Pastoor Johan Dobbelaere: "liefde is het allerbelangrijkste" (Dit interview werd eerder afgenomen voor het scoutskrantje "paloditje")
Maandagavond, ik rij richting Dilbeek, waar ik een afspraak heb met Johan Dobbelaere (44 jaar, en al 3 jaar aalmoezenier bij Paloke) en ik ben wat zenuwachtig. Deels omdat ik, zoals gewoonlijk, weeral te laat ben, maar vooral omdat dit mijn eerste interview is. Maar ik ken Johan al een beetje, ik mag zelfs "Dobbie" zeggen, dus hoop ik dat het wel zal loslopen. Het café waar we afgesproken hebben blijkt volop verbouwd te worden en is bijgevolg vrij dicht. Gelukkig is er in de buurt nog een ander, waar wel licht brandt en na een pintje besteld te hebben, steekt Dobbie van wal...
DE SCHOOLTIJD Oulepatje:Hoe was jouw schooltijd, wat voor leerling was je ? Dobbie:Ik was min of meer braaf en ik behoorde tot de middelmaat; niet de slimste, niet de domste. Mijn Humaniora heb ik gevolgd in St. Joris, dat ondertussen is opgedoekt. Oulepatje: Zie je daar nu nog bepaalde mensen van terug ? Dobbie: Nee, zo goed als niemand meer. Oulepatje: Was jij iemand die veel vrienden had, zo'n beetje de populaire jongen? Dobbie: Och, in de school niet zodanig veel, mijn vrienden vond ik vooral in de scouts van Evere. Oulepatje: Waar ben jij eigenlijk opgegroeid ? Dobbie: In Evere zelf.
Oulepatje: Meteen maar een vervelende vraag: Ben jij ooit al eens verliefd geweest ? Dobbie: (lacht) Het heeft lang geduurd voor je die vraag stelde...ja, natuurlijk, dat is ook normaal, denk ik. Ik ben ook niet van baksteen gemaakt. Oulepatje: Dat begrijp ik, maar wat heeft je er uiteindelijk toe aangezet om priester te worden ? Dobbie: Ik ben naar het seminarie gegaan op de leeftijd van 22 jaar en had toen al een diploma van maatschappelijk assistent op zak. Wat daar toen in meespeelde was op een zinvolle, betekenisvolle manier omgaan met mensen. Maar ook een antwoord proberen te geven op een oproep, die ik ervaar in mijzelf en dat is eigenlijk God die mij aanspreekt. Oulepatje: Dus het was een échte roeping. Dobbie: Ah ja, dat is een roeping, Maar dat heb ik pas achteraf beseft, dat is juist het gekke. Oulepatje: Maar je had evengoed iets in de sociale sektor kunnen doen. Tenslotte kan je daar ook op een zinvolle manier iets voor mensen betekenen. Dobbie: Ja, dat is waar, maar ik zag het toch meer op het vlak van het geloof, temeer daar ik op bepaalde momenten het gevoel had dat God mij opriep om die weg op te gaan. Oulepatje: Wat zoek je dan in mensen, wat vind jij belangrijke eigenschappen ? Dobbie: Wat ik belangrijk vind is dat je kunt rekenen op mensen, dat een "ja" ook een ja, een "woord" een woord is. Wat ik ook zeer erg waardeer is creativiteit: het vermogen om binnen een traditie, toch iets nieuws te kunnen realiseren. Het allerbelangrijkste, tenslotte, is dat de mens in staat moet zijn om lief te hebben, maar ook om liefde te kunnen ontvangen.
Oulepatje: Maar daar ben jij, vanuit jouw ambt als priester, toch gedeeltelijk in beperkt. Dobbie: Inderdaad,... en ik ben natuurlijk een man zoals andere mannen en heb soms een verlangen naar een vrouw. Maar ik zie het ook in het algemeen: zonder liefde, zonder vriendschap is het leven gewoon ondraaglijk. Oulepatje: Je bent dan naar het seminarie in Leuven gegaan. Hoe was die studietijd ? Dobbie: Wel, ik ben daar binnengegaan in 1975 en mijn generatie bestond voor een groot deel uit mensen die afkomstig waren uit de jeugdbeweging: Scouts, maar vooral Chiro. En die studie was interessant. Oulepatje: Was daar dan plaats voor ontspanning of ging het er daar heel disciplinair aan toe ? Dobbie: In de week woonden wij op het seminarie, maar in het weekend waren we thuis. Maar er was veel plaats voor ontspanning, we kregen nogal veel vrije tijd en vrijheid. Oulepatje: En hoe vulden jullie die dan in ? Dobbie: Door eens in Leuven wat te drinken.(lacht) Maar we hadden in die tijd ook pastorale stages en dan ging je geregeld 's avonds naar de parochie. Oulepatje: Werd er veel aan sport gedaan ? Dobbie: Daar was wel tijd voor, maar dat werd niet veel gedaan...soms deden we wel wat aan atlethiek.
DE PAROCHIE Dobbie: Ik ben tot priester gewijd in 1980, daarna heb ik mijn legerdienst gedaan als aalmoezenier. In 1981 werd ik dan benoemd tot medeverantwoordelijke voor de Nederlandstalige pastoraal in Ukkel en dit voor 6 parochies. Daar ben ik dan 13 jaar gebleven, tot ik benoemd werd voor de Verijzenis-parochie en voor die van Sint Karel en de Goede Herder. Tussendoor ben ik dan ook nog benoemd voor de Vikariale dienst voor parochiecatechese, een groot woord om eigenlijk te zeggen dat we met een hele ploeg iets willen doen aan de vorming van catechisten van Brussel.
Oulepatje: Ben je nu tevreden over onze parochie ? Dobbie: Ja, héél tevreden. Oulepatje: Je voelt je er blijkbaar ook goed in. Dobbie, Ja, ik voel mij er toch goed. Oulepatje: Dat zullen ze graag lezen ! Dobbie: Het was wel een hele aanpassing; zowel voor mij als voor de mensen. Het is een parochie, en dat vind ik heel tof, die heel mondig is en die bestaat uit mensen die hun mening geven, die vlug zullen zeggen of ze iets goed of slecht vinden. Oulepatje: En dat vraagt natuurlijk ook veel engagement van jouw kant, je kan niet zomaar op je dooie gemak je eigen lijn volgen. Dobbie: Ja, dat is zeker waar. De verantwoordelijkheid wordt samen gedragen en dat vind ik heel goed.
ACTUALITEIT Oulepatje: Wat is jouw reactie op de zaak Dutroux ? Ik denk bijvoorbeeld aan het vonnis van het Hof van Kassatie dat vandaag geveld is en waardoor Connerotte van de zaak gewipt wordt. Dobbie: Het belangrijkste is dat het onderzoek verdergaat in Neufchâteau, wie dat dan doet is toch bijkomstig ? Oulepatje: Ja, maar vind je het dan niet erg dat Kassatie de ruime interpretatie van die wet, die in theorie mogelijk was, uiteindelijk niet heeft toegepast ? Dobbie: Ja, maar dat zou precedenten kunnen scheppen. Oulepatje: Bedoel je dat die ruime interpretatie dan zou kunnen misbruikt worden door mensen die écht hun boekje van onpartijdigheid te buiten gaan. Dobbie: Ja, exact. Maar het blijft natuurlijk een delicate zaak, omdat de bevolking daar zo mee bezig is. Oulepatje: Wat dacht je toen je voor het eerst wat hoorde over de feiten? Dobbie: Dat is verschrikkelijk, natuurlijk. Het is ook heel erg hoe sex, pedofilie en geld hoogtij vieren in sommige middens. Soms vraag je je af in wat voor maatschappij wij leven. Ik vind de samenhorigheid van het volk wel een positief gegeven. Het is ook de
eerste keer dat er vanuit de basis reactie komt tegen het overgesexualiseerd zijn van onze maatschappij. Oulepatje: Maar wil je daarmee zeggen dat die zogenaamde sexueel gepreoccupeerde maatschappij, als die er al zou zijn, want dat zou ik in het midden willen laten, verantwoordelijk is voor het vormen van mensen als Dutroux ? Dobbie: Nee, Dutroux is geen maatschappelijk fenomeen, dat is eerder een uitzondering. Dit gaat ook verder dan pedofilie. Pedofielen doen zo'n dingen niet, die hebben nog altijd respect voor kinderen. Maar ik stel me alleen de vraag of er ook geen grenzen moeten gesteld worden aan de manier waarop sexualiteit wordt gepresenteerd in onze maatschappij. Ik denk dan aan die reclamecampagnes, waar trouwens ook reacties op zijn gekomen. Oulepatje: Maar waren die reacties niet wat kortzichtig en ingegeven door preutsheid ? Dobbie: Ik vind van niet. Mij gaat het om de vrijheid om te kunnen kiezen om dergelijke dingen te zien, wat niet het geval is als de hele stad volhangt met affiches. Oulepatje: Ze spreken tegenwoordig over de jeugd als de "generatie X": een generatie die geen toekomstbeeld heeft, ook geen vertrouwen meer heeft in de toekomst, die zich onttrekt aan de realiteit of die realiteit juist gaat verbloemen en waar totaal geen iniatief vanuit gaat. Zie jij die evolutie ook ? Dobbie: Ik heb meestal alleen contact met jeugd vanuit de scouts, dus met begoede jeugd, met jeugd die zogenaamd op het goede pad zit. Over druggebruik, bijvoorbeeld, daar ken ik dus niets van. Wordt dat gebruikt in de scouts, in het stam ? Ik weet dat dus niet en ik zal het ook niet vlug merken, ik ben daar waarschijnlijk veel te naief in. Nu, mijn ervaring met jongeren is dat ze vooral "hier en nu" leven: nu plezier maken, zich nu inzetten. Wat aan de ene kant wel goed is, want je moet nu leven en niet gisteren, maar je moet toch een zeker perspectief hebben in je leven. Soms mis ik dat wel. Wanneer je kijkt naar de scouts, merk ik dat ze vrij vlug stoppen met leiding. Je zou dat moeten doen voor minstens 3 jaar. Ze geven het vrij vlug op. Anderzijds ben ik
wel verwonderd over het engagement waarmee ze elke zondag weer van start gaan, maar ze zouden het iets langer moeten volhouden. Maar over die generatie X kan ik niet veel zeggen, want ik kom vrijwel alleen met jongeren in contact die wél een duidelijk engagement hebben
Volgende keer: Dobbie over de paus, geld, luxe, zijn scoutstijd en een dag uit het leven van een pastoor.
(Huug)
Lees hieronder deel II !
Interview Pastoor Johan Dobbelaere (II): "Mijn totem ? Actieve Hamster"
EEN DAG UIT HET LEVEN VAN EEN PASTOOR Dobbie: Gewoonlijk sta ik op om 07.15 en neem ik de tijd om even het Evangelie van de die dag door te nemen. Daarna bid ik wat, niet altijd, maar meestal. Dan komt het papierwerk: verslagen maken, brieven voor de catechese, voorbereidingen van vergaderingen. 's Avonds ga ik dan naar die vergaderingen. Tussendoor is er al eens een doop, af en toe moet ik al eens naar de garage voor mijn auto. Ook ga ik op bezoek bij mensen. Jaarlijks heb ik dan ook zo'n 60 keer een begravenis en die mensen ga ik ook bezoeken. Per jaar ook zo'n 20 à 30 dopen en tenslotte nog de weekendvieringen. Allez, het is heel afwisselend werk en het is ook dat soort van werk dat nooit af is. Oulepatje: Wat is het meest vervelende aspect van je werk ? Dobbie:(denkt diep na) Wel, wanneer ik aanvoel dat een aantal zaken niet vooruit gaan, dat ik niet de juiste mensen vind om bepaalde zaken te realiseren. Wat tegenwoordig ook heel moeilijk is, is dat er vandaag de dag heel wat mensen zijn die zeggen dat ze gelovig zijn, die willen dat hun kinderen gedoopt worden en dat ze hun plechtige kommunie doen, maar die een vaag geloof en Godsbeeld hebben. En er groeit een soort van kloof tussen hen en die mensen waarvoor God iets concreet is en die de parochie belangrijk vinden en zich daar heel intensief voor inzetten. Maar dat is ook juist de uitdaging om dat vage Godsbesef van mensen wat open te trekken naar een meer Christelijk Godsbesef. Oulepatje: En wat is dan het leukste aspect ? Dobbie:De huwlijksvieringen. Ook sommige begravenissen zijn zeer zinvol, ja, tof is dat natuurlijk niet, maar je krijgt soms het gevoel dat je het leven van mensen raakt en dat die mensen achteraf ook zeer dankbaar zijn. Natuurlijk ook de zondagsvieringen, zeker wanneer alles vlot verloopt, dat er ook wat kinderen aanwezig zijn en dat mensen achteraf nog wat blijven napraten...
Oulepatje: ...dat je het gevoel krijgt dat je weer weet vaarvoor je het doet. Dobbie: Ja, dat is het. En tenslotte is ook de scouts heel plezant; de groep, de kampen...dat is toch iets dat ik niet zou willen missen.
DE SCOUTSTIJD Dobbie: Ik ben bij de scouts gegaan in het jaar '63 als welp en dit in de scoutsgroep van Evere. In die groep ben ik gebleven tot '76. 6 jaar lang ben ik daar dan jongverkennerleider geweest en daarna nog een jaar of twee groepssecretaris. Wanneer ik dan naar het seminarie ging, ben ik ook gestopt in Evere. Tijdens mijn jaren op het seminarie was ik dan Aalmoezenier van de scoutsgroep van Winksele, bij Leuven. Toen in '83 de scoutsgroep van Evere een beetje in moeilijkheden zat met hun pastoor, ben ik daar dan ook Aalmoezenier geworden. De scouts van Evere ken ik dan ook zeer goed, zij ook aan mij en de samenwerking was altijd heel plezant. Oulepatje: Wat is voor jou het belangrijkste dat je aan je scoutstijd hebt overgehouden ? Dobbie: Het belangrijkste dat ik heb meegekregen is het leren leven en werken in groep. Een tweede punt is het leren nemen van verantwoordelijkheid, het organiseren van zaken. En een laatste punt is om samen met andere mensen een manier proberen te vinden om plezier maken en het nemen van verantwoordelijkheid te combineren. In scouting is dat heel belangrijk. Ik hoor dat mensen ook vaak zeggen: we maken veel plezier bij de scouts, maar het is ook goed dat we daar iets zinvol doen. De scoutsbeweging zit ook in de lift en daarmee bedoel ik de ledenstijging in de groep van 16-jarigen. Dat was vroeger altijd een "zwak affaire", vooral de verkenners. Nu komen er zelfs nieuwe leden bij op die leeftijd! Het is vooral op die leeftijd dat je ook die verantwoordelijkheid leert opnemen, die vooral als leider zó belangrijk is.
Maar eigenlijk is alles wat je beleeft in de scoutsbeweging uniek, het is echt een wereld op zich. Oulepatje: Merk jij een verschil op tussen mensen die wél in de scouts gezeten hebben en andere die dat niet gedaan hebben ? Dobbie: Ja, vooral dan op het gebied van samen dingen organiseren en het omgaan met mensen. Ik denk dan heel concreet aan de catechese: ouders van die kinderen, die in de scouts zaten, zijn daar veel meer bij betrokken, die kunnen dat dikwijls veel beter plaatsen en meehelpen organiseren. Oulepatje: Wat is jouw totem ? Dobbie: Ik kreeg als 12-jarige jongverkenner de totem van Hamster. Ik was toen nogal slordig, maar ik denk dat ze die totem gegeven hebben omdat een hamster een dier is dat doorgaat, altijd voortdoet. Naar het schijnt kunnen die beestjes ook goed kweken, maar ik weet niet of dat bij mij ook het geval is. (lacht) Als verkenner kreeg ik dan het adjectief: Actieve. Oulepatje: Moet je dat worden of ben je dat ? Dobbie: Nee, dat adjectief sloeg op wat we waren. Ik geef soms de indruk van lui te zijn, maar loop dan toch gestresseerd rond en zit aan van alles te denken.
TREFWOORDJES Oulepatje: Dobbie, ik ga je een paar woorden voorleggen, waar je dan wat over zou moeten zeggen. Het eerste is: GELD... Dobbie: Dat heb je nodig om te leven. En ik vind dat ik genoeg verdien. Oulepatje: Waar geef je jouw geld aan uit ? Dobbie: Het meeste gaat naar mijn auto, maar voor de rest geef ik graag geld uit aan boeken en tijdschriften.
Oulepatje: Welke C.D.'s en boeken zou je meenemen naar een onbewoond eiland ? Dobbie: Het Misaal en de Bijbel. En qua C.D's... Ja, welke...(denkt diep na). Ah ja, de C.D. van Adamo zou ik meenemen ! Oulepatje: LUXE. Dus welke luxe zou je absoluut wél en niet kunnen missen ? Dobbie: De luxe van een wagen, van een computer, zou ik niet kunnen missen. Ik zou ook niet kunnen leven zonder copieerapparaat. En natuurlijk ook de gastronomie, een paar goede flessen wijn. Wat ik wel zou kunnen missen zijn T.V. en video. Oulepatje: DE PAUS... Dobbie: Wel, ik vind de paus heel belangrijk in de kerk. Het is dankzij hem dat er eenheid is in de kerk, die toch heel verscheiden is omwille van de verschillende culturen waaruit ze bestaat. Oulepatje: Je bedoelt dat er iemand moet zijn om de boel een beetje in goede banen te leiden, maar of de huidige paus nu zo voor een eenheid zorgt... Dobbie:...ja, hoe de huidige paus dat pausschap invult, dat is een andere kwestie. Wat ik de huidige paus verwijt is dat hij (én zijn omgeving) nog altijd vasthoudt aan een ouderwets, statisch mens- en wereldbeeld, uitgaande van eeuwige waarden en te weinig een dynamisch wereldbeeld heeft. Ook hoe het priesterschap wordt ingevuld... er is aan de basis, meen ik, een consensus dat een vrouwelijke priester of een gehuwde priester niet langer een hinderpaal zou mogen zijn voor het uitoefenen van het priesterschap. We zouden moeten komen tot een verbreding van het ambt. Ik stel ook vast dat er vrijwel geen kandidaten meer zijn en degene die nog wel priester willen worden, zijn vaak zeer traditionele en conservatieve mensen. Oulepatje: VROUWEN... Dobbie: De natuur zit eigenlijk goed in elkaar, man en vrouw die op elkaar zijn afgestemd. Ik denk dat we, ook in de kerk, moeten streven naar een gelijkwaardigheid tussen man en vrouw, want die is er vandaag de dag niet.
Oulepatje: Kan je goed samenwerken met vrouwen ? Dobbie: Dat moet je aan de vrouwen vragen (lacht). Maar ik denk het wel, allez, ik heb er toch geen schrik van. (schatert het uit) Oulepatje: Ik dank je voor dit fijne en vooral openhartige gesprek !
(Huug)
