Pedagogisch Beleid 2014
Gastouderbureau PerfectMatch
1
Inhoudsopgave Inleiding ........................................................................................................................................... 4 Wat is gastouderopvang? ................................................................................................................ 5 Veiligheid en zorg ............................................................................................................................ 5 Werkwijze gastouderbureau PerfectMatch .................................................................................... 6 Intake ouder .................................................................................................................................... 6 Selectie ............................................................................................................................................ 6 Kennismakingsgesprek .................................................................................................................... 6 Start opvang en proefperiode ......................................................................................................... 7 Evaluatie .......................................................................................................................................... 7 Selectie gastouders ......................................................................................................................... 7 Match tussen gastouder en PerfectMatch ...................................................................................... 8 Scholingsmentaliteit ........................................................................................................................ 8 Eisen gastouder ............................................................................................................................... 9 Eisen opleiding en gedrag gastouder .............................................................................................. 9 Eisen aan de locatie ......................................................................................................................... 9 Motivatie en persoonlijk ............................................................................................................... 10 Aantal kinderen dat wordt opgevangen ....................................................................................... 11 Overig ............................................................................................................................................ 11 Pedagogische visie PerfectMatch.................................................................................................. 11 Zelfstandigheid en eigenwaarde ................................................................................................... 12 Elk kind is uniek ............................................................................................................................. 12 Stimulering van de ontwikkelingsgebieden .................................................................................. 13 Lichamelijke ontwikkeling ............................................................................................................. 13 Sociaal-emotionele ontwikkeling .................................................................................................. 13 Verstandelijke ontwikkeling .......................................................................................................... 14 Creatieve ontwikkeling .................................................................................................................. 14 Normen en waarden ..................................................................................................................... 15 Samenwerking vraag- en gastouder .............................................................................................. 17
2
Rol van Gastouderbureau PerfectMatch....................................................................................... 18 Recht op informatie.................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Recht op bescherming van privacy................................................................................................ 18 Recht op inspraak .......................................................................................................................... 18 Recht op klachtenbehandeling ...................................................................................................... 18 Klachtenreglement Klachtkamer Oudercommissie ....................................................................... 18
3
Inleiding
Gastouderbureau PerfectMatch is een bureau dat bemiddelt tussen vraagouders en gastouders. Het enthousiasme van de eigenaresse voor dit concept is voortgekomen uit haar ervaring als vraagouder. In de loop der jaren heeft zij zowel ervaring opgedaan met organisaties in de reguliere kinderopvang als in de gastouderopvang. De gastouderopvang is een verlengstuk van de opvoeding thuis en streeft ernaar de thuissituatie en de opvangsituatie zo goed mogelijk op elkaar te laten aansluiten.
Aan de opvang van kinderen worden zeer hoge eisen gesteld. Gastouderbureau PerfectMatch besteedt dan ook veel aandacht aan de kwaliteit van de gastouderopvang. Dit betekent dat het gastoudergezin aan strenge criteria moet voldoen. Om de kwaliteit blijvend op een hoog peil te houden, te kunnen controleren en zo nodig bij te stellen, is een goed onderbouwd pedagogisch beleid onmisbaar. In dit document wordt inzicht gegeven vanuit welke visie en uitgangspunten PerfectMatch werkt.
Het doel van dit pedagogisch beleidsplan is aan te geven hoe Gastouderbureau PerfectMatch kwaliteit in de opvang door gastouders nastreeft, waarbij het belang van het kind in de opvangsituatie centraal staat. Bij de opvang van kinderen speelt de gastouder een zeer belangrijke rol. De kaders waarbinnen Gastouderbureau PerfectMatch opvang biedt zijn in dit document uitgewerkt. Dit document is geschreven voor alle vraag- en gastouders, de Inspectie kinderopvang van de Gemeente en andere betrokkenen.
Het beleidsplan is gebaseerd op wettelijke bepalingen ten behoeve van verantwoorde kinderopvang, zoals beschreven in de Wet Kinderopvang en in het convenant ‘Kwaliteit Kinderopvang’.
4
Wat is gastouderopvang?
Een gastouderbureau bemiddelt tussen ouders die opvang voor hun kind zoeken en ouders die kinderen willen opvangen. Gastouders verzorgen opvang bij hen thuis aan maximaal 5 kinderen van 0-4 jaar, of gastouderopvang bij de vraagouders thuis. Voor kinderen van 4-12 jaar bieden gastouders de mogelijkheid tot buitenschoolse of voorschoolse opvang en soms tussenschoolse opvang.
Veiligheid en zorg
Veiligheid is het allerbelangrijkste. De opvangsituatie in en om het huis moet veilig zijn voor het opvangen van kinderen. Hiertoe maakt het gastouderbureau (voordat een gastouder start met opvang van kinderen) een risico-inventarisatie. Zo nodig zullen er aanpassingen gedaan moeten worden of maatregelen worden getroffen om de kans op ongevallen, ongelukken, vallen etc., tot een minimum te beperken. Denk hierbij aan traphekjes, sloten op deuren, hoekbeschermers, goed sluitende ramen, etc. Hiervoor wordt een actieplan opgesteld met vermelding van termijnen waarbinnen de verbeteringen c.q. aanpassingen verricht dienen te worden. Gastouderbureau PerfectMatch beroept zich hierbij op de methode Veiligheidsmanagement samengesteld door Stichting Consument en Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid
De opvangsituatie bij een gastouder dient veilig te zijn voor een kind. Een veilige omgeving is een omgeving waarin het kind zich geaccepteerd voelt en zichzelf kan zijn met al zijn onzekerheid. Doordat een kind vertrouwen heeft in zijn omgeving kan hij zich verder ontwikkelen. Hij voelt zich op zijn gemak en durft zich dan ook verder te ontplooien en ontwikkelen, lke keer een stapje verder. Op het moment dat een gastouder daar op inspeelt en hem hierin positief bevestigt zal hij dit patroon ook willen uitbreiden.
De gastouder dient een sfeer te creëren waarin een kind zich prettig en veilig voelt, rekening houdend met elk individu. Ook is het van belang dat de gastouder een kind de juiste aandacht geeft. Aandacht voor een kind betekent dan ook troosten, knuffelen, in het spel meegaan en luisteren naar een kind. Maar ook aandacht geven in de zin van even met rust laten en ruimte geven om alleen te spelen.
Uiteraard is het belangrijk dat de gastouder de gezondheid van het kind in de gaten houdt. De gastouder zal bij ziekte overleg voeren met de vraagouder en onderling afspreken wat te doen. Bij een gastouder is het mogelijk om het kind wat extra verzorging te bieden, zoals meer laten slapen of extra vertroetelen. De groepjes bij een gastouder zijn (in tegenstelling tot de groepjes bij de meeste kinderdagverblijven) wat kleiner en er kan wat flexibeler mee worden omgegaan.
5
Werkwijze gastouderbureau PerfectMatch
Gastouderbureau PerfectMatch houdt ten aanzien van de gastouders een uitgebreide intake. Gastouders die PerfectMatch in zijn bestand opneemt zijn gastouders die zij op basis van de benodigde competenties en ervaringen geschikt achten en waar zij 100% procent vertrouwen in hebben dat zij de verantwoording over de kinderen mogen krijgen. De graadmeter hierbij is of de mensen van PerfectMatch hun eigen kinderen bij de gastouder zouden durven achterlaten en ze weten dat ze het daar naar hun zin hebben.
Intake ouder
De ouders die opvang wensen voor hun kind(eren), de zogenaamde vraagouders, hebben een intakegesprek met gastouderbureau PerfectMatch. Tijdens dit gesprek worden inlichtingen gegeven over allerlei aspecten van de gastouderopvang, over eventuele recente wetswijzigingen en nieuws met betrekking tot de gastouderopvang en worden de procedures die gevolgd worden besproken. In dit intakegesprek worden ook de specifieke wensen en verwachtingen van de ouders over de opvang van hun kind uitgebreid doorgenomen.
Selectie
Gastouderbureau PerfectMatch zoekt vervolgens in het gastouderbestand naar een passende gastouder op basis van gelijkgestemdheid, opvoedingsideeën, wensen van ouders en intuïtie. Op grond hiervan doet het gastouderbureau een voorstel voor een kennismakingsgesprek tussen gastouder, vraagouder en het kind. Gastouderbureau PerfectMatch kan op verzoek van de vraagouder of gastouder bij dit gesprek aanwezig zijn.
Kennismakingsgesprek
Na een positief kennismakingsgesprek tussen de gastouder, de vraagouder en het kind wordt de datum bepaald voor de start van de opvang. Hierna volgt een koppelingsgesprek tussen gastouder, vraagouder en PerfectMatch waarin er concrete afspraken gemaakt worden over de koppeling tussen de beide partijen. Tevens wordt door PerfectMatch een “overeenkomst van opdracht” opgesteld. Dit is een overeenkomst tussen ouders en PerfectMatch waarin alle zaken over de opvang staan weergegeven. Het gastouderbureau zorgt voor de schriftelijke vastlegging van de afspraken en met name opvangtijden, ziekte, vakantie, verlof, absentie, wijze van betalen en uurtarief. Ook wordt er gesproken over de protocollen van PerfectMatch met betrekking tot verzekering, medicijnengebruik en vervoersveiligheid.
6
Start opvang en proefperiode
De opvang start, in overleg met de ouders, met een proefperiode van één maand. In deze wenperiode wordt de basis gelegd voor een vertrouwensrelatie tussen kind en gastouder en uiteraard tussen vraag- en gastouder. Gastouderbureau PerfectMatch zal in deze periode zowel met de gastouder als met de vraagouder contact opnemen om te informeren hoe het wennen en het opbouwen van de vertrouwensrelatie verloopt. In de proefperiode zal het kind zich steeds meer thuis gaan voelen bij de gastouder en raken beiden vertrouwd met elkaar. Als het kind na deze proefperiode niet gewend is bij de gastouder, zal gezamenlijk besproken worden of dit gastgezin de juiste plek is voor het kind, of dat er meer tijd nodig is om te wennen. Eventueel zal er een ander gastgezin gezocht worden.
Binnen de proefperiode kan de overeenkomst zowel door de ouder als de gastouder tussentijds worden stopgezet. Na afloop van de proefperiode van één maand geldt een opzegtermijn van twee maanden voor zowel ouder, gastouder als het gastouderbureau.
Evaluatie
Twee maal per jaar vindt er een evaluatie plaats met zowel de gastouder als de vraagouder. Dit zal eenmaal telefonisch zijn en eenmaal op locatie waar de opvang plaatsvindt. Tijdens deze laatste evaluatie zal er jaarlijks een risico-inventarisatie worden opgesteld. Hierbij wordt gekeken of de woning nog steeds voldoet aan de wettelijk gestelde eisen voor gastouderopvang.
Selectie gastouders
Gastouderbureau PerfectMatch heeft veel ervaring met het selecteren van gastouders. Bij het selecteren wordt niet alleen gekeken naar de benodigde competenties, opleiding en ervaringen, maar wordt ook geselecteerd op basis van de door PerfectMatch opgestelde selectie-eisen. Wij zullen de gastouders volgens de STAR methodiek interviewen. De STAR methodiek staat voor Situatie voorleggen, Taak van de kandidaat nagaan, Actie die hij/zij heeft ondernomen en het Resultaat. Door na te gaan hoe iemand in het verleden bepaalde zaken heeft opgelost zal dit voor ons een indicatie geven hoe hij of zij in de toekomst zal handelen. In de intake wordt diep ingegaan op de motivatie om als gastouder aan het werk te gaan. PerfectMatch zal de intake bij voorkeur houden op een moment dat ze kan toetsen hoe de gastouder omgaat met haar eigen of oppas kind( eren).
7
Match tussen gastouder en PerfectMatch
Gastouderbureau PerfectMatch heeft het uitgangspunt dat er een match moet zijn tussen de gastouder en het bureau. Indien het niet klikt tussen de gastouder en het bureau zal de langdurigheid in de samenwerking moeilijker zijn. Zij vinden communicatie, contact en vertrouwen essentieel voor de samenwerking met de gastouders. Zij hanteren dit ook als hele strenge selectiecriteria. Ze gaan voor toewijding en vinden het belangrijk dat ze ook daadwerkelijk achter de gastouders staan. Indien er geen match is tussen de gastouder en het gastouderbureau zal er geen samenwerking plaatsvinden.
Begeleiding gastouder Iedere gastouder wordt minimaal volgens de uitgangspunten van de Wet Kinderopvang begeleid. PerfectMatch hecht veel waarde aan deskundigheidsbevordering van haar ingeschreven gastouders.
Het gastouderbureau biedt hiervoor onder andere de volgende mogelijkheden:
De verplichte Kinder EHBO jaarlijks volgen via Rescue.
Voorlichtings- en thema-avonden bijwonen.
De training Methodisch opleiden van Calibris volgen.
Voorlichting van de brandwondenstichting.
Gezellige avonden met gastouders hebben om allerlei thema’s te bespreken
Scholingsmentaliteit
PerfectMatch is een gastouderbureau dat scholing en begeleiding erg belangrijk vindt. Wanneer een gastouder aangeeft dat hij/zij het leuk zou vinden om een avond te organiseren over een bepaald thema of een bepaalde activiteit staan zij hier voor open en zullen ze samen kijken wat er binnen de mogelijkheden ligt. Ook vinden ze het belangrijk dat gastouders geschoold worden en onderling contact hebben met andere gastouders. PerfectMatch is zich bewust van het individuele karakter van de gastouderopvang en vinden het daarom belangrijk dat zij naast hun professie ook kennisoverdracht hebben van andere collega’s in het zelfde beroep. De gastouders van PerfectMatch zijn gemotiveerd om zichzelf te scholen en daar is de organisatie trots op.
8
Eisen gastouder
Om de kwaliteit van de gastouderopvang te garanderen stelt de overheid kwaliteitseisen. Alleen gastouders en gastouderbureaus die voldoen aan deze kwaliteitseisen worden opgenomen in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP)
Eisen opleiding en gedrag gastouder Een gastouder moet in ieder geval voldoen aan de volgende eisen qua opleiding en gedrag:
De gastouder heeft minimaal een diploma mbo-2 Helpende (Zorg en) Welzijn, of een ander diploma waarmee aan de eisen wordt voldaan, of een ervaringscertificaat.
De gastouder heeft een geregistreerd certificaat Eerste Hulp aan Kinderen van het Oranje Kruis, of een geregistreerd certificaat Spoedeisende Hulpverlening bij Slachtoffers (SEHSO) van NedCert.
De gastouder heeft een verklaring omtrent het gedrag (VOG), ook voor huisgenoten van 18 jaar of ouder indien de kinderen bij de gastouder thuis worden opgevangen.
Tijdens het werk wordt Nederlands, Fries of een andere Nederlandse streektaal gesproken.
Er mag alleen een andere taal worden gesproken als kinderen tijdelijk in Nederland wonen (bijvoorbeeld expats).
De gastouders is 18 jaar of ouder en woont niet op hetzelfde adres als de ouder.
De kinderen van de gastouder staan niet onder toezicht.
Eisen aan de locatie
Naast bovenstaande eisen aan de gastouder worden ook eisen gesteld aan de locatie waar de opvang plaatsvindt.
De woning waar gastouderopvang plaatsvindt is te allen tijde rookvrij.
De woning waar gastouderopvang plaatsvindt beschikt over voldoende binnenspeelruimte voor kinderen, afgestemd op het aantal en de leeftijd van de op te vangen kinderen. De woning waar gastouderopvang
9
plaatsvindt beschikt over voldoende buitenspeelmogelijkheden voor kinderen, afgestemd op het aantal en de leeftijd van de op te vangen kinderen.
Er is een afzonderlijke slaapruimte voor in ieder geval kinderen tot anderhalf jaar.
De slaapruimte is afgestemd op het aantal op te vangen kinderen.
Motivatie en persoonlijk Naast de eisen aan de opleiding en de locatie heeft gastouderbureau PerfectMatch persoonlijke richtlijnen opgesteld waaraan alle gastouders moeten voldoen. Een gastouder van PerfectMatch:
Is een opvoeder in hart en nieren en vindt het geweldig leuk om met kinderen om te gaan.
Gebruikt de opvang niet om eigen onverwerkte problematiek op te lossen.
Heeft bij eventuele overige gezinsleden alleen gezinsleden die achter de keuze om opvang te gaan bieden in de woning staan.
Krijgt energie van het werken met kinderen en wil zich ook verdiepen in het kind zelf.
Voelt kinderen goed aan en is ook graag in de omgeving van kinderen.
Is lichamelijk en geestelijk gezond.
Vindt het leuk om creatieve activiteiten te verrichten.
Is ondernemend.
Kan goed organiseren en plannen.
Is consequent in gedrag en houding, zodat kinderen weten wat ze aan de gastouder hebben.
Heeft een open en flexibele houding ten aanzien van vraagouder, gastouderbureau en kind.
Is in staat in noodsituaties adequaat te reageren.
Heeft kennis en ervaring van de ontwikkelfases van kinderen.
Kan bij meningsverschillen adequaat reageren en de standpunten vanuit verschillende
10
invalshoeken bekijken.
Aantal kinderen dat wordt opgevangen
Gastouderbureau PerfectMatch ziet toe op het maximaal aantal kindjes die opgevangen wordt. Dit doet zij door spontaan bij de gastouder op de stoep te staan en op basis van vertrouwen. Bij twijfel laten zij de gastouder invullen hoeveel kinderen zij hebben. Ze brengen de gastouder ook op de hoogte van eventuele boetes die ze moeten betalen indien ze teveel kinderen opvangen. De gastouder is zich hier van bewust en zal die grens niet willen overschrijden. De volgende regels gelden voor de aantallen op te vangen kinderen: Hoeveel kinderen gastouders op hun eigen woonadres mogen opvangen, hangt af van de leeftijd van de kinderen. Een gastouder mag maximaal 6 kinderen tot 13 jaar opvangen waarvan:
maximaal 5 kinderen tot 4 jaar;
maximaal 4 kinderen tot 2 jaar;
maximaal 2 kinderen tot 1 jaar. Dit maximum aantal kinderen is inclusief de eigen kinderen (tot 10 jaar) van de gastouder
Overig
De opvang vindt plaats in de woning van de gastouder of de vraagouder. De tuin maakt tevens onderdeel uit van de opvangomgeving en in de tuin moet er voldoende plaats zijn om veilig te kunnen spelen. Voor de gastkinderen moet er voldoende ruimte zijn om te eten, spelen, slapen, spullen te verslepen en eventueel te stoeien. Gastouderbureau PerfectMatch stelt als selectiecriterium dat een gastouder in het bezit is van een tuin. Zij zijn van mening dat kinderen de gelegenheid moeten hebben om buiten een frisse neus te kunnen halen of even stoom af te blazen. PerfectMatch zal dan ook niet bemiddelen (voor de langere termijn) voor gastouders die in een appartement wonen.
Pedagogische visie PerfectMatch
Gastouderbureau PerfectMatch gaat er vanuit dat zowel de aanleg als de omgeving, in correlatie met elkaar, de richting bepaalt waarin een kind zich ontwikkelt. De omgeving van het kind bestaat onder meer uit het gezin, de school, de familie en de vriendjes. Gastouders leveren een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het kind. Een veilige, warme en vertrouwde omgeving met de juiste stimulatie en het bijbrengen van normen en waarden zijn de bouwstenen voor een goede ontwikkeling van een kind. De gastouder heeft persoonlijke aandacht voor het kind als individu. Gastouderbureau PerfectMatch stelt zich als doel om, binnen gastoudergezinnen, een omgeving te bieden waarin kinderen kunnen opgroeien tot zelfstandige, evenwichtige volwassenen met respect voor anderen en zichzelf.
11
Zelfstandigheid en eigenwaarde
Gastouderbureau PerfectMatch vindt het van belang dat de zelfstandigheid van kinderen wordt aangemoedigd. Kinderen vinden het leuk om een taak te hebben en dingen zelf te doen. Iets dat, na volharding, lukt geeft kinderen zelfvertrouwen en zorgt ervoor dat ze zelf initiatieven nemen. De gastouder begeleidt een kind op weg naar zelfstandigheid. Belangrijk is voor ogen te houden dat kinderen vaak meer kunnen dan ze zelf en de volwassene denken. Door kinderen positief te benaderen en te stimuleren (niet alleen omdat het gelukt is maar omdat ze het geprobeerd hebben) krijgen ze steeds meer zelfvertrouwen.
Elk kind is uniek
Het bijzondere van een kind is dat hij net even anders is dan andere kinderen. Elk kind is uniek. Een kind krijgt eigenwaarde wanneer het als zelfstandig individu met zijn emotionele, lichamelijke en geestelijke mogelijkheden wordt gewaardeerd en gerespecteerd. Naarmate kinderen ouder worden beginnen ze steeds meer onderscheid te maken tussen fictie en hun eigen aangeleerde normen en waarden. Ouders spelen hierin natuurlijk een belangrijke rol, maar ze zijn niet de enigen die de morele ontwikkeling van hun kinderen kunnen beïnvloeden. Andere factoren zijn: de algemene intelligentie van het kind zelf en de hoeveelheid en de diversiteit van de sociale contacten die een kind onderhoudt (zoals vriendschappen en groepslidmaatschappen). Door rekening te houden met het ontwikkelingsstadium en -tempo van elk individueel kind wordt een kind in zijn waarde gelaten en voelt een kind zich gerespecteerd en durft hij zichzelf te zijn.
12
Stimulering van de ontwikkelingsgebieden
Elk kind heeft zijn eigen tempo en ontwikkelt zich op het ene gebied sterker en op het andere gebied minder sterk. Dit maakt ieder mens verschillend en uniek. De gastouder besteedt op individuele wijze aandacht aan de ontwikkeling van het kind. Vaak gebeurt dit spontaan en intuïtief, maar bepaalde zaken behoeven meer aandacht of vragen speciale aandacht, afhankelijk van het kind. De gastouder begeleidt, stimuleert en volgt het kind in zijn ontwikkeling. Ook signaleert de gastouder bepaalde aspecten van de ontwikkeling. Op verzoek van en in overleg met de vraagouder heeft de gastouder ook een sturende functie.
Gastouderbureau PerfectMatch verwacht van een gastouder, dat zij kennis en ervaring hebben (hetzij door eigen ervaring of professioneel) met de verschillende ontwikkelingsfasen. De ontwikkeling speelt zich af op verschillende gebieden. Gastouders die nog geen ervaring hebben met de ontwikkelingsstadia van kinderen worden bijgeschoold middels de gastouderacademie of anderszins.
Lichamelijke ontwikkeling
De gastouder houdt in het oog hoe de lichamelijke ontwikkeling van het kind vordert. De gastouder geeft de kinderen voldoende ruimte om zowel binnen als buiten te spelen, om te klauteren, kruipen en springen etc. Ook het speelgoed dat de gastouder zelf in huis heeft, is op de ontwikkeling en ontplooiing van de lichamelijke mogelijkheden van het kind afgestemd.
Bijvoorbeeld: Tweejarige kinderen vinden het geweldig om bezig te zijn. Ze houden van voorlezen, herrie maken en onderzoeken. Ze ‘rotzooien’ graag met zand, modder, water, klei, verf en dergelijke. Ze houden van liedjes, verrassingen en eenvoudige spelletjes. Ze hebben veel ruimte nodig, veel van het eerder genoemde spelmateriaal en veel aandacht.
Sociaal-emotionele ontwikkeling
De gastouder begeleidt, volgt en beïnvloedt het kind in zijn sociale en emotionele groei. Hierbij wordt rekening gehouden met de fase en leeftijd waarin het kind zich bevindt. De beschrijving van de verschillende fasen is te uitgebreid om mee te nemen in het pedagogisch beleid maar zal uitgewerkt worden als naslagwerk voor de gastouders.
Voorbeeld: Samen spelen met vriendjes is leerzaam. Kinderen vinden het vaak moeilijk om rekening te houden met de wensen van een ander kind. Het spelen met andere kinderen levert een aantal belangrijke morele lessen op. Bijvoorbeeld dat ze niet altijd hun zin kunnen krijgen. Of dat anderen niet bereid zijn tot iets als ze daar zelf ook niet toe bereid zijn. Of dat ze een klap terug kunnen krijgen als ze net zelf een klap hebben uitgedeeld. Dit zijn dingen die kinderen beter van elkaar dan van
13
volwassenen kunnen leren. Een kind in een gastgezin met andere kinderen ontwikkelt door het contact met andere kinderen zijn sociaal-emotionele vaardigheden.
Verstandelijke ontwikkeling
Aan de verstandelijke ontwikkeling van het kind besteedt de gastouder op allerlei manieren actief aandacht. Bijvoorbeeld door in te gaan op de belevingswereld van een kind, door de vragen van een kind te beantwoorden, door met een kind te gaan wandelen en daarbij uitleg te geven over wat een kind ziet en meemaakt. Ook het stellen van vragen en doorvragen om tot de kern te komen stimuleert een kind om na te denken. De taalontwikkeling van een kind wordt in sterke mate bevorderd door met het kind te praten, plaatjes te bekijken, te lezen en te zingen.
Creatieve ontwikkeling
Elke poging van een kind om iets te maken wat hij of zij bedenkt kent geen grenzen. Elk stuk kunnen we zien als een uniek kunstwerk. Het is belangrijk om een kind in zijn eigen creativiteit en energie te laten, om zich te kunnen concentreren op zijn eigen stukje waarin hij zich kan uiten. Kinderen vinden het heerlijk om met materialen bezig te zijn, te verkleden, blokken te bouwen, etc. Wanneer je kinderen een bak met spullen geeft met verschillende vormen, kleuren en materialen kunnen zij de mooiste bouwwerken maken. Kinderen komen los van hun normale patroon en de tijd staat dan stil. Het is heel belangrijk dat de creativiteit en de fantasie van het kind tot hun recht kan komen. Daarom vindt PerfectMatch het belangrijk dat gastouders creatieve activiteiten ondernemen. Creativiteit is gevoelens en emoties vrij laten stromen in combinatie met materialen of vraagstukken. Gastouders moeten de creativiteit van kinderen belangrijk vinden en hiermee graag een belangrijke bijdrage willen leveren aan hun ontwikkeling. De materialen kunnen van eenvoudige aard zijn en zullen veel creatieve creaties voortbrengen. Bijvoorbeeld: een kind maak je blij met een rauwe aardappel en een stuk papier met verf of stiften. Creatief bezig zijn betekent niet alleen je fantasie gebruiken met allerlei materialen zoals verf of klei. Ook nieuwe ideeën en mogelijkheden ontwikkelen om bijvoorbeeld problemen op de lossen of alternatieven te bedenken voor (kinder) vraagstukken hoort bij creatief bezig zijn. Verder kan gedacht worden aan vindingrijk zijn en het kunnen uiten van gevoelens en emoties.
14
Normen en waarden
Een kind zet heel wat stappen eer het een volwassen besef heeft van goed en kwaad, van eerlijkheid, en oneerlijkheid en van recht en onrecht. De morele groei van een kind verloopt in stadia of fasen. Het is belangrijk dat een opvoeder kennis van ontwikkelingsstadia heeft, zodat hij/zij kinderen beter begrijpt en daardoor beter op kan voeden. Het is niet verwonderlijk dat veel kinderen het moeilijk hebben. “Je moet je eigen gang gaan en je eigen ding doen”. De nieuwe moraal predikt egocentrisme en genotzucht. ‘”Grijpen wat je grijpen kan, je leeft maar een keer”. We zien vaak een algemeen verlies van respect voor gezag, niet in de laatste plaats in scholen. Het onderliggende probleem van deze tijd is dat veel kinderen zich niet realiseren dat hun gedrag verkeerd is. Integendeel. Vaak denken kinderen dat liegen en bedriegen er gewoon bijhoren.
De morele groei van het kind wordt beschouwd als een ontwikkelingsproces dat begint bij de geboorte en voortduurt tot in de volwassenheid. PerfectMatch hanteert in haar pedagogisch beleid de volgende 11 grondgedachten omtrent de morele ontwikkeling:
1
Moreel gedrag betekent respect (respect voor anderen betekent dat we ieder individu als een waardevol individu beschouwen, dat we een ander in zijn waarde laten en een ander dezelfde rechten toekennen als onszelf).
2
De morele ontwikkeling verloopt in fasen (van geboorte tot het derde jaar, kinderjaren tot de volwassenheid; fase 0,1,2,3,4 en 5. Dit wordt verder beschreven in het handboek voor gastouders.)
3
Respecteer kinderen en verwacht respect terug (een kind met respect behandelen betekent dat je hem als persoon bejegent, dat je probeert eerlijk met het kind om te gaan en dat je jezelf afstemt op hun niveau en rekening houdt met hun nog niet voltooide ontwikkeling).
4
Geef het goede voorbeeld (welke invloed hebben uw ouders op uw ontwikkeling gehad?)
5
Leg uit wat je bedoelt (het is belangrijk dat kinderen zien dat mensen zich moreel verantwoord gedragen, maar het is ook relevant dat ze weten waarom ze dat doen)
6
Geef echt verantwoordelijkheden (We willen dat kinderen opgroeien met verantwoordelijkheidsgevoel. Om dat gevoel bij kinderen te kunnen ontwikkelen moeten we kinderen eigen verantwoordelijkheden geven. Bijvoorbeeld zorgen dat hun kamer netjes is, huiswerk maken, hun afspraken nakomen.)
15
7
Geef ze verantwoordelijkheidsgevoel voor anderen (Kinderen moeten de kans krijgen om wat voor anderen te doen, om een concrete bijdrage te leveren aan het welzijn van derden. Het mag ook verzorging van dieren zijn.)
8
Leer kinderen nadenken (Kinderen kunnen zich tot individuen ontwikkelen die zich moreel verantwoord gedragen als we ze leren nadenken. Wij kunnen het goede voorbeeld geven en ze vertellen wat wij belangrijk vinden. Dat is heel wat maar niet genoeg. We kunnen de morele ontwikkeling van kinderen bevorderen door hen voortdurend aan te moedigen om eerst na te denken en zich in de positie van anderen te verplaatsen.)
9
Zorg voor evenwicht tussen zelfstandigheid en controle (Loslaten of vasthouden? Zelfstandigheid of controle? Hoe vinden we een balans in zelfstandigheid bevorderen en controle houden als opvoeder van het kind. Het zoeken naar de juiste verhouding zal niet zonder slag of stoot gaan, maar het is noodzakelijk als we onze kinderen een goede opvoeding willen geven.)
10 Geef kinderen liefde en help hen respect te ontwikkelen (Onze liefde is de belangrijkste voedingsbron voor de ontwikkeling van een positief zelfbeeld bij onze kinderen. Liefde is van het grootste belang voor ons zelfbeeld, de liefde van anderen helpt ons onszelf aardig te vinden. Geef kinderen aandacht, steun en tijd. Geef hen het gevoel dat ze op hun eigen benen kunnen staan zodat ze niet voortdurend de goedkeuring van anderen nodig hebben. Geef ze het gevoel dat ze geliefd zijn.)
11 Bevorder de morele ontwikkeling en daarmee een gelukkiger gezinsleven (Je kunt de morele ontwikkeling van je kinderen bevorderen en tegelijkertijd voor een gelukkiger gezinsleven zorgen. Dat wil zeggen dat je, als je kinderen normbesef tracht bij te brengen, tegelijkertijd meewerkt aan een verbetering van het gezinsklimaat.)
16
Samenwerking vraag- en gastouder
In de relatie tussen gastouder en kind is de inbreng van de eigen ouder van grote betekenis. Een prettige relatie tussen vraag- en gastouder die gebaseerd is op vertrouwen, heeft een positieve invloed op het kind. Voor een goed verloop van de samenwerking zijn de volgende drie punten essentieel:
Goede afstemming
Een goede voorbereiding van een kind op de nieuwe situatie in het gastoudergezin bepaalt voor een groot deel of de opvang een succes wordt. Afstemming tussen vraagouder en gastouder is belangrijk om de opvoedingsmilieus van het vraag- en gastoudergezin dicht bij elkaar te brengen. Hoewel de vraagouder en de gastouder de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van het kind delen, blijft de vraagouder altijd eindverantwoordelijk.
Wederzijds respect en privacy
Respect voor elkaars mening, cultuur, religie en opvattingen vormt de basis voor een goede samenwerking. Vraag- en gastouders zullen moeten geven en nemen, maar beiden moeten zich in de gezamenlijke aanpak kunnen blijven vinden. Vraag- en gastouders zien en horen veel van elkaar. Een discrete en zorgvuldige omgang met privacygevoelige informatie is vanzelfsprekend.
Informatie en afspraken
Goede afspraken zijn nodig om duidelijk te maken wat vraag- en gastouders van elkaar kunnen en mogen verwachten. Het reglement van het gastouderbureau kan hierbij als leidraad dienen. Daarnaast is het van belang dat ouders en gastouders op een open en eerlijke manier informatie uitwisselen en eventuele problemen bespreken. Vraagouders hebben recht op volledige informatie over de wijze waarop de gastouders met hun kind omgaan. Het is essentieel dat zij weten hoe het kind zich voelt en waarmee een kind zich bezighoudt in een gastgezin.
17
Recht op bescherming van privacy
Persoonlijke gegevens van gastouders, vraagouders en kinderen worden vertrouwelijk behandeld.
Recht op inspraak
Als vraagouders dat wensen, kunnen zij zitting nemen in de oudercommissie. De oudercommissie heeft onder andere adviesrecht over; opleidingsaanbod en cursussen, financiële aangelegenheden en activiteiten en workshops.
Recht op klachtenbehandeling
Kinderopvang is mensenwerk. En waar mensen werken, kan iets mis gaan. De gastouderopvang vormt op deze regel geen uitzondering. Dit kan leiden tot ontevredenheid en uiteindelijk soms klachten. In het geval van klachten, wordt in eerste instantie geprobeerd om er onderling uit te komen. Wanneer dit niet lukt zal de klacht worden voorgelegd aan een onafhankelijke klachtencommissie, genaamd. “Stichting Klachtencommissie Kinderopvang” (SKK). Gastouderbureau PerfectMatch heeft een klachtenregeling die geldt voor alle aspecten van de organisatie en de dienstverlening. Ouders kunnen bij klachten over de opvang contact opnemen met PerfectMatch volgens het reglement ‘Klachtenprocedure’.
Klachtenreglement Klachtkamer Oudercommissie
De oudercommissie kan een klacht indienen bij de klachtenkamer indien zij van oordeel is dat zich een klacht voordoet tussen oudercommissie en de houder van het gastouderbureau. PerfectMatch heeft bij SKK een klachtenreglement klachtkamer.
18
REGLEMENT OUDERCOMMISSIE GASTOUDERBUREAU PERFECTMATCH
Inleiding
Zowel ouders/verzorgers als ondernemers in de kinderopvang vinden het belangrijk dat ouders/verzorgers kunnen adviseren bij belangrijke onderwerpen betreffende de opvang van hun kind(eren).
De Wet kinderopvang stelt een oudercommissie verplicht in iedere vestiging en geeft die oudercommissie verzwaard adviesrecht op diverse punten. De Wet kinderopvang stelt verder bepaalde eisen aan de samenstelling van de oudercommissie en aan het reglement van de oudercommissie.
19
Aanbieders en afnemers van kinderopvang hebben daarom een gezamenlijk model ontwikkeld voor het reglement van de oudercommissie. De Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang (BOinK) en de beide ondernemersverenigingen, de Maatschappelijk Ondernemers Groep en de Branchevereniging Ondernemers in de Kinderopvang, dragen dit reglement actief uit. Naast een aantal kleine wijzigingen volgt ook Gastouderbureau PerfectMatch dit reglement.
Bij advisering door ouder/verzorger gaat het er uiteindelijk om een voor alle partijen – aanbieder en afnemer – werkbare situaties te creëren die recht doet aan de gerechtvaardigde belangen van ouder/verzorger en aan de eigen verantwoordelijkheid van de aanbieders voor een goede bedrijfsvoering.
Het reglement voor de oudercommissie wordt vastgesteld door de houder. Wijziging van het reglement behoeft instemming van de oudercommissie (Wk art 59).
1. Begripsomschrijving Houder Degene die het gastouderbureau exploiteert; Gastouderbureau Bureau voor bemiddeling en begeleiding van gastouderopvang; Ouder Een persoon die een huishouding voert waartoe het kind behoort op wie de gastouderopvang betrekking heeft; Oudercommissie Advies en overleg orgaan ingesteld door Gastouderbureau PerfectMatch, bestaande uit een vertegenwoordiging van ouders/verzorgers van de gekoppelde kinderen Leden Leden van de oudercommissie.
2. Doelstelling De oudercommissie stelt zich ten doel: 1) De belangen van de bij het Gastouderbureau aangesloten kinderen en ouder/verzorger waar de oudercommissie aan verbonden is zo goed mogelijk te behartigen en de ouder/verzorger te vertegenwoordigen; 2) Te adviseren ten aanzien van kwaliteit;
20
3) Het behartigen van de belangen van de bij het gastouderbureau aangesloten ouder/verzorger bij de directie en het bestuur. 3. Samenstelling 1) Uitsluitend ouders, zoals omschreven in artikel 1 van dit reglement kunnen lid zijn van de oudercommissie (WK art 58 lid 2); 2) Maximaal één ouder per huishouden kan lid zijn van de oudercommissie; 3) De oudercommissie bestaat uit minimaal drie en maximaal vijf leden. 4) Personeelsleden, leden van het Bestuur en leden van de Directie van de kinderopvangorganisatie kunnen geen lid zijn van de oudercommissie, ook niet indien zij ouder/verzorger zijn van een kind dat een gastouder bezoekt (Wk art 58 lid 3).
4. Totstandkoming en beëindiging van het lidmaatschap 1)
Voorafgaand aan de oprichting worden alle ouders door de houder actief uitgenodigd zich kandidaat te stellen voor de oudercommissie. Kandidaatstelling kan schriftelijk of mondeling geschieden;
2) Indien er vacatures zijn in de oudercommissie dan roept de oudercommissie ouders op zich kandidaat te stellen; kandidaatstelling kan schriftelijk of mondeling geschieden; 3) Indien het aantal kandidaten het aantal beschikbare zetels niet overtreft, worden alle kandidaten op de eerstvolgende vergadering van de oudercommissie benoemd; 4) Indien zich meer kandidaten melden dan er zetels beschikbaar zijn, organiseert de oudercommissie een verkiezing; 5) Alle ouders worden vooraf geïnformeerd over de verkiezing en de kandidaatstelling. De verkiezing verloopt schriftelijk, waarbij aan alle ouders een stembiljet is uitgereikt; 6) Oudercommissieleden worden gekozen voor een periode van 2 jaar. Waarna ze nog voor eenzelfde periode herkiesbaar zijn; 7) Het lidmaatschap van de oudercommissie eindigt bij periodiek aftreden, bij bedanken, bij ontslag door de oudercommissie, bij overlijden en wanneer de ouder geen kind meer heeft dat gebruik maakt van de gastouderopvang; 8) Tenminste eenderde deel van de ouders kan de oudercommissie verzoeken om binnen twee weken een ouderavond te organiseren, waarbij ze het recht hebben om zelf onderwerpen op de agenda te plaatsen. Tijdens een dergelijke avond moet(en) (leden van) de oudercommissie aftreden als de meerderheid van de ouders aanwezig is en de meerderheid van de aanwezige ouders hun vertrouwen in de oudercommissie opzegt. Een dergelijk besluit kan alleen genomen worden als het is opgevoerd op de van tevoren opgestelde agenda; 9) Bij aftreding van alle leden van de oudercommissie draagt de houder zorg voor de verkiezing van een nieuwe oudercommissie.
5. Werkwijze oudercommissie De oudercommissie bepaalt zelf haar werkwijze (WK art 58 lid 4) en legt deze schriftelijk vast in het huishoudelijk reglement. Het huishoudelijk reglement bevat geen regels die in strijd zijn met wat de Wet Kinderopvang bepaalt.
6. Verzwaard Adviesrecht oudercommissie
21
De houder stelt de oudercommissie conform WK art 60 lid 1 in de gelegenheid advies uit te brengen over elk voorgenomen besluit dat de organisatie betreft, op het gebied van: a)
De uitvoering van het kwaliteitsbeleid door de houder met betrekking tot: 1. aantal kinderen per gastouder 2. opleidingseisen en bijscholing
b)
Pedagogisch beleidsplan;
c)
Voedingsaangelegenheden;
d)
Risico inventarisatie veiligheid en gezondheid;
e)
Vaststelling of wijziging van een klachtenregeling en het aanwijzen van de leden van de klachtencommissie;
7. Ongevraagd advies De oudercommissie is bevoegd de houder ook ongevraagd te adviseren over de onderwerpen waarop de oudercommissie adviesrecht heeft (WK art 60 lid 3).
8. Adviestraject 1) De adviestermijn voor de oudercommissie bedraagt vier weken, met dien verstande dat het advies kan worden meegenomen bij het te nemen besluit. In overeenstemming tussen de houder en minimaal twee leden van de oudercommissie, waaronder de voorzitter, kan voor zeer dringende adviesaanvragen een kortere maximale adviestermijn worden afgesproken; 2) Indien binnen de adviestermijn geen advies aan de houder wordt gegeven, wordt de oudercommissie verondersteld positief te adviseren; 3) De houder geeft de oudercommissie tijdig en desgevraagd schriftelijk alle informatie die de oudercommissie redelijkerwijs voor de vervulling van haar taak nodig heeft (WK art 60 lid 4). Pas vanaf het moment dat aan deze volwaarde is voldaan, gaat de termijn genoemd in 8.1 en 8.2 in; 4) De houder mag alleen afwijken van een advies van de oudercommissie indien hij schriftelijk en gemotiveerd kan aangeven dat het belang van de gastouderopvang zich tegen het advies verzet (WK art 60 lid 2); 5) De houder geeft maximaal vier weken na het verkrijgen van het advies van de oudercommissie schriftelijk aan of het advies van de oudercommissie al dan niet gevolgd wordt.
9. Overige taken en bevoegdheden van de oudercommissie De oudercommissie: a) fungeert als aanspreekpunt voor ouders; b)
heeft de bevoegdheid de houder drie keer per jaar, of zoveel vaker als zij in onderling overleg
22
overeenkomen, te verzoeken deel te nemen aan (een gedeelte van) de vergadering van de oudercommissie; c)
kan het GGD inspectierapport opvragen bij de houder;
d)
levert op verzoek een inbreng op themabijeenkomsten;
e)
zorgt voor goede en heldere informatieverstrekking aan de ouders over de activiteiten van de oudercommissie.
10. Facilitering oudercommissie 1) De houder faciliteert de oudercommissie via:
2)
-
het beschikbaar stellen van vergaderruimte incl. koffie/thee
-
het beschikbaar stellen van kantoorartikelen en kopieerfaciliteiten
Op verzoek van de oudercommissie kan de houder (financiële) middelen beschikbaar stellen voor het (mede) organiseren van één ouderavond per jaar
11. Geheimhouding 1) Op de leden van de oudercommissie rust, op het gebied van wat hen uit hoofde van hun lidmaatschap ter kennis is gekomen, in beginsel geen geheimhoudingsplicht. 2) Een geheimhoudingsplicht bestaat wel in de hieronder beschreven situaties: a)
Informatie en stukken kunnen alleen aangeduid worden als vertrouwelijk, wanneer het gegevens van privé-personen betreft of wanneer het gegevens betreft die het economisch belang van het gastouderbureau kunnen schaden (Wet bescherming persoonsgegevens).
b)
Ook de oudercommissie kan verzoeken om geheimhouding van informatie of inlichtingen die schriftelijk of anderszins ter kennis van de houder worden gebracht.
3)
Verzoeken tot geheimhouding dienen te worden gemotiveerd. Waar mogelijk geeft de houder of de oudercommissie aan welke tijdsduur aan de geheimhouding verbonden is.
12. Wijziging van reglement
Het besluit tot wijziging van het reglement behoeft instemming van de oudercommissie (WK art 59 lid 5).
23
HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN OUDERCOMMISSIE GASTOUDERBUREAU PERFECTMATCH
Begripsomschrijving Voor een begripsomschrijving wordt verwezen naar de omschrijving in het reglement van de oudercommissie. 1 Benoemen van oudercommissieleden in functie De vergadering wijst uit haar midden een voorzitter, secretaris en penningmeester aan. De vergadering besluit hierover eenstemmig. In één persoon kan, ten hoogste voor een periode van drie maanden, meer dan één functie verenigd zijn. Benoeming geschiedt voor een periode van twee jaar. Na het verstrijken is herbenoeming mogelijk, indien de betreffende persoon zich hiervoor kandidaat stelt.
2 Taken voorzitter, secretaris en penningmeester De voorzitter leidt de vergadering en draagt zorg voor een vlotte uitvoering van taken. De voorzitter treedt in eerste instantie op als vertegenwoordiger van de oudercommissie richting de centrale oudercommissie, de directie en/of het bestuur. De voorzitter overlegt regelmatig met de houder over de voortgang van de activiteiten. De secretaris stelt in overleg met de voorzitter de agenda op en zorgt voor verspreiding per brief/email aan de leden ten minste zeven dagen voor aanvang van de vergadering. De secretaris stelt de notulen op en verspreidt deze onder de leden. De secretaris draagt zorg voor verspreiding van de notulen of een verkorte versie aan de ouders/verzorgers van het gastouderbureau.
24
De secretaris beheert het notulenboek, de inkomende en uitgaande post en het adressenbestand van de leden. De penningmeester beheert de middelen waarover de oudercommissie beschikking heeft.
3 Vergaderfrequentie a) De vergadering wordt minimaal één maal per jaar bijeengeroepen door de secretaris. Ten minste één vergadering vindt plaats in (gedeeltelijke) aanwezigheid van de houder of zoveel vaker als onderling overeengekomen is. Indien twee leden een vergadering noodzakelijk achten, kunnen zij de secretaris opdracht geven om een extra vergadering bijeen te roepen. Het initiatief tot het bijeenroepen van een vergadering kan ook uitgaan van de houder. In de laatstbedoelde situaties zal de vergadering zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen twee weken, plaatsvinden. b) Berichten van verhindering worden vroegtijdig meegedeeld aan de secretaris. c) Van een vergadering wordt een schriftelijk verslag opgemaakt.
4 Contacten met ouders a) De houder stelt nieuwe ouders/verzorgers op de hoogte van het bestaan van de oudercommissie. b) Een brief met de namen van de leden met daarop vermeld de wijze waarop ouders/verzorgers contact met hen kan opnemen wordt bij ondertekening van de contracten uitgereikt. Aan ouders/verzorgers van al lopende contracten wordt deze brief toegezonden. c) Alle ouders/verzorgers worden door middel van een e-mail minimaal zeven dagen vooraf op de hoogte gebracht van de vergadering van de oudercommissie. d) De goedgekeurde notulen zijn voor iedereen op aanvraag verkrijgbaar. e) Na toestemming van de betrokken ouders/verzorgers krijgt de oudercommissie de (email) adressen van de bestaande en nieuwe ouders.
5 Toegang tot de vergadering a) Iedere ouder/verzorger heeft, mits van tevoren aangemeld bij de voorzitter van de oudercommissie, als toehoorder toegang tot de vergaderingen. Hij kan inspreken na toestemming van de voorzitter. b) Het overleg van de voorzitter met de houder is niet openbaar.
25
6 Stemprocedures Besluitvorming vindt plaats bij meerderheid van stemmen (Wk art 59 lid 4), daarbij dient de helft plus één van het aantal leden aanwezig te zijn. a) Over kwesties die het voortbestaan van de oudercommissie zelf of haar functioneren betreffen kan de vergadering alleen besluiten indien het op de agenda is opgevoerd. Het gaat hierbij met name om: -
ontslag van één van de leden. In deze situatie is de vergadering niet openbaar;
-
wijziging van het reglement van de oudercommissie;
-
wijziging van het huishoudelijk reglement;
Een lid van de oudercommissie kan een ander schriftelijk machtigen voor hem of haar een stem uit te brengen. Een lid kan in een vergadering voor ten hoogste twee leden als gemachtigde optreden. Stemmingen geschieden mondeling. De voorzitter kan bepalen dat schriftelijk wordt gestemd. Een blanco stem of onthouding wordt geacht niet te zijn uitgebracht. Bij het staken van de stemmen beslist de voorzitter.
26
Protocol Keuken en Hygiëne
Gastouderbureau PerfectMatch
1. Persoonlijke hygiëne 1.
2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
De handen worden regelmatig door de gastouder gewassen met vloeibare desinfecterend zeep, in ieder geval: o Na toiletbezoek. o Na verschonen van een kind. o Na helpen kind op potje of toilet. o Voor het eten, drinken of bereiden van voedsel. Na het eten worden de kinderen gewassen met voor iedere kind aparte schone washandjes of natte doekjes. Kinderen wordt geleerd om de handen te wassen na toiletbezoek en voor het eten. De ruimte waar de baby wordt verschoond wordt na elke verschoning goed schoongemaakt. Handdoeken, theedoeken en vaatdoekjes worden dagelijks vervangen. Kinderen wordt geleerd dat speelgoed niet wordt meegenomen naar het toilet i.v.m. verspreiding ziektekiemen. Voor elk kind wordt een eigen tandenborstel gebruikt, welke apart wordt bewaard en goed wordt gereinigd. Ieder kind maakt gebruik van eigen beker, bord en bestek. Ieder kind dat bij de gastouder slaapt heeft eigen beddengoed, om kans op besmetting met andermans ziektekiemen te voorkomen.
2. Keuken 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
De koelkast wordt minimaal één keer per twee weken schoon gemaakt. Laat loden leidingen vervangen of gebruik flessenwater met een laag natrium-gehalte. De temperatuur in de koelkast mag niet hoger worden dan 4 oC, om deze reden moet de koelkast zijn voorzien van een thermometer. Bij ijsafzetting wordt de koelkast ontdooid. De vriesruimte moet een temperatuur van –18 tot -20oC hebben. Voor verpakte voedingsmiddelen moet goed worden gelet op de uiterste gebruiksdatum. Indien gekookt wordt in aanwezigheid van de kinderen moeten een aantal veiligheidsmaatregelen in acht worden genomen: o Plaats een fornuisrekje. o Stelen naar achteren laten wijzen tijdens het koken. o Zoveel mogelijk de achterste pitten gebruiken. o Plaats een ovenruitbeschermer. o Zorg dat kinderen niet bij de waterkoker kunnen. o Geen opstapjes of krukjes in de keuken plaatsen. o Lucifers en aanstekers opbergen op een onbereikbare plaats voor kinderen.
3. Speelgoed 1. 2.
Speelgoed wordt regelmatig gereinigd: stoffen speelgoed en verkleedkleren worden gewassen, plastic en houten speelgoed wordt met een vochtige doek afgenomen. Er wordt alleen gebruik gemaakt van speelgoed dat voldoet aan de veiligheidsnormen.
4. Hygiëne verblijfsruimte(s) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Reinig vloer en meubilair dagelijks, liefst op momenten dat er geen kinderen zijn. Reinig de hoger gelegen oppervlakken wekelijks. Reinig verticale oppervlakken maandelijks. Besteed bij meubilair op poten extra aandacht aan een goede schoonmaak onder het meubelstuk. Gebruik geen verf, vlekkenwater of boenwas, spuitbussen, wasbenzine, terpentine, verfafbijtmiddelen of andere chemicaliën met oplosmiddelen waar kinderen bij zijn. Gebruik geen sterk geurende producten, kies ook reinigingsmiddelen met zo weinig mogelijk geur. Voorkom onnodig lawaaioverlast door een televisie of radio alleen gericht te gebruiken. Kies planten/bloemen die allergeen arm zijn. Verschoon potgrond jaarlijks.
27
5. Babyvoeding 1.
2.
3.
Moedermelk o Moedermelk mag uitsluitend aan het eigen kind worden gegeven. Op de flesjes moet staan op welke datum de melk gekolfd is. o Moedermelk moet óf binnen 48 uur gebruikt worden en mag dan in de koelkast worden bewaard (bijvoorkeur niet in de deur van de koelkast), óf moet direct worden ingevroren. De periode waarover ingevroren moedermelk kan worden bewaard is afhankelijk van het type vriesruimte (** 2 weken, *** 3 maanden). o Ingevroren melk wordt ontdooid in de koelkast of eventueel in de magnetron. Vers ingevroren moedermelk is na het ontdooien maximaal 48 uur houdbaar. Eenmaal ontdooide moedermelk mag niet meer opnieuw worden ingevroren. o Voor iedere voeding moet een nieuwe gesteriliseerde speen worden gebruikt. o Moedermelk kan het best worden opgewarmd in de magnetron. Indien een flessenwarmer wordt gebruikt moet deze na ieder gebruik worden geleegd, gereinigd en gedroogd. Kant-en-klare Kunstvoeding o Flesjes en spenen moeten voor gebruik worden gesteriliseerd. o Restanten kunstvoeding kunnen niet worden bewaard. o Kant-en-klare kunstvoeding kan het best worden opgewarmd in de magnetron. Indien een flessenwarmer wordt gebruikt moet deze na ieder gebruik worden geleegd, gereinigd en gedroogd. Kunstvoeding in poedervorm o Blikken poeder moeten droog en afgesloten worden bewaard. o Flessen en spenen moeten voor gebruik worden gesteriliseerd. o Restanten kunstvoeding kunnen niet worden bewaard. o Bereide kunstvoeding moet direct worden gebruikt en dus niet worden bereid voor de hele dag. o Kunstvoeding kan het best worden opgewarmd in de magnetron. Indien een flessenwarmer wordt gebruikt moet deze na ieder gebruik worden geleegd, gereinigd en gedroogd.
6. 7. 8. 9. 10.
Was je handen goed. Maak de zuigfles en speen goed schoon (1 keer per dag 3 minuten uitkoken). Doe de voorgeschreven hoeveelheid water in de zuigfles. Maak het water handwarm (ca. 40 graden C) met de magnetron of de flessenwarmer. Gebruik altijd het bijgevoegde maatschepje. Haal het schepje losjes door het poeder en strijk het overtollige poeder af met de achterkant van een schoon mes. 11. Strooi het aantal voorgeschreven maatschepjes poeder op het water in de zuigfles. De verhouding: 30 ml water + 1 afgestreken maatschepje. 12. Draai de dop op de zuigfles en zwenk de fles tot het poeder is opgelost. 13. Controleer de temperatuur altijd op de binnenkant van je pols, voordat je de voeding geeft. (bron uitleg bereiden kunstvoeding: www.friso.nl)
6. Voeding 14. De gastouder en de ouder(s) maken afspraken over de voeding, waarbij in ieder geval aan bod komt wel/niet snoepen, broodbeleg en eventuele voedselallergieën.
28
Protocol Medicijnverstrekking
Gastouderbureau PerfectMatch
Tijdens de opvang kan het gebeuren dat een kind ziek wordt. Ook kan het zo zijn dat de ouders de gastouder verzoeken om medicijnen toe te dienen. In dit protocol geeft gastouderbureau PerfectMatch een handreiking voor het omgaan met deze situaties. Er zijn drie situaties te onderscheiden:
1.Het kind wordt ziek bij de gastouder Een kind dat ziek is, is in een rustige omgeving het beste af. Een ziek kind kan niet de aandacht krijgen die het nodig heeft, zonder dat dit ten koste gaat van het gastgezin. Daarnaast dient de gastouder te voorkomen dat andere kinderen besmet raken in geval van een besmettelijke ziekte. Als een kind overdag ziek wordt, worden de ouders op de hoogte gebracht. Zolang de gastouder denkt de verantwoording aan te kunnen, zal het zieke kind, in overleg met de ouder, die dag bij de gastouder blijven. In zijn algemeenheid is de gastouder niet deskundig om een juiste diagnose te stellen, voor wat betreft het al of niet geven van bijvoorbeeld paracetamol. De gastouder moet hiervoor dus altijd toestemming aan de ouder vragen. In de volgende gevallen adviseert Gastouderbureau PerfectMatch de ouder het zieke kind meteen op te halen:
Bij hoge koorts. Wanneer het kind zich niet meer kan handhaven in het gastgezin. Bij toename van pijn. Bij verandering van houding (bijvoorbeeld in elkaar krimpen). Bij verandering van de huid (bijvoorbeeld erg bleke of hoogrode kleur). Verandering van gedrag (bijvoorbeeld onrust, afnemen van alertheid).
Wanneer de gastouder de ouder niet kan bereiken of wanneer de situatie erom vraagt kan de gastouder direct contact opnemen met de huisarts van het kind. In noodgevallen belt de gastouder met de alarmcentrale via telefoonnummer Uiteraard informeert de ouder de gastouder altijd volledig over de gezondheidstoestand van het kind. Ook wanneer een kind gevaccineerd is, wordt de gastouder hiervan op de hoogte gesteld. Bereikbaarheid Het is belangrijk dat de ouder zorgt dat de gastouders altijd in het bezit zijn van de juiste telefoonnummers, van de ouder(s) en van de huisarts. Algemene voorzorgsmaatregelen:
Let op goede handhygiëne bij wondverzorging of insmeren met créme of zalf. Gebruik bij voorkeur geen potjes créme, maar tubes of wegwerpflacons, hierdoor neemt de kans op besmetting af. Draag wegwerphandschoenen bij elk contact met bloed, wondvocht of lichaamsvochten die zichtbaar met bloed zijn vermengd. Was met bloed bevuilde kleding en linnengoed op 60oC. Een koortsthermometer wordt na gebruik gereinigd met water en zeep. Desinfecteer de thermometer voor en na gebruik met alcohol 70%.
2. Het verstrekken van medicijnen op verzoek Kinderen krijgen soms medicijnen of andere middelen voorgeschreven die zij een aantal malen per dag moeten gebruiken, dus ook tijdens de opvanguren. Zoals bijvoorbeeld pufjes voor astma, antibiotica of zetpillen bij toevallen. Ouders vragen dan de gastouder om deze middelen te verstrekken. In deze situatie is de toestemming van de ouders gegeven. Gastouderbureau PerfectMatch verzoekt gastouders en ouders om deze toestemming schriftelijk vast te leggen middels de 'verklaring medicijnverstrekking'. Meestal gaat het niet alleen om eenvoudige middelen, maar ook om
29
middelen die bij onjuist gebruik tot schade van de gezondheid van het kind kunnen leiden. In de verklaring medicijnvertrekking kan daarom schriftelijk vast worden gelegd om welke medicijnen het gaat, hoe vaak en in welke hoeveelheden ze moeten worden toegediend en op welke wijze. Enkele praktische adviezen:
Neem het medicijn alleen in ontvangst wanneer ze in de originele verpakking zitten en uitgeschreven zijn op naam van het betreffende kind. Lees goed de bijsluiter zodat u op de hoogte bent van eventuele bijwerkingen van het medicijn. Noteer, per keer, op een aftekenlijst dat u het betreffende medicijn aan het betreffende kind gegeven heeft.
Mocht de situatie zich voordoen dat een kind niet goed op een medicijn reageert of dat er onverhoopt toch een fout gemaakt wordt bij de toediening van een medicijn bel dan direct met de huisarts of specialist in het ziekenhuis. Bel bij een ernstige situatie direct het landelijk alarmnummer 112. Zorg in alle gevallen dat u alle relevante gegevens bij de hand hebt, zoals: naam, geboortedatum, adres, huisarts en/of specialist van het kind, het medicijn dat is toegediend, welke reacties het kind vertoont (eventueel welke fout is gemaakt). 3. Medische handelingen In hoog uitzonderlijke gevallen zal een ouder aan een gastouder vragen om handelingen te verrichten die vallen onder medisch handelen. Te denken valt daarbij aan het geven van sondevoeding of het meten van de bloedsuikerspiegel bij suikerpatiënten door middel van een vingerprikje. Dit zijn handelingen die volgens de wet alleen door erkend opgeleide beroepsbeoefenaren zoals artsen en verpleegkundigen mogen worden uitgevoerd. Deze voorbehouden handelingen zijn in de wet omschreven omdat ze schade aan de patiënt kunnen toebrengen wanneer ze niet deskundig worden uitgevoerd. In principe mogen deze handelingen niet worden uitgevoerd door de gastouders. In zeer speciale gevallen kan hierop een uitzondering worden gemaakt in overleg met het gastouderbureau en de huisarts van het kind. Richtlijnen hoe te handelen bij een calamiteit ten gevolge van het toedienen van medicijnen aan een kind
Laat het kind niet alleen. Probeer rustig te blijven. Observeer het kind goed en probeer het gerust te stellen. Waarschuw een volwassene voor bij stand (of laat één van de kinderen een volwassene ophalen, waarbij u duidelijk instrueert wat het kind tegen de volwassene moet zeggen). Bel direct de huisarts en/of de specialist van het kind. Bel bij een ernstige situatie direct het landelijk alarmnummer 112. Geef door naar aanleiding van welk medicijn of 'medische' handeling de calamiteit zich heeft voorgedaan (eventueel welke fout is gemaakt). Zorg ervoor dat u alle relevante gegevens van het kind bij de hand hebt (of laat ze direct door iemand opzoeken) zoals: o Naam van het kind o Geboortedatum o Adres o Telefoonnummer van ouders en/of andere, door de ouders aangewezen, persoon o Naam en telefoonnummer van huisarts/specialist o Ziektebeeld waarvoor medicijnen of medische handeling nodig zijn. Bel de ouders (bij geen gehoor een andere, door de ouders aangewezen persoon): o Leg duidelijk uit wat er gebeurd is. o Vertel, indien bekend, wat de arts heeft gedaan/gezegd. o In geval van opname, geef door naar welk ziekenhuis het kind is gegaan.
30
Protocol Ongeval
Gastouderbureau PerfectMatch
1. Vallen Het kind valt van een stoel, trap, tafel, commode etc.
Raak niet in paniek. Blijft het kind liggen en huilt het niet: laat het kind zo liggen en waarschuw direct uw huisarts. Huilt het kind: praat tegen hem/haar. Als het kind kan praten vraag hoe het heet en waar hij/zij is. Is het kind daar te jong voor, kijk hoe het reageert op uw stem.
Na een grote val hebben kinderen vaak behoefte aan slapen. Laat het kind slapen, maar maak het kind elk uur wakker en vraag steeds hoe het heet en waar het is of kijk of het reageert op uw stem. Uiteraard blijft de stelregel: als u het niet vertrouwt, raadpleeg uw huisarts en informeer de ouders.
2. Brandwonden Ondanks al de maatregelen die genomen zijn, kan een kind toch een brandwond oplopen.
De allereerste hulp is stromend leidingwater: minimaal 5 minuten onder een zwakke stroom, is het beste. Het vermindert de pijn en koelt de wond. Open eventuele blaren niet, prik ze ook niet door. Smeer de wond niet in met welke zalf dan ook.
Indien u het niet vertrouwt:
informeer bij uw huisarts of eerste hulp hoe te handelen. informeer de ouders en gastouderbureau Maat
3. Voorkom zonnebrand
Door het kind regelmatig met een hoge factor zonnebrandmelk (10 en hoger) in te smeren. Bedek het lichaam van het kind zoveel mogelijk en zet een hoedje of pet op ter bescherming
4. Inslikken van voorwerpen Baby’s en kleine kinderen stoppen kleine voorwerpen in hun mond. De meeste dingen die ze inslikken passeren zonder problemen de slokdarm en maag. Het spreekt voor zich dat u direct uw huisarts inschakelt op het moment dat het kind gaat braken of buikpijn krijgt. Bel in noodgevallen 112 en informeer de ouders.
31
Protocol Wiegendood
Gastouderbureau PerfectMatch
Wiegendood is de benaming van de onverklaarbare dood van baby’s, die in hun wieg worden gevonden. Sinds de 80er jaren is er veel onderzoek naar wiegendood gedaan. Het aantal gevallen is inmiddels drastisch gedaald, met name doordat men ontdekt heeft dat veel babies die overleden zijn aan wiegendood op hun buik lagen. Op basis van onderzoeken zijn een aantal risicofactoren benoemd zoals buikligging, roken in de omgeving van het kind en gebruik van een dekbedje. De volgende maatregelen zullen helpen om het risico op wiegendood te verkleinen: 1.
Laat een baby altijd op zijn/haar rug slapen. Wanneer een ouder toch wil dat het kind op de buik wordt gelegd is het van belang dat de ouder hiervoor een schriftelijke verklaring aflegt. 2. Gebruik geen dekbedje, liever een slaapzak of willen of katoenen dekens. 3. Zorg dat het gezichtje niet bedekt is. 4. Maak het bedje ‘kort’ op om te voorkomen dat een kind te diep onder het dekentje komt en daardoor mogelijk een tekort aan zuurstof krijgt. 5. Het matras dient met een katoenen tijk overtrokken te zijn, het gebruik van zeiltjes is uit den boze, evenals het gebruik van een katoenen luier aan het hoofdeinde. 6. Rook niet in de omgeving van het kind. 7. De temperatuur van de kamer waar het kindje slaapt moet ongeveer 18 graden zijn. 8. Indien de temperatuur in de slaapkamer lager is dan 18 graden kan er gebruik gemaakt worden van een wiegdekentje. Wanneer de temperatuur hoger is dan 18 graden wordt het kind te slapen gelegd in een zomerslaapzakje en eventueel met het dekenhoesje. 9. Controleer regelmatig het slaapgedrag van de baby. 10. Zorg voor veilige knuffels en veilige kleding; geen koordjes/strikjes, ook geen spenenkoordjes. 11. Leg het bedje open na het slaapje om het te luchten. 12. Ventileer de babykamer regelmatig.
Wat te doen als u het niet vertrouwt:
Waarschuw de huisarts Waarschuw de ouders en gastouderbureau PerfectMatch
32
Verzoek tot medicijntoediening/ of speciaal dieet Medicijnen worden onder de volgende voorwaarden door de gastouder toegediend; 1
op verzoek van de ouders als het gaat om medicijnen of middeltjes die zonder recept verkrijgbaar zijn of, na voorafgaand overleg door de ouders met de (huis)arts als het gaat om medicijnen die op recept en aan het betreffende kind zijn voorgeschreven;
2
de bijsluiter (op kopie) moet bij het medicijn aanwezig zijn, alsmede (indien mogelijk) de oorspronkelijke verpakking;
3
het medicijn moet vaker dan tweemaal daags gegeven worden (tenzij verplicht op specifieke tijden);
4
de ouder geeft duidelijk door op welke wijze en in welke frequentie het medicijn gegeven moet worden;
Gegevens ouder Naam
: …………………………………………………
Adres
: …………………………………………………
Gegevens kind Naam
: …………………………………………………
Hierbij vraag ik de gastouder om mijn kind het hierna beschreven medicijn toe te dienen: Naam medicijn 1
: ………………………………………………………….
Manier van toedienen
: ………………………………………………………….
Aantal keren per dag
: ………………………………………tijden …………..
Naam medicijn 2
: ………………………………………………………….
Manier van toedienen
: ………………………………………………………….
Aantal keren per dag
: ………………………………………tijden …………..
Hierbij vraag ik de gastouder om onderstaande voedingstoffen uit het eten weg te laten Voedingstof 1………………………………………………………………………… Voedingstof 2………………………………………………………………………… Voedingstof 3………………………………………………………………………… Datum: Handtekening gastouder
Handtekening ouder
……………………………
………………………..
33
Vergiftigingen Aantal vergiftigingen in Nederland: Per jaar worden bijna 3000 kinderen opgenomen in het ziekenhuis of behandeld op een eerste hulp afdeling na een vergiftiging. Meer dan 32.000 keer per jaar wordt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) gebeld over vergiftigingen bij kinderen. Omdat ouders niet altijd naar de huisarts gaan als het kind iets verkeerds heeft gegeten, wordt geschat dat grote en kleine vergiftigingen in totaal meer dan honderdduizend keer per jaar voorkomen.
Orale fase Jonge kinderen ontdekken de wereld. Dat doen ze onder meer door allerlei dingen niet alleen beet te pakken, maar ook in hun mond te stoppen. Zo kunnen ze gevaarlijke stoffen binnenkrijgen; ze weten nog niet wat je wel kunt drinken of opeten en wat niet. Vergiftiging komt dan ook vaak voor bij jonge kinderen. Meestal gaat het om vergiftiging door medicijnen, schoonmaakmiddelen, bessen of paddenstoelen.
Hoe herken je vergiftiging bij een kind? De symptomen van vergiftiging verschillen per stof:
Vergiftiging met medicijnen, alcohol, tabak, planten en bessen: - bewusteloosheid; - plotseling ziek zijn.
Vergiftiging met schoonmaakmiddelen, zoals ontkalkings- en bleekmiddelen: - rode huid; - moeite met ademhalen en slikken; - hevige pijn; - blaren op de lippen en in de mond; -soms bloed uit de mond.
Vergiftiging met wasmiddelen (poeder en vloeibaar), wasverzachter, afwasmiddel: - pijn in maag en darmen; - moeite met ademhalen; - blaren op de lippen en in de mond.
Wat doe je bij een vergiftiging? 1. Volg advies Gifwijzer. 2. Raadpleeg een arts. Zoek uit wat het kind heeft gedronken of gegeten. Laat de arts de verpakking of de plant zien en neem eventueel braaksel mee (in een teiltje of pan).
34
Wat heb je nodig bij een vergiftiging
Deze vier dingen moet je in huis hebben in het geval van vergiftiging: - geactiveerde kool (bijvoorbeeld norit) - iets vets (zoals koffieroom, boter, slagroom, mayonaise of volle melk); - zoetigheid (bijvoorbeeld zoete limonade). En het is raadzaam ook een Gifwijzer in huis te hebben. Daarin staat wat je bij vergiftigingen het best kunt doen. Zorg dat iedereen weet waar de Gifwijzer is.
Waarom geactiveerde kool? Geactiveerde kool kan bepaalde schadelijke stoffen in maag en darmen aan zich hechten en ze zo onschadelijk maken. Het is een hulpmiddel bij de behandeling van acute vergiftigingen. De restanten van de stoffen komen in de ontlasting terecht en zijn door de kool zwart(er) gekleurd.
Waarom zoetigheid? Vergiftiging kan leiden tot een tekort aan suiker in het bloed (hypoglykemie), wat met name voor kinderen slecht kan zijn. Suikerhoudende drank helpt dan.
Waarom iets vets? Sommige giftige stoffen maken dat er schuim uit mond of neus kan komen. Daar kunnen kinderen van in paniek raken. Een vettige stof voorkomt schuimvorming.
Vergiftiging seizoensgebonden
Bepaalde vergiftigingen zijn seizoengebonden. Hieronder vindt u algemene informatie over vergiftigingen die vaker voorkomen in de lente of zomer. Bij blootstelling raden wij u aan contact op te nemen met uw huisarts, die kan zorgen dat u de juiste behandeling krijgt. Zonodig kan de huisarts het NVIC raadplegen voor aanvullende informatie over ongewenste effecten en behandeling. - Adderbeet - Berenklauw - Lampenolie - Mierenlokdoos - Slakkenkorrels
35
Voorkom vergiftigingen
- Neem geen planten met rode besjes in huis, deze zijn meestal giftig. Kleine kinderen stoppen deze besjes vaak in hun mond, wat dus gevaarlijk kan zijn. - Berg gevaarlijke stoffen altijd achter slot en grendel op. - Koop producten met een kinderveilige sluiting. - Gebruik als het kan minder gevaarlijke producten. - Lees altijd de informatie op de etiketten of bijsluiters. - Bewaar gevaarlijke stoffen in de originele verpakking. - Sluit potten en flessen direct na gebruik weer af. - Meng nooit schoonmaakmiddelen met chloorbleekmiddelen. - Controleer of u giftige planten (zie foto´s Gifwijzer) in huis hebt en verwijder die. - Laat kinderen nooit alleen als er gevaarlijke producten in de buurt staan, ook niet als het ‘slechts’ om een emmer sop gaat. - Vertel iedereen in huis (ook de oppas) waar de Gifwijzer hangt.
36
Protocol veiligheid in en om het huis
Gastouderbureau PerfectMatch
1. Algemeen 1. 2. 3. 4. 5. 6.
7. 8. 9. 10.
11. 12.
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
Er zijn voor alle trappen, zowel boven als beneden in de woning traphekjes aangebracht. Kleine kinderen mogen niet zonder begeleiding de trap op en af. Balustrade met een spijlafstand groter dan 10 cm dient te worden afgeschermd of vervangen door een type met een spijlafstand van 10 cm of minder. Speelgoed wordt na gebruik opgeruimd om struikelen over speelgoed te voorkomen. De kapstokhaak wordt hoog geplaatst of wanneer kinderkapstok laag hangt moet een botsing zoveel mogelijk voorkomen worden. Ook kunnen de haken worden afgeschermd met een plank. Deuren met laagdoorlopende ruiten vormen gevaar doordat het kind er doorheen kan vallen. Om deze reden moet het glas worden vervangen door veiligheidsglas, of stickers geplakt om de ruit te markeren, of kan veiligheidsfolie of een balk of plank worden geplaatst. Wanneer de radiatoren heet kunnen worden als het kind in huis is dient de radiator afgeschermd te worden door gaatjesboard, dan wel te zorgen dat het kind niet gemakkelijk bij de radiator kan komen. Bij de opvang van een kind jonger dan zes jaar dient de voordeur afgesloten te worden om te voorkomen dat het kind zelfstandig naar buiten kan gaan. De hal/gang moet vrij zijn van voorwerpen als een kinderwagen of een stofzuiger. Dit in verband met blokkade tijdens een brand, zowel voor de gastouder en de kinderen als voor de brandweer. Indien het huis een etagewoning is welke niet met een lift te bereiken is, kunnen slechts twee baby’s van 6 weken tot twee jaar worden opgevangen, te weten één baby van 6 weken tot 1 jaar en één baby van 1 jaar tot 2 jaar. Ramen kunnen niet door kinderen geopend worden, bijvoorbeeld door middel van beveiligers; er mogen geen krukjes of stoeltjes onder of in de buurt staan. Deurspleetbeveiligers worden dringend geadviseerd om te voorkomen dat vingers tussen de deur bekneld raken. Indien niet aanwezig dan dient middels toezicht te worden voorkomen dat vingers bekneld kunnen raken. Rookmelders worden dringend geadviseerd. Indien niet aanwezig dient de gastouder alert te zijn op rook. Medicijnen en sigaretten zijn opgeborgen op een plaats die voor kinderen niet bereikbaar is. Er liggen geen kleine voorwerpen zoals lego of kraaltjes binnen handbereik van kleine kinderen om te voorkomen dat deze kleine voorwerpen in mond of neus gestopt worden. Er wordt gebruik gemaakt van goedgekeurd en erkend speelgoed dat voldoet aan de veiligheidsnormen. Er slingeren geen plasticzakken rond om o.a. verstikkingsgevaar te voorkomen. Losliggende matten of kleden hebben een antisliplaag. Stopcontacten zijn beveiligd met stopcontact beveiligers. Elektrische snoeren zijn veilig afgeschermd. Er staan geen giftige planten in de ruimte waar het kind kan komen (o.a. diffebachia/azalea/kerstster/monnikskap/taxus/zaad van de gouden regen). Meubilair wordt regelmatig gecontroleerd op aanwezigheid van splinters. Babymeubilair wordt op de juiste wijze gebruikt, aangepast aan de leeftijd van het kind. Dat betekent onder meer dat een babybedje en box op de juiste hoogte worden gesteld. Alle ruimten zijn voldoende verlicht om struikelen te voorkomen. Kinderen worden onder de oksels opgetild. Beschadigd hout moet worden gerepareerd om splinters te voorkomen. Beschadigd glas moet worden verwijderd om te voorkomen dat kinderen zich snijden.
2. In de keuken 1.
Onderhoudsproducten zoals bleekmiddel, afwas- en schoonmaakmiddelen, lijm enz. staan veilig opgeborgen, bijvoorbeeld door aangebrachte kindersloten.
37
2. 3.
Lucifers zijn veilig opgeborgen. Er staan geen stoeltjes of krukjes of trapjes waarmee kinderen bij schoonmaakmiddelen, lijm en brandstoffen kunnen. 4. Tabak en alcoholische dranken, medicijnen en cosmetica staan veilig opgeborgen. 5. Ontgeurders hangen of staan buiten het bereik van kinderen. 6. Laden waarin gevaarlijke voorwerpen liggen (messen/lucifers) kunnen niet door kinderen worden geopend, bijvoorbeeld door aangebrachte kindersloten. 7. Elektrische apparaten staan zodanig dat kinderen ze zelf niet kunnen aanzetten. 8. Het fornuis is veilig bijvoorbeeld door een aangebracht fornuisrekje en de ovendeur is, indien in gebruik, afgeschermd. 9. Steelpannetjes steken niet over de rand van het fornuis. 10. Warme dranken worden alleen op een hoge tafel genuttigd. . In de gang/hal 1. 2.
Indien van toepassing: de kelderdeur is op slot. Badkamer en toilet kunnen van buiten worden geopend.
4. In de woonkamer 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Drank en rookwaren zijn onbereikbaar voor kinderen. Indien van toepassing: er staat een vonkenscherm voor de haard. Beklimbare kasten staan vast aan de muur. Er zijn stoothoekjes op alle scherpe punten van bijvoorbeeld tafels, aangebracht. Indien een tafelkleed wordt gebruikt, kan deze niet van de tafel getrokken worden. De bodem van de babybox wordt laag gezet zodra een kind kan zitten. De kinderstoel moet veilig zijn en het kind moet vastgemaakt kunnen worden.
5. In badkamer/toilet 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Het medicijnkastje bevat een kinderslot of hangt buiten bereik van kinderen. Er zit antislip materiaal op de bodem van de douche of bad. De gastouder ziet er op toe dat het kind niet uitglijdt. Middelen zoals cosmetica, zeep, shampoo, scheermesjes en andere scherpe voorwerpen zijn buiten bereik van kinderen opgeborgen. De heetwaterkraan is beveiligd tegen (onbedoeld) opendraaien. Een klein kind wordt nooit alleen in bad of in de badkamer gelaten. In de toilet worden geen toiletblokjes gebruikt of de klink van de deur wordt aangebracht op 1.50m Er wordt niet schoongemaakt op een tijdstip dat de gastkinderen aanwezig zijn.
6. In de slaap/kinderkamer 1. 2. 3. 4. 5. 6.
De plaats waar het kind wordt verschoond is zodanig dat de gastouder overal bij kan, maar de baby/het kind niet. Wanneer gebruik gemaakt wordt van een aankleedtafel is deze stevig en wordt het kind ten alle tijden belemmerd om van de tafel af te draaien. Het kinderbed staat ver genoeg van het raam, de radiator en het gordijn(koord). De afstand tussen de spijlen van het kinderbed is tussen de 4 – 6.5 cm. De bodem van het babyledikant wordt laag gezet wanneer een kind kan zitten. In het ledikant liggen geen knuffels en speelgoed die als opstapje kunnen worden gebruikt om uit bed te klimmen.
7.
Op het balkon
8.
Er staat geen (mogelijk) klimmateriaal (bijvoorbeeld krukjes, tafeltjes).
8. In de tuin
38
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Speeltoestellen voldoen aan de veiligheidsnormen en staan op een zachter ondergrond, tot minimaal 1,5m rondom het speeltoestel. De tuin kan worden afgesloten. (Tuin)gereedschap is veilig opgeborgen. Een eventuele vijver is voldoende afgeschermd tijdens de opvang van een kind jonger dan zes jaar of ouder indien het kind geen zwemdiploma heeft, bijvoorbeeld met een hekje. Er liggen zachte tegels of er ligt gras onder de schommel. Indien van toepassing: de schuurdeur is op slot. Er staan geen giftige struiken in de tuin ofwel giftige struiken zijn onbereikbaar voor het kind. Kinderen wordt geleerd om goed op te letten wanneer zij rennen/spelen.
9. Bergruimte 1.
Kinderen moet worden belet om in de wasmachine of droger te kruipen.
39
Schijf van Vijf voor gastouderopvang Peuters en kleuters in Nederland eten te weinig groenten, fruit, vis en vezelrijke voedingsmiddelen. Dit blijkt uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) naar het eetpatroon onder bijna 1300 kinderen in de leeftijd van 2 jaar tot en met 6 jaar. Uit het onderzoek blijkt dat de hoeveelheid vet, eiwitten en koolhydraten in de voeding van jonge kinderen goed is, maar dat het type vet in de voeding van veel jonge kinderen niet goed is. Zo eten kinderen te weinig vis (rijk aan visvetzuren) en vooral de voeding van kleuters bevat te veel verzadigde vetzuren Er zijn weinig jonge kinderen die voldoende groenten eten. Voor fruit is het beeld iets gunstiger, één op de vier kinderen eet de geadviseerde hoeveelheid. Eén op de zeven kinderen heeft overgewicht en eet dus meer dan nodig is voor normale groei en beweging. Van de meeste vitamines en mineralen krijgen jonge kinderen voldoende binnen. Voor vitamine D en foliumzuur is dit wellicht niet het geval. Slechts drie op de vijf peuters gebruikt een supplement met vitamine D. Vervolgonderzoek is nodig om vast te stellen of er echt tekorten zijn en wat de gevolgen zijn van een hoge inneming van zink, koper, vitamine A en synthetisch foliumzuur.
Gezondheidswinst door vijf gouden regels Onderstaand de invulling van de vijf regels die als leidraad moeten dienen om gezond te gaan eten. 1. Gevarieerd. Gevarieerd eten betekent dagelijks kiezen uit de producten van de schijf van vijf. Naast een ruime hoeveelheid water zijn dat koolhydraten, eiwitten, vetten, voedingsvezels, vitamines en mineralen. De schijf is een illustratie van waar men uit kan kiezen, de producten zijn als volgt ingedeeld: 1. Groente en fruit Belangrijk vanwege: vitamines, zoals vitamine C en foliumzuur, mineralen zoals kalium, vezels en bioactieve stoffen 2. Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten Belangrijk vanwege: koolhydraten, eiwit, vezels, Bvitamines en mineralen 3. Zuivel, vlees (waren), vis, ei en vleesvervangers Belangrijk vanwege: eiwit, mineralen zoals calcium en ijzer, B-vitamines en vis 4. Vetten en oliën Belangrijk vanwege: vitamine A, D en E en essentiële vetzuren 5. Dranken Belangrijk vanwege: water 2. Eet niet te veel Om een gezond gewicht te behouden wordt geadviseerd niet te veel te eten en voldoende te bewegen (minimaal 30 minuten per dag) voor een evenwichtige energiebalans. Niet te veel vet, suiker en alcohol, drie hoofdmaaltijden per dag en niet vaker dan 3-4 keer iets tussendoor zijn de onderliggende invulling van de regel. 3. Minder verzadigd vet De hoeveelheid verzadigd vet in de voeding moet beperkt worden en waar mogelijk vervangen door onverzadigd vet. Dit om de kans op hart- en vaatziekten en een verhoogd cholesterol te verkleinen. Ook de inname van transvetten moet worden beperkt. Aanbevolen wordt vooral de zachte en vloeibare soorten vet te kiezen, want die bevatten de meeste onverzadigde vetten. 4. Veel groente, fruit en brood Aanbevolen wordt om ruime hoeveelheden te eten van groente, fruit en (volkoren)brood. Ze bevatten in verhouding tot hun volume weinig calorieën, veel vezels, en vitaminen. Bovendien geven ze een voldaan gevoel, waardoor ze de trek in calorierijke tussendoortjes verminderen. Brood kan worden afgewisseld met knäckebröd, roggebrood en beschuit of ontbijtgranen. Bij de warme maaltijd kan men kiezen uit aardappelen, rijst, pasta,
40
peulvruchten of brood. 5. Veilig Ons voedsel is nog nooit zo veilig geweest, maar opletten blijft belangrijk. Om te zorgen dat ons voedsel veilig en hygiënisch wordt bereid en gegeten, moet de consument letten op o.a. de houdbaarheidsdatum en de bewaartemperatuur (koelkast tussen de 4 en 7 graden Celsius). Daarnaast dient men het eten altijd goed te verwarmen, niet te vaak nitraatrijke groente te eten en pluimvee, varkensvlees en eieren goed te garen. De reden dat er gekozen is voor het herintroduceren van de Schijf van Vijf is dat 77% van de Nederlanders de 'Schijf van Vijf' blijkt te kennen, in tegenstelling tot de later uitgebrachte maaltijdschijf en voedingsschijf. Alle afgebeelde voedingsmiddelen bevinden zich in de voorkeurscategorie van het Voedingscentrum.
2.
41
