Pestprotocol
OBS De Tarthorst Tarthorst 4 6708 JA Wageningen 0317-415055
Pestprotocol OBS De Tarthorst Inhoudsopgave: 1.
bladzijde:
Doelstelling van het protocol
3
2. Voorwaarden voor beleid
3
3. Wat wordt er onder pesten verstaan?
4
4. Signalen dat een kind gepest wordt.
4
5. Activiteiten in het kader van preventie.
5/6
6. Als er dan toch gepest wordt.
7
7. Als het pesten door blijft gaan.(sanctiebeleid)
7
8. Begeleiding alle betrokken partijen
9
9. Adviezen aan ouders van onze school
10
Bijlagen -lessuggesties
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
2
1. Doelstelling van het protocol We willen streven naar een pestvrije school. We vinden dat we er alles aan moeten doen om de aan onze zorg toevertrouwde kinderen een zo veilig mogelijke omgeving te garanderen, zodat ze zich optimaal ontwikkelen. Pesten heeft een negatieve invloed op het sociaal welbevinden van een kind op school en in de klas en staat daarmee de ontwikkeling in de weg. Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen, als er zich ongewenste situaties voordoen, elkaar aanspreken op deze regels en afspraken. Door elkaar te steunen en wederzijds respect te tonen stellen we alle kinderen in de gelegenheid om met veel plezier naar school te gaan.
2. Voorwaarden voor het protocol •
•
• • •
•
Pesten moet als probleem worden gezien door alle direct betrokken partijen: leerlingen (gepeste kinderen, pesters en de zwijgende groep), leerkrachten en de ouders/ verzorgers (hierna genoemd: ouders) De school moet proberen pestproblemen te voorkomen. Los van het feit of pesten wel of niet aan de orde is, moet het onderwerp pesten met de kinderen bespreekbaar worden gemaakt, waarna met hen regels worden vastgesteld. Als pesten optreedt, moeten leerkrachten (in samenwerking met de ouders) dat kunnen signaleren en duidelijk stelling nemen. Wanneer pesten ondanks alle inspanningen toch weer de kop opsteekt, moet de school beschikken over een directe aanpak. Wanneer het probleem niet op de juiste wijze wordt aangepakt of de aanpak niet het gewenste resultaat oplevert dan is de inschakeling van een vertrouwenspersoon nodig. De vertrouwenspersoon kan het probleem onderzoeken, deskundigen raadplegen en het bevoegd gezag adviseren. Op school is een vertrouwenspersoon aangesteld.
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
3
3. Wat wordt er onder pesten verstaan? Er moet hierbij duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen plagen en pesten. Bij plagen is er sprake van een incident. Kinderen of volwassenen plagen elkaar een keer, ze houden elkaar even voor de gek. De macht is gelijk verdeeld, de geplaagde kan zich verdedigen en loopt derhalve geen psychische of fysieke schade op. Bij pesten gaat het om het systematisch uitoefenen van psychische of lichamelijke mishandeling door een of meer individuen. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld, het slachtoffer kan zich niet verdedigen. Pesten heeft negatieve gevolgen voor het slachtoffer. Deze voelt zich onveilig, alleen is bang. Tegenwoordig is er ook een nieuwe vorm van pesten. Het pesten via internet, ook wel ‘het nieuwe pesten’ genoemd. Het internet biedt veel mogelijkheden om te pesten: • Er worden opzettelijk virussen naar elkaar gestuurd; • Homepages en mailadressen worden gekraakt; • Kinderen sturen anonieme dreigmailtjes (hatemail); • Ze zetten foto’s van elkaar online met vervelende teksten; • Ze schelden elkaar via MSN uit; • Kinderen bestellen online producten voor iemand anders. Overal op forums, prikborden en gastenboeken kan men vrij anoniem berichten plaatsen. Pesten via het internet is vaak harder en gemener dan op bijvoorbeeld het schoolplein of in de gangen. De pester kan anoniem blijven. Het ‘nieuwe pesten ’vindt voornamelijk plaats buiten schooltijden, maar beïnvloedt wel het pedagogische klimaat in de klas en dus ook de lessen.
4. Signalen dat een kind gepest word De volgende signalen kunnen erop wijzen dat een kind wordt gepest. • Niet meer naar school, sportclub of vereniging willen, uitvluchten verzinnen • Niets meer vertellen over school. • Geen klasgenoten mee naar huis nemen. • Slechte prestaties leveren • Slaapproblemen, nachtmerries • Concentratieproblemen • Somber, futloos of teruggetrokken gedrag • Lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn of buikpijn, moeheid • Blauwe plekken • Beschadigde of kwijtgeraakte spullen.
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
4
5. Activiteiten in het kader van preventie We hebben met de hele school een aantal gedragsregels afgesproken. Deze zijn zichtbaar bij de ingangen van de school. Naast de gedragsregels, zijn er ook klassenregels en afspraken. Gedragsregels: • Een kwartier voor schooltijd mag je naar je lokaal gaan, • We zorgen dat het netjes en rustig is in de school, • Op het schoolplein loop je met je fiets aan de hand, • Houd rekening met elkaar tijdens het spelen, • Onder schooltijd blijven we op het schoolplein, • Je bent netjes met spullen van jezelf, spullen van anderen en spullen van school. Regels in de klas: • Je luistert naar elkaar en laat elkaar uitspreken, • Wij schelden, schoppen en slaan niet, • Wij sluiten niemand buiten, iedereen mag mee doen, • Wat jijzelf niet leuk vind, doe je ook niet bij een ander, • Als je gepest wordt, vertel je dit dan aan de juf of meester. Dan kun je er over praten en er samen uitkomen. De regels in de klas worden elk jaar met de klas besproken en gemaakt. Zo worden het echt de regels van de kinderen zelf. We proberen regels vanuit de wij-persoon op te stellen. Dit maakt duidelijk dat iedereen er achter staat. Vanuit het BAS-project is er een draaiboek groepsvorming opgesteld. Aan het begin van het schooljaar is groepsvorming erg belangrijk. Maar ook gedurende het schooljaar ben je constant met groepsvorming bezig. In het draaiboek zijn veel verschillende activiteiten opgenomen ter bevordering van groepsvorming. Zie verder het BAS-borgboek. De leerkrachten organiseren activiteiten in de klas ter preventie van het pesten: 1. Anti- pesten campagne. Elke klas heeft een poster in de klas hangen van de anti-pesten campagne. Elke maand komt er een nieuwe poster in de klas. De leerkracht houdt een klassengesprek over het probleem dat op de poster staat. De leerkracht benoemt de verschillende rollen van pester, slachtoffer en meeloper. 2. Elk jaar wordt er een sociogram gemaakt van de klas. Dit geeft een goed beeld van het welbevinden van elk kind. 3. Duidelijke klassenregels, die samen met de kinderen worden gemaakt. Het worden dan ook echt de regels van de kinderen zelf. 4. Leerkrachtgedrag. Elke leerkracht heeft ‘antennes’ voor het pesten. De leerkracht springt hier deskundig op in. 5. De leerkrachten zorgen voor goed toezicht in en rond de school tijdens het buitenspelen.
Het nieuwe pesten Het voorkomen van pesten via internet vraagt een iets andere aanpak. Dit resulteert zich in de manier waarop we kinderen begeleiden op het internet. • Leerkrachten tonen interesse in wat kinderen op het internet doen. • Klassengesprekken over het onderwerp “veilig internet”. • Leerlingen moeten horen dat een online geintje niet als geintje hoeft over te komen; • Leerlingen moeten zich bewust worden van het oude adagium ’Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet’
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
5
• •
Leerlingen moeten zich leren beheersen, simpelweg tot 10 tellen als iets of iemand op internet hen irriteert. In elke bovenbouwgroep worden de afspraken en regels aan het begin van het schooljaar besproken en op papier gezet. De afspraken hangen duidelijk zichtbaar bij de computers.
Deze afspraken en regels komen neer op het volgende: Surfen en gamen Ik weet dat niet alles waar is wat ik op leuke websites zie. Ik download niets, geen games, geen software, geen muziek. Ik mag mezelf niet registreren op websites. Als ik iets tegenkom wat ik niet wil zien, klik ik het weg (als het niet lukt, vraag ik hulp). Als ik me vervelend voel door iets wat ik heb gezien, dan vertel ik dat aan iemand die ik vertrouw. Chatten en MSN’en is, voor zover dat technisch mogelijk is, niet toegestaan. E-mailen alleen met toestemming van de leerkracht. Web-winkelen is uiteraard niet toegestaan
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
6
6. Als er dan toch gepest wordt Indien er een leerling zich gepest voelt, kan hij of zij dit laten weten aan de pesters. Dit door te zeggen dat hij/zij het niet leuk vindt. De pester weet nu dat hij/zij moet ophouden. Als dit niet gebeurt, gaat de gepeste naar de leerkracht om dit te melden. De leerkracht roept beide kinderen bij elkaar en zal dan als volgt te werk gaan: 1. De leerkracht gaat een gesprek aan met beide kinderen om helder te krijgen wat precies het probleem is. De leerkracht stelt zich neutraal op en laat beide kinderen hun verhaal vertellen. 2. De leerkracht geeft duidelijk aan waarom bepaald gedrag niet gewenst is hier op school en laat de pester zien wat voor pijn hij/zij het slachtoffer heeft aangedaan. 3. De leerkracht maakt met beide kinderen afspraken om ruzies in het vervolg te voorkomen. 4. Bij herhaaldelijke ruzie/ pestgedrag neemt de leerkracht duidelijk stelling en houdt met de leerling die pest een bestraffend gesprek. Nu komen er consequenties aan het gedrag. De leerkracht handelt volgens ons sanctiebeleid.
Het nieuwe pesten Het kan natuurlijk voorkomen dat er ondanks alle maatregelen in de preventieve sfeer nog gepest wordt. Als gezien wordt, of door onderzoek bij vermoeden of horen bevestigd wordt dat er gepest wordt, dan gaan we over tot de volgende aanpak: 1. Spoor de dader op. 2. Soms is de identiteit van de dader te achterhalen door uit te zoeken van welke computer op school het bericht is verzonden. Roep daarbij de hulp in van de ICT-coach. Deze moet kunnen nagaan wanneer het bericht verstuurd is en welke klas op dat moment gebruik maakte van de computers. De stijl van het bericht en eventuele taalfouten kunnen de dader verraden. 3. De dader kan wellicht ook worden gevonden door in de klas te praten over wat er is gebeurd.
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
7
7. Als het pesten door blijft gaan De leerkracht stelt het probleem aan de orde door het boven de groep uit te tillen. Nadat de eerste aanpak van ruzies en pesten geen resultaat hebben gehad, treedt het hieronder beschreven sanctiebeleid in werking. Stap 1 Gesprek met de pester om hem of haar er bewust van te laten worden wat het effect is van zijn/haar gedrag op de betrokkene en afspraken maken over zijn of haar gedragsveranderingen . ook een vervolgafspraak maken over de naleving van de afspraak (bijvoorbeeld over een week of over twee weken. Stap 2 Als aanpak 1 niet het gewenste resultaat heeft, worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek . Hierin wordt hun hulp gevraagd om een einde aan het probleem te maken. Hierbij wordt ook vermeld welke actie er al door de school is ondernomen. Tevens wordt er in samenwerking met de directeur een contract opgesteld. Stap 3 Als al het bovenstaande geen resultaat oplevert, kan er besloten worden om de schoolarts. Giralis of het schoolmaatschappelijk werk(Vilente) in te schakelen. Stap 4 Als het pesten niet stopt, kan de desbetreffende leerling tijdelijk in een andere groep geplaatst worden. Stap 5 In hele extreme gevallen als al het bovenstaande niet het gewenste resultaat oplevert, kan de leerling geschorst of zelfs verwijderd worden.
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
8
8. Begeleiding van alle betrokken partijen Niet alleen de pester verdient de nodige aandacht. Het is minstens zo belangrijk om de gepeste leerling de nodige zorg te bieden. Hierbij kan aan de volgende punten aandacht besteedt worden: Begeleiding gepeste leerling: -Luisteren naar degene die gepest wordt: hoe en door wie wordt er gepest. -Hoe wordt er door de gepeste leerling gereageerd. Voor, tijdens en na het pesten. -De pester is vaak uit op het huilen of boos worden van het slachtoffer. Laten zien dat je ook op een andere manier kan reageren en dit ook laten oefenen. -Het gepeste kind proberen in te laten zien waarom een kind pest. -Het kind belonen met een schouderklopje als het kind zich anders/ beter opstelt. -Bespreken welke oplossing het kind zelf wil. -Ervoor waken dat het gepeste kind niet overbeschermd wordt, want dit zal waarschijnlijk alleen maar tot gevolg hebben dat het pesten nog toe zal nemen, omdat je het kind in een uitzonderingspositie plaatst. -Eventueel een gesprek met de ouders van het gepeste kind. Eventueel samen met de ouders van de pester.
Begeleiding van de pester -Praten met de desbetreffende leerling: zoeken naar de reden. -Proberen duidelijk te laten maken wat het effect is van zijn/haar gedrag voor de gepeste. -Excuses laten maken aan de gepeste. -Kind leren niet meteen kwaad te reageren, leren beheersen. . -Laten zien wat er voor leuke kanten de gepeste heeft. -Duidelijk maken dat pesten is verboden bij ons opschool. Er wordt dus gestraft als er gepest wordt, en uiteindelijk belonen als hij/ zij dit gedrag staakt. -Contact tussen ouders en school: elkaar informeren en overleggen. Proberen om oorzaak pestgedrag te achterhalen Inschakelen van hulp van buitenaf, te weten : sociale vaardigheidstraining Bureau Jeugdzorg Vilente( schoolmaatschappelijk werk) Oude Bennekomse weg 3 Dorpsstraat 165 A 6717LM Ede 6871 AJ Renkum Tel: 0318-691252 tel: 0317- 397145
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
9
9. Adviezen aan de ouders van onze school Ouders van gepeste kinderen: a. Houd de communicatie met uw kind open, blijf in gesprek met uw kind. b. Als pesten niet op school gebeurt, maar op straat, probeert u contact op te nemen met de ouders van de pester(s) om het probleem bespreekbaar te maken. c. Pesten op school kunt u het beste direct met de leerkracht bespreken d. Door positieve stimulering en zgn. schouderklopjes kan het zelfrespect vergroot worden of weer terug komen. e. Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport f. Steun uw kind in het idee dat er een einde aan het pesten komt Ouders van pesters: a. Neem het probleem van uw kind serieus b. Raak niet in paniek: elk kind loopt kans pester te worden c. Probeer achter de mogelijke oorzaak te komen d. Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet e. Besteed extra aandacht aan uw kind f. Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport g. Corrigeer ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag van uw kind h. Maak uw kind duidelijk dat u achter de beslissing van school staat Alle a. b. c. d. e. f.
andere ouders: Neem de ouders van het gepeste kind serieus Stimuleer uw kind om op een goede manier met andere kinderen om te gaan Corrigeer uw kind bij ongewenst gedrag en benoem goed gedrag. Geef zelf het goede voorbeeld Leer uw kind voor anderen op te komen. Leer uw kind voor zichzelf op te komen
Pestprotocol
OBS De Tarthorst
10
