Poetin speelt paniekvoetbal

De Limburger DAGBLAD

De Russische president Vladimir Poetin opende in zijn jaarlijkse rede voor het parlement de aanval op het Westen. foto Grigoriy Sisoev/HH

Poetin speelt paniekvoetbal De Russische president waarschuwt voor een zwaar jaar en verhardt in zijn opstelling richting het Westen. ANALYSE RUSLAND door onze redactie buitenland MOSKOU – Een kapitaalvlucht van

zo’n 120 miljard dollar door vertrekkende investeerders, een roebel die in vrije val is geraakt en Russische bedrijven die door de sancties geen geld meer kunnen lenen in het Westen. Het gaat een zwaar jaar worden, waarschuwde

de Russische president Poetin gisteren in zijn jaarlijkse toespraak voor beide kamers van het parlement. Het water staat Rusland aan de lippen en dat noopt tot extreme maatregelen om het tij te keren. Poetin kondigde er meteen een aan: Russen die ‘verdacht’ geld op buitenlandse rekeningen hebben staan, kunnen dat naar Rusland terugsluizen zonder gevaar te lopen door de overheid te worden

lastig gevallen over de herkomst ervan. Poetin: „Als iemand zijn middelen en eigendom legaliseert in Rusland, dan krijgt hij de stevige garantie dat de rechtsorganen niet vragen waar het geld vandaan komt. Ook zal hij niet aanlopen tegen juridische of administratieve vervolging.” De maatregel tekent volgens waarnemers de paniek in het Kremlin. Alle economische signalen staan op rood, het land raakt internationaal steeds geïsoleerder, en de president volhardt in zijn eigen gelijk. Geen verzoenende woorden richting het Westen gisteren om een versoepeling van de relatie mogelijk te maken. Integendeel. Eerst verheerlijkte hij de annexatie van de Krim, ‘van heilige bete-

kenis, nu en voor altijd’, daarna ging hij in de aanval. Poetin wees vooral naar de Verenigde Staten, die zich volgens hem altijd ‘bemoeien met de zaken van onze buren’. De Westerse

“

Zonder Oekraïneconflict was andere reden verzonnen om Rusland in te perken Vladimir Poetin, president

sancties hebben volgens Poetin niets met de oorlog in Oekraïne te maken. „Als die er niet was geweest, was er een andere aanleiding verzonnen om de groeiende mogelijkheden van Rusland in te perken.” Maar het Westen is niet Poetins enige vijand. Misschien wel veel erger is de lage olieprijs. Want de Russische economie drijft op de export van olie en gas en het inzakken van de olieprijs slaat een groot gat in de begroting van Moskou. Dat zet de president het mes op de keel. Poetin heeft al laten zien een onberekenbare, oorlogszuchtige speler op het wereldtoneel te zijn. Een in het nauw gedreven speler kan nog onberekenbaarder worden.

voorpagina vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander

[HRM_AX: CR-PAGINAS [MASTER] ... 05-12-14]

Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:21:55


SCP-ONDERZOEK

Modehuis Mexx failliet verklaard

Geloof bepaalt hoe we over homo’s denken Meerderheid van moslims en orthodox-protestanten vindt homoseksualiteit verkeerd. door Nadia Berkelder DEN HAAG – Orthodoxe protestan-

ten zijn ongeveer net zo negatief over homoseksualiteit als moslims. Een ruime meerderheid van de strenge christenen vindt dat homoseksualiteit verkeerd is. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau naar acceptatie van homoseksualiteit binnen religieuze groeperingen en etnische minderheden. De overgrote meerderheid van de mensen die niet gelovig zijn hebben geen enkel probleem met homoseksualiteit, net zomin als Rooms-Katholieken trouwens. 95 procent vindt dat homo’s en lesbiennes moeten leven zoals ze willen. Het geloof is sterk bepalend voor de manier waarop mensen denken over homoseksualiteit, concludeert het onderzoek. „De invloed van andere factoren, zoals opleidingsniveau, leeftijd of geslacht, is veel kleiner.” En ook de mate van religiositeit is van invloed. Simpel gezegd: hoe fanatieker men is in het geloof, hoe kleiner de homo-acceptatie is. En dat is niet echt onverwacht, geeft onderzoeker Willem Huijnk toe. Orthodox-protestanten, christenen die niet aangesloten zijn bij de PKN, en moslims zijn vergelijkbaar in hun afwijzende houding

advertentie 2 x 94

ten opzichte van homo’s en lesbiennes: van de orthodox-protestanten vindt 58 procent homoseksualiteit altijd verkeerd, onder moslims is dat 53 procent. De groep orthodox-protestanten is in het onderzoek niet verder gespecificeerd. Niet alleen de gelovigen, maar ook de orthodox-protestantse kerken keuren homoseksualiteit af. De kerkvergadering van de christelijk gereformeerde kerk formuleerde vorig jaar nog dat homoseksualiteit zondig is en dat homo’s die een relatie hebben, niet aan het avondmaal mogen meedoen: „Vanwege de openbaarheid van de zonde en de moeite om het gedogen daarvan uit te leggen aan jongeren.” De laatste jaren is er vooral veel aandacht voor homofobie onder

“

Opvallend is dat we de laatste jaren weinig tekenen zien dat acceptatie toeneemt Willem Huijnk, onderzoeker

Samsom na woede-uitbarsting: ‘Ik ben ook maar een mens’ DEN HAAG – PvdA-leider Diederik Samsom ergert zich er aan dat het in Den Haag vaak gaat over ‘spelletjes, peilingen en vorm’ en te weinig over de inhoud. En ja, dan wordt hij boos. Na een woede-uitbarsting tegenover journalisten van De Telegraaf moest Samsom gisteren de hele dag tekst en uitleg geven over zijn temperament. Was dit het signaal dat de geplaagde PvdA-leider de grip aan het verliezen is? Onzin, zei Samsom. Ja, hij was kwaad geworden. „Maar dat hebben we allemaal wel eens, toch? Politiek blijft mensenwerk.” Aanleiding voor Samsoms uitbarsting waren vragen over het scha-

liegas-standpunt van de partij: de PvdA liet tot woensdag altijd ruimte voor boringen, mits die veilig en schoon uitgevoerd konden worden. Woensdag besliste Samsom zelf resoluut: we gaan het niet doen. Daarmee leek hij PvdA-woordvoerder op dit thema, Jan Vos, te passeren. Suggesties dat de PvdA-leider met het nieuwe standpunt alvast een verkiezingsstuntje uithaalt, schoten bij Samsom in het verkeerde keelgat.

moslims in Nederland. Het rapport van het SCP bevestigt dat die er is. Driekwart van de Turken en Marokkanen in Nederland zou er grote problemen mee hebben als hun kind zou samenwonen met iemand van hetzelfde geslacht. Slechts een kwart van de moslims is voorstander van het inmiddels toch breed ingeburgerde homohuwelijk, bij protestanten is dat 72 procent, bij orthodoxe protestanten 44 procent en bij niet-gelovigen is dat bijna 90 procent. Ondanks alle overheidscampagnes lijkt het er niet op dat de acceptatie van homo’s in religieuze kring de komende jaren verbetert. Uit de cijfers blijkt namelijk dat jongeren niet veel toleranter zijn dan ouderen. Een derde van de jongeren met een Turkse of een Marokkaanse achtergrond zegt een homo of lesbienne in de vriendenkring te accepteren, een ruime meerderheid dus niet. Van de autochtone jongeren zegt driekwart geen problemen te hebben met een homo of lesbienne als vriend of vriendin. „Opvallend is dat we bij de orthodox-protestanten en bij de moslims de laatste jaren weinig tekenen zien dat de acceptatie toeneemt”, zegt Huijnk. „Bij de Marokkanen en Turken hebben we echt gekeken naar verschillen tussen de eerste en tweede generatie. De trend van ontkerkelijking, de secularisatie, zoals die bij Nederlanders de afgelopen decennia heeft plaatsgevonden, zie je niet bij moslims. En bij de orthodox-protestanten trouwens ook niet. Er is eerder sprake van een revitalisering van het geloof.”

Hond op en neer in metrotunnel AMSTERDAM – Een jonge herdershond heeft gisteren kilometers afgelegd in de tunnel van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam. Het dier wist vermoedelijk vanuit Amsterdam-Noord naar de tunnel dertig meter onder de grond te glippen en rende vervolgens naar het Rokin in de binnenstad. Daar werd hij gesignaleerd door medewerkers van de nog in aanbouw zijnde metrotunnel. Die schakelden de dierenambulance in, die toen al wist dat het dier, Davo geheten, werd vermist. Hij was eerder op de dag ontsnapt bij de hondenuitlaatservice. De viervoeter liet zich niet meteen vangen, maar snelde weer terug naar Noord. Daar kon hij worden gepakt.

AMSTERDAM – De Nederlandse modeketen en kledinggroothandel Mexx is gisteren door de rechtbank in Amsterdam failliet verklaard. Dat heeft curator Frits Kemp bevestigd.

Een protestactie van homo’s en sympathisanten in 2010 bij de Sint-Janskathedraal in Den Bosch tegen de weigering van de Rooms-Katholieke Kerk om de

hostie aan homo’s uit te reiken. foto Vincent van den Hoogen/HH

Minister: geaardheid moet bespreekbaar zijn DEN HAAG – Minister Jet Bussemaker (Emancipatie, PvdA) belooft actie op het gebied van homo-acceptatie. „Er is en blijft werk aan de winkel om homoseksualiteit bespreekbaar te maken. Met name binnen die gemeenschappen waar dit onderwerp nog steeds een taboe is. Ook ga ik samen met minister Asscher snel om de tafel met de verschillende groepen waar deze taboes heersen. Samen moeten we de boodschap uitdragen dat we pal staan voor de vrijheid om anders te kunnen

zijn”, aldus Bussemaker gisteren in reactie op het SCP-rapport over acceptatie van homoseksuele geaardheid. Tanja Ineke van homobelangenorganisatie COC is niet verbaasd over het rapport. „Maar het is toch schrikken als je deze resultaten leest. Natuurlijk weet je het wel, maar als je het zwart op wit ziet, komt het hard aan.” In streng-kerkelijke kring komt de dialoog over homoseksualiteit maar heel langzaam op gang, zegt Ineke, zowel onderling, als met

het COC. „Het is een kwestie van lange adem om de situatie te verbeteren: kleine stapjes vooruit zetten en alle successen vieren.” Veel wordt binnen de gelovige gemeenschappen in eigen kring gehouden, vermoedt Leonie Ernst van het Anti Discriminatie Bureau Zeeland. „Er wordt binnenshuis wel veel over gesproken. We weten dat jongeren hier heel erg worstelen met hun homoseksualiteit, en dat jongeren met een religieuze achtergrond dubbel worstelen. Wij doen wel moeite om die

groep te bereiken, bijvoorbeeld met een facebookpagina, maar het kost heel veel moeite. Ze komen niet spontaan hun verhaal doen. En vergis je niet: homo-acceptatie is niet alleen bij de christelijke groeperingen een probleem. Op heel veel middelbare scholen durven jongeren nog steeds niet te zeggen dat ze homoseksueel zijn.” Het COC pleit voor steun van de overheid aan religieuze homo-organisaties. Ineke: „We moeten pal achter die mensen gaan staan. ”

De keten telt in Europa 315 winkels. Daaronder zitten veel franchisenemers, een aantal outletwinkels en store-in-stores. Bij het concern werken wereldwijd ongeveer 1.500 mensen, in Nederland ongeveer 500. Een groot deel van de omzet haalt het concern uit grootschalige verkoop aan andere kledingketens. Wat het faillissement betekent voor de medewerkers is nog onduidelijk, aldus de curator. Die hoopt dat een doorstart mogelijk is. Volgens hem hebben zich gisteren al twee buitenlandse kandidaten gemeld die interesse hebben. Kemp houdt de winkels voorlopig open, ook om de winkelvoorraden nog te kunnen verkopen. Mexx heeft het faillissement zelf aangevraagd, zei Kemp. Hij wijt het bankroet deels aan de al lang durende malaise op de Europese retailmarkt. Consumenten houden de hand op de knip en kopen minder kleding. Daarbij komt dat de concurrentie groot is. Een vertraging in de betaling van een Russische keten aan de groothandelstak van Mexx deed de rest. Mexx kampte al enkele jaren met dalende resultaten. Minder dan de helft van de omzet (100 miljoen euro) kwam nog uit de winkelverkopen. De groothandel was goed voor een omzet van 150 miljoen euro. Vorig jaar sloot het bedrijf zijn flagshipstore in Amsterdam. Mexx ontstond in 1986 door de samenvoeging van de merken Moustache voor mannen (M) en Emanuelle voor vrouwen (E). Rattan Chadha, de oprichter van het nieuwe merk, bezegelde de naam met twee kussen (xx) tot Mexx.

Mexx kampt al jaren met dalende resultaten. Minder dan de helft van de omzet kwam uit winkelverkopen

Monica Belluci, de rijpste van alle Bondgirls door Bob van Huët LONDEN – Een Bondgirl in de zin

Daniel Craig en

Monica Bellucci. foto HH

van ‘meisje van James Bond’ kun je Monica Belluci met haar 50 lentes niet meer noemen. Bondlady? Dat klinkt toch net iets té rijp als prooi van een gelicenseerde vrouwenversierder als agent 007. Gisteren werd in Londen ten overstaan van de wereldpers de cast

gepresenteerd van Spectre, de 24e James Bondfilm. Dat de hoofdrol weer gespeeld zou worden door de 46-jarige Brit Daniel Craig was bekend. Het ging er vooral om met wie de held tussen de lakens gaat belanden. Afgaande op de babes die in eerdere films optraden, was een herkenbaar profiel voorhanden: een Bondgirl is 29, liefst brunette, niet zo bekend, 5 centimeter kleiner dan de held en doet niet moeilijk over een seksistische naam als Pussy Galore of Xenia Onatopp. De Italiaanse actrice Monica Belluci spotte gisteren met alle verwachtingen en werd gepresenteerd als een van de twee vrouwen in het nieuwe avontuur van de beroemde Britse agent. De

film wordt in het Oostenrijkse Sölden en in Wenen gedraaid. Voorts moet de cast ook naar Londen, Mexico, Rome en Tanger. Belluci schrijft als Lucia Sciarra Bondgeschiedenis. Ze is elf jaar ouder dan de oudste Bondgirl ooit: dat was Honor Blackman (39) in Goldfinger (1964) met Sean Connery. Zij was vijf jaar ouder dan haar tegenspeler. Er was voorafgaand aan de presentatie van de nieuwe cast volop gespeculeerd over de femme fatale. De Amerikaanse zangeres Rihanna werd genoemd evenals de Britse actrice Nathalie Portman. Het werd dus een klassieke Italiaanse schone, Belluci, al heeft ze in deze film concurrentie van de 29-jarige Française Léa Seydoux, een

telg uit de schatrijke familie Schlumberger. Onder de naam Madeline Swann vertolkt zij de tweede, meer klassieke, Bondgirl in de nieuwe film. Tegenspeler van 007 is de 58-jarige Oostenrijker Christoph Waltz. Hij speelt ‘Oberhauser’, naar verluidt geïnspireerd op de beruchte Ernst Stavro Blofeld, de aartsvijand van 007 met zijn hilarische Mao-pak en Perzische kat. Een andere bekende wordt Bonds klassieke auto, de Aston Martin. Speciaal voor deze film liet het automerk in samenspraak met regisseur Mendes een Aston Martin DB10 fabriceren. Maandag gaat de productie van Spectre van start. De film is vanaf oktober 2015 in de Nederlandse bioscoop te zien.

algemeen vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:21:55


FERRY MINGELEN

‘Russisch dopingsysteem is lastig te bestrijden’

Haagse spelletjes

P

vdA-leider Diederik Samsom was in het eerste grote klimaatdebat in de Tweede Kamer helemaal in zijn element. Soms leek het zelfs of hij college gaf aan zijn collega-fractievoorzitters en premier Rutte. Samsom heeft het de laatste tijd niet gemakkelijk door het vertrek van de twee Turkse PvdA-Kamerleden en de dramatisch lage peilingen, maar als het om het klimaat gaat, veert hij op. Zelfverzekerd en met passie schetste hij de enorme opdracht om verdere opwarming van de aarde te voorkomen. „Wij stoken als wereldgemeenschap een hoeveelheid olie op zonder weerga. Vul deze zaal tot de nok toe met vette, dikke, zwarte olie; wij stoken zo’n zaal per seconde weg. En dan nog één, elke keer weer”, zei hij in een bevlogen, maar breed uitwaaierend betoog. Zijn collega-fractievoorzitters werden wat onrustig. Ook Samsom had maar vijf minuten spreektijd, het dagelijkse weerbericht duurt langer. Zou hij nog aan concrete maatregelen toekomen? De linkse fracties en D66 hadden hun hoop op hem gevestigd. Uit alle studies blijkt dat het tempo waarmee men poogt die dikke zwarte olie uit de vergaderzaal te krijgen, te laag is. Extra maatregelen zijn nodig. Maar het bevlogen verhaal van Samsom eindigde teleurstellend. Extra maatregelen zitten er niet in. Samsom heeft zich met regeringspartner VVD gebonden aan een energieakkoord dat uiteindelijk in 2023 de hoeveel-

Rutte was niet happy. Samsom doorbrak plompverloren een afspraak met de VVD

heid duurzame energie, zon, wind, van 4 procent nu naar 16 procent moet opvoeren. Dat wordt al een hele opgaaf. Premier Rutte waarschuwde de Kamer dat het energieakkoord niet na elk nieuw alarm kan worden aangepast. Geen verrassing allemaal. PvdA en VVD hadden binnenskamers al afgesproken dat ze niet aan dit energieakkoord zouden gaan tornen, anders krijgen ze ruzie. Een mager resultaat dus van zo’n speciaal klimaatdebat. Dat gevoel moet Samsom ook hebben gevoeld. Daarom zorgde hij voor enig politieke vuurwerk. Per motie sprak hij zich onverwacht uit tegen het boren naar schaliegas, omdat dat onveilig zou zijn en slecht voor het milieu. Premier Rutte was niet happy. Samsom doorbrak plompverloren een eerdere afspraak met de VVD om eerst onderzoek te doen en pas volgende zomer verder te besluiten. Rutte hield daaraan vast. De PvdA-fractie heeft recht op haar eigen standpunt, maar het kabinet houdt, afhankelijk van het onderzoek, alle opties open, deelde hij kortweg mee. Dat kan Rutte wel zeggen, maar wat doet het kabinet als de Kamer de motie Samsom aanneemt. Wat moeten de PvdA-ministers? Staan zij achter Samsom? Gaan oppositiepartijen CDA en D66 de motie Samsom steunen om het kabinet in problemen te brengen? Kortom: veel politiek beraad achter de schermen de komende dagen. Samsom ergert zich aan die typisch Haagse spelletjes, liet hij zich gisteren ontvallen. Maar hij is nu zelf de aanstichter. Hij verkleinde het hoofdlijnendebat van de wereldgemeenschap naar Brabant, een van de provincies waar het schaliegas in de grond zit. De mensen daar zullen hem dankbaar zijn, en dat komt goed uit bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten in maart 2015. Met duurzame energie, waar Samsom zo gepassioneerd over spreekt, heeft schaliegas weinig te maken.

Geen kikkerbillen meer te koop bij Emté vanwege dierenwelzijn VEGHEL – Supermarkt Emté is gestopt met de verkoop van kikkerbillen. De dochteronderneming van supermarktketen Sligro uit Veghel maakte reclame voor de delicatesse in de kerstfolder, waarna een flinke discussie onstond op sociale media. Daarin ging het onder meer over de manier waarop het product wordt vergaard. De Indonesische leverancier zou de pootjes van levende kikkers afscheuren en -knippen. „Wij zijn naar aanleiding van die discussie het een en ander uit gaan zoeken. Daaruit bleek dat we niet kunnen garanderen dat alles rondom dierenwelzijn in orde is”, verklaart woordvoerder Wilco Jansen.

Emté besloot gisteren om het product definitief niet te verkopen. Het is volgens Jansen niet zo dat de kikkerbillen nu ‘uit de schappen’ worden gehaald. „Nee, want het product heeft niet eens in de schappen gelegen. Je kon in onze kerstfolder een gerecht bestellen waar kikkerbillen in zaten. Alleen hebben we nog geen gerecht geleverd aan onze klanten. Dat maakte voor ons de keuze makkelijker om het product helemaal uit de verkoop te halen”, zegt Jansen. Volgens hem is het onmogelijk om alle leveranciers te controleren. „Het gaat om duizenden leveranciers. Je gaat er vanuit dat zij zich aan de regels houden.”

Russen omzeilen met een nationaal systeem de internationale dopingbestrijding. Intussen financieren ze, heel cynisch, dopingbestrijding in het buitenland.

De Russische schaatser Pavel Kulizhnikov op de 1500 meter tijdens het WK Schaatsen vorige maand

in Zuid-Korea. foto VI Images

door Ad Pertijs CAPELLE AAN DEN IJSSEL – De Duit-

se televisiezender ARD onthulde woensdagavond in een opzienbarende documentaire dat Rusland een door de overheid gesteund dopingprogramma heeft. Veelal met verborgen camera’s werd corruptie en gesjoemel met positieve plasjes vastgelegd. Klokkenluiders vertelden hoe trainers het gebruik er bij atleten inhameren. Volgens Herman Ram van de Nederlandse Dopingautoriteit is het gat dat de Russen hebben geslagen in de internationale dopingbestrijding lastig te repareren. „Omdat de bestrijding vooral een taak is van de nationale bonden en dopingautoriteiten. Daarvoor moet je een land hervormen. En dat lijkt me te hoog gegrepen.” Ram staat niet eens te kijken van wat de documentaire aan het licht bracht. „Liegen is in mijn vak immers de norm.” Het roept de vraag op of het internationale systeem daarmee tekort schiet of wellicht zelfs is opgeblazen. De ironie is volgens Ram dat de huidige manier van dopingbestrijding in de sport te goed is geworden. „De enige manier om het systeem te kunnen omzeilen, is dopinggebruik binnen een land goed te organiseren.”

Iets anders kan er volgens Ram na het zien van de documentaire niet aan de hand zijn in Rusland. Alle betrokken instanties als sportbonden, dopingautoriteit en overheid spannen volgens hem samen om positieve plasjes weg te moffelen. Met een enkele corrupte link naar de internationale atletiekfederatie kunnen Russische atleten eventueel ook buiten de grenzen ongestoord hun gang gaan. „Maar je ziet wat dat laatste betreft dat het ook vaak fout gaat”, stelt Ram. Dopingbestrijding is op te splitsen in twee delen: de training en de wedstrijden. In vroeger tijden werden sporters alleen getest vlak na een wedstrijd. Toen die contro-

Russen: ‘Het zijn stuk voor stuk leugens’

De Russen kunnen zich niet vinden in het beeld dat uit de Duitse documentaire naar voren komt. „Het zijn stuk voor stuk leugens”, zegt directeur Valentin Balchnitsjev van de Russische atletiekbond. „Ik kan er dieper op ingaan als we de situatie later beter hebben onderzocht.” Het Russisch antidopingbureau RUSADA, dat wordt beschuldigd van

UberPOP breidt uit ondanks mogelijke sanctie door Marieke Serruys DEN HAAG – Taxidienst UberPOP, waarbij particuliere chauffeurs hun diensten aanbieden, is sinds gisteren ook actief in Den Haag en Rotterdam. De uitbreiding komt op een opmerkelijk moment.

Maandag beslist de rechter of het terecht is dat het bedrijf Uber een dwangsom kreeg opgelegd voor het mogelijk maken van taxivervoer zonder vergunning. Uber spande die zaak aan nadat de Inspectie voor Leefomgeving en Milieu in oktober boetes van 1500 euro aan vier chauffeurs van UberPOP had uitgedeeld en Uber een dwangsom had opgelegd van maximaal 100.000 euro. Dat weerhoudt het bedrijf er niet van om uit te breiden, nog voor de uitspraak van de rechter. In Amsterdam bestaat UberPOP

sinds de zomer. Precieze aantallen wil Uber-directeur Niek van Leeuwen niet geven, maar in Den Haag en Rotterdam zijn ‘tientallen’ chauffeurs te bestellen voor een taxirit met hun eigen auto. In Amsterdam zijn er ‘enkele honderden chauffeurs die maandelijks duizenden passagiers vervoeren’. Een ritje met UberPOP boek je via een app en kost een stuk minder dan een reguliere taxi. In ons land is UberPOP een ‘legitieme vervoersoplossing’, zegt Van Leeuwen. Maar de Wet personenvervoer uit 2000 is duidelijk: als je vervoer aanbiedt, heb je een vergunning nodig. En die hebben de particuliere chauffeurs van UberPOP niet. „Die wet is achterhaald”, vindt Van Leeuwen. „Er wordt geen rekening gehouden met de innovatieve en technische mogelijkheden van nu. Daarnaast geeft Uber invulling aan de hoofd-

doelstellingen van de wet: meer concurrentie, betere kwaliteit en een lagere prijs.” Een evaluatie van de Taxiwet, die deel uitmaakt van de Wet personenvervoer, is in volle gang. Staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur antwoordde eind augustus op Kamervragen over UberPOP dat op basis van die evaluatie kan worden beoordeeld of de regels moeten worden veranderd of versoepeld. Werkgeversorganisatie Koninklijk Nederlands Vervoer zou een verandering van de regels niet erg vinden. „Als de regels versoepelen, heb-

De Wet personenvervoer uit 2000 is duidelijk: als je vervoer aanbiedt, heb je een vergunning nodig

ben taxiondernemers daar ook baat bij. Ondernemers zijn van nature voor het afschaffen van overbodige regels”, zegt Hubert Andela. Als voorbeeld geeft hij de verplichte jaarlijkse ijking van de taximeter. „Die is achterhaald door de gebruikte software en kost vervoerders wel geld.” Andela betwijfelt of UberPOP in zijn huidige vorm legaal zal worden, maar de uitbreiding van de dienst leidt niet tot protesten van taxichauffeurs. „Zij vertrouwen erop dat de overheid haar eigen regels handhaaft. Bovendien is de sector al gewend aan concurrentie door de liberalisering van de taximarkt in 2002.” Hij vindt het echter ongepast dat Uber niet heeft gewacht met uitbreiden tot de rechter uitspraak heeft gedaan. Het zou hem verbazen als de rechter de dwangsom opheft. „Regels moeten voor iedereen gelden.”

les almaar beter werden, schakelden veel atleten over naar het gebruik van doping tijdens de training. Zo konden ze harder en langer werken in de aanloop naar de wedstrijd. Dat voordeel betaalde zich uit in de wedstrijden, die clean werden afgewerkt. Out-of-competition controles en biologische paspoorten waren het antwoord op die ontwikkeling, die begin deze eeuw inzette. Maar de controles op de trainingen zijn primair in handen van de nationale bonden en dopingautoriteiten. „Binnen de landsgrenzen kun je met een georganiseerd systeem in die fase dus alles doen”, aldus Ram. Het biologisch paspoort is ook afhankelijk van de

het wegmoffelen van positieve tests, weerspreekt de beschuldigingen ook. „Ze hebben geen enkel feit of document dat de beschuldigingen ondersteunt”, aldus directeur Nikita Kamajev. De verklaring die het wereldantidopingagentschap WADA op zijn website heeft gezet noemt Kamajev ‘ongefundeerd’. Het agentschap stelt in-

DEN HAAG - Syriëganger Hicham el

O. hoeft van de rechtbank in Den Haag niet te worden vastgehouden op de terreurafdeling van de gevangenis. Hij mag zijn rechtszaak thuis afwachten. Drie ronselverdachten blijven wel vastzitten. „De maatschappij zou hun vrijlating niet begrijpen”, aldus de rechter gisteren.

Uber. foto Peter Boer/HH

formatie te hebben ontvangen die de documentaire ondersteunt, en de beschuldigingen volledig uit te zoeken en indien nodig maatregelen te nemen. De verkregen informatie wordt bovendien doorgestuurd naar de internationale atletiekbond IAAF. Saillant daar aan is dat die bond in de ARD-documentaire zelf ook wordt beschuldigd van corruptie.

derzoeken. Maar dat wordt waarschijnlijk geen onafhankelijk onderzoek door een andere instantie dan de IAAF zelf. Bonden willen geen inmenging. Zoals het ook lastig is om buitenlandse controleurs naar een land te sturen om sporters te testen binnen het nationale systeem. Politiek gezien zit niemand daar op te wachten.” Daar komt volgens hem bij dat Rusland binnen het Wereldantidopingagentschap wordt gezien als een vooraanstaand land in de dopingbestrijding. „Ze betalen per jaar miljoenen voor de ontwikkeling van dopingbestrijding in kleinere landen.” Het is vanwege deze paradox dat je volgens Ram ook kunt spreken van een cynisch dopingsysteem. Het Russische dopingprogramma doet denken aan dat van de DDR in de jaren tachtig. Het is niet toevallig dat het opnieuw opduikt in een Oostblokland. „In een meer open cultuur is het veel lastiger zo’n landelijke samenzwering op te zetten. Je moet ook controle hebben over de pers en zo.” In de westerse wereld heeft dopingbestrijding daarnaast veel meer een ethische kant. In Rusland ontbreekt die kennelijk. Het resultaat is daar belangrijker dan de vraag of dopinggebruik moreel gezien verantwoord is.

Rechtbank: Syriëganger voorlopig vrij, hoofdverdachten ronselen vast door Cyril Rosman

Niek van Leeuwen, directeur van

controles die nationale instanties uitvoeren. De Russen kunnen dat systeem volgens hem frustreren door slechts spaarzaam resultaten door te sturen. Compleet opblazen lukt niet. Het is volgens Ram een kwestie van geduld om valsspelers via hun paspoort te ontmaskeren. „Uiteindelijk heb je door de tijd heen genoeg resultaten om een afwijking te kunnen constateren. Zo zijn Russische atleten ook betrapt.” Desalniettemin zitten de dopingbestrijders in hun maag met een land dat de wetten van de sport en het Wereldantidopingagentschap (WADA) georganiseerd omzeilt. Er is weinig tegen te doen. „De link met het IAAF kun je on-

El O. (29) wordt ervan verdacht zes maanden in Syrië te hebben gestreden. In oktober 2013 kwam hij terug naar Nederland. Daarnaast verdenkt het Openbaar Ministerie (OM) hem ervan deel uit te maken van een criminele terroristische organisatie in Den Haag, die zich bezighield met ronselen voor de strijd in Syrië. El O. werd op 5 september opgepakt. Zijn advocaat vroeg de rechter

maandag de voorlopige hechtenis te schorsen. Het Openbaar Ministerie wilde hem langer vasthouden. De rechtbank laat hem nu vrij, omdat hij zich na zijn terugkomst ‘heeft teruggetrokken uit de jihadistische scene’. Daarnaast zou hij een relatief kleine rol spelen in de Haagse ronselclub en heeft hij ernstige psychische problemen. Hij was al van de terreurafdeling overgeplaatst naar het Pieter Baan Centrum. Volgens zijn advocaat is er bij El O. ‘nul komma nul nul’ kans dat hij weer naar Syrië gaat als strijder voor de Islamitische Staat. „Hij rookt, drinkt en gokt. Dat klinkt niet echt als recidivegevaar.” De beslissing is opmerkelijk omdat dezelfde rechtbank maandag een teruggekeerde Syriëganger tot drie jaar cel veroordeelde. Ook in Frankrijk (zeven jaar) en Enge-

land (vier, vijf en drie jaar) zijn teruggekeerde jihadisten veroordeeld. „De voorlopige vrijlating van El O. zegt niets over zijn uiteindelijke veroordeling”, aldus een woordvoerder van de rechtbank. Dat proces wordt na de zomer verwacht. Tot die tijd mag El O. Nederland niet verlaten. Drie andere vermeende leden van de ronselgroep (Azzedine C. (32), Rudolph H. (24) en Oussama C. (18)) blijven wel in de terreurafdelingen van de gevangenissen in Rotterdam en Vught zitten. Zij zijn voor het OM de hoofdverdachten van de groep en worden behalve van ronselen, ook verdacht van opruien. De rechter vreest dat zij ‘hun activiteiten weer voortzetten’ als ze vrij zijn. „De maatschappij zou het niet begrijpen als zulke verdachten op vrije voeten worden gesteld.”

algemeen vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:21:35


MILITAIRE WILLEMS-ORDE

‘In dit vak moet je samen één doel hebben’ Gijs Tuinman kreeg gisteren de hoogste militaire onderscheiding. Hij zou zo weer naar het front gaan. „Dat heeft met opvoeding te maken.”

G

door Bas Dingemanse

ijs Tuinman (35) is populair deze dagen. Er stromen telefoontjes binnen van RTL Late Night, De Wereld Draait Door, Pauw, lokale media. Iedereen wil iets van de nuchtere Heerlenaar nu hij – gisteren – is onderscheiden met de hoogst mogelijke militaire onderscheiding: de Willems-Orde. Zijn leven is een gekkenhuis. „Maar ik overleef het”, lacht hij. „Ik heb voor hetere vuren gestaan.” Op 6 september 2009 bijvoorbeeld, als Tuinman en zijn eenheid onder vuur worden genomen in het Afghaanse dorp Deh Rawod. Venraynaar Kevin van de Rijdt overleeft de aanval niet. De militairen gaan met gevaar voor eigen leven terug om zijn lichaam te halen. Het voorval wordt tijdens de ceremonie op het Binnenhof door koning Willem-Alexander genoemd als een belangrijke reden voor de onderscheiding die Tuinman krijgt. De koning noemt het optreden van de militair met Taskforce 55 ‘creatief, tactisch weloverwogen en altijd op resultaat gericht’. Tussen 2001 en 2010 is Tuinman meerdere keren op missie geweest, onder meer in Afghanistan en Mauritanië. Tegenwoordig bevindt hij zich vooral op de Kromhoutkazerne in Utrecht. Hij is er strategisch adviseur van de landmacht. Hij zou direct naar het front gaan, als de plicht roept. „Dat heeft met mijn opvoeding te maken”, zegt Tuinman. „Ik ben opgegroeid in een omgeving waar iedereen elkaar helpt zonder er zelf beter van te worden. Mijn vader is vijf maanden geleden overleden en we wilden graag een ceremonie houden in de tuin van het huis van mijn ouders. Het gras stond een halve meter hoog, dus ik moest met een bosmaaier aan de slag. Plots kwamen er mensen aangelopen, puur om mij te helpen. Ik had er niet

‘Steeds daar waar het gevaar was’

M

ajoor Gijs Tuinman ging in oorlogsgebied als koelbloedig en doortastend leider door het vuur voor zijn kameraden. „Uw eenheid slaagde erin de taliban diep in vijandelijk gebied steeds weer uit evenwicht te brengen.” Dat zei koning Willem-Alexander gisteren in zijn toespraak tijdens de militaire ceremonie op het Binnenhof. „Met uw uitzonderlijke leidinggevende capaciteiten wist u in korte tijd het vertrouwen te winnen van uw team. U gaf ruimte aan emoties en bewaarde toch de rust. U was steeds daar aanwezig waar het gevaar was.” Premier Mark Rutte, defensieminister Jeanine Hennis, koningin

om gevraagd, maar toch stonden we met vier man in die tuin te werken. Geweldig.” Diezelfde mentaliteit vindt hij terug in de eenheden waarmee hij jaren op pad is geweest. „In dit beroep moet je met zijn allen één doel hebben, een stip aan de horizon. Dat is het belangrijkste. Allemaal doen ze dingen die je niet van hen kan verwachten. Die ik als leider niet van hen kan vragen. Kijk maar naar de dapperheidsonderscheidingen die de jongens door de jaren hebben ontvangen.” Tuinman is fanatiek, praat enthousiast. En doet dat haast zonder Limburgse tongval. „Je hoort niet meer zo goed dat ik uit Limburg kom. Al zeggen ze hier dat ze het nog merken. Ik praat zachter, heb nog altijd een zachte g en praat ‘zangerig’.” De tijd van Limburggrappen is zo goed als voorbij. „Natuurlijk is er gelachen als ik een presentatie gaf. Dat irriteert op dat moment. Als Limburger moet je soms een stapje extra doen. Ik ben er sterker door geworden.” De overgebleven Limburgse klanken worden hem eigen in Heerlen. Op zijn negende verhuist de familie Tuinman naar Valkenburg, waar een deel van een oude boerderij op de Emmaberg wordt betrokken. „De buren hadden in de Tweede Wereldoorlog twee Engelse piloten verborgen. In die ondergrondse hut speelden mijn broer Joost en ik vaak. Er grensde een

bos aan ons huis. Het was fantastisch daar.” Hij gaat in Heerlen naar de middelbare school. Samen met broer Joost legt hij zes jaar iedere dag 20 kilometer af om van de Emmaberg naar het Bernardinuscollege te fietsen en terug. „In Heerlen lagen mijn roots. Mijn vrienden gingen ook naar het Bernardinus. Daarnaast staat de school hoog aangeschreven in de regio; je krijgt het daar niet cadeau.” Na zes jaar Bernardinuscollege kiest hij voor het militaire pad. Hij werpt zich op als een natuurlijk leider, die taken uit handen durft te geven. Die kwaliteiten brengen hem uiteindelijk als commandant naar Afghanistan. Daar leert hij harde levenslessen. „Het temperatuurverschil was soms 45 graden. Dan sneeuwde het, hadden wij een dikke jas aan en kwam de plaatselijke bevolking op teenslippers langs fietsen. Kinderen voetbalden gewoon op straat, ongeacht de temperatuur. Ik heb daar echt respect gekregen voor de bevolking. En het is een schitterend land. Het is niet alleen woestijn daar.” Hij ziet ook de andere kant. In Afghanistan sneuvelt collega en vriend Kevin van de Rijdt. „Dat is pijnlijk. Dat is het verschil tussen het militaire beroep en andere professies. Wij kennen het ultieme offer. Ga je failliet met je bedrijf, dan begin je opnieuw. Wij kunnen een fout niet navertellen.”

Vorige militaire held raakte in opspraak

H

Opiumwet en verboden wapenbezit. Hij wordt vrijgesproken van de eerste verdenking, maar veroordeeld voor wapenbezit. Vijf jaar na de benoeming van Kroon ontvangt Gijs Tuinman nu de Willems-Orde. Gesuggereerd wordt dat Defensie bewust op zoek was naar een nieuwe held, iemand die het imago van het militaire beroep geen schade zou toebrengen. Volgens Jan Hendrik de Kleyn, Kanselier der Nederlandse Orden, is dat de grootste larie. „Als men zoiets verzint, begrijpen mensen niet wat deze militairen hebben moeten doorstaan”, zei hij in het Algemeen Dagblad.

et is 2009 wanneer de 43-jarige Marco Kroon de militaire Willems-Orde ontvangt voor zijn heldendaden in Afghanistan. Dat was bijzonder, omdat het toen al 57 jaar geleden was dat een militair de onderscheiding had ontvangen. Een nieuwe held voor defensie. Een fris gezicht en een van de weinige nog levende personen die de hoogste militaire eer ten beurt viel. Kroon had in 2006 onder meer zijn eenheid in veiligheid gebracht tijdens een onverwachte aanval van talibanstrijders. Begin 2010 komt Kroon in opspraak. Het Openbaar Ministerie verdenkt hem van overtreding van de

MILITAIRE WILLEMS-ORDE LINT In de kleuren van het Huis van Oranje-Nassau, oranje met twee blauwe biezen KROON Zilveren kroningskroon MALTEZER KRUIS Wit geëmailleerd middellijn: 42 millimeter met zilveren rand en acht geparelde punten VUURSLAG Gouden vuurslag* van de Orde van het Gulden Vlies MEDAILLON (achterzijde) M EDAILL Blauw geëmailleerd met gouden Bla letter ‘W’ (van koning Willem I), let in een gouden lauwerkrans BOURGONDISCH KRUIS Groen geëmailleerd middellijn: 36 millimeter

Motto van de orde: VOOR - MOED - BELEID - TROUW

* Vuurslag = stuk ijzer om samen met een vuursteen vuur te slaan.

foto Kanselarij der Ned. Orden infographic JD/DPd

Gijs Tuinman kreeg gisteren de Willems-Orde uitgereikt. Marco Kroon

(links) was erbij aanwezig. foto’s Frank van Beek/HH

Máxima, familieleden en een paar honderd militairen keken toe hoe Tuinman de eed aflegde. Daarna gaf de koning hem een klap op zijn schouder waarmee Willem-Alexander hem tot Ridder der Militaire Willems-Orde der vierde klasse sloeg. Tuinman krijgt de onderscheiding voor operaties in het najaar van 2009. Hij gaf toen leiding aan enkele tientallen commando’s en mariniers van Taskforce 55 in Uruzgan. Zo slaagde zijn eenheid erin een belangrijke verbindingsweg naar Kandahar veilig te stellen. Ook leidde Tuinman de redding van de zwaargewonde korporaal Kevin van de Rijdt, die de missie niet overleefde. Familie

van Van de Rijdt was gisteren bij de plechtigheid aanwezig. Tuinman was zichtbaar emotioneel toen Hennis zijn vrouw en drie kinderen bedankte voor hun cruciale steun. De majoor vond het een ongelooflijke dag. „De emoties gieren nog steeds door mijn hoofd. Het weerzien met alle kameraden van vroeger, het is onbeschrijflijk”, zei hij na afloop. „Al die jongens met wie ik missies heb gedaan, zitten op de tribune. Dat is misschien wel het belangrijkste.” De Willems-Orde werd in 2009 voor het laatst uitgereikt aan Marco Kroon. Hij, en een van de drie andere nog levende ridders, de Brit Ken Mayhew, waren bij de uitreiking aanwezig.

VIJFDE RIDDER Gijs Tuinman sloot zich gisteren aan bij een zeer selecte groep mensen. Hij is de vijfde militair die is onderscheiden met de militaire Willems-Orde die nu nog in leven is. De Willems-Orde is meer dan zesduizend keer uitgereikt. De meeste mensen werden geëerd voor hun heldhaftige rol tijdens de veldtocht tegen Napoleon van 1815, de Belgische opstand van 1830, de Twee

de Wereldoorlog, de politionele acties (19461948) en de Koreaanse oorlog. De orde telt vier klassen: eerste klasse of Grootkruisen, tweede klasse of Commandeurs, derde en vierde klasse. Tuinman valt in de laatste categorie. De eerste die in het register van de orde werd ingeschreven, was de Prins van Oranje – de latere koning Willem II.

Koning Willem-Alexander en Gijs Tuinman tijdens

de ceremonie op het Binnenhof. foto Freek van den Bergh/HH

binnenland vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:21:20

Digitale lessen gaan boven privacy leerling ACHTERGROND BASISONDERWIJS door Francine Wildenborg DEN HAAG – Ouders zijn boos dat

basisscholen zomaar toetsresultaten van hun kinderen aan uitgevers verstrekken. De scholen zien het privacyprobleem wel, maar doen er vooralsnog weinig aan. Staatssecretaris Sander Dekker (OCW, VVD) is niet van plan in te grijpen.

Maurits van der Vlugt, ‘zoon

van’, is hulpsint in Australië. Volgens hem moet Nederland niet bang zijn om het sinterklaassprookje te ‘herontdekken’. Op de achtergrond: het Sydney Opera House.

foto Judith Bogaardt

Australische sint: erken dat Zwarte Piet gevoelig ligt Ook Australië ontkomt niet aan de zwartepietendiscussie. Dat zegt Maurits van der Vlugt, dé adviseur van de sint in Sydney. door Robert Portier SYDNEY – Hij kreeg het vak van

hulpsint met de paplepel ingegoten. Toch was het toeval dat hij zelf de mijter oppakte. Maurits van der Vlugt, de zoon van, woont in Sydney en is al zeven jaar ‘adviseur van de sint’. Het is 36 graden, bepaald geen sinterklaasweer. Maurits van der Vlugt is gekleed in een korte broek en een T-shirt. Wie hem spreekt, speurt onbewust naar tekenen van zijn vader, acteur Bram van der Vlugt die 25 jaar dé (raadgever van de) tv-sint was. Van zijn elfde tot zijn zestiende ging Maurits als Zwarte Piet met zijn vader mee op pad. Daar kwam een einde aan toen hij langer werd dan de goedheiligman zelf. Toen de Nederlandse school

in Sydney bijna dertig jaar later om een adviseur van sint verlegen zat, klopten vrienden bij hem aan. Maurits moet lachen op de vraag of de sint in Australië op een kangoeroe aankomt. Er zijn opzettelijk geen Australische elementen verwerkt in het bezoek down under. Op de Nederlandse school zitten vooral kinderen van expats. Die keren vaak na maar een paar jaar terug naar Nederland. Om het verhaal overzichtelijk te houden, komt de sint dan ook gewoon met het vliegtuig. Een tropenkostuum heeft hij ook al niet. „Misschien iets om over na te denken”, zegt hij, terwijl de airco op volle toeren draait. Voor Maurits aan de klus begon, had hij eerst een paar skypesessies met ‘de oude meester’.

Voor de eeuwige vergelijking is hij niet bang. „Hij is zo’n groot voorbeeld, daar neem ik graag iets van over.” De twee overleggen elk jaar over de rol van Sinterklaas. Gevraagd naar een praktijkvoorbeeld vertelt Maurits dat de sint, ook in Australië, voor alles een ondeugende kindervriend is en zeker geen opvoeder. Elk jaar zijn er ouders die de sint vragen hun kind eens aan te spreken op zijn eetgedrag. ‘Als de sint nu eens tegen Jantje zegt dat hij zijn avondeten moet opeten’. „Daar doet Sinterklaas dus niet aan mee. Ouders

“

Toen ik klein was, hadden alle Pieten een roe, die zie je niet meer Maurits van der Vlugt, hulpsint in Australië

voeden hun kind zelf maar op.” Vader en zoon Van der Vlugt spraken elkaar ook na de laatste landelijke intocht in Nederland, die in Gouda. „Gelukkig heb ik nooit een kogelvrij vest hoeven dragen”, verzuchtte de oude Van der Vlugt. De zoon noemt de arrestaties van tegenstanders van Zwarte Piet ‘triest’, maar ook een teken van de tijd. De racistische elementen in het sinterklaassprookje zijn volgens hem overduidelijk. „Als je daarop wordt gewezen, dan moet je kunnen erkennen dat het gevoeliger ligt dan je zelf denkt.” Nederland moet niet bang zijn om het sprookje te herontdekken. Dat Piet nu eenmaal bij de traditie hoort, vindt hij geen argument. „Toen ik klein was, hadden alle Pieten een roe. Die zie je niet meer.” Veranderingen zijn van alle tijden. Hoe het dan wel moet, is nog een raadsel. Andere kleuren, andere kleding, alles ligt open. Dat Maurits over vijf jaar in Australië nog louter met Zwarte Pieten op bezoek komt, acht hij uitgesloten. „De geest is uit de fles.”

Basisscholen lokken nieuwe leerlingen met digitale schoolborden en iPads. Onderwijs op een scherm is beter dan op papier, lijkt de overtuiging. Het digitale aanbod van onderwijsuitgeverijen is echter mager. Lang loonde het niet om te investeren in het maken van digitale lesstof, omdat veel scholen alleen beschikten over verouderde apparatuur. Nu daar verandering in komt, zijn uitgeverijen hard aan de slag om online lesmodules te ontwikkelen. Daarvoor willen ze kunnen beschikken over de resultaten van de oefeningen die kinderen doen. Daaraan kunnen ze zien waarmee de leerlingen problemen hebben en wat er anders of beter moet. De scholen staan die gegevens onder licht protest af: liever niet, maar oké. Willen we digitaal onderwijs aanbieden, dan nemen we voor lief dat de privacy van onze leerlingen terzijde wordt geschoven, is de overweging. Wel hebben scholen de uitgeverijen op het hart gedrukt ouders niet te benaderen met een aanbod van extra reken- of taalmodules als hun kind daarop slecht scoort. Basisscholenkoepel PO-Raad erkent: die afspraken zijn niet genoeg. Uiteindelijk moeten alleen scholen over de resultaten per

AMSTERDAM – De extreem heftige

HILVERSUM – Zwarte Piet met mijter op en tabberd aan. In de laatste aflevering van het Sinterklaasjournaal was gisteren een Piet te zien die volkomen gelijkwaardig was aan de sint. De oude Opa Piet zat in het kinderprogramma op een wit paard. Hij reed aan het einde van het kinderprogramma samen weg met de traditionele Sinterklaas, die op een zwart paard zat. Omroep NTR speelde in het programma al eerder in op de discussie over Zwarte Piet.

Als het zou gaan om de privacy van patiënten in ziekenhuizen, zou de wereld te klein zijn

DEN HAAG

Snel verbod op gratis plastic tas

DAGBLAD

Onderzoek naar dode baby

Binnen een jaar komt er een verbod op gratis plastic tasjes. Dat kondigde staatssecretaris Wilma Mansveld (Milieu) gisteren aan in de Tweede Kamer. Mansveld zei eerder zo’n verbod het liefst via Europa te regelen. Dat duurt haar eigen PvdA te lang. Die wil snel een verbod op plastic tasjes voor eenmalig gebruik.Welke tasjes zullen worden verboden, gaat Mansveld nog bekijken.

AMSTERDAM

Heroïnetesten te koop voor 2 euro In zeker dertig smartshops in Amsterdam zijn vanaf vandaag testen te koop die kunnen aantonen of gekochte drugs witte heroïne bevatten. Dit moet voorkomen dat er nog meer slachtoffers vallen door het gebruik van de harddrugs. Dat kondigde burgemeester Eberhard van der Laan gisteren aan. Ook zijn er speciale teams op straat die de testen, à 2 euro per stuk, bij zich hebben.

AMSTERDAM

Half jaar cel geëist tegen broer Badr Hari Tegen de jongere broer van vechtsporter Badr Hari, Yassine, is gisteren een half jaar gevangenisstraf geëist. Volgens het Amsterdamse OM heeft Yassine als getuige onder ede gelogen in de strafzaak tegen Badr en daarmee meineed gepleegd. Ook is volgens het OM bewezen dat Yassine actief heeft deelgenomen aan een vechtpartij in een nachtclub.

ALKMAAR – De politie deed gisteren uitgebreid onderzoek op de plaats in

Alkmaar waar een dode baby is gevonden. Het kind werd woensdagavond gevonden in het Rekerhoutpark door een voorbijganger. Het was toen al overleden. De politie heeft twintig rechercheurs op de zaak gezet. Het park bevindt zich in een buitenwijk van Alkmaar. foto Patrick Harderwijk/HH

UTRECHT

Moszkowiczen maken ruzie over gebruik familienaam De bekende advocatenfamilie Moszkowicz is al twee jaar verwikkeld in een ruzie over het gebruik van de familienaam. Yehudi Moszkowicz (33), een neef van David, Bram en Max, heeft een punt gescoord nu het Benelux Bureau voor Intellectueel Eigendom alle aanspraken van zijn ooms op alleengebruik van de bekende naam heeft afgewezen. „Hopelijk is dit het einde, maar mijn ooms kunnen in beroep gaan. Ik weet niet of ze het hierbij laten”, aldus de Utrechtse advocaat gisteren. Yehudi Moszkowicz, een zoon van Robert die al heel lang ruzie

heeft met zijn broers, stuurde zijn ooms twee jaar geleden een uitnodiging voor de opening van zijn eigen advocatenkantoor in Utrecht. Als antwoord kreeg hij een sommatie om onmiddellijk te stoppen met het gebruiken van de familienaam. De ooms vinden dat het gelijknamige kantoor in Utrecht ‘hun zakelijke positie ondermijnt’. De neef zou onterecht meeprofiteren van de bekende naam. „Ik heet gewoon zo en ik draag mijn naam met trots. Ik wil er alles aan doen om de familienaam juist weer in ere te herstellen”, aldus neef Moszkowicz.

advertentie 3x166

Helse pijn dementen komt door vaatfalen door Paulus Smits

Zwarte sint in journaal

leerling beschikken en mag een uitgeverij die niet kunnen herleiden tot één persoon. Het is niet gemakkelijk een vuist daartegen te maken, omdat er maar vier onderwijsuitgevers zijn en een beperkt aanbod van digitale modules, stelt de PO-raad. De maatschappelijke verontwaardiging maakt het nu waarschijnlijk gemakkelijker uitgeverijen erop aan te spreken, denken de scholen. Volgens de uitgevers zijn zij allang bezig met het anoniem maken van de resultaten, waardoor alleen de school de scores kan herleiden tot de leerling. Waarom ze dat niet hebben geregeld vóór ze de digitale lesmodules introduceerden, kunnen ze niet zeggen. Afschermen van resultaten vergt ook inspanning van scholen, klinkt het van uitgeverszijde. Ook staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker legt de bal bij de scholen: zij moeten zorgen dat het in orde komt. De Tweede Kamer vindt dat te gemakkelijk en vraagt experts advies. Oudervereniging Ouders van Waarde is razend: als het zou gaan om de privacy van patiënten in ziekenhuizen, zou de wereld te klein zijn. De vraag is: waarom vonden we collectief dat het elektronisch patiëntendossier er koste wat kost niet moest komen, en is de schending van privacygegevens in het onderwijs al een feit. Digitaal onderwijs is blijkbaar belangrijker dan de privacy van leerlingen.

De Limburger

reacties op de geringste aanraking of beweging bij dementiepatiënten, zijn vaak het gevolg van ernstige vaatproblemen. Door een daardoor veroorzaakte verstoring van het pijnsysteem in de hersenen, kan een aai of het neerzetten op een stoel, helse pijnen veroorzaken. Dat concludeert de onderzoeksgroep van neuropsycholoog Erik Scherder van het VU medisch centrum.

De resultaten van hun jarenlange onderzoek worden begin 2015 gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Pain Medicine. Volgens hoogleraar Scherder is het resultaat een internationale doorbraak in het dementie-onderzoek. Het is de eerste keer dat bij dementiepatiënten met ernstig vaatfalen een link kan worden gelegd met hun pijnbeleving. „Voor de bejegening van ouderen met

dementie door verzorgend en verplegend personeel en mantelzorgers, is dit van groot belang. Pijn verklaart nu voor een groot deel de ellende die mensen kunnen uitstralen naar hun omgeving. We zullen hen anders moeten gaan benaderen”, aldus Scherder. Door hersenscans en pijnmetingen bij patiënten van het VUmc is nu vastgesteld dat het systeem in het brein dat bij gezonde mensen pijn registreert – en (ten dele) onderdrukt –, bij mensen met langdurig vaatlijden ernstig is aangetast. Tot nu toe werd de oorzaak van de heftige pijnreacties bij mensen die zich door dementie niet goed kunnen uiten, vooral gezocht in hun depressieve stemming. Vaak zijn ouderen neerslachtig door lichamelijke achteruitgang of eenzaamheid. Vaatproblemen ontstaan onder meer door hoge bloeddruk, hartziekten en diabetes. Honderdduizenden oudere Nederlanders hebben er last van.

binnenland vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:21:15


Ook zwart leven doet ertoe, schreeuwt New York

Rebelse Franse minister lacht om rechtse laster

Vrijuit gaan van blanke agent die Afro-Amerikaanse arrestant wurgde verbijstert Verenigde Staten.

door onze correspondent Cees van Zweeden PARIJS – De Franse minister van Onderwijs heet eigenlijk Claudine Dupont en is eigenlijk een dochter van een Amerikaanse miljardair. Dupont is ultra-links. Haar onderwijsagenda: masturbatielessen voor kleuters, Arabisch als tweede taal en jongens moeten zich verplicht als meisjes kleden.

Althans, als je de Facebookpagina mag geloven die opgezet is om onderwijsminister Najat VallaudBelkacem zwart te maken. Zelf moest ze lachen om de lastercampagne op internet. Vallaud-Belkacem geldt als belle et rebelle (mooi en opstandig), iets wat er bij Fransen goed ingaat. Ze is de populairste politica van het land, niet slecht voor een 37-jarige vrouw uit Marokko die zich met gevoelige onderwerpen bezig houdt. Als minister van Vrouwenrechten maakte ze prostitueebezoek illegaal, als presidentieel woordvoerder moest ze de impopulaire

door onze correspondent Maartje van Hoek NEW YORK – Niet alleen moet poli-

tieagent Daniel Pantaleo zijn politiewapen worden afgepakt, hij moet ontslagen worden uit het New Yorkse politiekorps. En hij mag nooit meer terugkeren als agent op straat. Dat schrijft de krant New York Times naar aanleiding van het jurybesluit om de agent die de 43-jarige Eric Garner deze zomer liet stikken met een wurggreep niet te vervolgen. „I can’t breathe”, (ik kan niet ademen), zegt Garner op de video die door omstanders werd gemaakt van de fatale arrestatie. De New York Police Department nam Pantaleo zijn wapen af, maar liet hem wel op de loonlijst staan. Ook zwart leven doet er toe, stond op de spandoeken van de honderden demonstranten die gisteren in New York en overal in Amerika de straat opgingen. In New York gingen ze op Times Square liggen en herhaalden Garners laatste woorden: ‘I can’t breathe’. Het protest was overwegend vreedzaam. In de VS laait de discussie over de verschillen tussen zwart en blank steeds verder op nu voor de tweede keer in twee weken tijd een blanke agent volgens een burgerjury niet hoeft te worden vervolgd voor het doden van een ongewapende Afro-Amerikaanse burger. „De beslissing van de jury onderstreept de frustratie van veel Afro-Amerikanen die geloven dat het systeem in dit land zich tegen hen keert”, zei Obama

Ze is de populairste politica in het land, niet slecht voor een 37-jarige vrouw uit Marokko Demonstranten liggen op de grond op Times Square in New York nadat een

in een reactie op de uitspraak van de jury. De president voelde zich genoodzaakt direct te reageren op de uitspraak, iets dat niet gebruikelijk is. Maar omdat hij zijn gezicht niet in Ferguson liet zien vorige week (te gevaarlijk, oordeelde de staf van het Witte Huis) moest de president dit keer wel iets zeggen. In Ferguson gingen honderden mensen de straat op nadat de blanke agent Darren Wilson vori-

ge week te horen kreeg dat hij niet wordt vervolgd voor het doodschieten van de zwarte ongewapende tiener Michael Brown. Nadat Brown in augustus stierf was Ferguson in de staat Missouri het toneel van de hevigste rassenrellen in jaren. Andere politici lieten gisteren duidelijker blijken dat ze de uitspraak van de jury afkeuren. „Wat een justitiële misvatting is het

In de Verenigde Staten laait de discussie over de verschillen tussen zwart en blank steeds verder op

Andere politici lieten gisteren duidelijker blijken dat ze de uitspraak van de jury afkeuren

jury in die stad besloot om een agent niet te vervolgen. foto Anadolu Agency/HH om te stellen dat deze agent niet hoeft te worden vervolgd”, zei de politicus Hakeem Jeffries uit New York. „Het maakt duidelijk dat niet alle burgers op een gelijke manier worden beschermd door onze wet.” „De uitspraak van vandaag is er een die veel inwoners van onze stad helemaal niet onderschrijven”, zei burgemeester van New York Bill de Blasio. De Blasio zei niet dat hij wel achter de uitspraak staat, iets dat hem op kritiek van de politie kwam te staan. Agenten zouden daardoor het gevoel hebben dat hij hen laat vallen, liet een woordvoerder van de politievakbond weten. De Amerikaanse justitieminister

Eric Holder heeft laten weten dat zijn ministerie een eigen onderzoek naar de dood van Garner start. De 43-jarige Garner, vader van zes kinderen, stond op 17 juli van dit jaar voor een winkel op Staten Island toen een groep politieagenten op hem afkwam. Ze vroegen hem of hij losse sigaretten verkocht, iets wat illegaal is in New York. Daarna is op de video te zien dat de agenten Garner op de grond werken. Agent Pantaleo neemt hem in een wurggreep, iets dat verboden is volgens de richtlijnen van de politie. Garner spreekt vervolgens negen keer achter elkaar zijn laatste woorden uit: „I can’t breathe.”

Familiedrama domineesgezin schokt Engeland door Lotte Martini FRECKLETON – Engeland is geschokt

door een familiedrama in een domineesgezin. Dominee Jim Percival uit het Noord-Engelse Freckleton, zijn vrouw en zijn dochter werden gearresteerd op verdenking van moord op een pasgeboren baby, het zoontje van dochter Ruth. Jim Percival (64), zijn echtgenote Susan (65) en hun dochter Ruth (28) werden begin deze week gearresteerd. Eerder hadden ze bij de politie gemeld dat Ruth bevallen was van een baby, een jongetje. Het kind zou dood ter wereld zijn gekomen.

De politie kwam direct en vond het ontzielde lichaam van het kindje. Zijn moeder werd per ambulance naar het ziekenhuis in het nabijgelegen Blackpool gebracht, waar haar gezondheid werd gecontroleerd. Daar bleek alles in orde te zijn, waarop ze uit het ziekenhuis werd ontslagen. Bij de politie ontstond echter de verdenking dat het kindje geen natuurlijke dood was gestorven. Een autopsie bracht geen duidelijke doodsoorzaak aan het licht, maar agenten vonden door de tegenstrijdige verklaringen die de drie aflegden de zaak zo verdacht dat ze het gezin arresteerden op verdenking van moord. In eerste

instantie werden ook seksuele misdrijven opgevoerd als reden voor de arrestatie, maar de politie liet die later vallen. Inwoners van het dorpje Freckleton, in het Engelse graafschap Lancashire, reageerden vol ongeloof op de arrestatie van hun dominee. Gisteren kwamen parochianen bij elkaar om te bidden voor het overleden kindje en het domi-

In eerste instantie werden ook seksuele misdrijven opgevoerd als reden voor de arrestatie

neesgezin. Het bisdom van Blackburn, waaronder de kerkgemeenschap valt, heeft de parochianen steun aangeboden. „We zijn in shock”, zei een parochiaan tegen het Britse persbureau Press Association. „We zijn één grote familie en steunen onze dominee. Het is niet goed om voorbarige conclusies te trekken.” Een dorpsgenoot voegde daar echter aan toe weinig contact te hebben met het domineesgezin. „Ze leefden teruggetrokken en hadden weinig omgang met de buurt. Ik wist niet eens dat hun dochter in verwachting was.” Wat de dominee verdacht maakt, is het feit dat hij kort na de mel-

ding van de dood van de baby uit het dorp verdween. Hij liet een briefje achter waarin hij meldde welke liederen er gezongen moesten worden bij zijn begrafenis en welke geschriften moesten worden voorgelezen. Een paar dagen later dook hij weer op in het dorp, net op tijd voor de ceremonie waarbij de kerstverlichting in het dorp wordt ontstoken. Het gezin bevindt zich momenteel in hechtenis en werd de afgelopen dagen ruim dertig uur ondervraagd. Rechercheurs doen intussen intensief sporenonderzoek in en rond de woning van het gezin en doen navraag bij dorpelingen.

De Franse onderwijsminister Najat

Vallaud-Belkacem. foto HH

François Hollande verkopen. En sinds afgelopen zomer leidt ze dus het Franse ministerie van onderwijs. Vallaud-Belkacem is de derde onderwijsminister die onder Hollande dient, en de meest rigoureuze. Ze zei deze week te overwegen om cijfers op school af te schaffen. Die cijfers worden als wapens gebruikt door leraren, die niet schromen een slecht cijfer uit te delen. Resultaat: per jaar verlaten 150.000 Franse jongeren hun school getraumatiseerd en zonder diploma. Haar plan werd gekraakt door rechts. Luc Ferry, voormalig onderwijsminister, schamperde: „Cijfers afschaffen op school is zoiets als de thermometer uit het ziekenhuis bannen.” Ze is een kop-van-jut geworden voor rechts, maar de jeugdige Marokkaanse lijkt met elke klap verder in de peilingen te stijgen. Enkele weken na haar aantreden deze zomer steeg ze naar de tweede plaats op de hitparade van Franse politici. Vallaud-Belkacem komt ontwapenend over. Een televisiepresentator zette haar een kaas voor die dezelfde naam had als een bij vrouwen populaire minister, en vroeg of ze die lekker vond. „Ik heb hem nog niet geprobeerd”, flapte ze eruit, om vervolgens de slappe lach te krijgen. Maar achter die lach gaat een sterke persoonlijkheid schuil. De minister staat bekend om haar toewijding en haar formidabele dossierkennis. Ze is niet de eerste moslim-minister van Frankrijk. Onder Sarkozy diende Rachida Dati op Justitie, maar anders dan Dati is VallaudBelkacem in de Maghreb geboren. Ze kwam pas op 4-jarige leeftijd met haar moeder naar Frankrijk. De geruchten over haar Amerikaans afkomst liet ze passeren, maar ze diende geschokt een aanklacht in wegens smaad toen extreem-rechtse organisaties haar vermeende ‘onderwijsplannen’ publiceerden. „Een aanval op mijn persoon negeer ik”, zei ze in een reactie, „maar als het ministerie wordt belasterd, reageer ik onmiddellijk.”

Per dag 330 gewonden op Oostenrijkse pistes INNSBRÜCK – Artsen en verpleegkundigen in Oostenrijkse hospitalen zetten zich schrap, nu het winterseizoen is begonnen. Voor gemiddeld ongeveer 330 wintersporters per dag eindigt de sneeuwpret namelijk in het ziekenhuis, zo bleek gisteren uit cijfers van de organisatie voor verkeersveiligheid KFV. Oostenrijk rekent dit jaar dan ook op ongeveer 65.000 gewonde wintersporters. Onder hen zijn zo’n 40.000 skiërs en 10.000 snowboarders. Belangrijkste oorzaak van de ongevallen is hun slechte conditie. Elke winter vallen ook 30 tot 40 doden op de Oostenrijkse pis-

tes. Vallen, botsingen en crashes tegen obstakels als bomen zijn in twee van de drie gevallen de oorzaak. De rest overlijdt door hartfalen of een storing in de bloedsomloop. Een slechte of geen voorbereiding draagt bij aan een grotere kans op letsel. Maar ook goed afgestelde ski’s zijn belangrijk. Wanneer die te snel of juist niet uitgaan, kan dat gevaarlijk zijn. Hoeveel Nederlanders gewond raken, is niet bekend gemaakt. Wel is Oostenrijk populair onder Nederlanders. Van de 930.000 Nederlanders die dit seizoen op wintersport gaan, kiest de helft voor Oostenrijk, zo meldt de ANWB.

ZÜRICH

Studenten urenlang ingesloten na alarm Duizenden studenten aan de kunstacademie in het Zwitserse Zürich hebben uren opgesloten gezeten na een politie-alarm. De politie kamde de 1400 ruimtes in het gebouw uit, kennelijk zonder resultaat. ’s Middags verklaarde de politie het pand veilig, zonder de reden voor het alarm te melden.

advertentie 2 x 375

VATICAANSTAD

Vaticaan vindt miljoenen euro’s Bij hervormingen die de financiën van het Vaticaan transparanter moeten maken, zijn volgens de kerkstaat honderden miljoenen euro’s ontdekt. Het geld was verstopt op rekeningen en kwam niet in de balansen voor, zegt de voorzitter van de financiële autoriteit van het Vaticaan, George Pell.

LUDHIANA

Verkracht meisje in brand gestoken Een meisje in India dat aangifte had gedaan van een verkrachting, is gisteren in brand gestoken. Volgens Indiase media is het zeventienjarige meisje in kritieke toestand in het ziekenhuis opgenomen. Voor de verkrachting werden drie mannen opgepakt. Zij kwamen vorige week vrij op borgtocht.

DÜSSELDORF

Ruzie over fel Iicht van reuzenrad De milieudienst van de gemeente Düsseldorf buigt zich dezer dagen over de felheid van het licht van het reuzenrad. De verlichting van het markante rad is volgens een omwonende te fel, maar veel bezoekers en inwoners, inclusief de burgemeester, willen dat het rad ook ’s nachts schittert.

ISLAMABAD

Kinderen krijgen besmet bloed Zeker zestien Pakistaanse kinderen zijn besmet geraakt met hiv nadat ze bloedtransfusies hadden gekregen. Die kregen ze omdat ze lijden aan de bloedziekte thalassemie. Mogelijk zijn meer mensen besmet. Veel bloeddonoren zijn drugsverslaafd en er wordt slecht gecontroleerd op ziektes.

LONDEN

‘Meer geld seksuele gezondheidszorg’ Jaarlijks 25 dollar per vrouw uitgeven aan seksuele gezondheidszorg, kan vele levens van moeders en kinderen redden. Dat staat in een rapport van de Verenigde Naties dat gisteren is verschenen. Het rept van een ‘verbijsterend gebrek’ aan seksuele en voortplantingshulp in ontwikkelingslanden.

buitenland vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:20:57


EX-GEDETINEERDEN INTERVIEW Op zijn 20e verdwijnt Kamal achter de tralies. Nu is hij vrij, maar zo voelt hij zich niet. Door een strafblad, geldproblemen en ‘vernederende politiecontroles’ heeft hij moeite om op het rechte pad te blijven. „Wanneer houdt dit op?”

Hulp voor vrijgelaten criminelen in gedrang LEIDEN – De nazorg voor ex-gedetineerden staat op de tocht. Door veranderende regelgeving is het aantal opvangplekken voor vrijgelaten criminelen fors teruggelopen. Dat zegt Rien Timmer, directeur van Exodus Nederland. Exodus behoort tot de grootste opvangorganisaties voor ex-gedetineerden en gevangenen die in de laatste fase van hun straf zitten. Ze wonen in elf Exodushuizen, verspreid door het land en kunnen terecht bij 1.850 vrijwilligers die hulp en begeleiding bieden. „Gebrekkige opvang van ex-gedetineerden kost de samenleving uiteindelijk meer geld”, stelt Timmer. „Het stomste wat je kunt doen is iemand na zijn vrijlating isoleren en uitkotsen. Van iemand die wordt uitgekotst, weet je vrijwel zeker dat hij opnieuw de fout in zal gaan.” Exodus heeft 180 bedden beschikbaar voor veroordeelde criminelen die de gevangenis mogen verlaten. Dat zijn er vijftig minder dan voorheen. „We hebben gewoon geen geld om iedereen op te vangen”, zegt Timmer. Exodus krijgt jaarlijks 8 miljoen euro subsidie van het Rijk en gemeenten. Daarnaast komt een kleine 2 miljoen euro van donateurs en fondsen. „Sinds 1 januari wordt onze zorg ingekocht als forensische zorg. Dat betekent dat iemand geestelijk of lichamelijk niet in orde moet zijn, wil die persoon in aanmerking komen voor opvang. Het lastige is: veel gevangenen mankeren niks, maar ze hebben wel begeleiding nodig om op het rechte pad te blijven.” Sinds een paar jaar wil het Rijk dat gemeenten de nazorg voor ex-gedetineerden op zich nemen. Een zorgelijke ontwikkeling, vindt Timmer. „Gemeenten krijgen al ontzettend veel op hun bordje. Als ze moeten kiezen tussen hulp voor een ex-gedetineerde of een traplift voor een zorgbehoevende inwoner, kiezen ze steeds vaker voor het laatste.”

Ex-overvaller Kamal uit Rotterdam

is nu bijna een jaar vrij. Hij heeft moeite om een baan te vinden. foto Taco van der Eb/HH

‘De volgende dag was ik ontslagen’

D

door Peter Winterman

uizend euro uitgeven tijdens een avondje stappen? Heel normaal, in het luxeleventje van een overvaller. Onbeperkt geld, drank en vrouwen: Kamal (26) had het allemaal. „Bij mij was het zuipen, zuipen, zuipen. Eerst neem je een paar glaasjes en dat worden vanzelf flessen. Dan ben je aan het feesten in een club en heb je niet door dat je zoveel geld uitgeeft.” Kamal begint op zijn 14e als vakkenvuller bij de C1000 in Den Haag. Hij klimt snel op tot assistent-filiaalmanager. Iedereen is trots op hem als hij, amper 18 jaar, zijn eigen supermarktvestiging mag runnen. Dan gaat het mis. Vrienden halen hem over om mee te doen aan een gewapende overval. Het doelwit is een waardetransport. „Dan proef je het grote geld. Binnen een minuut verdiende ik wat ik normaal in een jaar zou verdienen. Daarna werd het een soort routine.” Aan het overvallersbestaan van Kamal komt na een jaar abrupt een einde. Hij wordt opgepakt en veroordeeld tot vier jaar cel. Met hulp van Exodus, een stichting die zich inzet voor ex-gedetineerden, probeert hij zijn leven nu op de rails te krijgen. Maar dat gaat niet vanzelf. „Ik verdien een tweede kans, maar die wordt mij niet door iedereen gegund.” Waarom werd je overvaller? „Het ging vanzelf. Op een dag had ik zoiets van: ik ga kijken hoe het is. Ik wilde die spanning voelen. Ik was goed in plannen, dus dat werd gelijk mijn taak. Ik werkte overdag in de supermarkt en ’s avonds draaide ik mee in de beveiliging van een casino. Dat vonden mijn vrienden natuurlijk handig. Na die eerste overval op het waardetransport raakte ik verblind door geld. Ik had schijt aan alles. Ik heb nooit iemand neergeschoten. Ik dacht: als ze me nu pakken en ik krijg twintig jaar cel, dan heb ik daar schijt aan. Ik gaf veel geld uit, te veel. Een observatieteam van de politie volgde mij de laatste twee maanden. Ze hadden een dossier gemaakt. Daarin stond dat ik in die maanden 36.000 euro had uitgegeven. Toen ik dat later zag, dacht ik: shit, wat veel.” Heb je spijt? „Ja, natuurlijk. Ik had een stopteken nodig. Als ik was doorgegaan, had de politie mij zeker een keer doodgeschoten. Na mijn arrestatie zat ik drie maanden vast in beperkingen. Ik mocht niemand spreken, behalve mijn advocaat. Die maanden waren loodzwaar. Ik snakte ernaar om mijn ouders te zien. Ik had mijn kop kaalgeschoren, omdat ik toch alleen was. Ze sleepten me van de ene naar de andere gevangenis om te voorkomen dat ik in contact zou komen met de jongens met wie ik had samengewerkt. Per dag mocht ik tien minuten

douchen en twintig minuten luchten. Altijd onder toezicht. Twee bewakers hielden me in de gaten als ik onder de douche stond. In die maanden besef je wat je hebt gedaan. Ik kwam erachter dat dit het allemaal niet waard was.” Het laatste jaar van je straf kon je terecht in een Exodushuis in Rotterdam. Hoe was dat? „Het is een gewoon huis, niet zoals in de gevangenis. Na elf uur ’s avonds moet je binnen zijn, maar niemand doet je deur op slot. Er is kamercontrole. Maar als je weg wil, kun je weg. Overdag gaf ik voorlichting op scholen in Rotterdam. Ik wil niet dat die scholieren dezelfde fout maken als ik. Jongeren van 14 jaar kunnen vervelend doen in de klas, maar ze worden rustig als ze mij horen praten. Vaak willen ze weten hoe het leven in de gevangenis is. Is het een hotel, vragen ze dan. Ik leg uit dat dat niet zo is, omdat je in een hotel altijd naar buiten mag. Op mijn kamer stond een televisie. Ik had altijd een hekel aan Goede Tijden Slechte Tijden, maar ik keek er elke avond naar. Alle vrouwenseries waar ik nooit naar keek, heb ik gezien. Ze moeten altijd lachen als ik dat vertel.” Lukt het om een normale baan te vinden? „Dat is moeilijk. Toen ik net weer een eigen huis had, kon ik meteen aan de slag bij een grote supermarktketen. Tijdens het sollicitatiegesprek wilden ze vooral weten hoe ik de omzet zou verhogen. Met mijn antwoorden waren ze blij, want ik mocht direct beginnen. Ze vroegen niet of ik een strafblad had. Ik begon als assistent-filiaalmanager met een proeftijd van twee maanden. Na anderhalve maand was er een programma op tv waarin ik kort voorbij kwam, toen ik nog in het Exodushuis woonde. Mijn baas zag dat en de volgende dag was ik ontslagen.” Hoe voelde dat? „Oneerlijk. Ik heb anderhalve maand keihard gewerkt. Elke week bracht ik de omzet naar de bank, soms 80.000 euro. Nooit

“

Twee bewakers hielden me in de gaten als ik onder de douche stond Kamal (26), ex-gevangene

heb ik iets gestolen. En dan hoef je opeens niet meer te komen. Als ik tijdens mijn sollicitatie had gezegd dat ik overvaller was geweest, had ik die baan natuurlijk nooit gekregen. Ik was boos. En ik maakte me ook zorgen, hoe moest ik de huur betalen? In een flits denk je: ik ga weer een overval plegen.” Is het lastig om rond te komen? „Ik moet 36.000 euro terugbetalen aan justitie: elke maand 190 euro. Als ik een maand niet betaal, word ik meteen opgepakt. Soms zou ik de ene maand iets minder willen terugbetalen dan de andere maand, maar dat mag niet. Het is voor mij vrijwel onmogelijk om werk te krijgen. Als ik een Verklaring Omtrent Gedrag aanvraag voor een baan waarmee ik iets met geld zou moeten doen, heb ik een probleem. Ik vind het systeem nu te streng. Ik ben voor het eerst veroordeeld, waarom krijg ik geen tweede kans?” Wie helpt je om werk te vinden? „Het UWV stuurt mij naar open dagen van de marechaussee en de landmacht. Ik moet er naartoe, anders korten ze mijn uitkering. Van tevoren heb ik gezegd dat ik daar niets te zoeken heb, want ik mag nooit meer een vuurwapen dragen. Maar ik had geen keuze. Complete onzin. Nu probeer ik zelf werk te vinden. Ik wil graag voor de gemeente Rotterdam aan de slag als jongerenwerker. Voorkomen dat straatjongeren in de criminaliteit belanden, dat is iets wat ik kan.” Voel je je nu vrij? „Ik wil het beste van mijn leven maken. Maar bij de politie sta ik nog altijd als vuurwapengevaarlijk geregistreerd. Dat betekent dat ze mijn auto aan de kant zetten als mijn kenteken wordt gescand. Soms gebeurt dat twee of drie keer per dag. Ik moet uitstappen en mijn auto wordt doorzocht. Als mijn ouders in de auto zitten, moeten ze ook op straat wachten. Ik maak wel eens een grapje: dan zeg ik dat er een raketwerper in de kofferbak ligt. Toch is het niet grappig. Je wordt op straat voor schut gezet. Het is vernederend. Dan denk ik: what the fuck, wanneer houdt dit op? Mijn leven zou een stuk makkelijker worden als de regels niet zo streng zijn en ik eenvoudiger aan nieuw werk kan komen. Als ik écht een tweede kans krijg.” Veel mensen zullen zeggen dat je niet moet zeuren. Het is je eigen schuld. Had je maar geen mensen moeten overvallen. „Ja, dat is ook zo. Ik had dat niet moeten doen. Maar het helpt niet als iedereen dat blijft zeggen. In de gevangenis zag ik mannen die vrijkwamen en hun zak met kleding bij de bewakers achterlieten. Die zeiden: ik zie je over drie dagen. En ja hoor, binnen een paar dagen waren ze terug. Voor die mensen is de gevangenis hun tweede huis. Dat leven wil ik niet. Ik wil geen draaideurcrimineel worden.”

verdieping vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPKITS

Date:04-12-14

Time:20:30


Champignonteelt belooft beterschap door Wilko Voordouw

VEILIGHEIDSPROBLEMEN

DEN HAAG – Geef hem nog even de

tijd. Eind 2015 wil Ko Hooijmans, voorzitter van de vakgroep Paddenstoelenteelt van LTO Nederland, de arbeidsomstandigheden zodanig verbeterd hebben, dat alle bedrijven voldoen aan de eisen van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid. „Dat lijkt me een nobel streven. Toch?” Deze week werd bekend dat de vroegere arbeidsinspectie tussen januari 2013 en juli 2014 talloze overtredingen had geconstateerd in de paddenstoelenteelt. Er was gecontroleerd bij 70 van de ongeveer 130 bedrijven die in Nederland actief zijn. Bij 55 van die 70 (79 procent) bleek er van alles mis (zie kader). Dat is ruim 40 procent van het totaal aantal paddenstoelenkwekers in Nederland. Hooijmans: „We waren al een tijd in gesprek met de sector over de arbeidsomstandigheden. Het werd ons duidelijk dat er veel onduidelijkheid was over het onderwerp.” Met het instellen van een zogeheten arbo-catalogus hoopt Hooijmans de problemen snel te kunnen verhelpen. Het merendeel van de bedrijven is aangesloten bij de stichting Fair Produce Nederland. Die stichting is eind 2011 opgericht omdat er veel schandalen in de sector waren waarbij met name het personeel zwaar werd onderbetaald en slecht werd gehuisvest. Fair Produce-bedrijven beloven ‘goed werkgeverschap’. ,,Maar arboperikelen staan daar buiten”, zegt voorzitter Uli Schnier van de stichting. „Wij richten ons op goede, correcte betaling van de werknemers en goede huisvesting.” Hij geeft toe dat er sprake is van een ‘lacune’. „Het is vreemd dat de arbeidsomstandigheden niet meetellen binnen de huidige opzet van Fair Produce. Bijna alle telers zijn gecertificeerd. Dus je kunt veronderstellen dat, laten we zeggen, 95 procent van de bedrijven die nu op de vingers zijn getikt, hun product verkopen onder het label Fair Produce. Ik geef de consument helemaal gelijk als hij zegt dat er bij ‘eerlijk geprodu-

De Inspectie SZW heeft bij 55 champignonbedrijven overtredingen geconstateerd. In alle gevallen is de veiligheid van de werknemers in het geding. Vaak moeten zij op hoogte werken in de champignoncellen. Daarbij constateert de Inspectie dat de plukliften, plukplatforms en pluklorries niet zijn uitgerust met ‘deugdelijke leuningen en hekwerken.’ Verder zijn veel machines als hoogwerkers en oogstmachines niet uitgerust met afschermingen op plaatsen waar sprake is van plet-, knel- of snijgevaar. Ook constateerde de Inspectie dat er te lange werkdagen zijn en dat de arbeidsbelasting te hoog oploopt, waardoor werkstress en werkdruk ontstaan en de veiligheid in het geding komt.

Bij een kwekerij in Reusel worden champignons geoogst. Het hele gezin

helpt, ondersteund door enkele Poolse gastarbeiders. foto HH

55

Bij 55 van de 70 gecontroleerde bedrijven waren de arbeidsomstandigheden onder de maat.

ceerd’ geen voorbehoud mag bestaan. Het moet gewoon goed zijn. Punt. Wij zouden graag zelf stappen ondernemen tegen de overtreders. Maar de Inspectie geeft ons de namen niet.” Toch lijkt de vraag gewettigd of door middel van ‘Fair Produce’ de consument niet met een fraai label bij de neus wordt genomen. Hooijmans vindt dat te ver gaan.

75

Jumbo heeft prijs van doosje met 250 gram champignons verlaagd naar 75 cent. Met een prijsoorlog als gevolg.

Hoewel volgens hem eerlijk produceren en vooral eerlijk zaken doen bij de huidige prijzen onmogelijk is. „Sinds begin dit jaar verkoopt supermarktketen Jumbo een doosje met 250 gram champignons voor 75 cent. Dat was eerder 99 cent. De meeste ketens zijn gevolgd in die prijsoorlog. Champignons worden gezien als een stuntartikel”, zegt Hooijmans. ,,De kost-

prijs ligt op ongeveer 1,60 euro per kilo, de teler krijgt een bedrag dat ligt tussen 1,20 en 1,40 euro. Door de stunt van Jumbo staan de marges nog meer onder druk en zijn er telers die het hoofd niet boven water kunnen houden. Ik zou graag zien dat supermarkten, die zeggen maatschappelijk verantwoord te ondernemen, daar rekening mee houden.’’ Een woordvoerder van Albert Heijn zegt zich niet in de kritiek van de LTO-voorman te herkennen. „Wij maken prijsafspraken met onze eigen telers. Toen het onderzoek van de Inspectie naar buiten kwam, hebben we direct met hen contact opgenomen en gevraagd of de arboregels op hun bedrijven werden overtreden. Dat is gelukkig niet het geval. Bij onze telers in België geldt dat ook.” De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft besloten om de paddenstoelensector op de voet te blijven volgen. „We blijven bij de bedrijven langs gaan. Natuurlijk in eerste instantie bij bedrijven die al in de fout zijn gegaan, maar we kunnen overal inspecteren”, aldus een woordvoerder. „Dit deel van de landbouw kent een verhoogd risico.”

Merkt vliegpassagier iets van goedkopere olie?

5

vragen over prijzen van vliegtickets

Als benzine en diesel goedkoper worden, omdat de prijs van ruwe olie flink daalt, waarom worden vliegtickets dan ook niet goedkoper? door Chris van Alem

1

Als kerosine duurder wordt, moet je als passagier doorgaans bijbetalen. Krijg je geld terug als kerosine,

zoals nu, een stuk goedkoper wordt? Simone van den Berk van reisorganisatie TUI: „Daar hebben nog geen vraag over gehad. ArkeFly koopt de brandstof per seizoen in tegen een vaste prijs. Onze brandstofkosten staan dus vast voor die periode en dat betekent ook vaste prijzen voor de tickets.”

2

Doen andere maatschappijen dat ook? Ja. KLM, Ryanair en AirBerlin laten melden dat ze de prijs van de kerosine vastzetten. Dat verzekert ze van een stabiele brandstofprijs. Eigenlijk is dat hetzelfde als bijvoorbeeld een driejarig contract voor stroom. Dan heb je geen last van prijsverhoging, maar je profiteert ook niet van een prijsdaling.

3

Dus iedereen doet hetzelfde? Ja, maar eigenlijk ook weer niet. Een maatschappij als Ryanair dekt 90 procent van de kerosine-inkoop af met vaste prijzen. De Ierse vliegmaatschappij heeft de prijs tot en met eind 2016 vastliggen en wil dat nu ook voor heel 2017 gaan doen. KLM zet de brandstofprijs voor maximaal twee jaar vast en dekt hoogstens 65 procent van haar inkopen daarmee af. Het restant moet dus tegen de actuele prijs worden bijgekocht.

4

Zijn er dan geen verschillen? Jawel, want het moment van inkoop bepaalt hoeveel je voor kerosine betaalt. Koopt je concurrent kerosine op een later mo-

ment, als de prijs gunstiger is dan de jouwe, dan kan hij zijn tickets goedkoper aanbieden. Ook de koers van de euro ten opzichte van de dollar speelt een belangrijke rol. Weliswaar is kerosine sinds afgelopen zomer 8 procent goedkoper geworden, maar de euro is sindsdien 11 procent in waarde gedaald ten opzichte van de dollar. Zo verdampt het voordeel snel.

5

Hoe is de ticketprijs opgebouwd? Ongeveer een kwart tot eenderde van de ticketprijs wordt bepaald door de brandstof. De rest bestaat vooral uit personeelkosten, afschrijving of leasekosten van het toestel, onderhoud en landingsrechten.

Bezoekers van de Innovatie Beurs in Istanbul. Het aantal patenten is nu nog laag in Turkije, maar de uitgaven voor onderzoek groeien wel explosief. foto Agata Skowronek

Turkije wil innovatief worden om zijn economie aan te jagen de toekomst’’ zijn de slogans. Het land heeft haast. De ambities zijn groot. President Erdogan wil dat Turkije in 2023 – wanneer de Turkse republiek honderd jaar bestaat – bij de tien grootste economieën van de wereld hoort. Dat is vooralsnog een enorme klus. Een van de zwaktes van de Turkse economie is de scheve handelsbalans. Het land importeert veel meer dan het exporteert. Ook bijna alle energie komt uit het buitenland. De behoefte naar goede innovatieve producten van eigen bodem is

dan ook groot. Het aantal patenten is nu nog bedroevend laag. Maar de uitgaven voor onderzoek zijn wel explosief gegroeid. Tübitak, de Onderzoeks- en Wetenschapsraad, staat voor een grote uitdaging. In 2023 moeten er 300.000 onderzoekers zijn, nu zijn dat er nog 112.000. Nieuwe onderzoekscentra en technoparks komen in aanmerking voor belastingvoordelen en subsidies. De aanpak lokt ook buitenlandse ondernemers. Zo werken op het ontwikkelingscentrum van Ford in Bursa inmiddels ruim duizend ingenieurs. Het is daarmee het derde grootste R&D-centrum van het automerk ter wereld. Vodafone heeft de afgelopen jaren ook veel geïnvesteerd in het technologisch centrum Oksijen in Istanbul, waar ingenieurs niet alleen voor Turkije maar voor de he-

GENT

DEN HAAG

FRANKFURT

Nederlandse bedrijven zijn het zuinigst voor hun directeuren (CEO’s) in vergelijking met vier andere Europese landen. Britse ondernemingen betalen duidelijk de hoogste salarissen. Daarna zitten de bestbetaalde CEO’s in Duitsland, België en Frankrijk. Dat blijkt uit een onderzoek door Vlerick Business School in de Belgische plaats Gent bij 512 beursgenoteerde bedrijven. Volgens de onderzoekers heeft zich de afgelopen drie jaar in Europa een matiging van de topsalarissen doorgezet die in 2007 is begonnen.

Een garantiepot van 200 miljard euro die het kabinet in 2008 instelde, heeft de Staat 1,3 miljard aan premies opgebracht. Met de aflossing door NIBC Bank van gegarandeerde obligaties is de garantieregeling beëindigd. Die regeling werd op het dieptepunt van de kredietcrisis in 2008 door minister Wouter Bos van Financiën ingesteld. Zij was bedoeld om de kapitaalmarkt beter te laten functioneren. Banken kregen staatsgaranties waarmee ze elkaar weer geld uit konden lenen. Zes instellingen deden een beroep op de regeling: ING, Fortis, SNS, NIBC, Leaseplan en Achmea.

De economie van de eurozone groeit volgend jaar minder sterk dan gedacht, terwijl de inflatie lager blijft dan verwacht. Dat voorspelde de Europese Centrale Bank (ECB) gisteren. De ECB gaat nu uit van een economische groei van 1 procent in 2015, waar eerder nog werd gerekend op een plus van 1,6 procent. Voor 2016 wordt een vooruitgang met 1,3 procent ingetekend, in plaats van 1,4 procent zoals eerder voorspeld. De inflatie blijft volgend jaar naar verwachting steken op 0,7 procent.

Op een beurs wil Turkije laten zien hoe vernieuwend het is. Subsidies trekken buitenlandse firma’s, ook uit Nederland. door onze correspondent Jessica Maas ISTANBUL – Pijnbestrijdende kle-

ding. Het is een idee waar studenten in het nieuwe Protype Lab van de Yildiz Universiteit in Istanbul aan werken, vertelt coördinator Faith Ayhan. Hij vertegenwoordigt vandaag zijn universiteit op de Innovatie Beurs in Istanbul. Op de beurs laat Turkije zien dat het niet meer alleen het land is van de productie en lage lonen. ‘Turkije: Ontdek het potentieel’ en ‘Innovatief Turkije rent naar

Nederlandse bazen relatief slecht betaald

Garanties leveren Staat winst van 1,3 miljard op

le Vodafone-groep werken. En General Electrics gaat er een hightech gezondheidslab openen. Ook Nederland ziet kansen. Niet voor niets is het dit jaar het partnerland van de Turkse Innovatieweek. ‘Think Innovation, Think Holland’ is de boodschap aan de beursbezoekers. Nederlandse experts op het gebied van gezond-

300.000 In 2023 – wanneer de Turkse republiek honderd jaar bestaat – moet Turkije 300.000 onderzoekers hebben. Op dit moment telt het land er nog 112.000.

ECB schroeft verwachtingen economie eurozone flink terug ECB-president Mario Draghi zei dat de centrale bank bereid blijft extra maatregelen te nemen om de inflatie in de eurozone aan te jagen. Die noodzaak wordt ‘begin volgend jaar’ verder bekeken. Daarbij wordt scherp gelet op de gevolgen van de scherpe daling van de olieprijzen. Draghi benadrukte dat de ECB de afgelopen maanden al veel stappen heeft gezet. De effecten daarvan zijn volgens hem nog niet volledig in te schatten. Daarom is het volgens hem het beste die effecten nu af te wachten.

heidszorg, water en bio-energie geven workshops. Industrieel designer Gerbrand Bas van Yard 9 ziet het potentieel. ,,Turkse ondernemers zijn veel meer van het ‘doen’ dan wij in Nederland. Wij hebben goede ideeën, maar blijven daarna maar polderen.’’ Voor Jan Michiel Meeuwsen van TNO is de week geslaagd. Hij heeft net een convenant ondertekend met de Turkse partner Tubitak. De twee instellingen gaan in de toekomst meer samenwerken. Ook mode-ontwerpster Pauline van Dongen heeft vandaag over aandacht niet te klagen. Zij laat de Turken kennismaken met haar jurk met zonnecellen, die een mobiele telefoon kunnen opladen. De belangstelling voor haar ontwerp is groot. Mobieltjes schieten in de lucht om een foto van het lachende model te maken.

BRUSSEL

Verbieden genplant wordt gemakkelijker

De lidstaten van de Europese Unie kunnen de teelt van genplanten op hun grondgebied gemakkelijker gaan verbieden of beperken. Zij mogen dat voortaan wegens politieke of morele bezwaren, zelfs als het gewas op Europees niveau is goedgekeurd. Nu mag een verbod alleen na wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat de genetisch gemanipuleerde plant schadelijk is voor het milieu. De EU-landen en het Europees Parlement bereikten na jaren deze doorbraak, die gisteren door de Europese Commissie in Brussel is verwelkomd.

economie vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:20:47


GAMERECENSIE

Assassin’s creed unity Een game als huiswerk. Het klinkt ongeloofwaardig, maar Assassin’s creed unity zou er toch bijna voor in aanmerking komen. In de eerste Assassin’s creed-game voor de nieuwe generatie spelcomputers beland je namelijk midden in de Franse Revolutie. De onrust, het karakteristieke Parijs en de typische klederdracht: een prachtig decor voor een game. In Assassin’s creed unity speel je met de jonge Arno Dorian. Nadat zijn vader op jonge leeftijd is vermoord, wordt ook zijn adoptievader van het leven beroofd. Pech, of is er meer aan de hand? Het betekent in ieder geval het begin

door Herman Bluemink

van een interessant verhaal vol spanning, mysterie, romantiek en verraad. Een belangrijk onderdeel van dit alles: Arno wordt een ‘Assassin’. De schaduw als zijn beste vriend en een scherp mes verstopt in zijn mouw om vijanden snel en stil uit te schakelen. Uitstekende eigenschappen om achter de moordenaars van z’n pa aan te gaan. De typische Assassin’s creed-actie komt helemaal tot zijn recht in het oude Frankrijk. Beklim de Notre Dame, begeef je door de smalle drukke straatjes en neem een kijkje in de paleizen van de rijke elite. Het ziet er prachtig uit en dompelt je helemaal onder in de Franse Revolutie. Neem alleen al de bewoners

van Parijs: de een loopt met een vlag te zwaaien, de ander verbrandt boeken terwijl verderop een grote menigte Franse strijdliederen ten gehore brengt. Het is allemaal erg overtuigend en zet heel knap de sfeer uit vervlogen tijden neer. Je komt zelfs bekende historische figuren tegen. Zo

maak je kennis met een jonge Napoleon Bonaparte. Erg leuk gedaan. In Parijs is ook nog eens van alles en nog wat te doen. Je hoeft echt niet alleen het hoofdverhaal te volgen. Los bijvoorbeeld moorden op, ga op zoek naar verstopte kisten of verdien geld met je eigen café. Unity is echt zo’n game waar je jezelf tientallen uren in kunt verliezen. Nieuw voor de Assassin’s creed-serie is dat je er niet meer constant alleen voor staat. Online kun je samen met collegamoordenaars verschillende missies afwerken. Een erg geslaagde toevoeging, al wordt de modus nogal eens geplaagd door foutmeldingen en problemen. Dit geldt trouwens

ook voor de rest van Unity. Denk aan foutjes waardoor je plots in de lucht blijft hangen of bewoners van Parijs die ineens van kleding veranderen als je dichtbij komt. Toch zijn dit meer incidenten dan dat het de game echt negatief beïnvloedt. Daar is de game gewoon veel te goed voor. Unity mag zich de beste Assassin’s creed-game tot nu toe noemen. De missies waren nog nooit zo leuk en boeiend. Neem daarbij het prachtige Parijs en het aansprekende verhaal en je hebt een van de beste games van 2014.

Assassin’s creed unity. Platforms: PlayStation 4, Xbox One en PC. Adviesprijs: 59,99 euro.

Met videostreamingdienst Popcorn Time kun je de nieuwste films en series gratis op internet bekijken. De software is enorm populair in Nederland, maar het gebruik is wel illegaal.

Popcorn Time heerlijk, maar het mag niet

D

door Daniël Verlaan

e populariteit van Popcorn Time lijkt in Nederland niet te stoppen. De software staat al op ruim twee miljoen Nederlandse apparaten geïnstalleerd en wordt dagelijks door zo’n 160.000 Nederlanders gebruikt. De streamingdienst is zo populair omdat het gebruikers de mogelijkheid geeft gratis de nieuwste films en series op hun pc, laptop, tablet of smartphone te kijken. Dat gebeurt veelal in hoge beeldkwaliteit en met Nederlandse ondertiteling. Popcorn Time is beschikbaar voor Windows, Mac, Linux, Android en iOS. Als je de software opent, zie je een venster met de laatste films en series. Je kunt zoeken naar een film of serie en als je het gewenste resultaat hebt gevonden, druk je erop om de video af te spelen. Ook heb je de mogelijkheid de beeldkwaliteit en ondertiteling te kiezen. Een kind kan de was doen. Achter Popcorn Time schuilt een klein team met ontwikkelaars uit verschillendelanden. Ze communiceren via een WhatsApp-groep en bellen elkaar af en toe. „Het is belangrijk om met een klein team te werken. Zo houden we het overzichtelijk. We kennen elkaar allemaal van

vorige projecten en sommigen zijn jeugdvrienden”, zegt een anonieme woordvoerder van Popcorn Time. De makers willen ook anoniem blijven: „Hoe langer wij onze identiteit verborgen kunnen houden, des te beter dat is voor Popcorn Time.” Popcorn Time werkt via torrents, een populaire downloadtechnologie waar onder meer de torrentwebsite The Pirate Bay bekend door is geworden. Bij torrents download je één bestand van veel verschillende mensen tegelijkertijd, waardoor je heel snel een bestand binnen kunt halen. Tijdens het downloaden upload je het bestand ook weer naar anderen. Zo blijft de verbinding voor iedereen snel. Maar in plaats van wachten totdat een bestand is gedownload, speelt Popcorn Time al direct de video af en wordt het bestand gedownload terwijl jij kijkt. „We zijn gewoon een zoekmachine”, laat de woordvoerder weten. „We gebruiken openbare torrents waar websites als The Pirate Bay ook gebruik van maken. Alleen onze software is gewoon heel simpel in gebruik.” De makers zeggen niet aan een illegaal project te werken, omdat ze ‘gebruikers alleen maar de mogelijkheid geven om van elkaar te downloaden’. Tim Kuik, directeur van auteursrechtenorganisatie Brein, is het daar niet mee eens: „Popcorn Time biedt toegang tot illegale

kopieën van auteursrechtelijk beschermde films en series. Het downloaden of uploaden van dit soort bestanden is in Nederland verboden. De website van Popcorn Time kan offline worden gehaald en we werken samen met buitenlandse organisaties om de toegang tot dit soort software te blokkeren.” Een blokkade heeft volgens Popcorn Time geen invloed op de werking van de software. Alleen de toegang tot het downloaden van de software wordt door de blokkade ‘bemoeilijkt’. Eenzelfde situatie deed zich voor in 2012 bij de blokkade van The Pirate Bay. Inter-

LEGALE ALTERNATIEVEN Netflix: de bekendste videostreamingdienst met een groot aanbod aan Amerikaanse series. Het Nederlandse aanbod valt nog een beetje tegen. (7,99 euro per maand) HBO Go: de videostreamingdienst van HBO, met specifieke HBO-series als Game of thrones maar ook nieuwe films (15,50 euro per maand in combinatie met een HBO-abonnement) Videoland: het grootste aanbod van Nederlandse films, maar om de nieuwste blockbusters te bekijken, betaal je extra (10 euro per maand)

netgebruikers vonden toen andere wegen naar de torrentwebsite, waardoor ze gewoon bleven downloaden. Deze zaak ligt momenteel bij de Hoge Raad. De uitspraak wordt verwacht in 2015. De uitspraak is ook belangrijk voor Popcorn Time, want er zijn inmiddels Kamervragen over de illegale videostreamingdienst gesteld. Staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie, die antwoord moet geven op die Kamervragen, wil eerst de Pirate Bay-uitspraak van de Hoge Raad afwachten: „Popcorn Time wordt anoniem beheerd en opereert vanuit het buitenland. In zo’n geval kan stichting Brein eisen dat internetproviders toegang tot de dienst blokkeren. Of en zo ja in hoeverre die eis voor toewijzing in aanmerking komt, ligt momenteel in de Pirate Bay-zaak bij de Hoge Raad voor.” Volgens Kuik is in Nederland een cultuur ontstaan waarin consumenten denken het recht te hebben op illegaal aanbod van onder meer films en series: „En die cultuur wordt eerder aangemoedigd dan ontmoedigd. Consumenten zouden gewoon gebruik moeten maken van legaal aanbod. Films en series maken kost geld en als dat niet terug wordt verdiend, dan houdt het echt een keer op.” reageren? [email protected]

consument vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:20:47


De mooiste boeken ontdek je samen! Dizzie is hét online boekenplatform van deze krant en staat vol nieuws, recensies, interviews en informatie over boeken en schrijvers. Dizzie verbindt enthousiaste lezers. Deel je mening en koop er je boeken online.

Ga naar Dizzie.nl

ACTIE

BOOTTOCHT

BLOG

RECENSIE

ETALAGE

Win ‘Mees Kees op de planken’

Varen en praten met schrijvers

Avonturen op de motor in Amerika

Droom en realiteit gaan in elkaar over

Versjes voor volwassenen

Dizzie.nl geeft vijf exemplaren van Mees Kees op de planken van Mirjam Oldenhave weg. In dit deel beleeft zijn klas avonturen in een bejaardentehuis. De gelijknamige film draait nu in de bioscoop.

De Pannenboekenboot maakt op 7 december vanaf Nijmegen een literaire vaartocht over de Waal. Dizzie-redacteur Merel Dado houdt er interviews met auteurs. In 2015 stappen veel bekende namen aan boord.

Journalist Paul van Hooff (foto) schrijft de komende zes weken op Dizzie.nl een blog over zijn motorreis door Amerika. Vandaag verschijnt zijn boek Man in het zadel. „Motor ‘Guus’ wordt op zo’n reis bijna een vriend, mijn rechterarm.”

In Emil von S. van Jan van Boorne komen droom en werkelijkheid samen in een verhaal over oorlogsgeweld, filosofie en (meta)fysica. Dizzieleden zijn enthousiast: „Ondanks de beschreven gruwelijkheden is het een boek waarin je blijft lezen.”

Krijg je in deze Sinterklaastijd geen genoeg van versjes, of ben je op zoek naar last-minute inspiratie? Ontdek de leukste recente dichtbundels op Dizzie.nl, bijvoorbeeld de humoristische Versjes van Lars door Lars van der Werf.

GESCHIEDENIS Rafael Chirbes.

THEO HAKKERT

foto Hollandse Hoogte

De kat de bel aanbinden

F

loortje Zwigtman bond maandag de kat de bel aan. En omdat het beestje vervolgens flink met de staart begon te zwaaien, was het olijke gerinkel in stad en land te horen. Alleen, zo olijk was het allemaal niet. Ze dreigde te stoppen met schrijven. Floortje Zwigtman nog wel, een van de grootste jeugdboekenschrijvers van deze tijd. Op haar facebook-pagina reageerde ze op het verdwijnen van de Leeswelp, een Vlaams periodiek over jeugdliteratuur. „De teruglopende aandacht voor het kinderen jeugdboek is hartverscheurend”, schreef ze in een brief waarvan de aanhef luidde: ‘Een literaire suicide note’. Dat viel nogal op. Opeens wisten ook de media, waar ze zo zelden toegang toe heeft, haar te vinden. Hoogtepunt vond ik de uitzending van woensdagochtend op Radio 1, waarin ze wel twintig minuten op badinerende toon werd ondervraagd over haar motieven. Of ‘mevrouw Zwigtman’ wel

‘De teruglopende aandacht voor het kinderen jeugdboek is hartverscheurend’

besefte dat ze niks te klagen heeft. Toen haar recente roman Vlam verscheen, werd ze door tal van kranten geinterviewd. En of ‘mevrouw Zwigtman’ wel besefte dat het geen pas geeft te stoppen met schrijven, want schrijven doe je niet voor de aandacht in de krant, maar omdat je vanuit jezelf iets aan de lezer wilt overbrengen. Zoals bovenmeester Arjan Peters, van de Volkskrant, in een vooraf opgenomen, vaderlijke reactie liet weten: ‘Het begint bij de schrijver’. Dat weet Floortje Zwigtman allemaal wel. Daarom schrijft ze ook. Daarom zal ze ook heus wel blijven schrijven. Ze is bezig, zei ze. Maar mag er misschien in de breedte wat meer aandacht zijn voor jeugdliteratuur? Voor haar collega’s vroeg ze het, collega’s die met dezelfde inzet hun jeugdboeken schrijven en merken dat het na publicatie oorverdovend stil blijft. Als de kwaliteit maar hoog genoeg is, komt de aandacht vanzelf’, zo werd op de radio geredeneerd. Maar dat is niet zo. Reflectie op jeugdboeken is er amper nog. Gaandeweg de uitzending begon de ironie uit mijn autoradio te stromen. Floortje Zwigtman had een mediaprobleem aangekaart waar de radiomakers zich allengs schuldiger over gingen voelen. Had ze op Facebook geroepen dat ze een geweldig goed boek had geschreven, dan had de radio haar niet gebeld. Punt gemaakt. Mooie actie.

advertentie 2 x 94

‘Alle wijsheid is pijnlijk’ Hij is de buitenstaander met de slechte boodschap. Rafael Chirbes beschrijft in Aan de oever waar het mis gaat met Spanje. INTERVIEW

door Theo Hakkert

L

ater zal hij zeggen dat hij niet zo’n prater is. Maar als er iets opvalt aan Rafael Chirbes (75) is dat hij zelden stil valt. Zijn antwoord begint meestal al voordat de vraag is gesteld. „Dit zal wel komen omdat ik niet zo vaak in een stad kom en nu mijn kans grijp.” Chirbes leeft in een Spaans dorp, treft weinig mensen. Sowieso is hij een buitenstaander, benadrukt hij. „Ik heb altijd overal een pas buiten gestaan.” Het is vanuit die positie dat hij, als kritisch observator, zijn vaderland heeft aanschouwd en beschreven. Aan wat gerust als een reeks romans mag worden beschouwd, heeft hij zojuist Aan de oever toegevoegd. Een grote roman over het Spanje van de laatste jaren, de tijd van de economische crisis. Maar in het boek schrijft

Chirbes ook over thema’s als armoede, terrorisme, immigratie en xenofobie. Voor Aan de oever ontving hij de Premio Nacional de Narrativa, de prijs voor de beste Spaanse roman van het jaar. De roman is het verhaal van Esteban, een man van 70 jaar die te laat in onroerend goed aan de Spaanse kust heeft geïnvesteerd. Hij verliest alles: zijn geld, zijn bedrijf, zijn zelfvertrouwen en zijn waardigheid. Zijn vader moet worden verzorgd. Esteban kan de verpleegster niet meer betalen en neemt zelf de zorg op zich. Hij broedt op een oplossing, maar dan ligt een wanhoopsdaad op de loer. Het is niet een vrolijk of optimistisch beeld dat Chirbes van Spanje schetst, bepaald niet. Dat gold ook voor zijn eerdere romans. Met een minzaam lachje merkt hij op: „Er zit wel een zekere logica in hoe

“

Boeken lijken op je. Genoeg reden om er een hekel aan te hebben

de rij boeken die ik heb geschreven zich heeft ontwikkeld. Toch schrijf ik nooit met het vooropgezette idee het thema opnieuw op te pakken.” Chirbes heeft altijd over Spaanse humeuren en temperamenten geschreven, zegt hij. „Ik heb ze stuk voor stuk om verschillende redenen geschreven, maar ieder volgend boek past goed bij de voorgaande. Alles overziend betreft het mijn hele generatie. Van 1948 tot nu. Alle romans zijn uit het onderbewuste voortgekomen.” Het mag dan lijken dat hij een chroniqueur van zijn tijd is, een chroniqueur bovendien met een scherp oog voor moedwil, misstanden en menselijke overmoed, volgens Chirbes zelf gaan al zijn boeken over hem. „Ik ben alle personages. Ik hoor dat ik een heel sociale schrijver zou zijn, die sociale kwesties aankaart. Is niet zo. Ik probeer mij

van de Middellandse Zee. Wanneer hij uit het raam keek, zag hij in de verte de bouwkranen overuren draaien. „Graafmachines waren bezig de boel vlak te maken voor de zoveelste overbodige grijze kolos.” Bij alle gevoelens en gedachten die bij die aanblik door hem heen gingen, zat ook verwondering. Waarom moest uitgerekend hij dit aanschouwen? „De geografie is mijn hele leven met mij meegereisd.” Hij woonde in Madrid tijdens de beslissende momenten in de Franco-tijd. „En in verre streken toen in de jaren tachtig en negentig de grote Europese geldstromen binnenkwamen om te verdwijnen in volstrekt nutteloze vliegvelden en hogesnelheidslijnen naar nergens. Daarna begon die hele donderse boom van het onroerend goed langs de kust en wie was net in die tijd naar de kust verhuisd? Ik. Had ik weer de mazzel dat ik maar uit het raam hoefde te kijken.” Aan de oever Het kon niet goed gaan, wist hij Rafael Chirbes Vertaling Eugenie steeds. Chirbes schreef het op en telkens kreeg hij gelijk. Geen wonScholderman en Arie van der Wal der dat hem profetische gaven werden toegedicht. „Het is me zo vaak gevraagd: hoe 432 blz. kon je dat toch zo voorspellen? Meridiaan Maar ik heb dat nooit voorspeld, ik 27,50 euro heb hooguit iets waargenomen wat anderen verkozen hebben niet waar te nemen of domweg niet hebben gezien.” Hij verwijst naar een verhaal van Edgar Allan Poe over een brief die op een schoorsteenmantel ligt. „Waar is de brief, waar is de brief, roept iedereen in paniek, terwijl de brief daar open en bloot ligt. Ik ben zo iemand die de brief ziet. Ik neem waar, anderen zien het niet. Ik beschrijf altijd die dingen waarvan ik meen dat iedereen ze zou moeten zien, omdat ze zich voor hun ogen afspelen. Toch slagen ze erin er langsheen te kijken. Waarna ze zeggen, als ik het heb opgeschreven: wat bijzonder dat jij dat gezien hebt.” Het is dan ook vaak met tegenzin dat hij naar de schrijftafel terugkeert. „Een onvermijdelijkheid, maar het moet gebeuren.” met mijn schrijven staande te houden in Steeds het besef dat het weer confrontehet drijfzand waarin we ons bevinden. Ik onderzoek mijn geheugen. Het geheugen is rend zal worden. „Omdat ik over mezelf de ergste vorm van politie. Het geeft je aan, schrijf, bij mijzelf begin. Doordat je naar jezelf kijkt en jezelf probeert te doorgronhet laat je iets schrijven wat je eigenlijk niet wilt schrijven. Mijn boeken zijn zelfon- den, en daarbij onvermijdelijk stuit op dingen die minder aangenaam zijn.” derzoeken.” Geen gesjoemel, geen leugens, geen gemar- Aan de oever zuigt de lezer naar binnen. chandeer. „Niets verdraaien of mooier ma- „Om alle thema’s bij elkaar te houden, heb ken. Eerlijk zijn. Misschien moet je, om eer- ik de stijl heel compact gemaakt. Als je er een keer in zit, dan ontsnap je er niet meer lijk te zijn, ook niet in staat zijn al te veel aan en dat is goed. Want de lezer maakt op sturing te geven. Niet ieder thema is even fijn, maar je ontkomt er niet aan. Wat je als deze manier de zuiveringsriten mee die de mystici ervaren op hun gang naar de top schrijver haat aan je boek is het deel in jevan de berg. Het is stijgen naar onaangenazelf waar je een pesthekel aan hebt. Dat me kennis weliswaar, maar ook dat is kenvind je de hele tijd terug in mijn boeken. nis. Alle wijsheid is pijnlijk. De enige literaDe boeken lijken op je. Dat is al reden getuur die er toe doet, is nooit de plezierigste noeg om er een hekel aan te hebben.” of de gemakkelijkste. Goede literatuur is Hij begon aan Aan de oever toen hij bij zijn oudere zuster was gaan wonen, aan de kust inktzwart.”

Hoopvolle symfonie in stad des doods door Herman Haverkate

Het was een van de meest beladen concerten uit de muziekgeschiedenis: de uitvoering van de zevende symfonie van Dmitri Sjostakovitsj in het belegerde Leningrad in augustus 1942. Terwijl de Russische artillerie met speciale symfonische salvo’s de Duitse kanonnen tijdelijk tot zwijgen bracht, voerden de uitgeputte en verzwakte musici van het Radiokom Orkest de symfonie uit die de componist aan zijn geboortestad had opgedragen. De uitvoering vond plaats op een zeldzaam donker uur. Ruim een jaar hielden de Duitsers de stad al in een dodelijke greep. De bevolking leed honger, verviel zelfs tot kannibalisme en had al bijna een miljoen doden te betreuren. Velen, onder wie ook Sjostakovitsj zelf en het complete Leningrad Symfonieorkest, hadden de stad verlaten. Het radio-orkest dat resteerde, moest met soldaten van het front en een fanfare worden aangevuld om de Symfonie van honger, dood en tachtig minuten durende symfonie te kunnen spehoop Brian Moynahan len. Vertaling Arjanne Brian Moynahan grijpt het historische concert van Luipen, Miraan voor een huiveringjam Nieman en wekkend boek over een Huub Stegeman uitvoering waarvan het propagandistisch effect gi528 blz. gantisch was. Het stuk De Bezige Bij werd gepresenteerd als 34,95 euro een teken van hoop en beschaving in een barbaarse tijd. Uitvoeringen in Engeland en Amerika versterkten het imago van het Sovjet-regiem bij hun bondgenoten. De werkelijkheid was echter aanmerkelijk cynischer. De stad leed niet alleen onder de Duitsers, maar al veel langer onder de terreur van het eigen regiem. Duizenden inwoners, vooral intellectuelen en hoge militairen, werden vermoord op grond van valse beschuldigingen en showprocessen. In bijna zeshonderd pagina’s vertelt Moynahan het verhaal van de componist, het beleg en de Stalin-terreur. Dat hij er niet in slaagt deze drie verhaallijnen bij elkaar te houden, is jammer. Mede hierdoor verlies je als lezer soms het zicht op wat blijkens de titel toch het eigenlijke onderwerp had moeten zijn: de uitvoering van een symfonie die op een ongekend wijze aantoont hoe groot en troostend de kracht van muziek kan zijn.

dizzie vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander


Author:DPEERDEWIJK

Date:04-12-14

Time:20:47


RIJTEST LEXUS NX300H

NIEUWTJES

De Autowebsite The Mini Story van het Jaar: Toyota in BMW Museum Toyota heeft in Nederland in de categorie ‘Auto’ de Website van het Jaar-verkiezing gewonnen. Bijna een miljoen stemmen werden er in ons land online uitgebracht. Stemmers beoordeelden sites op onder meer de inhoud, navigatie en ontwerp. Toyota liet in de categorie ‘Auto’ elf websites achter zich. MetrixLab en Emerce organiseerden de verkiezing.

Rennen voor de bijtelling

Publieksprijs voor Toyota-site.

De 55-jarige Nederlandse Mini (reBorn) heeft een hoofdrol in het BMW Museum in München. De tentoonstelling is een goede reden onderweg naar bijvoorbeeld wintersport een stop te maken. The Mini Story omvat dertig iconische modellen, fel begeerde collectors items en veel achtergrondinfo.De expositie loopt tot eind januari 2016. Info: www.bmw-welt.com

Mini’s in alle facetten.

Maserati put uit luchtvaarttechniek

Studio Harcourt naar DS Wereld

Maserati gaat samenwerken met Airbus Group Innovations, actief in aeronautica, ruimtevaart en aanverwante dienstverlening. De Italiaanse autofabrikant krijgt zo toegang tot hoogwaardige fabricageprocessen, toegepast in de luchtvaart, zoals productiemethoden, expertise op gebied van metalen en samengestelde materialen, lijmprocessen en integratie van systemen.

Studio Harcourt vereeuwigt al decennialang de Parijse high society en internationale coryfeeën. Nu is het de beurt aan fans van Citroën. De topfotografen en visagisten van het bureau strijken van 13 december tot 3 januari 2015 met een pop-up studio neer in DS Wereld, 33 rue François 1er in Parijs. Er worden duizend portretten van Citroënfans gemaakt.

Door zijn strakke lijnen valt de nieuwe Lexus NX300h op. foto’s Automedia

Vanaf 1 januari worden de grenzen voor lagere bijtelling aangescherpt. Tot die dag profiteert Lexus met de nieuwe NX300h van 20 procent.

L

door Tony Vos

exus positioneert de nieuwe NX onder de grotere RX. Toch is het lengteverschil maar 14 centimeter, terwijl het standaard bagagevolume van de NX zelfs royaler uitvalt (550 liter). Waar Lexus in de beginjaren nogal eens terugviel op vooral Duitse stylingelementen, is de vormgeving van dit model heel Japans. Strakke, keiharde lijnen bepalen het beeld. De optisch aflopende daklijn geeft de achterkant een coupéachtig voorkomen. Daar zijn het de lichtunits die scherpte in het ontwerp brengen.

Lexus voert al vele jaren in het interieur een eigen stijl. Die is minder extreem dan de buitenkant. Door materialen en afwerking straalt de kwaliteit ervan af. Het merk kreeg in het verleden vaak heftige kritiek op de joystickbediening van het centrale scherm voor onder meer de navigatie. Die is nu vervangen door een ‘pad’, waarop de bestuurder de cursor met de vinger bedient. Een verbetering? Totaal niet! Iets foutiefs aanklikken, gebeurt in een fractie van een seconde, waardoor de chauffeur tijdens het rijden veel te lang op het scherm bezig is en dus niet op de weg kijkt. Op elektronisch gebied levert Lexus ongeveer alles wat denkbaar is om het comfort en de veiligheid te dienen. Zo kan een mo-

biele telefoon onder de middenarmsteun via inductie worden opgeladen. De 360 graden camera geeft heel grappig een bijna 3D beeld en helpt bij manoeuvreren onder krappe omstandigheden. De functie van het losse spiegeltje tussen de voorstoelen is niet helemaal duidelijk. Het zal niemand verwonderen dat ook deze Lexus NX een hybride aandrijflijn heeft. De 2.5 liter viercilinder stamt uit de IS-reeks, maar kent een eigen afstemming. Afhankelijk van het uitrustingsniveau voegt het merk een of twee elektromotoren toe. Voor maximaal vermogen (197 pk), koppel en prestaties maakt dat niets uit. De NX rijdt uitermate comfortabel, maar is niet zo scherp als het uiterlijk doet vermoeden. Bij het geboden comfort sluiten ook de fantastisch zittende stoelen aan. Het gerealiseerde brandstofverbruik blijft onder de 1 op 12. Alleen versies met één elektromotor krijgen tot eind 2014 nog 20 procent bijtelling. De prijzen beginnen bij 45.990 euro. Deze maximaal uitgeruste President Line is de duurste voor 70.990 euro.

Luchtvaarttechniek.

DS geportretteerd.

RIJ-IMPRESSIE MAZDA2

Debuut nieuwe dieselmotor in comfortabele Mazda2 door Willem de Volder

M

et de nieuwe Mazda2 debuteert een 1.5 liter dieselmotor. Deze heeft een enkelvoudige turbo. Mazda tornt aan de verbrandingskamers en integreert een nieuw injectiesysteem. Resultaat: een 105 pk sterke krachtbron met een soepel karakter. De nieuwe 2 is ook leverbaar met 1.5 liter benzine (75, 90 en 115 pk). Op de 115 pk na allemaal goed voor 20 procent bijtelling. De 2 rijdt

volwassen, stuurt uitstekend en voorziet, in combinatie met hoogwaardige materialen, in veel comfort. Er is volop zitruimte, ook op de achterbank. Uiteraard wordt de auto omvat door de bekende SkyActiv-techniek. Het infotainment- en connectiviteitssysteem verhoogt het luxueuze gevoel. De vooras is ten opzichte van zijn voorganger 8 centimeter naar voren verplaatst en de A-stijlen net zo veel naar achteren. Daardoor oogt het model evenwichtig. Vanafprijs: 14.490 euro.

LEXUS NX300H EN DE CONCURRENTEN

Lexus NX300h Bagage 550 liter, gew. 1.595 kg. Hybride 2.5 liter, 197 pk. Vanaf 45.990 euro, President Line 70.990 euro.

Audi Q5 Bagage 460-1.480 liter, gew. 1.885 kg. Hybride 2.0 liter, 245 pk. Vanaf 46.760 euro, 2.0 TFSI Hyb. Quat. 66.470 euro.

BMW X3 Bagage 550-1.600 liter, gew. 1.745 kg. Benzine 2.0 liter, 245 pk. Vanaf 47.990 euro, xDrive 28i High Ex. 67.995 euro.

Mercedes GLK Bagage 450-1.550 liter, gew. 1.725 kg. Benzine 2.0 liter, 211 pk. Vanaf 47.400 euro, 250 4Matic Prest. 61.691 euro.

Mazda2 oogt goed en biedt veel binnenruimte. foto Mazda

auto vrijdag 5 december 2014 de persdienst is de landelijke redactie van tubantia, de stentor, de gelderlander, brabants dagblad, eindhovens dagblad, bndestem, pzc, de limburger, limburgs dagblad, noordhollands dagblad, haarlems dagblad, ijmuider courant, leidsch dagblad, de gooi- en eemlander

Poetin speelt paniekvoetbal

Recommend Documents