PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN GASTOUDERBUREAU KIDSMATCH
Niets uit deze uitgave mag zonder nadrukkelijke toestemming van Gastouderbureau KidsMatch worden overgenomen of gedupliceerd.
Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
1
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding
pag. 3
2. Pedagogische visie
pag. 3
3. Pedagogische basisregels
pag. 3
4. De praktijk 4.1 Profiel gastouder 4.2 Een veilige en vertrouwde opvangomgeving 4.3 Respect en aandacht 4.4 Stimuleren van de ontwikkelingsgebieden 4.5 Veiligheid en gezondheid 4.6 Protocollen m.b.t. veiligheid en gezondheid 4.7 Normen en waarden 4.8 Aantal kinderen 4.9 Huisvesting
pag. pag. pag. pag. pag. pag. pag. pag. pag. pag.
3 3 4 4 5 5 5 5 6 6
5. Communicatie 5.1 Koppelingsgesprek 5.2 Drie maanden evaluatie 5.3 Voortgangsevaluatie 5.4 Toetsing pedagogische kwaliteiten gastouder 5.5 Groeischriftje 5.6 Overige contactmomenten
pag. pag. pag. pag. pag. pag. pag.
6 7 7 7 7 7 8
Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
2
1. Inleiding Sinds de invoering van de Wet Kinderopvang worden er diverse kwaliteitseisen gesteld aan de Gastouderopvang. Eén van deze kwaliteitseisen is dat ieder gastouderbureau een pedagogisch beleidsplan heeft, waar ouders/verzorgers en gastouders op terug kunnen vallen als het gaat om de uitgangspunten en de werkwijze die worden gehanteerd bij de omgang met kinderen en bij de opvoeding. Gastouderbureau KidsMatch vindt een pedagogisch beleidsplan van groot belang om de kwaliteit op een hoog peil te houden, te kunnen controleren en zo nodig bij te stellen. Want het allerbelangrijkste is dat een gastkind met plezier en in een veilige en vertrouwde omgeving kan worden opgevangen en opgroeien. 2. Pedagogische visie Ieder kind is een uniek wezen, dat zich in eigen tempo en daarbij behorende karakter moet kunnen en mogen ontwikkelen. Gastouders leveren een wezenlijke bijdrage aan de ontwikkeling en welbevinden van het gastkind. Gastouders moeten in staat zijn een klimaat te scheppen waarbij een gastkind zich veilig en vertrouwd voelt en met plezier kan spelen en ontwikkelen. Aandacht en respect voor het gastkind als individu zijn in deze niet meer dan vanzelfsprekend. Een gastoudergezin, biedt een omgeving, waarin een gastkind kan opgroeien tot een evenwichtig, zelfstandig en uniek persoon met respect voor anderen en zichzelf. De ouders/verzorgers blijven echter ten allen tijden eindverantwoordelijk. Gastouderbureau KidsMatch draagt deze visie uit naar ouders/verzorgers en gastouders. 3. Pedagogische basisregels • De gastouder schept een veilige en vertrouwde opvangomgeving voor het gastkind. • De gastouder benadert het gastkind met respect en aandacht. • De gastouder biedt voldoende activiteiten aan die passen bij de leeftijd, aard en ontwikkeling van het gastkind. • De gastouder draagt zorg voor een veilige, hygiënische en gezonde opvangomgeving. • De gastouder besteedt aandacht aan normen en waarden. 4. De praktijk 4.1 Profiel gastouder • Minimaal 18 jaar • Goede beheersing Nederlandse taal • Lichamelijk en geestelijk gezond • Ervaring verkregen door eigen kinderen en/of opleiding en/of werk • Respecteren van privacygevoelige gegevens en geen informatie doorspelen aan derden • Openstaan voor en respecteren van andere gewoontes, culturen, levenswijze en opvoedingsideeën • Beschikt over goede communicatieve vaardigheden en in staat om op een professionele wijze contacten met de ouders/verzorgers te onderhouden en afspraken te maken Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
3
• •
• • • • • • •
• •
Kinderen niet alleen laten of het te toezicht aan anderen overlaten zonder nadrukkelijke toestemming van de ouders/verzorgers Kennis van de ontwikkeling van kinderen, kennis van EHBO voor kinderen, positief staan ten opzichte van de pedagogische doelstellingen en deze in praktijk kunnen brengen Is voor langere tijd beschikbaar (continuïteit) Draagt een warm hart toe aan kinderen Heeft plezier in het opvangen van een gastkind Draagt zorg voor de ontwikkeling, veiligheid en welbevinden van het gastkind Informeert ouder/verzorgers over de opvang en de ontwikkeling van het gastkind Staat achter de vorm van gastouderopvang Bereid tot samenwerking met het gastouderbureau en tot het volgen van aanvullende trainingen/e-learning/bijeenkomsten/evaluatiemomenten die gerelateerd zijn aan de opvangtaak Kan een Verklaring Omtrent het Gedrag voorleggen en van eventuele volwassen huisgenoten die tijdens de opvang aanwezig zijn In bezit van AVP verzekering/inzittende verzekering bij gebruik auto
4.2 Een veilige en vertrouwde opvangomgeving Het gastkind moet zich op zijn gemak voelen bij de gastouder en een eigen plekje binnen het gastgezin krijgen. Voor de start van de opvang, is het belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan de kennismaking en de wenperiode. Op deze manier kan het gastkind de gastouder, de opvangomgeving en de eventuele andere (gast)kinderen in eigen tempo leren kennen. Daarnaast heeft de gastouder de gelegenheid om het gastkind beter te leren kennen en in te spelen op de behoeften van het gastkind. De gastouder maakt gebruik van een dagplanning; zo zorgt de gastouder o.a. voor een logische overgang tussen de verschillende activiteiten, ordent het speelmateriaal, zingt vertrouwde liedjes en stelt heldere regels. Deze manier van werken helpt een veilige en geborgen sfeer op te bouwen, waardoor er ruimte ontstaat voor ontspanning, spontaniteit en aandacht voor elkaar. Door flexibel met de dagplanning om te gaan, speelt de gastouder in op spontane momenten van de dag. Uiteindelijk moet een gastkind zich tijdens de opvang veilig voelen om zijn emoties, zoals verdriet, boosheid en blijdschap aan de gastouder te tonen en met de gastouder te delen, zonder dat hij zich hierin beperkt voelt. 4.3 Respect en aandacht Gastouderbureau KidsMatch gaat er vanuit dat iedereen met respect behandeld wordt, dus ook een kind. Een kind moet in zijn waarde gelaten worden en er mag geen afbreuk gedaan worden aan de eigenheid en aard van het gastkind. Het gastkind krijgt bovendien voldoende aandacht op het gebied van lichamelijke en sociaal emotionele ontwikkeling. Verzorging van jonge kinderen vraagt persoonlijk en intiem contact tussen de gastouder en het gastkind. Bij baby’s is dat het sterkste. Verschonen en een flesje geven zijn momenten van contact, aandacht en communicatie tussen baby en gastouder en zorgt voor leermomenten voor de baby. Maar ook een dreumes en peuter hebben behoefte aan lichamelijke nabijheid en knuffels als ze zich verdrietig voelen of blij zijn, aandacht nodig hebben of om zich even emotioneel op te laden. Naar mate ze ouder worden leren kinderen steeds meer vaardigheden om voor Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
4
zichzelf te zorgen, op te komen en om mee te doen met de overige gezinsleden en/of andere gastkinderen. Een gastouder leert een gastkind spelenderwijs en met respect voor lichaam en geest hierin zijn weg vinden. 4.4 Stimuleren van de ontwikkelingsgebieden De ontwikkelingsgebieden worden onder verdeeld in: lichamelijke ontwikkeling, sociaal-emotionele ontwikkeling, verstandelijke ontwikkeling en creatieve ontwikkeling. Denk hierbij ook eens aan muziek, dans, beeldende expressie, fantasiespel, taal en natuur. Ieder kind ontwikkelt zich in een eigen tempo en zal zich op het ene gebied wat sneller en beter ontwikkelen dan op een ander gebied. Dat maakt ieder kind ook uniek en bijzonder. De gastouder begeleidt, volgt en stimuleert het gastkind in zijn ontwikkeling en houdt de ouders/verzorgers op de hoogte van deze ontwikkelingen. Indien nodig of wenselijk zal in overleg met de ouders/verzorgers aan sommige zaken meer of speciale aandacht besteedt worden. 4.5 Veiligheid en gezondheid Om ongelukken, ziektes en infecties zoveel mogelijk te voorkomen, heeft het gastkind recht op een veilige en schone opvangomgeving. Daarnaast heeft het gastkind recht op voldoende en verantwoorde voeding en drinken, rust, lichamelijke verschoning, beweging en frisse lucht. Uiteraard zal bij een baby de persoonlijke verzorging en voeding meer aandacht nodig hebben dan bij een schoolgaand kind. Afstemming van de voeding en verzorging vindt altijd in samenspraak tussen ouders/verzorgers en de gastouder plaats. Een gastouder heeft ook een voorbeeldfunctie. Het gedrag bepaalt mede hoe een gastkind met zaken omgaat, denk hierbij bijvoorbeeld aan handen wassen na het toilet gebruik. Voor aanvang van de opvang, jaarlijks en bij tussentijdse wijzigingen in de opvangomgeving voert Gastouderbureau KidsMatch bij de gastouders thuis of in het huis van de ouders een risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid uit volgens de methode van de MO groep. Deze methode is goedgekeurd door de GGD Nederland. 4.6 Protocollen m.b.t. veiligheid en gezondheid Gastouderbureau KidsMatch hanteert de volgende protocollen en verklaringen: • Protocol veilig slapen en wiegendoodpreventie + verklaring buikslapen/inbakeren/fixeren • Protocol vermoeden kindermishandeling + meldingscode • Protocol brandpreventie + inventarisatielijst • Protocol voor medisch handelen en medicijnverstrekking door gastouder + verklaring medicijnverstrekking • Ongevallenregistratieformulier 4.7 Normen en waarden Normen en waarden spelen een belangrijke rol bij de opvoeding. Maar wat door iemand belangrijk wordt gevonden, verschilt van mens tot mens. Zowel verbaal als non-verbaal laten mensen blijken wat ze vinden. Er zal dus afstemming plaats moeten vinden tussen ouders/verzorgers en de gastouder om belangrijke normen en waarden met elkaar bespreekbaar te maken.
Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
5
Denk hierbij aan godsdienst, andere cultuur, taalgebruik, omgaan met anderen, respect hebben voor elkaar en elkaars mening en spullen, veiligheid bieden e.d. Gastouderbureau KidsMatch stelt diverse zaken aan de orde in het intake formulier van de ouders/verzorgers en het aanmeldingsformulier van de gastouder. Zo ontstaat er vooraf al een beeld hoe er over belangrijke zaken gedacht wordt en kan hier tijdens het voorstellen van beide partijen rekening mee gehouden worden. Tijdens het kennismakingsgesprek dat volgt kan er uitgebreider op deze punten worden ingegaan. Het is echter van belang dat beide partijen zich open stellen om over deze onderwerpen in gesprek te blijven. Sommige dingen zullen nu eenmaal anders bij de gastouder gaan dan thuis, dat wil echter niet zeggen dat dit een probleem oplevert. Op deze manier zien kinderen dat er verschillen kunnen zijn en leren ze hier op een positieve manier mee om te gaan. Respect en vertrouwen liggen hieraan ten grondslag. 4.8 Aantal kinderen De gastouder mag maximaal 4 kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar tegelijk opvangen, inclusief haar eigen kinderen. Tenzij de gastouder staat ingeschreven voor innovatieve gastouderopvang en voldoet aan de gestelde (wettelijke) eisen, dan mogen er maximaal 6 gastkindjes in de leeftijd van 0-4 jaar inclusief eigen kinderen worden opgevangen. Dit geld voor alle op te vangen kinderen ook als deze niet door Gastouderbureau KidsMatch bemiddeld zijn. Van de op te vangen kinderen mogen er maximaal 2 kinderen beneden de 18 maanden tegelijk worden opgevangen. 4.9 Huisvesting Gastouderopvang kan zowel in de woning van de gastouder als bij de ouders thuis plaatsvinden. De tuin maakt tevens onderdeel uit van de opvangomgeving. Er moet zowel binnen als buiten voldoende ruimte zijn voor het gastkind, de eventuele andere gastkinderen en eigen kinderen van de gastouder, om te spelen, lopen, sjouwen en stoeien. Wanneer er geen tuin aanwezig is, zal de gastouder alternatieven moeten aanbieden, zoals regelmatig naar buiten gaan, speeltuinbezoek of naar de kinderboerderij. Daarnaast moet er ook een plek zijn voor het gastkind om zich terug te kunnen trekken om bijvoorbeeld te tekenen, te lezen of te puzzelen. Een apart speelhoekje of doe hoekje kan hier heel geschikt voor zijn. Voor jonge kinderen is het belangrijk, dat er een veilige plek is waar ze rustig kunnen liggen, rollen, zitten of spelen. Bovendien zal er een veilige en rustige slaapplek moeten zijn, waar het gastkind kan slapen of uitrusten. De gastouder is er verantwoordelijk voor dat er een veilige, schone en gezonde opvangomgeving is. Gastouderbureau KidsMatch voert voor start van de opvang een risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid uit van de opvangomgeving. Daarna vindt er jaarlijks controle plaats en tussentijds indien er zich wijzigen hebben voorgedaan zoals een verhuizing of verbouwing. 5. Communicatie Met elkaar in gesprek gaan en blijven over de zorg en opvoeding van het gastkind is de basis om goede opvang te bieden. Gastouderbureau KidsMatch biedt tijdens de opvang diverse momenten aan om de opvang te evalueren, daarnaast kunnen de ouders/verzorgers en gastouders voor de dagelijkse gang van zaken gebruik maken van het groeischriftje. Tijdens het halen en
Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
6
brengen van het gastkind is er vaak ook even tijd om praktische zaken met elkaar door te spreken of over te dragen. 5.1 Het koppelingsgesprek Wanneer de ouders/verzorgers en de gastouder een positief kennismakingsgesprek met elkaar gehad hebben en er een basis van vertrouwen is gelegd om met elkaar verder te willen gaan, volgt het koppelingsgesprek. Tijdens dit koppelingsgesprek wordt samen met het gastouderbureau de zakelijke en praktische kant van de opvang doorgesproken en vastgelegd in de Overeenkomst van Opdracht, zoals opvangdagen en tijden, vakantie, uurtarief, registratie opvanguren, wijzigingen e.d.. De ouders ontvangen tijdens het koppelingsgesprek een “gegevensformulier gastkind” , waarin zij alle relevante informatie over hun kind kwijt kunnen, zoals praktische punten op het gebied van voeding en slapen, noodtelefoonnummers, inentingen, medicijngebruik, gegevens huisarts e.d. Dit formulier wordt door de ouder/verzorger voor de start van de opvang ingevuld en aan de gastouder gegeven vergezeld van een kopie van de ziektekosten verzekering en WA verzekering. 5.2 Drie maanden evaluatie Drie maanden na de start van de opvang vindt er een schriftelijke evaluatie van de opvang plaats. Loopt de opvang naar wens en zijn de afspraken zoals overeengekomen in de Overeenkomst van Opdracht ook haalbaar gebleken of moeten deze worden bijgesteld. 5.3 Voortgangsevaluatie Minimaal één keer per jaar wordt de opvang middels een persoonlijk gesprek met de ouders en gastouder geëvalueerd. De volgende onderwerpen worden in ieder geval besproken: de wenperiode, halen/brengen, dagritme, stimuleren van de ontwikkeling van het gastkind, omgang tussen gastouder en gastkind, veiligheid en gezondheid, communicatie tussen ouders en gastouders en wijzigingen. 5.4 Toetsing pedagogische kwaliteiten gastouder Eén keer per jaar vindt er een evaluatie plaats tussen het gastouderbureau en de gastouder waarin de pedagogische kwaliteiten van de gastouder worden geëvalueerd. De bevindingen van beide gesprekken worden vastgelegd en dienen als leidraad voor het volgende evaluatiegesprek. 5.5 Groeischriftje Gastouderbureau KidsMatch verzorgt indien de bemiddeling door het gastouderbureau heeft plaats gevonden bij de start van de opvang voor een groeischriftje. In dit schriftje kunnen de ouders/verzorgers en de gastouder schrijven over de dagelijkse opvang, zoals eten, drinken en slapen. Maar ook over de momenten wat een gastkind heeft meegemaakt en hoe het gastkind zich voelt. Op deze manier kan de ontwikkeling van het gastkind gevolgd worden. Daarnaast is het een leuke herinnering voor later om terug te lezen hoe de opvang bij de gastouder was. Uiteraard zijn de ouders/verzorgers en de gastouder vrij om gebruik te maken van het groeischriftje.
Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
7
5.6 Overige contactmomenten Naar behoefte van de ouders/verzorgers en de gastouder vindt er via de mail of telefonisch contact plaats. Gastouderbureau KidsMatch adviseert, ondersteunt en begeleidt op het gebied van de inhoudelijke en eventuele zakelijke kant van de opvang.
Gastouderbureau KidsMatch pedagogisch beleidsplan
8