Plattelânsprojekten Waddeneilanden 2012
projecten en activiteiten in beeld
mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen
Voorwoord
De Friese Waddeneilanden: een bijzonder gebied De komende jaren zet ik mij als gebiedsgedeputeerde van de Waddeneilanden en voorzitter van het gebiedsplatform Waddeneilanden weer in om samen met u initiatieven en projecten op de eilanden te realiseren. In het jaar 2011 is ook weer van alles van de grond gekomen. In deze brochure komen diverse projecten aan bod. Projecten waarbij instanties en ondernemers op de eilanden hun droom uit zien komen. En wij kunnen als gebiedsplatform hier een steentje aan bijdragen. Dit doen we met een financiële ondersteuning of door verschillende netwerken aan elkaar te koppelen. En wat heeft 2011 ons meer gebracht. Belangrijk voor de Waddeneilanden is dat het Rijk het beheer van het Waddenfonds heeft overgedragen aan de drie Provincies (Noord-Holland, Fryslân en Groningen). In het voorjaar maken we duidelijk wat we met het Waddenfonds willen gaan doen en hoe organisaties een beroep kunnen doen op het fonds. De Waddeneilanden zelfvoorzienend is één van de programmalijnen voor
2 plattelânsprojekten
het Waddenfonds. Het Stappenplan Duurzame Waddeneilanden, opgesteld in opdracht van het Samenwerkingsverband van de Waddeneilanden, is een hele mooie aanzet voor een programmatische aanpak. Ik reken er dan ook op dat we de komende jaren met en op de eilanden de stap van voorbereiding naar uitvoering kunnen maken. Het geld voor plattelandsvernieuwing op de eilanden is mogelijk door een combinatie van Europees, rijks- en provinciaal geld. Ook gemeenten zijn uiteraard belangrijke partners. De huidige budgetten lopen tot en met het jaar 2013. De provincie wil met de partners en organisaties in de gebieden – de Waddeneilanden is één van de vijf gebieden – over de uitvoering van projecten afspraken maken voor de periode na 2013. Dit onder de naam Streekagenda. Per streek kan het accent van de Streekagenda heel anders liggen. Samen met de vier gemeenten en Wetterskip Fryslân maken we een eerste aanzet en in het voorjaar nodig ik u
uit om mee te denken en te reageren op de aanzet. Per eiland organiseren we een bijeenkomst. U bent van harte welkom. En tijdens de verbouwing blijft de winkel open. Ook dit jaar zijn er nog voldoende mogelijkheden om initiatieven te ondersteunen. Het projectbureau helpt u hierbij graag op weg. Dat er nog voldoende ideeën zijn blijkt wel uit het aantal projecten dat in de tender van januari is ingediend; maar liefst
15 projecten. In maart vragen we het gebiedsplatform om advies over deze projecten. In april en september sluiten ook subsidietenders. U kunt voor vragen altijd contact opnemen met het projectbureau. Namens Plattelânsprojekten Waddeneilanden, Tineke Schokker-Strampel, gebiedsgedeputeerde
3 mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen
Bijzonder podium en hekwerk Into The Great Wide Open De organisatie van het muziekfestival Into The Great Wide Open op Vlieland schafte in 2011 een podium aan voor een bijzondere locatie in het bos nabij het festivalterrein. Het podium is gemaakt van natuurlijke elementen als steigerhout en past zodoende perfect in het bos. Ook schafte de organisatie een manshoog, doorkijkbaar, kastanjehouten hekwerk aan. Dit hekwerk geeft een open beeld van het festivalterrein en versterkt zo ook het
4 plattelânsprojekten
natuurlijke beeld van het festival. Geen grote en dichte hekwerken met veel security, maar een open en natuurlijk festival. Het podium en het hekwerk kan bovendien gebruikt worden voor overige initiatieven op het eiland. De totale kosten van dit project zijn € 39.200,-. De provincie Fryslân verstrekte hiervoor een subsidie van € 11.760,- uit het budget Cultuur van het provinciaal Meerjarenprogramma.
Gastvrij ondernemen op Terschelling De Terschellinger Ondernemers Vereniging biedt een cursus Gastvrijheid aan voor hun leden en andere ondernemers op Terschelling. Vanuit de toeristische omgeving kwamen namelijk signalen door dat de gastvrijheid van ondernemers op Terschelling voor verbetering vatbaar is. De ondernemersvereniging besloot daarom tot deze cursus. De cursus Gastvrijheid is
inmiddels een aantal keren gehouden en bleek een groot succes. Tot nu toe namen 51 deelnemers aan de cursus deel. In 2012 volgen een aantal nieuwe cursussen. De totale kosten van het projecten zijn € 59.813,-. De provincie Fryslân verstrekte hiervoor € 17.944 subsidie uit het provinciaal Meerjarenprogramma.
5 mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen
Projecten Waddeneilanden 2011
6 plattelânsprojekten
7 mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen
Aanpak strandovergang en strandpaviljoen Buren, Ameland De Friese Waddeneilanden lieten in 2007 een inventarisatie uitvoeren naar de kwaliteit van de strandovergangen met de bedoeling om een gezamenlijke Waddenfondsaanvraag in te dienen. Die aanvraag is ingediend maar niet toegekend. De kwaliteitsverbetering van de strandovergang Buren kon echter niet langer uitgesteld worden. Bovendien lag er een kans om de werkzaamheden af te stemmen met de verbouw van het strandpaviljoen. Gemeente Ameland maakte daarom op basis van de inventarisatie een plan met diverse onderdelen. Een belangrijk onderdeel is de verbetering van de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Er 8 plattelânsprojekten
komen invalidenparkeerplaatsen en de strandovergang wordt zo aangelegd dat minder valide mensen ook kunnen genieten van het uitzicht en het strandpaviljoen. Een ander onderdeel is de veiligheid van de badgasten. De verkeersstromen worden beter geleid. De fietsstallingen worden uitgebreid, zodat deze op drukke dagen genoeg plaats biedt. Ook is er voor de bezoeker straks meer informatieaanbod. De bouw van het strandpaviljoen startte in de winter van 2011. De aanpak van de strandovergang volgt hierna. In de loop van 2012 is het project klaar. De totale kosten zijn € 230.185. De provincie verstrekte een subsidie van € 80.000.
Initiatieven op Schiermonnikoog Op Schiermonnikoog startten in 2011 twee initiatieven met een kleine bijdrage van de provincie. Cultureel centrum De Stichting Cultureel Ontmoetingscentrum Schiermonnikoog (COS) bouwt het voormalige Gereformeerde kerkgebouw om in een Cultureel Centrum voor Schiermonnikoog. Daarbij speelt de stichting in op de goede akoestiek binnen het gebouw; ze gebruiken het gebouw vooral voor muzikale evenementen. Ook de muzieklessen van de muziekschool en de uitvoeringen van het eigen muziekkorps vinden hier plaats. De stichting breidt de toiletruimtes en de ontvangstruimte uit. Op de bovenverdieping komt een vergaderruimte. Zo is het gebouw ook geschikt voor congressen en studiedagen. De stichting ontvangt een bijdrage van € 6.500 uit het budget voor
lokale leefbaarheidprojecten. Ook de gemeente Schiermonnikoog draagt € 6.500 bij. De werkzaamheden zijn al grotendeels klaar. Plantenkwekerij Henno Hogervorst begon een kwekerij met planten die op Schiermonnikoog voorkomen. Met de kwekerij van planten van Schiermonnikoog speelt hij in op de behoefte van toeristen om echte Waddenflora te bemachtigen. Op het eiland geldt namelijk een algeheel plukverbod. Samen met boswachter Erik Jansen maakte Hogervorst een lijst met te kweken planten. “Ik richt me op mooie exemplaren zoals het slangenkruid, de kleine ratelaar en de rode ogentroost”, aldus Hogervorst. In juni 2011 opende hij zijn kwekerij ‘Wilde Akelei’. Hogervorst ontvangt van de provincie een bijdrage van € 3.214
9 mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen
Verbreding werkgelegenheid Waddeneilanden Marijn Oud startte in mei 2011 in opdracht van het projectbureau Waddeneilanden een onderzoek naar de potentie voor verbreding van de werkgelegenheid op de Waddeneilanden.
Waarom dit onderzoek? Marijn legt uit: “De eilanden kennen nauwelijks werkloosheid. De laatste 10 jaar is de totale bevolking op de Friese Waddeneilanden gekrompen en het aantal 65 plussers neemt toe. In hoeverre bevolkingskrimp (of zelfs huishoudenskrimp) zich doorzet is moeilijk te voorspellen voor de eilanden. Dat de eilanden vergrijzen is wel een betrouwbaar gegeven. Het arbeidspotentieel wordt krapper en er ontstaat
extra druk op voorzieningen als zorg (meer vraag) en onderwijs (minder vraag).” “Het toerisme als belangrijkste inkomstenbron voor de eilanden lijkt te stabiliseren”, aldus Marijn. “Het aantal bezoekers stijgt niet langer. Er wordt volop nagedacht hoe nieuwe doelgroepen en markten aangeboord kunnen worden. Met seizoensverbreding wordt een belangrijke slag gemaakt. Maar is dit op de lange termijn genoeg om een gezonde en stabiele eilanderbevolking en economie in stand te houden?” Om de economie minder kwetsbaar te maken en goed hoger opgeleide jongeren kansen te bieden op de eilanden sprak Marijn met verschillende instanties, belanghebbenden en enthousiastelingen over kansen voor verbreding van de werkgelegenheid. Om kansen en blokkades inzichtelijker te maken voor overheden, ondernemers, jongeren en andere geïnteresseerden verwerkte Marijn de resultaten van het onderzoek in een handreiking. Deze handreiking is te downloaden op www.plattelansprojekten.nl. Marijn Oud rondde in 2009 de studie Plattelandsvernieuwing aan het Van Hall Larenstein af. De studie naar verbreding van werkgelegenheid op de eilanden is het afstudeerproject voor de opleiding aan de Thorbecke Academie. Marijn komt zelf van Ameland.
10 plattelânsprojekten
Groene evenementen op de Waddeneilanden Evenementen en festivals kunnen veel bijdragen aan duurzame ontwikkelingen. Door kritisch te kijken naar stroomverbruik, logistiek, bezoekers en afval kan het schoner, milieuvriendelijker en mensvriendelijker. Op 23 februari 2012 organiseerde het projectbureau Waddeneilanden een bijeenkomst over de verduurzaming van de evenementen en festivals op alle Waddeneilanden. Tijdens de bijeenkomst inventariseerden organisatoren van de festivals en evenementen de huidige manier van (duurzaam)
werken per evenement en per eiland. Op basis hiervan maken de organisatoren gezamenlijke afspraken voor de toekomst. Dit kan bijvoorbeeld op het gebied van inkoop en afvalpreventie. Stichting Global Green Events begeleidde deze bijeenkomst. De stichting heeft tot doel heeft om festivals en (culturele) evenementen duurzamer te maken. Zij werken samen met een team van experts en deskundigen. Zij denken mee en doen mee, en maken passende oplossingen binnen het productie-, communicatie- en ontwikkelingsproces. De bijeenkomst krijgt in 2012 een vervolg. 11
mensen, middelen en mogelijkheden bij elkaar brengen
Projectbureau Waddeneilanden
Colofon
Raadhuisplein 1, 8801 KX Franeker Tel.: (0517) 38 07 30 Fax: (0517) 38 07 39 Email:
[email protected] www.plattelansprojekten.nl/wadden
Deze brochure is een uitgave van Plattelânsprojekten, provincie Fryslân Tekst: Plattelânsprojekten Vormgeving: Klaas Pot, provincie Fryslân Fotografie: provincie Fryslân, Gerrit Bart Volgers, St. Great Wide Open, Jan Spoelstra Foto voorzijde: Oerol Druk: provincie Fryslân Maart 2012