PERSONEELSMAGAZINE VAN ARCADIS OVER MENSEN, ONTWIKKELINGEN EN PROJECTEN
nr 4 2014
Spelen met licht & toekomst
nr 4 2014
Personeelsblad van ARCADIS over mensen, ontwikkelingen en projecten
Colofon Redactieleden Serge Flore, Henk Mittendorff, Astrid Joosten, Fraukje Steffen, Klaas Jan Sant, Tim Preger, Kevin Gortmaker, Tim Schellekens, Peggy-Ann de Ridder, Joost Ritsma, Sandra Kraan (KNHM)
Bladmanagement Harry van Dooren/Arevista
Teksten Harry van Dooren/Arevista, Tim Preger
Eindredactie Gemmeke van Kempen/GemRedactie
10 8
Vormgeving
3 Pompgemalen mogen geen vis in mootjes hakken 4 & 5 Nieuws: Pijn verzachten na de Aardbeving |
Canon Studio Arnhem (Peter van der Graaf)
Fotografie Raymond Delno (1, 16) iStock/KNMI (4) Wilfried Jansen Of Lorkeers (cartoon) e.a.
Redactieadres Salamander Postbus 33 6800 LE Arnhem
[email protected] Dit magazine is gedrukt op milieuvriendelijk papier. Salamander wordt vier keer per jaar uitgegeven door ARCADIS Nederland B.V. en wordt toegezonden aan medewerkers en oudmedewerkers van ARCADIS in Nederland.
2
SALAMANDER december 2014
DIT NUMMER
12 16
Asbestcentrum speurt naar kleine deeltjes | Verwarmde Treeplank trein is hot | Hoe Veilig rijdt Europa? 6 Extra focus genereert nieuwe Business 7 JOP zoekt job in Chemelot 8 Prinses Christina Concours: met de Muziek mee 9 Erik Blokhuis trekt Europa in 10 & 11 Melksensatie aan de Zuid-Willemsvaart 12 De Verhuizing: volgende halte station Sloterdijk 13 Er groeit iets moois in Alkmaar 14 & 15 Goede Chemie op de Maasvlakte 16 Kijken door de lens van Raymond Delno 17 E-Factory ontwikkelt eurovisie | de duurzame stad als Uitdaging 18 Nieuwe Wissel werking in Hilversum 19 Natuurlijk kapitaal sparen 20 De Laatste pagina (van het jaar)
Jaargrens
Weg met gemalen vis! Ecoloog Wilco de Bruijne onderzoekt of vissen veilig door ‘s lands pompgemalen kunnen zwemmen. De 4500 pompgemalen die Nederland bewoonbaar hebben gemaakt, vormen voor vissen een dodelijk obstakel. ‘Grote vissen maken meestal rechtsomkeert als ze het geluid en de trillingen van de gemaalpomp bemerken, maar kleintjes worden meegezogen’, legt ecoloog Wilco de Bruijne uit. Hij onderzoekt in 35 herfstnachten bij 7 gemalen in de Randstad welke type pomp het meest visonvriendelijk is. En dat is een understatement. ‘Kleine schroef pompen, die enkele honderden omwentelingen per minuut maken, hakken vis finaal in mootjes.’ Dat is ook de reden dat deze tragedie letterlijk onder de oppervlakte bleef. ‘Een dode vis komt boven drijven dankzij de zwemblaas, maar stukken vis zinken vrijwel direct.’ Nieuwe Europese milieuregelgeving schrijft voor dat barrières in de vismigratie worden weggenomen. ‘Waterschappen hebben hun eigen motivatie. Ze vinden het bijvoorbeeld contraproductief om miljoenen euro’s te steken in het herstel van de palingstand om die dieren vervolgens te vermorzelen in de pomp. Paling is namelijk een van de weinige zoetwatervissen die geen keus heeft: hij moet naar zee om zich voort te planten.’ In 2015 zullen de waterschappen de dodelijkste gemalen aanpakken. Uiterlijk 2028 moeten alle gemalen een veilige heen- én terugweg bieden. n
[email protected]
Al stelt de Nederlandse winter nog maar weinig voor, de donkere dagen van december blijven uitnodigen tot overpeinzing en reflectie. Hoe zijn we het jaar doorgekomen? Waar staan we? Zijn we op de goede weg? 2014 was voor ARCADIS in meerdere opzichten grensverleggend. De sectorbenadering krijgt gestalte en de slagvaardigheid neemt toe. De eerste successen van die aanpak pronken op pagina 6. De internationalisering krijgt ook steeds meer gezicht, maar wat brengt Europa ons nu eigenlijk? We vragen het Erik Blokhuis. The Young Part heeft Europa al ontdekt en verkent met de E-Factory in Brussel nieuwe wegen naar grensoverschrijdende samenwerking. De dadendrang van ‘de toekomst’ komt ruim aan bod in dit nummer, want op de Utrechtse Heuvelrug strijden 19 collega’s van het Junioren Ontwikkelings Programma om de gunst van Chemelot in Limburg en in Almere faciliteert de KNHM de Floriade Student Challenge die jong academisch talent uitdaagt oplossingen te bedenken voor de verduurzaming van steden. De redactie van Salamander wenst u veel leesplezier, fijne feestdagen en een succesvol nieuwjaar. n Tim Preger
Reageren? Stuur je reacties, ideeën en hartenkreten naar:
[email protected]
december 2014 SALAMANDER
3
NAM geeft afhandeling aardbevingsschades uit handen ARCADIS leidt het Centrum voor Veilig Wonen (CVW) dat nieuwe aardbevingsschades in Groningen gaat afhandelen en woningen gaat versterken om de veiligheid in het gebied te vergroten. Het CVW werkt ‘op afstand’ van de NAM, die veel kritiek kreeg op de afhandeling van schades. Frans van der Meer, operationeel
directeur: ‘We stellen de bewoners centraal, met transparante procedures die houvast geven. Eenvoudige schades handelen we versneld af. Complexe schades of specifieke doelgroepen, zoals de agrarische sector en monumenten, brengen we vanaf het begin onder bij specialisten.’ Regionale bouw bedrijven zullen actief bij de afhandeling worden betrokken. Frans is zich bewust van
Verdachte deeltjes Het dit jaar opgerichte Asbestcentrum ARCADIS (ACA) heeft in juni het SC-540-certificaat verworven en is daarmee klaar voor haar advieswerk over de sinds 1 juli verscherpte normen. Inventarisatierapporten en asbest beheersplannen van vóór die datum hebben een gecertificeerde update nodig om weer geldig en bruikbaar te zijn.
4 4
SALAMANDER december 2014
Wilfred Bosman kwam over van BME in Vianen om het interne adviescentrum van de broodnodige ervaring te voorzien. ‘Bijna alle divisies van ARCADIS komen vroeger of later in aanraking met asbest omdat alle gebouwen en objecten van vóór 1994 verdacht zijn. En ook na die datum gebruikte de installatiebranche nog wel eens een pakking of afdichting van asbest.’ Het ACA mag inmiddels Bosch/Nefit, Aviko en NAM tot zijn klanten rekenen en heeft
de gevoeligheid van de opdracht. ‘We zullen niet aan alle verwachtingen tegemoet kunnen komen. Het gaat erom dat mensen ondervinden dat ze eerlijk worden benaderd en op elk moment geïnformeerd zijn over de stand van zaken bij hun claim of versterkingsproject. Claimexpert CED heeft een minderheidsbelang in het CVW. IBM en bouwcombinatie OWS (Oosterhof Holman,
Van Wijnen, SealTeq) zijn strategische partners. Het contract loop tot 2020 en biedt werk aan 150 mensen van wie 35 tot 40 Arcadianen. Verwachte jaaromzet van het CVW: 20 tot 25 miljoen euro. n
een breed scala opdrachten in portefeuille. ‘We zijn nu bezig met de begeleiding van een asbestsanering in een ROC in Sittard. De herfstvakantie bleek daarvoor te kort, dus dat doen we in twee fasen.’ Niet alle inventarisaties zijn tijdrovend. ‘Met een school van na 1990 kun je in een dag klaar zijn, maar in oudere gebouwen ben je algauw een week kwijt.’
praktijk tegenaan zult lopen. De meeste uren gaan op aan monstername en vooral de administratie, de verslaglegging van het proces.’
Het in kaart brengen van de asbestrisico’s begint vanachter het bureau: ‘Historisch onderzoek is de eerste stap. Hoe meer is vastgelegd over de bouw en verbouw, des te beter kun je voorspellen waar je in de
[email protected]
De speurtocht naar asbest brengt Wilfred op locaties die voor gewone stervelingen gesloten blijven. ‘Historische gebouwen en monumenten zijn mijn favoriete klussen: paleis ’t Loo, Slot Loevestein. Jachtslot Sint Hubertus op de hoge Veluwe vond ik ook heel bijzonder.’ n
[email protected]
Smart Step helpt treinreiziger winter door
Sneeuw- en ijsvrije treeplank
Vastvriezend wissels zijn niet het enige probleem van de NS in het winterseizoen. Bevroren treeplanken brengen reizigers ten val. Hoe je dat voorkomt? Met een verwarmde treeplank. Innovatiemanager Martin Voorma begon met een verwarmbare coating op de bestaande houten treeplanken, maar die slijten relatief snel. Hij bedacht daarop een composietplank met een verwarmingselement. Om energiegebruik te verminderen kreeg de plank een temperatuursensor en led-verlichting die aangaat zodra de deuren opengaan. Met een trillings- en bewegingssensor meet de plank ook reizigersgedrag. Handig als de NS wil aangeven dat een coupé vol zit (of juist niet) en natuurlijk om het spoorbedrijf van ‘big data’ te voorzien. Als de NS de Smart Step definitief omarmt, is dat goed voor een oplage van 7020 tree planken. Prijs: tussen de € 400 en € 500 per stuk. Er is al belangstelling vanuit het Verenigd Koninkrijk en Scandinavië. n
[email protected]
Veilig verkeer Europa Met een smartphone op het dashboard brengen honderd chauffeurs in vijf Europese landen sinds oktober hun rijgedrag in kaart. Een app registreert de GPS-posities en maakt videobeelden van de rit. Met een door Raymond Delno ontwikkeld programma kunnen de GPS-posities en de videobeelden samengevoegd worden. Daarmee krijgen de onderzoekers inzicht in het gedrag van bestuurders bij noodstops, bijvoorbeeld wanneer er plots geremd moet worden voor een file – een belangrijk issue in de verkeersveiligheid.
Onder leiding van ARCADIS onderzoeken SWOV, TNO, TRL (Engeland) en de universiteit van Darmstad hoe verouderde en versnipperde richtlijnen rondom verkeersveiligheid te verbeteren zijn. Projectleiders van EUSight Patrick Broeren en Niels Beenker verklaren de noodzaak. ‘De uitgangspunten in de huidige richtlijnen zijn meestal ontleend aan tests op circuits en niet echt in de praktijk getoetst – ons noodstop
onderzoek voorziet daarin. We willen daarbij de verschillen tussen Europese landen in kaart brengen: in Oost-Europa is de kwaliteit van het wagenpark en wegennet veel minder dan bij ons. Nederlanders hebben met hun lengte snel en beter overzicht dan Zuid-Europese bestuurders. De eerste testresultaten laten zien dat noodstops waarbij de fysieke grens van het voertuig, de autoband en het wegdek in het geding zijn, nauwelijks voorkomen. ‘Aan het eind van dit jaar hebben we een schat aan rijgedraginformatie om te analyseren en te komen tot een representatieve Europese aanbeveling.’ n Aanmelden als testrijder: www.EUSight.nl
december 2014 SALAMANDER
5
Kansen creëren en verzilveren
Imagine rapid results In ons Rapid Result-programma trekken kleine teams in 100 dagen doelgerichte sprints om nieuwe marktkansen te creëren. Inzet: meer gesprekken, meer offertes en meer o pdrachten. Drie successen en geleerde lessen. Groeien zonder overnames is het adagium van ARCADIS Nederland. Extra werk binnenhalen bij bestaande projecten en relaties is één route. Daarnaast creëren interdisciplinaire teams in twaalf markt sectoren nieuwe kansen door breder aan de slag te gaan bij bestaande klanten, nieuwe klanten te werven en grote vissen binnen te halen: must-wins, raamcontracten en strategische opdrachten. Tijd om ervaringente delen en successen te vermenigvuldigen.
Vertraging voorkomen In de sector Power & Utilities breiden we onze dienstverlening aan TenneT in de breedte uit. We waren al betrokken bij het opstellen van een functioneel ontwerp voor de eerste fase van een 15-jarig renovatie-
6
SALAMANDER december 2014
programma van onderstations. Toen de programmamanager kennisnam van onze ervaring in infraconsult en assetmanagement, besloot hij ons ook in te zetten als procesmanager voor het Project Initiatie Document. Een strategische klus waarbij we potentiële risico’s en vertragingen identificeren, helpen voorkomen en beheersen.
Nieuw spoor Ons team voor Rail & Public Transport heeft de afgelopen maanden nieuwe contacten gelegd bij de NS, een partij waarmee we opvallend weinig zaken doen en die ons nauwelijks kent. Terwijl we relevante ervaring (ProRail) en interessante proposities hebben: vervoer, vastgoed en duurzaamheid. Het heeft er alle schijn van dat we, dankzij gecoördineerde inspanningen, op korte termijn een mooi raamcontract afsluiten met NS Stations.
Verbreden Veel industriële klanten breken zich het hoofd over waterschaarste of -overlast. Zo
zijn bij een wereldspeler in olie- en gasopslag de waterzuivering en het verouderde rioolstelsel niet berekend op steeds extremer weer. Om het bedrijfsproces niet te hinderen ontwierpen onze experts in stedelijk water een bovengronds rioleringssysteem en een nieuw water zuiveringssysteem. De opdrachtsom is nu een half miljoen met uitzicht op het dubbele aan vervolgwerk. Ook zijn onze experts in de running om deze opdracht gever te begeleiden bij zijn wereldwijde waterbeleid.
Praten werkt Door vaker met klanten te praten, komen we er sneller achter wat aanslaat en wat niet. Voel je geen ongenode gast; klanten waarderen het oprecht dat je zelf het initiatief neemt voor een contactmoment. Ook al leidt het niet direct tot werk, het brengt ons weer in beeld of op het spoor van niet eerder gespotte kansen. Door die ervaringen te delen, worden we efficiënter en effectiever in klantcontacten. n
Aanhaken? Neem dan contact op met een collega in een van onze marktsectorteams.
Spelen om het echie
Hoe je een klant verovert
Op de Utrechtse Heuvelrug strijden 19 jonge Arcadianen twee dagen lang om de gunst van een opdrachtgever, met als hoogtepunt een Dragons Den die de klant over de streep moet trekken. Een bloedserieus spel en soms een harde leerschool. In een vakantiepark in Leersum buigen 19 deelnemers van het Junioren Ontwikkelings Programma (JOP) zich over de vraag: Hoe creëren we een faciliteit voor de Brightlands Chemelot Campus die aantrekkelijk is voor startende en innovatieve ondernemers en die van binnen dynamisch en duurzaam is? De kwestie is een echte zakelijke vraag van het Limburgse chemiepark aan ARCADIS. De instructies tonen een foto van het
Centraal Laboratorium uit 1939, het beoogde onderdak voor de Brightlands Chemelot Campus. De JOP‘pers moeten in anderhalve dag in vier teams met een propositie komen die in een Dragons
Den-achtige pitch de harten van de opdrachtgever en de jury verovert. Elke groep heeft zijn eigen teamcoach en kan een beroep doen op experts die hun sporen hebben verdiend. Spel, maar een bloedserieus spel en in sommige huisjes gaat het licht pas diep in de nacht uit. Leermanager Willy van Lent beschrijft de sfeer: ‘Ze zijn erop gebrand de opdracht binnen te halen en als het even niet lekker loopt, schiet er weleens iemand uit zijn slof. Zeker vlak voor de deadline zijn de zenuwen voelbaar. Maar leuk en leerzaam overheersen.’ Dat laatste wordt bevestigd door deelnemer Rik Opgenoort: ‘Begrijpen waarom je collega’s
In sommige huisjes gaat het licht pas diep in de nacht uit
de dingen doen die ze doen, heeft mij enorm geholpen bij het groepsproces. Dit kan ik in het wild zeker gebruiken.’ Tim Schellekens is nog lyrischer: ‘Vertrouw op je intuïtie wanneer je denkt een goed idee te hebben. Vaak is het niet alleen goed, maar zelfs briljant.’ Juryleden Harm Albert Zanting, Martijn Karrenbelt, Hugo Delissen (opdrachtgever) en Niels van Geenhuizen wijzen twee van de vier proposities als meest kansrijk aan, al stellen ze ook vast dat de oplossingen veel overeenkomsten vertonen. Willy: ‘Ik denk dat we volgend jaar de teamcoaches net zo goed moeten isoleren als de JOP‘pers, want het lijkt erop dat we elkaar beïnvloeden in de oplossingsrichting.’ De laatste plichtpleging is een korte evaluatie. Daarna gaat de kurk uit de fles. Missie volbracht. n
december 2014 SALAMANDER
7
Talentontwikkeling kun je leren
Voor de muziek uit Het Prinses Christina Concours is een jaarlijks treffen voor jong muzikaal talent. Het mondt uit in een finale voor de acht besten, maar een wedstrijd is het niet, meent Gert Kroon. ‘Het gaat om de podium ervaring en het beste uit jezelf halen. Daarom is ARCADIS graag sponsor van deze kweekvijver.’
8
SALAMANDER december 2014
Het Prinses Christina Concours (PCC) realiseert al meer dan veertig jaar concoursen voor jonge muzikanten. De klassieke variant trekt jaarlijks 500 talenten. Zij ontmoeten en inspireren elkaar tijdens regionale voorronden op zes locaties in het land. Jonge componisten en jazzmuzikanten voeren hun eigen muzikale strijd. Het Junior Concours is de nieuwste loot met een eigentijdse aanpak: kinderen kunnen meedoen met een filmpje van een eigen optreden op YouTube. Deelnemers maken kans op mooie prijzen, zoals optredens, workshops en cursussen. Het PCC begeleidt prijswinnaars en biedt masterclasses en podiumervaring op festivals en binnen- en buitenlandse podia. ‘Het PCC haalt alles uit de kast om dat jonge talent te laten groeien en boven zichzelf te laten uitstijgen’, vertelt Gert. ‘Het ontwikkelen van talent is misschien nog wel belangrijker dan de pure gave.’
Wat heeft ARCADIS in de muziek te zoeken? ‘Het gaat om creativiteit stimuleren en een ideale omgeving creëren waarin talent kan opbloeien. In die zin is het PCC ook voor ons een bijzondere leerschool. Om dezelfde reden sponsoren wij Artcadia, een programma dat jongeren uit havo/vwo 2 stimuleert om met creatieve oplossingen te komen voor hedendaagse problemen. Het laat jongeren kennismaken met techniek. Werken met jonge mensen is heel inspirerend. Door hun onbevangenheid komen ze vaak met opvallende ideeën. Dat zie ik bij zowel het PCC als Artcadia. Het sprankelt.’
Hoe breng je die lessen over binnen ARCADIS? ‘Wij stimuleren collega’s het beste van zichzelf te geven. Voor de echte toptalenten zijn er programma’s als Global Shapers en het AMP. En om de puntjes op de i te zetten zijn we recentelijk begonnen met “performance excellence”. Alle processen zo optimaliseren dat we daar nog meer uithalen. We willen gewoon de beste zijn.’ n
Echte ondernemer laat zich niet tegenhouden door bureaucratie Onachtzaamheid in de ‘Ik ben enorm vereerd voor ARCDIS te mogen werken’, verklaart Erik Blokhuis, de nieuwe CEO Europa. ‘Om nieuwe markten te veroveren en diensten aan de man te brengen, moeten we blijven ondernemen. Succes is b eperkt
voorronde kost geld, leidt tot stress, overwerk en slechte dienstverlening aan de klant
houdbaar, stilstand geen optie.’ Voormalig divisiedirecteur Gebouwen Erik Blokhuis hamert ook in zijn nieuwe rol op de belangrijkste middelen: marktbewerking, accountmanagement en ondernemerschap.
Werpt regelzuchtig Europa extra barrières op?
Wat levert Europa ons op? ‘Ik vind het indrukwekkend wat we dit jaar in Europa voor elkaar hebben gekregen. Het groeipad is ingeslagen, de marges zijn fors verbeterd. ARCADIS Nederland zit nog niet in de groeimodus, maar op de binnenlandse
markt slagen we erin marktaandeel van de concurrentie af te snoepen. Dat is de enige groeiroute zolang de economie niet aantrekt. Onze nieuwe strategie met de marktsectoren en onze value propositions, waarin we duidelijk maken waarin wij uniek
zijn, beginnen vruchten af te werpen. Dat succes willen we uitbouwen. Zelfs in moeilijke tijden veroveren we nieuwe markten. Ook in het buitenland. Grenzeloos denken. Daar ga ik mij de komende periode hard voor maken.’ n
‘Een echte ondernemer laat zich niet tegenhouden door bureaucratie. Als er mooie projecten te winnen zijn, moeten we ervoor gaan. Bij een succesvolle marktbewerking met een flinke ordergroei draait het niet om declarabele uren. Het vraagt hard werken, maar wel met een goede verhouding tussen werk en privé. Prioriteiten stellen dus. Investeer je energie in kansrijke projecten, trek je conclusie als een klant niks meer oplevert en wees scherp in de acquisitiefase.’
Wat bedoel je daarmee? ‘Zorg voor foutloze offertes en lees die contracten goed door voordat je in een project duikt. Onachtzaamheid in de voorronde kost geld, leidt tot stress, overwerk en een slechte dienstverlening aan de klant. Ik zie mensen ’s avonds of in het weekeinde doorwerken zonder die uren op te schrijven. Beter projectmanagement levert miljoenen én gemoedsrust op.’ Erik Blokhuis, CEO ARCADIS Europe
december 2014 SALAMANDER
9 9
Met melk meer kans In Veghel staat sinds kort de grootste lactosefabriek ter wereld. FrieslandCampina ontleedt op deze locatie dagelijks 2 miljoen liter melk in hoogwaardige grondstoffen voor bijvoorbeeld de farmaceutische industrie.
‘Een paracetamolletje bestaat voor 98% uit lactose’, vertelt Eildert Boekholt (vakgroephoofd c onstructies). ‘De melksuikers worden hier in Veghel uit de melk gehaald. Dat levert veel meer op dan melk in een pak. Daar moet geld bij.’ Eildert is samen met collega’s Marcel Menting (senior p rojectleider TAO) en Pascal Feller (senior projectleider Urban Design) verantwoordelijk voor de ombouw van de bedrijfsvestiging in Veghel. Marcel: ‘De melkquota in Europa worden langzaam afgebouwd. Dat betekent dat er veel meer melk de markt instroomt. En dus wordt de verwerkingscapaciteit in Veghel bijna verdubbeld naar 1.500.000 ton melk per jaar. Om de melkgolf te kunnen opvangen moest de complete logistiek van het bestaande terrein opnieuw worden ingericht. Zo creëerden de Arcadianen een voorfabriek waar twaalf v rachtwagens tegelijk kunnen
10
SALAMANDER december 2014
worden gelost en vier beladen. Per kwartier kan 360 m3 melk verplaatst worden naar de negen reusachtige RVS-tanks waarmee het terrein is uitgebreid. Marcel: ‘Ze zijn 30 meter hoog en 5 meter in doorsnee. Groter was nog mooier geweest, maar daarvoor zijn de sluizen in de Zuid-Willemsvaart te klein.’ ARCADIS is al 35 jaar huisadviseur van Campina en nu FrieslandCampina, maar een project van deze omvang had het drietal niet eerder onder handen. Pascal: ‘Het begon drie jaar geleden als een v erzameling losse projecten. Robert Groenhof (adviseur verkeer) heeft toen mede het initiatief g enomen om die projecten integraal te managen en zo zijn uiteindelijk alle divisies van ARCADIS betrokken geraakt bij de nieuwe fabriek. We hebben het ontwerp, bestek en de directievoering gedaan.’
Situatie 2012
Situatie 2013
Situatie 2014
december 2014 SALAMANDER
11
De verhuizing
Vaarwel Hoofddorp, hallo Sloterdijk Transpolis Hoofddorp werd Bright Office Sloterdijk. Half zo groot, maar veel beter bereikbaar. Huismeester Ahmed Baali en bewoner Niek Reichart over de papierversnipperaar en de stoelendans op vrijdag.
Het eind van het huurcontract in Transpolis was het moment om de 110 Arcadianen te verhuizen die in Hoofddorp werkten. De meesten gingen mee naar Bright Office bij station Amsterdam Sloterdijk, een handjevol koos voor standplaats Amersfoort en een enkeling zakte af naar Rotterdam. Op de helft van het aantal vierkante meters en met 50 werkplekken lijkt dat vragen om een stoelendans, maar dat valt volgens huismeester Ahmed Baali reuze mee. ‘Ik heb één keer meegemaakt dat er tien mensen met hun laptopje aan onze achtpersoons vergadertafel zaten te werken. Nota bene op een vrijdag. Dat is voor mensen uit Amsterdam klaarblijkelijk de favoriete dag om dit kantoor op te zoeken’, legt vaste bewoner Niek Reichart uit.
12
SALAMANDER december 2014
Niek kan tot zijn spijt niet meer op de fiets naar kantoor. ‘Maar met het ov ben ik in half uur van deur tot deur. Met de auto doe ik er vijf minuten langer over.’ Achmed maakt het omgekeerde mee: ‘Ik kan nu naar kantoor wandelen!’ Qua telefonische bereikbaarheid is iedereen erop vooruitgegaan. Niek: ‘Voor Vodafone was Hoofddorp echt een soort Bermudadriehoek.’
Papierversnipperaar Ahmed heeft er als spil in het bedrijf er vooral voor gezorgd dat er niet te veel werd verhuisd. ‘We kwamen dozen tegen die in die tien jaar dat we in Hoofddorp zaten niet waren geopend. Die konden dus direct weg. De papierversnipperaar draaide overuren.’ Andere paperassen zijn in het centraal archief opgeborgen. ‘Ik denk niet
dat iemand de sportbekercollectie zal missen die in het donker stond te verstoffen.’ De verhuizing zelf verliep zonder hindernissen. Ahmed: ‘Eén vrijdag zonder werkplek.
Op maandag was alles aangesloten en konden we direct aan de slag.’ Niek: ‘Nu zitten alle ARCADIS-vestigingen, op Rotterdam na, bij een NS-station. Dat is toch een mooi visitekaartje.’ n
Er bloeit iets moois in Alkmaar Na twee jaar overleggen en negen maanden schoffelen, planten en inrichten hebben drie wijkverenigingen in Alkmaar-west hun eigen park gecreëerd in de oude stads kwekerij. Een bewonersinitiatief dat van harte wordt ondersteund door de KNHM en is ontworpen en begeleid door Arcadianen Niels Gijselman en Timo Cents. Met een volleybaltoernooi, een vleer muizen-natuurdag en optredens in het openluchttheater hebben Alkmaarders dit najaar bezit genomen van hún park, De Oude Kwekerij. Omwonenden hebben hun droom van een eigen park bij de gemeente gezaaid. Dankzij de financiële steun van de KNHM is dat idee ontkiemd en met de inzet van ARCADIS uitgegroeid tot een echt volkspark. Dat had wel wat voeten in de aarde. Want de vereniging Vrienden van de Oude Kwekerij is een gemêleerd gezelschap waar
iedereen zo zijn eigen idee heeft over de invulling van het park. Niels Gijselman: ‘We zijn uitgegaan van de oude kwekerij, waarvan een aantal historische elementen, zoals de bomenbank, in tact moest blijven. Ook de hoofdpadenstructuur was een gegeven. Daarin pasten wij de thema’s die het vaakst werden geopperd, om zo tot een ontwerp te komen waarin zo veel mogelijk mensen zich herkennen. Best een opgave, want een-park-voor-iedereen is niet “van alles wat” maar duidelijke keuzes maken.’ De zones in het park heten nu bomenbank,
amfitheater, rust & natuur, natuur & spelen, educatieve (eetbare) tuin en sport & spel. De Vrienden van de Oude Kwekerij zullen het park onderhouden. De daadkrachtige vereniging – of zoals dat tegenwoordig heet: bewonersonderneming – telt zo’n 90 leden verdeeld over een aantal werkgroepen met elk een eigen taak.
Niels: ‘Onze expertise, de financiële steun van de KNHM en de bereidwillige houding van de gemeente Alkmaar hebben enorm bijgedragen aan de komst van het park, maar het is vooral een geslaagd initiatief van de omwonenden.’ n www.parkdeoudekwekerij.nl
Een park voor iedereen is niet van alles wat, maar duidelijke keuzes maken december 2014 SALAMANDER
13
Arno Molenaar
De complexiteit maakt dit een uniek project In 2015 zullen de eerste commerciële schepen worden gelost op de splinternieuwe en
Arno Molenaar, Manager Civil Works Rotterdam World Gateway (RWG) ‘Paul is een betrokken collega met een scherp oog voor techniek, c ontracten en planning’
grotendeels geautomatiseerde terminal van Rotterdam World Gateway. Een container overslag die op het gebied van productiviteit, efficiency, veiligheid en duurzaamheid de nieuwe standaard zet. Op een mistige novembermiddag oogt de vers opgespoten Tweede Maasvlakte bijna surrealistisch: zand, asfalt en daartussen voorzichtig groen. Zestig kilometer ten westen van Rotterdam is de Nederlandse kustlijn sinds 2008 zo’n 3,5 kilometer de Noordzee ingeschoven. ‘Maar vergis je niet’, zegt Arno Molenaar, Manager Civil Works van RWG, ‘de zee heerst hier nog steeds. Het waait hier altijd. Mijn auto is tijdens de bouw volledig gezandstraald.’ Elf reusachtige diepzeekadekranen bepalen de skyline van de modernste containerterminal ter wereld. Ze zijn geheel gemonteerd vanuit China overgevaren. Op de Maasvlakte dragen ze de scheepsvracht over aan vijftig stack-kranen van Duitse makelij. Die nemen het haakse transport vanaf kade richting de vrachtwagens en spoorterminal voor hun rekening. Na vijf jaar plannen en bouwen is de ingebruikname van de state of the art-terminal aanstaande. Maar niet voordat alle kranen en systemen door en door zijn getest. Veiligheid gaat boven alles. De terminal is namelijk bijna volledig geautomatiseerd en werkt bovendien grotendeels op elektriciteit. Zonder dat er ook maar een schip in de buurt is, rijden tientallen platte vrachtwagens (automatisch geleide voertuigen) zonder chauffeur af en aan en is er een ballet van kranen die
14
SALAMANDER december 2014
containers optillen, wegrijden en elders weer laten zakken. De vaart zit er behoorlijk in. Het is een fascinerend schouwspel. Voor Paul van der Vorm is dit een van de mooiste klussen die hij heeft mogen doen. Hij is er bijna vanaf het begin (2009) bij betrokken. Arno stapte twee jaar later in. De twee mannen troffen elkaar in de drukste periodes bijna dagelijks in ‘de keet’ van waaruit alles wordt gecoördineerd. Dat vereist een goede relatie. Arno heeft daar een duidelijk beeld van: ‘Je moet op één lijn zitten qua karakter en levenshouding. Ik wil dat iemand doet wat hij belooft en als het tegenzit, adequaat reageert. Je moet tegenslag niet voor me verzwijgen.’ Arno heeft een verleden in de aannemerswereld en kan volgens Paul prima zeggen waar het op staat. ‘Dat heb ik liever dan dat stroperige en omfloerste dat je in andere milieus tegenkomt.’ En er viel genoeg te zeggen. Beide mannen zijn het erover eens dat dit project qua complexiteit en met elkaar kruisende disciplines zijn gelijke niet kent. Dat heeft tot de nodige hobbels en spanningen geleid. Paul: ‘Het is misschien onrealistisch te verwachten dat de door contractpartners geclaimde expertise ook bij alle onderaannemers aanwezig is. Hoeveel van zulke megaterminals worden er nou wereldwijd gebouwd? Maar je hoopt dat je op die
Paul van der Vorm
Een van de mooiste klussen die ik ooit heb gedaan ervaring kunt bouwen.’ Een deel van de ontstane knelpunten zat in contracten die niet tot in detail waren uitgewerkt, beaamt Paul: ‘De civiele onderdelen waren in detail omschreven, maar hoe equipment en software daarin moesten passen, was niet in alle gevallen duidelijk.’ Arno: ‘We hadden twee maanden meer moeten hebben.’ Paul vult aan: ‘Waar het om gaat is dat alle relevante informatie tijdig beschikbaar komt, zodat de raakvlakken in kaart kunnen worden gebracht.’ Arno: ‘De werkelijkheid is dat een terminal veel complexer is dan een snelweg en het dus ingewikkelder is om alles te overzien.’ Omdat getouwtrek over expertise, initiatief en het nakomen van contractuele verplichtingen het project niet sneller zou
doen verlopen, besloten Arno en Paul de coördinatie voor een deel naar zich toe te trekken. Hoe intensief de samenwerking was? Paul: ‘Er waren heel wat dagen van acht tot acht en soms zelfs tot tien uur ’s avonds.’ Arno: ‘Ik werd door mijn baas teruggefloten toen ik zondagnacht om drie uur een e-mail aan hem en Paul stuurde.’ Beide mannen krijgen het komend jaar contractverlenging voor de afronding van het project en het opzetten van een beheerplan, maar wat daarna komt? Arno: ‘Ik weet het nog niet, maar als onze wegen elkaar weer kruisen, zal ik zeker niet aarzelen om Paul nog eens in te huren.’ n
Paul van der Vorm, projectleider havens en waterbouw ARCADIS ‘Arno is een nauwkeurige contractmanager die hoofd- en bijzaken goed kan scheiden’
www.rwg.nl
PROJECTDETAILS • Voor Rotterdam World Gateway (RWG) ontwierp ARCADIS alle ondergrondse en bovengrondse infrastructuur, zoals bestrating, drainage, de voeding en stroomverdeling, terminalverlichting, wegen en bewegwijzering, schermen, drinkwater, grijs water, afvalwater en kabelgootinfrastructuur. • De opdracht: technisch ontwerp, integraal masterplan (inclusief alle fysieke elementen), railterminal, gatearea en ondersteunende gebieden. • RWG is een consortium van terminaloperator DP World (Dubai) en vier rederijen: APL (Singapore), MOL (Japan), HMM (Zuid-Korea) en CMA CGM (Frankrijk). • De terminal heeft een capaciteit van 2.350.000 TEU) per jaar. (Twenty feet Equivalent Unit: 6,10 meter lang, 2,44 meter breed en 2,59 meter hoog. De meestvoorkomende containers voor het vervoer op containerschepen en op vrachtwagens zijn 2 TEU.)
december 2014 SALAMANDER
15
Sluitertijd De fotografie van softwareontwikkelaar Raymond Delno is een typisch geval van uit de hand gelopen hobby. Met de opleiding tot vakfotograaf durft Raymond ook hardop te dromen: van die passie zijn werk maken. Zo’n anderhalve dag per week wijdt Raymond tegenwoordig aan de fotografie. Drie uur in de schoolbanken, een avond huiswerk en ook: opdrachten binnenslepen. Sinds zijn twaalfde is hij al gek van fotografie, maar twee jaar geleden besloot Raymond er echt werk van te maken. Hij meldde zich aan bij de fotovakschool in Apeldoorn. ‘Ik mocht op het tweede niveau instappen. Een opsteker voor mezelf en het scheelt tijd en geld.’ Want het is geen goedkope hobby: de twee Canon camera’s (50D en 6D), drie objectieven en nog wat hulpstukken waarmee Raymond werkt, zijn zo’n € 5500 waard. En er staan nog een paar wensen open, zoals een 20 mm groothoeklens (€ 500). ‘Onmisbaar voor mijn specialisatie: gebouwen, industrie en interieurs.’
16
SALAMANDER december 2014
Op de fotografiemarkt krioelt het van de portret-, bruiloft- en zwangerschapsfotografen, maar in de niche van Raymond is het stiller. ‘Je krijgt niet gauw de gelegenheid bij bedrijven je fotowerk te presenteren. ARCADIS heeft al contracten met collega-fotografen. Dus doe ik aan zo veel mogelijk wedstrijden mee voor de exposure. Er komt een moment dat ze míj gaan bellen en ik me niet meer laat wegjagen.’ Wegjagen? ‘Ik ben eens weggestuurd toen ik een parkeergarage stond te fotograferen. En in ziekenhuis Rijnstate kreeg ik geen toestemming om de trap te fotograferen. Die heeft een prachtige slakkenhuisvorm. Dat plaatje heb ik toen maar stiekem met mijn telefoon geschoten.’
Wat was de moeilijkste opdracht? ‘Een modieuze portretserie. Ik moest een model vinden en “over de top” uitdossen. Dus moodboard maken, kleding en visagie regelen, flitslampen en een aggregaat huren. En daarna nog de shoot, bewerking en presentatie.’ Knap spannend voor een toen nog onervaren fotograaf. ‘Na twee jaar opleiding moet ik de komende maanden een proeve van bekwaamheid afleggen: een fotografieproject, een presentatie voor de examencommissie en een expositie. Alles zelf regelen: locatie, catering en media-aandacht om potentiële opdrachtgevers te laten kennismaken met jouw werk.’ n www.raymonddelno.photography
De E-Factory neemt Lyon onder handen Vijfentwintig jonge Arcadianen uit Nederland, België, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk creëerden en beleefden in Brussel de eerste editie van de E-Factory, een initiatief van The Young Part en de Belgische tegenhanger Young Forces. Doel: Europese samenwerking binnen ARCADIS stimuleren. Serieuze inzet: de steden Tilburg, Brussel, Berlijn, Lyon en Bristol doorlichten op hun klimaatbestendigheid.
In 2,5 dag analyseerden 5 teams met een mix van nationaliteiten de steden en de al genomen maatregelen. In een pitch presenteerden de teams hun analyse en aanbevelingen aan de jury en ‘de klant’. Het team dat Lyon onder handen nam, deed dat volgens de jury het best. Medeorganisator Janneke Roosjen is dik tevreden over de première, die de volle support kreeg van de European Board: ‘Het is goed om jonge collega’s te leren kennen en te zien hoe het ARCADIS-dna zich over Europa verspreidt.
Het organisatiecomité met: Erwin Pier, Laurent Dragonetti, Welmoed Vollers, Joost Koenders, Julia Hille, Evi Claes, Janneke Roosjen
Natuurlijk zijn er culturele verschillen, maar die bieden ook nieuwe inzichten. En het is een geweldige kans om te netwerken en business opportunities te
creëren.’ Waar de volgende editie plaatsvindt? In Lyon natuurlijk! n
[email protected]
Floriade daagt studenten uit
Team Metabolic
Team City Mall
Team Dutch Cuisine
Opdracht: Oogsten op Weerwater
Opdracht: Verbinding tussen Almere stad en Floriade
Opdracht: Almere, de gezondste stad van Nederland
De Floriade 2022 wil meer zijn dan een tentoonstelling van een half jaar. De Urban Greeners moeten er voor zorgen dat de gemeente Almere zich in de aanloop naar het evenement goed op de kaart zet. Een van de initiatieven is de Floriade Student Challenge die door de KNHM wordt gesteund.
Niet zomaar een competitie, maar eentje met een strenge selectie waar de studenten op moesten solliciteren. De uitverkorenen kruisten op 28 en 29 november de degens in Almere Drie multidisciplinaire teams gingen met een Challenge met als thema Growing Green Cities aan de slag. Ze kregen 48
uur om oplossingen voor de verduurzaming van steden te bedenken en uit te werken. Het winnende team ontvangt 5.000 euro voor een crowd-funding campagne om hun idee te realiseren. n www.urbangreeners.com
december 2014 SALAMANDER
17
Hilversum ontzet
In sneltreinvaart nieuwe wissels Een ongeluk bij station Hilversum legde het treinverkeer tussen Amsterdam en Amersfoort begin dit jaar vijf dagen plat. Want een onherstelbaar beschadigde wissel (in dit geval: vier) is geen artikel dat je vandaag bestelt en volgende week installeert. Projectmanager Erik van der Peet: ‘Normaal gesproken ben je voor de aanleg van nieuwe wissels minimaal anderhalf jaar zoet met offerte, gunning, ontwerp en alle verplichte procedures, voordat je daadwerkelijk aan de slag kunt.’ ASSET Rail (ARCADIS, Imtech en Dura Vermeer) kreeg als onderhoudsaannemer van Hilversum de opdracht het treinverkeer zo snel mogelijk weer op gang krijgen. Dat lukte ook zonder wissels. ‘Maar NS Reizigers wilde de wissels wel terug, omdat ze belangrijk zijn voor de bijsturing van de treindienst, bijvoorbeeld bij werkzaamheden.’ Begin april ging daarvoor het sein op groen bij ProRail. ARCADIS kreeg de opdracht het ontwerp en het project- en kwaliteitsmanagement voor haar rekening te nemen. De deadline was 1 oktober. Dat is een sneltreinvaart voor spooronderhoud. Die urgentie maakte wel een unieke aanpak mogelijk. Erik: ‘Alle betrokkenen konden direct aan de slag zonder lange procedures, en werkvoorbereiding en ontwerp gingen gelijk op. ProRail nam daarvoor zitting in het bouwteam van ASSET Rail.’ De gemeente Hilversum had ook nog wensen. ‘De wissels lagen oorspronkelijk heel dicht tegen de
18
SALAMANDER december 2014
spoorwegovergang in het centrum van Hilversum aan. In het ontwerp zijn de wissels daarom 17 meter opgeschoven. Een mooi klusje voor de ontwerpers van de marktgroep Rail & Openbaar Vervoer.’ In september waren twee weekenden zonder treinverkeer nodig om de wissels op hun nieuwe plek te leggen. Het voorbereidende werk gebeurde ’s nacht om de hinder voor de treinreiziger tot een minimum te beperken. Ook de cruciale overweg moest twee weekenden dicht, wat het nodige ongemak betekende voor omwonenden en het verkeer door het centrum. ‘We hebben daarin uitstekend samengewerkt met de gemeente, die al bij invalswegen waarschuwingsborden neerzette. Dankzij die goede communicatie hebben we tijdens de hele operatie geen wanklank gehoord. Nul klachten.’ Is de aanpak voor herhaling vatbaar? Erik: ‘Ik denk niet dat je zo veel pressie op al je processen moet zetten, maar we hebben wel aangetoond dat er met integraal management veel tijd te winnen is. Ik denk dat zo’n wisseloperatie ook zonder hogedrukpan 30% sneller kan.’ n
[email protected]
Natuurlijk ondernemen Natuur is een obstakel voor economische ontwikkeling, en milieuwetten remmen de vooruitgang. Onzin, zegt Bianca Nijhof: ‘Economisch succes is niet alleen financieel gewin. Zonder waardering voor sociaal en natuurlijk kapitaal is er geen balans en zien we kansen over het hoofd.’ Bijna een halve eeuw nadat de Club van Rome de oude economie failliet verklaarde, is er echte verandering op komst. Business Developer Biodiversiteit & Duurzaamheid Bianca Nijhof maakt namens ARCADIS en met onder andere PwC, Deloitte, ERM en Accenture deel uit van de World Business Council for Sustainable Development, een denktank die werkt aan het Natural Capital Protocol (NCP), dat in 2016 het licht ziet. Het is hoog tijd waarde toe te kennen aan niet-financiële bedrijfseconomische aspecten als natuurlijk en sociaal kapitaal.
Bianca: ‘We zijn geneigd natuur als een obstakel te zien waar je alleen met vergunningen en kostbare maatregelen in de buurt mag komen, maar dat is één kant van het verhaal. Wetten en regels zijn bedoeld om negatieve impact in te dammen, maar natuur biedt bedrijven ook talloze kansen. Zo zuivert PepsiCo industrieel water in rietbassins, wat veel goedkoper is dan hightech mechanische zuivering. Shell gebruikt de microbiologie in rietvelden om water dat wordt opgepompt bij de oliewinning, te scheiden van
de olieresten. Die worden afgebroken door bacteriën. De oude, duurdere, weg was het vervuilde water terugpompen in de bodem. Het NCP wordt gesteund door grote bedrijven als Unilever, Nestlé en Nike en biedt ondernemingen handvatten om bijvoorbeeld een vestigingslocatie ook op niet-financiële aspecten te waarderen. Om bedrijven daarin mee te krijgen, moet je wel de juiste taal spreken. Ook voor een niet-financiële benadering zijn financiële argumenten nodig. Dus heeft Bianca het over natuurlijk kapitaal, redefining values en business cases. Het NCP krijgt geen wettelijke status, maar
wordt alom gezien als waardevol hulpmiddel voor het aanscherpen van de bedrijfsstrategie en als handvat bij de toenemende rapportageverplichting over niet-financiële zaken. Waarom nu pas? Bianca: ‘Ik denk dat de financiële crisis duidelijk heeft gemaakt dat de focus op geldelijke winst niet zaligmakend is.’ En hoe staat het met de waardering van natuurlijk kapitaal binnen ARCADIS? ‘Op dat gebied kunnen wij veel meer voor onze klanten betekenen dan we tot nu toe doen. ’ Ze glimlacht: ‘En daar worden we beide financieel beter van.’ Natuurlijk. n
december 2014 SALAMANDER
19
12,5-jarig jarig jubileum in 2015 01-01 Roland Mulders ICT specialist C Staf 08-01 Steven Kamerling Specialist B Water & Milieu 08-01 Anja Zeverboom Senior administratief medewerker Gebouwen 16-01 Leon van Osnabrugge Specialist A Mobiliteit 22-01 Bernhold Zandman Ontwerper B Water & Milieu 29-01 Debbie Groenewegen Medew verkoopondersteuning B Mobiliteit 01-02 Hans van Duijn Senior specialist A Mobiliteit 12-02 Arno Mulder Secretaresse B Water & Milieu 19-02 Peter de Gunst Senior ontwerper Mobiliteit 19-02 Bastiaan v. Wermeskerken Senior projectleider B Mobiliteit 24-02 Laszlo Daniel Assistent projectleiding C Mobiliteit 01-03 Walter Frehe Senior kostendeskundige B Gebouwen 01-03 Anneke de Groot Senior projectleider B Mobiliteit 01-03 Stefan Lezwijn Senior Adviseur A Mobiliteit 01-03 Edwin Pietersma Senior hoofd administratie Gebouwen 01-03 Hessel Voortman Senior adviseur C Water & Milieu 25-jarig jubileum in 2015 01-01 Alex Berghout ICT specialist C Staf 01-01 Paul Bijlsma ICT specialist C Staf 01-01 Marcel Vlaar Senior specialist A Mobiliteit 01-01 Michael de Zwart HR-manager Staf 29-01 Jan-Marten Kamphuis Projectmanager Water & Milieu 01-02 Jan Marchal Senior specialist A Mobiliteit 01-02 Allan Russcher Senior specialist A Gebouwen 01-02 Jaap Wilbrink Contractmanager Staf 26-02 Dorry Reuling Senior secretaresse B ANV 26-02 Willem Sikkema Uitvoerder CTW Water & Milieu 01-03 Jan van der Haas Specialist B Gebouwen 01-03 Ed Lansdorp Service manager ICT A Staf 01-03 Loek Schel Senior specialist A Mobiliteit 01-03 Mark Slichter Senior adviseur B Mobiliteit 40-jarig jubileum in 2015 14-01 Jan Vlaanderen Senior projectadministrateur Gebouwen 01-03 Hetty Bessels Senior secretaresse A Water & Milieu 05-03 Jan Koopman Vakman civiel ctw Water & Milieu
Senior specialist A Specialist B Bedrijfsleider B Senior technicus Principal Consultant Senior projectleider B Senior adviseur B Senior adviseur B
Water & Milieu Water & Milieu Water & Milieu Water & Milieu Gebouwen Gebouwen Water & Milieu Gebouwen
Rotterdam Arnhem Hoorn Amersfoort Den Bosch Amersfoort Amersfoort Apeldoorn Amsterdam Assen Rotterdam Amersfoort Rotterdam Amersfoort
Kersthuisje bouwen
Ook met kerst hoort bouwen bij ARCADIS. Bouw zelf je kersthuisje. Je kunt ze ook downloaden op https://db.tt/w8BUZK3F. Dan kan je er meer knutselen voor in de boom en je kunt er heel kleine cadeautjes in doen.
O ja... Hoeveel salamanders zie jij op dit huisje?
Den Bosch Apeldoorn Assen
Arnhem Assen Assen Assen Amersfoort Amersfoort Goes Rotterdam
Prettige Feestdagen en een Gelukkig Nieuwjaar!
Pensioen in 2015 01-01 Leo Lamers 01-01 Aaldert Muis 01-01 Egbert Nijstad 01-01 Rein Reinders 01-01 Peter Schroote 01-02 Koos Middendorp 01-02 Arie Overwater 22-02 Ton Lindhoud
Rotterdam Apeldoorn Rotterdam Amersfoort Den Bosch Amersfoort Amersfoort Rotterdam Amersfoort Amersfoort Amersfoort Arnhem Amersfoort Amersfoort Amersfoort Amersfoort
O
S
w