PENTAKSIRAN TINGKATAN TIGA ( PT3 ) SAINS
Masa: Dua Jam (2 Jam) Arahan: 1. Kertas ini mengandungi 14 soalan. 2. Jawab soalan pada ruang yang disediakan.
Soalan
Markah
Markah
Penuh
Diperoleh
Soalan
Markah
Markah
Penuh
Diperoleh
Soalan 1
6
Soalan 8
6
Soalan 2
6
Soalan 9
6
Soalan 3
6
Soalan 10
6
Soalan 4
6
Soalan 11
10
Soalan 5
6
Soalan 12
10
Soalan 6
6
Soalan 13
10
Soalan 7
6
Soalan 14
10
JUMLAH
100
Kertas ini mengandungi 20 muka surat bercetak termasuk muka hadapan
Arahan: Jawab Semua soalan dalam kertas soalan ini
1.
(a)
Rajah skematik di bawah menunjukkan bagaimana bahagian-bahagian badan manusia mengesan dan bergerak balas terhadap rangsangan luar. (i) Tandakan ( / ) untuk laluan yang betul dan (X) bagi laluan yang salah
(ii) Tulis benar atau palsu bagi pernyataan yang betul. Impuls saraf dihantar di sepanjang saraf ke otak. Kemudian otak mentafsir pesanan itu Efektor merupakan sebahagian anggota badan yang membawa pesanan dan maklumat yang dihantar oleh reseptor [2 markah]
(b)
Rajah di bawah menunjukkan struktur organ bau manusia.
Tandakan ( / ) bagi pernyataan yang betul dan (X) bagi pernyataan yang salah. Sel-sel bau yang dirangsang mengeluarkan impuls ke rongga hidung yang kemudiannya akan ditafsirkan Reseptor bau merupakan sel deria yang sensitif kepada bahan kimia dalam udara. Sel-sel deria terletak di bahagian atas rongga hidung.
[2 markah] 2. Apakah yang dimaksudkan dengan (i)
Organisma unisel __________________________________________________________________ [1 markah]
(ii)
Organisma multisel __________________________________________________________________ [1 markah]
(iii)
Berikan contoh organisma unisel dan multisel (a)
organisma unisel
____________________________________
(b)
organisma multisel
____________________________________ [2 markah]
(iv)
Nyatakan perbezaan antara sel haiwan dan sel tumbuhan __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
3.
Rajah di bawah menunjukkan beberapa alat.
K (a)
L
M
Antara alat – alat dalam rajah di atas, yang manakah beroperasi dengan menggunakan prinsip tekanan udara? __________________________________________________________________ [2 markah]
(b)
Nyatakan dua faktor yang mempengaruhi tekanan udara di dalam sebuah bekas yang tertutup. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
(c)
Rajah di bawah menunjukkan sebuah picagari yang digunakan untuk memindahkan sedikit air. Ditarik
W Y
Z
X
Apabila omboh ditarik ke atas, kawasan manakah antara W, X, Y dan Z yang mempunyai tekanan udara yang paling rendah? __________________________________________________________________ [1 markah] (d)
Nyatakan satu kegunaan picagari dalam kehidupan seharian. __________________________________________________________________ [1 markah]
4.
(a)
Rajah 4 menunjukkan kitar karbon dengan tiga proses iaitu X, Y dan Z. Di gunakan y membebaskan
X
Karbon dioksida di udara membebaskan Z
Tandakan ( / ) bagi proses X, Y dan Z? Proses
Tumbuhan
Haiwan
Tumbuhan mati
X Y Z [3 markah] (b)
Nyatakan kaedah bagi mengasingkan bahan daripada campuran di bawah; Cara pengasingan campuran
Kaedah
Untuk mendapat bahan terlarut daripada satu larutan Mengasingkan kristal yang melarut dalam cecair seperti kuprum (II) Sulfat Wap air melalui kondenser dan mengkondensasi membentuk air tulen [3 markah]
5.
Rajah di bawah menunjukkan salah satu aplikasi peneutralan di mana seorang budak lelaki meletakkan ubat gigi pada berus gigi sebelum memberus gigi.
(a)
Apakah yang dimaksudkan dengan peneutralan? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [1 markah]
(b)
Ubat gigi adalah alkali. Bagaimanakah ubat gigi boleh meneutralkan asid dalam mulut? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [1 markah]
(c)
Peneutralan mengurangkan kealkalian alkali dan juga keasidan asid. Rajah di bawah menunjukkan satu eksperimen untuk menyiasat peneutralan asid alkali.
(i) Tuliskan persamaan perkataan bagi penguraian di atas.
[2 markah] (ii) Jika aktiviti ini dilakukan dengan menggunakan asid nitrik dan kalsium hidroksida, tuliskan persamaan perkataan bagi penguraian tersebut.
[2 markah]
6.
Soalan 6 berpandukan rajah di bawah;
(a)
Dengan menggunakan abjad dalam Rajah 6, nyatakan aliran udara semasa proses penarikan nafas. __________________________________________________________________ [1 markah]
(b)
Apakah yang berlaku kepada struktur Q dan struktur U semasa proses hembusan nafas? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
(c)
Nyatakan gas-gas yang terlibat dalam proses pertukaran gas. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
(d)
Seorang pekerja di kilang kayu memakai topeng muka. Apakah kesan terhadap pekerja itu sekiranya dia tidak memakai topeng muka semasa sedang bekerja? __________________________________________________________________ [1 markah]
7.
(a)
Rajah di bawah menunjukkan dua batang lilin yang sama saiz diletakkan
di dalam dua balang gas yang sama saiz. Satu balang gas diisi dengan udara sedutan dan satu balang gas lagi diisi dengan udara hembusan.
(i)
Lilin di dalam balang gas A terbakar lebih lama daripada lilin di dalam balang gas B. Kenal pasti udara di dalam setiap balang gas yang berikut.
Balang gas A:
_____________________________________________
Balang gas B:
_____________________________________________ [2 markah]
(ii)
Terangkan jawapan anda di(a)(i). __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
(b)
Manusia memerlukan oksigen untuk menjalankan respirasi. Tuliskan persamaan
perkataan untuk menunjukkan tindak balas proses ini.
[2 markah]
8. Semasa permainan bola tampar, Alan memukul bola ke atas jarring dengan menggunakan tangannya. Benny yang berada di bahagian pihak lawan memukul dan membalas bola itu seperti yang ditunjukkan dalam rajah di bawah.
(a)
(i)
Mengapakah Alan perlu memukul dengan kuat pada bola itu?
_______________________________________________________________ _______________________________________________________________ [1 markah] (ii) Namakan jenis daya yang dikenakan pada bola itu.
_____________________________________________________________ [1 markah]
(b)
Apakah yang berlaku kepada bola, apabila Benny memukul dan membalas bola itu? __________________________________________________________________ [1 markah]
(c)
Nyatakan dua lagi kesan daya ke atas suatu objek. _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ [2 markah]
(d)
Sebiji bola dilambung ke udara. Terangkan mengapa bola itu akan jatuh kembali ke tanah. _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ [1 markah]
9.
Rajah di bawah menunjukkan pertukaran gas di peparu
(a)
Lengkapkan pernyataan berikut,berdasarkan rajah di atas Alveolus dikelilingi oleh __________________dan proses pertukaran gas di antara alveolus dengan kapilari darah berlaku melalui ______________________ [2 markah]
(b)
Terangkan secara ringkas bagaimana pertukaran gas X dan Y berlaku X
:
______________________________________________________
Y
:
______________________________________________________ [2 markah]
(c)
Nyatakan dua penyesuaian yang ditunjukkan oleh permukaan alveolus semasa pertukaran gas __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
10.
(a)
Vincent menambah sedikit garam ke dalam gelas yang berisi air. Tulis zat
terlarut, pelarut dan larutan bagi melabel bahan-bahan dalam rajah di bawah.
[3 markah]
(b)
Vincent menyediakan tiga buah bikar yang sama saiz. Dia menuang sebanyak 200ml air yang berbeza suhu ke dalam setiap bikar. Kemudian, dia memasukkan satu sudu garam ke dalam setiap bikar itu. Jadual di bawah menunjukkan masa yang diambil untuk garam melarut sepenuhnya dakan air.
Jika Vincent menggunakan air bersuhu 20OC, 35 OC dan 60 OC, kenal pasti suhu air di dalam bikar A, B dan C berdasarkan keputusan eksperimen ini.
Bikar
Suhu air (OC)
A B C [3 markah]
11.
(a)
Pendebungaan terbahagi kepda pendebungaan sendiri dan pendebungaan kacuk.
Berikan maksud bagi setiap jenis pendebungaan berikut : (i)
Pendebungaan sendiri ____________________________________________________________
(ii)
Pendebungaan kacuk ____________________________________________________________ [2 markah]
(b)
Nyatakan dua kebaikan pendebungaan kacuk berbanding pendebungaan sendiri. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
(c)
Ahli – ahli pertanian telah mengunakan beberapa kaedah untuk meningkatkan hasil pertanian mereka mengunakan bioteknologi. Bincangkan salah satu kaedah dan nyatakan keburukan dan kelemahan kaedah tersebut. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [6 markah]
12.
Peningkatan kadar obesiti di Malaysia merupakan suatu masalah yang membimbangkan. Berikut adalah cadangan amalan pemakanan yang sihat.
Pilih saiz sajian mengikut keperluan anda
Pilih cara masakan yang lebih sihat seperti membakar, merebus, mengukus serta mengurangkan makanan bergoreng dan santan
Selalu bersenam untuk meningkatkan kesihatan
(a) Adakah anda bersetuju dengan cadangan amalan pemakanan tersebut? Berikan pendapat anda. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ [3 markah] (b)
Ibu Amar melarangnya daripada memakan burger dengan terlalu kerap tetapi Amar mengatakan bahawa sebiji burger mengandungi semua kelas makanan. Adakah pernyataan Amar benar? Nyatakan alasan. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ [2 markah]
(c) Joanne makan satu mangkuk bubur ikan, enam keping biskut kraker dan satu gelas susu segar untuk makan malam. Bubur ikan
(i)
180 kcal
Biskut kraker
33 kcal
Susu segar
175 kcal
Kira jumlah tenaga hidangan yang dimakan oleh Joanne jika 1 cal bersamaan dengan 4.2 Joule.
[3 markah] (ii)
Adakah makan malam Joanne merupakan suatu gizi yang seimbang? Jelaskan pendapat anda. ____________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ [2 markah]
13.
Biasanya 7-8% berat badan manusia terdiri daripada derah. Bendalir penting ini terlibat dalam pengangkutan oksigen dan nutrient ke sel-sel badan dan menyingkirkan karbon dioksida, ammonia dan bahan buangan yang lain. Darah memainkan peranan penting dalam sistem pengimunan dan mengekalkan suhu badan. Rajah di bawah menunjukkan beberapa komponen darah.
(a)
Berdasarkan jadual yang di atas:
Based on the table above:
(i) Senaraikan semua komponen darah yang terlibat dalam sistem pengimunan.
(i) Senaraikan semua komponen dalam darah yang terlibat dalam sistem pengimunan. ____________________________________________________________ [2 markah]
(ii) Bagaimanakah sel-sel di (a)(i) memainkan peranan dalam sistem pengimunan?
____________________________________________________________ ____________________________________________________________ [2 markah]
(b) Baca petikan di bawah.
Pemindahan darah dilakukan untuk menggantikan kehilangan darah semasa pembedahan atau pun kecederaan yang teruk. Pemindahan darah juga akan dilakukan sekiranya badan seseorang pesakit itu tidak dapat menghasilkan darah kerana suatu penyakit. Ketika pemindahan darah, satu jarum kecil digunakan untuk dimasukkan ke dalam salur darah seseorang. Sarah yang sihat diperoleh melalui jarum tersebut. Prosedur itu mengambil masa 1 hingga 4 jam, bergantung kepada jumlah darah yang diperlukan. Pemindahan darah memang biasa dilakukan. Kebanyakan pemindahan darah berjalan lancar. Risiko pemindahan darah yang paling teruk adalah ketidakserasian ABO atau kegagalan pemindahan darah.
Berdasarkan maklumat di atas, terangkan mengapa bahanyanya berlaku kegagalan pemindahan darah, berdasarkan sistem kumpulan darah ABO manusia. ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ [6 markah]
14.
1. (a) Kapal selam (b) Belon udara panas
Objek-objek di atas melibatkan prinsip keapungan untuk bergerak turun dan naik. Huraikan bagaimana objek tersebut boleh melakukan pergerakan tersebut.
(a)
Kapal selam _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ [6 markah]
(b)
Belon udara panas _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ [4 markah]
SKEMA JAWAPAN 1
1. Otak Efektor
X /
(a) Benar Palsu (b) X / 2
i. Organisma yang mempunyai 1 sel ii. Organisma yang mempunyai lebih dari 1 sel iii. (a) Euglena, paramecium, yis –mana-mana satu (b) hidra, mukor, spirogyra, ikan, ayam – mana-mana satu iv. Sel haiwan tiada dinding sel manakala sel tumbuhan ada dinding sel - mana-mana jawapan dengan perbandingan lengkap - tidak menyebut perbandingan lengkap – 0 markah
3
(a) K , L (b) – Isipadu bekas, suhu udara (c) Z (d) memindahkan cecair dalam jumlah yang kecil
4
(a) Proses X Y Z (b)
Tumbuhan
Haiwan /
Tumbuhan mati
/ /
Cara pengasingan campuran
Kaedah
Untuk mendapat bahan terlarut daripada satu larutan Mengasingkan kristal yang melarut dalam cecair seperti kuprum (II)
Penyejatan Penggunaan magnet
Sulfat Wap air melalui kondenser dan mengkondensasi membentuk air tulen
Penyulingan
5 (a) Peneutralan adalah tindak balas kimia yang berlaku di antara asid dan alkali untuk menghasilkan air dan garam. (b) Ubat gigi meneutralkan asid yang dihasilkan oleh tindakan bakteria pada makanan dalam mulut. (c) Asid hidroklorik
Natrium Hidroksida
Natrium klorida
Asid nitrik
Kalium hidroksida
Kalsium nitrat
Air
(d)
6
(a)
PSRT
(b)
Struktur Q bergerak ke bawah dan ke dalam (1m)
Air
Manakala struktur mengendur dan melengkung ke atas (1m) (c)
Oksigen dan karbon dioksida
(d) Bahan pencemar yang disedutnya boleh menyebabkan kerosakan pada peparunya. 7 (a) (i) Balang gas A: Udara sedutan
Balang gas B: Udara hembusan (ii) Udara sedutan mengandungi lebih banyak oksigen daripada udara hembusan. (1m) Oksigen diperlukan untuk pembakaran. (1m)
8
(b)
Oksigen + makanan
(a)
(i) Untuk menggerakkan bola itu dengan mengenakan satu daya. (ii) Daya tolakan.
(b)
Bola itu berubah kelajuan dan arahnya.
(c)
9
10
tenaga + karbon dioksida + air
Menghentikan pergerakan sesuatu objek. (1m) Mengubah bentuk sesuatu objek. (1m)
(d)
Bola itu ditarik ke bawah oleh daya gravity.
(a)
Kapilari darah Resapan
(b)
X- Oksigen meresap dari alveolus ke dalam sel darah merah Y- Karbon dioksida meresap dari plasma darah ke dalam alveolus
(c)
– dinding kapilari darah setebal satu sel Permukaan selalu dalam keadaan yang lembap i. Zat terlarut ii. pelarut iii.larutan
(a)
MASA A–8 B–2 C–5
11
SUHU A- 20 B- 60 C- 35 (a) Pendebungaan sendiri : Pemindahan butir – butir debunga dari anter ke stigma pada bunga yang sama, atau ke stigma bunga lain pada pokok yang sama.
Pendebungaan kacuk : Pemindahan butir – butir debunga dari anter bunga pada suatu pokok ke stigma bunga pada pokok yang lain yang sama spesies . (b) – Menghasilkan tumbuhan baharu yang mempunyai ciri – ciri yang yang lebih baik daripada induk. – Membolehkan tumbuhan menghasilkan variasi baru dalam tumbuhan. (c) Kultur tisu - Pengklonan melibatkan pertumbuhan sel – sel suatu tumbuhan dalam satu medium nutrien. - Sedikit cebisan tisu diambil daripada tumbuhan induk yang baik kualitinya dan di pindahkan ke medium yang mengandungi nutrien - Nutrien ini membolehkan sel – sel atau tisu – tisu tersebut membahagi dan tumbuhan menjadi tumbuhan baharu. - Kebaikan : menghasilkan ratusan tumbuhan baharu yang serupa dengan ciri – ciri yang baik daripada induknya . - Keburukan : Tumbuhan yang terhasil mempunyai daya tahan yang sama terhadap penyakit .
12
(a) Ya (1m), saya bersetuju kerana badan kita memerlukan kuantiti makanan yang berbeza dari setiap kumpulan makanan (1m). Untuk mengelakkan obesiti dan kekal sihat, makan mengikut piramid makanan adalah digalakkan (1m). (b) Tidak (1m), kerana walapun sebiji burger mengandungi semua kelas makanan tetapi burger juga mengandungi lemak dan garam berlebihan (1m).
(c) 180 + 66(33) + 175 1m
= 553 cal = 553 x 4.2 Joule
1m
= 2.3 KJ
1m
(d) Tidak (1m), kerana kekurangan pelawas seperti buah dan sayursayuran (1m). 13
(a)
(i) Granulosit dan limfosit (ii) Membunuh bakteria dalam darah. (1m) Menghasilkan antibody untuk meneutralkan toksin yang dihasilkan oleh mikroorganisma.(1m) (b) -Terdapat dua jenis protein khas yang dikenal sebagai antigen A dan antigen B yang terbentuk pada permukaan sel darah merah. (1m) -Manusia mempunyai sama ada antigen A atau antigen B atau keduadua antigen atau tidak ada antigen langsung.(1m) -Berdasarkan kehadiran antigen, terdapat 4 jrnis kumpulan darah manusia iaitu kumpulan darah A, B, AB dan O. (1m) -Kegagalan pemindahan darah berlaku apabila darah yang tidak sesuai telah dimasukkan ke dalam sistem darah seseorang. (1m) -Darah yang tidak boleh bercampur akan menyebabkan penggumpalan darah. (1m) -Organ-organ penerima darah akan termusnah dan menyebabkan kematian. (1m)
14
(a) - Kapal selam mampu untuk tenggelam atau terapung di laut dengan mengubah jisimnya tanpa mengubah isi padunya. (1M) - Hal ini kerana kapal selam mempunyai tangki balast. (1M) - Apabila air laut dipam masuk ke dalam tangki balast, ketumpatan kapal selam bertambah dan menyebabkan kapal selam tenggelam. (2M) - Apabila air laut dipam keluar dari tangki balast, ketumpatan kapal selam - berkurang dan menyebabkan kapal selam itu terapung di laut. (2M) (b)
- Apabila udara di dalam belon dipanaskan, isi padunya akan bertambah. (1M) - Hal ini menyebabkan ketumpatan udara panas menjadi lebih rendah berbanding dengan udara persekiran yang lebih sejuk. (2M) - Perbezaan ketumpatan ini menyebabkan belon udara panas terapung di udara. (1M)
