24 april 2009 s 17e jaargang nr. 8
Tijdschrift van de Protestantse Gemeenten Amsterdam en Amstelveen
Paulus onder de filosofen Vakanties met aandacht en zorg Inventarisatie jeugdwerk: dromen en dilemma’s
STICHTING ALLE-DAG-KERK ALLE-DAG-KERK STICHTING Middagpauzedienst iedere woensdag van 12.40 - 13 uur, vooraf samenzang. Engels Herv. Kerk, Begijnhof, A’dam
Voorganger 29 april
organist
Ds. W.G.J. v.d. Sluys
Overveen
Everhard Zwart
6 mei
Ds. B.H. Weegink
Katwijk aan Zee
Rob van Dijk
13 mei
Dr. Antoine Bodar
Amsterdam
Wim Magré
20 mei
Prof. Dr. A. van der Meiden
Nijverdal
Everhard Zwart
27 mei
Ds. R. Stiemer
Den Haag
Rob van Dijk
Mw. Lt.Kol. C.A. Voorham
Almere
Wim Magré
3 juni
De diensten worden op dinsdag op dezelfde tijd uitgezonden via Radio Bloemendaal, 269 M, 1116 kHz. Info: tel. 020- 6443290 of 020- 6221921 of www.alledagkerk.nl
‘Alles wat adem heeft’ Het boekje ‘Alles wat adem heeft’ begint met een korte inleiding over de psalmen en de rol die zij dankzij Calvijn zijn gaan spelen in de protestantse kerkdiensten in Nederland. Verder bevat het een aantal bewerkingen van psalmteksten. Van een bewerking uit de tijd van Calvijn tot eigentijdse bewerkingen van hedendaagse dichters als Karel Eykman en Huub Oosterhuis. Portretjes van mensen die, professioneel of als hobby, bezig zijn met de psalmen geven het
boekje een persoonlijk tintje. Aandacht voor de psalmen in de vroege kerk en het Jodendom bieden een bredere achtergrond. Om zelf te lezen, uit te zingen, uit voor te lezen, om weg te geven. Het boekje kost ` 4,50, vanaf 10 exemplaren ` 4,-. Te bestellen via
[email protected], tel. (030) 880 13 37. U ontvangt het boekje ook als u deelneemt aan de Psalmzingavond ’Alles wat adem heeft’. Zie bladzijde 7 en www.pkn.nl/calvijnjaar.
Redactioneel
Horizon is een uitgave van de Protestantse Gemeenten Amsterdam en Amstelveen en verschijnt 1 keer in de 14 dagen. ALGEMENE INFORMATIE Redactieadres: Bureau Protestantse Kerk Amsterdam Van Limmikhof Nieuwe Keizersgracht 1A 1018 DR Amsterdam Openingstijden: 10-16 uur Telefoon 020 53 53 706 Fax 020 53 53 720 e-mail:
[email protected] www.protestantsamsterdam.nl www.protestantsamstelveen.nl www.protestantsbuitenveldert.nl Redactiesecretariaat: Baukje Bos-Burggraaff - 020 53 53 705 Hanna van Dorssen - 020 53 53 704 Redactie: Jaap Doolaard, Hanna van Dorssen, Gerard Eijkelenboom (voorzitter), Wim Kloppenburg, Ad van Nieuwpoort, Piet Koenes Bureauredactie: Iris Stekelenburg, www.abcredactie.nl Redactie Blikveld: Paula Biallas, Anna Bosma, Tom Brown, Malte Büschen, Anne-Meta Gerritsen (eindredacteur), Janna Gyll, Iain Majcher, Gwenno Teifi, Sjaak Teuwissen (coördinator), Dorottya Veres, Anne-Sophie Weichelt
Vanaf dit nummer schrijven de auteurs van het aparte katern de Verbreding met enige regelmaat in Horizon. Zij verzorgen voor Horizon artikelen waarin het gaat om het samen bestuderen en leren van Schrift en traditie. De redactie verheugt zich erover dat deze artikelen voortaan zijn opgenomen in Horizon en daarmee een groter lezerspubliek zullen krijgen dan voorheen. Horizon besteedt in dit Calvijnjaar voor de tweede keer aandacht aan de Psalmen. Het was Calvijn die deze liederenschat uit de Bijbel liet vertalen en op muziek zetten. Zo werden de psalmen voor velen geliefde liederen, die met mensen meegaan op hun levensweg. Een bijzondere erfenis die in zijn geheel (150 psalmen) is terug te vinden in het Liedboek voor de kerken. Het Protestants Jeugdwerk Amsterdam
onderzocht wat de dromen en verlangens zijn voor het jeugdwerk in de wijkkerken en hoe dat zich verhoudt tot de realiteit. Op een goed bezochte visiedag in maart werd dit onderzoek gepresenteerd en is nagedacht over de stappen die nu gezet gaan worden. Bent u op zoek naar een geschikt vakantieadres voor uzelf of voor iemand anders die aan vakantie toe is, lees dan over de mogelijkheden die het Vakantiebureau biedt. Vergeet niet u op te geven voor de opening van het Protestants Centrum Amsterdam op 17 mei! Welkom in de Hof van (H)Eden bij onder meer de lunch, de Calvijnvoorstelling en bij het optreden van zangeres Denise Jannah. Met een hartelijke groet namens de redactie, Hanna van Dorssen
Medewerkers aan dit nummer: Willemien Boot, Baukje Bos-Burggraaff, Wim Kloppenburg, Pieter Licht, Veronique Lindenburg, Inger van Nes, Wilken Veen, Arie Spijkerboer Inleverdata: Horizon nr. 10 redactionele kopij (in overleg met de redactie): maandag 04-05-2009 Wijkberichten/agenda: maandag 11-05-2009 Horizon nr. 11 redactionele kopij (in overleg met de redactie): maandag 18-05-2009 Wijkberichten/agenda: maandag 25-05-2009 KERKDIENSTEN Opgaven van kerkdiensten moeten worden gezonden naar Jacqueline Michielsen, Nieuwe Keizersgracht 1A, 1018 DR Amsterdam, e-mail: jacqueline.michielsen@ protestantsamsterdam.nl, telefoon 020 53 53 701 (10-16 uur) ABONNEMENTEN Opgave of wijzigingen: Jacqueline Michielsen Adres: zie ‘Kerkdiensten’ E-mail: horizon.abonnementen@ protestantsamsterdam.nl Een abonnement kost ` 30,- (of minder als dit bedrag bezwaarlijk is). ADVERTENTIES Ivo Jansen op de Haar Nieuwe Gieterssstraat 5-III 1015 ZB Amsterdam. Telefoon 020 63 86 242 of 06 19 356 690 Informatie:
[email protected] Tarief op aanvraag Sluitingstijd 10 dagen voor verschijning KERKBALANS Bankrekeningnummer 63.58.01.213 t.n.v. Protestantse Gemeente te Amsterdam inzake Kerkbalans GRAFISCHE VERZORGING
Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf B.V., Barneveld
Inhoud 4 Paulus onder de filosofen 6 Calvijn en de Psalmen (2) 8 Het gaat om relaties 10 In Memoriam: Paul Aalders 22 'En de wind steekt op' 23 Signaal: In de veertig 24 Vakanties met aandacht en zorg 26 Inventarisatie jeugdwerk: dromen en dilemma’s 27 Blikveld 28 Communicatie van, voor en met de wijkkerken
Cover: De apostel Paulus (ca. 1540). Geschilderd door Jan van Scorel (1495-1562). Copyright Museum Catharijneconvent, Utrecht.
Horizon 8, 24 april 2009
3
Leerhuis
Paulus onder de Het Leerhuis Amsterdam
Wilken Veen
Tenach & Evangelie ontdekt dat hedendaagse filosofen onder de indruk zijn van Paulus en vinden dat hij wat te melden heeft. Een ontdekking met verrassende uitkomsten.
Spelbederver? Het zal u niet ontgaan zijn dat er een opleving zit in de belangstelling voor Calvijn, naar aanleiding van de viering dit jaar van zijn vijfhonderdste geboortedag op 10 juli. Maar wist u ook dat Paulus weer in de lift zit? Jarenlang was dat, in ieder geval in wat meer progressieve kringen binnen kerk en theologie, niet het geval. De algemene opvatting was – populair weergegeven – dat Jezus wel een toffe peer was: elkaar liefhebben weet-je-wel en peace en zo, maar Paulus, die werd toch algemeen beschouwd als de grote spelbederver. Paulus had van die mooie opvattingen van Jezus een gedegen leer gemaakt, waar geen speld tussen te krijgen was en waarmee je maar weinig kon beginnen. En dan die zware leerstukken over de uitverkiezing en de rechtvaardiging en zo. Nee, dat was het niet voor een modern mens. De apostel Paulus door Jan van Scorel (ca. 1540).
Paulus in de belangstelling Maar zie, alweer een aantal jaren geleden begon een voorzichtige omslag. Paulus werd opnieuw in positieve zin bestudeerd, niet alleen door theologen, maar ook door filosofen, niet kerkelijk georiënteerde linkse filosofen nog wel. De Franse filosoof Alain Badiou (geboren in 1937) schreef in 1997 een boek over Paulus, dat begin dit jaar in het Nederlands werd uitgegeven: Paulus. De fundering van het universalisme (Kok/Ten Have). Drie jaar later volgde de Italiaanse filosoof Giorgio Agamben (geboren in 1942) met een studie naar aanleiding van Paulus’ Romeinenbrief. Dat boek is helaas niet in het Nederlands verschenen, dus als u net als ik geen Italiaans leest, moet u het doen met de Duitse vertaling: Die Zeit, die bleibt. Ein Kommentar zum Römerbrief 4
Horizon 8, 24 april 2009
(Suhrkamp Verlag). Als u van beide boeken, of zelfs van beide filosofen nog nooit gehoord heeft, neem ik u dat helemaal niet kwalijk. Tot een paar jaar geleden gold dat voor mij ook. Maar ze zijn wel buitengewoon interessant en ik zal u heel in het kort proberen uit te leggen, waarom wij in het Leerhuis Amsterdam Tenach & Evangelie aan deze filosofen in de afgelopen maand een leerhuis wijdden.
zegt iets of iemand doet iets en opeens wordt het herkend als een gebeurtenis, een evenement, dat van
In gesprek met Paulus
Twee filosofen In de filosofie van Badiou staat het ‘evenement’, de gebeurtenis, centraal. Niet het ‘zijn’ of het ‘bewustzijn’ bepaalt de geschiedenis, maar het evenement. Er gebeurt iets, iemand
betekenis is. Het is eigenlijk niet eens de gebeurtenis zelf, maar de breed gedragen vaststelling, dat het een evenement is, een vaststelling die vanzelfsprekend pas na het gebeuren tot stand kan komen. Zo zou – ik noem maar een actueel voorbeeld – de verkiezing van Obama zo’n evenement kunnen blijken te zijn. En waarom heeft deze Badiou dan iets met Paulus? Hij ziet Paulus als de grondlegger van het universalisme. De opstanding van Christus, afgezien
filosofen van de vraag of die historisch is, zegt Badiou erbij, wordt door Paulus geproclameerd tot een evenement, dat een beslissende wending geeft aan de wereldgeschiedenis. En hij spreekt daar alle mensen, Joden en Grieken, mannen en vrouwen, slaven en vrijen, op dezelfde wijze mee aan. Hij proclameert daarmee tegelijkertijd, dat zij in het licht van deze gebeurtenis allen gelijk zijn. De filosoof Agamben heeft verwantschap met de denkwijze van Badiou, maar is ook een heel andere denker. Hij is vooral een volgeling van de Joodse filosoof Walter Benjamin (1892-1940), van wie hij de uitgave in het Italiaans verzorgde. Hij ziet in Paulus een met Walter Benjamin verwante geest, een radicale messianist. Wat bij Badiou het evenement is dat op beslissende wijze ingrijpt in de werkelijkheid, is bij Agamben het messiaanse, dat het heersend vertoog als het ware opschort en tenminste tijdelijk buiten werking stelt. Dat is, volgens Agamben, wat Paulus doet met zijn messiaanse ‘opheffing’ van de wet.
Leren is een taak van de kerk Ik kan natuurlijk niet in twee alinea’s het belang van deze filosofen duidelijk maken, maar wellicht heeft u interesse gekregen. U denkt misschien: ‘zware en moeilijke stof hoor, wat daar in het Leerhuis aan de orde wordt gesteld’. Ik wil daar twee antwoorden op geven. 1 In de eerste plaats, dat het Leerhuis Amsterdam Tenach & Evangelie cursussen op verschillende niveaus aanbiedt. 2 En in de tweede plaats, dat het Leerhuis het van groot belang acht de kloof die er is ontstaan tussen theologie en filosofie, tussen binnenkerkelijk en buitenkerkelijk denken, al kan die niet zomaar gedicht worden, in ieder geval niet groter te laten worden. We proberen dit door enerzijds de moderne cultuur en geesteswereld binnen het gezichtsveld van kerkmensen te brengen. Zoals
met deze serie over Paulus onder de filosofen en de zaterdagochtenden met de filosoof Prof. Theo de Boer. Anderzijds doen we dat door buitenkerkelijke denkers via de serie ‘Het grote gesprek’ te confronteren met de ontwikkelingen binnen de kerk en onder kerkmensen. Zo kan er over en weer worden geleerd en dat is een wezenlijke taak van de kerk.
Paulus. De fundering van het universalisme Alain Badiou Kok/Ten Have ISBN 97890259756790 `22,50
Wilken Veen is predikant voor het Leerhuis Amsterdam Tenach & Evangelie (LATE): www.leerhuisamsterdam.nl.
Verbreding in Horizon Vanaf dit nummer is het losse katern Verbreding opgenomen in Horizon. In plaats van dit aparte katern zult u met een zekere regelmaat in Horizon artikelen tegenkomen die iets vertellen over het werk van het Leerhuis Amsterdam Tenach & Evangelie. Het samengaan van de Verbreding en Horizon is een nieuwe stap in een ontwikkeling die ooit begon met het Maandbericht van GrootZuid en Bekirbenoe van Tenach en Evangelie. In 1996 gingen die twee op in het Quadraatschrift van het Centrum voor Leren en Vieren. Na de opheffing van het Centrum zette het Leerhuis Amsterdam Tenach & Evangelie de leeractiviteiten van deze voorgangers voort. Daar hoorde ook een eigen blad bij. Dat werd de Verbreding als katern van Horizon. Maar het Leerhuis Amsterdam is niet als een aparte club bedoeld. Het heeft de opdracht van de kerkenraad van de Protestantse Kerk Amsterdam om het leren binnen de gemeente te verzorgen
en te ondersteunen. Het Leerhuis is een organisatie in dienst van de hele gemeente. Daar hoeft geen eigen clubblad bij. Binnen het blad Horizon is genoeg ruimte te vinden om de tradities van onze roemruchte voorgangers voort te zetten. Rubrieken uit de Verbreding blijven bestaan, zoals ‘Gevierde Schrift’, de neerslag van de lezing van het Bijbelgedeelte dat door het Amstelpreekteam aan de orde wordt gesteld in Amsterdamse protestantse kerken. Ook zal af en toe worden geput uit de ‘Midrasj’, de rijke schat van originele, geestrijke (en vaak geestige) commentaren van Joodse rabbi’s op Bijbelteksten uit vroeger eeuwen. Op www.leerhuisamsterdam. nl vindt u meer informatie over het programma van het Leerhuis. Het Leerhuis Amsterdam Tenach & Evangelie wil een ontmoetingsplaats zijn rondom de Bijbelse geschriften waar mensen van binnen en buiten de kerk welkom zijn. Een plaats waar het kan gaan over alle kleine en grote vragen van het leven.
Horizon 8, 24 april 2009
5
Calvijnjaar
Calvijn en de Calvijn en de Psalmen horen
Wim Kloppenburg
bij elkaar. Calvijn gaf de aanzet tot het vertalen, berijmen en op muziek
Hetzelfde geldt voor de melodie die in Straatsburg werd geschreven voor Psalm 137, ‘An Wasserflüßen Babylon’. Bij de lutheranen werd deze melodie later vooral gebruikt voor het passielied ‘Ein Lämmlein geht und trägt die Schuld’ (zie Gezang 187 in het Liedboek); in de calvinistische bundels vinden we de wijs genoteerd bij de Lofzang van Zacharias (Gezang 67).
zetten van de psalmteksten. Het is aan hem te danken dat we deze eeuwenoude schat nog altijd in zijn geheel, alle 150, terugvinden in het Liedboek voor de kerken.
Eerste bundeltje psalmen De grootste zorg In het eerste artikel van deze serie (Horizon nummer 3, 13 februari) schreef ik over het ontstaan van het Psalmboek van Genève. Twee zeer vakbekwame dichters, Clément Marot en Théodore de Bèze berijmden in opdracht van Calvijn alle 150 psalmen in een voor de gemeente goed zingbare vorm. We zagen dat Marot en De Bèze daarbij hebben geprobeerd zo dicht mogelijk bij de Hebreeuwse grondtekst te blijven. Als goede poëten hadden ze daarbij niet alleen veel aandacht voor de inhoud maar ook voor de vorm van hun verzen: strofenbouw, accenten, versvoeten, ritmiek, rijmschema – aan alles werd de grootste zorg besteed. Om eenvormigheid te vermijden, hanteerden ze voor de 150 psalmen maar liefst 108 verschillende strofevormen, wat de componisten inspireerde tot het schrijven van 124 verschillende melodieën. *)
Gemeentezang in Straatsburg We spreken meestal van het ‘Psalmboek van Genève’ of ‘Geneefse Psalter’. De eerste uitgave kwam echter niet tot stand in Genève maar in Straatsburg. Calvijn was in 1536 in Genève als predikant aangesteld, maar moest in 1538 vertrekken vanwege een conflict met het stadsbestuur, dat Calvijns opvattingen te streng vond. Hij werd toen voorganger van de Franse vluchtelingengemeente in Straatsburg (zie ook de bijdrage van Jaap Doolaard in Horizon nummer 2). In 1541, na een raadswisseling in Genève, keerde Calvijn naar die stad terug. Straatsburg is altijd een belangrijke (en 6
Horizon 8, 24 april 2009
Titelpagina en Psalm 1 uit het Straatsburgse boekje. Er zijn in de melodie van Psalm 1 later enkele wijzigingen aangebracht, maar in feite is dit dezelfde melodie als in ons Liedboek.
ook vaak bevochten) schakel geweest tussen Frankrijk en Duitsland. In de Duitstalige reformatorische gemeente in Straatsburg was de gemeentezang al vroeg tot bloei gekomen, vooral door de invloed van Luther. In 1525 schrijft een bezoeker van de Duitse dienst: De prediking gaat gepaard met liederen, die uit het Hebreeuwse Psalmboek in de volkstaal zijn vertaald, waarbij de vrouwenstemmen zich zo wonderlijk mooi vermengen met die van de mannen, dat het een vreugde is om er naar te luisteren. Ongetwijfeld is Calvijn geïnspireerd geraakt door de gemeentezang in deze zustergemeente; hij heeft zelfs een aantal melodieën overgenomen. Sommige Straatsburgse melodieën komen dus zowel in de Duits-lutherse als in de Frans-calvinistische traditie voor. Een bekend voorbeeld is de melodie ‘Es sind doch selig alle die…’, oorspronkelijk behorend bij de Duitse berijming van Psalm 119. In de Duitslutherse wereld is deze melodie vooral bekend geworden met de tekst ‘O Mensch, bewein dein Sünde groß’ (onder meer door Bach gebruikt in de Matthäus Passion); in de Franscalvinistische traditie is deze melodie (met slechts een kleine wijziging) gebruikt voor Psalm 36/68.
Het eerste bundeltje met Franse psalmen verscheen in 1539 in Straatsburg onder de titel Aulcuns pseaulmes et cantiques mys en chant. De bundel bevat negentien psalmberijmingen en drie gezangen: de Lofzang van Simeon, de Tien Geboden en de Geloofsbelijdenis. Negen berijmingen zijn van de hand van Calvijn, de overige zijn gemaakt door Clément Marot. Marot was als hofdichter verbonden aan het Franse hof, maar hij moest in 1535 vanwege zijn reformatorische sympathieën vluchten. Hoe hij precies met Calvijn in contact is gekomen en hoe hij betrokken is geraakt bij het berijmen van de psalmen, is niet geheel duidelijk. Maar je kunt uit zijn medewerking aan de psalmberijming de verrassende conclusie trekken dat Calvijn veel minder ‘calvinistisch’ was dan velen van zijn volgelingen. Marot had namelijk als hofdichter behalve serieuze dichtwerken ook een aantal frivole en erotische chansons op zijn naam staan. Voor Calvijn was dat blijkbaar geen bezwaar; hij herkende de vertaalkundige en poëtische kwaliteiten van Marots werk en besloot zijn eigen berijmingen terug te nemen. In de latere Geneefse psalmboeken komen we geen teksten van Calvijn meer tegen. De oudste berijmingen zijn van Marot, de latere teksten zijn van de hand van Théodore de Bèze.
De melodieën Het is boeiend om na te gaan hoe Loys Bourgeois en de overige, deels anonieme, componisten te werk zijn gegaan bij het schrijven van melodieën
Psalmen (2) voor de teksten van Marot en De Bèze. In de eerste plaats kan de componist de woord-toonverbinding versterken door een uiterlijke, formele overeenkomst tussen tekst en melodie. Tekstrijm kan bijvoorbeeld leiden tot ‘melodierijm’. De eenvoudigste manier is het herhalen van een muzikaal motief of zelfs van een hele regel, op dezelfde toonhoogte (Psalm 149, regel 5-6):
Of getransponeerd (Psalm 68, regel 10/11):
Een tekstherhaling nodigt uit tot het noteren van een motiefherhaling die heel verrassend kan werken (Psalm 75, regel 1-2): O Seigneur, loué sera, loué sera ton renom.
In de tweede plaats zal de componist er altijd naar streven om de ‘sfeer’ en de ‘klankkleur’ van de melodie in overeenstemming te brengen met de inhoud van de tekst. De psalmcomponisten konden daarbij geen gebruik maken van mooie of ‘gevoelige’ akkoorden; de psalmen werden immers eenstemmig gezongen, zonder orgelbegeleiding! Alle expressie ligt in de melodie zelf, eigenlijk net zo als bij het Gregoriaans. De psalmcomponisten maakten dan ook gebruik van dezelfde ‘kerktoonsoorten’ of modi, die elk hun eigen affect meebrachten. Er zijn in deze eenstemmige muziek uit de Renaissance meer ‘smaken’ dan alleen
majeur en mineur. Als u bijvoorbeeld de psalmen 25 en 26 na elkaar neuriet, hoort u het verschil tussen de open, vertrouwensvolle ‘majeurklank’ van 25 en de naar binnen gekeerde, ‘biddende’ kleur van 26. Die laatste melodie is geschreven in de frygische modus, een toonsoort die onder meer gekenmerkt wordt door de halve toonsafstand tussen de eerste en tweede toon (e-f) van de gebruikte ‘toonladder’. Dan zijn er nog de verbindingen tussen tekst en melodie op woordniveau. Woorden als ‘hoog’ en ‘diep’, ‘opstijgen’ en ‘neerdalen’ worden in de gang van de melodie geïllustreerd. Het ‘Frappez en vos mains’ (‘Klapt in de handen’) in Psalm 47 wordt verklankt met een vrolijke syncoop (verspringend ritme). Bij een coupletlied zijn de mogelijkheden tot tekstschildering uiteraard beperkt. Dergelijke woordtoonverbindingen hebben meestal vooral betrekking op de eerste strofe:
Hoe vanzelfsprekend deze woordillustraties ook lijken, in later tijd is men het gevoel hiervoor soms geheel kwijtgeraakt. Gezang 461, met het woord ‘diepte’ op de hoogste noot, zou door zestiende-eeuwse dichters en componisten onmiddellijk zijn afgekeurd!
In de volgende aflevering van deze serie over ‘Calvijn en de Psalmen’ zal ik enkele opvallende voorbeelden laten zien van de invloed van het Gregoriaans op de melodieën van het Geneefse Psalter. Wim Kloppenburg is kerkmusicus en lid van de redactie. *) Dit zijn de juiste aantallen; in het artikel in Horizon nummer 3 is ten onrechte sprake van ‘124 verschillende strofevormen’.
Dinsdag 12 mei Psalmzingavond ’Alles wat adem heeft’ Dat in het ‘Liedboek voor de kerken’ alle 150 psalmen uit de Bijbel zijn opgenomen hebben we te danken aan Calvijn. Hij was het die het initiatief nam voor het vertalen, bewerken en op muziek zetten van de psalmteksten. Voortaan konden de psalmen worden gezongen in de eigen taal en werden veel psalmen geliefde liederen die mensen levenslang vergezelden. Op dinsdagavond 12 mei kunt u in de Sint-Janskerk in Gouda meezingen met de psalmen op melodieën uit de tijd van Calvijn en op de reciterende manier zoals in kloosters gezongen wordt. Maar ook op hedendaagse melodieën, zoals de psalmen van Huub Oosterhuis en de meer populaire ‘Psalmen voor Nu’. De psalmen worden door ds. Roel Bosch voorzien van een toelichting op de tekst en op de manier van zingen. Verder verlenen organist Christiaan Ingelse, het Vocaal Theologenensemble uit Utrecht o.l.v. Hanna Rijken en een trompettist medewerking. U bent van harte welkom om mee te komen zingen! Vanaf 19.30 uur kunt u in de kerk terecht. Het samen zingen duurt van 20.00 uur tot uiterlijk 21.30 uur. De toegangsprijs bedraagt ` 10,-. Daarvoor ontvangt u ook een programmaboekje en het psalmenboekje ‘Alles wat adem heeft’. U hoeft zich niet van tevoren op te geven. De avond wordt georganiseerd door de Protestantse Kerk in Nederland. Meer informatie vindt u op www. pkn.nl/calvijnjaar, Psalmen zingen en lezen.
Horizon 8, 24 april 2009
7
Jeugdwerk
Het gaat om relaties Het gaat in het kerkelijk
Véronique Lindenburg
jeugdwerk om relaties, dat is de belangrijkste boodschap van de visiedag die de kerngroep Jeugd op 6 maart organiseerde. Relaties tussen God en mensen, relaties tussen mensen en vooral: relaties met jongeren. Uitwisselen van ervaringen De dag zelf zat vol met de mogelijkheid tot het leggen van relaties. Werkers uit het jeugdwerk in onze stad konden elkaar ontmoeten op de mooie zolder van de Van Limmikhof, in hartje stad. Er werd goed voor hen gezorgd door jongeren van het Mission House. Er was veel gelegenheid voor het uitwisselen van ervaringen, dromen en plannen. Mede door de inspirerende sprekers en het voorbereidende werk van de kerngroep Jeugd.
Passie voor jongeren De eerste spreker was Sabine van der Heijden. Zij is oprichtster van de jongerenwerkersopleiding aan
Visiedag jeugdwerk groepsgesprek De Wittenberg en docente aan de Christelijke Hogeschool Ede. Ze sprak bevlogen over passie voor jongeren. ‘Want God heeft passie voor jongeren’, zo zei ze. Wat is een jongere eigenlijk? Volgens Sabine van der Heijden een ‘hittezoekende raket’. Ze had daar een passend plaatje bij. De zaal begreep het gelijk: ja, zó is een jongere, klaar voor de start, altijd op weg naar een sensatie, een ervaring, en daarna weer naar de volgende. Op weg naar waar de actie is. Aan dat plaatje beantwoordt de kerk lang niet altijd. Jongeren lopen de kerk dan letterlijk voorbij. Op weg naar een plek waar die actie wel is. Wat een jongere – anders dan een raket – altijd zoekt, is het gezelschap van andere jongeren. Ook dat roept herkenning op. Voor twee of drie jongeren is het niet aantrekkelijk in een kerkdienst of op een gemeenteactiviteit, ze willen graag met meer jongeren bij elkaar zijn.
Vorm en inhoud
Wielie Elhorst (l) en Gerson Gilhuis 8
Horizon 8, 24 april 2009
Hoe kan de kerk jongeren bereiken en wat kan de kerk hen bieden? Belangrijk is de boodschap, DE boodschap. Ook de goede invalshoek en werkwijze. Want vorm en inhoud gaan samen. Daar moet dus allemaal
over nagedacht worden in gesprek en actie. Voor de boodschap moeten we niet alleen te rade gaan bij de traditie en gewoontes van de kerk maar ook in ons eigen hart. Wat raakt ons hart? Hoe raakt God ons hart? Dan kunnen we erover spreken. Voor de goede invalshoek moeten we de gesprekspartner serieus nemen. Ook en vooral als dat een jongere is. Je afvragen waar deze jongere mee bezig is en waarbij hij of zij gebaat kan zijn. Een antwoord op veel vragen is de trouw van God, daarover mag het gaan in woord en daad. Ook bij de zoektocht naar ervaringen, de ‘hitte’, kan de trouw van God een antwoord zijn als we spreken over Gods liefde en zijn lof zingen. Ook op de behoefte aan nabijheid van mensen en van God heeft de kerk een antwoord, in de gemeente is dat voorhanden: er zijn vriendschappen te vinden, saamhorigheid en gebed. Bij voorkeur in openheid en eerlijkheid, dat is belangrijker dan de laatste mode te volgen.
Een kindvriendelijke gemeente De tweede spreker was Wielie Elhorst, senior-medewerker van JOP, de Jeugd
Organisatie van de Protestantse Kerk en lid van de Oranjekerk in het Amsterdamse stadsdeel de Pijp. JOP stimuleert activiteiten door jongeren zelf en ondersteunt hen daarbij. Wielie Elhorst wees op de noodzaak van geloofsopvoeding. Zowel in het gezin als in de kerk mag het gaan om de liefde en trouw van God. Het zou goed zijn als de link tussen die twee voor kinderen duidelijk was door ook thuis te lezen, te bidden, te vieren en gezamenlijk naar de kerk te gaan. En als er een spelletje op tafel komt, zou het gezin ook eens kunnen kiezen voor bijvoorbeeld Bijbels kwartet. De kerk zou doopcatechese en na de doop een gespreksgroep over geloofsopvoeding moeten aanbieden. Als wij voor kinderen in de kerk willen zorgen, is het nodig dat wij aandacht voor de ouders hebben, zonder echter ‘achter de voordeur’ terecht te willen komen. Een gemeente die kindvriendelijk wil zijn, zal de leefwereld van kinderen serieus moeten nemen. De spreker gaf inspirerende voorbeelden uit de praktijk: er is een gemeente die een kidsparty organiseert na de kerkdienst, dat is wat anders dan een glaasje limonade tussen de grote mensen in. Je kunt ook een kerk-vader of kerk-moeder aan een kind toewijzen, iemand die bij een ontmoeting even extra aandacht geeft. Let ook op frisse kleuren en eigen stoeltjes voor kinderen in de kerk en zo mogelijk een eigen ruimte binnen en/of buiten bij de kerk. Wees niet beducht aan te sluiten bij jeugdactiviteiten in de wijk. Het is allemaal deel van relatie en ontmoeting. Als je eraan hecht dat het kerkenwerk is, blijf je dan bezinnen op je inspiratie, dat je het doet vanuit Gods liefde. Tevens is duidelijkheid gewenst. Wees maar gerust die meneer of mevrouw ‘van de kerk’. Geloof en kerk worden daarmee minder buitengewoon en daar hebben zowel kerk als wereld baat bij.
Presentatie Kerngroep Jeugd De voornamelijk jonge kerngroep Jeugd van de Protestantse Kerk Amsterdam presenteerde indrukwekkend werk, mede op basis van interviews met werkers en andere jeugdwerkcontacten in de wijkkerken van Amsterdam. De groep heeft tien kernwaarden/ uitgangspunten geformuleerd: 1 Het kerkelijk jeugdwerk is er voor alle jongeren in de stad.
gemeente als er een evenwichtige leeftijdsopbouw was. - Het zou helpen als de Protestantse Kerk Amsterdam meer zichtbaar was, als ze bijvoorbeeld meedeed in het publieke debat. - De droom van een jeugddienst op een centrale plek in de stad, en daarbij gelijk de angst van wijkkerken dat er dan bij hen geen enkele jongere meer is. - Een nieuwe manier van jeugdcatechese met behulp van een ‘spirituele hoogtepunten bureau’, waar jongeren informatie kunnen krijgen over wat er allemaal te doen is op dit gebied in de stad. - De betrokkenheid van jongeren bij het jeugdwerk die nog te minimaal is. - Contacten tussen kerk en school stimuleren.
Wat zou het fijn zijn voor jongeren als de kerk echt bij hen zou passen 2 Kinderen en jongeren in de gemeente zijn en moeten bejegend worden als volwaardige gemeenteleden. 3 Kinderen en jongeren zijn bezig met de ontwikkeling van hun persoonlijke identiteit. 4 De kerk kan hen helpen uit te groeien tot ‘mensen uit één stuk’. 5 Ouders, begeleiders en kerkleden kunnen tot steun zijn als ze authentiek en trouw zijn. 6 Er zijn vertrouwenspersonen nodig voor de jeugd binnen en buiten de kerk. 7 Voor hun geloofsontwikkeling is ook de deelname aan indrukwekkende ‘events’ als een Taizé-reis of een EOjongerendag nodig. 8 De jongere is eigenaar van zijn/ haar leven en de kerk mag hem/ haar aanspreken op de eigen verantwoordelijkheid. 9 Ook de jongere heeft in de kerk een boodschap voor de wereld. 10 In relaties met school en maatschappij kan men elkaar van dienst zijn.
Ideeën en dilemma’s Uit het onderzoek in de wijken door de kerngroep Jeugd kwamen zowel nieuwe ideeën als dilemma's naar voren: - Wat zou het fijn zijn voor jongeren als de kerk echt bij hen zou passen, dat ze zich er thuis zouden voelen. - Wat zou het fijn zijn voor de
Het complete rapport van de kerngroep Jeugd met het onderzoek en de aanbevelingen is te verkrijgen bij het Protestants Jeugdwerk Amsterdam: veronique.lindenburg@ protestantsamsterdam.nl. Op pagina 26 vindt u een samenvatting van het onderzoek.
Blijf in gesprek Een boeiende dag, waarop in het hart van Amsterdam het hart van mensen klopte voor kinderen en jongeren in de stad en in de kerk. Waarop jong en oud zich lieten inspireren door de ontmoeting met de ander, door de toekomst en door God die deze wereld liefheeft. De bezoekers lieten ook nog wat achter voor de kerngroep Jeugd en coördinator Jeugdwerk Sjaak Teuwissen. Flappen vol met reacties over wat is en kan en misschien komt… We blijven in gesprek. Het gaat immers om relaties! Véronique Lindenburg is als predikant van de Protestantse Kerk Amsterdam verbonden aan de Nieuwendammerkerkgemeente en werkzaam voor het Protestants Jeugdwerk Amsterdam. Horizon 8, 24 april 2009
9
In Memoriam
Paul Aalders
1920-2009
ds. Arie Spijkerboer Willem de Zwijgerkerk Toen ik hoorde dat Paul Aalders overleden was, dacht ik meteen: voor zijn leven kan ik God van harte danken, en dat doe ik ook. Wat wist ik van Paul Aalders toen ik in 1966 predikant in Amsterdam werd en hij al een paar jaar in de gemeente rondom de Willem de Zwijgerkerk aan het werk was? Ik wist dat hij in Middelburg gestaan had, toen Henk van der Linde, die daar ook predikant was, overging naar de roomskatholieke kerk. Ik wist ook dat Paul toen gezegd had: wie dát doet, keert de Hervorming van de zestiende eeuw definitief de rug toe. Dat was ik van harte met hem eens. In Amsterdam leerde ik hem kennen als een door en door oprecht en goed collega. Toen ik eens het gevoel had dat ik vastliep in mijn werk, ben ik met hem gaan praten. Hij zei met zoveel woorden: trek je niet teveel aan van de kneuzingen die je ook als predikant wel eens oploopt en richt je helemaal op de dienst van het Woord. Dat was een goede raad en dat deed hij zelf.
die prediking leeft. Met nog weer andere woorden: een kerk die echt kerk is, werkt in de samenleving als zuurdesem, ook als ze daar zelf weinig
in. Maar ik had gelezen dat de Sandinisten christendemocratische vakbondsleiders, die niets misdaan hadden, achter slot en grendel zetten; ik hield het Sandinisme toen voor gezien. Want als de rechtsstaat aan de kant wordt gezet, is er geen enkele vooruitgang, ook geen socialistische, meer mogelijk. Later werden Paul en ik het daarover wel weer eens. Hij was ook in de leer geweest bij Kohlbrugge. Nu valt het op dat ‘kohlbruggianen’ vaak heel goed aanvoelen wat er in de joodse gemeenschap omgaat. Dat was ook bij Paul het geval. Als student was hij betrokken geweest bij hulp aan joodse kinderen die moesten onderduiken. Hij werd gepakt en als gevangene in een trein naar Duitsland gezet. Onderweg is hij uit die rijdende trein gesprongen en hij is erin geslaagd weg te komen en onder te duiken. Paul besefte ook heel goed dat de staat Israël in 1947-1948, in 1967 en in 1973 voor zijn naakte bestaan heeft moeten vechten en dat de verschijning van Hamas op het politieke toneel rampzalige gevolgen kan hebben.
Theocraat Paul was bij Van Ruler in de leer geweest en dus theocraat. ds. Paul Aalders (1920-2009). Theocratie betekent niet, zoals de of niets van merkt. Dat mogen we ons dikke Van Dale als derde betekenis wel aantrekken in een samenleving die van dit woord aangeeft, dat dominees nog – mede – gestempeld is door het en priesters achter de schermen van christelijk geloof. de politiek aan de touwtjes trekken om de belangen van de kerk te dienen. Nee, Van Ruler had gezegd: Overtuigingen ‘Het theocratisch gehalte van de Ik kon het niet altijd met Paul eens samenleving gaat gelijk op met het zijn. Toen de Sandinisten enkele profetisch gehalte van de preek.’ tientallen jaren geleden de macht Met andere woorden: God regeert in Nicaragua in handen kregen en de samenleving door middel van de begonnen een socialistische staat preek en door een gemeente die uit op te bouwen, zag hij daar veel
10
Horizon 8, 24 april 2009
Intuïtief Iemand uit zijn gemeente vertelde me dat hij als pastor zeer gewaardeerd werd. Hij voelde intuïtief waar en wanneer hij in de gemeente bij de mensen verwacht werd. Ik heb de Willem de Zwijgerkerk dan ook nooit zo vol gezien als op 26 maart, voor zijn begrafenis. Daaruit blijkt nog eens wie hij geweest is. Laten we, zoals vrome Joden, zeggen: ‘De gedachtenis van deze rechtvaardige zij tot zegen.’ ds. Arie Spijkerboer is emeritus predikant.
Wijkberichten AmstelveenAmstelveenBuitenveldert Buitenveldert Voor alle inlichtingen Kerkelijk Bureau Protestantse Gemeente, Zetterij 3, correspondentieadres: Postbus 2011, 1180 EA Amstelveen, tel. 020-6413648, e-mailadres: kerk.buro.
[email protected]. Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9.00 t/m 12.30 uur. Website: www.protestantsamstelveen.nl Bank- en Girorekeningen: College van Kerkrentmeesters: giro 327987 t.n.v. Protestantse Gemeente te Amstelveen/Buitenveldert. giro281559 t.n.v. Protestantse Gemeente te Amstelveen/Buitenveldert. College van Diakenen: bankrekening 69.97.43.532; postbank 526833 t.n.v. Diaconale Protestantse Gemeente Amstelveen-Buitenveldert. Secretariaat College van Diakenen Amstelveen-Buitenveldert p/a 1e Schinkelstraat 2, 1075 TX Amsterdam, tel. 020-6649063, e-mail:
[email protected]
dagen tot Hemelvaart. Jezus heeft door zijn hemelvaart de weg vrijgemaakt voor de uitstorting van de Heilige Geest tijdens het Pinksterfeest, het volgende grote feest. Op zondag 26 april gaat onze wijkpredikant voor en op zondag 3 mei is de heer Prent bij ons te gast. Met een groet voor zieken en gezonden, Esther Velten
Kruiskerk Contactadres: A.F. Appelhof (scriba) Graaf Aelbrechtlaan 85 1181 SR Amstelveen
Dorpskerk Contactadres: Dhr. E. Bonstra Brusselflat 111
tel. 020-6434405
gezamenlijk naar het monument aan de Amsterdamseweg. Hartelijke groet, Marco Visser
1422 VE Uithoorn tel. 0297-520803 e-mail:
[email protected]
Handwegkerk Contactadres: Esther Velten
Diensten Op zondag 26 april is de tweede dienst in onze nieuwe serie met de titel ‘De bijbel spreekt vandaag’, diensten die aansluiten bij een actueel thema. Zondag wagen wij ons aan het thema ‘God en Darwin’. Hoe kan het ook anders in het ‘Darwinjaar’ 2009… Is de wereld ontstaan in een lang natuurlijk proces dat evolutie heet, of is ze in zes dagen geschapen? Wetenschappers zeggen er het hunne over. Maar onder het motto: ‘schoenmaker, blijf bij je leest’ gaan wij gewoon maar kijken wat er nu eigenlijk staat in dat prachtige gedicht in Genesis 1. Misschien werpt dat toch enig licht op de discussie, en helpt het ons in onze gedachten. Iedereen die het interessant vindt, is welkom. Op zondag 3 mei heten wij ds. Manenschijn welkom als onze voorganger. Kringen Op dinsdag 28 april komt de kring rond de Openbaring bij elkaar. En op dinsdag 5 mei is er meelezen. Een uurtje lezen in het boek van bevrijding, een mooie manier om de avond van deze dag door te brengen. Ter ere van de feestdag drinken wij na afloop nog een glas met elkaar. Welkom om 20.00 uur. 4 mei Op de avond van de nationale dodenherdenking is er ook dit jaar een oecumenische vesper in de Dorpskerk. Deze begint om 18.45 uur. Na het avondgebed wandelen wij
Kotter 14 1186 WK Amstelveen tel. 020-6455406 e-mail:
[email protected]
Dit stukje schrijf ik op tweede paasdag en ik leef nog helemaal in de paasgedachte. In onze gemeente waren er vier diensten van Witte Donderdag tot en met paasmorgen, elk met een eigen sfeer en betekenis maar samen echt één. Het was indrukwekkend om dit mee te mogen maken. In deze periode konden we ook de liturgische tafel bewonderen met de symbolische bloemstukken. Het thema was: ‘Leven vanuit het geheim’. Dit werd uitgedrukt door middel van een amaryllisbol in de knop met daar omheen diverse symbolen, zoals een bezem als symbool voor het schoonvegen, zoals ook Jezus grote schoonmaak hield in het huis van zijn Vader. Gedurende alle weken was er een spiegel die symbool stond voor reflectie, maar ook om ‘het geheim’ van alle kanten te kunnen bekijken. Op paasmorgen stond de bol centraal en in volle bloei als teken van de opstanding van Jezus, de graftuin werd zichtbaar op de tafel en de stenen waren weggerold. Met diverse witte bloemen om de bloembol heen werd de grootheid en het Licht van Jezus zichtbaar. Na de veertigdagentijd volgen veertig
email:
[email protected]
Beroep aanstaande? Soms gaat het ook wel eens snel in de kerk! Ten tijde van de vorige Horizon was de beroepingscommissie er bijna uit, maar als dit Horizonnummer bij u op de mat valt heeft de gemeente als het goed gaat al gestemd (op de vergadering op donderdag 23 april). We hopen begin mei een beroep te kunnen uitbrengen voor een nieuwe predikant voor een nieuwe gemeente-in-wording (Kruiskerk-Bankras). Doop en avondmaal We vieren de komende zondagen beide sacramenten. Zondag 26 april is ds. Wim Janssen voorganger in een avondmaalsdienst. De week daarop (3 mei) gaat ds. Henk Kroese voor in een doopdienst. Voor twee kinderen in onze gemeente is de doop aangevraagd: voor Boele, zoon van Romke en Anne-Mieke Steensma en broertje van Thije; en voor Roeland, zoon van Kees en Liesbeth Verstoep en broertje van Marlieke. Thije en Marlieke werden afgelopen jaren al gedoopt in de Kruiskerk. We hopen op feestelijke diensten; u bent van harte uitgenodigd! Cantatedienst Psalm 23 is een bekende en voor velen belangrijke Bijbeltekst. In de cantatedienst van zondag 26 april verschillende berijmingen en toonzettingen uit verschillende tijden. Aanbevolen! Overige: - woensdag 28 april (20.00 uur): vervolgavond over de film Atonement (vertoond 22/4), onder voorbehoud van voldoende belangstelling (aanmelding bij ondergetekende). - woensdag 6 mei (20.00 uur): preekvoorbereiding voor de dienst van Horizon 8, 24 april 2009
11
Wijkberichten 10 mei, met ondergetekende. Coen Constandse
Pauluskerk Hervormde gemeente Eben-Haëzer Contactadres: Ds. A. van Vuuren, Dr. Schaepmanlaan 10 1182 GM Amstelveen. Tel. 020- 6414912
Hoogtijdag We beleefden met elkaar een hoogtepunt in het gemeenteleven op de Eerste Paasdag. Niet alleen vierden we het machtige heilsfeit van Pasen, maar er deden er ook negen jonge broeders en zusters belijdenis van hun geloof. Ontroering zag je ook bij ouderen omdat oude tijden herleefden, omdat velen zelfs de galerijen van de kerk bevolkten. Naar schatting 750 mensen waren present. Wat een bemoediging voor de jonge lidmaten, maar ook voor de kerk van Noord-Holland. Van harte hopen en bidden we dat onze jonge vrienden levend uit de trouw van God, ook trouw zullen blijven. Afsluiting van het winterwerk Ook dat ligt weer achter ons. Het was goed om de Heere te danken voor alle kringwerk en jeugdwerk. Te bidden om zijn zegen er over. Paulus zegt: wij kunnen planten en natmaken, maar de Heere moet de groei geven. (1 Korintiërs 3) Natuurlijk is er nog het Pinksterjeugd- weekend en niet te vergeten de voorjaarshuiskringen. Zorg dat je er bij bent. Calvijnjaar Calvijn is klassiek. Hij leent voortdurend van kerkvaders uit de vroege kerk. Zo ook in zijn spreken over het gebed: ‘Christus is onze mond waardoor wij tot de Vader spreken, ons oog waardoor wij de Vader aanschouwen, en onze hand waarmee wij de Vader offeren. En wanneer Hij niet tussenbeide kwam zouden noch wij, noch welke heilige dan ook enige gemeenschap met God kunnen hebben.’ Broederlijke groet, A. van Vuuren.
Paaskerk Contactadres Paaskerk: Mw. Rina Ran Willem Elsschotlaan 3, 1187 WP Amstelveen tel. 020-6461370 www.paaskerk-amstelveen.nl
Rond de diensten Met een prachtige 12
Horizon 8, 24 april 2009
Paasviering met zang van de cantorij en muziek door orgel en piano werd de Paastijd ingeluid. We hopen dat we alle kinderen die enthousiast meedachten en vierden ook de komende weken op het kleed mogen begroeten! Op zondag 26 april is er een dienst van Schrift en tafel. Ds. Atmadja gaat voor. De week daarna, op zondag 3 mei, hoopt ds. Visser van de Dorpskerk in ons midden te zijn. Een vertrouwd gezicht. Meezingen Het is deze twee weken vrij rustig wat activiteiten betreft, vanwege de meivakantie. De reguliere bijeenkomsten gaan echter door, zoals vergaderingen en repetities. Naast de cantorij op woensdag oefent tegenwoordig ook het koor Anthem in de Paaskerk, op maandagavond. Anthem is een kleinschalig koor met over het algemeen wat jongere leden. Beide koren staan onder leiding van Leo Kramer. Wie eens mee wil zingen om te kijken of dat bevalt is van harte welkom. Info is te krijgen bij Leo: telefoon 6411869. Afscheid Op donderdag 2 april is mw. G. Roos overleden. Zij woonde aan de Plesmansingel en was tot voor enige tijd terug een trouwe kerkgangster. Mw. Roos werd 96 jaar. De crematie vond plaats op dinsdag 7 april in Uithoorn. Met Pasen vierden wij het geheim van een beweging die onze pijn opneemt en ons meeneemt de toekomst tegemoet. Moge dat geloof dragen wie in rouw zijn, om welke reden ook maar. Ds. Marianne Bogaard
Bankraskerk Contactadres: Bankraskerk Max Havelaarlaan 435 1183 LZ Amstelveen tel. 020-6456334 mw. A. Uiterwijk e-mail:
[email protected]
Tussen Pasen en Pinksteren lezen we in de kerk over de verschijningen van Jezus zoals het evangelie van Johannes daarover vertelt. Op zondag 26 april is dat de zogenaamde rehabilitatie van Petrus (Johannes 21,15 – 24). De gebeurtenis van de verloochening in het huis van de Hogepriester heeft de relatie van Petrus met Jezus onder grote druk gezet. Het kan niet anders of dat vraagt om een vervolg. Er volgt een indringend gesprek tussen Jezus en Petrus. En het leidt ertoe dat Petrus de opdracht krijgt (‘weid mijn schapen’)
een trouwe pastor te zijn van de gemeente van de Messias. Op zondag 3 mei krijgt dat dan ook een vervolg in de lezingen over de Goede Herder, een oud, vertrouwd en voor velen troostend beeld uit de Schriften die spreken over God als herder. Op zondag 26 april vieren we een dienst van Schrift en tafel waarin ik voorga evenals op zondag 3 mei maar dan met als gastpredikant Rabbijn Awraham Soetendorp. Al vele jaren gebeurt dat op een zondag in mei en er wordt naar uitgezien. Op de wereldlijke kalender staan dodenherdenking (4 mei) en Bevrijdingsdag(5 mei), vierdagen die op deze zondag niet onbedacht kunnen blijven. Een gelukwens aan het slot voor de Kruiskerkgemeente die het werk van de beroepingscommissie zag bekroond met het beroepen van een predikant. Wij van de Bankraskerk, fusiepartner van de Kruiskerkgemeente, zijn er ook mee ingenomen. Het goede voor u allen. ds. Jaap Doolaard
Pelgrimskerk Contactpersoon: Dhr. Lodder tel. 020-6424995
Diensten Vorige keer is er wel iets mis gegaan, maar nu staan we toch voor de zondag 26 april en u wilt het geloven of niet, maar weer een bijzondere zondag, ds. Kroese gaat voor en in de dienst vragen Jetty Timmers en Jan Lolkema de zegen over hun huwelijk! We reiken elkaar brood en wijn in de kring. Dan is de maand Mei aangebroken: 3 mei en ds. Elbers gaat voor. Winteragenda loopt ten einde Inloopspreekuur op dinsdag 5 en 12 mei om 12.00 uur. Op zaterdag 25 april is er van 10.00 tot 12.00 uur kledinginzameling van de diaconie, (zie ook elders in ons wijkblad hierover). Tevens bericht ik vast de bezinningszaterdag op 16 mei en de laatste Pelgrimage op zondag 17 mei van 15.00 tot 16.00 uur en daarna een laatste samenzijn na 10 jaar, dat heeft een feestelijk en weemoedig tintje. Wij kijken uit en werken aan nieuwe ideeën en nieuwe plannen! Wij leven ook toe naar het
Pinksterfeest,waar ds. Kroese voor het laatst dienst zal doen in de Pelgrimskerk. Het zal heel speciaal worden leest u
vooral goed alle berichten hierover in PIO, ons wijkblad. Meeleven Zieken en aan huis gebondenen, wij wensen u allen Gods
Amstelveen-
AMSTERDAM Buitenveldert Protestantse Kerk Amsterdam Kerkelijk Bureau: Nieuwe Keizersgracht 1A, 1018 DR Amsterdam, tel. 020-5353700, fax 020-5353720. E-mailadres:
[email protected], website: www.protestantsamsterdam.nl. Openingstijden: 10.00 - 16.00 uur. Bankrekening voor Kerkbalans: 63.58.01.213 t.n.v. Protestantse Gemeente te Amsterdam inzake Kerkbalans. Algemene Kerkenraad en College van Kerkrentmeesters: e-mailadres:
[email protected],
[email protected]. College van diakenen van de Protestantse Kerk Amsterdam Bureau: Nieuwe Herengracht 18, 1018 DP Amsterdam, tel. 020-5353030. E-mailadres:
[email protected]. Websites: www.diaconie.org en www.7maal7.nl. Postbank rek.nr. 97593. Bank rek.nr. 69.62.62.258. Collectenrek.nr. 4620452. De Schinkel: Nieuwe Keizersgracht 1A, 1018 DR Amsterdam, tel. 020- 5353700, fax 020-5353720 E-mailadres:
[email protected], website: www.deschinkel.nl.
Westerkerk Contactadres: Westerkerk Secretariaat Prinsengracht 281 1016 GW Amsterdam Tel.: 020-6247766
Op Palmpasen legden acht catechumenen temidden van een volle Westerkerk hun Belijdenis af: Sander den Hartog, Sentine Kodde, Alberta Opoku, Frederik Pieters, Paul Reintjes, Jan Spaans, Mira van Veenendaal en Janneke Zijlstra. Alberta Opoku ontving ook de Heilige Doop. Zij kwamen vanuit de gespreksgroep Hoofdlijnen van het Christelijk Geloof. De deelnemers bereiden zich voor op hun Belijdenis, anderen leren over of verfrissen hun kennis over het Christelijk Geloof. Met welke insteek ook, het zijn boeiende bijeenkomsten. Na de Stille Week, met het Braambosgebed woensdagavond, de Johannes Passion in de cantatedienst op Goede Vrijdag en de Paaswake van Paaszaterdag, werd er, voorafgaande aan de druk bezette Paasdienst, in verschillende talen samen gezongen. Wij ontvangen dan veel buitenlandse bezoekers in ons midden, die zo voor hen herkenbare gezangen met ons kunnen meezingen. Zondagavond 26 april om 19.30 uur gaat ds. Fokkelien Oosterwijk voor in de maandelijkse cantatedienst. In de ochtenddienst om 10.30 uur
gaat gastpredikant ds. Marianne van Gilst voor. Op zondag 3 mei is er een Doopdienst, waarbij ds. Fokkelien Oosterwijk voorgaat. Woensdag 11 mei om 19.00 is er weer een Braambosgebed rond ons Brandend Braambos. Op zondag 10 mei zingt de Cantorij in de dienst waarbij ds. Abeltje Hoogenkamp gastpredikant is. En dan dit: de vrijdagse lunchconcerten zijn weer begonnen. Van nu af ontmoet u mij op deze plek namens de Westerkerk; ik hoop op een prettige ontmoeting tussen u en ‘de Wester’. Ed C. van der Geest, scriba
Keizersgrachtkerk Contactadres: Ds. Gerhard Scholte Johannes Verhulststraat 15-1 1071 MP Amsterdam. tel. 020-6739995
Vanaf zondag 19 april staan drie diensten op de agenda over ‘De God van Abraham’. Abraham wordt door zowel de joden als de christenen en de moslims als hun stamvader gezien. Wij zochten naar raakvlakken, verschillen en overeenkomsten van de God van Awraham/Abraham/Ibrahim. Wij nemen u mee op reis met Abraham en leggen onze verhalen naast het zijne. Tijdens de eerste dienst op zondag 19 april kwam als thema ter sprake: Wie van de drie? Abraham wordt geroepen en gaat op reis naar een onbekend land. Wie roept
nabijheid toe. In alles wat u mee moet maken. Hartelijke groet, Wil Kruijswijk
ons bij onze naam en waartoe? Naast ds. Andre Fox werkte ook rabbijn Tamarah Benima mee aan de eerste dienst. Op zondag 26 april 2009 is het thema: Kind van de God van Abraham. In het spoor van Abraham gaan we op zoek naar God, zoals de kinderen van Abraham ieder hun eigen weg kozen. Horen we de stem van God en kiezen we voor die ene God of laat God ruimte voor jouw eigen godsbeeld? Uitlegger in deze dienst: ds. Gerhard Scholte. Op zondag 3 mei 2009 is het thema: Ontmoeting. Abraham ontvangt gasten en met oosterse gastvrijheid zet hij hen een uitgebreide maaltijd voor. Zo herbergt hij engelen en God zelf. Hoe stellen wij ons open voor de Ander, de ander en het andere? Uitleg: ds. Ferdinand Borger. Hartelijke groet, Gerhard Scholte
Noorderkerk Gereformeerde Bond Contactadres: Dhr C.D. Rustenhoven Mariotteplein 58-I 1098 PA Amsterdam tel. 020-7750745
Zieken Arie Bons wordt thuis verzorgd na teleurstellingen in het ziekenhuis; hij gaat heel langzaam vooruit. Het is voor hem moeilijk om de moed erin te houden, maar thuis lukt dat beter; we wensen hem Gods troost toe. Jan Oudt gaat ook langzaam vooruit; hoewel hij veel last heeft van ontstekingen en andere ongemakken voelt hij zich goed. De heer Grupstra is weer opgenomen geweest in het ziekenhuis, maar herstelt nu thuis. Mevrouw Kassies revalideert in de Poort. Dini de Ruiter is alweer enkele weken thuis na een voorspoedige operatie. Alle zieken, ook die we hier niet noemen, wensen we veel sterkte en beterschap toe. Doop Dankbaar zien we terug op zondag 29 maart toen vier kinderen van de gemeente gedoopt werden. Op DV zondag 26 april zal het sacrament van de Heilige Doop bediend worden aan Boudewijn Heijink. Ds. Blenk zal deze dienst leiden. Het is altijd weer Horizon 8, 24 april 2009
13
Wijkberichten een wonder dat God Zijn beloften wil verbinden aan kleine kinderen. Jeugdzondag Op DV zondag 3 mei zal er een Jeugddienst zijn. Onze vicaris Theo Doornebal hoopt voor te gaan en verschillende jongeren zullen een rol vervullen tijdens deze dienst. We zijn blij voor zoveel kinderen en jongeren in onze gemeente. Dat Gods Zegen ook op hen mag rusten. Met hartelijke groet, Dini de Ruiter / Kees Boerhout
Oude Kerk Contactadres: Mw. E.J.M. van Swol Waterlandplein 218 1024 NB Amsterdam tel. 020-6325916 (m.u.v. spoedeisende vragen 7.308.00 uur en 17.00-17.30 uur) e-mail: e.j.m.
[email protected]
Paastijd – zeven weken de tijd om te ontdekken dat we iedere zondag de opstanding vieren. Zeven weken ook om met Pinksteren eens te meer verbaasd te staan dat dit ongelooflijke bericht voor veel meer mensen verstaanbaar is dan ik in mijn ongeloof en mijn geloof had gedacht. Op zondag 26 april lezen we Johannes 21,15-25. In de laatste verschijning die Johannes opschrijft wordt Petrus over de schapen aangesteld. Maar die andere leerling van wie Jezus houdt is er ook nog. Herderschap is iets anders dan alleenheerschappij. In deze dienst zingen we voor het eerst sinds maanden weer de Nicolaasmis. In de evensong (18.00 uur) zingt de Sweelinckcantorij naast de psalmen op Anglicaanse wijze het Magnificat en Nunc Dimittis van de cantor loci. In het kader van de zeven deugden is het thema ‘rechtvaardigheid’. Op zondag 3 mei is er geen evensong. De reeks deugden zetten we voort in de vesper op maandag 4 mei, die we samen met Amsterdamse Raad van Kerken houden voorafgaand aan de nationale herdenking op de Dam. Om 18.00 uur houdt Hans Krikke, onderzoeksjournalist, schrijver en betrokken bij het project ‘samen wonen, samen leven’ een toespraak over het 4 5 mei-thema van dit jaar, ‘vrijheid en identiteit’. In de aansluitende vesper is het thema ‘moed’. Koorzangers uit de Russisch-orthodoxe kerk en voorbede uit de Deutsch-Evangelische Gemeinde maken duidelijk, hoe ver oecumene reikt. Eddy Reefhuis 14
Horizon 8, 24 april 2009
De Ark (Noord) Contactadres: Mevr. Rie Muller Loefzijde 13 1034 KW Amsterdam Tel. 020-6312449
Op de avond van vrijdag 24 april is er om 19.30 uur weer Zinema-avond. We kijken dan naar ‘Sarajevo, my love’, een film over een moeder en dochter die na de oorlogsdagen in Sarajevo weer leven in de chaos zoeken. Natuurlijk praten we weer na in kleine groepen, en zo’n nagesprek kan de filmervaring verdiepen en betekenisvol helpen maken voor ons geloof en leven. Op zondag 3 mei is er ‘s ochtends een kerkdienst in het teken van de zondag van de arbeid, en s’ avonds om 19.00 uur een zangdienst in het teken van de 4 en 5 mei viering. Als u dit bericht leest, is Pasen alweer een tijd achter ons, maar voor mij ligt Pasen nog vers in het geheugen. Na de drie prachtige diensten in de goede week was het zaterdagavond al echt Pasen en dat feestgevoel duurde voort in de paasmorgendienst. Ook zijn een aantal mensen van onze gemeente zaterdagmiddag naar de studentenmusical Jesus Christ Superstar geweest, waarna we met een groep ook nog een Pesachmaal hebben gegeten. En bovendien was er ook op 2e Paasdag nog feest, want toen was de Paasbrunch op het Meidoornplein, een buurtfeest rond Pasen, waar ik naast een wethouder, een socialistische spreekster, de Koptisch-orthodoxe en de Rooms-katholieke voorganger ook heb kunnen vertellen, waar het met Pasen bij ons omgaat. Goed om onder andere met Marokkaanse en Turkse mensen een vrolijke tweede Paasdag te vieren! Met vriendelijke groet, Annemarie van Wijngaarden
Nieuwendam Contactadres: A.M. Koning-Wijman Werengouw 45 1024 NM Amsterdam
De Nieuwendammerkerk heeft een nieuw logo. Het staat hierboven. De bedoeling is dat u allereerst onze kerk erin herkent.
Dan: de gemeente – afgebeeld als de rechthoek in de kerk. En vanuit de gemeente, die in de kerk is, beweegt het leven van de gemeente zich naar de aarde en de mensen (de pijl naar beneden) en naar God en de hemel (de pijl naar boven). Deze pijl is ook een hoofdletter N, lijkend op de N van ‘Noord’ in het logo van het Stadsdeel. Als het logo in kleur wordt afgedrukt zijn de kleuren van PKN en PKA gebruikt. Als het logo wordt gebruikt voor posters wordt ook het logo van PKN en PKA toegevoegd, in de ‘lucht’ linksboven. We zijn erg blij met dit ontwerp. We zijn ook blij met het boek En de wind steekt op! Het helpt ons als kernraad en gemeente over ons gemeente-zijn na te denken en te praten. Tot de zomer staan 7 gespreksavonden gepland. Verder zijn we onder andere actief met een jongerenkring, de NIEUWendammerkring, een Bijbelgesprekskring overdag, de kring ‘Preken doe je zo’ voor theologiestudenten - die ook steeds meer gemeenteleden trekt, bereiden we een Thomasviering voor en verheugen we ons - nu na Pasen - op het Pinksterfeest als onze samengevoegde gemeente 2 jaar bestaat. Dat het licht van Pasen uw en onze weg mag leiden, vriendelijke groet, ds. Veronique Lindenburg
Bethelkerk Contactadres: Ds. T.H. Hibma Alhambralaan 14 1064 NW Amsterdam tel. 020-6314644 website: www.bethelkerk.info
De herinnering aan het Paasfeest zit nog vers in het geheugen. Al de vieringen en bijeenkomsten waar velen zich voor hebben ingezet. En dan tenslotte de viering op Paasmorgen met het spel van de kinderen, een jongeman in een wit kleed! En de doop van Peter Lejewaan, die accordeon heeft gespeeld. Wat foto’s vindt men op de website www.bethelkerk.info. In deze dienst speelde ook Esther van der Ploeg op de hobo. Esther, studente aan het conservatorium in Amsterdam, geeft een compleet concert op zaterdag 25 april in de Bethelkerk om 14.00 uur.
De toegang is gratis. De collecte is bestemd voor haar nieuwe hobo. Komt allen! Op woensdag 29 april is om 18.00 uur weer de steeds druk bezochte buurtmaaltijd in de Bethelkerk. Op maandag 4 mei gaan dit jaar kinderen van scholen uit TuindorpOostzaan naar de Dam. In TuindorpOostzaan zelf is om 18.30 uur een herdenkingssamenkomst in de Bethelkerk. Daar zijn ook tekeningen van schoolkinderen over de oorlog en bevrijding te bewonderen. Na de samenkomst volgen we de Harmonie door het dorp naar het monument. De volgende dag is er van alles te doen in de speeltuin aan de Meteorenweg in het kader van Bevrijdingsdag. Met hartelijke groet, ds. Trinus Hibma.
Aansluitend aan deze viering zal er weer een ‘rondje om de kerk’ gelopen worden. De tocht is uitgezet door Piet Vink en Greetje van Drooge. Agenda: dinsdag 28 april: Stapgroep Nassaukerk, 19.30 uur, info: Ali Visscher 6140262. Woensdag 29 april: Verzenden en klaarmaken van Ichthus in Nassaukerk om 9.15 uur. Donderdag 7 mei: Kernraad in de Vrije Wester aanvang 19.30 uur. Ad den Besten: “ Sta op! -Hij gaat al voor ons uit, de schoot van ’t graf ontkomen”. Jan Pijlman, telefoon 623 18 97
Contactadres: Johan Knibbe tel. (06) 5155 4618 e-mail:
[email protected] website: www.kerkkoepelwest.nl
De Nassaukerk
Tel. 020-6844216 e-mail:
[email protected] website:www.kerkkoepelwest.nl
Jaap Buning maakte melding van zomaar wat activiteiten die in de Nassaukerk plaatsvinden. Klankborders -op wat meer afstand van de kerk- die nieuwsgierig geworden zijn, zouden eens een kijkje kunnen nemen op ons onlangs geheel vernieuwde website: www. kerkkoepelwest.nl. De kerkruimte doet nu een beetje kaal aan, na weken dat wij omringt waren door mooie foto’s en beelden in hout en steen naar aanleiding van de expositie: ‘Gedreven door iets groter dan jezelf ’. Op zondag 26 april gaat in de Nassaukerk een nieuw muziekstuk in première, ‘Cantilene’. De teksten zijn geschreven door mensen uit Kerk en Buurt, onder leiding van tekstschrijver Gert Jan Slump. Ze zijn op muziek gezet door musicus Nico Ph. Hovius. Zondag 3 mei is de volgende Kerk en Buurt Viering. Het thema, aan de vooravond van Bevrijdingsdag, luidt: poort van bevrijding. De deelnemers aan het kunstproject in het najaar maakten een poort van bevrijding en hun werkstuk krijgt een plek in deze viering.
Contactadres: Ds. Piet Kooiman Tel. 610 23 55 e-mail :
[email protected] Alice van der Laan, Tel. 616 82 17 e-mail alice_vdlaan@hotmail.
De Poort
Contactadres:
1052 BB Amsterdam
Jacobuskapel/ De Ark Slotervaart
com
Nassaukerk De Wittenstraat 114
Gast-huis te midden van een grote schare familie en vrienden een hartverwarmend feest. Van harte de zegen van de Eeuwige toegewenst voor nog vele jaren boven de 100+15! Hans Bakker
Op zondag 26 april zal ds. Hans Laernoes onze gastvoorganger zijn. Diezelfde dag is er 's middags de maandelijkse oecumenische 'buurtviering', in kerk De Liefde. U bent vanaf 16.15 uur welkom in de pastorie, Da Costakade 10-12. Op zondag 3 mei gaat ds. Reender Kranenborg voor in een dienst van Schrift en Tafel. Lezingen uit het evangelie van Johannes vormen in deze weken een rode draad tot Pinksteren aan toe. Maandag 27 april komt de wijkkerkenraad in de Nassaukerk bijeen. Op dinsdag 28 april zal de kernraad van De Poort zijn volgens de planning voorlaatste vergadering houden. In deze weken vinden nog een aantal bijeenkomsten plaats met allen die op allerlei terreinen in vele groepen in zowel Poort als Nassaukerk actief zijn. In de beoogde nieuwe structuur van de wijkgemeente zal in drie clusters worden gewerkt: zorg, inhoud en dienstverlening. Op maandag 4 mei is er in het RCA, Overtoom 283, een herdenkingsbijeenkomst van kerken en instellingen in Oud-West, met aansluitend stille tocht naar het monument aan de Amstelveenseweg; om 19.00 uur in de achterzaal van het restaurant. Maandag 13 april vierden Annemarie Gootjes en Abbo Santema in het
Na de gemeentevergadering van zondag 19 april, wordt er gestart met een hele serie ontmoetingsbijeenkomsten. Op deze bijeenkomsten komt het besluit van de wijkkerkenraad om te kiezen voor de Ark als het toekomstige gezamenlijke kerkgebouw aan de orde. Iedereen die zich betrokken voelt bij de wijkgemeente van Ark en Jacobuskapel krijgt een uitnodiging en een telefoontje voor een bijeenkomst in zijn/haar buurt. Mocht u de brief niet ontvangen hebben, of het telefoontje gemist, dan kunt u contact opnemen met Alice van der Laan, telefoon 0206168217/ mail alice_vdlaan@ hotmail.com. Zij weet wanneer er bij u in de buurt zo’n bijeenkomst wordt gehouden. Tijdens de bijeenkomsten is er gelegenheid al uw ervaringen, zorgen, ideeën en plannen met elkaar uit te wisselen. Ook is er steeds een predikant, de kerkelijk werker en een kerkenraadslid aanwezig. Meer informatie over de keuze staat in de brief aan gemeenteleden die begin april is rondgestuurd en in de Nieuwsbrief samengaan # 10. Van beide liggen exemplaren in de kerkzaal. Aan de dienst van zondag 26 april (Misericordia Domini, zondag van de goede herder) verleent Broer Boersma zijn muzikale medewerking. Hij bespeelt het eufonimum (tenortuba) en hoe dat klinkt moet kunt u beluisteren in deze dienst. Maandag 27 april wordt van 18.30 tot 19.30 uur een korte dienstvoorbereiding georganiseerd voor de dienst van zondag 3 mei (Jubilate). De schriftlezingen voor die zondag zijn Ezechiël 34: 1 – 10 en Johannes 10: 11 – 16. De bijeenkomst is in de Ark. Woensdag 6 mei start het maandelijkse ‘Rondje om de kerk’ bij de Horizon 8, 24 april 2009
15
Wijkberichten Jacobuskapel. Om 9.00 uur vertrekken wij, met tekst, voor een wandeling van naar keuze een half of een heel uur. Diezelfde woensdag is er een bustocht georganiseerd door de Contactcommissie. Er wordt een bezoek gebracht aan de Bloemdagen in Anna Paulowna. Opgeven is misschien nog mogelijk: bij Gré Gijzen telefoon 0206152731. Ditske Tanja
Osdorp-Sloten Contactadres: Ds. R.J. Bakker J.F. Ankersmitstraat1 1068 JX Amsterdam tel.: 020-6197101 e-mail:
[email protected]
Komende zondag gaat Professor Stoker in het Dienstencentrum voor en zal hij de doop bedienen aan Jayden Danilo Krale. Eerder nam hij zijn ouders Arjan en Hellen de belijdenis af. In de Sloterkerk begroeten we koopvaardijpredikant Rasser en in Osdorperhof ds. Meulink. Dat hij na een spannende tijd van operatie en herstel weer kan voorgaan, is een gelukwens waard. Volgende week zingt de cantorij in het Dienstencentrum. In de Sloterkerk is ds. Binnenmarsch de gastpredikant. Daar is ’s middags om 15.00 uur een matineeconcert in een wel heel bijzondere bezetting. Onze eigen organist David Schlaffke brengt samen met zijn vrouw, Mariya Semotyuk, fluitiste in het Koninklijk Concertgebouworkest, werken van Bach, Ritter en Karg-Elert ten gehore. De aanvang is 15.00 uur. Zaterdag 25 april vindt om 15.00 uur in de Engelse Kerk de trouwdienst plaats van Jim Beuks en Stef Breteler. Samen met een rooms-katholieke voorganger mag ik deze dienst leiden. In een kerk waar ik vroeger vaak kwam, werd bij de afkondiging van huwelijksdiensten altijd gevraagd om voorbede voor degenen die gaan trouwen, gevraagd. Een zinvol gebruik bij die grote beslissing om voor elkaars geluk te willen instaan. Dan is de hulp van God en mensen meer dan welkom. Woensdag 6 mei zal mevrouw dr. Mirjam van Veen in de Pauluskerk spreken over Calvijn en nieuwe aspecten over hem naar voren brengen, aanvang 20.00 uur. Een meelevende groet voor u allemaal, R..J. Bakker 16
Horizon 8, 24 april 2009
Augustanakerk Contactadres: Annamarie KousemakerSchotanus Willem de Zwijgerlaan 280 1055 RE Amsterdam tel. 020-6421627
Op zaterdag 21 maart kwam vrij onverwacht een einde aan het aardse leven van Elbertha Clasina (Beppie) van Dijk-Kok, gewoond hebbend aan de Hertspieghelweg. Mevrouw Van Dijk was een positief ingestelde vrouw, die in haar lichamelijke kwetsbaarheid staande bleef mede door haar wilskracht. We hebben haar begraven op Westgaarde met de woorden van Psalm 23, “De HEER is mijn herder.” Mevrouw Van Dijk is 85 jaar geworden. We leven mee met haar zoon Rob en met haar zuster, mevrouw Pfann. In de paasnacht werden gedoopt en als nieuwe leden aan onze gemeente verbonden Jannes Bos en zijn broertje Boudewijn Bos, kinderen van onze koster en zijn vrouw. We zijn blij met hen en hopen hen nog lang in ons midden te hebben. De gebedskring komt weer samen op dinsdag 5 mei, van 19.30 tot 20.00 uur in de kerkenraadskamer. Wilt u een keer (of vaker) komen meebidden, dan bent u van harte welkom. Vanaf maandag 20 april tot maandag 20 juli zal ik vrijgesteld zijn van het gemeentewerk om tijdens een studieverlof me geconcentreerd te kunnen wijden aan verdere studie. Aansluitend hoop ik enkele weken vakantie op te nemen. Vanaf 11 augustus zal ik weer beschikbaar zijn voor de gemeente. In urgente omstandigheden kunt u contact opnemen met mw. A.J. Buijse-Perk, telefoon 020-6125896, die u zal doorverwijzen naar een vervangend predikant. Ik wens u goede paasweken toe. Met een hartelijke groet, H.U. de Vries
Oranjekerk Contactadres: Kosterij Oranjekerk Van Ostadestraat 151 1073 TK Amsterdam Tel. 020-6795559 of 020-4897048 (tussen 9.00-9.30 uur)
Voor een gemeente die in 1996 bij het beroepingswerk tegen mij zei “we hebben haast geen kinderen en dopen
is al een jaar niet gebeurd” is het bijzonder feestelijk om de doopgrafiek met 56 foto’s van dopelingen te zien van Kerst 1996 tot en met Pasen 2009. Er staat ook een schaal met water bij. Misschien herinnert u zich het synodeverslag dat ik maakte toen de doop en vooral de doopvernieuwing aan de orde was. Zelf ben ik vanaf die tijd pas gaan inzien wat het zogenaamde ‘wijwaterbakje’ in de rooms-katholieke kerk kan betekenen. Iedere keer dat je even je hand in het water stopt en je voorhoofd aanraakt, haal je je eigen doop in herinnering. Dat kan natuurlijk ook zonder dat zichtbare en voelbare water, maar soms helpt het wel een beetje om er concreet over door te denken: wat betekent het dat ik gedoopt ben en de Naam van God aan mijn naam is verbonden? Als u de Horizon ontvangt zit ik weer op de Synode. Vanaf 1 mei zal Christina Ehring bij de Diakonie in de stad gaan werken. Ze blijft wel bij de Oranjekerk – zingen in de cantorij en af en toe voorgaan, maar als vicaris nemen we afscheid van haar. Hopelijk is er tegen die tijd meer zicht op een vervanger voor haar. Met een groet van harte, Joke van der Velden
Thomaskerk Contactadres: Mw. A.M. Terstall-Dijkstra Tel. 020-6475434 e-mail:
[email protected] website: www.thomaskerk.nl
Met dankbaarheid kijken wij terug op een indrukwekkende Stille week en een heerlijk paasfeest in zeer goed bezochte diensten. De letters van de Schrift worden ook voor ons meer en meer tot een levende stem die ons wegroept uit de duisternis vandaan naar het licht van de nieuwe sabbat. Ds. van Nieuwpoort heeft de woorden van de evangelist Lukas op een bijzondere manier tot leven gebracht! Vanaf maandag 13 april geniet onze predikant van een hem van harte gegunde rust en daarna zal zijn studieverlof ingaan. In deze periode ben ik als scriba de contactpersoon. Tot eind juni is ds. Van der Vaart onze consulent en ook ds. Sneep zal pastorale steun verlenen. Ds. Sneep zal voorlopig voorgaan in de korte middagpauzediensten in de stiltekapel om 13.00. De kapel is als gebruikelijk open van 12.30 uur tot 13.30 uur.
Zondag 16 april mogen wij dr. A. H. van den Heuvel als voorganger verwelkomen en op woensdagmiddag om 14.00 kan er onder zijn leiding worden meegelezen. Op zondag 3 mei zal dr. K.A. Deurloo voorgaan. De woensdag ervoor is er zowel om 14.00 uur als om 20.00 uur meelezen. Ten slotte maak ik u attent op de bijeenkomst op zondag 3 mei om 14.00 uur in het ThomasTheater waar Klaas Vos in gesprek gaat met Ed van Thijn over het boek ’Het verhaal en daarna’. Een hartelijke groet aan u allen, Anneke Terstall-Dijkstra.
Vrijzinnige Protestanten Contactadres: Bureau Vrijburg tel. 020-6714277 e-mail:
[email protected] website : www.vrijburg.nl
In de diensten sluiten we de komende weken de serie over Lukas af. Zondag 26 april staat Lukas 24: 13-35 centraal, over twee mannen die tijdens hun terugreis naar Emmaus verrast worden door het gezelschap van een derde. Ze herkennen hem als hij met hen aan tafel het brood breekt. Zondag 3 mei zal dhr. Willem Meijer voorgaan in Vrijburg. Wegens grote belangstelling zal in mei het toneelstuk ‘Adres onbekend’, dat toneelgroep Cabaal in oktober 2008 in Vrijburg speelde, in reprise gaan. Het stuk is een bewerking van een novelle van Katharina Kressmann Tayler (1933) en gaat over een jonge Duitse kunstenaar en een Amerikaansjoodse kunsthandelaar die samen een bloeiende galerie runnen in San Francisco. De hechte vriendschap tussen de twee mannen wordt wreed verstoord door de opkomst van het nazisme. Gezien de thematiek en de intensiteit van het toneelstuk is er slechts plaats voor 30 toeschouwers per avond. Dit maakt reservering via het kerkelijk bureau van Vrijburg noodzakelijk. Speeldata zijn: 12, 13 en 15 mei, aanvang: 20.15 uur. Met een hartelijke groet, Jessa van der Vaart
Protestants Jeugdwerk Amsterdam Contactadres: Sjaak Teuwissen Protestants Jeugdwerk Amsterdam Protestantse Kerk Amsterdam Nieuwe Keizersgracht 1a 1018 DR Amsterdam tel. 020 – 5353700
Amsterdam, Nieuwe Keizersgracht 1a, 1018 DR Amsterdam, tel. 020 – 5353700, veronique.lindenburg@ protestantsamsterdam.nl; sjaak.
[email protected] www.protestantsamsterdam.nl.
Kerk en zorg
e-mail: sjaak.teuwissen@protes-
Contactadres:
tantsamsterdam.nl
Ds. A.E.I. van Blommestein
website: www.protestantsamster-
Olympiaplein 67-II
dam.nl
1077 CP Amsterdam Tel. 020-6718840
Vacatures Protestants Amsterdam zoekt een projectmedewerker maatschappelijke stages die scholen voortgezet onderwijs en kerkelijke/ diaconale projecten aan elkaar verbindt. Het gaat om een functie voor ruim twee dagen per week voor een periode van maximaal 3 jaar. Uitgebreid functieprofiel op www. protestantsamsterdam.nl. Het Mission House zoekt een nieuwe inwonend huisleider die tegen kost en inwoning circa 12 tot 16 uur per week beschikbaar is om leiding te geven aan de christelijke internationale leefgroep van diaconaal jaarjongeren in het Mission House. Verder heeft het Mission House per 1 september weer plek voor jonge vrijwilligers die een diaconaal jaar willen doen. Óók Nederlandse jongeren. Zie voor beide Mission House functies www.missionhouse.nl en www. protestantsamsterdam.nl. BLIKVELD Kookwedstrijd Win met je tiener/jongerengroep de titel 'Keukenprins 2009' door van een voedselpakket een michelinsterwaardige maaltijd te maken. 8 mei, 17.20 uur, in en rond de Diaconie, Nieuwe Herengracht 18. Meld je aan bij
[email protected]. Serve the City Amsterdam Vrijdag 29 tot en met maandag 1 juni. Honderden vrijwilligers maken Amsterdam een stukje vrolijker door opknapwerkzaamheden, pannenkoeken bakken met daklozen, spelprogramma's met kinderen, uitstapjes naar het park met bejaarden, et cetera. Met dagelijks plenaire openings- en slotprogramma + maaltijd voor vrijwilligers. Kom, alleen of met je groep en doe mee. Www.servethecity.nl en www. stcamsterdam.nl Uiteraard is het Protestants Jeugdwerk Amsterdam er bij. Protestants Jeugdwerk Amsterdam (Veronique Lindenburg, Sjaak Teuwissen), p.a. Protestantse Kerk
Na een leven vol verlies en pech werd ze bij ons in het verpleeghuis opgenomen. Eén bonk onrust en in wantrouwen gevangen als in een laag ondoordringbaar beton. Eindeloos liep ze rondjes met haar rollator. Niet tot zitten te bewegen, niet aaibaar en door de Alzheimer nauwelijks meer tot spreken in staat. De verzorgenden van haar afdeling bleven volhardend afweer met aandacht beantwoorden. Langzamerhand kwam de rust. En met de rust de zachtheid. De laatste maanden van haar leven zat mevrouw de Winter tevreden in haar rolstoel, of lag in haar bed; haar huiskamer vol teddyberen. Vaak schoten er vrolijke twinkeltjes in haar ogen. En vroeg één van de verzorgenden om een kus, dan tuitte ze haar lippen en genoot van het knuffelen. Vanmorgen hebben we haar begraven, onder een stralende lentehemel. Drie verzorgenden zijn bij het afscheid, in hun vrije tijd wel te verstaan. Als het Ave Maria wordt gespeeld, schieten ze alle drie vol. En onder het koffiedrinken na afloop komen de verhalen los. Over die prachtige blauwe ogen van mevrouw de Winter waarmee ze alles volgde. Over hoe ze kon genieten van operamuziek en een beker pap. “Ze was lief, écht lief.” De dochter reageert ontroerd. “Deze laatste jaren waren de gelukkigste van haar leven. Jullie hebben haar weer naar het licht gekeerd.” Buiten in het gras bloeien de krokussen. “De krokus wijst beton zijn grens”, dichtte Okke Jager. Verzorgenden in een verpleeghuis weten daar alles van. Paula Irik
Horizon 8, 24 april 2009
17
Wijkberichten Studentenpastoraat/VE90 Contactadres: De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam tel. 020-4445080 e-mail:
[email protected]
Drie impressies uit Taizé Met 16 studenten van de VU was ik twee weken geleden in ‘Taize’. Post-doc studenten van theologie en filosofie, kenden het en waren nu zo dichtbij dat ze het wilden meemaken. De faculteitsvereniging Icarus en het studentenpastoraat hebben dat geregeld en zo waren we plotseling in Taizé. 1. Aankomst: Het is 0.30 uur woensdag 1 april. Samen met een jongeman (Walther voor het gemak) van de ontvangstbalie, zit ik te wachten tot het tweede busje zal arriveren. Zij dolen nog over de donkere bochtige weggetjes richting Taizé. Ons busje is al aangekomen, ieder heeft een slaapplek gevonden en die liggen al op één oor, zoals verder iedereen in het kamp. Ondanks de pech onderweg was de stemming gelukkig niet bedorven. Men is tevreden hier aangekomen te zijn. Walther is schat ik begin 30, vriendelijk en geduldig.Hij vertelt mij dat hij een jaar in Taizé is om uit te zoeken ‘wat hij met zijn leven wil doen’. Zo zegt hij het. En dan zit je daar dan in de kou en het donker. Je praat met een vreemde, maar het gesprek is vertrouwd en open. We delen wat. Ergens anders zou je niet zo snel over zulke zaken praten. We praten zachtjes want het is overal stil. En donker. Later, als we in de kerk zingen: Dans nos obscurités, moet ik nog even aan dit gesprek denken. 2. Viering: De dag begint meteen met een ochtendgebed in de kerk. De monniken komen in witte pijen (die hun heel lang doen lijken) rustig maar gestaag binnen. Dan begint het zingen. Heel even schiet mij een brok in de keel; vanwege herinneringen en omdat zoveel jonge mensen hier zo geconcentreerd en betrokken zingen. En je moet goed luisteren, terwijl je ook wordt meegenomen. Het zijn een soort ‘mantra’s’ zeggen we later tegen elkaar. Herhalingen die de woorden steeds dieper laten binnen komen en daarna weer wegebben. En ondertussen worden de korte zinnen verbonden met allerlei noties in jezelf. De teksten ook de lezingen leggen zo 18
Horizon 8, 24 april 2009
zichzelf uit. Er wordt niks gepreekt, het ritueel voltrekt zich. En sleept me mee. Zonder tegenzin. 3. De barak: Voor het eerst van mijn leven sliep ik op één kamer met een Zuid Afrikaan, twee Aziaten, die bij onze groep hoorden, plus twee nachten ook een Zwitserse fysicus en één nacht een oude pelgrim op weg naar Santiago di Compostella. Voor het slapen gaan was er grote vrolijkheid. Spontaan vertelde ieder iets van de dag, En meestal schaterden we van het lachen vanwege rare verhalen en gekke opmerkingen. De eerste nachten werd er onrustig gesnurkt. Maar toen ik op de laatste dag als eerste wakker werd was mijn eerste associatie met een vredige stal. De mensen(dieren) hoorde je zachtjes ademhalen, verre geluidjes maken, zich herschikken in het stro of iets onverstaanbaars prevelen. Zo te horen was ieder tot rust gekomen in deze dagen. Geert van der Bom
Diensten met Belangstellenden Contactadres: Ds. J. Staat Achterlaan 10 1027 AK Amsterdam Tel. 020-6369244 e-mail:
[email protected] www.dmbamsterdam.nl
DmB+dienst op 26 april Wees welkom in de DmB+dienst op zondagavond 26 april, onze maandelijkse dienst met beleving! ‘Welkom in de Herberg’ is het jaarthema. Het onderwerp van deze zondag luidt: ‘Grote Schoonmaak’. Past goed bij het voorjaar, nietwaar? Marten Kamminga verleent met zijn koor Quasi Modus muzikale medewerking. We zullen u graag ontmoeten om 19.00 uur in de Engelse Kerk op het Begijnhof. Bij de diensten U bent een graag geziene gast in de wekelijkse Dienst met Belangstellenden in de Engelse Kerk op het Begijnhof. Elke keer komt er een zeer divers gezelschap mensen bijeen, ik mag wel schrijven uit alle lagen van de bevolking. Dat heeft iets aanstekelijks. Er gaat geen dienst voorbij of er zijn mensen voor de eerste keer gekomen. We zetten ons er voor in om in een gastvrije, vriendelijke sfeer onze diensten te vieren. Zo beogen we iets van Gods liefde door te geven aan iedereen die komt. Op zondag 3 mei gaat Sipke van der Land voor, terwijl
Marten Kamminga het orgel bespeelt. De dienst begint om 19.00 uur. Bijbelkringen Op onze website kunt u actuele informatie vinden over onze bijbelkringen. De belijdeniscatechisatie is ondertussen begonnen. Op Pinksteren is er gelegenheid voor het afleggen van openbare belijdenis. Wegens vakantie zal de DmB-predikant de komende drie weken niet op donderdagmiddag in Café Dante (Spuistraat 324) zijn. Koos Staat
Dovenpastoraat Contactadres: Wieger Pantjes Klaproosstraat 61 2403 EW Alphen a/d Rijn Tel. 0172-437418 e-mail:
[email protected]
We mogen terug zien op een fijne Paasviering. Na een gezellig ontbijt met de gastvrije Bethelgemeente hadden we onder leiding van ds. F. van Dijke onze Paasviering. Het thema was: De Heer is waarlijk opgestaan. Ook vierden we in een kring het Heilig Avondmaal. We mochten proeven en woord en gebaar zien dat God goed is. Maar Pasen is ook letterlijk opstaan in deze wereld en in beweging komen. Er zijn voor de ander die ons nodig heeft. Ik las ergens het volgende gebed: “Heer onze God. Heel de wereld komt in het zicht, Als uw woord onder mensen klinkt. Laat ons dan ingaan op dat woord en in deze wereld staan met geloof in Christus en met een open blik voor wat wij voor anderen kunnen zijn in zijn geest. Amen.” Ook als dovengemeenschap in Amsterdam willen we met geloof in Christus en met een open blik in woord en gebaar in zijn geest er zijn voor elkaar en anderen. Groetend, W. Pantjes
Protestants Koopvaardijwerk Amsterdam Contactadres: Ds. L.J. Rasser Veembroederhof 164 1019 HC Amsterdam tel. 020 6690065 / 06 220 90 334 e-mail:
[email protected] website:www.nederlandsezeemanscentrale.nl
Gevangenisdominee In de haven gelden strenge
veiligheidsregels. Bijna alle bedrijven zijn de zeemanskerk welgezind waardoor ik in de praktijk bijna altijd de schepen kan bezoeken die ik wil. Bijna, niet altijd. Laatst ging het mis omdat iktwee scheepsnamen met elkaar &verwisselde (ik had acht van de tien letters goed). Bij het haventerrein aangekomen bleek ik niet op de gastenlijst van het betreffende schip te staan. De jonge (inval) bewaker en de jonge vertegenwoordiger van de scheepsagent durfde de
verantwoordelijkheid niet aan om me toch op het terrein te laten. Gelukkig was het een zonnige dag. Na telefonisch overleg met de zeeman die ik wilde bezoeken besloten we elkaar te treffen bij het hek. Met de privacy was het prima gesteld want het hek wordt op een kilometer afstand elektronisch bediend. Wel kreeg ik het gevoel dat ik een gevangenisdominee was. Dit terwijl een zeeman toch echt geen crimineel is. Dominee Leon Rasser
Kerkdiensten 26 APRIL EN 03 MEI 2009
AMSTELVEENBUITENVELDERT Collecten zaterdag 26 april: Eerste collecte: Diaconie, Stg Exodus Tweede collecte: Kerk, wijkwerk Collecten 03 mei: Eerste collecte: Diaconie, wijkdoel Tweede collecte: Kerk, jubileumcollecte 5 jaar PKN Dorpskerk, Dorpsstraat 36 26 apr. - 10.00 uur: ds. M. Visser 03 mei - 10.00 uur: dr. G. Manenschijn Handwegkerk, Handweg 117 26 apr. - 10.00 uur: ds. G.J. de Bruin, HA 03 mei - 10.00 uur: drs. R.J. Prent Kruiskerk, V.d. Veerelaan 30-A 26 apr. - 10.00 uur: ds. W. Janssen, HA 03 mei - 10.00 uur: ds. H. Kroese Pauluskerk, W. van Borsselenweg 116 26 apr. - 10.00 uur: ds. J.P. Ouwehand, Wilnis 18.30 uur: dr. M. Verduin, Zeist 03 mei - 10.00 uur: ds. A. van Vuuren 18.30 uur: ds. G. Lustig, Nieuwerkerk a/d/ IJssel Paaskerk, Augustinuspark 1 26 apr. - 10.00 uur: ds. N.K. Atmadja, HA 03 mei - 10.00 uur: ds. M. Visser
Bankraskerk, Max Havelaarlaan 435 26 apr. - 10.00 uur: ds. J.J.A. Doolaard, HA 03 mei - 10.00 uur: ds. J.J.A. Doolaard en rabbijn A. Soetendorp Pelgrimskerk, Van Boshuizenstraat 560 26 apr. - 10.00 uur: ds. H. Kroese, HA 03 mei - 10.00 uur: ds. M. Elbers De Buitenhof, Nieuw Herlaer 2 26 apr. - 10.30 uur: drs. K.E.A. Wijkstra 03 mei - 10.30 uur: ds. A.A. van Berge Vreugdehof, De Klencke 111 26 apr. - 10.15 uur: geen dienst 03 mei - 10.15 uur: pastor A. Nolet
AMSTERDAM CENTRUM Collecten 26 april: Eerste collecte: W - Wijkdiaconie Tweede collecte: K – Toerusting en vorming Collecten 03 mei: Eerste collecte: S - Straatpastoraat Tweede collecte: U2 – Jubileumcollecte PKN / Missionair Werk Oude Kerk, Oude Kerksplein 26 apr. - 11.00 uur: E. Reefhuis 03 mei - 11.00 uur: N.G. Scholten
Kapel VU-Ziekenhuis, De Boelelaan 26 apr. - 10.00 uur: ds. A.N. Drost 03 mei - 10.00 uur: ds. J.A. Delver
Westerkerk, Westermarkt 26 apr. - 10.30 uur: ds. M. van Gilst 26 apr. - 19.30 uur: ds. F.W. Oosterwijk, Cantatedienst 03 mei - 10.30 uur: ds. F.W. Oosterwijk, H. Doop
Zorgcentrum Groenelaan, De Helpende Hand 26 apr. - 10.15 uur: Leger des Heils 03 mei - 10.15 uur: ds. A.P. van den Broek
Keizersgrachtkerk, Keizersgracht 566 26 apr. - 10.30 uur: G. Scholte 03 mei - 10.30 uur: F. Borger
Ziekenhuis Amstelland, Laan v.d. Helende Meesters 26 apr. - 11.15 uur: Leger des Heils 03 mei - 11.15 uur: ds. A.P. van den Broek
Noorderkerk, Noordermarkt 48 Gereformeerde Bond 26 apr. - 10.00 uur: ds. C. Blenk 26 apr. - 19.00 uur: ds. T. Jacobs 03 mei - 10.00 uur: kand. T. Doornebal 03 mei - 19.00 uur: ds. H.F. Klok
Johanneskapel, Amsterdamseweg 311 26 apr. - 10.30 uur: drs. S. Dondorp 03 mei - 10.30 uur: ds. J.A. Montsma
Oude Lutherse Kerk, Spui/Singel 411 26 apr. - 10.30 uur: ds. H.C. Donga 03 mei - 10.30 uur: ds. H.G.T. Günther
Horizon 8, 24 april 2009
19
Kerkdiensten Verpleeghuis Wittenberg, Nieuwe Kerkstraat 159 26 apr. - 11.00 uur: I. Meyer 03 mei - 11.00 uur: drs. A. van Zijl
Kerk op IJburg, gebouw De Tronk Mattenbiesstraat 95 03 mei - 12.00 uur: P. Rijnders, oecumenische viering van Schrift en Tafel - met doop
NOORD Bethelkerk, Plejadenplein 44 26 apr. - 10.00 uur: ds. T.H. Hibma 03 mei - 10.00 uur: ds. M. Reinders De Ark, Aakstraat 60 26 apr. - 10.00 uur: ds. J.W. Blankert 03 mei - 10.00 uur: ds. A. van Wijngaarden Nieuwendammerkerk, Brede Kerkepad 1 26 apr. - 10.00 uur: ds. V.C. Lindenburg, HA 03 mei - 10.00 uur: ds. J. Lammers BovenIJ Ziekenhuis, Statenjachtstraat 1 26 apr. - 10.30 uur: pastor A. Berben 03 mei - 10.30 uur: ds. T. Hibma
LANDELIJK NOORD ZUNDERDORP Dorpskerk, 26 apr. - 10.00 uur: ds. K. Staat, tentdienst 03 mei - 10.00 uur: dienst Ransdorp-Holysloot Witte Kerk Holysloot, 26 apr. - 10.00 uur: ds. M. Elbers, samen met Durgerdam 03 mei - 10.00 uur: ds. H. Reedijk
DURGERDAM Dorpskerk, 26 apr. - 10.30 uur: zie Ransdorp Holysloot
OOST Muiderkerk, Linnaeusstraat 37 26 apr. - 10.30 uur: ds. J. van Rijn, Schrift en Tafel 03 mei - 10.30 uur: ds. J. Deenik, kindernevendienst Elthetokerk, Javastraat 118-A 26 apr. - 10.00 uur: drs. J.W. Stam 03 mei - 10.00 uur: v.d. Born
20
Horizon 8, 24 april 2009
Onze Lieve Vrouwe Kapel, OLVG, Oosterpark 9 Ingang kapel ‘s Gravesandeplein Oecumenische viering van Schrift en Tafel 26 apr. - 10.00 uur: pastor J.H.A. Verhoef 03 mei - 10.00 uur: pastor S.A.A. Evers Zorgcentrum Sint Jacob, Plantage Middenllaan 52 26 apr. - 10.00 uur: pastor M. Berkhout 03 mei - 10.00 uur:pastor P. van Zaalen
WATERGRAAFSMEER De Bron, Middenweg 74 26 apr. - 10.00 uur: J. Bodisco Massink 03 mei - 10.00 uur: C.J.P. Ofman Amsta Zorgcentrum Ingenhouszhof Ingenhouszhof 15 26 apr. - 10.00 uur: ds. A. Riemersma 03 mei - 10.00 uur: P.J. Dijk
WEST Nassaukerk, De Wittenstraat 114 26 apr. - 10.00 uur: ds. K. Holwerda 03 mei - 10.00 uur: ds. K. Holwerda, m.m.v. cantorij De Poort, Hugo de Grootkade 28 26 apr. - 10.30 uur: ds. H. Laernoes 03 mei - 10.30 uur: ds. R. Kranenborg, HA Jeruzalemkerk, Jan Mayenstraat 14 26 apr. - 10.00 uur: ds. S. Paas 26 apr. - 19.00 uur: ds. T. Vreugdenhil 03 mei - 10.00 uur: ds. B.J. van der Graaf 03 mei - 19.00 uur: ds. J.B. Alblas Jacobuskapel, Woestduinstraat 16-18 26 apr. - 10.00 uur: P. Kooiman 03 mei - 10.00 uur: zie De Ark De Ark, Van Ollefenstraat 26 apr. - 10.00 uur: zie Jacobuskapel 03 mei - 10.00 uur: ds. D. Tanja
Sloterkerk, Osdorperweg 28 26 apr. - 10.00 uur: ds. L.J. Rasser 03 mei - 10.00 uur: ds. J. Binnenmarsch De Opgang, Dienstencentrum Maarten Luther, Oeverpad 300 26 apr. - 10.00 uur: ds. W. Stoker, doopdienst 03 mei - 10.00 uur: ds. R.J. Bakker, HA De Ontmoeting, L. Couperusstraat 133, Slotermeer 26 apr. - 10.00 uur: ds. J.P.G. Dijk 03 mei - 10.00 uur: ds. C.J. van Leeuwen-Assink Augustanakerk, Erasmusgracht 24 26 apr. - 10.30 uur: ds. J. Meinders 03 mei - 10.30 uur: ds. M. Pfirrmann Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, Jan Tooropstraat 164 03 mei - 10.30 uur: B. de Bock Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis, 26 apr. - 10.30 uur: pastor G. van Kesteren 03 mei - 10.30 uur: pastor F. Kortekaas, m.m.v. Heart & Wings Slotervaartziekenhuis, Louwesweg 2 26 apr. - 10.00 uur: pastor F. Tijdink 03 mei - 10.00 uur: ds. A.E. van Blommestein Osdorperhof, P. Calandlaan 86 26 apr. - 10.00 uur: ds. H. Meulink Zorgcentrum De Schutse, Comeniusstraat 20 26 apr. - 10.00 uur: ds. R. Dijk 03 mei - 10.00 uur: ds. J.A. Verkerk, HA
ZUID Oranjekerk, Van Ostadestraat 151 26 apr. - 10.00 uur: A. Fox, HA 03 mei - 10.00 uur: ds. J. van der Velden Thomaskerk, Prinses Irenestraat 36 26 apr. - 10.30 uur: dr. A.H. van den Heuvel 03 mei - 10.30 uur: dr. K.A. Deurloo Willem De Zwijgerkerk, Olympiaweg 14 26 apr. - 10.00 uur: drs. L. van Houte 03 mei - 10.00 uur: drs. S. Dondorp
Vrijburg, Comm. Vrijzinnige Protestanten, Diepenbrockstraat 26 apr. - 10.30 uur: ds. J. van der Vaart 03 mei - 10.30 uur: W. Meijer Thomas van Aquino-Parochie in de Maranathakerk, Hunzestraat 85 26 apr. - 10.30 uur: eucharistieviering 03 mei - 10.30 uur: eucharistieviering Zorgcentrum Amsteldijk Amsteldijk 35 26 apr. - 10.30 uur: drs. A. van Zijl 03 mei - 10.30 uur: ds. H. v.d. Vegt
ZUID-OOST BIJLMERMEER De Nieuwe Stad, Luthuliplein 11 26 apr. - 10.00 uur: ds. A. van Wijngaarden 03 mei - 15.00 uur: ds. F. Brommet Evangelisch-Luthers Luthuliplein 11 26 apr. - 10.00 uur: ds. I. Fritz 03 mei - 10.00 uur: geen dienst
GAASPERDAM De Drie Stromen, Renswoudestraat 75 26 apr. - 09.30 uur: ds. D.J.H. Wolse 03 mei - 09.30 uur: ds. D.J.H. Wolse, Ned./Eng. dienst Eben Haëzer, Wisseloord 26 apr. - 10.30 uur: ds. H.C.M. Bouma Verpleeghuis Gaasperdam, Soestdijkstraat 4 03 mei - 11.00 uur: pastor S.R. van Rijn Bejaardencentrum ‘Nellestein’, Lopikhof 1 26 apr. - 10.00 uur: ds. W.L. Vreeken Academisch Medisch Centrum ‘Bullewijk’, Meibergdreef 26 apr. - 10.30 uur: C. v.d. Loos 03 mei - 10.30 uur: H. Kotzé
DIEMEN De Ontmoeting, Schoolstraat 10 26 apr. - 10.00 uur: ds. Th. Wielsma 03 mei - 10.00 uur: ds. H. Nováková
DUIVENDRECHT Protestantse Gemeente, Rijksstraatweg 129 26 apr. - 10.00 uur: R. Meter 03 mei - 10.00 uur: prof.dr. E. Talstra
OUDERKERK AAN DE AMSTEL Amstelkerk, Kerkstraat 11 26 apr. - 10.00 uur: ds. J. de Heer 03 mei - 10.00 uur: dienst
OVERIGE DIENSTEN Eglise Wallonne Grande Eglise, Walenpleintje, O.Z. Achterburgwal 159 26 apr. - 11.00 uur: pr Ph.E.R. Herzoc 03 mei - 11.00 uur: M.J.B. la Grouw, gemeenschappelijke dienst van de Waalse Gemeentesvan Haarlem, Amsterdam, Utrecht en Arnhem in Amsterdam English Reformed Church, Begijnhof 26 apr. - 10.30 uur: Revd. John Cowie 03 mei - 10.30 uur: Revd. John Cowie Church of England, (Episcopal Church) Groenburgwal 42 26 apr. - 10.00 en 11.45 uur: Revd. Allister Mac Donald 03 mei - 10.00 en 11.45 uur: Revd. Allister Mac Donald Deutsche Evangelische Gemeinde, J.J. Viottastraat 44 03 mei - 10.30 uur: ds. J. Büssow, HA Evangelische Broedergemeente, Koningskerk, Van 't Hofflaan 20 26 apr. - 10.30 uur: ds. M. Theile 03 mei - 10.30 uur: ds. M. Theile
Dienst voor doven en slechthorenden, zaal Bethelkerk, Plejadenplein 44 26 apr. - 10.00 uur: W. Pantjes 03 mei - 10.00 uur: U. Jansen Stichting diensten met belangstellenden, Engelse Kerk, Begijnhof 48 26 apr. - 19.00 uur: ds. K. Staat 03 mei - 19.00 uur: S. van der Land Oude Zijds 100, in de Allemanskapel van Sint Joris, O.Z. Achterburgwal 104 dagelijks ma. t/m za.: 08.45 uur: ochtendgebed 19.30 uur: avondgebed Op dinsdag Hoogdienst Gereja Kristen Indonesia Nederland, Indonesisch-Nederlands Christelijke kerk Pauluskerk, (in Nederlands en Indonesisch) W. van Borsselenweg 116, Amstelveen 26 apr. - 14.00 uur: dr. R. Budiman 03 mei - 14.00 uur: ds. S. Rachmadi Stichting Alle-dag-kerk, Engels Hervormde Kerk, Begijnhof 48 Woensdag 29 apr. - 12.40 - 13.00 uur: ds. W.G.J. v.d. Sluys 06 mei - 12.40 - 13.00 uur: ds. B.H. Weegink Dominicusgemeente, oecumenisch, Spuistraat 12 26 apr. - 11.00 uur: dienst 03 mei - 11.00 uur: dienst Amsterdamse Studenten Ekklesia, Rode Hoed, Keizersgracht 102 26 apr. - 11.00 uur: M. Wolthuis 03 mei - 11.00 uur: A. van Heusden Evangelische Roze vieringen, Keizersgrachtkerk 566 26 apr. - 15.00 uur: C. Ofman Buurtviering (oecumenische viering, kerk en psychiatrie), De Liefde, Da Costakade 10-A 26 apr. - 16.30 uur: ds. E. van Melle en ds. M.Röhling
Horizon 8, 24 april 2009
21
Verslag
‘En de wind steekt op’ Zeven kenmerken van bloeiende gemeenten Op dinsdagavond 10 maart
Pieter Licht
komen zo’n 100 gemeenteleden
3 Het persoonlijk delen van geloof en waarden
van de Protestantse gemeente uit
Spreek met elkaar over geloofservaringen. Op het spoor komen van wat geloof voor anderen betekent werkt verrijkend voor de gehele gemeente. In sommigen gemeenten krijgt dit vorm in het geven van een ‘getuigenis’ in de kerkdienst, maar het kan ook op andere manieren.
Amstelveen-Buitenveldert bijeen in de Paaskerk voor een lezing van prof. Henk de Roest. Zij komen bij elkaar in het kader van het bezinningsproces van de gemeente dat loopt van zomer 2008 tot
4 Oriëntatie bieden voor het alledaagse leven
zomer 2009. In een boeiend betoog maakt Henk de Roest duidelijk dat er nog vele aantrekkelijke en inspirerende keuzen en daarbij behorende acties mogelijk zijn om van onze wijkgemeenten bloeiende geloofsgemeenschappen te maken. Zeven kenmerken Hij deed dit aan de hand van zeven kenmerken van bloeiende gemeenten. Deze zijn voortgekomen uit een onderzoek in Groot-Brittannië. In eerste instantie met 45 en later met 120 geloofsgemeenschappen ging men in dit onderzoek in verbondenheid met elkaar op zoek naar nieuwe wegen en nieuwe ervaringen. Onder de titel Building Bridges of Hope zijn deze geloofsgemeenschappen er stap voor stap achter gekomen waar ze voor staan, wat hun sterke en zwakke punten zijn en hoe ze zich willen manifesteren in hun omgeving.
1 Een heldere visie De visie van een gemeente moet duidelijk maken waar zij voor staat, waar ze vandaan komt en waar ze heem wil. Het is het antwoord op de vraag ‘Waartoe zijn wij gemeente?’ Dat wordt vooral spannend als je de visie concreet en praktisch maakt. In elke kerkelijke vergadering moeten we ten minste één punt op de agenda zetten dat direct verbonden is met deze ‘waartoe-vraag’. Wees duidelijk over het te voeren beleid. Het is heel belangrijk dat een 22
Horizon 8, 24 april 2009
wijkgemeente eigenaar is van haar eigen veranderingsproces. Er moet niet van bovenaf over jou worden beslist. Gebeurt dat wel, dan komt het veranderingsproces niet op gang. Want dan ontbreekt het draagvlak.
2 Het opbouwen van plaatselijke partnerschappen Leg verbindingen met instellingen in de wijk. Ga luisteren bij deze bondgenoten, ga kijken waar de behoeften liggen binnen de wijk. Probeer samen met anderen iets tot stand te brengen, iets te creëren. Als voorbeeld noemt Henk de Roest een Lutherse kerk in Arnhem die samen met tien zorginstellingen in de buurt tot een zaterdagavondkerk komt. Veel jongeren doen mee en halen de mensen uit de zorgcentra op voor die diensten. Dit loopt fantastisch. Een kerk in Nuenen (NB) gaat een bondgenootschap aan met een kinderboerderij. Kerstfeest vieren op deze boerderij is in Nuenen na een paar jaar al een traditie, met vele honderden bezoekers. Je zou ook kunnen denken aan een verbond met scholen in de buurt of de wijk. Hier en daar loopt de samenwerking met de RK vast. Dan is het geboden om vooral goed te kijken wat er wel samen mogelijk is: bijbelstudie, bijbelkring, agape-viering, kringwerk enzovoort. Dat kan allemaal wel samen en wordt niet door de bisschop verboden.
Leg een verbinding tussen het christelijk geloof en alledaagse zorgen, problemen en conflicten van mensen. Dit kan betrekking hebben op onderwerpen als schaamte, schuld, depressiviteit, opvoedingsvragen, seksuele vraagstukken en dergelijke. Het leggen van deze verbinding geeft betekenis aan je geloof.
5 Het ontwikkelen van gedeeld leiderschap Het veranderingsproces in een geloofsgemeenschap moet geleid worden door een team. Met de voorganger als ‘aanblazer’. Dit moet dan wel iemand zijn die helpt bij het mogelijk maken van initiatieven. Hij/zij moet weet hebben van de weerstanden en de angst die bij vernadering vaak een rol speelt. Al gauw wordt er ‘ja, maar…’ gezegd. Of: ‘Dit hebben we al een keer geprobeerd en toen… Kost dit niet teveel?’ Vergeet niet: weerstand is ook mooi, want het betekent dat het de betrokkene in ieder geval niet koud laat.
6 Openstaan voor begeleiding Bloeiende gemeenten staan open voor begeleiding. In het project Building Bridges of Hope kwam elke vijf maanden een duo van onderzoekers langs bij een gemeente om met hen de voortgang van hun eigen veranderingsproces te bespreken. Deze rondtrekkende duo’s lijken eigenlijk op de apostelen uit de tijd van de eerste gemeenten, waarover Paulus schrijft in Romeinen. Het helpt gemeenten
ook om hun eigen geschiedenis te schrijven. Want ze krijgen van deze duo’s een haarscherp beeld terug hoe het er vijf of tien maanden geleden voor stond en wat er al is veranderd.
samen de dienst op de zondag… om de totale sfeer van die andere gemeente te proeven. Er is bij anderen vaak veel te halen.
Ten slotte 7 Leren van andere gemeenschappen Durf te leren van andere geloofsgemeenschappen. Ga bij elkaar op bezoek. En dan niet alleen voor een kerkdienst. Houd met beide gemeenten een bonte avond op de zaterdag en vier
Ten slotte: deze zeven kenmerken vragen veel inzet van gemeenteleden, kerkenraden en beroepskrachten. Ga er wijs mee om, begin niet met alles tegelijk. Ga je bijvoorbeeld met de identiteit van een gemeente aan de slag, vergeet dan niet dat hier drie
dimensies in zitten. De relatie naar God, de relatie tot elkaar (binnen de gemeente) en de relatie met de wereld. Alle drie aspecten moeten een plek krijgen, want anders mis je kern van het worden van een bloeiende gemeente. En het is deze drieslag die zich bij alle zeven kenmerken steeds weer aandient. Pieter Licht is lid van de Handwegkerk in Amstelveen en van de Taakgroep Bezinning van de Protestantse Gemeente Amstelveen.
Opening Protestantse Hof: zondagmiddag 17 mei 2009 Met lunch, muziek, presentaties in de gebouwen, wandelen door de ‘Hof’ met gids, de theatervoorstelling ‘Calvijn’ en nog veel meer.
De Protestantse Kerk en Diaconie Amsterdam nodigen u
Nieuwe Keizersgracht 1A, Amsterdam Van 12 tot 16.30 uur
van harte uit!
In de veertig Op bezoek Door het vlakke landschap van Groningen koers ik naar het dorpje V. Door het raam lacht M. me verwonderd toe. Op haar schoot een van de twee meisjes, die ze in februari kregen. De grote verrassing, terwijl ze al veertig was. Midden in een eindige chaos van verbouwing kondigden de twee meiskes zich aan. Ik krijg de fles in handen, voer de baby. De tweede voedt mama zelf. Zoonlief van zeven pakt mijn verjaardagscadeau, een voorleesboek, uit. Dan speelt hij verder met klein lego. M. zegt dat het wel erg druk is. Vannacht moest ze drie keer opstaan om voeding te geven. Samen met haar man redt ze het wel, vindt ze. Ik kijk de kamer rond. De verbouwing van het boerderijtje is nog in volle gang. De doorbraak van de vroegere keuken naar de kamer is
nu klaar. Het achterste stuk van de boerderij, verbouwd tot een woning voor een familielid, is alweer door hem verlaten. Door de financiële crisis: zijn eerste huis staat nog steeds te koop, dus... In stilte bewonder ik het vakmanschap van de vader. Ze reppen niet over geldzorgen, die er zeker moeten zijn.
Een ander bezoek Over binnenwegen rijd ik naar het volgende bezoek. In de tuinkamer van de dubbele woning zitten de gasten. Mensen vanuit het dorp en vrienden van vroeger. Allemaal rond de veertig. Met een drankje luister ik. Een conducteur die twee kerels op wild plassen in de trein aansprak, is in elkaar geslagen. De gastheer, in die trein op weg, kwam vroeg op zondagmorgen pas thuis. Een verlate
Opgeven via e-mail opening@ protestantsamsterdam.nl (vermeld met hoeveel personen u komt lunchen) of via 020-5353700. Informatie bij: Hanna van Dorssen, hanna.vandorssen@ protestantsamsterdam.nl of tel. 0205353704.
Signaal Gerard Eijkelenboom
gast vertelt naar de Matteüs Passie van Bach geweest te zijn. Ze is daar met haar gedachten nog bij. Even is die passie onderwerp van gesprek. Mijn buurvrouw vertelt: haar dochter haalde een zwemdiploma. Trots zwaaide ze met de rozen van mama naar de oma’s en opa’s. ‘Wat is dat kleine geluk toch belangrijk’, zegt ze, me blij aankijkend. De gastvrouw biedt Indische gerechten aan door het beroemdste dito restaurant in Groningen bereid en gebracht. Iedereen geniet. In de auto denk ik: Het is waar, kinderen bréngen geluk. Ook al moet je als veertigers er veel van je energie in investeren. Gerard Eijkelenboom is lid van de redactie en lid van de Oranjekerkgemeente in stadsdeel De Pijp. Horizon 8, 24 april 2009
23
Vakantie
Vakanties met Lekker genieten van een andere omgeving. Even bijkomen op vakantie. Dat willen we toch allemaal? Maar soms gaat dat niet zomaar. Daarom biedt het VakantieBureau vakanties aan voor mensen, die geen of moeizaam aansluiting vinden bij het reguliere vakantieaanbod. Al vele jaren bieden zij ‘vakanties met aandacht en zorg’. Vele vrijwilligers begeleiden en, indien nodig, verzorgen gasten tijdens de vakantie.
Op vakantie met behulp van de kerk Het VakantieBureau is een onderdeel van de Interkerkelijke Stichting
Baukje Bos-Burggraaff Diaconaal Vakantiewerk, die onder de Protestantse Kerk Nederland valt. Kerk in Actie, een onderdeel van de Protestantse Kerk Nederland, geeft een geldbedrag om de vakanties te kunnen realiseren. De manager van het VakantieBureau uit Lunteren, Mijndert Blanken, vertelt dat het VakantieBureau vakanties aanbiedt aan mensen voor wie een vakantie moeilijk is. Bijvoorbeeld iemand die zorg nodig heeft. Of een alleenstaande, die graag op vakantie wil maar er tegenop ziet om alleen te gaan. Blanken: ‘Centraal in deze vakanties staat de aandacht. Als je normaal naar een hotel gaat, word je verteld waar je kamer is maar verder ben je op jezelf aangewezen. Bij onze vakanties word je opgevangen, de weg gewezen en krijg je de begeleiding van een vrijwilliger. Vrijwilligers geven aanspraak of geven een arm. Ook gaan ze mee op stap. Zit je in een rolstoel, dan duwen ze je.’
Een warme deken ‘Dit jaar proberen we vooral mensen te bereiken, die weinig mensen zien of spreken. De ervaring leert dat zij onze vakanties als een warme deken ervaren. Vaak eten zij alleen. Bij ons op vakantie wordt er samen gegeten en koffie gedronken. Er worden dagtochten met elkaar gedaan. Het afscheid valt ze meestal zwaar.’ Vakanties zijn er voor ouderen, die geen of eenvoudige hulp nodig hebben, maar ook voor slechtzienden en blinden, (echt)paren met een thuiswonende dementerende partner, voor gasten die eenvoudige of veel zorg nodig hebben en/of rolstoelgebonden zijn, voor mantelzorgers met een partner tot 65 jaar en voor gasten met afasie. (Echt)paren, vrienden, vriendinnen of andere paren – in welke samenstelling dan ook – van wie één van beiden vitaal is, zijn ook van harte welkom. Blanken: ‘Als er bijvoorbeeld een echtpaar komt,
‘Je gaat als vrienden weer naar huis’ Eline Tiedens en haar moeder mw. M.H. Tiedens-Veldhuis uit Amsterdam gingen vorig jaar maar liefst vier keer op stap; al deze vakanties werden aangeboden door het VakantieBureau. Tiedens: ‘Onze diaken van de kerk raadde deze vakanties aan. Wij hebben toen een vakantie geboekt voor ouderen, die vitaal zijn of eenvoudige hulp nodig hebben. Ik ben de mantelzorger van mijn moeder maar tijdens deze weken nemen vrijwilligers mij het werk uit handen: zij wassen en kleden mijn moeder en regelen haar medicijngebruik. Op 85 gasten waren ongeveer 30 vrijwilligers. Wij zijn in juli, augustus en met Kerst naar de accommodatie “De Werelt” in Lunteren geweest. Dat was midden in de bossen. In oktober zijn we een week naar hotel “Dennenheul” in Ermelo geweest. 24
Horizon 8, 24 april 2009
Dat hotel ligt aan de rand van de heide. Prachtig is de natuur rondom de accommodaties. Hoe een dag van de vakantie eruit kan zien? ‘s Morgens begint de dag met een uitgebreid ontbijtbuffet. Voor degenen die niet kunnen lopen, halen vrijwilligers de broodjes en het beleg. Ook brengen vrijwilligers koffie en thee. Na het ontbijt en de koffie volgt een half uur ochtendgymnastiek, die onder meer uit arm- en voetbewegingen bestaat. Daarna waren er workshops, bijvoorbeeld in het maken van gedichten, het schrijven van verhalen, in aquarelleren en het maken van bloemstukjes, bloemcorsages en kralenkettingen. Elke vrijwilliger had een eigen inbreng. Na een uitgebreide lunch van 12.00 tot 13.00 uur was er tot 15.00 uur gelegenheid tot rusten. Daarna kon je weer workshops doen of een wandeling buiten maken.
Vrijwilligers bieden mensen met rollators en rolstoelen altijd hulp aan. Praktisch is dat er goede geasfalteerde wandelpaden zijn. Het was heerlijk om de wind door je haren te voelen. Weer thuis stond de koffie en thee te wachten en kon je een aperitief nemen. Dat vonden we ook altijd heel gezellig. Na een heerlijk diner was er ‘s avonds entertainment: er trad bijvoorbeeld een shantykoor op of een boswachter vertelde over de natuur op de Veluwe. Tot 23.00 uur kon je nog een afzakkertje nemen. Reuze gezellig was dat. Wij vinden de vakanties fantastisch. De vrijwilligers zijn lief en zorgzaam. Alleenstaanden voelen zich direct opgenomen. Het is één grote familie. Je komt als vreemdeling en je gaat als vrienden weer naar huis. In mei, juni, juli en met Kerst gaan we weer!’
aandacht en zorg waarvan één persoon afasie heeft, wordt er eerst gevraagd naar wat de mensen zelf willen doen tijdens de vakantie. Aan de hand hiervan wordt een programma samengesteld. In dit programma kan opgenomen zijn: hoe te leren met afasie om te gaan. Maar als je er lekker op uit wilt, dan ga je erop uit.’ De mantelzorg wordt tijdens de vakantieweek door de vrijwilligers overgenomen. De mantelzorger kan er echter ook voor kiezen om thuis te blijven om op deze manier even bij te komen.
Bos, natuurgebied of rivier De accommodaties waarin de vakanties worden gevierd, zijn ‘De Werelt’ en het ‘Bosgoed’ in Lunteren, het ‘F.D. Roosevelthuis’ in Doorn, ‘Dennenheul’ in Ermelo en de ‘Imminkhoeve’ in Lemele. Deze accommodaties liggen, behalve laatstgenoemde, allemaal in de bossen. De Imminkhoeve ligt vlakbij de Lemelerberg in het natuurgebied de Sallandse Heuvelrug. Er kan ook gekozen worden voor vakanties aan boord van het schip de Willem-Alexander.
Rol van het geloof Op de vraag wat de rol van het geloof tijdens de vakantieweken is, antwoordt Blanken dat de week in eerste instantie een vakantieweek is. ‘Het gaat erom lekker vakantie te vieren. Maar op zondag is er een kerkdienst, die door een protestantse pastor wordt geleid. Hij/zij is ook de gehele vakantie aanwezig. Als men een individueel gesprek met de pastor wil, kan dat altijd. Ook wordt er uiteraard gebeden voor en na de maaltijden.’ ‘De vakanties hebben een protestants karakter maar gasten hoeven niet protestants te zijn. Als je onder de doelgroep valt, ben je van harte welkom.’
vrije tijd of neemt een week vrij van zijn werk. Hij/zij krijgt, naar wat ik heb gehoord, heel veel voldoening. De vakantievierders genieten van de aandacht en van de vakantie. Mensen zijn dankbaar.’
hierover informatie verstrekken. Als u aanvullend verzekerd bent, kunt u informeren bij uw verzekeraar of zij een tegemoetkoming geven. In ieder geval betaalt Agis een vergoeding.
Meer informatie Kosten Elke vakantie heeft zijn kosten. Een voorbeeld: een week vakantie voor een oudere, die vitaal is of eenvoudige hulp nodig heeft, kost ` 565,- voor een eenpersoonskamer. Een tweepersoonskamer kost ` 445,- per persoon per week. Als de bedragen bezwaarlijk zijn, dan geeft het VakantieBureau korting: een oudere met een minimuminkomen krijgt ` 60,- korting. Ook kan men de Diaconie van de eigen kerk polsen voor financiële steun. Een kleine groep kan bij fondsen aankloppen. Het VakantieBureau kan
Bent u geïnteresseerd geraakt in de vakanties van het VakantieBureau? Voor meer informatie kunt u het VakantieBureau bellen, telefoon 0318 486610, mailen, info@ hetvakantiebureau.nl, of u kunt de website bekijken: www. hetvakantiebureau.nl. Ook als u meer wilt weten over vrijwilligerswerk bij het VakantieBureau of als u zich wilt aanmelden als vrijwilliger, kunt u contact opnemen met het VakantieBureau. Baukje Bos-Burggraaff is redactiesecretaris van Horizon
Vrijwilligers De vakanties worden mogelijk gemaakt door vrijwilligers. Wassen en aankleden wordt gedaan door vrijwilligers, die uit de zorg komen. Blanken: ‘Een vrijwilliger geeft een week van zijn Horizon 8, 24 april 2009
25
Jeugdwerk
Inventarisatie jeugdwerk:
dromen en dilemma’s Van oktober 2008 tot februari 2009 hebben de leden van de kerngroep Jeugd interviews gehouden met jeugdwerkers van de Protestantse Kerk Amsterdam. Dit om een goed beeld te krijgen van de situatie van het jeugdwerk in zoveel mogelijk wijkgemeentes. Hieronder leest u de beknopte samenvatting van deze ronde langs de gemeentes.
Inger van Nes gemeente en vervolgens, als zij ouder zijn, de jongere kinderen kunnen begeleiden. De dromen gaan ook over de zichtbaarheid van de Protestantse Kerk Amsterdam: de kerk moet laten zien wie ze is. Dit wordt door geïnterviewden als volgt omschreven: ‘De kerk kan in het publieke domein veel meer van zich laten horen, ze moet meedoen in het maatschappelijk debat en daar een ander geluid laten horen en zichtbaar maken dat de kerk zich bezighoudt met de diepere levensvragen waar ieder mens, dus ook elke jongere, mee worstelt.’
Wie doen het jeugdwerk? Er zijn grote verschillen tussen de wijkkerken waar het gaat om mensen die zich bezighouden met het jeugdwerk. In veel kerken is er niemand met deze taak belast. Andere kerken hebben een jeugdouderling of jongeren(bezoek)werker. Kindernevendienst en crèche worden vaak geleid door een poule van ouders. De jongerenbezoekwerkers worden wel genoemd, maar zij hebben per wijk soms een heel verschillende taakomschrijving. Als predikanten zich met jongeren bezig houden, is dat voornamelijk met een gespreks- of catechisatiegroep.
Dromen Voor de kinderen en jongeren omschrijft een geïnterviewde haar droom als volgt: ‘Mijn ideaal zou zijn dat de kerk continu contact houdt met jongeren op hun levensweg. De kerk zou een plek moeten zijn waar hun identiteit gevormd kan worden en waar ze toegerust worden voor het leven: met geloof staan in de maatschappij. Dit zou in principe in iedere kerk moeten kunnen.’ Voor de geloofsgemeenschap zou een doorlopende lijn van generaties het mooiste zijn. Dit betekent dat er voldoende kinderen zijn, dat de tieners een onderdeel blijven vormen van de
De doelgroep In principe zou men graag alle kinderen en jongeren bereiken. Meer specifiek zijn er drie groepen waarop men zich graag zou richten: 1 Binnenkerkelijk: kinderen van kerkleden (alle leeftijden); 2 Randkerkelijk: kaartenbakleden (1825 jaar); 3 Buitenkerkelijk: de jeugd die helemaal buiten de kerk staat, zoals school- en buurtkinderen/jongeren.
Activiteiten Bij de vraag naar activiteiten die men graag zou willen ontwikkelen, staat met stip op nummer een: jongerendiensten, met name vanuit vrijzinniger en middenorthodoxe hoek. Veel kerken hebben behoefte aan een speciale dienst voor jongeren omdat de eigen zondagse dienst niet aansprekend genoeg is. Wensen hiervoor: niet op zondagochtend, eigentijdse muziek en centraal in de stad beginnen. Daarnaast worden genoemd: activiteiten op scholen, naschoolse opvang, plekken van ontmoeting, aansluiten bij bestaande stedelijke activiteiten, kampeerweekends en vrijwilligerswerk. Hierbij is het voor iedereen belangrijk dat je als kerk duidelijk maakt dat je christelijke activiteiten organiseert: geef ze een duidelijke christelijke thematiek en vorm mee.
De kerk moet laten zien wie ze is
26
Horizon 8, 24 april 2009
Knelpunten De volgende knelpunten worden door de geïnterviewden genoemd: 1 Theologisch knelpunt: het formuleren van een duidelijk christelijke identiteit. Er bestaat een spanning tussen activiteiten voor kerkleden en voor mensen van buiten de kerk. Dit uit zich in vragen als: hoe kunnen we missionair zijn in de huidige (stads)cultuur? Wat is de identiteit van de activiteiten, missionair of laagdrempelig? 2 Het te lage aantal kinderen/jongeren wordt het meest genoemd als knelpunt. Meer specifiek: hoe houden we degenen vast die we hebben en hoe komen we aan nieuwe aanwas? 3 Het ontbreken van energie bij kerkleden om het kinder-/jongerenwerk op te pakken. De vraag reist dan ook wie zich bezig zou moeten houden met het jongerenwerk: de (vermoeide) kerkleden of professionele (betaalde) jeugdwerkers? 4 Het ontbreken van een aanbod van activiteiten voor tieners. Het is moeilijk om de wensen van tieners en jongeren in kaart te brengen. Ga je bijvoorbeeld als kerk naar de tieners toe of zorg je ervoor dat tieners (weer) naar de kerk komen? 5 Een gebrek aan inspirerend materiaal. Zo zou het bijvoorbeeld mooi zijn als er de mogelijkheid bestond om via internet materiaal voor de kindernevendienst uit te wisselen met andere wijkkerken.
Hoe nu verder? Op de visiedag (zie pagina 8 en 9) hebben we de resultaten van deze inventarisatie met de aanwezigen besproken en de kerngroep Jeugd heeft al een start gemaakt met de verwerking van dat gesprek. Deze resultaten zullen worden gebruikt om prioriteiten te geven aan de te ontwikkelen activiteiten en programma’s. Verder hopen we met jongerenwerkers in gesprek te blijven over de knelpunten die worden ervaren, maar ook over hun verlangens en dromen. Inger van Nes (23) is lid van de kerngroep Jeugd en studente theologie aan de VU.
Horizon 8, 24 april 2009
27
Ogenblik:
"De weg naar het grote succes bestaat niet uit kleine succesjes maar uit kleine foutjes."
Gedachte van het mome nt: t:
w
Vooruitblik: EO jongerendag Het grootste christelijke jongerenevent van Nederland komt er weer aan. Op zaterdag 13 juni beleven tienduizenden jongeren de 35e EO jongerendag in he t Arnhemse Gelredome. Van 13 tot 21 uur zijn er optredens – o.a. Micha el W. Smith – sprekers, tal van activit eiten, megainfomarkt, maaltijd en nog veel meer. Blikveld is van plan om met wie wil samen naar Arnhem en weer terug te treinen. Heb je zin? Meld je aan bij Blikveld-coördinator/jeu gdwerkadviseur Sjaak Teuwissen : sjaak.teuwissen@protestantsamster rd dam.nl
w
b
.
w
l
v
k
i
e
.
d
l
g
r
o
go zijn socialistisch gemeen
ed.
auto’s verplicht.
luatie heeft een nabespr
eking nodig.
ent.) rking? Heb jij ook nog een opme
[email protected] Stuur zze naar blikkievan
(Rangorde is zonder klassem
kken. Ik heb geen d zijn slachtoffers van ongelu lan ten bui het uit sers fiet Alleen ook niet. helm nodig - en mijn kindje
rt. Maar als dat niemand mijn taal lee om d eer pik ge ijd alt n be Ik derlands. twoord ik nooit in het Ne an , ert be pro t he d an iem weten. Ajax zal verrijzen! Zeker
Koffie is mijn water.
eva Ook de evaluatie van de
t toeristen, Ik verdien mijn kost me hekel aan hen. maar stiekem heb ik een
. Het weer is niet mijn vriend
e toeristen rdam wonen zijn a) domm ste Am in ect dir t nie die Mensen of b) domme boeren.
te twee sloten Fietsen zonder ten mins
of gestie en alleen voor toeristen Rode stoplichten zijn een sug
sterdammer, tuiging van een echte Am ver fso loo /ge nis jde eli De geloofsb zoals hij de wereld ziet.
Blik over je grens:
De Hof [4]
Communicatie van, Sinds januari 2009 is Nieuwe Keizersgracht 1A het centrale adres van de Protestantse Kerk Amsterdam. Medewerkers van het Kerkelijk Bureau, De Schinkel en het Protestants Jeugdwerk Amsterdam werken in de Van Limmikhof en medewerkers van de Diaconie in de Corvershof. Wat doen ze daar voor u? Horizon stelt de medewerkers aan u voor, ditmaal de mensen van PR & Communicatie en onze buren: de Timon Woongroep in de Hodshonhof.
Willemien Boot ‘Dat gaat goed, ik hoef het maar zelden terug te sturen met het verzoek het in te korten. En op maandag stuur ik een herinnering: morgen voor 9 uur moet het binnen zijn. De artikeltjes zijn heel verschillend, de een vertelt wat ook in het kerkdienstenrooster staat, de ander heeft allerlei wijkmededelingen en de derde schrijft een preekje. De agenda is inmiddels ook uitgegroeid, van één naar twee pagina’s – en is nog uitgebreider te vinden op www.protestantsamsterdam.nl. In de zomer maak ik pagina’s met zomeractiviteiten: agenda en wat interviews. Interviews maken vind ik leuk om te doen en als het kan met iemand meelopen op de werkplek. Met straatpastor Mariska Putters fietste ik mee (zie Horizon nummer 6). Zelf schrijft ze ook, over haar klanten – maar wie schrijft over de straatpastor, wat haar trekt in dit werk? Voor deze Horizon sprak ik iemand die met de diaconale vakantieweken van het VakantieBureau meegaat: hoe is dat?’
Baukje Bos-Burggraaff
Redactiesecretaris Horizon: Baukje Bos-Burggraaff ‘Mijn Horizon is niet aangekomen, kunt u er eentje opsturen?’ ‘Is mijn stukje goed aangekomen?’ ‘Ik heb een idee voor een artikel.’ Mensen bellen of mailen Baukje Bos-Burggraaff, zij is de spin in het web van Horizon, het blad van en voor de protestantse gemeenten van Amsterdam en Amstelveen, dat elke twee weken verschijnt. ‘Maandelijks zijn er redactievergaderingen, die bereid ik voor en notuleer ze. Verder redigeer ik de wijkberichten en de agenda.’ Jij hebt indertijd de 230 woorden grens gelegd bij de wijkberichten – hoe werkt dat? 28
Horizon 8, 24 april 2009
Hanna van Dorssen
Communicatieadviseur: Hanna van Dorssen Hanna: ‘Ik viel met mijn neus in de dozen: mijn eerste werkdag was de verhuisdag, 5 januari, waarop het Kerkelijk Bureau en de Schinkel naar de Van Limmikhof gingen. Het was een mooie manier van kennismaken, nieuwe collega’s helpen uitpakken en werkplekken inrichten. Al gauw liep mijn agenda vol: zelf kennismaken, kerngroepen en wijkkerken bezoeken
en vooral nu: de opening van de Hof van (H)Eden, op zondagmiddag 17 mei. Dat raakt aan alle aspecten van de Amsterdamse kerk. We organiseren een bijzonder en verrassend programma. Alle kerkleden die ook voor kerkbalans worden aangeschreven, krijgen een uitnodiging thuis gestuurd met een brief en folder. Maar ook zonder uitnodiging bent u van harte welkom! We maken een boekje Wandelen door de Hof van (H)Eden, op zoek naar geloof, hoop en liefde dat iedereen krijgt op 17 mei, maar dat ook daarna te gebruiken is in het welkomstpakket voor nieuwkomers. Een boekje met veel beeld, foto’s van de gebouwen rond de binnentuin, de Hof. En met teksten over het verleden en heden van de Protestantse Kerk Amsterdam, over wat ons inspireert, wat we doen als kerk in de stad. Want de 23 wijkkerken van de Protestantse Kerk Amsterdam doen allerlei bijzondere dingen. Ook daarvan is het een en ander te zien op 17 mei. Verschillende wijkkerken zullen iets presenteren van wat zij doen. En er is meer om van te genieten: muziek van zangeres Denise Jannah, die ook samen met gospelkoor Deliverance zal zingen. Klezmermuziek. De première van het Wereldhuiskoor. Jos van der Kooij, de organist van de Westerkerk, die op het Voolorgel in de Corvershof zal spelen. De theatervoorstelling over Calvijn. Kortom, voor mensen van binnen en buiten de kerk is zondagmiddag 17 mei een mooie gelegenheid om kennis te maken met de Protestantse Kerk Amsterdam. Ik hoop dan ook dat bezoekers vrienden en familieleden meenemen die wel eens willen weten wat die kerk doet.’ Wat sprak je aan in deze baan? ‘Wat de kerk gelooft, zegt, viert en doet zichtbaar helpen maken. Dat is mijn drijfveer. Ook in vorige banen, waar het altijd ging om het maken van de vertaalslag tussen binnen en buiten de kerk en omgekeerd. In een grote stad als Amsterdam is de kerk klein, ze heeft tegenwoordig een haast marginale plek gekregen. Wat doe je dan? Hoe presenteer je je dan?
voor en met de wijkkerken Het programma voor 17 mei heeft daarom ook iets missionairs: iedereen is welkom. Neem je vrienden mee, is de gedachte. We laten zien waar het ons om te doen is, wat ons inspireert en raakt in de kerk. Het thema ‘Geloof, Hoop en Liefde’, dat teruggaat op woorden van lang geleden van Paulus, klinkt in het hele programma door.’ Wat is je deze eerste drie maanden opgevallen? ‘Hoe levendig de Amsterdamse kerk is, hard bezig met elkaar, met kwaliteit van kerk zijn. Kwaliteit is zo belangrijk! In de komende tijd ga ik de wijkkerken langs om te horen wat er allemaal al gebeurt op het gebied van communicatie en hoe we elkaar kunnen helpen aantrekkelijker te worden naar buiten.’
geestelijk verzorger in het Sint Lucas Andreas ziekenhuis. Ze zal nieuwe projecten opzetten, media-aandacht genereren voor de Protestantse Kerk Amsterdam en netwerken en allianties smeden met sleutelfiguren uit kerk, samenleving en media. Abeltje: ‘Mijn werk staat in het kader van de stedelijke kerkvernieuwing. Ik heb daarvoor allerlei plannen en ideeën, die ik dit jaar verder zal uitwerken. Zo ben ik in gesprek met de Nassaukerk en de Keizersgrachtkerk over vieringen voor bepaalde doelgroepen. Ook ga ik de ‘Preek van de Leek’ dit jaar opnieuw organiseren op de vijf zondagen van november, nu samen met Protestants en Doopsgezind Amsterdam. En over de invulling van Hervormingsdag, dit jaar op een zaterdag, ga ik meedenken met de collega’s die daarmee bezig zijn. Bij de opening van de Hof van (H) Eden ben ik gevraagd als presentator, een eervolle en vrolijke opdracht. Toespraken, muziek en een feestelijk moment met bijdragen van wijkkerken ga ik dan met elkaar verbinden.’
Samen laten zien waar de kerk voor staat in Amsterdam
‘Dit is geen pop’ Abeltje Hoogenkamp
Predikant in stedelijke dienst: Abeltje Hoogenkamp Vanaf 1 maart werkt ds. Abeltje Hoogenkamp 10 maanden in dienst van de Protestantse Kerk Amsterdam aan projecten voor kerk en stad op de grens van kerk, samenleving, cultuur en media. Dat doet ze naast haar werk als
Timon Woongroep: de Hodshonhof De Hodshonhof ligt naast de Van Limmikhof en is ook ruim honderd jaar oud. Nu wonen er drie jonge gezinnen, twee singles en zeven kinderen. Zij hebben de grote binnentuin, de Hof, al helemaal ingewijd en genieten van al het speelzand, nu de tuin wordt heringericht. Overal in de tuin zie je fietsjes, stepjes en poppenwagens.
In de Hodshonhof zit een woongroep van Timon, op IJburg zit een andere. Er zijn vier woonplekken in deze woongroep voor jongeren van 18+ die wat hulp kunnen gebruiken bij het zelfstandig gaan wonen. ‘Wij zijn geen hulpverleners, wij zijn gewoon goede buren’, vertellen Miranda en Lianne. ‘Ieder heeft zijn eigen woonplek, maar we hebben een gemeenschappelijke ruimte die we Tante Leen hebben gedoopt, naar Magdalena Hodshon, de naamgeefster van ons huis. Bij Tante Leen schuiven we aan om samen te eten, een paar keer per week. In de huiskamer is elke avond iemand van ons aanwezig, daar kunnen onze medebewoners ook aanschuiven.
Fietsen, groot en klein Wat trok je hierin? ‘Zo kon ik meer handen en voeten geven aan zorg voor elkaar’, vertelt Lianne van Slooten, die zelf een onderwijsachtergrond heeft. ‘De mix van jongeren en volwassenen, van singles en gezinnen vind ik interessant. Ieder heeft eigen werk, maar we doen ook dingen samen. En nu kunnen we ook samen ons geloof vorm geven, gewoon thuis. We vieren straks Goede Vrijdag samen en doen iets met Pasen. En we zijn Amsterdam aan het ontdekken, de kinderen gaan er naar school, we wonen op een prachtige plek in het hartje van de stad en dan zo’n tuin!’ Op www.timon,nl meer informatie over de woongroepen en het begeleid wonen. Willemien Boot is trainer, adviseur en webmaster voor de Protestantse Kerk Amsterdam. Horizon 8, 24 april 2009
29
Agenda Zaterdag 25 april
Sam’s Kledinginzameling voor Mensen in Nood Gevraagd wordt: kleding en schoeisel (gebruikt maar nog in goede staat) en huishoudtextiel (lakens, handdoeken etc.), aangeleverd in gesloten vuilniszakken of goed gesloten dozen. De inzameling vindt plaats zaterdag 25 april tussen 10.00 – 13.00 uur. Plaats: inzamelpunten in Amstelveen/ Bovenkerk/Buitenveldert: Handwegkerk, Paaskerk, Kruiskerk, Titus Brandsmaparochie, Annakerk/Amsterdamseweg 20, Heilige Geestkerk, Urbanuskerk (Bovenkerk), Pelgrimskerk (Btv.), Augustinuskerk (Btv.). Tijd: inzameling vindt plaats van 10.00 – 13.00 uur Info: tel. 6435765 Hoboconcert Esther van der Ploeg, studente aan het conservatorium in Amsterdam, geeft een hoboconcert. Orgel: Marja van der Ploeg- Hofstra. Plaats: Bethelkerk, Plejadenplein 44 Tijd: 14.00 uur Kosten: collecte voor een nieuwe hobo Cantatedienst Tijdens deze cantatedienst wordt cantate BWV 112 ‘Der Herr ist mein getreuer Hirt’ uitgevoerd door het Westerkerkkoor, het Bachorkest en solisten. Voorganger: ds. F.W. Oosterwijk. Organist: Jos van der Kooy. Plaats: Westerkerk, Prinsengracht 279 Tijd: 19.30 uur, deur open om 19.00 uur Kosten: uw gift Zondag 26 april
Evangelische Roze Viering Viering voor homoseksuele christenen en belangstellenden. Thema: ‘een wereld van verschil’. Leiding: Pastor Cor Ofman. Plaats: Keizersgrachtkerk, Keizesgracht 566 Tijd: 15.00 – 16.00 uur Info: tel. 6990850, e-mail:
[email protected], www.erv-amsterdam.nl Gezongen avondgebed Vier christelijke gemeenschappen in de Amsterdamse binnenstad –de protestantse Oudekerkgemeente, de rooms-katholieke Nicolaaskerk, de Zusters Augustinessen van Sint Monica 30
Horizon 8, 24 april 2009
en de oecumenische communiteit Spe Gaudentes- bidden samen in en met de binnenstad. In het avondgebed nemen zowel stilte als muziek een belangrijke plaats in. Plaats: Hoogkoor van de Oude Kerk, Oudekerksplein 23 Tijd: 18.00 uur Info: www.oudekerk.nu/avondgebed Cantatedienst Uitgevoerd wordt: ‘De Heer is mijn herder’. Psalm 23 door de eeuwen heen. Bewerkingen uit verschillende stijlperioden, van de zestiende eeuw tot heden, komen tot klinken. Matinencantorij onder leiding van Wim Kloppenburg. Peter Ouwerkerk, orgel. Voorganger: ds. Jaap Doolaard. Plaats: Kruiskerk, Van der Veerelaan 30a, Amstelveen Tijd: 19.00 uur Dienst met Beleving! Voorganger: Ds. Koos Staat. Thema: 'de grote schoonmaak'. Orgel/Vleugel: Marten Kamminga. Met medewerking van Zanggroep 'Vox Nio'. Organisatie: DmB, een kerk voor iedereen. Plaats: Engelse Kerk op het Begijnhof Tijd: 19.00 uur Info: www.dmbamsterdam.nl Maandag 27 april
Teksten voor toeschouwers Onder leiding van Heika Breebaart teksten lezen uit stukken die in het lopende seizoen opgevoerd worden. Nu: Rocco en zijn broers. Naar Visconti. Organisatie: Leerhuis Amsterdam Tenach en Evangelie. Plaats: Thomaskerk, Prinses Irenestraat 36 Tijd: 10.30 uur Kosten: Đ 5,- per bijeenkomst (giro 449815 t.n.v. Leerhuis Amsterdam T & E of ter plekke)
van Bach, Ritter en Karg- Elert op het befaamde en fraai gerestaureerde Knipscheerorgel uit 1850. Plaats: Sloterkerk, Osdorperweg 28 Tijd: 15.00 uur Kosten: ` 7,50 Info: www.sloterkerk.nl Klaas Vos spreekt met Ed van Thijn Klaas Vos spreekt met Ed van Thijn in het kader van de Nationale Herdenking en over diens nieuwste boek ‘Het verhaal en daarna’. Reserveren: via de email
[email protected] of via: 06-19895696. Plaats: ThomasTheater, Thomaskerk, Prinses Irenestraat 36 Tijd: 16.00 uur Kosten: uw gift Info: www.thomaskerk.nl Leerdienst Organisatie: Leerhuis Amsterdam Tenach en Evangelie. Plaats: Gast-huis, Arie Biemondstraat 103 Tijd: 16.30 uur Maandag 4 mei
Herdenkingsbijeenkomst In deze laagdrempelige oecumenische herdenkingsbijeenkomst worden gedichten, een psalm en een verhaal gelezen, wordt er naar muziek geluisterd en zelf gezongen. Na afloop lopen we door het Vondelpark naar het monument aan de Amstelveenseweg om daar bloemen neer te leggen en met alle andere aanwezigen stil te staan bij de gevallenen van W.O. II. Wanneer u niet bij deze bijeenkomst aanwezig kunt zijn, bent u van harte welkom om u aan te sluiten als we rond half acht op weg gaan. Plaats: RCA, achterzaal van het restaurant, rechts naast de receptie, Overtoom 283 Tijd: 19.00 uur
Dinsdag 28 april
Lunchconcert Optreden van Michal Grycko, saxofoon en Aleksandra Iwanicka, piano. Plaats: Thomaskerk, Prinses Irenestraat 36 Tijd: 12.00 uur inloop, 12.30 uur aanvang concert Zondag 3 mei
Matineeconcert De aan het koninklijk concertgebouw orkest verbonden fluitiste Mariya Semotyuk-Schlaffke speelt samen met de organist David Schlaffke werken
Woensdag 6 mei
Schrijfgroep Amnesty International Elke eerste woensdag van de maand komt de Amnesty-groep van de Westerkerk bij elkaar. Daar zijn achtergrondinformatie, pennen en enveloppen. Luchtpostvellen en postzegels zijn tegen kostprijs verkrijgbaar. U wordt ontvangen met koffie en thee. Plaats: Westerkerk, Prinsenhuis, Prinsengracht 277b Tijd: 20.00 - 21.30 uur Opgave: Nicolette Besemer, tel. 0206844889
Plaats: Vrijdag 8 mei
Lunchconcert Harmen Trimp, orgel: Bach en improvisatie. Plaats: Westerkerk, Prinsengracht 279 Tijd: 13.00 uur Kosten: uw gift Info: Jos van der Kooy, organist van de Westerkerk, 06514 20432, e-mail:
[email protected] Theologisch café Over religie en het publieke domein. De vraag hoe het zit met de verhouding tussen het private en publieke domein van de godsdienst, blijft de gemoederen in ons land bezig houden. Na een eerste opinieronde zijn de meesten van ons intussen wel de overtuiging toegedaan dat een absolute scheiding van kerk en staat niet alleen onhaalbaar maar ook onwenselijk is. Maar wat dan wel? Dr. Donald Loose, hoogleraar namens de Radboudstichting in Rotterdam zet zijn kaarten vooral op de veelkleurigheid en het wederkerig respect. Daar kan ook het christelijke paradigma zijn waarde bewijzen en tot verdere ontplooiing komen. Plaats: VE90, van Eeghenstraat 90 Tijd: 16.00 - 17.30 uur Info: tel. 4963950 Zondag 10 mei
Een wake bij de grensgevangenis Teken van solidariteit met de grensgevangenen en een protest tegen het opsluiten van onschuldige mensen. Let op: het cellencomplex Schiphol Oost is per openbaar vervoer niet bereikbaar. Vertrek met auto’s om 13.30 uur vanaf Amsterdam NS Station Zuid (naast restaurant Wagamana, Zuidplein 12). Dit is een wake van het Oecumenisch Vuur. Plaats: cellencomplex Schiphol Oost, Ten Pol 64, Oude Meer Tijd: 14.00 – 15.00 uur Info: tel. 0630295461, www.schipholwakes.nl Gezongen avondgebed Vier christelijke gemeenschappen in de Amsterdamse binnenstad –de protestantse Oudekerkgemeente, de rooms-katholieke Nicolaaskerk, de Zusters Augustinessen van Sint Monica en de oecumenische communiteit Spe Gaudentes- bidden samen in en met de binnenstad. In het avondgebed nemen zowel stilte als muziek een belangrijke plaats in.
Tijd: Info:
Hoogkoor van de Oude Kerk, Oudekerksplein 23 18.00 uur www.oudekerk.nu/avondgebed Doorlopend tot en met maandag 11 mei
Expositie ‘dopen, doopjurken en Bijbelse manteltjes’ Tot en met maandag 11 mei: expositie ‘dopen, doopjurken en Bijbelse manteltjes’. Kunstenares Jeltje Hoogenkamp maakt schilderijen over vele onderwerpen, maar haar doopjurken en diverse Bijbelse manteltjes(van Jozef en Samuël) passen prachtig bij de fototentoonstelling van alle dopelingen die tussen november 1996 en april 2009 in de Oranjekerk zijn gedoopt. Tevens is er een serie foto’s van de ouderen van de Oranjekerk te zien van de fotografe Trea van Drunen. Plaats: Oranjekerk, ingang 2e v.d. Helststraat/ hoek v. Ostadestraat Bezichtiging: maandag en vrijdagmiddag 15.00 – 16.30 uur, zondag: 11.00 – 12.15 uur.
Plaats: Bijbels Museum, Herengracht 366368 Tijd: ma. tot za. 10.00 – 17.00 uur, zon- en feestdagen 11.00 – 17.00 uur. Gesloten op Koninginnedag. Middagpauzedienst Iedere woensdag wordt er een korte middagpauzedienst in de kapel van de Thomaskerk gehouden. Deze kapel is via de achteringang te bereiken. Na de dienst is de kapel nog open tot 13.30 uur. Plaats: Thomaskerk, Prinses Irenestraat 36 Tijd: 12.30-13.00 uur Nog meer agendapunten vindt u op de website: www.protestantsamsterdam.nl. Gebruik het agendaaanmeldformulier op de website om uw activiteiten op te geven.
Doorlopend tot eind augustus
Tentoonstelling van schilderijen van Cor Wouters. Plaats: Vrijburg, ingang Herman Gorterstraat 31 Tijd: Openingstijden (alleen op afspraak): maandag van 10.00 tot 13.00 uur, dinsdag, woensdag en donderdag van 10.00 tot 15.00 uur en zondag van 12.00 tot 13.00 uur. Afspraken via e-mail
[email protected] of tel: 020 6714277 Zondag 26 april tot zondag 3 mei
Speuren met je oren Audiotour voor kinderen. In de meivakantie gratis! Speciaal voor het Bijbels Museum schreef veelzijdig auteur Bette Westera een nieuw spannend audio avontuur waarbij kinderen samen met dominee Schouten en houthandelaar Kerfbijl gaan speuren in het museum. Schouten en Kerfbijl hebben echt bestaan. Dominee Schouten was de oprichter van het Bijbels Museum en Kerfbijl woonde ooit aan de Herengracht. Kinderen horen over hun verleden en over de geschiedenis van het oude grachtenpand. Natuurlijk is er ook veel te zien: het oudste keukentje van Amsterdam, gouden kandelaars, griezelige mummies, priesters op blote voeten, oude bottenkistjes en zelfs vliegende schoenen. Horizon 8, 24 april 2009
31