultuurgeld, schraal bij af. Omdat een vitale bedrijfscultuur ontbreekt, is het bovendien relatief moeilijk via sponsoring in extra inkomsten te voorzien. Gezien die achtergestelde positie hebben Noordelijke culturele instellingen een zware verantwoordelijkheid. Zij moeten met maximale efficiency een hoogwaardige basis leggen, die het culturele klimaat kan dragen: breed georiënteerd, met aandacht voor zoveel mogelijk belangrijke kunstzinnige disciplines. Daarin is de afgelopen jaren veel werk verzet Op het resultaat mag het Noorden, én Nederland, trots zijn: gezelschappen, presentatiepodia en festivals van [inter-jnationale allure. Denk aan EuroSonic Noorderslag, dat elk jaar veel aandacht genereert in binnen- en buitenland, aan een festival als Noorderzon, dat 135.000 bezoekers op de been brengt, of aan Noorderlicht, dat wordt aangemerkt als één van de belangrijkste fotomanifestaties ter wereld. Denk ook aan de eigenzinnige, veelvuldig reizende theaterproducties van het Noord Nederlands Toneel en het Grand Theatre of de spraakmakende projecten van het Noord Nederlands Orkest In het Noorden zijn zeker niet alle disciplines vertegenwoordigd. En ja, de disciplines die er zijn hebben weinig vlees op de botten. Maar met minimale middelen wordt verrassend veel bereikt Inhoudelijk en qua publiek. Tegelijk is het een ijle structuur- die basis is vrijwel alles water is. In tegenstelling tot de Randstad ontbreekt het het Noorden aan een vitaal en hoogwaardig secundair circuit Dat maakt de culturele sector in landsdeel Noord veel kwetsbaarder dan die van de Randstad. Veel disciplines zijn slechts terug te vinden bij één, hooguit twee instellingen. Verdwijnt een instelling, dan verdwijnt direct die discipline- hetgeen niet kan worden opgevangen vanuit andere landsdelen. Dat is iets anders dan snoeien in het culturele landschap, want snoeien doe je om gezonder te maken. Hoe cru het woord ook moge klinken, amputatie is de enige juiste omschrijving.
Is dat erg? Wij menen van wel. Een culturele instelling staat niet op zich - ze functioneert binnen een contexteen klimaat De analogie van de biodiversiteit is wat dat betreft inzichtelijk. Wanneer er te veel soorten wegvallen uit een ecologisch systeem, is het gehele systeem ten dode opgeschreven. Er ontstaan cascade-effecten. Binnen een verschraalde 'culturele biosfeer' zal bijvoorbeeld ook de stenen infrastructuur van gebouwen in gevaar komen. Dat is de situatie die in het Noorden dreigt Een somber vooruitzicht óók voor instellingen die de bezuinigingsoperatie overleven. Kaalslag kan nooit de bedoeling zijn van cultuurbeleid. Het is moeilijk iets wat verloren gaat later weer op te bouwen. Véél moeilijker dan behouden en koesteren wat van waarde is. Het brede, diverse en grote publiek dat de Noordelijke instellingen hebben opgebouwd, getuigt niet alleen van de kwaliteit van het product Het getuigt, misschien nog wel belangrijker, van het belang van de regio en de nut en noodzaak van een gespreide culturele infrastructuur.
Vandaar dat we bij deze een gezamenlijke oproep doen aan het Rijk om zich sterk te maken voor een onmisbare, hoogwaardige maar kwetsbare sector. Minimaal zou er gestreefd moeten worden naar handhaving van het - zeer bescheiden - bedrag wat nu van rijkswege naar het Noorden vloeit Dat moet haalbaar zijn, want hoewel er tijdens het bezuinigingsdebat graag wordt gedaan alsof korten onvermijdelijk is, is het geld er wel degelijk. De werkelijke vraag is: hoe staat het met de wil?
Feiten & Cijfers Deze 17 instellingen trokken in 2010 gezamenlijk 595.894 betalende bezoekers Deze 17 instellingen genereerden in 2010 naast structurele overheidssubsidies 13 miljoen euro overige inkomsten De Gemeente Groningen neemt met zijn culturele aanbod de 3'' plaats van de 50 grootste Nederlandse Gemeentes in Deze instellingen krijgen gezamenlijk 3,26% van het landelijke cultuurbudget Met het landelijk cultuurbudget worden 312 instellingen (205 in de BIS, 116 door FPKj structureel ondersteund; 5,3% daarvan is in landsdeel Noord gevestigd. In landsdeel Noord is 10,4% van de Nederlandse bevolking gevestigd. Door de uitgestrektheid van het voorzieningengebied, hebben de noordelijke instellingen een grote verantwoordelijkheid en de langste reistijd
■
Namens Noordelijk L andsdeel: Bestuurders van Provincies Groningen, Fryslan en Drenthe, Gemeenten Groningen en L eeuwarden
■
Fotomanifestatie Noorderlicht (BIS) Namens Bestuur & Directie: Ton Broekhuis & Wim Melis
■
Theater Citadel (BIS) Namens Bestuur & Directie: Maaike van den Hoek & Rob Bakker
■
Eurosonic Noorderslag (BIS) Namens Bestuur & Directie: Peter Sikkema, Dago Houben en Peter Smidt
■
Noord Nederlandse Dans (BIS) Namens Bestuur & Directie: Directie: Brigitte de Goeij & Stephen Shropshire
Grand Theatre (BIS) Namens Bestuur & Directie: Jan Stelma & Vincent Groen Noord Nederlands Toneel (BIS) Namens Bestuur & Directie; Arie Wink & Ola Mafalaani Poëziepaleis (BIS) Namens Bestuur & Directie: Inge Kappert&Albertiene Hadders De Noorderlingen (FCP) Namens Bestuur & Directie: Koen jantzen & Nicolette Klein Bleumink Noord Nederlands Orkest (BIS) Namens Bestuur & Directie: Marcel Mandos & Maurits Haenen Tryater (BIS) Namens Bestuur & Directie: Siart Smit & Ira judkovskaja Keramiekmuseum De Prinsessehof (BIS) Namens Bestuur & Directie; Saskia Bak & Roel Woering PeerGroup (FPK) Namens Bestuur & Directie: Sjoerd Wagenaar & Valentijn Fit Oerol Festival (BIS) Namens Bestuur & Directie: Joop Mulder & Marelie van Rongen & Kees Lesuis Noorderzon Performing Arts Festival Groningen (FPK) Namens Bestuur & Directie Femke Herland & Mark Yeoman. Club Guy & Roni (FPK) Namens Bestuur & Directie Frits Selie, Guy Weizman & Roni Haver Jonge Harten Festival (FPK) Namens Bestuur & Directie Marijke van der Woude Opera Spanga (FPK) Namens Bestuur & Directie Greetje Sluijs
FPK = Fonds Podiumkunsten, BIS = Basis Infrastructuur, FCP = Fonds Cultuurparticipatie, Structurele subsidie = minimaal 4 jaar. Bestuurlijk Landsdeel Noord = Provincies Groningen, Fryslan en Drenthe, Gemeenten Groningen en Leeuwarden
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap t.a.v. drs. H. Zijlstra, Staatssecretaris Postbus 16375 2500 BJ Den Haag
betreft: oproep tot instandhouding culturele infrastructuur in Noord-Nederland
Geachte heer Z i j l s t r a , VNO-NCW Noord d r i n g t er op aan dat de c u l t u r e l e h o o f d i n f r a s t r u c t u u r in N o o r d Nederland kan b l i j v e n v o o r t b e s t a a n . V e r d e r e u i t d u n n i n g v a n de c u l t u r e l e sector in N o o r d - N e d e r l a n d is o n a a n v a a r d b a a r en slecht v o o r het v e s t i g i n g s k l i m a a t . Keuzes In het verleden hebben ertoe geleld dat bovengenniddeld veel culturele instellingen in de Randstad actief zijn. Hierdoor Is de culturele Infrastructuur in de regio extra ijl. Als de voorgenomen bezuinigingen daar nog eens overheen komen, wordt het Noorden onevenredig hard getroffen. VNO-NCW Noord wil u wijzen op het cruciale belang van goede culturele voorzieningen. Cultuur Is een smeermiddel voor de economie en heeft een veel grotere betekenis voor de concurrentiepositie van een regio dan uit eerste waarneming blijkt. Een sterke culturele infrastructuur is bepalend voor de aantrekkelijkheid en wervingskracht van Noord-Nederland. Een bepaalde kritische massa aan voorzieningen is dan ook onontbeeHijk. Op dit moment balanceert Noord-Nederland al op de ondergrens van de kritische massa. Noorden w e d e r o m op a c h t e r s t a n d De huidige kabinetsvoornemens zullen leiden tot een dermate verschraling dat NoordNederland als gevolg van het verslechterde vestigingsklimaat wederom op achterstand wordt gezet. En dat terwijl in de afgelopen jaren met succes de achterstand op de rest van Nederland werd ingelopen. Bovengemiddeld veel van de cultuurgelden slaan momenteel neer In Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Dit komt omdat nagenoeg alle landelijke instellingen In deze regio zijn gevestigd en daarnaast een belangrijk deel van de regionale Instellingen. De noordelijke provincies moeten het verhoudingsgewijs doen met schamele percentages: slechts 3% van de subsidies, terwijl in Noord-Nederland 10% van de bevolking woont. VNO-NCW Noord onderkent dat culturele Instellingen ook andere bronnen kunnen aanboren om hun bestaansrecht te bevestigen. Maar in een economisch ijle regio als Noord-Nederland is het extra moeilijk om aanvullende financiering te vinden bij private bronnen. Dit komt door het sterke MKB karakter van de regio, daar waar doorgaans de grote bedrijven tot cultuursponsoring overgaan.
I n f r a s t r u c t u u r in s t a n d houden VNO-NCW Noord roept u op om bij de bezuinigingen de overbedeelde regio's meer dan gemiddeld aan te spreken op hun bezuinigingsdoelstellingen. De culturele infrastructuur in het Noorden is op dit moment al dermate kwetsbaar dat aanzienlijk snijden in de noordelijke culturele sector onmiddellijk zal leiden tot het voorgoed verdwijnen van bepaalde Instituten. Dit betekent een onaanvaardbare verschraling van het aanbod in het Noorden en daarmee een onaanvaardbare aantasting van het vestigingsklimaat. De Raad van Cultuur bevestigt deze vrees in hun onlangs uitgebrachte advies: "het culturele leven wordt schraler, de toegangsdrempel hoger en er ontstaat onmiskenbaar schade". Hoewel VNONCW Noord een betere regionale verankering van de landelijke instellingen toejuicht, zal dit weinig bijdragen aan het vestigingsklimaat in het Noorden. Wij doen daarom een dringend beroep op u om bij uw overwegingen rekening te houden met bovengenoemde zaken. Hoogachtend,
Bert van der Haar, voorzitter VNO-NCW Noord
c^ GRONINGEN SEAPORTS
Ons kenmerk:
HDP/TZ
Onderwerp: Steunbetuiging
Delfzijl, 5 mei 2011
Groningen Seaports bestaat om op verantwoorde en duurzame wijze de economische activiteiten - en dus werkgelegenheid - in de direct onder haar beheer dan wel regie vallende havens, bedrijventerreinen en andere logistieke knooppunten te stimuleren. Hierin vindt Groningen Seaports ook cultuur een belangrijk ondenwerp. Voor ontwikkeling van de havens is het belangrijk om van deze regio een interessant gebied te maken (en te houden). Het moet voor bedrijven en mensen aantrekkelijk zijn zich hier te vestigen. Bij deze aantrekkelijkheid hoort ook cultuur. Onder cultuur valt mijns inziens kunst, museum bezoek, dans, film, lekker eten, sporten en nog veel meer. Wanneer op culturele voorzieningen te veel wordt bezuinigd, zullen de wensen en behoeften van de bewoners in onze regio minder vervuld kunnen worden en verschraalt dus het vestigingsklimaat. Voor creatieve medewerkers is een inspirerende omgeving nodig. Bedacht moet daarbij worden dat er dor de demografische ontwikkeling, een groot tekort aan technisch personeel aan komt. En er dus een slag om schaars talent gaat plaatsvinden. Kunst en cultuur zijn dan vestigingsplaatsfactoren van groot belang. Met vriendelijke groet, GRONINGEN SEAPORTS
Harm D. Post Directeur
Port Authority Delfeijl/Eemshaven Handelskade Oost i • P.O. Box 20004 • 993° ''^ Delfzijl ■ The NetherLwds Portnurriber: u j o ! phonc 451 (0)596 64 04 00 • fax +31 (0)596 63 04 64 • infoi)gionmgen ■seaports-com • ww'.'.'.grc,niriger,.seaports.com ABN-AMRO Bank $7.16.20,604 . IBAN: NL 10 ABNA 0571.6206.04 • BIC; ABNANt zA Rabobank 30.63.73.025 • IBAN: NL 85 RABO 0306,3730.25 ■ BIC: RABONL2U • V.A.T. nr. NL ori 12 20 500 8 01 Groningen Seaporti is fcoports geceriificeerd ^ ^
De Hanzehogeschool Groningen heeft in de kunstensector van oudsher een sterke binding met de regio. Door samenwerking met centra voor de kunsten, muziekscholen, podia, orkesten, musea en festivals hebben de kunstopleidingen een sterke positie in de noordelijke infrastructuur. De relatieve toegankelijkheid van die infrastructuur is een voordeel voor studenten en docenten. Bovendien zijn de kansen voor de bijna 1700 kunstvakstudenten om zich te onderscheiden groter dan bijvoorbeeld in het westen. In Groningen ontstaat nieuwe werkgelegenheid in de creatieve industrie, studenten van onze kunstvakopleidingen spelen daar in toenemende mate een rol in. Met de aanwezigheid van zoveel producenten van podiumkunsten en veel bedrijvigheid in de creatieve industrie leidt dat tot wederzijdse versterking en samenwerking. Bijvoorbeeld als het gaat om raakvlakken tussen kunst en cultuur en andere thema's. Denk bijvoorbeeld aan creatieve toepassingen van [sensor]technologie, maar ook aan healthy ageing: hoe kan kunst bijdragen aan het welbevinden van de ouder wordende mens. De relatie van de kunstenaar met de samenleving verandert in de context van het bereiken van nieuw publiek. Daarbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld dementerenden in verpleeghuizen, jeugdige delinquenten of bedrijven. Jaarlijkse overzichten geven aan dat de stad Groningen direct na de vier grote steden het grootste aanbod en het grootste publieksbereik in de podiumkunsten kent. Noordelijke festivals zoals Oerol, Noorderslag/Eurosonic en Noorderzon zijn tot ver buiten de landsgrenzen bekend. Groningen kent een levendig popklimaat en is er grote belangstelling voor de concerten. De Atlas voor gemeenten uit 2007 zet Groningen in de ranglijst van het aanbod van podiumkunsten per 1000 inwoners na Amsterdam en Utrecht op de derde plaats. In de afgelopen twintig jaar is er veel geïnvesteerd in kunst en cultuur in het Noorden. Nieuwe gebouwen ontstonden, niet zelden met een bijzondere architectuur. In zijn onderzoek De aantrekkelijke stad concludeert Gerard Marlet dat steden met veel woonattracties - zoals cultureel aanbod - een creatieve en hoogopgeleide bevolking aantrekt. Daarmee neemt de voorraad menselijk kapitaal toe, als gevolg waarvan de werkgelegenheid er harder groeit, waardoor die steden weer meer werk bieden aan hun potentiële inwoners, en daarmee hun aantrekkingskracht verder vergroten. De stevige concentratie van cultuurproductie in de stad Groningen, de historie, de horeca en andere voorzieningen zoals recreatiemogelijkheden, scholen en kinderopvang maken Groningen tot een aantrekkelijke woonomgeving voor professionals en voor studenten. Met name de podiumkunsten spelen daarbij een belangrijke rol. Marlet toont aan dat aantrekkelijke steden het economisch gezien beter doen. Bedrijven komen daar op af omdat ze er productievere medewerkers vinden. Ook besteden die hoopopgeleide creatieve mensen meer geld in de lokale economie, en starten ze eerder een eigen bedrijf. Allemaal redenen waarom in aantrekkelijke woonsteden niet alleen de bevolkingssamenstelling verandert, maar ook de werkgelegenheid groeit. De blijvende aanwezigheid van een sterke en brede culturele sector is essentieel voor de toekomstvan Noord-Nederland. De aantrekkelijkheid van de stad Groningen en de uitstraling daarvan op het hele Noorden is sterk gekoppeld aan de productie van kunst en cultuur. Dat levert meerwaarde in economische zin. Maar bovenal levert het meerwaarde omdat kunst en cultuur onze levens verrijkt door diepgang en schoonheid te bieden boven het alledaagse. Henk Pijlman, Voorzitter College van Bestuur Hanzehogeschool Groningen.
Het Universitair Medisch Centrum Groningen is breed vertakt in een regio met een rijke cultuurhistorie en maakt onderdeel uit van een bruisende stad. Kaalslag in de culturele sector heeft een onmiskenbare weerslag op het UMCG. Cultuur is enerzijds vervlochten met de identiteit van de vele noorderlingen die dagelijks het UMCG bezoeken. Tegelijkertijd stelt het mensen in de gelegenheid een andere wereld in te stappen. Zoals het voor patiënten belangrijk is om uit de patiëntenrol te kunnen stappen, zo is het voor iedereen van belang om soms even afstand te nemen van de dagelijkse routines. Met het schrappen van culturele voorzieningen komt een deel van ons collectieve geheugen in gevaar en wordt de mentale mobiliteit beperkt. Om de concunentieslag om internationaal toptalent aan te kunnen, is naast wetenschappelijke excellentie, een veelzijdige en aantrekkelijke woon- en leefomgeving essentieel. Een compleet en uitdagend cultureel aanbod hoort daar absoluut bij. Om talent aan je te binden, moetje ze boeien. Als grootste werkgever van Noord-Nederland is het van groot belang om opkomende en gevestigde talenten een inspirerende omgeving te kunnen bieden. De belangrijkste innovaties vinden plaats daar waar domeinen elkaar overlappen, met een mix van kennis, creativiteit en ondernemerschap. Het zijn die drie stromingen die elkaar in NoordNederland steeds beter weten te vinden. Dit leidt tot nieuwe vondsten, producten en diensten. Niet voor niets is de creatieve industrie aangewezen als een van de topsectoren van het nieuwe nationale economische beleid. Randvoorwaarde om deze ingezette lijn tot een succes te maken, is de blijvende aanwezigheid van een brede culturele sector. F.R.C.A. Jaspers lid Raad van Bestuur UMCG 11 april 2011
STICHTING NOORDELIJKE O CHOUWBURG U l R E C T I E S
Secretariaat:
Theater De Molenberg Molenberg 11 9934 CG DELFZIJL tel: 0596 61 4Ü 00 fax: 0596 61 49 20 e-mail:
[email protected]
Bankrelatie:
ABN-AMRO Steenwijk Nr.: 54.28.91.697 tnv.: St. NSD
ASSEN De Nieuwe Kolk DELFZIJL De Molenberg DRACHTEN De Lawei EMMEN De Muzeval FRANEKER De Koornbeurs GRONINGEN Stadsschouwburg/ De Oosterpoort
HEERENVEEN Posthuis Theater HOOGEVEEN De Tamboer HOOGEZAND het Kielzog LEEUWARDEN Stadsschouwburg De Harmonie MEPPEL Ogterop SNEEK Theater Sneek STADSKANAAL Theater Geert Teis STEENWIJK De Meenthe VEENDAM vanBeresleyn WINSCHOTEN Tramwerkplaats
Datum: donderdag 5 mei 2011 Betreft: steunbetuiging De stichting Noordelijke Schouwburg Directies (NSD) is een organisatie waarin de directies van zestien theaters en schouwburgen in Noord-Nederland zich verenigd hebben. De NSD maakt onderdeel uit van de Vereniging van Schouwburgen en Concertgebouwdirecties (VSCD). Op de podia van de NSD is een divers aanbod van podiumkunsten te zien. Naast het aanbod van vrije producenten is op onze podia ook een groot aantal voorstellingen te zien uit het Rijksgefinancierde aanbod. Dit aanbod is uniek en belangrijk omdat het kunstvormen en theaterdisciplines betreffen die niet of nauwelijks worden aangeboden door de vrije producenten. Door de cumulatie van gemeentelijke bezuinigingen, Btw-verhoging, afschaffing Cultuurkaart, provinciale bezuinigingen en bezuinigingen op het Rijksgefinancierde aanbod zullen de consequenties voor de podiumkunsten in onze regio groot zijn. De culturele infrastructuur in het Noorden is al bijzonder smal en kwetsbaar. Veel disciplines (modeme dans, repertoiretoneel, symfonische muziek, educatieve jeugd en jongerenprogrammering ) zijn slechts temg te vinden bij één, hooguit twee instellingen. Verdwijnt een instelling dan verdwijnt ook de discipline. Dit is niet op te vangen door instellingen uit andere landsdelen. Consequentie is dat veel publiek in de regio Noord-Nederland niet meer in aanraking komt met deze theatervormen. Er is geen enkele inhoudelijke reden te bedenken waarom iemand die woont in de Randstad wel door het Rijk gefinancierd aanbod in zijn of haar theater kan zien en iemand die woont in Franeker, Delfzijl of Stadskanaal niet. De instellingen en festivals in het Noorden produceren met minimale middelen (slechts 3% van het landelijk cultuurgeld gaat naar het Noorden) kwalitadef hoogwaardige, vernieuwende en gevarieerde producties. Veel instellingen hebben al jarenlang een band met veel theaters en schouwburgen in het Noorden. Er is publiek opgebouwd en er wordt door de instellingen, samen met de theaters, hard gewerkt om nog meer publiek te genereren. De onacceptabel grote bezuinigingen zullen leiden tot kapitaalvemiedging, verlies van kennis en expertise, verlies van opgebouwd publiek en leegstaande accommodaties in het Noorden. De gezamenlijke schouwburgen en theaters in het Noorden doen dan ook een oproep aan het Rijk om de huidige financiering van de culturele instellingen en festivals minimaal op het huidige niveau te handhaven. Namens de sdchting Noordelijke Schouwburg Directies Daniël Wever Theater de Molenberg Delfzijl
GasTerra De Noorderlingen Vooropleiding Theater
GasTerra B.V.
T.a.v. Nicolette Klein Bleumink
Postij us 477
Moesstraat 7
9700 AL Groningen
9 7 1 7 JT GRONINGEN
Rozenburglaan 11
T 050 354 86 48 F 050 364 86 00 E
[email protected] BTW NL814409325B01 Datum
Doorkiesnummer
Handelsregister Groningen
9 mei 2011
050-3648 8810
02089290
Ons kenmerk
Uw kenmerk
www.gasterra.nl
C 11.0004 Onderwerp
Beste Nicolette, Excuses voor de late reactie. Ik ben nog niet zo lang terug van vakantie en er lag zoals gebruikelijk een forse stapel virtueel papier op mij te wachten. Dat GasTerra de cultuur een warm h^rt^toedraagt^bHjkt ujt ons sponsoringbeleid. Culturele projecten en organisaties nemen daarin een belangrijke plaats In. Denk aan onze steun voor het Groninger Museum, het Prins Claus Conservatorium, het Peter de Grote Festival en, dit jaar voor het eerst, Swingin' Groningen. Maar wat de particuliere sector doet is per definitie niet toerreikend. Naast het publiek moet, zo menen wij, ook de overheid een rol spelen In het culturele leven. Hoewel een onderneming als GasTerra geen specifiek oordeel geeft over concrete politieke maatregelen op dit gebied (culturele activiteiten zijn immers geen kernactiviteit voor ons, maar een middel om invulling te geven aan onze maatschappelijke verantwoordelijkheid), zouden we de staatssecretaris wel mee willen geven dat de overheid hier een onmisbare, faciliterende functie heeft. Zeker in het noorden van ons land, waar het (deels) wegvallen van overheidssteun al snel zou betekenen dat veelbelovende en hoogwaardige culturele activiteiten verdwijnen. Dat is niet goed voor de leefbaarheid in dit gebied en maakt het er voor bedrijven ook niet aantrekkelijker op zich hier te vestigen. Iets wat wij als Gronings bedrijf zouden betreuren. Het gaat er al met al om voldoende kritische massa over te houden. Dat, vinden wij, is een kerntaak voor de overheid en die moet zij dus niet verwaarlozen. Ik hoop dat deze reactie aan je verwachtingen voldoet. Met vriendéfijke groet.
Afifon Buijs Manager Communicatie en Public Affairs
Blad 1 van 1
