DURF2020 Mensen met een beperking hun eigen leven in handen geven, daar gaan we voor!
Het Basisondersteuningsbudget Wat is het en wat kan ik ermee?
Overzicht workshop Deel 1 (Zorgkas) • De Zorgkas vandaag en in de toekomst • De Zorgverzekering
• Het Basisondersteuningsbudget Deel 2 (dienst Maatschappelijk Werk) • Vraagverheldering
• Verschillende levensdomeinen • Ondersteuning op de verschillende cirkels
Maak kennis met Jenny • Jenny (45) heeft een beperking aan de onderste ledematen en een verstandelijke beperking. Ze ging tot 14 jaar met veel moeilijkheden naar de school in het dorp. Ze heeft nooit gewerkt, heeft altijd samengewoond met haar – inmiddels bejaarde ouders – op hun boerderij. Ze nam er in de mate van het mogelijke ook een aantal huishoudelijke taken op. Op vandaag zijn de ouders ook zorgbehoevend geworden en krijgen ze beginnende hulp van thuiszorgdiensten (verpleging en poetsdienst OCMW). • Jenny heeft sinds vijf jaar ook een psychische problematiek waarvoor ze reeds in behandeling was. • Broer en zus van Jenny maken zich ernstig zorgen over de toekomst, o.a. gezien de zorgbehoevendheid van de ouders.
De Zorgkas nu • Er zijn 5 mutualistische zorgkassen: • CM-Zorgkas Vlaanderen • Neutrale Zorgkas Vlaanderen • Zorgkas van de Socialistische Mutualiteiten • Zorgkas van de Liberale Ziekenfondsen • Zorgkas van de Onafhankelijke Ziekenfondsen
• Er is 1 zorgkas opgericht door een verzekeringsmaatschappij: • Zorgkas DKV Belgium
• En er werd door de overheid een zorgkas opgericht: • Vlaamse Zorgkas
Alle zorgkassen werden erkend door het Vlaams Zorgfonds = Overheidsinstantie die de zorgkassen erkent, subsidieert en controleert
De Zorgkas nu • Opdracht Zorgkas: uitvoering van de Vlaamse Zorgverzekering (sinds 1/10/2001) • Taken: • Leden aansluiten • Bijdragen innen • Aanvragen tot erkenning als zwaar zorgbehoevende behandelen • Voorwaarden controleren • Een beslissing tot erkenning als zwaar zorgbehoevende nemen • Zorgvergoeding uitbetalen
De zorgverzekering • Verplichte verzekering in Vlaanderen (facultatief in Brussels Hoofdstedelijk Gewest) • Financiering is gebaseerd op solidariteit: elke +25-jarige in Vlaanderen betaalt een jaarlijkse bijdrage (voor 30 april)
• Tot en met 2014: 25 euro (VT: 10 euro) • Vanaf 2015: 50 euro (VT: 25 euro)
De zorgverzekering • Wat gebeurt er als je de bijdrage niet betaalt: • Boete van 250 euro (VT: 100 euro) voor wie minstens 3 bijdragen niet of onvolledig heeft betaald. Deze boete wordt opgelegd door het Vlaams Zorgfonds
• Inning van achterstallige jaren • 4 maanden opschorting van de zorgvergoeding voor elk jaar dat de bijdrage niet, onvolledig of te laat betaald werd
De zorgverzekering • De zorgvergoeding is een maandelijks forfaitair bedrag van 130 euro • Wanneer heb je recht op een tegemoetkoming? • Zwaar zorgbehoevende personen in de thuiszorg
• Personen in een woonzorgcentrum, RVT of PVT • Personen met een handicap die in een VAPH-voorziening verblijven genieten een specifieke regeling: • Geen recht op zorgvergoeding, maar • Wie in de loop van een jaar meer dan 30 dagen niet in de instelling aanwezig is, ontvangt 1 x 130 euro • Wie in de loop van een jaar meer dan 100 dagen niet in de instelling aanwezig is, ontvangt 2 x 130 euro
Hoe word ik erkend als zwaar zorgbehoevende? • Voorwaarden • Leeftijd en inkomen speelt geen rol • Aangesloten zijn bij een erkende zorgkas
• Al de achterstallige bijdragen betaald hebben • 5 jaar wonen in Vlaanderen of ononderbroken sociaal verzekerd zijn in de EU of EER (niet voor kinderen jonger dan 18 jaar)
• Mantel- en thuiszorg: zorgbehoevendheid bewijzen • Residentiële zorg: verblijven in erkende residentiële instelling • Aanvraag indienen
Hoe word ik erkend als zwaar zorgbehoevende? • Zorgbehoevendheid mantel- en thuiszorg bewijzen • Attest forfait B en C in de thuisverpleging • Attest integratietegemoetkoming of tegemoetkoming hulp aan bejaarden (minstens 15 punten) • Attest bel+35 afgenomen door een dienst gezinszorg (Vesta) • Attest verhoogde kinderbijslag (minstens 18 punten) • Als er geen attest voorhanden is, dan wordt een indicatiestelling opgemaakt door een erkende dienst
Hoe word ik erkend als zwaar zorgbehoevende? • Beslissing: • De zorgkas beslist over de aanvraag en de duur van de erkenning • Binnen de 60 dagen en uiterlijk binnen 90 dagen bij gebrek aan bewijs van zorgbehoevendheid uitzondering: attesten KB+ • Brengt de zorgbehoevende schriftelijk op de hoogte • Na positieve beslissing: • Steeds uitbetaling op rekeningnummer zorgbehoevende (vanaf 4de maand na aanvraag)!
Welke gevolgen heeft dit voor Jenny? • Jenny heeft in 2004 en 2005 haar bijdrage niet betaald. • Jenny dient in 2015 een aanvraag in voor erkenning als zorgbehoevende in de thuiszorg. Jenny heeft een toegenomen zorgbehoevendheid waardoor zij in aanmerking komt. • Gevolgen: • Jenny heeft recht op verhoogde tegemoetkoming en zal de achterstallige bijdragen (2 x 10 euro) alsnog moeten betalen aan haar Zorgkas vooraleer de aanvraag kan goedgekeurd worden. • Jenny zal gedurende 8 maanden geen zorgvergoeding ontvangen (4 maanden per jaar niet of laattijdig betaald) • Jenny verliest dus 8 x 130 euro = 1040 euro • Jenny moet vóór 30 april 2015 haar achterstallige bijdragen betalen. Doet zij dit niet, dan zal het Vlaams Zorgfonds een boete van 100 Euro opleggen.
De Zorgkas in de toekomst • Uitvoerder van de Vlaamse Sociale Bescherming waarbij de Zorgkassen als uniek loket zullen functioneren • Meer dan de huidige zorgverzekering alleen: • Basisondersteuningsbudget • Tegemoetkoming Hulp aan Bejaarden (nu federale materie, maar komt naar Vlaanderen tgv de zesde staatshervorming) • In de toekomst ook: • Vraaggestuurde financiering residentiële ouderenzorg • Revalidatie • Leeftijdsonafhankelijk hulpmiddelenbeleid
Het Basisondersteuningsbudget • = Trap 1 in de Persoonsvolgende Financiering • Maandelijks bedrag van 300 euro • Met dit bedrag kan men zelf de nodige zorg financieren.
• De eerste uitbetalingen zullen gebeuren vanaf 01.09.16 • Het BOB is allicht cumuleerbaar met de zorgvergoeding van de zorgverzekering. • Het BOB is cumuleerbaar met Individuele Materiële Bijstand en met Rechtstreeks Toegankelijke Hulp • Het BOB is niet cumuleerbaar met trap 2 in de Persoonsvolgende Financiering.
Het Basisondersteuningsbudget • In de eerste fase krijgen volgende groepen BOB: • Personen die erkend zijn als persoon met een handicap en die op 30/6/2014 met een actieve vraag geregistreerd staan op de Centrale Registratie Zorgvragen (CRZ)
• Personen die vrijwillig de overstap maken van zorg in natura of PAB naar BOB. Zij krijgen nu reeds ondersteuning van een voorziening of een PAB en willen dit omruilen voor een BOB Dit zal waarschijnlijk automatisch gebeuren.
• Vanaf september 2017: BOB voor rechthebbenden attest verhoogde kinderbijslag 12 punten of meer. Verder traject moet nog worden bepaald na evaluatie eerste deel
Jenny en BOB • Jenny is sinds 1 mei 2014 opgenomen op de Centrale Registratie Zorgvragen met een actieve vraag • Zij zal vanaf 1/9/2016 een maandelijks BOB ontvangen van 300 euro.
• Jenny betaalt haar achterstallige bijdragen voor 2004 en 2005 = 20 euro. Jenny betaalt de bijdrage voor 2015 = 25 euro. Ze behoudt eveneens haar zorgvergoeding van 130 euro per maand maar doordat zij in 2004 en 2005 haar bijdrage niet heeft betaald, heeft ze een extra opschorting van 8 maanden. Jenny krijgt haar eerste 130 euro zorgvergoeding vanaf 1 jan 2016 ( mei tem dec opschorting).
Het Basisondersteuningsbudget Wat kan je ermee doen?
Jenny en BOB • Poetsdienst inschakelen kost geld, ook in de thuiszorg moet er een bijdrage worden betaald. • De benzine van de wagen van de broer en zus, die Jenny vaak meenemen, wil Jenny graag terugbetalen. Het basisondersteuningsbudget is er om dergelijke kosten te betalen. Je kan het bedrag vrij besteden en hoeft geen bewijzen voor te leggen. Je mag het ook combineren met het verkrijgen van hulpmiddelen.
BOB en dan??
• Hoe krijgen Jenny en haar familie de nodige informatie?
• Hoe kan de zorg zo optimaal mogelijk georganiseerd worden? • Wie van het netwerk kan ingeschakeld worden?
• Welke diensten bestaan er, welke hulpmiddelen, welke combinaties zijn mogelijk?
Jenny wordt aangemeld bij de Dienst Maatschappelijk Werk • De huisarts merkt dat de broer en zus zich zorgen maken over de toekomst van Jenny en verwijst hen door naar de Dienst Maatschappelijk Werk van hun ziekenfonds. • Ze maken samen een afspraak met de maatschappelijk werker en er volgt een eerste verkennend gesprek, waarbij de broer en zus de tijd krijgen om hun verhaal te doen. • Later gaat de maatschappelijk werker op huisbezoek om ook naar Jenny’s wensen en verwachtingen te luisteren.
Dienst Maatschappelijk Werk •
Ingebouwd in ieder ziekenfonds
•
Elke persoon is van bij zijn geboorte aangesloten bij een ziekenfonds
•
Zeer lage drempel
•
De aangeboden hulpverlening gebeurt op vrijwillige basis, in respect en wederzijds vertrouwen
•
Gratis
Dienst Maatschappelijk Werk Elke aanmelding start met vraagverheldering: Het netwerk wordt in kaart gebracht, de verschillende levensdomeinen worden bevraagd. DMW: •
informeert en geeft advies
•
schakelt de gewenste diensten in
•
overlegt met mantelzorgers en andere zorgverleners
•
blijft opvolgen en bijsturen waar nodig
=> steeds in overleg met de cliënt
Er zijn ook andere organisaties die kunnen instaan voor het verhelderen van je vraag, zoals de Diensten Ondersteuningsplan
Huisarts, verpleging, poetshulp
Broer en zus Ouders
Jenny
Hoe? •
De maatschappelijk werker verkent je verwachtingen en mogelijkheden
•
Hij/zij bekijkt met jou welke veranderingen wenselijk en mogelijk zijn
•
op korte en langere termijn
•
en biedt je hulp om je vraag te verwoorden en te verduidelijken
Magda De5.1. vraagCasus van Jenny verhelderd •
Woonsituatie: samenwonend met zorgbehoevende ouders in oudere boerderij (niet aangepast)
•
Tijdsbesteding: beperkt “helpen” op de boerderij en in het huishouden; geen uithuizige activiteiten of hobby’s
•
Sociaal-relationeel: nood aan structuur, neiging tot agressief gedrag bij doorbreken structuur, psychisch labiel
•
Financieel: vroeger werkloosheidsuitkering; op dit moment geen inkomen
•
Zelfredzaamheid: verplaatsingsproblemen; vermogen tot zich uitdrukken ok; onvoldoende vaardig om zelfstandig te leven
•
Gezondheid: psychische problemen
Woonsituatie •
De woning is niet aangepast. Jenny en haar ouders raken steeds moeilijker tot bij de slaapkamers boven.
•
Samen met de maatschappelijk werker wordt ergotherapeutisch advies aan huis ingeschakeld. Er wordt gekeken om 2 kamers beneden her in te richten, waardoor ze beneden kunnen slapen. Aangezien Jenny meer en meer overdag in haar rolwagen zit, wordt ook de keuken aangepast. Jenny helpt graag mee en zo kan ze mee betrokken blijven in het huishouden.
•
Ook het bad verdwijnt en er komt een douche in de plaats. De klusjesdienst wordt ingeschakeld om de woningaanpassingen uit te voeren.
•
Een tuinman wordt ingeschakeld voor de grote tuin
Financiële situatie •
Jenny had vroeger een werkloosheidsuitkering, maar omdat ze niet ingegaan was op werkaanbiedingen, werd dit stopgezet.
•
Er wordt met de maatschappelijk werker van DMW gekeken om een inkomensvervangende en integratietegemoetkoming aan te vragen. Deze mag gecumuleerd worden met haar zorgvergoeding en haar BOB.
•
Ook de bijhorende sociale voordelen worden bekeken en aangevraagd: parkeerkaart, sociaal tarief gas en elektriciteit, vermindering kabelabonnement,…
Tijdsbesteding - relationeel • Jenny wordt graag betrokken bij het dagelijkse reilen en zeilen van de kleine boerderij en in het huishouden. Er wordt naast de poetsdienst, ook gezinshulp ingeschakeld. De vaste gezinshelpster laat haar kleine deeltaken uitvoeren. • De verpleegster komt nog steeds langs, niet alleen voor Jenny maar ook voor de ouders. • De dagen dat de beide ouders uit huis zijn, komt de buurman langs bij Jenny en doen ze samen spelletjes. Als hij niet kan, komt de oppasser langs. Ook broer en zus springen regelmatig binnen. Als broer of zus niet kunnen voeren, wordt een vervoersdienst ingeschakeld • Het was even allemaal te veel voor Jenny. Tijdens een zorgoverleg, werd er samen met de ouders en Jenny een vast weekschema opgemaakt.
Verblijf
• Wanneer de vader en moeder samen in het ziekenhuis opgenomen worden, kan Jenny via de rechtstreeks toegankelijke hulp, terecht in kortverblijf in een VAPH-instelling. Ze kan daar een week verblijven.
Samen •
Aanpak houdt rekening met keuzes van jou en je omgeving.
•
Welke oplossingen kan jij of je netwerk zelf aanreiken:
•
Na goed geïnformeerd te zijn
•
Voor welke keuzes, is voldoende tijd nodig om te bespreken, af te wegen, verder te zoeken….alvorens jouw beslissing te nemen
RTH VAPH-instelling Dag- en nachtopvang
Huisarts, verpleging, poetshulp, tuinman klusjesdienst, ergo, oppas, gezinshulp
Broer, zus, buurman Ouders
Jenny
En wat als….? • Indien deze ondersteuning via het basisondersteuningsbudget niet meer zou volstaan voor Jenny, zou ze kunnen overgaan naar trap 2 van de persoonsvolgende financiering. cash inzet
een voucher (niet rechtstreeks toegankelijke hulp) of een combinatie van beide. • Jenny zou bijvoorbeeld kunnen gebruik maken van een instelling VAPH, tehuis niet werkenden. • Wie toegang heeft tot trap 2, kan dit niet combineren met een BOB.
NRTH VAPH instelling
A
Flexibel aanbod meerderjarigen
RTH VAPH-instelling Dag-en nachtopvang
Huisarts, verpleging, poetshulp, klusjesdienst, ergo, oppas, gezinshulp
Broer, zus, buurman Ouders
Jenny
Nog vragen?
BEDANKT VOOR JULLIE AANDACHT!
