plan van Pl aanpak uitvoeringsprogramma OV
Plan van aanpak Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland Projectnaam/ onderwerp: Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland Status: concept Datum en versienr.: 14 november 2011, versie 1.1 Naam auteur(s): Claudia de Kort
1. Inleiding/ aanleiding Het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland heeft op 24 juni 2009 de OV-visie Holland Rijnland, schakels in het Zuidvleugelnet vastgesteld. Op 1 april 2010 hebben de gemeenten uit het voormalig Rijnstreekberaad zich aangesloten bij Holland Rijnland. Het plangebied van de OV-visie is door middel van een eerste partiële herziening aangepast. Naar verwachting wordt de eerste partiële herziening vastgesteld door het Algemeen Bestuur in maart 2012. Doel is om in de periode tot en met 2020 een substantiële verbetering van het openbaar vervoer in de regio te realiseren. Daartoe is een OV-netwerk ontworpen dat bestaat uit het hoofdspoor (StedenbaanPlus-stations), de RijnGouwelijn (Oost en West), de Meerlijnen Noord en Zuid (Leiderdorp-Leiden CS- Zoetermeer) en zeven zware busverbindingen (HR lijnen). Het netwerk wordt aangevuld met ontsluitende busdiensten en aanvullend openbaar vervoer (o.a. regiotaxi). Er is sprake van vier niveaus. Een duidelijke lijnvoering, snelle verbindingen en hoge frequenties moeten zorgen voor een significante stijging van het aantal openbaar vervoerreizigers. Momenteel spelen discussies op diverse OV-dossiers, waaronder: - Bezuinigingen OV: bezuinigingen op het OV speelt landelijk. De gevolgen voor regio Holland Rijnland specifiek zijn nog niet duidelijk; - Busconcessie 2012-2022 Zuid-Holland Noord: De provincie Zuid Holland is samen met de gemeenten bezig met de benodigde voorbereidingen voor de nieuwe busconcessie 2012-2022. In de concessie worden onder meer de HOV-corridors benoemd en de invoering van R-net in het concessiegebied beschreven; - RijnGouwelijn: In april 2011 hebben de coalitiedragende partijen uit de Provinciale Staten van Zuid-Holland het Hoofdlijnenakkoord 'Zuid-Holland verbindt en geeft ruimte' gepresenteerd waarin deze partijen onder meer hebben gekozen voor de aanleg van de RijnGouwelijn. Zij vinden daarbij dat een heroverweging binnen het RGL-project noodzakelijk is vanwege de financiële risico’s en de wensen voor een goede inpassing. In het najaar van 2011 vinden gesprekken plaats met alle partijen waarmee de provincie een bestuursovereenkomst is aangegaan over een mogelijk nieuwe invulling van HOV op de corridor Noordwijk/Katwijk – Leiden – Alphen aan den Rijn – Gouda. - HOV-corridor Bollenstreek – Schiphol: eind 2011 wordt de planstudie afgerond. Op basis van de uitkomsten van deze planstudie zal begin 2012 aan de betrokken bestuurders gevraagd worden een voorkeurstracé te bepalen en de daarbij behorende maatregelen te prioriteren; - HOV-corridor Leiden – Zoetermeer: deze corridor is opgenomen in het programma Beter Benutten Haaglanden; - Stedenbaan-Plus: Stedenbaan-Plus is het beleidskader van de provincie Zuid-Holland voor HOV; - R-net: R-net is het netwerk van HOV-bus, (snel)tram en metro in de Randstad. De deelnemende partijen (waaronder provincie Zuid-Holland) in het OV-bureau Randstad
Pagina 1 van 6
plan van Pl aanpak uitvoeringsprogramma OV
hebben hun visie op R-net vastgelegd in het rapport 'Randstadnet 2028; de belofte aan de reiziger'. De komende jaren zal het R-net zichtbaar voor de reiziger worden. Deze discussies geven mede de aanleiding voor de regio voor het opstellen van het uitvoeringsprogramma OV. De OV-visie is opgenomen in de gemeenschappelijke regeling van Holland Rijnland. Het opstellen en actualiseren van een uitvoeringsprogramma op basis van de OV-visie is een richtinggevende taak van de regio (categorie 1). 2. Doelstelling Het doel van het uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland is: Een uitgewerkt uitvoeringsprogramma op basis van de OV-visie Holland Rijnland om inhoudelijk vanuit regionale context te kunnen sturen op de diverse OV-dossiers. Het uitvoeringsprogramma OV is de basis voor: Onderhandelingen provincie Zuid-Holland over inzet van middelen ten behoeve van het OV in de regio; Prioriteitstellingen diverse OV-projecten; Toewerken naar R-net in de regio; De noodzakelijke en gewenste infrastructuurprojecten die nodig zijn om het OV in de regio te verbeteren. Daarbij zal, waar mogelijk, worden aangesloten op de plannen van de Provincie Zuid Holland en van omliggende regio’s. 3. Opdracht Fase 1: Opstellen plan van aanpak uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland; met daarin procesvoorstel, planning en besluitvorming op hoofdlijnen. Fase 2: Opstellen Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland. Fase 3: Procesbegeleiding om te komen tot vaststellen van het Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland door het Dagelijks Bestuur van Holland Rijnland. 4. Resultaat Het eindproduct is een Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland. Hierin worden het gepresenteerde netwerk uit de OV-visie (2012) uitgewerkt in concrete projecten. Per project worden onder meer projectverantwoordelijke, benodigde maatregelen, middelen en planning beschreven. 5. Plangrenzen OV-visie Holland Rijnland (2012) Het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland heeft op 24 juni 2009 de OV-visie Holland Rijnland, schakels in het Zuidvleugelnet vastgesteld. Op 1 april 2010 hebben de gemeenten uit het voormalig Rijnstreekberaad zich aangesloten bij Holland Rijnland. Het plangebied van
Pagina 2 van 6
plan van Pl aanpak uitvoeringsprogramma OV
de OV-visie is door middel van een eerste partiële herziening aangepast. Naar verwachting wordt de eerste partiële herziening vastgesteld door het Algemeen Bestuur in maart 2012. Van en voor gemeenten in Holland Rijnland Het Uitvoeringsprogramma OV is een uitwerking van de OV-visie Holland Rijnland. Het UP OV wordt samen met de gemeenten opgesteld. Het UP OV heeft betrekking op het grondgebied van Holland Rijnland, maar uiteraard zonder de relatie met de omliggende regio’s uit het oog te verliezen. R-net is uitgangspunt voor HOV In de Randstad wordt de komende jaren het R-net verder vorm gegeven. In het UP OV zal het R-net uitgangspunt zijn voor HOV in de regio. De kwaliteitsvoorwaarden van R-net komen niet geheel overeen met de definitie van HOV zoals gebruikt in de OV-visie (2012). Integraal onderdeel van UP RVVP Het uitvoeringsprogramma OV wordt integraal overgenomen in het uitvoeringsprogramma van het RVVP dat momenteel geactualiseerd wordt. 6. Projectplanning en fasering Fase 1: plan van aanpak In het plan van aanpak wordt beschreven: - vorm en inhoud op hoofdlijnen - projectorganisatie - besluitvormingsproces - planning Fase 2: opstellen uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland Het uitvoeringsprogramma OV wordt in nauwe samenwerking met de gemeenten opgesteld. Het opstellen van het uitvoeringsprogramma gebeurt door een extern bureau. Fase 3: besluitvorming / vaststelling Het uitvoeringsprogramma OV wordt ter advies voorgelegd aan het AO verkeer en het PHO Verkeer & vervoer. Het DB stelt het document vast. Planning Wanneer
Wat
Wie
Fase 1
November 2011 1 december 2011 December 2011
Plan van aanpak Plan van aanpak vaststellen Extern bureau selecteren
Holland Rijnland DB Holland Rijnland
Fase 2
Jan – mrt 2012
Opstellen uitvoeringsprogramma OV
Extern bureau i.s.m. alle gemeenten en prov. ZH
Fase 3
Mei 2012
Bespreken concept uitvoeringsprogramma OV Vaststellen uitvoeringsprogramma OV
AO V&V, PHO V&V
Juni 2012
DB
Pagina 3 van 6
plan van Pl aanpak uitvoeringsprogramma OV
7. Personele inzet
Personele inzet (ambtelijk) (alleen voor opstellen UP OV, niet voor uitvoering projecten)
Holland Rijnland Gemeenten: Katwijk, Leiden, Alphen a/d Rijn Overige gemeenten Prov. Zuid Holland
Fase 1 40
Fase 2 100 40 20
Fase 3 40 8
4
40
De ureninzet is ingeschat op basis van ervaring bij de totstandkoming van de OV-visie en andere uitvoeringsprogramma’s. Personele inzet van de betrokken gemeenten, provincie Zuid Holland en Holland Rijnland wordt niet in rekening gebracht. 8. Projectorganisatie Bestuurlijk opdrachtgever: regionaal portefeuillehouder Verkeer en Vervoer Ambtelijke opdrachtgever: programmamanager Verkeer en Vervoer Holland Rijnland Ambtelijk opdrachtnemer / Projectleider Taken: - voorstellen DB, PHO V&V, AO V&V - overleg met regionaal portefeuillehouder Verkeer en Vervoer - contacten met externe bureau(s) Projectgroep Samenstelling: - Projectleider - Medewerkers (enkele) gemeenten - Medewerker(s) provincie Zuid Holland Taken: - aanleveren informatie ten behoeve van het opstellen van het uitvoeringsprogramma OV - mede vormgeven / organiseren besluitvormingsproces Binnen de projectgroep worden werkafspraken gemaakt over de planning en verdeling van de werkzaamheden. Dit hangt mede samen met de feitelijke beschikbaarheid van medewerkers. Extern bureau: opstellen eerste uitvoeringsprogramma OV procesbegeleiding
9. Omgevings- en krachtenveldanalyse
Pagina 4 van 6
plan van Pl aanpak uitvoeringsprogramma OV
AO Verkeer en vervoer advisering over concept uitvoeringsprogramma OV aan PHO Verkeer en Vervoer PHO V&V advisering over concept uitvoeringsprogramma OV aan DB DB -
vaststellen uitvoeringsprogramma OV
Provincie Zuid Holland mede vormgeven uitvoeringsprogramma OV concessiebeheerder Zuid-Holland Noord Andere overheden, reizigersadviesraden en overige betrokkenen advisering over concept uitvoeringsprogramma OV projectgroep
10. Communicatieplan Communicatie hangt in grote mate samen met de communicatie over de diverse projecten die onderdeel uitmaken van het uitvoeringsprogramma. Sterker dient de focus te komen op de betekenis voor de reiziger en de bovenliggende redenen om hoogwaardig vervoer te willen. Hiertoe wordt een strategisch communicatieplan geschreven in afstemming met de betrokken gemeenten.
11. Risico’s / aandachtspunten
Ter discussie stellen OV-visie De huidige discussie omtrent de invulling van de OV-corridor Noordwijk/Katwijk – Leiden – Alphen aan den Rijn – Gouda heeft invloed op het OV zoals geschetst in de OV-visie Holland Rijnland. De kern van de OV-visie waarin het netwerk (opgedeeld in vier niveaus) centraal staat wijzigt niet. Wanneer gekozen zou worden voor een tweede partiële herziening van de OV-visie, wordt het uitvoerend vermogen van de regio op de diverse projecten beperkt. Het kader waar binnen geopereerd wordt staat immers weer ter discussie. De huidige OV-visie biedt voldoende kader om de discussie te kunnen voeren. In het uitvoeringsprogramma zullen consequenties voor het OV-netwerk zoals vastgelegd in de OVvisie, worden uitgewerkt. Mogelijke consequenties voor lopende projecten Het opstellen van een uitvoeringsprogramma heeft mogelijk consequenties op het gebied van de inhoud, fasering, prioritering, etc. voor lopende projecten. Bij het opstellen van het uitvoeringsprogramma zal dit in beeld worden gebracht, in goed overleg met betreffende projecten. Aansluiting op regionale OV-netwerken Haaglanden en Amsterdam Metropolitan Area. Reizigers zijn niet gebonden aan bestuurlijke grenzen. Het gepresenteerde OV-netwerk moet aansluiten op de netwerken in Stadsgewest Haaglanden, Haarlemmermeer en Stadsregio Amsterdam. Met deze partijen zijn reeds contacten om de aansluitingen van de netwerken te optimaliseren.
De regio is geen OV-autoriteit
Pagina 5 van 6
plan van Pl aanpak uitvoeringsprogramma OV
De provincie Zuid-Holland is vervoersautoriteit voor het grondgebied van de regio Holland Rijnland. Voor de realisatie van het uitvoeringsprogramma OV is de regio grotendeels aangewezen op provinciaal beleid en provinciale middelen. Immers, de provincie is als eerste verantwoordelijk voor de aanleg van nieuwe infra voor de diverse HOV-lijnen, voor de aanbesteding en het beheer van de openbaar vervoerconcessie(s) in het concessiegebied Zuid-Holland Noord en voor de aanleg van infrastructuurprojecten die worden gefinancierd uit de brede doeluitkering (BDU). De gemeenten zijn verantwoordelijk voor voorzieningen bij de haltes, zoals fietsenrekken.
HOV-kenmerken OV-visie en R-net niet gelijk De kwaliteitskenmerken van R-net komen niet geheel overeen met de definitie van HOV zoals gebruikt in de regionale OV-visie (2012). In het UP OV wordt aangesloten bij de kenmerken van R-net. Elk keuze heeft winst en verlies Voor sommige reizigers zal het ov-netwerk een extra overstap of grotere afstand tot de halte kunnen betekenen. Voor de meeste reizigers echter moet het netwerk een snellere reistijd opleveren. Benadeelden moeten goed geïnformeerd worden door het uitleggen van de keuzes die gemaakt zijn. 12. Randvoorwaarden
Basisdocumenten OV-visie Holland Rijnland (2012), Stedenbaan-Plus en R-net (Randstad 2028, belofte aan de Reiziger). De betrokken gemeenten leveren input De betrokken gemeenteambtenaren en colleges leveren inhoudelijke input. In onderling overleg worden werkafspraken gemaakt over de planning en verdeling van de werkzaamheden. Dit hangt mede samen met de feitelijke beschikbaarheid van medewerkers. Gemeenten dragen zelf zorg voor goede interne communicatie De betrokken gemeenteambtenaren informeren het college over de voortgang van het project. Het college informeert op haar beurt de gemeenteraden. Indien van toepassing, wordt de raadscommissie regionale zaken geïnformeerd over de voortgang van het project. 13. Afsluiting en evaluatie Na vaststelling door het Dagelijks Bestuur, wordt het document verzonden naar de gemeenten in Holland Rijnland, provincie Zuid-Holland en andere betrokken organisaties. Het document wordt op de website van Holland Rijnland geplaatst. Voortgang van de projecten wordt besproken in reguliere vergaderingen van het PHO Verkeer & Vervoer. Het uitvoeringsprogramma wordt na 1 á 2 jaar geëvalueerd en geactualiseerd.
Pagina 6 van 6