WIJ GEVEN
DUOTICKETS WEG.
POLSSLAG JA ARGANG 3 | NR 1 JANUARI 2014
DEINZE
DE PINTE
CULTUUR- EN CULTUREEL ERFGOEDMAGAZINE VOOR DE LEIE- EN SCHELDESTREEK
GAVERE
NA ZARETH
SINT-MARTENS-LATEM
ZULTE
INHOUD
POLSSLAG
ZULTE
3
Heemkundige kring Zulte pakt uit met jaarboek over WO I
4-5 6-7 8
Deinse Theatergroep Vooruit
Gavere: origineel postkaartenproject over de oorlog Nazareth: muziekfestival met allure bestaat 10 jaar Heemkring Scheldeveld presenteerde 42ste jaarboek Landboek van Zulte in boekvorm
9-12 13 14-17 18-19
Polsslagkalender
20
De sfinx van de Belgische schilderkunst
FOTO’S IN STATIONSGANG TONEN VERWOESTING IN DEINS STATIONSKWARTIER AAN HET EIND VAN WO I
Erfgoedbank Leie Schelde floreert maar wil nog groeien Op zoek naar sporen van oude industrieën tussen Leie en Schelde Cultureel erfgoedcel steunt opnieuw projecten in de Leie- en Scheldestreek
PAG 3
HEEMKUNDIGE KRING ZULTE PAKT UIT MET JAARBOEK OVER WO I
N
nog tot 19 januari in Deins museum
u de herdenking 100 jaar Eerste Wereldoorlog eraan komt, deden heel wat heemkundige kringen onderzoek over die periode. Over ieder dorp of stad valt er wel iets te vertellen en dat geldt zeker voor de drie deelgemeenten van Zulte, die in oktober 1918 werden getroffen door een laatste, grote en verwoestende veldslag aan de Leie.
De Eerste Wereldoorlog is niet geëindigd in de loopgraven van de Westhoek. In de tweede helft van oktober 1918 bereikte het front de Leiestreek. Het terugtrekkende Duitse Vierde leger was nog niet helemaal verslagen. Deinze en Petegem, met zijn strategische station, kwamen onder het artillerievuur te liggen van de oprukkende geallieerden, in dit geval Franse troepen. Na de terugtrekking naar de Scheldevallei nam het Duitse leger de zone zelf onder vuur.
Onder de titel “Zulte bezet in 14-18’ is het 24ste jaarboek van de
De burgers zaten in de knel. In totaal kwamen in Deinze
heemkundige Kring Zulte een themanummer geworden over de ‘Groote Oorlog’.
en vooral in de omgeving van het station tijdens die helse dagen 132 mensen om, onder wie heel wat kinderen, de
EEN GREEP UIT DE ARTIKELS
jongste onder hen was amper drie jaar. De twee oudste slachtoffers waren 83 jaar oud. In de kleine Volderstraat
• Machelen in ‘14-‘18 (dagboek van pastoor Achiel De Meester).
alleen al, met zijn kinderrijke arbeidersgezinnen, verloren
• Het oorlogswedervaren van sergeant Hector De Cooman uit Zulte.
zestien mensen het leven. Tientallen buurtbewoners en
• Briefwisseling tussen krijgsgevangenen en hun familie.
vluchtelingen hadden in de kelders van notaris Dufaux
• De vrijlatingsperikelen van Gentiel De Cuyper en
in de Kortrijkstraat 21 een veilig onderkomen gevonden,
René De Boever uit Olsene.
dachten ze. Eén voltreffer resulteerde in 21 doden.
• Verwoestingen in Machelen, Olsene en Zulte in beeld gebracht.
In de stationsgang van Deinze zijn op initiatief van de Erfgoedcel Leie Schelde in december jl. ruim twintig
Het jaarboek, dat 300 bladzijden omvat en prachtig is geïllustreerd, kost 30 euro, te storten op de rekening van de Heemkundige Kring (BE 60 0680 8411 3070) met vermelding “24ste jaarboek”.
foto’s opgehangen die een blijvende evocatie geven van het ontstaan van het station en de stationswijk. Het gaat bijna uitsluitend om foto’s uit de collectie van Denis Pieters. Er is hierbij in het bijzonder aandacht geschonken aan bovengenoemde oorlogsgebeurtenissen. Stadsdichter Martin Carrette schreef er een gedicht over. Het project werd gerealiseerd met de steun van het stadsbestuur van Deinze, Toerisme Vlaanderen en Infrabel.
COLOFON
WIJ GEVEN
POLSSLAG IS EEN UITGAVE VAN
DUOTICKETS
DE RAAD VAN BESTUUR VAN DE INTERGEMEENTELIJKE VERENIGING PLATFORM OMGEVING LEIE SCHELDE (POLS) EN WORDT
WEG.
GRATIS AANGEBODEN AAN DE INWONERS VAN DEINZE, DE PINTE, GAVERE, NAZARETH, SINT-MARTENS-LATEM EN ZULTE
TEAM ERFGOEDCEL
EINDREDACTIE GUY VANDEPUTTE
VORMGEVING COMMUNICATIEBUREAU APROPOS WWW.APROPOS.BE
INFO
weg. Er is wel een kleine voorwaarde. U dient een keuze te maken uit een activiteit in een andere gemeente dan uw eigen woonplaats. U vindt in de kalender van dit magazine info over de optredens.
Deinze
De winnaars worden zo snel mogelijk verwittigd. U kan ons ook
‘Voor een kus’ naar de Brielpoort. Afspraak
Die kaart zal vervolgens, samen met de andere verzamelde
Nazareth
De Pinte
Met de ‘Midwinter Tales’ van Laïs zullen in de
tentoonstelling, en tenslotte centraal staan op de afsluitende activiteit
O-L-V Geboortekerk Nazareth op 16 februari engelachtige
op 11 november 2018 (100 jaar na het einde van Wereldoorlog I
stemmen weerklinken.
in o.m. België en Frankrijk).
Drie lezingen over Brussel door Brusselse Vlamingen, georganiseerd door het
Sint-Martens-Latem
drie lezingen samen.
Het boek ‘Sint-Martens-Latem als kunst weer thuiskomt’
VERANTWOORDELIJK UITGEVER
Gavere
van Piet Boyens uit 2009.
DANNY CLAEYS, VOORZITTER POLS, DORP 1, 9810 NAZARETH © foto cover: Juri Planckaert
postkaarten, worden gecatalogeerd.
op 15 februari om 20.30 uur
Davidsfonds. Duoticket geldt voor de
MARKT 21 - 9800 DEINZE
K
unstig Gavere lanceert dit jaar het project ‘WarPostArt’. Men roept kunstenaars “waar ook verblijvend op deze wereld, in vredevolle of oorlogsomstandigheden” op om een eigen postkaart te maken, dit naar aanleiding van de honderdjarige herdenking van de “Groote Oorlog”.
volgen door de facebookpagina ‘www.facebook.com/PolsLS’ te liken.
Herman van Veen brengt zijn nieuwe show
09.386.78.86
[email protected]
OVER DE OORLOG
uw naam, adres en keuze (nummer) tegen 20 januari 2014.
STEFAAN DE GROOTE
CULTUURMEDEWERKERS GEMEENTEN EN
Polsslag geeft opnieuw een paar tientallen duotickets en boeken
ORIGINEEL POSTKAARTENPROJECT
Stuur gewoon een mail aan ‘
[email protected]’ met
COÖRDINATIE/REDACTIE VASTE REDACTIE
VRIJKAARTEN
GAVERE
Al die kaarten zullen deel uitmaken van een rondreizende
Stuur uw kunstkaart per post op: Kunstig Gavere WarPostArt p.a. Gemeentebestuur Gavere Markt 1 - B- 9890 Gavere
Het jaarlijkse “t Spelleke van Goavre’’ of
Zulte
authentiek en satirisch poppentheater op
‘Lady Linn and her Magnificent Seven’ zijn op 25 januari
kan u per mail sturen naar:
[email protected].
22 januari om 20 uur in ’t Senter van Goavre,
te beluisteren in de Guldepoort Machelen.
Meer info: www.kunstiggavere.be.
Bijkomende informatie over uw ingezonden kaart en uzelf
Markt 43 CULTUURMAGAZINE POLSSLAG WERD GEREALISEERD DANKZIJ DE STEUN VAN DE VLAAMSE OVERHEID EN DE PROVINCIE OOST-VLAANDEREN
PAG 4
POLSSLAG
DEINZE
DEINSE THEATERGROEP
VOORUIT
ACTRICE JITS VAN BELLE:
‘VROEGER IN VOORUIT SPELEN, LATER REGISSEREN OF GAAN KIJKEN, HET IS ALTIJD EEN PLEZIER, WANT DE LIEFDE VOOR THEATER HANGT ER ONONTKOOMBAAR IN DE LUCHT.’
... SPEELT THEATER IN EEN PRACHTIGE ART DÉCO-ZAAL Palace heet, is een architecturaal pareltje in het centrum van Deinze.
... BRACHT ALTIJD EEN HAPPY END IN DE OPERETTE
Dr. ir-architect en Vooruit-speler Dieter De Clercq over de zaal: “In
Van de jaren ’20 tot eind jaren ’50 werden er jaarlijks twee
de jaren ’30 had je die typische combinatie van strak modernisme
operettes opgevoerd in zaal Palace, met Pasen en met
en ornamentele art nouveau-stijl die we ‘art déco’ noemen. Het
Kerst. Ginette Filliers van theatergroep Vooruit getuigt over
modernisme herken je in de horizontale lijn van de TL- lambrisering.
haar jeugd: “Ik was een meisje van twaalf toen ik begon te
In de sierlijke nooduitgangen en de zaalsignalisatie boven de deuren
figureren en zingen in het operettekoor van de Vooruit.
zie je dan weer een sobere vorm van art nouveau-ornamentiek. Ook
Dat grote live-orkest met de echtgenote van schilder Hubert
de terrazzovloertegeltjes her en der in de zaal zijn typisch voor het
Malfait als dirigente maakte grote indruk op mij. Jaarlijks
interbellum. Het interieur straalt in zijn geheel de grandeur uit die je
speelden we met kerst twee keer voor een volle zaal, ’s
ook terugvindt in de Gentse Ciméma Rex of het Capitool.
namiddags en ’s avonds. Tussendoor bleven we broodjes eten
De schouwburg die in de jaren ’30 herbouwd werd en tegenwoordig De
in de loges. Het was ook een echt familiegebeuren. Mijn vader was een tenor en zong vaak de hoofdrol.
... IS ‘SPRINGPLANK VOOR BEROEPSACTEURS’
DIETER DE CLERCQ
Met mijn moeder knutselden we de rood-witte bloemenkransen uit ‘Bloem van Hawaï’ in elkaar aan de
Theatergroep Vooruit draagt kwaliteit hoog in het vaandel.
keukentafel. Operette was zo schoon. Elk stuk verliep
En dat loont ook. Zo is het gezelschap geklasseerd in de eerste categorie van het amateurtheater en is
volgens hetzelfde stramien. In het eerste bedrijf leerden
het sinds jaar en dag ook een kweekvijver voor professioneel talent. Meer dan één beroepsacteur stond
de geliefden elkaar kennen. In het tweede bedrijf laaide
hier voor het eerst op de planken. Onder hen klinkende namen zoals Hilde De Baerdemaeker (‘De Zaak
de spanning op. En in het derde bedrijf kwam altijd de
Alzheimer’, ‘LouisLouise’, …) en Jits Van Belle (‘Dani Lewinski’, ‘De Kotmadam’, …). En het leidt geen
verzoening. Geen operette zonder happy end.
twijfel dat ze hun theaterroots trouw blijven. Zo regisseerde Jits Van Belle al drie producties voor Vooruit,
Die ‘feel good’ sfeer fascineerde het publiek. “
waaronder het tragikomische ‘Rust’ van collega Mathias Sercu.
... ZIET BINNENKORT JEUGDAFDELING CREA SHAKESPEARES ‘MIDZOMERNACHTSDROOM’ OPVOEREN
... EINDIGT HET SEIZOEN MET ‘COMMEDIA DELL’ARTE’ À LA ‘PIERKE PIERLALA’
Ook dit theaterseizoen gaan 31 jonge spelers aan de slag bij Crea,
van Carlo Goldoni. Polsslag had een goed gesprek met regisseur
de jeugdafdeling van Vooruit. Zij brengen er de romantische komedie ‘Midzomernachtsdroom’ van Shakespaere. Regisseur Kurt De Schepper: “Jongeren enthousiast maken voor Shakespeare is een uitdaging op zich. Dat lukt alleen maar als je zo’n klassieker kan doen swingen, als je samen met die jonge gasten op zoek gaat naar een eigentijdse dynamiek. Zonder die helemaal op hun leefwereld af te stemmen. Mijn uitgangspunt voor deze productie was: “Sex, drugs en Motown”. Voor mijn jonge cast was de confrontatie PETER LAFOSSE (VTBKULTUUR) MET GINETTE FILLIERS EN ROGER MINNENS
met de jaren ’70 best wel een cultuurschok. Maar je moet hen niet onderschatten. Ze zijn ontvankelijker dan je denkt.” Victor Lammertijn (13) treedt zijn regisseur bij: “Tijdens een van
Dit seizoen eindigt theatergroep Vooruit met ‘De Kletskousen’
je zonen, Pepe (15) en Victor (13), spelen ook toneel. Heb je nog een artistieke droom die je samen met
John Lammertijn.
je kroost wilt verwezenlijken?
John, vertel ons even waar het stuk ‘De Kletskousen’ over gaat?
Als twintiger speelde ik de
Checca en Beppo zijn voorbestemd om met elkaar te trouwen. Maar dat is buiten enkele jaloerse tongen gerekend. Het is een typisch Italiaanse komedie over een toekomstige verloving die door de entourage van het koppel in de war gestuurd wordt. Om deze commedia dell’ arte toegankelijk te maken voor een breed publiek, wil ik de sfeer van Gents poppenkasttheater à la ‘Pierke Pierlala’ oproepen. Hoe ziet een gemiddeld seizoen er eigenlijk uit bij theatergroep Vooruit?
... WERKT SAMEN MET ANDEREN
de scènes zing ik het nummer ‘I feel good’. Maar ik hoef er niet op te
We hebben een brede spelerskern. Om niemand te ontgoochelen,
Zaal Palace is niet alleen de vertrouwde stek van theatergroep
dansen zoals James Brown. Ik mag er mijn eigen ding mee doen. Je zal
moeten we minstens één keer per seizoen op zoek naar een productie
Vooruit. Deze schouwburg groeide de jongste jaren ook uit tot een
er zeker hip hop in herkennen. Want ook dat is een hobby.”
met een grote cast. Meestal is dat een klassieker. Beginnen doen we
bakermat van podiumkunsten in de stad. Of het nu gaat om mode,
Of Victor nog zonder Crea zou kunnen? “Kijk, zonder toneel was ik er
dan weer traditiegetrouw met een kluchtige komedie. Dit seizoen was
muziek, dans of cabaret, zaal Palace is een open cultuurhuis voor vele
niet. Mijn mama en papa leerden elkaar hier kennen tijdens ‘Annie’.
dat ‘Boeing Boeing’. Met het tweede stuk van het seizoen gaan we
organisatoren uit Deinze. Ook theatergroep Vooruit zelf neemt tal van
Voor mij is toneelspelen even logisch als longboarden.”
meestal de meer experimentele tour op. Zo speelden we deze keer de
initiatieven. Eén ervan is ‘Deinze Lacht’, een jaarlijks humorfestival in
Of Kurt nog zonder Crea zou kunnen? “Je stopt er veel energie in. Maar
bizarre komedie ‘Gevallen van alledaagse waanzin’. Jeugdtheater Crea
samenwerking met de stad Deinze en vtbKultuur Deinze. Ten slotte is
je krijgt ook zo veel terug. Ik leer hen dansen op the Supremes. En zij
vaart ten slotte zijn eigen koers. Het is dus eerder toeval dat het dit
er in de schoot van het gezelschap ook nog een knap zangkoor actief,
leren mij tijdens de pauze snapchatten. Nee, hier is geen sprake van
jaar ook voor een klassieker koos.
Les Amis de Charles.
een generatiekloof.”
‘MIDZOMERNACHTSDROOM REVISITED’ 22, 23 februari; 1 en 2 maart 2014 (zaterdag om 20.00 uur, zondag om 15.00 uur)
John, een slotvraagje: twee van
WWW.VOORUITDEINZE.BE
stalknecht in ‘Equus’ van Peter Shaffer. We wonnen er bijna het befaamde Landjuweel mee. Het zou fantastisch zijn om binnen tien jaar de rol van psychiater te spelen, terwijl een van mijn zonen de rol van stalknecht Alan vertolkt. Onze jongste zoon Remon staat trouwens ook al te springen om mee te doen bij Crea. Tekst: Steven Van de Putte VICTOR EN JOHN LAMMERTIJN - KURT DE SCHEPPER
‘DE KLETSKOUSEN’ 3,9,10,16 en 17 mei 2014 (telkens om 20. 00 uur) Locatie: zaal Palace, Markt 32, Deinze Reserveren: elektronisch via www.vooruitdeinze.be telefonisch op de ticketphone: 0485 32 13 60. Prijs: 9 euro voor volwassenen en 8 euro voor studenten, senioren (+ 3 pas) en leden van Open Doek.
PAG 6
POLSSLAG
POLSSLAG
PAG 7
NAZARETH
EEN MUZIEKFESTIVAL MET ALLURE BESTAAT TIEN JAAR
H
et idee voor een nieuw groot muziekfestival in Nazareth is ontstaan toen John Van de Putte (voorzitter van jeugdhuis Jena) en Stijn Van De Plas (cultuurbeleidscoördinator) in 2004 de koppen bijeenstaken. Dirk Stoops, dj van StuBru, schoof mee aan tafel. Vanuit de vzw bROCKoli was er eveneens snel interesse. Popallure was geboren. “Een samenwerking staat garant voor een degelijke affiche en een goeie opkomst”, verklaarde John Van de Putte toen in de krant.
FLIP KOWLIER (TRY OUT) SUPPORT IAN CLEMENT (SOLO) 11 JANUARI 2014, 20.15 UUR DEUREN OPEN OM 19.15 UUR CC NOVA, STEENWEG 92-NAZARETH, TICKETS 14 EURO
Het was een soort doorstart, want er was al enige ervaring opgedaan met Nazarethse muziekinitiatieven zoals OpenAir en bROCKOLI. Het gemeentebestuur verleende steun, zodat men met veel enthousiasme van start kon gaan. “Popallure biedt verschillende stijlen aan, heeft een affiche met gevestigde waarden plus jonge talenten en blijft bovendien betaalbaar,” zo vatte John Van de Putte in de beginjaren de filosofie eens samen en die principes zijn nog altijd geldig. Daan, Gorki, Vive la Fête, Dog Eat Dog, Balthazar, De Heideroosjes en Discobar Galaxie waren de publiekstrekkers van de eerste vier edities die afwisselend plaatsvonden in een loods in Nazareth en de Brielpoort in Deinze. John Van de Putte: “Aangezien we toen enkel het festival organiseerden en geen andere activiteiten, werd in de Brielpoort door ons keer op keer een groot risico genomen. Een mindere editie had voor ons een financiële kater betekend.” Uiteindelijk zou Popallure vanaf de vijfde editie terugkeren naar de thuisbasis, meer bepaald cc Nova in Eke. Ondertussen groeide de vzw uit tot een ervaren en dynamische cultuurvereniging.
VEEL AANDACHT VOOR JONG TALENT Naast het festival en de rockrally’s werd plaats gemaakt voor comedy, theater, cabaret, aperitiefconcerten, ontbijtmandenacties en diverse quizzen. Muziek bleef wel de hoofdmoot en er werd vooral veel nadruk gelegd op jonge, opkomende acts. Door Intergalactic Lovers, Jasper Erkens, The Hickey Underworld, School Is Cool en Coely in een vroeg stadium te ontdekken en kansen te geven, bewezen de jongens en meisjes van Popallure inderdaad dat ze een neus hebben voor aanstormend talent. De laatste jaren passeerde eveneens een fors aantal grote namen de revue: Philippe Geubels, Alex Agnew, Wouter Deprez, Scala en Gabriel Rios waren slechts enkele van de vele hoogtepunten van de voorbije seizoenen. Dit is ook de koers die de vzw wil blijven varen in de toekomst: gevestigde waarden brengen, maar ook ontbolsterend talent een kans geven en op die manier een brede waaier aan cultuurevenementen aanbieden. Ook dit jaar (het 10de werkingsjaar) staat met onder andere Guga, Michel Wuyts, Warre Borgmans, Flip Kowlier en Gili het publiek een zeer divers programma te wachten. Op de website www.popallure.be bevindt zich het digitaal archief met een overzicht van alle activiteiten tot nu toe.
Als spraakwaterval van dienst bij ’t Hof van Commerce wist Flip Kowlier in 2001 vriend en vijand te verbazen met zijn solodebuut ‘Ocharme Ik’. En hij blijft verbazen: als producer, als schrijver van kinderverhaaltjes, als bassist bij Admiral Freebee, maar toch vooral als muzikant en songschrijver van veelzijdige platen met eerlijke en eenvoudige nummers. Gaande van pop en rock, nu eens melancholisch, dan weer vrolijk, naar country en zelfs reggae.. Dat zal niet anders zijn in zijn vijfde studioalbum dat in het najaar van 2013 wordt verwacht. Flip Kowlier zal Vlaanderen opnieuw verbazen tijdens een nieuwe theatertournee. Ian Clement is vooral bekend als frontman van stonertrio Wallace Vanborn, maar laat ook als singer-songwriter van zich horen. Finesse,
THE SUBS (TRY OUT) MET ALS SUPPORT MR. NOISY, REDKING 25 JANUARI 2014, 20.15 UUR, DEUREN OPEN OM 19.15 UUR CC NOVA, STEENWEG 92-NAZARETH, TICKETS 12 EURO Het Gentse partycollectief The Subs komt zijn derde album try-outen in cc Nova. In februari zal de nieuwe langspeler verschijnen, gevolgd door een grote releaseshow in de AB. Sinds hun debuutalbum, uitgebracht in 2008, hebben The Subs meer dan 160 shows gespeeld, getourd in 14 landen, 12 verschillende vliegtuigmaatschappijen gebruikt, 2 tourbussen versleten en 1 privéjet opgedaan. Onderweg verloren ze 5 iPhones en werden 80 flessen vodka soldaat gemaakt. Hun publiek stal van hen 3 schoenen en scheurde 2 paar broeken van het lijf van Papillon. Kortom, er is veel gebeurd voor de Gentse crew sinds zijn electroravepunk-whatever trein begon te rollen.
gefluister en licht geruis zijn de belangrijke elementen in zijn muziek, net als krachtige uithalen en emotie. Hij was onlangs support op de Europese tournee van Trixie Whitley.
WARRE BORGMANS & JOKKE SCHREURS ‘SCHONE WOORDEN KLINKEN ZO’ 31 JANUARI 2014, 20.15 UUR, DEUREN OPEN OM 19.15 UUR CC NOVA, STEENWEG 92-NAZARETH, TICKETS 14 EURO Warre Borgmans spreekt, zacht en zoetgevooisd, hard en scherp. Hij neemt je mee naar vroeger, naar wat hij zich herinnert, naar wat jij je ook zult herinneren. ‘t Is plezant, soms wrang of melancholisch, schoon om naar te luisteren. Jokke Schreurs beaamt, onderlijnt, kleurt en ademt. Zwijgen en gitaar spelen, af en toe eens zingen, perfect gelukkig. De woorden zijn van Rutger Kopland, Guido Gezelle, Solzjenitsin, Adriaan Morriën, Frank Sinatra en Pastoor Munte. Ja, die ook … Humo: “Volgens Jan Verheyen, Bavo Claes en Wim Helsen een van de beste voorstellingen van de voorbije jaren”.
WWW.POPALLURE.BE
PAG 8
POLSSLAG
DE PINTE NAZARETH SINT-MARTENS-LATEM
HEEMKRING SCHELDEVELD
PRESENTEERDE 42STE JAARBOEK
POLSSLAG
ZULTE
18DE EEUWSE LANDBOEK VAN ZULTE IN BOEKVORM
T
wee erfgoedorganisaties, de Geschied- en Heemkundige Kring van Zulte en de Kring voor Geschiedenis en Kunst van Deinze en de Leiestreek (KGK), hebben de handen in elkaar geslagen om het Landboek van Zulte anno 1782 uit te geven. Het project kreeg de steun van de Erfgoedcel Leie Schelde en de gemeente Zulte.
KALENDER LEIEEN SCHELDESTREEK ACTIVITEITEN DIE ELDERS IN DIT MAGAZINE AAN BOD KOMEN, ZOALS VAN THEATERGROEP VOORUIT DEINZE EN POPALLURE NAZARETH, WORDEN NIET MEER HERHAALD IN DE KALENDER.
JANUARI SINT-MARTENS-LATEM
NOG TOT 19 JANUARI DUBBELTENTOONSTELLING IN MUSEUM DHONDT-DHAENENS DEURLE Sterling Ruby is een multidisciplinaire kunstenaar die bekend werd met zijn grote glazige keramieken sculpturen en zijn abstracte schilderijen. Zijn werk verwijst naar moderne architectuur en minimalisme, maar ook naar marginaliteit, vandalisme en machtsstructuren. Het werk van Maria Lassnig is een verkenning van het menselijk lichaam. Gebruik makend van een zeer typerend kleurenpalet en een expressionistische vervorming van het lichaam heeft ze een oeuvre opgebouwd dat vooral de laatste twintig jaren veel internationale erkenning kreeg. In november jl. stelde de HK Scheldeveld een nieuw jaarboek voor met de volgende
Museum Dhondt-Dhaenens, Museumlaan 14, van 10 tot 17 uur
onderwerpen:
Prijs ticket: 6 euro Info en reserveren: www.museumdd.be
• Diplomaat Cornelis Duplicius De Scheppere
NAZARETH
(1501 -1555), alias Scepperus, heer van Eke (en de heren van Eke vanaf 1540 tot 1752), door Rudy Van Elslande • De bedrijfsgrootte van de hoeven tijdens de late Middeleeuwen in Binnen-Vlaanderen, door Luc Goeminne • Sierteelt in De Pinte en Zevergem. Deel 1 (Begin tot 1910), door Johan Van Twembeke • De boogschuttersgilde van Sint-Sebastiaan te Nazareth, door Albert Le Clercq • De tram in Zwijnaarde, door Eric De Keyser • De Pinte-Zevergem, familienaam geografisch doorgelicht, door Walter Vlassenbroeck • Oorlogsherinneringen van Hugo Van den Abeele (uit het archief van Raf Van den Abeele), 1945 (slot), door Johan Van Twembeke • Historische vondst in het Maaltebosje aan Flanders Expo, door Paul Van Den Borre
Lid worden van de Heemkring Scheldeveld of een jaarboek aanschaffen is mogelijk. Meer info bij Marilyn Couck, tel.: 09 282 70 42.
Het landboek heeft bij wijze van spreken al heel wat meegemaakt. Kort na de Tweede Wereldoorlog verdween het uit het gemeentehuis van Zulte om vorig jaar op te duiken bij een openbare verkoop in Brussel. Het werd aangekocht door Luc Goeminne, ondervoorzitter van de KGK, die dus een belangrijk historisch document terugbracht naar de streek waar het thuishoort. Hij schonk het aan de Stedelijke Openbare Bibliotheek van Deinze, die al een kleine collectie bezit van eeuwenoude historische boeken. Dergelijke landboeken werden al opgesteld in de 16de eeuw. Het was om fiscale redenen van belang om de percelen, de eigenaars en soms de pachters te kennen. De gronden werden opgemeten en beschreven en de grondverdeling vaak in mooi gekleurde kaarten weergegeven. Het landboek van Zulte dateert uit die periode. Vanaf 1807, tijdens de Napoleontische periode, werd een perceelkadaster ontwikkeld, zoals we het vandaag kennen. Pas in 1835 was het Belgisch ‘primitief’ kadaster operationeel. De landboeken vormen een bijzonder waardevolle bron voor historisch onderzoek, zowel voor de toponymie als voor de landbouwgeschiedenis, de sociaal-economische geschiedenis en de landschapsgeschiedenis. Ze zijn tevens een bron van informatie voor de familiekunde en de erfgoedverenigingen. Het Landboek van Zulte is een omvangrijk werk op groot formaat. Het bevat de beschrijving van een duizendtal grondpercelen, met vermelding van de eigenaar, en drie prachtige gekleurde perkamenten kaarten.
Het boek is verkrijgbaar in het Museum van Deinze en de Leiestreek en kost 20 euro.
17 JANUARI THEATERVOORSTELLING ‘COSTA BLANCA’ VAN CLARA CLEYMANS & BERT VERBEKE
Het luxe-appartement met gemeenschappelijk zwembad mogen ze gratis van haar ouders gebruiken. De najaarszon krijgen ze er voor niks bij. Prima, ware het niet dat hij uitgerekend nu wordt geplaagd door een zonneallergie die hem binnenshuis houdt. In principe hoeft zij haar vakantie niet te laten verpesten door zijn slechte humeur. Maar dan slaat zijn verveling om in voyeurisme: hij ontwaart verdachte bewegingen bij de buren en vanuit zijn gezichtspunt gedraagt ook zijn eigen vriendin zich allesbehalve normaal.
DE PINTE en SINT-MARTENS-LATEM 19 JANUARI TOAST LITERAIR VAN HET DAVIDSFONDS
Bekende Pintenaren lezen voor uit hun favoriete poëzie of proza tijdens een literair ontbijt. Vooraf inschrijven verplicht bij een van de bestuursleden. Raadzaal gemeentehuis De Pinte, Koning Albertlaan 1, 9840 De Pinte vanaf 10 uur
20 uur in cc Nova, Steenweg 92, Nazareth
Toegangsprijs: 8 euro (6 euro voor leden Davidsfonds, 4 euro voor houders culturele kaart)
Tickets: 16 euro/14 euro
Reserveren: via
[email protected]
Reserveren: loket vrije tijd, tel. 09 382 82 60,
[email protected] Organisator: Gemeenschapscentrum Nazareth
Freek Neyrinck brengt met “Gents es gien dialect, moar een toale”, een pittige morgencauserie over het Gentse dialect. De lezing wordt afgesloten met een drankje.
GAVERE
Oude Brouwerij Sint-Martens-Latem, Dorp 54, van 10 tot 12 uur
VANAF 17 JANUARI ‘T SPELLEKE VAN GOAVRE
Toegangsprijs: 3 euro, Davidsfondsleden gratis
Authentiek en satirisch poppentheater dat onder het motto ‘Flupke es Keunink formiedoable’ plaatsvindt op 17, 18, 19, 20, 21 en 22 januari in ’t Senter van Goavre, Markt 43, telkens om 20 uur. Een organisatie van het Davidsfonds.
Info en reserveren:
[email protected]
Meer info: M. De Clippele, tel. 09 384 20 89
DEINZE
18 JANUARI NIEUWJAARSCONCERT Voor de tweeëntwintigste keer brengt het gerenommeerd Bevers Harmonieorkest (100 uitvoerders) stijlvolle composities onder de deskundige leiding van dirigent Bert Decavel. Brielpoort, Lucien Matthyslaan 9 in Deinze om 20 uur Niet-leden: 15 euro/14 euro (voorverkoop), Leden: 14 euro/13 euro (voorverkoop) Info en tickets: Pasar Deinze, tel. 09 387 01 51,
[email protected], www.pasar.be/deinze
DEINZE
24 JANUARI VOORSTELLING JAARBOEK EN VOORDRACHT OVER ARCHEOLOGIE Presentatie 81ste jaarboek van de Kring voor Geschiedenis en Kunst van Deinze en de Leiestreek. Nadien belicht David Vanhee de resultaten van het archeologisch onderzoek, dat werd uitgevoerd in het kader van de Deinse stadsvernieuwing. Dit leidde tot het game ‘www.deynse1783.be’. Toegang gratis en afspraak om 20 uur in het Museum van Deinze en Leiestreek
PAG 9
POLSSLAG
KALENDER LEIEEN SCHELDESTREEK
ZULTE
25 JANUARI LADY LINN AND HER MAGNIFICENT SEVEN De ongekroonde queen of jazz komt met heel haar gevolg naar onze contreien afgezakt voor een try-out van haar nieuwe plaat. Lien De Greef alias Lady Linn is van alle markten thuis. De swing jazz van haar debuut ‘Here We Go Again’ moest op het album ‘No Goodbye At All’ grotendeels wijken voor een romantische cocktail van tristesse en hoop, met invloeden die flaneren tussen klassieke soul, sixties pop (met knipoogjes naar zanger Louis Neefs, en Braziliaanse bossa nova. Guldepoort Machelen, Dorpsstraat 46, 9870 Zulte – Machelen Toegangsprijs 15 euro Info en reserveren: www.feestencultuurmachelen.be of tel. 0474 870139
FEBRUARI DEINZE
2 FEBRUARI AANSTELLING STADSDICHTER DEINZE Ter opvolging van Martin Carrette, stadsdichter van 2010 tot en met 2013, wordt een nieuwe stadsdichter aangesteld. Dit wordt feestelijk gevierd tijdens de Gedichtenweek. Afspraak in het Museum van Deinze en de Leiestreek, Lucien Matthyslaan 9 in Deinze om 10.30 uur. Toegang gratis. Meer info bij de Dienst cultuur en evenementen, tel. 09 381 95 10,
[email protected], www.deinze.be
ZULTE
2 FEBRUARI EN 2 MAART VERTELTHEATER IN DE TUIN VAN DE BIBLIOTHEEK
NAZARETH
Elke eerste zondag van de maand is er tussen 11 en 11.30 uur verteltheater in de tuin van de bibliotheek voor kinderen van de derde kleuterklas tot en met het tweede leerjaar. Ook oudere kinderen zijn welkom.
De Academie voor Muziek, Woord en Dans van Deinze brengt dit najaar een elfde reeks Borrel-nootjes, de fel gesmaakte aperitiefconcerten op hoog niveau met muzikanten van eigen kweek. Het swingend repertoire van de Jo Roberts Big Band omvat uitvoeringen van de jaren ’40 maar ook moderne muziek
Gratis, wel graag vooraf inschrijven in de bibliotheek van Zulte.
26 JANUARI APERITIEFCONCERTEN BORRELNOOTJES MET JO ROBERTS BIG BAND
CC Nova, Steenweg 92 te Nazareth om 10.30 uur Gratis toegang, reserveren hoeft niet Info: afdeling vrijetijd, tel. 09 382 82 60,
[email protected]
GAVERE
29 JANUARI WIE WORDT DICHTER VAN GAVERE 2014? De derde Gaverse avond van de Poëzie omvat een poëtische evocatie met Willem Roggeman en Carlo Vandenhende plus de prijsuitreiking van de poëziewedstrijd “Dichter van Gavere 2014”. Willem Roggeman, voormalig adjunctdirecteur van het Vlaams cultuurcentrum De Brakke Grond in Amsterdam, schreef heel wat dichtbundels waarvan vele zijn vertaald. Carlo Vandenhende is van kindsbeen gepassioneerd door muziek en gedreven bestuurder van en docent aan het Muziekatelier Maestro.
DE PINTE
DRIE LEZINGEN OVER ‘BRUSSEL, STAD IN ONTWIKKELING’ 5 FEBRUARI Lezing door dr. Paul De Ridder over de taal- en cultuurgeschiedenis van Brussel. Hij is afdelingshoofd van de Koninklijke Bibliotheek van België en Brussels parlementslid.
12 FEBRUARI Luckas Van Der Taelen, Vlaams parlementslid, belicht de diversiteit en multiculturaliteit van Brussel. Eind september 2011 publiceerde hij samen met Dirk Verhofstadt het boek ‘De Laatste Getuigen’. In april 2012 verscheen zijn brievenboek ‘Poste Restante’. In september 2012 verscheen zijn derde boek: ‘Brussel, een politiek-incorrecte schets’.
19 FEBRUARI Prof. dr. Hendrik Vuye van de Universiteit van Namen, brengt inzicht in de politieke organisatie van Brussel, vandaag en na de zesde staatshervorming
Een organisatie van de culturele raad i.s.m. de gemeentelijke diensten cultuur, jeugd en bibliotheek met steun van het Vlaams Fonds voor de Letteren.
Telkens in de raadzaal van het gemeentehuis, Koning Albertlaan 1, 9840 De Pinte op een woensdag om 20 uur. Toegangsprijs: zes euro per lezing (4 euro voor leden Davidsfonds, 2 euro voor houders culturele kaart)
Info: gemeentelijke afdeling vrijetijdszaken,
[email protected] tel. 09 389 29 80
Organisator: Davidsfonds De PinteZevergem, contact:
[email protected]
POLSSLAG
KALENDER LEIEEN SCHELDESTREEK
PAG 11
DEINZE
SINT-MARTENS-LATEM
ZULTE
DEINZE
In deze voordracht ‘De schaal van Thomas. Over pseudowetenschap en kritisch denken’ onderzoekt Prof. Johan Braeckman waarom mensen zo vatbaar zijn voor onwaarschijnlijke of ronduit waanzinnige overtuigingen.
Leef mee met de 25 opeenvolgende graven en gravinnen die Vlaanderen bestuurden en maak kennis met een wereld van hartstocht, heerszucht en wraak, maar ook van rechtvaardigheid, beschaving en commerciële flair. Game of Thrones op zijn Vlaams. Oude Brouwerij Sint-Martens-Latem, Dorp 54, van 20 tot 23 uur Toegangsprijs: 3 euro, Davidsfondsleden gratis
Op zondag 16 februari wordt het aperitiefconcert in de bibliotheek van Zulte opgeluisterd door drie jonge klassieke muzikanten: Bepke Keersmaekers (sopraan), Laure Van Wanzeele (mezzosopraan) en Daan Boertien (piano). Zij studeren momenteel aan het conservatorium van Amsterdam.
Belinda Aebi, dochter van de stichter van de Rodania-horloges, is vooral bekend als thrillerauteur. Ze wordt geïnterviewd door Yves Van Durme. I.s.m. Willemsfonds Deinze.
6 FEBRUARI DONDERDAG BIBLIOTHEEKAVOND MET PROF. JOHAN BRAECKMAN
Bibliotheekkelder, Markt te Deinze om 20 uur Toegangsprijs: 3 euro, 2 euro (voorverkoop), reserveren aangeraden, drankje inbegrepen Info en reserveren: Bibliotheek Deinze, tel. 09 381 95 60,
[email protected], www.bibliotheekdeinze.be
DEINZE
7 FEBRUARI LAZY FRIDAY: LADY LINN AND HER MAGNIFICENT SEVEN (+ UPPERLIP ORCHESTRA)
12 FEBRUARI LEZING OVER DE GRAVEN VAN VLAANDEREN
Info en reserveren:
[email protected]
DEINZE
15 FEBRUARI HERMAN VAN VEEN – VOOR EEN KUS
16 FEBRUARI APERITIEFCONCERT MET KLASSIEKE ZANG
Zondag 16 februari 2014 van 11.00 tot 12.00 uur Meer info via de bibliotheek, tel. 09 388 86 00 of
[email protected]
DEINZE
22 FEBRUARI THE DARK SIDE OF THE MOON MET THE CONCORD JAZZ ENSEMBLE Op uitnodiging van vzw Cultuurschok brengt The Concord Jazz Ensemble integraal het legendarische Pink Floyd-album “The Dark Side of the Moon”. De Vlaamse bigband musiceert op hoog niveau maar blijft samengesteld uit niet-professionele musici. De Rekkelinge, Désiré Delcroixstraat 1a in Deinze om 20.30 uur Toegangsprijs: 12,50 euro
Meer info via de bibliotheek, tel. 09 388 86 00 of
[email protected]
Om 19.30 uur en toegang gratis Gemeentelijk Ontmoetingscentrum Racing
PAG 10
De ongekroonde queen of jazz komt met heel haar gevolg na Machelen opnieuw naar onze contreien afgezakt voor een try-out van haar nieuwe plaat. Upperlip Orchestra verwerkt invloeden uit jazz, klassieke muziek, filmmuziek en wereldmuziek in sfeervolle songs. De Rekkelinge, Désiré Delcroixstraat 1a te Deinze om 20.30 uur Toegangsprijs: 20 euro, 18 euro (voorverkoop) Info en tickets: tel. 0475 76 51 43,
[email protected], www.cultuurschok.be
Info en tickets: tel. 0475 76 51 43,
[email protected], www.cultuurschok.be
DEINZE Cabaretier Herman van Veen weet van geen ophouden. Deze muzikale duizendpoot reisde met zijn nieuwe show eerst anderhalf jaar door Duitsland en Oostenrijk. Daarna komt hij na drie jaar afwezigheid in Vlaanderen opnieuw zijn Nederlands oefenen. Brielpoort, Lucien Matthyslaan 9 te Deinze om 20.30 uur (deuren open vanaf 19.30 uur) Toegangsprijs: 35 euro vvk, 40 euro add
DEINZE
8 FEBRUARI HUMORFESTIVAL DEINZELACHT MET DUETT COMPLETT Met een verbluffende veelzijdigheid brengt Duett Complett uit Duitsland de hoogtepunten uit hun shows van de afgelopen tien jaar. Krachtige acrobatiek, briljante jonglage en muzikale kwaliteit vermengen ze tot een harmonieus en swingend geheel. Voor het eerst in ons land! Zaal Palace, Markt 32 te Deinze om 20.30 uur Toegangsprijs: 20 euro Info en reserveren: Jetaircenter Deinze, Gentstraat 41 te Deinze, tel. 09 386 65 00, www.deinzelacht.be
23 FEBRUARI APERITIEFCONCERTEN BORREL-NOOTJES MET I GIOCATORI De Academie voor Muziek, Woord en Dans van Deinze brengt dit najaar een elfde reeks Borrel-nootjes, nu met de romantische parels op piano, cello en viool van I Giocatori.
NAZARETH
DEINZE
27 FEBRUARI DONDERDAG BIBLIOTHEEKAVOND MET GUIDO VERSCHUEREN, GEVANGENISDIRECTEUR MET PENSIOEN
O-L-V Geboortekerk
De voordracht ‘Burgemeester achter de tralies’ met de voormalige gevangenisdirecteur Guido Verschueren, biedt een inkijk in de wereld van de Centrale Gevangenis van Leuven. I.s.m. Davidsfonds Deinze.
Tickets: 18 euro/16 euro
Bibliotheekkelder, Markt in Deinze om 20 uur
Reserveren: loket vrije tijd, tel. 09 382 82 60,
[email protected]
Toegangsprijs: 3 euro, 2 euro (voorverkoop), reserveren aangeraden, drankje inbegrepen
Organisator: Gemeenschapscentrum Nazareth
Toegangsprijs: 3 euro, 2 euro (vvk), reserveren aangeraden, drankje inbegrepen Info en reserveren: Bibliotheek Deinze, tel. 09 381 95 60,
[email protected], www.bibliotheekdeinze.be
MAART NAZARETH
1 MAART SAINT-MARTEAU SE FAIT GAINSBOURG Omringd door zijn vaste rasmuzikanten brengt zanger Saint-Marteau een originele selectie uit het oeuvre van de legendarische auteur en componist Serge Gainsbourg, gaande van de grote hits tot onbekend en onuitgegeven werk. cc Nova, Steenweg 92, Nazareth, om 20 uur Tickets: 14 euro/12 euro Reserveren: loket vrije tijd, tel. 09 382 82 60,
[email protected] Organisator: Gemeenschapscentrum Nazareth
DEINZE
1 MAART TOT 1 JUNI ALBERT SAVERYS
Gratis toegang, reserveren hoeft niet Info: Academie voor Muziek, Woord en Dans Deinze, tel. 09 381 96 40,
[email protected], www.deinze.be
Drie engelachtige stemmen, Annelies, Nathalie en Jorunn, die zich laten zich begeleiden door de sfeervolle klanken van hammond, cello en harp. Bekende Laïsnummers, covers uit ‘Songs we embrace’, nieuw materiaal en dit alles in verschillende talen, zijn de ideale ingrediënten voor een gezellige avond in een uniek decor.
Bibliotheekkelder, Markt te Deinze om 20 uur
Sint-Bartholomeuskerk, Heerdweg 3 in Vinkt om 10.30 uur
Info en tickets: cultuurdienst Deinze, tel. 09 381 95 10,
[email protected], www.deinze.be/tickets
16 FEBRUARI LAÏS: ‘MIDWINTER TALES’
27 FEBRUARI DONDERDAG BIBLIOTHEEKAVOND MET AUTEUR BELINDA AEBI
Info en reserveren: Bibliotheek Deinze, tel. 09 381 95 60,
[email protected], www.bibliotheekdeinze.be
Ter gelegenheid van de 50ste sterfdag van de kunstenaar organiseert het museum een grote tentoonstelling gewijd aan Albert Saverys. Voor het eerst in 30 jaar zullen opnieuw tal van schilderijen, aquarellen en meubels, sinds lang verspreid in privéverzamelingen en musea, bijeengebracht worden. Zelden geziene foto’s en documenten wekken de bijna vergeten wereld van Saverys terug tot leven. Naast de tentoonstelling is er ook de nieuwe, uitvoerig geïllustreerde monografie door Drs. Peter J.H. Pauwels, commissaris van de expositie. Museum van Deinze en de Leiestreek, Lucien Matthyslaan 3-5 in Deinze Toegangsprijs: 8 euro, reductie mogelijk Info: Museum van Deinze en de Leiestreek, tel. 09 381 96 70,
[email protected], www.museumdeinze.be en www.saverys2014.be
POLSSLAG
KALENDER LEIEEN SCHELDESTREEK
DEINZE
7 MAART LAZY FRIDAY: DE HELD & JONAS WINTERLAND
SINT-MARTENS-LATEM
25 MAART HET DAGELIJKS LEVEN IN BEZET GEBIED TIJDENS WOI In het kader van de Nacht van de Geschiedenis brengt Jean Paul De Cloet een lezing over het dagelijks leven in bezet gebied tijdens WO I.
PAG 12
APRIL DEINZE
11 APRIL LAZY FRIDAY: KLAAS DELRUE
Oude Brouwerij Sint-Martens-Latem, Dorp 54 Toegangsprijs: 3 euro, Davidsfondsleden gratis Info en reserveren:
[email protected]
Dertien jaar werkte zanger Jo Jacobs alias De Held aan zijn naamloze debuut. De Nederlandstalige songs van De Held raken bij iedereen een gevoelige snaar. Jonas Winterland, de nieuwe troubadour van het straffe lied, schrijft in de traditie van grote vertellers als Bob Dylan en Leonard Cohen.
30 MAART UITREIKING VAN DE DRIEJAARLIJKSE KAREL VAN DE WOESTIJNEPRIJS VOOR POËZIE
Toegangsprijs: 18 euro, 16 euro (voorverkoop)
DEINZE
21 MAART THEATERVOORSTELLING OBLIVIUM “Oblivium” vertelt het verhaal van René en Malou, een ouder koppel dat tevreden terugblikt op een gelukkig leven samen. Maar dan raakt René meer en meer verward. Hij haalt heden en verleden door elkaar en hier blijkt ergens anders te zijn. Met “Oblivium” brengt de Theaterfactorij een bijzonder, maar zeer herkenbaar verhaal over een ouder koppel dat uit elkaar groeit door de geleidelijke geestelijke aftakeling van de man. In samenwerking met de Vlaamse Alzheimerliga Familiegroep Regio Deinze. De Rekkelinge, Désiré Delcroixstraat 1a in Deinze om 20 uur Toegangsprijs: 10 euro Dienst cultuur en evenementen, tel. 09 381 95 10,
[email protected], www.deinze.be
Klaas Delrue kreeg de Franse muziek met de paplepel mee. Die invloed was bijwijlen al te ontwaren in Yevgueni’s muziek, maar de grote droom – schrijven en optreden in het Frans – maakt hij eindelijk echt waar met één lange ode aan zijn helden: van Brassens en co via Renaud tot Noir Désir, Louise Attaque en nog recentere parels.
Info en tickets: tel. 0475 76 51 43,
[email protected], www.cultuurschok.be
NAZARETH
16 MAART APERITIEFCONCERTEN BORRELNOOTJES JUNIOR
Info: Academie voor Muziek, Woord en Dans Deinze, tel. 09 381 96 40,
[email protected], www.deinze.be
H
et is de bedoeling dat de erfgoedbank Leie Schelde het geheugen van de streek wordt. De beeldbank bevat ingescande documenten en objecten maar vooral afbeeldingen van Deinze, De Pinte, Gavere, Nazareth, Sint-Martens-Latem en Zulte. Deze gemeenten vormen het werkingsgebied van de Erfgoedcel Leie Schelde.
Toegangsprijs: 18 euro, 16 euro (voorverkoop)
DEINZE
Gratis toegang, reserveren hoeft niet
ERFGOEDBANK LEIE SCHELDE FLOREERT MAAR WIL NOG GROEIEN
De Rekkelinge, Désiré Delcroixstraat 1a in Deinze om 20.30 uur
Info en tickets: Cultuurschok vzw, tel. 0475 76 51 43,
[email protected], www.cultuurschok.be
Zaal Post Muziekacademie, Kalkhofstraat 25 in Deinze om 10.30 uur
PAG 13
SINT-MARTENS-LATEM
De Rekkelinge, Désiré Delcroixstraat 1a in Deinze
De Academie voor Muziek, Woord en Dans van Deinze biedt met dit concert een podium aan jong en bijzonder talent uit de eigen academie.
POLSSLAG
13 APRIL FAMILIEVOORSTELLING: ‘PIETJE PUK EN HET PANNENKOEKENSPOOK’
© AMSAB - instituut voor sociale geschiedenis, handenkraaiing in Deinze Ondertussen kan de erfgoedcel rekenen op het enthousiasme van enkele toegewijde vrijwilligers voor het invoeren van de stukken op de beeldbank. Een niet te onderschatten klus, want bij elk item hoort een – soms vrij uitgebreide – beschrijving. Toch vonden op die manier al bijna 1.500 items de weg naar de databank.
Karel Van de Woestijne woonde in Sint-Martens-Latem van 1900 tot 1906 en publiceerde er in 1903 de vermaard geworden dichtbundel ‘Het Vaderhuis’. Inmiddels werd de prijs (3.000 euro) driemaal uitgereikt: in 2004 was de Amsterdamse dichter Gerrit Kouwenaar de eerste winnaar met de bundel ‘Totaal witte kamer’. Drie jaar later mocht Antwerpenaar Leonard Nolens de prijs in ontvangst nemen voor de dichtbundel ‘Een dichter in Antwerpen’. Charles Ducal won in 2010 met zijn dichtbundel ‘ Toegedekt met een liedje’. De uitreiking van de prijs vindt plaats om 10.30 uur in het museum Dhondt-Dhaenens. Later dit jaar wordt opnieuw de Barbaixprijs voor fotografie uitgereikt, een initiatief dat om de drie jaar plaatsvindt. De prijs verwijst naar de Gentse fotograaf Edgard Barbaix die vooral bekend werd met zijn foto’s van het landelijk en stedelijk leven en zijn portretkunst. In de eerste helft van de 20ste eeuw had hij veel contacten in de Leiestreek, vooral in Sint-Martens-Latem. Aan de prijs is een bedrag verbonden van 1.500 euro. Info:
[email protected]
De erfgoedbank biedt nieuwe mogelijkheden om het materiaal aan het publiek te tonen. Zo kan je een virtuele tentoonstelling over de steenbakkers aan de Bovenschelde bezoeken. Je kan de items zelf mee documenteren. Dit kan onder andere door personen die je meent te kennen te ‘taggen’. Er zijn plannen om de mogelijkheden nog uit te breiden. De erfgoedcel zou in de toekomst graag de overgebleven exemplaren van een aantal verdwenen kranten uit de streek online ontsluiten via de Erfgoedbank, zoals bv. de Gazette van Deynze en de Deinsche Burger. Zij vormen een schat aan informatie. Ook worden extra inspanningen geleverd om geluidsen filmfragmenten te verzamelen. Dit najaar konden we een 45-toerenplaatje van de Nazarethse muziekgroep The Green Leaves toevoegen en een filmfragment uit 1939 over de oorlogsherdenking in Sint-Martens-Latem toevoegen. Ieder van ons maakt erfgoed aan. De oude foto’s, films, documenten of geluidsopnamen die op zolder liggen, kunnen een waardevolle aanvulling zijn voor de erfgoedbank door hun In Keteldorp gaat alles zijn rustige ketelgangetje. Burgemeester Bazeman maakt een praatje met Agent Langdraad, Kapper Scherpeschaar knipt het haar van Juffrouw Penneveer, Bakker Fijnebol bakt een verjaardagstaart voor Gert Gazon en Pietje Puk stopt brieven en kaarten in de brievenbussen. Maar ‘s nachts als iedereen slaapt, spookt het in Keteldorp. En het is een spook dat héééél graag pannenkoeken lust!
maatschappelijke relevantie. Aarzel dus niet om ze bij de erfgoedcel te bezorgen. Nadat ze gedigitaliseerd zijn, krijg je het originele materiaal terug. Ook verenigingen bezitten heel wat waardevol materiaal, vaak zonder dat ze het zelf weten. Een eerste jeugdbeweging, KSA-VKSJ Nazareth, ontsloot reeds een deel van haar diacollectie via de Erfgoedbank, maar hopelijk volgen in de toekomst nog meer verenigingen.
HEB JE ZELF NOG MATERIAAL DAT JE GRAAG ZOU ZIEN VERSCHIJNEN OP WWW.ERFGOEDBANKLEIESCHELE.BE?
Voor kinderen vanaf 3 jaar om 15 uur cc Nova, Steenweg 92, Nazareth aan 7 euro/ 5 euro Reserveren: loket vrije tijd, tel. 09 382 82 60,
[email protected] Organisator: Gemeenschapscentrum Nazareth
ERFGOEDCEL LEIE SCHELDE
NEEM DAN CONTACT OP MET ERFGOEDCEL LEIE SCHELDE: CULTUURDIENST DEINZE, MARKT 21 9800 DEINZE 09 386 78 86
[email protected]
GEZOCHT! De Erfgoedcel is specifiek op zoek naar alles wat te maken heeft met de volkssport hanenzetten, het kraaien in wedstrijdverband van krielhaantjes. Deze typische cafésport die vooral in de jaren 1950 populair was, werd in 2011 door minister van Cultuur Joke Schauvliege erkend als immaterieel Cultureel Erfgoed, net als Houtem jaarmarkt, krulbol, de Heilige Bloedprocessie in Meigem, enz. Lees hierover meer op www.immaterieelerfgoed.be. Het hanenzetten wordt alsmaar minder beoefend in onze regio, maar vroeger had bijna elk café aanhangers van deze sport. Wie nog documentatie hierover heeft: lidkaarten, krantjes, foto’s of erover kan vertellen, mag steeds contact opnemen met de erfgoedcel. Meer info over het hanenzetten vind je op www.bloggen.be/krieleniers
EN VOOR WIE ZIJN/HAAR TYPISCHE HANENBAK AAN DE STRAATSTENEN NIET KWIJT KAN, ÉÉN ADRES: ERFGOEDCEL LEIE SCHELDE!
PAG 14
POLSSLAG
POLSSLAG
OP ZOEK NAAR SPOREN VAN OUDE INDUSTRIEËN Z
o rond 1850 probeerden een aantal ondernemende mensen met vallen en opstaan welvaart te creëren in onze streek. De lonen van hun personeel waren echter laag en de arbeidsomstandigheden slecht. De volgende decennia zouden talloze arbeidskrachten en volledige families uitwijken. Maar geleidelijk aan zouden de textielbedrijven, speelgoedindustrie, steenbakkerijen, vlasbedrijven, bloemisterijen, kinderrijtuigfabrieken… ook hier tot duizenden personeelsleden aantrekken. Een aantal bedrijven kon door innovatie standhouden. Zonder volledigheid na te streven, gaan we in dit kort bestek op zoek naar sporen en verhalen van al die economische bedrijvigheid.
TUSSEN LEIE EN SCHELDE ROBRECHT RYCKBOSCH OF 43 JAAR WERKEN VOOR EEN DEINSE BRETELLENFABRIEK
Onlangs verhuisde Robrecht Ryckbosch (°1933), Deinzenaar met West-Vlaamse roots, naar een appartement op de Markt. Hij heeft er een magnifiek uitzicht en ziet de plaats waar de weverij Gevaert stond, zijn vroegere werkgever. De prachtige poort van toen is vervangen door de ingang van een interimbureau. “Ik heb met een Sint-Pieterssleutel de achterdeur definitief gesloten in 1989,” vertelt hij. Het bedrijf verhuisde toen naar een Deins industrieterrein. Robrecht was van 1955 tot 1997 ‘directeur technique’ van het bedrijf, want de industriëlen van weleer spraken liever een mondje Frans dan Nederlands. Het was geen beletsel voor de Vlaamsvoelende directeur
VAN WINDMOLENS NAAR INDUSTRIËLE MAALDERIJEN
om goed samen te werken met de fabriekseigenaars,
Windmolens bepaalden ook bij ons de skyline van de dorpen. In Vinkt
eerst Leon, later zoon Jean
en Bachte-Maria-Leerne bij Deinze waren er op een bepaald ogenblik
Gevaert. Hij regelde er ook de
zelfs drie tegelijk. Ze wezen op een grote landbouwactiviteit. Door
personeelszaken. “Ik heb zowat
de komst van de grote maalderijen in Deinze en de verwoestingen
1.500 mensen aangeworven,
tijdens de beide wereldoorlogen zijn er amper twee intacte
maar jammer genoeg ook
exemplaren overgebleven, namelijk de Prinsenmolen in Baaigem en
velen moeten ontslaan,” deelt
de Koutermolen in Sint-Martens-Latem. De maalderijen Molens van Deinze en de Moulins des Flandres in Petegem werden eind 19de eeuw aan de Leieoevers opgetrokken. De fabrieksgebouwen laten een vrij indrukwekkende baksteenarchitectuur zien. Opvallend is dat er nog altijd bedrijvigheid is op beide sites. Dossche Mills Bakery gebruikt nog enkele jaren de vroegere Molens van Deinze in de Tolpoortstraat, en dan komen er nieuwe woningen en een park. Een deel van de gebouwen blijft behouden. De maalderij aan de Kortrijksesteenweg wordt nu gebruikt door veevoederbedrijf De Brabandere.
MONSIEUR JEAN UIT LYON DANIËL CLAEYS AAN HET WERK BIJ VLASBEDRIJF MICHIELS IN GRAMMENE FOTO COLLECTIE STEFAAN DE GROOTE
OPROEP
WIE GEÏNTERESSEERD IS IN HET INDUSTRIËLE ERFGOED VAN ONZE REGIO OF ER WAT VAN AFWEET: VANAF 2014 START DE ERFGOEDCEL EEN WERKGROEP OP ROND DIT THEMA. IEDEREEN IS WELKOM, AANMELDEN KAN VIA
[email protected].
Het Ricardplein in Deinze, met sociale woningen van rond 1960, verwijst naar Jean Ricard, een ondernemer uit Lyon. Daar werden zijderupsen gekweekt en floreerde een zijdenijverheid. In 1848 richtte hij met een subsidie van de Belgische overheid in Deinze een zijdefabriek op. De toenmalige regering wou op plaatsen waar de armoede en hongersnood in Vlaanderen zwaar had toegeslagen, de economische ontwikkeling stimuleren. De onderneming Ateliers de Deynze mislukte, maar zijn arbeiders zouden met hun opgedane kennis zelf bedrijven oprichten in Petegem en in Deinze of werken in een van de zijdefabrieken Lagrange. Op die manier ligt Ricard dan toch mee aan de basis van een industriële ontwikkeling en heeft hij zijn plein verdiend.
PAG 15
Robrecht mee. Op het hoogtepunt werkten er Er zijn nog enkele sporen van die nijverheid, die teloorging na WO II.
148 personeelsleden in de ateliers tussen de
In de Meulenstraat staat een verlaten fabrieksgebouw van Lagrange. In
Markt en de Schutterijstraat. Vrij uniek was
het Museum van Deinze en de Leiestreek kan men nog een authentiek
dat men tot eind jaren zeventig thuiswerksters
handweefgetouw voor zijden stoffen bezichtigen.
in dienst had, allemaal uit de omgeving van Deinze. Robrecht had veel oog voor de sociale
DE BRETELLENNIJVERHEID STARTTE IN MEIGEM Is die zijdenijverheid uiteindelijk volledig verdwenen, dan liep het anders voor de bretellennijverheid. Het eerste fabriekje werd in 1847 opgericht in Meigem door een zekere Moresco. Het project was geen lang leven beschoren, maar de kennis bleef behouden. Enkele oud-wevers begonnen zelf met een atelier.
TEXTIELBEDRIJVIGHEID IN ZULTE De textielindustrie in de streek bleef niet enkel beperkt tot Deinze. De Zultse Wolspinnerij (vroeger L’Anac) werd gesticht in 1937 en vervaardigde breiwol en meubelstoffen. Op het hoogtepunt werkten 449 mensen in het bedrijf, maar in 2011 ging de spinnerij failliet. De volledige site werd verkaveld. In datzelfde jaar ging ook de Zultse garenproducent Lys Yarns op de fles. Toch is er van dat textielverleden nog iets aanwezig in Zulte, via de leerlooierij Altan, opgericht in 1934. Het is de enige Vlaamse leerlooierij die draait op ambachtelijke wijze en er is ook een authentiek café aan verbonden.
noden van de mensen en gaat prat op zijn goede verhouding met de vakbonden: “Nooit één dag staking gekend, hoewel de lonen niet hoog waren in onze sector”. De Belgische bretellennijverheid bestond sinds eind 19de eeuw uit de twee bedrijven, allebei in Deinze gevestigd, Gevaert en het wat grotere Liebaert. Robrecht: “We beconcurreerden elkaar hard, maar er bestond wel een ongeschreven gentlemen’s agreement, dat we geen personeel van elkaar in dienst namen.” Alles wat te maken had met elastische weefsels werd hier decennia lang geproduceerd. Men controleerde 95 % van de Belgische markt en exporteerde naar heel Europa. Eind vorige eeuw waren bretellen, jarretelles, kousenbanden… niet meer zo populair, maar zowel Liebaert als Gevaert slaagden erin zich succesvol te heroriënteren.
PAG 16
POLSSLAG
POLSSLAG
OP ZOEK NAAR SPOREN VAN OUDE INDUSTRIEËN TUSSEN LEIE EN SCHELDE DE GOLDEN RIVER Tussen Kortrijk en Deinze bloeide
oude kleiputten zijn omgevormd
al sinds de 19de eeuw te lande
tot visvijvers. In de bloeiperiode
een vlasindustrie, met in elk
HET NEURENBERG AAN DE LEIE
Tijdens Open Monumentendag
De industrie in Deinze en
2013 waren de oude
konden de steenbakkers hun
Petegem werd in de eerste
fabrieksgebouwen van Torck in
dorp wel een aantal bedrijfjes,
dorst lessen in de talrijke
helft van de 20ste eeuw
de Ommegangstraat een echte
die op enkele na verdwenen zijn.
herbergen langs de Schelde. Café
beheerst door de speelgoed-
publiekstrekker. Het was de
De Leiestreek ‘ademde’ vlas. Een
Het Sluis in Eke is een van die
en kinderwagenbedrijven. In
laatste keer, want de gebouwen
groot deel van de inwoners van
overgebleven etablissementen.
betere tijden telden Deinze en
gaan tegen de vlakte.
Grammene, Gottem, Wontergem,
Dat de steenbakkers
Petegem niet minder dan vijf
De firma Pericles aan de
Machelen, Olsene en Zulte was
niet helemaal vergeten zijn,
bedrijven van speelgoed en tien
Gentsesteenweg in Petegem
op de een of andere manier bij
is te danken aan de V.V.V. ’t
van kinderrijtuigen. Men sprak
verliet pas in 2013 de gebouwen
die bedrijvigheid betrokken.
Gaverland, die een unieke
daarom van het ‘Neurenberg aan
aan de Gentsesteenweg. Het
DOOR DE OPKOMST VAN DE
de Leie’.
grootste deel van de productie
TEXTIELFABRIEKEN WERDEN DE
De Leie speelde een grote rol
fotocollectie samenbracht.
THUISWEVERIJEN BIJNA VOLLEDIG
was al lang verhuisd. De firma
in het productieproces, want het
Ze waren samen met het
kalk- en ijzerarme water werd
gemeentebestuur ook de
speelgoedindustrie en
van Nazaire Beeusaert werd
gebruikt voor het roten. Hierbij
drijvende kracht achter
aanverwante bedrijfstakken lag
voor de Tweede Wereldoorlog
werd de vlasvezel door middel
de oprichting van het
bij de firma Torck die in 1887
groot met kartonnen
van bacteriën losgemaakt van de
steenbakkersmonument op het
startte met het assembleren
speelgoedpaardjes, maar
stengel. Tijdens het roten kreeg
pleintje aan de Grotenbroek
van uit Engeland ingevoerde
daarna werd het assortiment
DE CONCURRENTIE MET DE FABRIEKEN
de rivier een goudkleurige glans,
en Louis De Meestersstraat in
onderdelen. Het zwaartepunt
gevoelig uitgebreid en werd er
WEL AAN. VEEGAETE LEVERDE AAN
vandaar ‘the golden river’ en
Semmerzake. Aan het geheel
van de activiteit concentreerde
nieuw speelgoed ontwikkeld.
GENTSE WINKELS EN WAS IN DE JAREN
raakte op die manier bekend tot
is ook een educatief luik
zich langs de Kortrijksesteenweg,
De kwaliteitsproducten die hier
’20 VAN VORIGE EEUW NOG
in Amerika. De productie van
verbonden. Ideaal als halte
tussen de Leie en de spoorweg.
destijds werden gemaakt, hebben
ZEER ACTIEF.
het vlas evolueerde. Na de Eerste
tijdens een fietstocht.
inmiddels een tweede leven
FOTO MIA VAN DE VEEGAETE
De basis van de
Wereldoorlog doken de eerste
gekregen bij verzamelaars en
betonnen rootputten op. In 1943
speelgoedmusea. In het Museum
werd roten in de Leie verboden
van Deinze en Leiestreek kan
en verschenen overal roterijen
men ook nog heel wat pareltjes
in het landschap. Een andere
uit de Deinse kinderwagen- en
ingreep was het motoriseren
speelgoedindustrie vinden.
VERDRONGEN, MAAR VERDWENEN NIET HELEMAAL. IN SINT-MARTENS-LATEM GING DE LANGS DE KORTRIJKSESTEENWEG GELEGEN THUISWEVERIJ VEEGAETE
van de zwingelarijen, zodat
EEN JENEVERSTOKERIJ, AMBACHTELIJKE BROUWERIJ EN VEEVOEDERBEDRIJF ALS ICONEN VAN DE REGIONALE VOEDINGSINDUSTRIE
men minder volk nodig had. In de streek is er nog een levende herinnering aan het vlas. In 2012 zag een vlasroute het licht in Gottem, dat zijn titel ‘vlasdorp’ met fierheid draagt.
STEENBAKKERS AAN DE BOVENSCHELDE IN ZEVERGEM, EKE EN SEMMERZAKE
DENTERGEMSTRAAT IN WONTERGEM BIJ DEINZE
tussen Oudenaarde en Gent waren aan de Scheldeboorden
werd het bedrijfje verkocht aan René Contreras en sindsdien is het in de handen van die familie gebleven. Hun productie (Valeirbier) is
Het stadsgezicht, weergegeven
altijd kleinschalig gebleven, maar men ging zich meer toeleggen op
op de kaart van de stad en het
het brouwen van kwaliteitsbieren. Volgens bierkenner Michael Jackson
markizaat van Deinze van 1786,
brouwde Contreras het beste streekbier.
geeft een prachtig beeld van
De Leie had vlassers, maar
De Gaverse brouwerij Contreras dateert uit dezelfde periode. In 1818 startte de familie Latte een brouwerij op haar boerderij. In 1898
In Astene startte de familie Versele net voor de Tweede
de florerende watergebonden
Wereldoorlog met een veevoederbedrijf dat ondertussen Quartes heet
ambachtelijke nijverheden.
en uitgroeide tot een Europese speler van formaat.
Deze bedrijfjes zijn volledig uit
al sinds de middeleeuwen
het stadsbeeld verdwenen. Maar
steenbakkers actief. In dorpen
ook in de andere gemeenten
zoals Zevergem, Eke en
van de streek waren in de
Semmerzake was het in de
negentiende eeuw talloze
19de en tot ver in de vorige
stokerijen en brouwerijen actief
eeuw zowat de enige industriële
op boerderijen. In die periode
bedrijvigheid. Het ging om
wordt de grondslag gelegd van
seizoensarbeid, van april tot
de nu nog bestaande stokerij
oktober. Steenbakkers waren
Filliers in Bachte-Maria-Leerne.
vaak familie van de baas van het
De firma is uitgegroeid tot een
bedrijf. Vandaag treft men langs
van de bekendste stokerijen van
de Schelde nog verschillende
het land.
‘uitgebakken’ weides aan. De FOTO VVV ‘T GAVERLAND
DE BLOEMISTEN VAN DE PINTE EN ZEVERGEM (EN DEURLE) Wie tot eind vorige eeuw door De Pinte spoorde, werd getroffen door de vele mooie bloemenvelden. De productie is bijna volledig
KONINGIN OP BEDRIJF VAN BLOEMIST TRIPHON VAN SPEYBROECK. FOTO JOHAN VAN TWEMBEKE
gevestigd en zou lang zijn stempel drukken op deze nijverheid. Hij was de eerste die succes oogstte op de Floraliën. Niet met begonia’s noch met azalea’s, maar met camelia’s. De start van het bedrijf van Charles Pynaert (later Van Houte en nog later de stadskwekerij van Gent) gebeurde op zijn grond. In De Pinte werd een tweede impuls gegeven door de komst van
verdwenen, maar de jaarlijkse bloemenmarkt houdt de herinnering in
Julien Anthierens. Hij startte met de kweek van knolbegonia’s. Maar
De Pinte levendig.
vooral zijn opvolgers Triphon Van Speybroeck, Karel Moerman en
In het recente Jaarboek 2013 van Heemkring Scheldeveld laat Johan Van Twembeke zijn licht schijnen op die bedrijvigheid (deel
Julien Goossens werden kwekers met faam in heel de wereld. De eerste bloemist in Zevergem was August Goethals en zijn
1 tot 1911). Baron Jean-Baptiste de Giey begon al in 1815 met het
bedrijf was gelegen net op de grens met Zwijnaarde. Het zijn echter de
tentoonstellen van bloemen en planten in zijn tuin. Maar de eerste
families Dhaenens en Begodt die decennia hun stempel drukken op
bloemist in De Pinte was August Verhoost. Hij was vlakbij het station
de sierteelt in Zevergem. Tekst: Stefaan De Groote
PAG 17
PAG 18
POLSSLAG
POLSSLAG
3
CULTUREEL ERFGOEDCEL STEUNT OPNIEUW PROJECTEN IN DE LEIE- EN SCHELDESTREEK
DE REUZEN VAN ZULTE De oudste sporen van reuzen in Zulte gaan terug tot 1907. Met de laatste generatie Franso & Adèle, hun kinderen Pierewit, Pierewat en Pompernelleke is er sinds 1957 al een stevige reuzengeschiedenis geschreven. Het Sport- en Feestcomité van Zulte draagt zorg voor dit stukje cultureel
D ERFGOEDCEL LEIE SCHELDE
erfgoed. Tijdens de jongste Zultse Firtelstoet werd plechtig afscheid genomen van de oude reuzen. Er werd een rouwkapel opgezet en elke Zultse inwoner
e Erfgoedcel Leie Schelde deed in het vorige nummer van POLSSLAG voor de tweede maal een oproep om projecten in te dienen die te maken hebben met cultureel erfgoed. De raad van bestuur van het overkoepelende Platform Omgeving Leie en Schelde (POLS), onder leiding van voorzitter Danny Claeys (burgemeester van Nazareth) en de beide ondervoorzitters Simon Lagrange (burgemeester van Zulte) en Hilde Claeys (burgemeester van De Pinte), toonde zich verheugd over de nieuwe reeks interessante voorstellen. Enkele projecten krijgen financiële steun.
kreeg een overlijdensbericht in de bus, met de droeve mare dat hun geliefde reuzen waren overleden. In de rouwkapel waren de reuzen opgebaard, iedereen kon een laatste groet brengen en kreeg een overlijdenskaartje mee. Maar er was ook goed nieuws. Tijdens de Firtelstoet in oktober vorig jaar werden al twee nieuwe reuzen voorgesteld. Het comité is van plan een brochure of boek uit te geven over de Zultse reuzengeschiedenis. Die zullen dit jaar overigens ook meestappen in de reuzenstoeten van Merelbeke en zustergemeente Halluin. De lagere scholen mogen ook het bezoek van de reuzen verwachten en deze zullen uiteraard opnieuw in volle glorie te zien zijn op de 157ste Firtelstoet op 5 oktober e.k. Meer info:
[email protected]
1
NIEUWE OPROEP
GAVERE HERDENKT ‘DE GROOTE OORLOG’ In Gavere wil men de herdenking ‘Honderd jaar na de Eerste Wereldoorlog’ niet onopgemerkt laten voorbijgaan. Er werd in de gemeente op initiatief van de VVV ’t Gaverland alvast een Werkgroep Wereldoorlog I opgericht, met heel wat geïnteresseerden. Het is de bedoeling om de Eerste Wereldoorlog in Gavere tastbaarder en concreter te maken door zo goed en volledig mogelijk het verhaal te brengen van de gesneuvelde Gaverse soldaten. Hiertoe zal in eerste instantie opzoekingswerk worden verricht, met als doel het levensverhaal van de soldaten te reconstrueren aan de hand van documenten, foto’s, getuigenissen, …. Er komt een tentoonstelling in De Poort en
!
De Erfgoedcel Leie Schelde doet een nieuwe oproep aan
eventueel ook in de bibliotheek. De info zal eveneens worden aangeboden in de vorm
verenigingen, scholen, buurtcomités en personen uit
van een boek of brochure. Een aantal elementen kunnen bovendien worden verankerd
Deinze, De Pinte, Gavere, Nazareth, Sint-Martens-Latem
op de erfgoedbank Leie Schelde.
en Zulte om tegen 15 mei a.s. een project in te dienen.
Meer info:
[email protected]
Wat is cultureel erfgoed precies? Het gaat om elementen die men wil overdragen aan de volgende generaties. Roerend erfgoed is al het erfgoed dat verplaatsbaar is: schilderijen, juwelen, beelden, relikwieën, munten, zegels, meubels, tapijten, boeken, foto’s, films, muziekinstrumenten, literatuur, documenten… Dat roerend erfgoed wordt o.a. bewaard in musea en
2
archiefinstellingen, maar ook door particulieren als
VZW DRAAGT ZORG VOOR ARCHIEF VAN ARCHITECT EN EKENAAR JULIAAN LAMPENS
verzamelobject of erfstuk. Immaterieel erfgoed is dan
Er is een constante belangstelling voor het oeuvre
sporten en spelen. Een project wordt ruim bekeken,
van architect Juliaan Lampens (°1926) uit Eke. In 2002 werd de VZW Juliaan Lampens boven de doopvont gehouden. Deze vereniging heeft het verwerven, beheren, bestuderen en promoten van het werk van de architect als doel. Leden van de VZW zijn ondertussen betrokken bij talloze rondleidingen, publicaties en tentoonstellingen. Vorig jaar werd het modernistische huis van de architect opengesteld voor het grote publiek tijdens de Open Monumentendag. De belangstelling was overweldigend en zelfs Vlaams minister Bourgeois, bevoegd voor onroerend erfgoed, kwam er een kijkje nemen. De VZW wil met de hulp van de Erfgoedcel nu vooral werken rond het archief van Juliaan en denkt aan allerlei vormen van conservatie, registratie, digitalisering en ontsluiting via een publicatie en een website. Meer info:
[email protected]
weer het niet-tastbare: rituelen, verhalen, stoeten, gebruiken, recepten, feesten, talen, rites, ambachten, technieken, overtuigingen, liederen, podiumkunsten, het kan onder meer omvatten: een publicatie, film of tentoonstelling, een liedjesverzameling, het digitaliseren van foto’s of objecten… Iedere aanvrager krijgt een vaste contactpersoon bij de Erfgoedcel, die gedurende de hele procedure zorgt voor advies en begeleiding. De projecten worden eerst besproken door een intergemeentelijke reflectiegroep cultureel erfgoed en nadien goedgekeurd door de raad van bestuur van POLS. Het subsidiereglement kan worden geraadpleegd en gedownload op de website van de zes gemeenten van POLS. De medewerkers van de erfgoedcel zijn elke werkdag te bereiken op de cultuurdienst van de stad Deinze, via tel. 09/386 78 86 of
[email protected],
[email protected] en
[email protected]
HET ‘DEINS UITSTAPPENBOEKJE’
De VZW NOBO (NetOverbruggende Buitenschoolse Ondersteuning) heeft, na het overnemen van haar kerntaak buitenschoolse opvang door de stad Deinze, nog plannen in petto. Men heeft samen met de directies en vertegenwoordigers van de ouderverenigingen van de zestien Deinse basisscholen de handen in elkaar geslagen om volgend jaar een ‘Deins Uitstappenboekje’ te realiseren en een ambassadeursrol op zich te nemen voor het omliggende erfgoed. Men wil hiermee de Deinse kinderen, maar ook ouders en familie, laten kennismaken met wat Deinze aan erfgoed en cultuur te bieden heeft. Heel wat erfgoed, dorpsverhalen en anekdotes bevinden zich immers vlak bij de school. Jolien Verroeye van de Erfgoedcel Leie Schelde maakt deel uit van de werkgroep die het ‘Uitstappenboekje’ zal realiseren, naast medewerkers van de cultuur- en toeristische dienst van Deinze. Meer info:
[email protected]
PAG 19
PAG 20
POLSSLAG
DEINZE
DE SFINX VAN DE BELGISCHE SCHILDERKUNST
H
NOG TOT 19 JANUARI IN DEINS MUSEUM
“
et is verleidelijk om deze hommage een thuismatch te noemen. Maar een nostalgische tocht naar het voetbalveld van SK Deinze zou nergens toe leiden. De Keyser was bepaald geen streekschilder,” poneerde Geert Van Der Speeten in De Standaard naar aanleiding van de opening van de expo in het Museum van Deinze en de Leiestreek.
FASCINATIE VOOR AMERIKAANSE NAOORLOGSE SCHILDERKUNST Schilderen was voor Raoul De Keyser (1930-2012) een picturale ontdekkingstocht waarbij hij steevast vertrok van alledaagse motieven in zijn directe omgeving. Is dat te wijten aan het feit dat zijn wereldse en artistieke kennis beperkt was? Integendeel, op artistiek vlak was hij gefascineerd door de Amerikaanse naoorlogse schilderkunst. In zijn eigen schilderijen is echter geen enkel spoor terug te vinden van de dramatische gebeurtenissen die zich in de wereld afspeelden. Hij richtte zich op de schilderkunst zelf. Zijn werken zijn in de eerste plaats verbonden met de dagelijkse omgeving. Sereen observeerde hij de wereld vanuit de meest vertrouwde en intieme ruimte van het huiselijk interieur. In de zaal van het museum, die het verst van de ingang verwijderd ligt, zijn de vroegste werken van de meester te zien. Voor deze schilderijen liet
Dat klopt, want hij was een van de grootste kunstenaars die België
Raoul De Keyser zich vaak inspireren door interieur- en tuinfragmenten.
heeft voortgebracht, wiens oeuvre een internationale uitstraling bezit.
Hij bekijkt een raamklink, een vensterkozijn, een binnenhoek of een
Maar in zijn vroege werk kiest hij wel onderwerpen uit zijn nabije
fietsstuur. De details worden uitvergroot en krijgen een quasi iconische
omgeving. Het zijn die werken uit 1964-1970 die het museum van
lading. Overbodige tierlantijnen worden weggelaten, de beelden
Deinze en de Leiestreek nu toont en waarmee Raoul De Keyser zijn
worden gereduceerd tot hun essentie en winnen hierdoor aan kracht.
onderzoek binnen de schilderkunst startte, kortom waarmee zijn
Als toeschouwer word je bij het zien van de werken met je neus op de
carrière als kunstenaar een aanloop nam.
nuchtere waarheid van het schilderij gedrukt. Het tweede deel van de tentoonstelling is te bezichtigen in een zaal dichter bij de ingang. Hier zijn de latere werken uit de periode 1964-1970 tentoongesteld. Raoul de Keyser verbreedt zijn blik, trekt naar buiten en schildert wolken, krijtlijnen en voetbalvelden. Ook hier beperkt hij zich tot een fragment van het landschap. De lucht wordt weergegeven door een blauw vlak, een gele lijn geeft misschien de horizon weer, het groene vlak eronder is hoogstwaarschijnlijk een grasveld. Maar naar al die dingen heeft de toeschouwer het raden. Raoul De Keyser was een man van weinig woorden.
RAOUL DE KEYSER STOND NIET GRAAG IN DE SPOTLIGHTS Of zoals Jan Hoet het verwoordde: “Raoul De Keyser was geen man van de spotlights. Hij zou bijvoorbeeld nooit naar een opening van een tentoonstelling zijn gekomen. Wel nadien, wanneer de drukte geweken was, dan kwam hij stil binnen en verbond de kunst van de groten met zijn eigen ervaringswereld.” In deze tweede periode raakte Raoul De Keyser ook geboeid door de derde dimensie van het object schilderij, de feitelijkheid van de randen, de ruimtelijkheid van het object. Zo zijn er op de tentoonstelling ook verschillende dozen te zien, de bekende en gegeerde ‘Een verpakte gedachte’. Raoul De Keyser ontwierp de doos, Antoon De Clerck was verantwoordelijk voor de vormgeving en Roland Jooris schreef de gedichten. © RONY HEIRMAN
Niet alleen het exposeren van deze ‘Verpakte gedachtes’ werd voor een groot deel mogelijk gemaakt met behulp van de familie De Keyser. De drie zonen gaven ook inzage in het archief van hun vader, waardoor men een schat aan informatie kon raadplegen. Jan Hoet, kenner van het werk en vriend, selecteerde de werken. Voor Hoet,
DE TENTOONSTELLING “RAOUL DE KEYSER. 1964-1970” LOOPT NOG TOT 19 JANUARI 2014 IN HET MUSEUM VAN DEINZE EN DE LEIESTREEK. Openingsuren: dinsdag – vrijdag: 14.00-17.30 uur; zaterdag en zondag: 10.00-12.00 uur en 14.00-17.00 uur; gesloten op maandag.
van het begin af een fan van het werk van Raoul De Keyser, aanwezig op diens allereerste tentoonstellingen en vertrouwd met zijn oeuvre, was de keuze vrij snel gemaakt. Het feit dat deze vroegste werken nu in het Museum van Deinze en de Leiestreek getoond worden, verleent de tentoonstelling een extra dimensie. Het is een symbolische keuze en een gepaste wijze om hulde te brengen aan een van de beste kunstenaars die in Deinze hebben geleefd. Er is een tentoonstellingscatalogus met inleiding door Jan Hoet. Kostprijs: 15 euro. Tekst: An Meirhaeghe
