# 07 Haviland Intercommunale igsv • Brusselsesteenweg 617 • 1731 Zellik • tel 02 466 49 81
11-’09
DIT IS GEEN RECLAMEDRUK
Een prettige leefomgeving, daar gaan we voor!
PICOBELLO DE AFVALKRANT VAN HAVILAND DIT IS GEEN RECLAMEDRUK, MAAR EEN INFORMATIEBLAD
INHOUD 02 Inleiding. 03 Eerst smeren,
dan recycleren.
04 Johan De Troyer
recycleert in eigen tuin.
06 Papier, karton en glas.
08 Afgedankte toestellen. 10 Grote tombolie! 11 Groenafval is ook afval.
01
Een prettige leefomgeving, daar gaan we voor! Een mooie slogan, toch ? Slogans zijn echter slechts holle woorden als de daden ontbreken. Ieder van ons kan zelf zijn steentje bijdragen. En dat doen we ook steeds beter, ondermeer door te proberen onze afval te verminderen, maar ook door dat afval correct te sorteren. Zo kan die immers voor een groot deel gerecycleerd worden en in een andere vorm terug in omloop gebracht worden. In deze Picobello geven we mee hoe je dat kan aanpakken. We geven je ook nuttige tips wat er met het ingezameld materiaal zoals papier, glas en afgedankte elektronische toestellen gebeurt. Enkele staaltjes van vindingrijkheid worden getoond door de winnaars van onze wedstrijd “de origineelste wint”. Misschien vind je hier inspiratie om ook eens aan het knutselen te gaan met wat je anders iets te gemakkelijk in de vuilbak had gegooid. Veel leesplezier.
Alles loopt gesmeerd
Hoe gaat u best te werk?
Machines hebben goede smeerolie nodig om vlot
Wat je vooral NIET mag doen:
te draaien, zoals je auto of je grasmaaier.
• gebruikte smeerolie lozen in
Die olie moet wel regelmatig ververst worden
riolering of in de bodem
02
• gebruikte smeerolie mengen met andere afvalstoffen
Vervuilende smeerolie Gebruikte smeerolie is erg vervuilend en is bedreigend voor water, bodem, lucht, fauna en flora. Eén kleine druppel kan in z’n eentje 1000
Wat je WEL moet doen:
liter water vervuilen.
• de gebruikte smeerolie terug in de originele verpakking gieten
Laat gebruikte smeerolie het milieu niet naar de duivel helpen.
• de olie (gratis) naar het containerpark brengen of een ander erkend inzamelpunt VALORLUB is een initiatief van het bedrijfsleven en erkend door de drie regionale overheden. Doelstelling van Valorlub is ervoor te zorgen dat alle gebruikte smeerolie wordt ingezameld en gerecycleerd. Website : www.valorlub.be
Winnaar nr. 1
03
“De origineelste wint!” Als winnaar van onze Picobello-wedstrijd kwam Johan De Troyer uit de bus en ontvangt hiervoor 75 euro. Zijn mezenbolhouder is een verassend eenvoudig en toch efficiënt voorbeeld van hoe je enkele banale oude spullen een nieuwe bestemming kan geven.
Johan woont in een rustige straat in Teralfene. Hij is 55 en gehuwd met Jeannine. Johan is een verwoed doe-het-zelver en knapte zijn huis eigenhandig op. Tot (lichte) ergernis van Jeannine kan hij
Johan De Troyer recycleert in eigen tuin niets weggooien. Oude spullen die de meeste mensen afdanken gebruikt hij vroeg of laat wel om er iets functioneel mee in elkaar te knutselen. Johan, met je mezenbolhouder won je de wedstrijd van Picobello. Hoe heb je die in mekaar geknutseld en hoe werkt het ? “ ’t is eigenlijk vrij simpel, een oude chiffon met wat gaatjes in, wat afvoerbuisjes, en een schoteltje. Een stok erdoor om hem omhoog te hangen. Daarin de mezenbollen. Die maak ik zelf met gesmolten frituur- of eendenvet. Dat vet giet ik dan in een yoghurt- of plattekaaspotje waar vogelzaad in zit. Als alles gestold is heb je dan mooie schijven. De mezen komen op het schoteltje en pikken het voedsel op.”
Doe je dit uit ecologische overwegingen ? “Als je bedoelt met “ecologisch’ dat ik probeer oude materialen te recycleren tot iets nuttig, dan zeker wel. Ik heb in mijn tuin zo nog wel wat voorbeelden. Composteren is voor mij vanzelfsprekend. In de plaats van een gekochte parasol of zonnetent heb ik op en rond een zelfgemaakt metalen raster een druivelaar. In de zomer staat die volledig in blad en geeft dan volop schaduw. Ook de tuinmeubelen laste ik zelf in mekaar. Met wat afvoerbuizen en de sproeier van een gieter maakte ik een regenwaterdouche, lekker fris in de zomer. In een eiken wijnvat vang ik het hemelwater op. Een gasfles kreeg een tweede leven en doet dienst als een prima barbecue. Ik zaagde ze door en plaatste de twee helften op een metalen frame. Daar een rooster bovenop, meer is het niet.”
Dit lijkt allemaal heel eenvoudig, hoe kom jij op die ideeën ? “Die borrelen eigenlijk spontaan op. Mijn vader was schrijnwerker en mijn grootvader was smid. Van hen heb ik heel wat opgestoken. Ik vind het in de eerste plaats een leuke bezigheid.” Misschien brengt dit mensen op ideeën en proberen ze hun op het eerste zicht “oude rommel” ook nuttig te gebruiken.
04
Winnaar nr. 3
Winnaar nr. 2 Henk Buntinx uit Alsemberg, met zijn trommelzeef. Hij krijgt een cadeaubon van 50 euro toegestuurd.
Laetitia Deroubaix uit Halle, zij krijgt een cadeaubon van 25 euro. Hoe recycleer je een lege kartonnen doos tot een stevig en handig boodschappenlijstje?
2
1 Neem een lege doos.
Ontvouw de doos.
4
3 Aan de ene kant werp je de compost er in, de trommel draait met een elektromotor, wat fijn genoeg is valt naar onder, de rest komt er achteraan weer uit en gaat opnieuw op de composthoop. Het materiaal : een bed, fiestwielen, ruitenwissermotor, kippengaas en een bagagedrager van de auto.
Teken vierkantjes erop.
Begin te knippen.
5
6 Tot alles verknipt is.
Doe alles in een doosje.
8
7 Boodschappenlijstje.
Stevig in je achterzak.
Volg de papier-karton en glas sorteergids Niet toegelaten
Papier-karton
05
Papier, karton en glas : SORTEREN + RECYCLEREN = RECUPEREN Huis-aan-huis* inzameling, samengebonden met natuurkoord of in een stevige kartonnen doos
Zonder dat je er bij stilstaat krijg je dagelijks producten in handen die volledig bestaan uit gerecycleerd materiToegelaten Opmerking Niet toegelaten aal. Zo kan het perfect zijn dat het toiletpapier dat je vandaag koopt voor een stukje al in de krant heeft gezeten Ȅ3ODVWLFIROLHYHUZLMGHUHQ Ȅ9XLORIYHWSDSLHU ȄPapieren zakken en die je vorige week las. Of de jampot die je bij het ontbijt hebt opengedraaid gedeeltelijk uit glas van een van kranten, tijdschriften bestaat kartonnen dozen Ȅ%HKDQJSDSLHU en reclamebladen melkfles van de buurman. De Ȅrecyclage van folders papier, karton en glas zorgt ervoor dat deze materialen voor een T ijdschriften, kranten, Ȅ$OXPLQLXPSDSLHU oeken Ȅ&HOORIDDQSDSLHU aanzienlijk deel opnieuw benutȄBworden. Ȅ6FKULMIHQPDFKLQHSDSLHU
Glas is 100 % recycleerbaar…en dit tot in het oneindige. Op voorwaarde dat het correct gesorteerd is. Het glas wordt opnieuw gebruikt voor de productie van flessen, flacons, potten en bokalen. Heel belangrijk is de zuiverheid en puurheid van het glas. Wit glas mag niet worden gemengd met gekleurd glas.
Transparante glazen flessen en bokalen
Papier en karton wordt gesorteerd op kwaliteit. “Bont” papier en karton wordt hoofdzakelijk gebruikt voor de productie van verpakkingen. Oud krantenpapier en papier van tijdschriften wordt opnieuw krantenpapier. Oud papier van betere kwaliteit wordt verwerkt in de fabrieken van hygiënisch papier en van grafisch papier.
06
De recyclage van het papier gebeurt in fasen. Eerst worden de vezels in oplossing gebracht met water. Dat levert “pulp” op, een grijsachtige brij. Die pulp wordt gezuiverd waarbij lak, nietjes, vernis en andere ongewenste elementen worden verwijderd. Voor bepaalde papiersoorten is het nodig de pulp te “ontinkten” om elk inktspoor te verwijderen.
Volg de papier-karton en glas sorteergids
(bv. voor sanitair papier). De ontinkte pulp kan dan nog worden gebleekt. In de papiermachine laat men de papierpulp uitdruipen en wordt ze samengeperst en gedroogd. Tenslotte doorloopt ze verschillende afwerkingen naargelang van het papiertype.
Niet toegelaten
Papier-karton
Niet toegelaten
Huis-aan-huis* inzameling, samengebonden met natuurkoord of in een stevige kartonnen doos Deponeren in de glasbollen* : wit en gekleurd glas gescheiden Toegelaten Ȅ7UDQVSDUDQWHJOD]HQIOHVVHQ bokalen en flacons
Opmerkingen Ȅ9ROOHGLJOHHJ Ȅ*HHQGHNVHOVRIGRSSHQ
*of via het containerpark.
Niet toegelaten Ȅ+LWWHEHVWHQGLJJODV EY RYHQVFKRWHOVHQNRRNSODWHQ Ȅ3RUVHOHLQHQDDUGHZHUN Ȅ6WHQHQIOHVVHQHQNUXLNHQ Ȅ2SDDOJODVHQNULVWDO Ȅ9ODNJODV]RDOVUXLWHQHQVSLHJHOV Ȅ/DPSHQHQ7/ODPSHQ
Toegelaten ȄPapieren zakken en kartonnen dozen ȄTijdschriften, kranten, folders ȄBoeken Ȅ6FKULMIHQPDFKLQHSDSLHU
Opmerking Ȅ3ODVWLFIROLHYHUZLMGHUHQ van kranten, tijdschriften en reclamebladen
Transparante glazen flessen en bokalen 98 -*RRVVHQVȄ)RVW3OXVY]ZȄ0DUWLQXV9VWUDDWȄ%(%UXVVHO
Niet toegelaten Ȅ9XLORIYHWSDSLHU Ȅ%HKDQJSDSLHU Ȅ$OXPLQLXPSDSLHU Ȅ&HOORIDDQSDSLHU
Niet toegelaten
AfvalWijzer l AEEA: afgedankte elektrische en elektronische apparatuur
07
Afgedankte elektrische toestellen zijn niet altijd afval. Mits een kleine herstelling kan bijvoorbeeld je TV nog een tweede leven krijgen. En zelfs onherstelbare toestellen horen niet thuis in de vuilniszak. Zij bevatten vaak waardevolle grondstoffen die gerecupeerd en ingezet kunnen worden bij de productie van nieuwe apparatuur. Ieder zijn taak Bij de inzameling en verwerking van elektrische en elektronische toestellen komen heel wat stappen kijken, waarbij ieder zijn verantwoordelijkheid draagt: • De invoerders en producenten hebben een aanvaardingsplicht: de handelaars moeten de afgedankte toestellen die u terugbrengt, gratis terugnemen wanneer u een gelijksoor-
Afgedankte apparaten horen niet thuis in de vuilniszak tig toestel aankoopt. • Als eindgebruiker ben je ook een belangrijke schakel. Door uw oude apparaten in te leveren bij de kringwinkel, de detailhandel of op het containerpark, draag je zelf bij aan een schoner leefmilieu! Waarheen met een afgedankt toestel? Afhankelijk van de staat van het toestel
zijn verschillende oplossingen mogelijk: 1. het toestel is herbruikbaar. Overhandig het aan een kringwinkel. Na een opknapbeurt wordt het dan tweedehands verkocht. 2. Bij aankoop van een nieuw gelijksoortig toestel kan je het oude toestel ook aan de winkelier overhandigen 3. Indien het toestel niet meer werkt, breng het dan naar een containerpark Wat gebeurt er met de afgedankte toestellen ? Om het milieu te beschermen worden ingezamelde apparaten gesorteerd, uit elkaar gehaald en verwerkt in gespecialiseerde verwerkingsbedrijven Tot slot worden de herwonnen materialen (metalen, plastics en glas) gebruikt om nieuwe producten te vervaardigen.
AEEA: afgedankte elektrische AEEA: afgedankte electrische elektronische apparatuur apparatuur en elektronische
08
AfvalWijzer l AEEA: afgedankte elektrische en elektronische apparatuur
AfvalWijzer l AEEA : afgedankte elektri
en AfvalWijzer l AEEA: afgedankte elektrische en elektronische apparatuur
AEEA: afgedankte elektrische en elektronische apparatuur
Wat
AEEA: wasmachines, koelkasten, kookfornuizen, televisies, radio’s, pc’s, wasmachines, koelkasten, kookprinters,... Wat AEEA: fornuizen, televisies, radio’s, pc’s,
Hoeveel
Gemiddeld 7 kg AEEA per jaar en per Hoeveel Gemiddeld 7 kg AEEA per jaar en per persoon persoon
Vermijden
Een toestel dat stellen nogis,werkt te afval her-maar hoort nietof bij het de Kringwinkel. stellen is, hoort inniet bij het afval maar Kostprijs Indien herstelbaar is de kostprijs voor in de Kringwinkel.
Kostprijs
Indien herstelbaar is debetaalt kostprijs voor goederen u een Recupel-bijdrage bij aankoop van een nieuw de verwerking van deze fractie laag. toestel. Voor verwerking van niet-herstelbare Verwerking Herstelbare toestellen worden getest goederen betaalt u eenin Recupel-bijen verkocht uw Kringwinkel (met halfjaargarantie!). drage bij aankoop van een nieuw toestel. Kijk uit Herbruikbare toestellen brengt u
Verwerking
Herstelbare toestellen worden containerpark of neemtgetest uw elektromee bij de levering van een en verkocht in handelaar uw Kringwinkel (met nieuw toestel. halfjaargarantie!).
Kijk uit
printers,...
Vermijden
Een toestel dat nog werkt of te her-
de verwerking van deze fractie laag. Voor verwerking van niet-herstelbare
naar uw Kringwinkel. Niet meer herbruikbare toestellen horen op het
Herbruikbare toestellen brengt u naar uw Kringwinkel. Niet meer herbruikbare toestellen horen op het containerpark of neemt uw elektrohandelaar mee bij de levering van een nieuw toestel. 18
19
09
Grote tombolie:
breng uw gebruikte frituurolie/-vet gratis naar het containerpark en win! de 11 dagen gebruik van de friteuse om iets lekkers klaar te maken. De slogan ‘lekker frituren’ blijft dus actueel! Hoewel thuisfrituren populair is, blijkt correct inzamelen veel minder populair. Uit onderzoek blijkt immers dat nog steeds een groot deel van de gebruikte frituuroliën -en -vetten van de huishoudens niet op een correcte manier wordt ingezameld. Deze afvalstoffen worden onder andere weggegoten in de gootsteen, het toilet, de tuin of de riool of worden bij het restafval gedaan. Bijgevolg spoken er nog heel wat gebruikte frituuroliën en -vetten rond in ons milieu. Het ingeschatte potentieel ligt rond 5,5kg per gezin. Bij Haviland wordt amper 2,5kg ingezameld.
Laat uw gebruikte frituurolie of frituurvet niet rondspoken! Sinds de start van de communicatieacties van Valorfrit in 2006 is de inzameling van de gebruikte frituuroliën en –vetten gestegen met 16,7% tot 7.751 ton. Toch kunnen we samen nog beter doen en veel meer gebruikte frituuroliën en –vetten correct inzamelen. Thuis frietjes of iets anders lekkers frituren blijft alvast zeer populair. Recente gegevens tonen aan dat ongeveer 80% van de Belgische huishoudens een friteuse heeft. 20% heeft zelfs 2 friteuses.
Per gezin met een friteuse wordt jaarlijks een kleine 8 kg frituurolie/-vet aangekocht. Gemiddeld maakt een gezin om
Er zijn alvast twee goede redenen om uw gebruikte frituurolie, fondueolie of frituurvet op een correcte manier in te zamelen. Ten eerste zijn deze afvalstof-
fen milieubelastend. Bijvoorbeeld: verstopping van afvoeren en riolen, watervervuiling en vervuiling van de openbare weg wanneer de vuilniszakken op straat geplaatst worden. Ten tweede kunnen ze nuttig gerecycleerd worden. Zo wordt het grote merendeel van de ingezamelde gebruikte frituuroliën en -vetten verwerkt tot milieuvriendelijke biodiesel (74%). Biodiesel op basis van gebruikte frituurolie/-vet is extra milieuvriendelijk omdat het gaat om recyclage van afvalstromen. Enerzijds moeten er dus niet speciaal grondstoffen geteeld worden voor de productie van deze biodiesel en anderzijds worden er geen grondstoffen
10
aangewend die kunnen dienen als basis voor voedingsmiddelen. De tweede belangrijkste vorm van verwerking is de opwekking van groene energie (19%). Naast biodiesel en energieopwekking zijn er tal van verwerkingsmogelijkhe-
den in technische toepassingen (7%) als pershout, plastic, industriële zepen, smeermiddelen, kaarsen, enz. Nuttig recycleren is dus een feit! Om de inzameling een duwtje in de rug te geven organiseert Haviland in samenwerking met VALORFRIT de GROTE TOMBOLIE. Breng tussen 2 november en 31 december 2009 uw gebruikte frituurolie of –vet gratis naar uw containerpark voor recyclage. Het milieu wint hierbij, maar u ook! U wint namelijk een kortingsbon van 50 eurocent voor uw volgende aankoop van eetbare oliën of vetten. Da’s al mooi meegenomen, maar wie weet wint u ook nog een andere mooie prijs. Er vallen immers 1000 duo cinematickets, 100 restaurantbons en 10 hoofdprijzen, namelijk 1 jaar gratis groene stroom te winnen. Per correct binnengebrachte liter gebruikte frituurolie of -vet tijdens deze periode krijgt u één tombolabiljet met aangehechte kortingsbon. Dus, hoe meer olie, hoe meer winstkansen! Kijk voor meer informatie op www.valorfrit.be/tombolie.
Frituurolie Frituurvet
11
Als we het over afval hebben denken we al lang niet meer alleen aan de restafvalzak die we wekelijks buitenzetten. We zijn ondertussen al kampioenen geworden in het apart houden van glas, PMD, papier en karton. Maar misschien staan we er nog te weinig bij stil dat ook het groenafval uit onze tuin niet zomaar in het niets verdwijnt. Het groenafval dat opgehaald wordt of afgeleverd in het containerpark, wordt dan misschien wel verwerkt tot compost, eigenlijk kan je zelf ook aan de slag om deze afvalberg te verminderen.
• Een mulchmaaier versnippert het gras heel fijn en de versnipperde grasdeeltjes vallen op de bodem waardoor deze natuurlijk bemest wordt en beter bestand is tegen uitdroging. Gedaan met het sleuren met de opvangbak en gedaan met je gras naar het containerpark te brengen of in zakken te proppen. Een
Ook groenafval is afval maaibeurt duurt zo veel minder lang! • Kies voor een traaggroeiende grassoort, aangezien het gras trager groeit kan je meer tijd laten tussen de maaibeurten. • Je kan ook overwegen om gewoon de oppervlakte gazon te verkleinen en wat meer variatie te brengen door het aanplanten van struiken en bomen, of een bloemenperkje of kruidenhoekje aanleggen. • Heb je veel snoeiafval, is het de moeite waard een hakselaar aan te kopen. Niet alleen moet het snoeihout niet worden opgehaald of weggedaan, het haksel kan prima dienst doen als bodembedekker in je tuin. Een snipperlaag van vijftien centimeter houdt het kiemen van onkruid tegen voor ten minste twee groeiseizoenen. Bovendien zorgt het haksel ervoor dat je grond niet uitdroogt en is het een milieuvriendelijk alternatief voor schadelijke onkruidbestrijders. • Kleinere hoeveelheden tuinafval kan je
eventueel verwerken in een compostvat. Ook je GFT-resten uit de keuken kan je daar in kwijt. Haviland organiseert, in samenwerking met Vlaco en de gemeente, regelmatig cursussen over composteren. Kijk zeker eens op de website van je gemeente of de intercommunale voor data en info. Bij de aanschaf van een mulchmaaier of hakselaar en de aankoop van traaggroeiend gras kan je mits enkele voorwaarden genieten van een tegemoetkoming. Vraag voorwaarden en formulieren aan via www.haviland.be.
-10%
