PERSBERICHT
Brussel, 23 december 2014
De Belgische lonen in kaart gebracht Hoeveel verdient de gemiddelde Belg? Welke beroepen betalen goed en in welke sectoren liggen de lonen relatief laag? Wat is de impact van leeftijd op het loonbriefje? En verdienen vrouwen nog steeds minder dan hun mannelijke collega’s? Het antwoord op deze en andere vragen leest u in dit persbericht. De onderstaande elementen springen daarbij in het oog: • • • • • • • • •
In 2012 verdiende een voltijds tewerkgestelde werknemer gemiddeld 3.258 euro bruto per maand; De helft van de werknemers verdient minder dan 2.831 euro. 10% ontvangt minder dan 2.009 euro; 10% van de loontrekkenden verdient op maandbasis minstens 4.969 euro; Directeurs van grote ondernemingen verdienen het meest, kelners en barmannen het minst; De petrochemie is de sector die de hoogste salarissen uitbetaalt, terwijl in de horeca de lonen het laagst liggen; Ervaring heeft een grote impact op het loonzakje. Dat effect speelt vooral bij bedienden; Het gemiddelde maandloon van een voltijds tewerkgestelde vrouw ligt 7,3% onder het bedrag waarop mannen mogen rekenen. Als de analyse wordt uitgebreid met de deeltijds tewerkgestelden, neemt de loonkloof tussen vrouwen en mannen toe tot 20,4; Houders van een master-diploma verdienen 54% meer dan het nationale gemiddelde; De lonen liggen het hoogst in Brussel. Het minst verdienen werknemers in Dinant.
Opmerking: Als er in deze publicatie sprake is van een loon, dan gaat het steeds om het brutomaandloon. Dit loonconcept bevat periodieke premies die iedere betalingsperiode worden uitbetaald. Premies voor nacht- of weekendwerk zijn daar voorbeelden van. Premies die slechts op uitzonderlijke basis worden uitgekeerd, zoals een dertiende maand of het dubbel vakantiegeld, werden uit dit concept geweerd. Bovendien is de analyse beperkt tot de voltijds tewerkgestelde loontrekkenden die werken in ondernemingen met minstens tien werknemers. Bepaalde sectoren, met name landbouw, visserij, openbaar bestuur, onderwijs, gezondheidszorg en overige persoonlijke diensten, werden niet opgenomen in deze studie. De referentieperiode voor alle gegevens is oktober 2012.
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be
2/8 1. Het mediaan maandloon bedraagt 2.831 euro Een voltijds tewerkgestelde werknemer verdiende in 2012 gemiddeld 3.258 euro bruto per maand. Dit cijfer geeft echter een vertekend beeld van de reële loonspreiding. 10% van de werknemers verdient immers minder dan 2.009 euro bruto per maand. Aan de andere kant van het spectrum ontvangt 10% van de loontrekkenden een bedrag dat hoger ligt dan 4.969 euro. Het ijkpunt ligt op 2.831 euro bruto per maand. De helft van de werknemers verdient een maandloon dat onder dat bedrag ligt, terwijl de overige loontrekkenden een hoger salaris ontvangen. 10% verdient minder dan 2.009 euro per maand
10% verdient meer dan 4.969 euro per maand
20% verdient minder dan 2.274 euro per maand
20% verdient meer dan 3.955 euro per maand
30% verdient minder dan 2.461 euro per maand
30% verdient meer dan 3.405 euro per maand
40% verdient minder dan 2.650 euro per maand
40% verdient meer dan 3.063 euro per maand
50% verdient minder dan 2.831 euro per maand
50% verdient meer dan 2.831 euro per maand
Als alle werknemers worden opgedeeld in loonklassen van 250 euro, blijkt duidelijk dat de meeste loontrekkenden een brutomaandloon verdienen dat zich situeert tussen 2.000 euro en 3.000 euro bruto per maand. De loonklasse 2.500 tot 2.750 euro bevat met 14,9% van de werknemers de grootste groep loontrekkenden. 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0%
Grafiek 1: verdeling van de werknemers in loonklassen van 250 euro (2012)
Verschillende factoren beïnvloeden de omvang van het loonbriefje. In dit persbericht belichten we aantal elementen die de loonspreiding verklaren.
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be
3/8 2. Directeurs van grote ondernemingen verdienen het meest, kelners en barmannen het minst De omvang van het loonzakje wordt in grote mate beïnvloed door het uitgeoefende beroep. Directeurs van grote ondernemingen ontvangen met een brutomaandloon van 8.948 euro het hoogste salaris. De top tien van bestbetaalde beroepen wordt vervolledigd door managers, kaderleden en specialisten in de exacte wetenschappen. De tien bestbetaalde beroepen 1 2 3 4 5
Directeurs van grote ondernemingen Managers op het gebied van informatie en communicatietechnologie (ICT) Managers op het gebied van zakelijke dienstverlening en op administratief gebied Managers op het gebied van professionele diensten Managers op het gebied van verkoop, marketing, reclame, public relations en research en development 6 Managers in de industrie, de delfstoffenwinning, de bouwnijverheid en de logistiek 7 Wiskundigen, actuarissen en statistici 8 Natuurkundigen en scheikundigen 9 Managers in de detail- en groothandel 10 Ingenieurs op het gebied van de elektrotechnologie
Gemiddeld brutomaandloon € 8.948 € 6.821 € 6.623 € 6.079 € 6.037 € 5.898 € 5.000 € 4.763 € 4.701 € 4.650
Met een gemiddeld brutomaandloon van 2.119 euro oefenen kelners en barmannen het slechtstbetaalde beroep uit. Ook schoonmakers, kappers, schoonheidsspecialisten en kassiers ontvangen een salaris dat minder dan een kwart bedraagt van het maandloon van een directeur van een grote onderneming. De tien slechtstbetaalde beroepen 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Kelners en barmannen Huishoudelijke hulpen en schoonmakers Kappers en schoonheidsspecialisten Kassiers Verkopers in winkels Kleermakers, stoffeerders en schoenmakers Autowassers, ruitenwassers en wasserijpersoneel Koks Houtbehandelaars, meubelmakers en instellers en bedienaars van houtbewerkingsmachines 10 Vuilnisophalers en –verwerkers
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be
Gemiddeld brutomaandloon € 2.119 € 2.131 € 2.137 € 2.212 € 2.296 € 2.301 € 2.310 € 2. 350 € 2.406 € 2.409
4/8 3. De petrochemie betaalt het best; in de horeca liggen de lonen het laagst Met een gemiddeld maandloon dat 52% boven het globale cijfer ligt, is de petrochemie de sector waar de hoogste lonen worden uitbetaald. Consultancykantoren en de sector van de financiële dienstverlening vervolledigen de top drie van bestbetalende economische activiteiten.
De tien bestbetalende sectoren 1 2 3 4
Petrochemische nijverheid Activiteiten van hoofdkantoren; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer Financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen Ontwerpen en programmeren van computerprogramma’s en computerconsultancy-activiteiten 5 Farmaceutische nijverheid 6 Onderzoek en ontwikkeling op wetenschappelijk gebied 7 Chemische nijverheid 8 Ondersteunende activiteiten voor verzekeringen en pensioenfondsen 9 Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht 10 Luchtvaart
Gemiddeld brutomaandloon € 4.938 € 4.614 € 4.246 € 4.229 € 4.173 € 4.142 € 4.136 € 4.114 € 4.101 € 4.094
De horeca is de sector waar de laagste lonen worden uitbetaald. Een werknemer van eet- en drinkgelegenheden verdient op maandbasis 27% minder dan het bedrag dat de gemiddelde loontrekkende opstrijkt. Ook bij het verblijfstoerisme liggen de lonen een kwart onder het globale cijfer. De tien slechtstbetalende sectoren 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Eet- en drinkgelegenheden Verschaffen van accommodatie Vervaardiging van meubelen Detailhandel Inzameling, verwerking en verwijdering van afval; terugwinning Diensten in verband met gebouwen en landschapsverzorging Houtindustrie Beveiligings- en opsporingsdiensten Vervaardiging van textiel Vervaardiging van kleding
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be
Gemiddeld brutomaandloon € 2.388 € 2.443 € 2.563 € 2.571 € 2.587 € 2.602 € 2.644 € 2.737 € 2.787 € 2.787
5/8 4. Vooral bij bedienden beïnvloedt leeftijd de loonvorming In België neemt de omvang van het loon toe met de leeftijd. In het bijzonder bij bedienden speelt dit effect een rol. Bedienden van 60 jaar of ouder verdienen bijna drie keer meer dan bedienden die jonger zijn dan 20 jaar. In vergelijking met bedienden in de leeftijdsklasse 30 tot en met 34 jaar bedraagt de loonspanning 56%. Bij arbeiders zijn de verschillen tussen de leeftijdsklassen geringer. Arbeiders van 60 jaar of ouder ontvangen een maandloon dat een derde hoger ligt dan het salaris van arbeiders die jonger zijn dan 20 jaar. In vergelijking met de leeftijdsklasse 30 tot en met 34 jaar bedraagt het verschil in verloning slechts 8%. 6.000 5.000 4.000 3.000
Arbeiders Bedienden
2.000 1.000
>= 60
55-59
50-54
45-49
40-44
35-39
30-34
25-29
20-24
<20
0
Grafiek 2: Gemiddelde brutomaandloon van voltijds tewerkgestelde arbeiders en bedienden naar leeftijd
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be
6/8 5. Het loonverschil tussen vrouwen en mannen blijft groot Ook in 2012 bleken vrouwen globaal genomen minder te verdienen dan hun mannelijke collega’s. Met een brutomaandloon van 3.320 euro verdienen mannen 7,3% meer dan hun vrouwelijke collega’s. Deze cijfers onderschatten bovendien de reële loonhandicap. Vrouwen werken immers vaker deeltijds, wat een impact heeft op het loonzakje. Als deeltijds tewerkgestelde loontrekkenden mee in rekening worden gebracht, stijgt de loonkloof tussen vrouwen en mannen immers naar 20,4%. 3500 3000
7,3% 20,4%
2500 2000
Vrouwen
1500
Mannen
1000 500 0 Voltijds tewerkgestelden
Voltijds en deeltijds tewerkgestelden
Grafiek 3: Gemiddelde brutomaandlonen volgens geslacht en arbeidsregime 6. Een diploma zorgt voor een hoger loon Ook de onderwijsloopbaan beïnvloedt de omvang van het loonzakje. Een diploma van het hoger onderwijs vormt de beste garantie op een omvangrijk loon. Zo verdienen houders van een bachelor-diploma 9% meer dan de gemiddelde werknemer. Dit verschil loopt op tot 54% voor loontrekkenden met een master-diploma. Aan de andere kant van het spectrum bevinden zich deze werknemers die geen diploma van het hoger secundair onderwijs hebben behaald. Deze loontrekkenden verdienen een bedrag dat gemiddeld 20% onder het nationale cijfer ligt. 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 Geen of lager onderwijs
Lager secundair Hoger secundair Hoger secundair (ASO) (TSO of BSO)
HO1C
Grafiek 4: Gemiddelde bruto maandlonen naar opleidingsniveau Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be
HO2C
7/8
7. De hoogste lonen zijn in Brussel te vinden Pendelen naar Brussel loont vanuit financieel oogpunt. Met een gemiddeld bedrag van 3.780 euro betalen Brusselse bedrijven immers een maandloon uit dat 16% boven het nationale cijfer ligt. De drie arrondissementen rond Brussel en het arrondissement Antwerpen vervolledigen de top-5. Maar ook bedrijven in Gent, Mechelen en Hoei betalen lonen uit die het nationale cijfer overstijgen. De vijf best betalende arrondissementen 1 2 3 4 5
Brussel-Hoofdstad Nijvel Leuven Halle-Vilvoorde Antwerpen
Gemiddeld brutomaandloon € 3.780 € 3.455 € 3.435 € 3.432 € 3.341
Werken in Dinant levert gemiddeld het laagste maandloon op. Een werknemer verdient er een bedrag dat 30% onder het Belgische cijfer ligt. In Vlaanderen worden de laagste lonen uitbetaald in het arrondissement Veurne. De vijf slechts betalende arrondissementen 1 2 3 4 5
Dinant Marche-en-Famenne Veurne Bastenaken Thuin
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be
Gemiddeld brutomaandloon € 2.510 € 2.598 € 2.613 € 2.641 € 2.643
8/8
Bijkomende inlichtingen Voor meer inlichtingen kan u terecht bij Stephan Moens: ☎ 02/277.63.47
[email protected]
Bronvermelding Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium.
Aanvullende cijfergegevens Dit persbericht bevat een selectie van de informatie die op basis van de jaarlijkse loonenquête beschikbaar is. Meer gedetailleerde loondata zijn terug te vinden op de website van de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium (http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/arbeid_leven/lonen/maandloon/): • Zo is het mogelijk om voor de jaren 1999 – 2012 zelf een tabel op maat samen te stellen via onze dynamische applicatie. • In de rubriek ‘downloadbare tabellen’ kunt u de gemiddelde lonen voor alle beschikbare beroepen en sectoren raadplegen.
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium North Gate - Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected] http://statbel.fgov.be