©
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
NAGE-NO-KATA
Algemeen Op dit moment ( 2007 ) worden zowel de interpretatie van de Kodokan, als de interpretatie van de lerarenopleiding Judo ( de Busen) van de vroegere Butokukai, aangaande het nage-nokata, door de nationale graden commissie geaccepteerd. Beide stijlen verschillen in essentie niet van elkaar. Beide tonen ze de principes van werpen, in 5 series en met dezelfde technieken. Toch zijn er verschillen. De Butokukai gaat uit van de zgn . doorgaande lijn . Concreet betekent dit dat tori in de tweede serie bij de harai-goshi en tsurikomi-goshi moet doorstappen. De Kodokan hanteert het principe van het omstappen bij het indraaien. Dit heeft tot gevolg dat er min of meer een stop in het bewegingsverloop optreedt. Bij de uitvoering volgens de Butokukai neemt tori in de uitvoering van sommige worpen bij de tweede pas reeds zichtbaar het initiatief, door in die fase de balans reeds te verstoren. Bij de Kodokan gebeurt dit pas in de derde en laatste pas. Afgezien van deze principiële verschillen zijn er nog meerdere verschillen met betrekking tot de vorm.In het Kodokan nage-no-kata is er een streven naar symmetrie. Het kata speelt zich af langs 2 assen: de lengte-as en de breedte-as. Het punt waar deze assen elkaar kruisen is het centrum. Vanuit dit centrum is een denkbeeldige cirkel te trekken met een straal van 90 cm. Op die manier ontstaat er een zgn. centrumzone. Globaal genomen speelt dit kata zich af aan de twee gelijke zijden van de centrumzone en wel langs de eerder genoemde lengte- en breedte-as. De startposities van de verschillende technieken kunnen buiten, aan de rand of in de centrumzone liggen. De climax van elke techniek vindt plaats in de centrumzone. Hiermee bedoelen we dat de overgang van tsukuri naar kake hier tot stand komt. De uiteindelijke val van uke kan buiten de centrumzone plaatsvinden. Tori en uke bewaken samen de symmetrie van het kata door iedere keer zonder aarzeling de juiste plaats en de juiste afstand tot elkaar te kiezen. Na de rechtse uitvoering van een techniek is het de taak van tori de juiste startpositie te kiezen zodat uke meteen weet waar hij of zij moet gaan staan.Het innemen van de juiste afstand ( ma-ai )speelt een grote rol in de uitvoering van alle kata. In de strijd op leven en dood verzwakte een verkeerde opstelling niet alleen de mogelijkheden van de krijger maar bracht hem tevens in de kime van de vijand.
1.
©
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
In het nage-no-kata onderscheiden we 4 afstanden, deze afstanden zijn gerelateerd aan de technieken die er op volgen: 1. dichtbij, ongeveer 60 cm. In: uki-otoshi, kata-guruma, harai-goshi, tsurikomi-goshi, sasae-tsurikomi-goshi en yoko-gake. 2. ver af, ongeveer 180 cm. In: seoi-nage, uki-goshi, ura-nage en yoko guruma 3. half ver, ongeveer 90 cm. In: uchi-mata, tomoe-nage, sumi-gaeshi en uki-waza 4. zeer dichtbij, ongeveer 30 cm. In: alleen in de okuri-ashi-harai. De afstanden zijn globaal en worden altijd aangepast aan de lengte van tori en uke. Een belangrijk onderdeel van de kata training is het zich bekwamen in het zonder aarzeling innemen van de juiste afstand t.o.v. elkaar. Het trainen met een vaste partner geeft ook in dit opzicht natuurlijk een groot voordeel.
Openingsceremonie
-
afstanden: 10 m. / 6m. / 4 m.
-
staande groet: hoek van 30 graden/ handen tot aan de knieën/ daarna handen weer naar de zijkant
-
geknielde groet: handen voor de knieën, vingers naar elkaar toe ( 6 cm. ), voorhoofd 30 cm. van de vingers/heup komt niet omhoog
-
openingspas links-rechts
-
T en U staan nu op 4 m. afstand
2.
©
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
1e Serie Te Waza
Uki-otoshi T en U lopen naar elkaar toe, T 2/3 en U 1/3 van de afstand -Staan op armlengte afstand / ongeveer 60 cm.-U valt aan en pakt vast/ T geeft mee door terug te stappen in tsugi-ashi-U wil balans herstellen door tweede pas/ T stapt weer terug en neemt U mee in tsugi-ashi-T verbreekt ritme door grote derde pas en doorzakken op de knieHoek knie en voorste voet is tussen de 30 en 45 graden / hoek voorste been is 120 gradenT trekt met beide armen schuin omlaag, geen cirkelende beweging!T kijkt U niet na/ controleert met een arm, andere hand op de knie/ zanshin
Seoi-nage afstand ongeveer 1.80 m./, T en U aan de rand van de centrumzone/ worp in het centrum-slag U recht van boven op het hoofd van T/ twee passen, 3de bijsluitpas/ plaatsing vrije hand op heup T-wering van T aan de binnenkant elleboog/ duwt arm iets naar buiten en naar boven, geen blok!-door snelle draai van T komt de arm van U op de schouder van T te liggen!indraaien en zw.punt verlagen/ veel lichaamscontact-na worp zanshin
Kata-guruma uke valt aan en pakt vast maar remt iets met voorste voet n.a.v. eerste ervaring met ukiotoshi-daarom pakt T tweede pas over om U beter in de derde pas omhoog te krijgen en om zijn nek te beschermen-derde pas extra groot in lengte-as van het kata / met linkerhand goed doortrekken-rechterhand om dijbeen-diep door de knieën en met rechte rug tillen-meteen linkervoet bijtrekken tot heupbreedte-afwerpen in hoek 45 graden op de lengte-as van het kata-na worp zanshin
3.
©
2e Serie
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
Koshi Waza
Uki-goshi afstand ongeveer 1.80 m./, T en U aan de rand van de centrumzone/ worp in het centrum- slag U recht van boven op het hoofd van T/ U maakt 2 passen/ geeft zijn li arm aan - T ontwijkt de slag/komt half in d.w.z. li heup niet verder dan knoop v.d. band/pakt li arm U ter hoogte van de - elleboog/ li arm T ligt langs of onder de band van uke- U komt op zijn tenen/is uit balans/T werpt U om de li heup door naar rechts te draaien/zanshin- T staat in het centrum/U ligt in de centrumzone- T stapt terug naar de rand v.d. centrumzone/ U staat op en gaat naar de rand v.d. centrumzone/beide staan in - shizenhontai/ korte pauze/linkse slag en rechtse worp
Harai-goshi -T en U op armlengte afstand/U valt aan door re naar voren te stappen en vast te pakken/T achteruit in tsugi-ashi- U herstelt balans door 2e pas/ T geeft weer mee en pakt met re hand onder oksel door/re hand ligt op li schouderblad- T verandert nu stappenpatroon door met li voet om te cirkelen/trekt U met beide handen stevig tegen zich aan- U komt op tenen en is uit balans/T veegt met gestrekt been, tenen omlaag/inzet veegbeweging is onder uke s knie- als het lichaam van U de mat verlaat draait T naar links/ ukemi van U/zanshin- na de val van U loopt T in een rechte lijn voorw. en wacht op U/U staat op en gaat op armlengte afstand staanT en U in shizenhontai/korte pauze/linkse harai-goshi
Tsurikomi-goshi T en U op armlengte afstand/U valt aan door re naar voren te stappen en vast te pakken/T achteruit in tsugi-ashi- T pakt met re hoog in de kraag- U herstelt balans door een tweede pas/T geeft weer mee door naar achter te gaan in tsugi-ashi- T verandert stappenpatroon door met li voet naar achter te stappen/ trekt U met beide armen in voorw.ri uit balans/ T plaatst re voet voor en binnen re voet van U - U reageert door li bij te stappen, sterk zijn buik naar voren te duwen en iets naar achter te hangen als verdediging- T cirkelt li voet om en plaatst deze voor li voet U/ U staat op zijn tenen en is in voorw.ri uit balans- T zakt zo ver door de knieën dat zijn heupen tegen de bovenbenen van U komen- werpt U door in één beweging zijn knieën te strekken, met heup omhoog te komen en met beide handen naar beneden te trekken.- na de val van U loopt T in een rechte lijn voorw. en wacht op U / U staat op en gaat op armlengte afstand staan- T en U in shizenhontai/korte pauze/linkse tsurikomi-goshi 4.
©
3e Serie
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
Ashi Waza
Okuri-ashi-harai T en U lopen naar elkaar toe en ontmoeten elkaar in het centrum/ afstand ongeveer 30 cm./ positie shizenhontai tegenover elkaar - T ontneemt U het initiatief van de aanval door iets eerder te pakken en behoudt in alle fases van de worp dit initiatief - na het vastpakken beweegt tori onmiddellijk in zijw. richting ( breedte-as v.h. kata) met een rechts/linkse tsugi-ashi pas in een poging uke uit balans te brengen maar deze gaat mee met een links/rechtse tsugi-ashi pas- T probeert U nogmaals uit balans te brengen in dezelfde richting maar verhoogt nu de snelheid van zijn passen/ U gaat ook nu weer mee in dezelfde richting in een poging zijn balans te bewaren- T maakt de derde stap op zijn re voet iets groter, brengt U d.m.v. zijn beide armen verder uit balans en veegt U re voet tegen diens linker/ de val van U is kort bij de mat/ T controleert U met beide handen ( zanshin).- T en U bewegen zich vanaf deze plaats weer richting centrum in een linkse analoge techniek
Sasae-tsurikomi-ashi T en U op armlengte afstand/U valt aan door re naar voren te stappen en vast te pakken/T achteruit in tsugi-ashi.Uke herstelt balans door 2e pas/ T geeft weer mee maar stapt nu met zijn re voet in een hoek van ongeveer 45 graden opzij/ door deze onverwachte verandering in het stappenpatroon strekt U zijn lichaam- U kan met zijn re voet een derde pas maken maar wordt door T linkervoet iets boven de wreef geblokkeerd / T draait zijn lichaam in de richting van de worp en trekt U re arm horizontaal door en daarna sterk schuin omlaag- U buigt niet in zijn heupen en kan niet anders dan in een grote boog in voorw. richting te vallen - T draait 180 graden mee in dezelfde richting , begeleidt U in zijn val en controleert U met beide handen ( zanshin).- T en U in shizenhontai/korte pauze/linkse sasaetsurikomi-ashi
Uchi-mata T en U op ongeveer 90 cm afstand van elkaar in het centrum/U valt aan door met re een kleine pas ( halve stap) naar voren te komen en vast te pakken ter hoogte van het sleutelbeen aan de revers van TT ontneemt U dit initiatief door tegelijkertijd hetzelfde te doen en voordat U kan aanvallen hem mee te nemen in een cirkelbeweging middels een tsugi-ashi pas en de trekactie van zijn re arm/ T staat nu loodrecht op U - U gaat mee in deze beweging en probeert de ontstane centrifugale kracht af te remmen door zijn benen ver te spreiden en zijn bovenlichaam iets naar voren te brengen- T heeft U niet uit balans kunnen brengen, maakt een tweede tsugi-ashi in cirkelvorm en trekt nu nog harder met rechts waardoor U nog verder achter hem komt- T maakt een kleine pas in dezelfde richting met links en trekt U verder op zijn opzwaaiende re been en werpt U met o-uchi-mata/ controleert U met beide handen ( zanshin )- T en U wisselen van plaats en staan klaar voor de linkse uchi-mata
5.
©
4e Serie
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
Ma Sutemi waza
Tomoe-nage T en U op ongeveer 90 cm. van elkaar in het centrum in shizentai en maken beiden een halve stap met rechts voorwaarts. - T ontneemt U het initiatief van de aanval door onmiddellijk in ayumi-ashi drie passen naar voren te maken ( re-li-re ) en U in achterw. richting te duwen- U verdedigt door in drie passen ( li-re-li ) terug te stappen en in de laatste pas verzet te geven- als U terug duwt stapt T met zijn li voet tussen de voeten van U en pakt in de derde pas over naar de re revers van U, T brengt U uit balans door met beide handen U omhoog en naar voren te halen - U wil zijn balans herstellen en brengt zijn li voet op dezelfde hoogte als zijn re voet- T zakt door beide knieën, brengt zo zijn zw.punt onder dat van U, trekt dan zijn re knie naar zijn borst en plaatst zijn re voet ter hoogte van de knoop van de band van U en werpt U in een boog over zich heen- U plaatst zijn re voet naar voren en valt in een grote boog over T heen, U komt tot stand.
Ura-nage afstand ongeveer 1.80 m./T en U aan de rand van de centrumzone- slag U recht boven op het hoofd van T /deze slag wordt gestopt door de schouder van T als deze inkomt- T maakt met li een grote stap voorw., ontwijkt de slag en stapt dan re voorw.- T plaatst zijn li arm om U middel en zijn re hand in diens buik met de vingers omhoog- T staat min of meer dwars op U en tilt hem door het strekken van zijn benen en het tegelijkertijd achterover buigen van zijn bovenlichaam- T duwt U over zijn li schouder en maakt een brugbeweging bij het neerkomen- U maakt een re val en blijft liggen- na de val staan T en U meteen op om sneller dan bij de andere technieken door te gaan met de li techniek.
Sumi-gaeshi T en U staan in jigotai rechts voor- T ontneemt U het initiatief van de aanval door een grote cirkelvormige stap te maken in achterw. ri- T trekt met zijn hele lichaam, de hand op het schouderblad haalt U iets omhoog- U wordt meegetrokken en maakt een grote stap met li en voelt dat hij uit balans wordt gebracht over zijn li voet- U wil zijn balans herstellen door zijn lichaam te strekken en zijn lichaams zw. punt meer naar het centrum te brengen- T geeft mee met deze beweging door U met beide handen verder omhoog te brengen en zijn balans in voorw. ri te verstoren- hierdoor wordt U gedwongen met zijn re voet naar voren te komen, in lijn met zijn li voet- U staat nu met zijn voeten parallel, iets voorover gebogen en op zijn voorvoeten- in deze positie is U naar voren uit balans, T schuift zijn li voet naast zijn re, gaat achter zijn re hiel zitten, plaatst tegelijkertijd zijn re wreef iets boven de li knieholte van U en werpt uke over zich heen - U valt in een grote boog over T heen en staat op
6.
©
5e Serie
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
Yoko Sutemi Waza
Yoko-gake T en U lopen naar elkaar toe ( als in uki-otoshi ) en staan op armlengte afstand/ongeveer 60 cm.U valt aan door te duwen, te pakken en een pas in tsugi-ashi voorw. te komen/ T geeft mee en stapt terug in tsugi-ashiU maakt een tweede stap om zijn balans te herstellen/ T houdt zijn balans door weer mee te geven maar verandert de horizontale trekbeweging, door met zijn li hand de re elleboog van U naar binnen te duwenBij de derde pas sluit U zijn li voet aan achter zijn re, zijn gewicht is op de buitenkant van zijn re voet gebracht en zijn re schouder is naar binnen gedraaid/ T maakt met links een korte stap terug en zijn re voet glijdt bij zijn li voet/ trekt uke nog meer naar binnen T verplaatst nu snel zijn gewicht naar de re voet en valt op zijn li zijde, terwijl hij uke s voorste been veegt/ T werpt U door een gecombineerde actie van het vegende been en zijn vallende lichaam
Yoko-guruma afstand ongeveer 1.80 m./T en U aan de rand van de centrumzoneslag U recht boven op het hoofd van T /T komt in als bij ura-nage en doet ook een daadwerkelijke poging U in deze worp te werpenU beantwoordt de poging van T tot ura-nage door af te remmen met zijn voorste voet en met zijn slagarm tegen T nek te duwen en hem naar voren te doen buigenT kan geen ura-nage toepassen en verandert de werprichting door met de duwbeweging van U arm om zijn nek mee te gaan en zijn re voet tussen de voeten van U te plaatsenT werpt door zijn re hand in U buik te plaatsen en hem d.m.v. een gecombineerde beweging van beide armen en zijn vallende lichaam te werpen.
Uki-waza T en U staan in jigotai rechts voorT ontneemt U het initiatief van de aanval door een grote cirkelvormige stap te maken in achterw. riT trekt met zijn hele lichaam, de hand op het schouderblad haalt U iets omhoogU wordt meegetrokken en maakt een grote stap met li en voelt dat hij uit balans wordt gebracht over zijn li voetU wil zijn balans herstellen door zijn lichaam te strekken en zijn lichaams zw. punt meer naar het centrum te brengenT geeft mee met deze beweging door U met beide handen verder omhoog te brengen en zijn balans in voorw. ri te verstorenhierdoor wordt U gedwongen met zijn re voet naar voren te komen, in lijn met zijn li voetop dat moment glijdt T met een gestrekt li been ( de buitenkant van de voet glijdt over de mat ) in voorw. richting en stopt zodoende het vooruitkomende been van U , T brugt aan de kant van zijn li schouder en laat u los zodat deze een vrije val kan makenU valt 45 graden op de lengte-as van het kata.
7.
©
Peter Vluggen Judo en Jiu Jitsu leraar B
Sluitingsceremonie Na hun kleding in orde te hebben gebracht na de 5de serie, draaien T en U zich in de richting van Joseki naar elkaar toe en staan korte tijd in shizenhontai. Beide maken een pas achterwaarts beginnend met hun rechterbeen en brengen hun voeten naast elkaar. Zij gaan in de seiza positie door eerst met links en dan met rechts te knielen, tenen in de mat, vervolgens tenen plat. Na de geknielde groet ( zarei )staan ze rechts links op, voeten bij elkaar, maken in halve draai in de richting van joseki en groeten staande ( ritsurei ) naar joseki. T en U lopen achterwaarts en verlaten de kata ruimte.
8.