Pasen en de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach Door Sjoukje Halbertsma

140155 IDA-april-2_IDA 27-03-14 16:41 Pagina 1

idA in dit Amsterdam

jaargang 53 april 2014

4

maandblad van de Verenigde Doopsgezinde Gemeente Amsterdam

INHOUD Pasen - Jij bent geliefd – 3 Ds. Frits Kuiper – 4, 5 In Memoriam – 5 Belijdenis Reints van der Wal – 6 Column – 6 Uit de kerkenraad – 7 Gemeente in beweging – 8/9 Oecumenische Vrouwensynode – 10 Agenda – 11 Kerkdiensten – 12 Collectebestemmingen – 12

Uitvoering van de Matthäus Passion in de Pieterskerk in Leiden

Pasen en de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach Door Sjoukje Halbertsma Ook dit jaar wordt er in de Lijdenstijd weer in vele kerken en concertzalen de Matthäus Passion (Mattheus-passie) uitgevoerd. De Matthäus Passion wordt zowel gespeeld door het Koninklijk Concertgebouw Orkest als door amateurgroepen. In de Moses en Aaronkerk kun je meezingen en daar komen honderden geoefende en ongeoefende zangers op af. Onder anderen Paul Witteman en Maarten ’t Hart raken maar niet over Bach uitgepraat en uitgeschreven. Zelf ken ik de Matthäus Passion bijna uit mijn hoofd, heb vele verschillende uitvoeringen op cd en ga al jaren op Goede Vrijdag naar de Pieterskerk in Leiden, waar het Bachkoor Holland en het Concertgebouw Kamerorkest (CKO) de uitvoerenden zijn. Weken voor Pasen verheug ik mij er weer op, ondanks de lange zit van bijna drie uur. Wat is dat toch met Bach (1685 -1750) in het algemeen en met zijn Matthäus Passion in het bijzonder?

De Matthäus Passion is een oratorium. Dit is een omvangrijk vocaal werk met een geestelijke inhoud, voor orkest, zangsolisten en koor. Heeft het oratorium het lijdensverhaal van Christus als onderwerp dan spreekt men van een passie. De Matthäus Passion vertelt het lijdens- en sterfverhaal van Jezus volgens het Evangelie van Mattheus. Hoogstwaarschijnlijk heeft de eerste uitvoering van de Matthäus Passion plaatsgevonden op Goede Vrijdag (15 april) 1729 in de Leipziger Thomaskerk. Bach heeft er vier jaar aan gewerkt en er zijn verschillende versies bekend. De uitvoering is bestemd voor Goede Vrijdag. Het muziekstuk eindigt met het wentelen

van een steen voor het graf van Christus en het zingen van: ”Wir setzen uns mit Tränen nieder, und rufen dir im Grabe zu: Ruhe Sanft, sanfte Ruh.”

De recitatieven, de verhaallijn volgens het evangelie van Mattheus wordt gezongen door een solist (bas). Verdere solisten zijn de evangelist (bas), Judas (bas), Hogepriester (bas), Pilatus (bas), De Mattheus-passie bestaat uit 68 eerste en tweede maagd (sopranen), muziekstukken. Naast 14 koralen zijn er eerste en tweede priester (bas), vrouw 27 passages waarin het evangelie wordt van Pilatus (sopraan) en twee getuigen gezongen en dan nog 27 overige stukken. (alt en tenor). De aria’s zijn persoonlijk Het getal 27 staat bij Bach voor de driegedichte teksten en na 300 jaar wel eenheid van God (3x3x3). Het werk is wat oubollig en hoogdravend, maar geschreven voor 2 koren, 2 orkesten de letterlijke Bijbelteksten volstaan en solisten. Zij spelen als het ware in nog steeds. De gedeeltes gezongen spiegelbeeld, je kunt spreken van een door het hele koor samen zijn meestal stereostuk. Het 1e en 2e koor gaan in de commentaren van het volk op tekst en muziek vaak een dialoog de gebeurtenissen. met elkaar en met de solisten aan. Lees verder op pagina 2 I N DIT AMSTERDAM APRI L – 1


Vervolg van pagina 1

In het stuk wordt door het koor: “Herr, bin ichs?” gezongen. Dit is in het gedeelte waar Jezus met zijn 12 apostelen aan het laatste avondmaal zit en aankondigt dat hij door één van hen verraden zal worden. Het woord ‘Herr’ wordt 11 keer gezongen, geen 12 keer; Judas de verrader zingt niet mee. Bij alle teksten die Jezus zingt, wordt hij begeleid door liefelijke strijkers, behalve bij zijn laatste woorden: “Mijn God, mijn God, waarom hebt gij mij verlaten”. De volledige verlatenheid van Jezus wordt hier geïllustreerd door juist de afwezigheid van strijkers. De begeleiding in de recitatieven van de Christuspartij gebeurt met een basso continuo. In totaal speelt deze basbegeleiding 365 noten, het aantal dagen in een jaar. Bach geeft hiermee aan dat Jezus de basis van alle dagen van het jaar vormt. Zo zit de Mattheus-passie vol symboliek, dit zijn maar enkele voorbeelden.

Ik vroeg mijn broer Herre Halbertsma, violist bij het CKO, wat hij van deze passie van Bach vindt. Vanaf 1980 speelt hij ieder jaar minstens vijf keer in één week de Matthäus Passion; soms ook nog met het grote orkest op palmzondag in het Concertgebouw. Herre: “Dat zijn dan binnen 8 dagen 7 uitvoeringen plus ook nog de repetities. Toen ik 20 jaar oud was, vond ik het niet om door te komen! Ik nam drie kussens mee om op te zitten, anders hield ik het niet vol. Maar ik ben de muziek en tekst door de jaren heen steeds meer gaan waarderen. Inmiddels ben ik 58 en ik zie er ieder jaar weer naar uit om het te mogen spelen. Wat het is? Ik denk het feest der herkenning. De Mattheus-passie heeft eeuwigheidszin, er ontstaat een sfeer van zelfbeleving en van het gezamenlijk beleven. Er zitten zo’n vijftien honderd mensen in de kerk en toch is het heel intiem. Hoe meer je je in de Mattheus-passie verdiept en hoe vaker je het hoort, hoe mooier het wordt; het is een heel spiritueel werk. De muziek en tekst blijven inspireren, het stuk is heel toegankelijk en iedereen kan zich erin vinden. Je krijgt er gewoon nooit genoeg van.” “Wat misschien aardig is om te vertellen. Om de lange repetities te veraangenamen, stellen wij, musici, elkaar strikvragen over de tekst. Bijvoorbeeld: ”Hoeveel keer kraaide de haan?” Bijna iedereen heeft het verkeerd! En: “Wie sloeg waarmee, bij wie, wat af in de hof van Gethsemané?”* Zelf vergelijk ik de Mattheus Passie van Bach met een schilderij van Rembrandt met een Bijbelse voorstelling. Als voorbeeld noem ik het portret van de badende Bathseba uit 1654. Hoe vaker je er naar kijkt, hoe meer je van Rembrandt en het Bijbelse verhaal weet, hoe mooier het wordt. Het verhaal van Bathseba en Koning David krijgt zelfs door het prachtige schilderij meer zeggingskracht. Kunst en religie

Standbeeld van Bach voor de Thomaskerk in Leipzig

2 – I N DIT AMSTERDAM APRI L

Herre Halbertsma, violist bij het CKO

zijn hier samengebracht en versterken elkaar. Ook Bach zorgt ervoor dat het Lijdensverhaal van Jezus nog meer gaat leven. Hoe vaak je het ook hoort, het is altijd mooi en altijd anders. Broeders en zusters laat u eens verrassen door de Matthäus Passion, al is het maar op cd. Misschien in het begin even doorkomen maar daarna, net als het Evangelie zelf, voor altijd voor eeuwig.

“Hoeveel keer kraaide de haan?” Bijna iedereen heeft het verkeerd! En: “Wie sloeg waarmee, bij wie, wat af in de hof van Gethsemané?”*

* Antwoorden op de vragen kunt u sturen naar de redactie. Onder de goede inzenders wordt een cd van het CKO verloot.


Pasen vertelt ons iets, dat wij amper begrijpen. Het gaat over het licht dat in het duister doorbreekt. Dat het licht het wint van het duister oftewel dat de liefde het wint van de haat. De beweging gaat verder. Jezus lijkt aan het kruis gestorven op die Goede Vrijdag. Maar de beweging van Jezus is niet dood te krijgen, de boodschap die Hij gebracht heeft, is niet dood te maken. De dood bestaat niet, horen wij met Pasen en dit wordt prachtig verwoord in de film ‘As it is in heaven’. Ja de dood is niet, een sterven ja, een definitief moeten loslaten in dit leven en dat is moeilijk genoeg.

Voelen & meebeleven

“Pasen - Jij bent geliefd” Door Tom Rijken De boodschap van de bijbel is dat ‘jij geliefd bent’. Dit vinden wij ieder persoonlijk heel moeilijk om te accepteren. Kunt u aannemen, dat de Onuitsprekelijke Liefdemacht, oftewel de Eeuwige u laat weten: ‘mens u bent geliefd’. U wordt gedragen door de bron van het leven, daar waar God deze bron van ons leven wil zijn. Dus er wordt door de boodschap die Jezus in Godsnaam gebracht heeft, vanuit gegaan, dat u een mens bent die uniek is, die gekend wordt door God en tegen wie gezegd wordt: jij bent mijn geliefde dochter of zoon, jij bent mijn geliefde mens. Dit is wat ik in de evangeliën teruglees.

diepste van onze eigenheid zit deze mooie vonk die God in ons heeft gelegd, daaromheen zitten allerlei aannames die wij hebben opgedaan, waardoor wij aan onszelf zijn gaan twijfelen. Waarbij wij ons afvragen: wat wil ik, wie ben ik, wat kan ik, wie mag ik zijn voor mijzelf en de mensen om mij heen?

Jezus heeft duidelijk gemaakt in de ‘Ik Ben’ woorden van het evangelie naar Johannes dat hij in zijn kern zit als de zoon van God, Hij is. Je zou kunnen zeggen, Jezus is de personificatie van Ik ben. Nu heeft de Eeuwige zich in het Oude De boodschap van het evangelie wil ons in Testament geopenbaard aan Mozes als: onze eigenheid tot ons recht laten komen. Ik ben die ik ben, ik zal er zijn. In de Deze boodschap wil tegen ons mensen zeggen presentatie van ‘Ik Ben’ wordt de beweging ‘jij bent’–‘jij mag zijn die je bent’. Dus in het van God zichtbaar oftewel in de beweging van ‘Ik Ben’ wordt de presentie zichtbaar. Op het moment dat wij aankomen bij wie wij mogen zijn, op het moment dat wij gaan zeggen ‘Ik ben’. Dus als we het niet meer hebben over wat ik wil hebben of wat ik wil uitstralen of wat ik moet bereiken of waar ik op word afgerekend, dan komen we aan bij wie ik mag zijn, dan kom ik bij mijn kern aan, een mens die geliefd is door de bron. Een mens die vanuit de kracht van het evangelie mag zeggen, ik ben het brood des levens, ik ben het water des leven, ik ben het licht des levens en ga zo maar door. Vanuit wie je bent mag je er zijn voor de mens die op je levenspad komt. Jezus is opgestaan, dat mag ik in mijn leven ervaren, en ik hoop dat Jezus ook in u is opgestaan. Laat het Pasen mogen zijn in uw leven.

Pasen Opstaan en kijken naar de opgang van de zon.

Zonder het wonder van de opgaande heeft de aarde geen leven.

Elke morgen gaat hij op om te geven, zijn licht, zijn gloed.

Elke morgen gaat hij op in elk die hem zegt, die hem doet.

Uit: Jaap Zijlstra, Verzamelde gedichten. Kampen, Kok, 2010

Gezegende Paasdagen gewenst. Marc Chagall ‘De schepping van de mens’ Periode 1956 – 1958 I N DIT AMSTERDAM APRI L – 3


Frits Kuiper, een ‘rode dominee’ in hart en nieren Door Dirk Visser AMSTERDAM – De 40 jaar geleden overleden doopsgezinde predikant Frits Kuiper was een ‘rode dominee’ in hart en nieren. Op zijn 24e werd hij lid van de SDAP. In zijn eerste gemeenten Amersfoort en Krommenie liep hij vooraan in de 1 mei-optochten, tot ergernis van de kerkenraad. In zijn laatste boek Een kleine drieluik van onze bevrijding behandelde hij de christen Karl Barth, de jood Franz Rosenzweig en en de atheïst Lenin. “Dit drieluik gaat over de voortzetting van Lenins werk in gehoorzaamheid aan Mozes en de Profeten in de overtuiging dat de Messiaanse eindtijd begonnen was. De oprichting van de staat Israel was daarvan een teken.” De Doopsgezinde Historische Kring en het Doopsgezind Seminarium hadden donderdag 6 maart naar aanleiding van de 40e sterfdag een symposium ‘Naar Messiaan communisme’ belegd. In plaats van de verwachte veertig belangstellenden zaten er 120 deelnemers in de kerkzaal van de VU. Een negental sprekers, onder wie PthUhoogleraren Herman Noordegraaf en Rinse Reeling Brouwer en de doopsgezinde theologen Alle Hoekema en Pieter Post, voerden het woord. Kuiper, geboren in 1898 in de toenmalige doopsgezinde pastorie van Warga, kwam uit een oud doopsgezind geslacht. Zijn betovergrootvader Taco Kuiper was al predikant, zijn grootvader Taco eveneens, net als zijn vader Abraham Kuiper. Aan moeders kant was Samuel Muller, de ‘menniste paus’ in de 19e eeuw, een van zijn overgrootvaders. In de NCSV, waarbinnen hij heel actief was, ontstonden langdurige vriendschappen, onder anderen met K.H. Miskotte. Verder stond de jonge Kuiper onder de invloed van de quaker-pacifist Kees Boeke die hem in aanraking bracht met het religieussocialisme. Kuiper was betrokken bij de oprichting van de Arbeidsgroep van Doopsgezinden tegen de Krijgsdienst. Een derde invloed was die van de 4 – I N DIT AMSTERDAM APRI L

Leidse theoloog K.H. Roessingh, door wiens colleges hij het werk van Karl Barth leerde kennen. Hij werd, zo zei Hoekema, in doopsgezind Nederland de meest enthousiaste, maar ook een kritische pleitbezorger van Barth, die hij later zou ontmoeten. Portret (ca. 1942) door Edgar Fernhout.

In 1924 werd Kuiper lid van de SDAP en daarmee een ‘rode dominee’, zei Noordegraaf. Daarvoor had hij anderhalfjaar in Kazachstan namens de internationale bond van christenstudenten WCSF hulp geboden aan in nood verkerende Russische studenten. In 1936 bezocht Kuiper Rusland opnieuw. Een jaar later publiceerde hij het boek Sovjet-Rusland en het Christendom. Kuiper bekeek daarin wel door een roze bril sommige facetten van de Sovjet-Unie en van Lenin, zei Hoekema. “Alsof het Messiaanse perspectief (waarmee hij eigenlijk al zijn boeken beëindigde) daar ook zonder meer zichtbaar werd.” Kuiper die in de oorlog in het verzet zat, kwam daar in aanraking met H.M. van Randwijk, mede-oprichter en eerste hoofdredacteur van Vrij Nederland. Van 1945 tot 1947 leidde Kuiper het vormingscentrum van VN. Daarna was hij tot zijn emeritaat in 1963 predikant in Amsterdam. Vervolgens doceerde hij in 1964 en 1965 aan het doopsgezind seminarium in Montevideo, Uruguay. Hoekema wees op drie thema’s in het denken van Kuiper: een zuiver biblicisme als kenmerk van de oude dopers (de eerste doopsgezinden); de principieel afwijkende ecclesiologie (leer betreffende de gemeente) van de dopers; en het belang van de geschiedenis: Gods genade heeft een

historisch aspect. Eigenlijk, zo vatte Hoekema de opvattingen van Kuiper samen, “is de ekklesia niets anders dan een gezamenlijk leerhuis van lekengelovigen rondom een gezaghebbende Messiaanse rabbi, om ons te leren hoe we, met hoop op Gods toekomst en werkend aan recht en gerechtigheid, op aarde kunnen leven”. De doopsgezinde theoloog Pieter Post presenteerde met een gelijknamige toespraak zijn boek Naar Messiaan Communisme. Frits Kuiper (1898-1974): dopers theoloog (uitgeverij Narratio). Theologie was voor Kuiper “kennis hebben van het bijbels gebeuren te midden van de geschiedenis der mensheid” of anders gezegd: de bijbel geschiedt. Voor Kuiper was ook belangrijk dat de christenheid zich weer bewust werd van zijn Joodse oorsprong. Je moet de verhouding kerk en synagoge wel in de juiste verhouding blijven zien. “Eerst komt de Jood, dan de niet-Jood.” De staat Israël was volgens Kuiper een “toetssteen van de mensheid”. Hoewel het zionisme te weinig oog heeft gehad voor andere groeperingen temidden waarvan Israël leefde, ontslaat dat niemand van de opdracht om volstrekt solidair te zijn met Israël in zijn hoedanigheid van bijbels en hedendaags volk en ook als staat. Daarin was Kuiper onwrikbaar. Dit artikel verscheen eerder in het Friesch Dagblad


Henk Leegte (en anderen) over Frits Kuiper

In Memoriam

Door Dirk Visser Henk Leegte, een van de opvolgers van Frits Kuiper als predikant van de Singelkerk, herkent zich in veel van Kuipers opvattingen, maar zeker niet in alle. “Eigenlijk herkende ik me tijdens de studiedag aanvankelijk nergens in totdat Alle Hoekema, die als laatste sprak, drie punten van Kuiper noemde waar ik het mee eens ben. Zijn gehechtheid aan de doperse traditie, die zo bepalend is voor onze identiteit; zijn liefde voor de Gemeente waar ik me totaal in herken, en tenslotte de onlosmakelijke verbondenheid van het Oude en het Nieuwe Testament. Je kunt alleen met joodse ogen het Nieuwe Testament lezen. Daarin was Kuiper een van de eersten die dat zag, en daarin is hij van grote waarde geweest. Anna Voolstra, Pieter Post en ik waren de drie jonkies op het symposium, dat eigenlijk een reünie van oudere doopsgezinden was. Dat is veelzeggend. De theologie is totaal veranderd en die vorm bestaat eigenlijk niet meer. De theologie is uit het maatschappelijk debat verdwenen. Je vindt niet meer in de krant wat theologen ergens van vinden. Het was de theologie van de Grote Gedachten over de hele wereld, over niets minder dan de wereldvrede en het Koninkrijk Gods. Op het symposium voelde ik me daar zo ver van verwijderd alsof ik in een andere wereld zat. Maar waar ik het volstrekt niet met Frits Kuiper eens ben, is het verband dat hij legde tussen Jezus, Menno en Lenin. Dat kán toch niet. Kuiper moet geweten hebben van de hongersnood in Rusland in de jaren ’20 en van de massamoorden in de jaren ’30, toen ook doopsgezinde broeders en zusters gruwelijk werden vervolgd. Dat had te maken met de de-koelakisatie. Koelakken waren vrije boeren in het oude Rusland, die volgens de bolsjewieken uitbuiters, klassevijanden enz. waren. De veelal uit de buurt van Dantzig afkomstige mennonieten

waren uitstekende boeren die ten onrechte als koelak werden gezien. Ik heb eens gesproken met een oudere Russische broeder die me vertelde dat zijn vader gedwongen werd zijn grootvader dood te schoppen. ‘Doe het maar’, had de grootvader tot zijn zoon gezegd. ‘Ik weet dat je van me houdt.’ Die man kon dat niet vertellen zonder in huilen uit te barsten. Die wreedheid van het communistische regime was duivels. Hoe kun je daarin de geboorteweeën van het Koninkrijk Gods zien? Ongelooflijk. Nog zo iets. Begin jaren ’70 had Kuiper aan de communistisch georiënteerde groepering Christenen voor het socialisme het advies gegeven de naam Christenen voor de zaak van Marx te gebruiken. Vorige week vertelde een van de gemeenteleden me dat Kuiper zo’n enorme status in de Gemeente had dat ‘je er verlegen van werd als hij het woord tot je richtte. Dan voelde je je vereerd dat hij tot je sprak. Er was eerbied als hij een kamer binnenkwam.’ Dat is toch ook wel totaal veranderd”, aldus Henk Leegte. Zelf werd ik (D.V.) eens bij Kuiper op het matje geroepen nadat ik in het Algemeen Doopsgezind Weekblad in zijn ogen te positief over de Palestijsne zaak had geschreven. Ik kreeg een kopje thee met een koekje waarna Kuiper van wal stak. Na ruim een uur was hij uitgesproken. ‘Je kunt gaan’, zei hij. Einde ‘gesprek’. Hij leek me niet de man die aanspraak kon maken op de titel ‘Mister Dialoog’.

br. Robert Eduard Wateler Op vrijdagavond 28 februari overleed br. Rob Wateler in de leeftijd van 81 jaar. Rob was een vriendelijke, zachtmoedige broeder in het midden van onze Gemeente. Een man die met toewijding tot de kring van zijn dierbaren in het leven stond. Een man die de harmonie in zijn leven probeerde te vinden. En dan 81 jaar oud, is het leven van Rob vol, het is klaar, het hoeft niet meer. Helaas dat de medici dan toch nog op allerlei wijze blijven proberen om het leven gaande te houden. Dit maakte dat de laatste drie weken van Rob zijn leven erg zwaar zijn geweest. Na het overlijden van zijn vrouw, nu inmiddels al weer 2,5 jaar terug, is het leven voor Rob een stuk zwaarder geworden. Als je 51 jaar lief en leed deelt valt het niet mee om het levenspad alleen verder te moeten vinden. Voor Rob was het leeg geworden, naar de kerk kwam hij niet meer, naar de familie ging hij minimaal. Het liefst was hij thuis op zijn flat in de Petmolen waar hij uiteindelijk 45 jaar heeft gewoond. Dat was zijn dierbare veilige haven, daar was de plek waar hij zijn vrouw het meest dichtbij ervoer, hoewel zij reeds jaren overleden was. Rob is geboren in Amsterdam, groeide op in een gezin met nog drie broers. Op zijn werk bij de Sociale Verzekerings Bank leerde hij zijn vrouw zr. Tonny Treep kennen. Zij trouwden in 1960 in het doopsgezinde kerkje op het Meerpad, in 1972 deed Rob belijdenis en werd hij gedoopt. Hij is zijn verdere leven actief aan het Meerpadkerkje verbonden geweest. Rob was een toegewijd contactlid. En zijn toewijding tot de taken die hij op zich nam was bijzonder. Op donderdag 6 maart vond de crematie plaats en stond de Bijbeltekst uit 1 Korinthe 13 centraal. ds.Tom Rijken

I N DIT AMSTERDAM APRI L – 5


Column Mijn geloofsbelijdenis en appendix – een woordspeling op de appendix, een rudimentair aanhangsel van het darmstelsel uit eerdere evolutiefase, dat er is, maar niet echt nodig is, zoals een godsbeeld sinds onheuglijke tijden in ons is, maar niet echt nodig lijkt, we kunnen er schijnbaar zonder – die beide hebben m.i. een duidelijke link met de bijbel.

Belijdenis van Rients van der Wal Ik doel op eigenschappen van een Hij met hoofdletter, die in feite waarden zijn. Bijbelschrijvers, afgezien van hun schrijfkunst, eenvoudige mensen waren in feite niet in staat, abstracte waarden te overdenken, maar benoemden deze, als gezegd, als eigenschappen van God. In de bijbel wordt niets expliciet (hooguit impliciet) gezegd over het hoe van God, zijn wezen. Alleen dat mensen er geen beeld van mogen maken. Kerkvaders onder invloed van Griekse filosofen, maakten er pas een Wezen van, een absoluut Zijnde, dat almacht had, kon predestineren enz. God wordt geassocieerd met heilig, te vereren, en is altijd aanwezig. In de bijbel is hij heel menselijk als een god, die met zijn volk meetrekt, alle ervaringen van het volk deelt. Als je abstraheert van god als transcendent wezen, dan houd je eigenschappen over, die in feite waarden zijn; rechtvaardigheid, barmhartigheid, moed enz. Welnu, waarden zijn voor mij heilig, moeten in ere worden gehouden en om mensen in beweging te zetten, moet er een beroep worden gedaan op die waarden. Specifieke waarden ontspringen uit een alomvattend concept van Waarde. Iedereen doet, of hij of zij nu de ene of andere religie aanhangt, beroep op dezelfde waarden en toch resulteren die, afhankelijk van genoemde religie, in verschillende normen en rechtsregels. Maar hoe dan ook – dat alomvattende concept van Waarde, dat is mijn godsbeeld, dat mij heilig is, waar een beroep op kan worden gedaan. Dat maakt mijn godsbeeld, de godservaring heel bijbels. In dat opzicht wijk ik af van de godservaring van bijv. Klaas Hendrikse in zijn bestseller Geloven in een god, die niet bestaat. In dat boek beschrijft hij in vele variaties en toonaarden, god als een persoonlijke ervaring, niet in de mens, maar als iets, dat ‘er is’. Niet in de mens, waar dan wel? Als het iets buiten de mens is, wordt het al gauw iets transcendents en dat wil hij noch ik. De ervaring, die hij beschrijft, staat helemaal los van de bijbel; waarom gebruikt hij dan nog die bijbel als leidraad, preekt hij dan nog over die bijbel, zou ik hem willen vragen. Zo’n ervaring kan een hindoe ook hebben, dan kan hij net zo goed een beschouwing houden over een Sutra, de Bhagavad Gita. Die link met de bijbel – die ragbag, zak vol allerlei soorten van literatuur (hymnen, spreuken, deels werkelijke en zelfs volkomen fictieve historische verhalen, die getuigenis afleggen van allerlei ervaringen van een volk, die daar een god bij betrekt – vind ik belangrijk, maakt het mij mogelijk, de bijbel als relevant te beschouwen. 6 – I N DIT AMSTERDAM APRI L

Herinneringen rond Pasen Door Joël Friso

Ik herinner me het nog goed. Ik was toen denk ik 10 jaar oud en bleef samen met mijn broertje logeren bij mijn tante in Haarlem. Mijn ouders bezochten die avond een concert in de St. Bavokerk in Haarlem. Vanuit het raam van het flatje van mijn tante, op de tiende verdieping, konden wij deze mooi verlichte Grote Kerk van Haarlem zien. Het zal rond Pasen geweest zijn, zo niet Goede Vrijdag zelf. Ze gingen naar een concert van Ronduit Praise, een band die zo’n 30 jaar heeft bestaan in verschillende samenstellingen en vooral bekendheid kreeg door optredens op de Jongerendagen van de Evangelische Omroep. Het concert waar mijn ouders heen gingen vond plaats onder de titel ‘Ronduit Praise Classic’: een verzameling opnieuw gearrangeerde klassieke hymnes en werken van onder meer George Frideric Handel. Er is een cd uitgebracht voor deze gelegenheid en die is bij mijn ouders sindsdien veel geluisterd, zeker rond de tijd van Pasen. In mijn herinnering luisterden wij die avond ook naar die muziek. Misschien was de cd dus al uitgebracht voorafgaand aan het concert. Of is dit zo’n voorbeeld hoe herinneringen aan momenten én herinneringen die muziek oproept, verwisseld kunnen worden? Ik ben vrijwel niet met klassieke muziek opgegroeid. De originele composities van grote en gewaardeerde werken, zoals ook de uitvoering van de Matthäus-Passion, zijn mij vaak niet bekend. Maar het krachtige van muziek is juist dat melodieën niet bij hun originele bron hoeven blijven, maar hun weg kunnen vinden net zoals water dat doet. De sterkste melodieën komen op de meest bijzondere plekken bovendrijven. Muziek is niet voor niets de enige universele taal. Eén van de mooiste uitvoeringen van Ronduit Praise Classis is de aria ‘The Trumpet Shall Sound’ uit Messiah van Handel, naar 1 Korintiërs 15:52-53: “The trumpet shall sound, and the dead shall be raised incorruptible, and we shall be changed. For this corruptible must put on incorruption and this mortal must put on immortality.” Dit beeld, die melodie, die herinnering… is Pasen voor mij.


Uit de kerkenraad

Uit de kerkenraad

De jaarlijkse bijdrage

Financiële controle Naar aanleiding van een incident dat zich heeft voorgedaan binnen DG Den Haag, waarbij vermoedelijk een aanzienlijk bedrag is verduisterd, was de penningmeester van de Stichting te gast bij de kerkenraadsvergadering. De penningmeester heeft toegelicht hoe de interne financiële controle is geregeld. Naar aanleiding van de toelichting is nogmaals benoemd dat de kerkenraad en de Stichting gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de financiën.

Mogen wij u herinneren aan uw jaarlijkse bijdrage voor dit jaar?

Activiteiten In de komende maanden zijn er weer allerlei activiteiten die enige voorbereidingen eisen. We hebben deze activiteiten besproken. Diverse kerkenraadsleden gaan hiermee aan de slag. U kunt alvast de volgende data in de agenda noteren: • 21 mei Gemeenteavond met het thema Vrede • 14 september Startzondag • 10 juli bezoek van de reizigers die deelnemen aan de Mennonite Migration Tour In oktober vindt er een vrijwilligersavond plaats; de exacte datum volgt nog. Voorbereiding Broederschapsvergadering Ter voorbereiding op de broederschapsvergadering heeft de kerkenraad het verzoek gekregen om te reageren op een aantal stellingen. Deze stellingen zijn onderdeel van ‘Stap twee in het voorgenomen proces tot beleidsvorming’. We hebben de stellingen doorgenomen en aangegeven waar, wat betreft Doopsgezind Amsterdam, de prioriteit ligt. De voorzitter neemt dit mee naar de broederschapsvergadering in april.

Wij zijn trots op onze mooie kerkzaal en ons intieme kerkje in Noord, waar diensten en lezingen gehouden worden, die mede dankzij uw bijdrage mogelijk worden gemaakt. Onze richtlijnen voor de ledenbijdrage zijn: • 1% van het belastbaar inkomen • minima, studenten en belangstellenden € 40 per lid of € 65 per echtpaar • Vrienden : € 100 Het betreft een indicatie, een hogere bijdrage is uiteraard zeer welkom. Leden, vrienden en belangstellenden ontvangen In dit Amsterdam en per lid wordt een verplichte bijdrage aan de Algemene Doopsgezinde Sociëteit (ADS) betaald. De kosten van idA en ADS-bijdrage zijn ca. € 75 per lid. Ons bankrekeningnummer is NL11INGB0000141442 t.n.v. Verenigde Doopsgezinde Gemeente Amsterdam. Wilt u svp vermelden ‘ledenbijdrage 2014’. Veel dank alvast voor uw bijdrage.

Zondagse Singelkerkbloemen De bloemen, die tijdens de dienst in de Singelkerk staan, worden na de dienst gebracht bij leden die een moeilijke tijd door moeten maken, ziek zijn of iets te vieren hebben. Wilt u de namen door geven aan: Martina Simons t (020) 662 19 34, of Ineke Bremer t (020) 615 26 22.

Oproep

In het ziekenhuis opgenomen

Op zondag 14 februari is in de kerkzaal een CD blijven liggen. Wie heeft hem gevonden? Kol Nidrei, gezongen door Hans Bloemendal, voorzanger van de Synagoge aan het Obrechtplein.

Onze gemeente wil graag meeleven. Wilt u van uzelf, familie, vrienden en VDGA-leden ons een opname laten weten? Eén van onderstaande contactleden zal de opgave dan doorgeven aan de desbetreffende bezoekster. Martina Simons (tevens organisatie) t (020) 662 19 34 en Ineke Bremer t (020) 615 26 22.

Graag terugbezorgen bij de kosterij.



Gemeente in beweging

Doperscafé

Muziek & Meer-pad: Palmpasen Zondagmiddag 13 april is het palmpaasfeest op het Meerpad. Kinderen, ouders, gemeenteleden en belangstellenden zijn van harte welkom. Voor ieder is er een passend programma. De kinderen gaan Palmpasenstokken maken. De ouders worden onthaald op een mooi muzikaal programma. De altvioliste Irma Haverkamp zal een mooi licht muzikaal programma verzorgen. Zondagmiddag om 16.00 uur. Hartelijk welkom. Afsluiting met een gezamenlijk drankje.

Het kind van de rekening Met Erik Gerritsen (bestuursvoorzitter Bureau Jeugdzorg Amsterdam), Sjoukje Rullmann (oud-rechter) en Addie Stehouwer (namens Kinderombudsman) Eén op de drie huwelijken eindigt in een echtscheiding, en steeds vaker ook in een vechtscheiding: jarenlange oorlog over alimentatie en de omgang met de kinderen, die steeds weer de dupe zijn. Een gesprek met drie experts. Wat gebeurt er als liefde omslaat in haat, en hoe kunnen vechtscheidingen worden voorkomen? Datum: 22 april 2014 Plaats: Doopsgezinde Singelkerk, Singel 452 Aanvang: 20.15 uur N.B.: niet de laatste dinsdag van de maand i.v.m. Koningsnacht

Vasten en Pasen in Noord Het Vasten-Project is weer begonnen. Veel gezinnen krijgen één keer per week een opdracht om samen met het gezin te doen. Soms zit er een liedje of een filmpje bij. Op stille zaterdag is de afsluiting van het project op het Meerpad, met een vuurtje, een verhaal en marshmallows, voor kinderen en hun ouders. Daarna is er voor tieners een avondprogramma met film, gesprek en gezelligheid. De tieners blijven slapen in het Boetje: de Paasslape. De volgende ochtend hebben ze paasontbijt en is er Paasdienst in de Meerpadkerk. Het vuurtje is van 19.00 tot 20.00 uur; het programma voor de tieners begint dus om 20.00 uur en duurt tot 10. 00 uur op Paasmorgen, waarna allen van harte welkom zijn in de Paasdienst.

Mennomaal 8 april 2014. Iedereen welkom op het Mennomaal! Ontvangst met drankje vanaf 17.30 uur Begin maaltijd: 18.00 uur Tussen hoofdgerecht en toetje: Op weg naar Pasen met Matteüs en muziek Plaats: Singelkerk, Singel 452; 1017 AW tel. (020) 623 45 88. Kosten: € 5,– per maaltijd Opgave van tevoren niet nodig, alleen bij dieet of vegetarisch. 8 – I N DIT AMSTERDAM APRI L

Paaswakes 2014 • 6 april Dominicuskerk, Keizersgrachtkerk en Amsterdamse Studentenekklesia, • 13 april Palmzondag Kerken uit Amsterdam-Oost, • 18 april Goede Vrijdag Franciscaanse Vredeswacht, • 20 april Pasen Oecumenisch Vuur De wakes zijn bij de grensgevangenis Schiphol, Duizendbladweg 100, Badhoevedorp van 14.00 – 15:30 uur. U kunt er makkelijk komen met Connexion bus 185 vanaf Schiphol Plaza, halte B15. Er wordt ook gezamenlijk naartoe gereden met auto’s; vertrek 13.30 uur vanaf Zuidplein 12

Orgelconcert Wij willen de ingebruikname van het herboren orgel graag vieren met een concertje op zondagmiddag 6 april van 16.00 - 17.00 uur. Johan Zoutendijk van Verschueren Orgelbouw zal iets over de werkzaamheden vertellen; onze externe adviseur Henk Verhoef (die mij als organist regelmatig vervangt) zal een demonstratie van de klankmogelijkheden geven en daarna zal ik een klein concert geven. En daarna kunnen we nog napraten met een drankje erbij.


Kennismaking met het orgel… voor de jeugd! Op zondag 13 april, Palmzondag, om 13.00 uur kunnen kinderen van 7 t/m 12 jaar meedoen aan een excursie naar het grote orgel van de Singelkerk. De organist laat je dan horen, wat voor klanken er allemaal in zo'n instrument zitten en laat je ook zien hoe het orgel werkt. Per excursie kunnen er 6 kinderen meedoen en we gaan in groepjes van 3 in het orgel klimmen. Het duurt ongeveer drie kwartier. Je moet je wel opgeven bij Natascha: [email protected] Wie het eerst komt het eerst maalt. Mochten er veel aanmeldingen komen plakken we er gewoon een 2e excursie achteraan. Vriendjes/vriendinnetjes meenemen mag, maar wél aanmelden! Als er jongeren van 13 jaar en ouder zijn die dit ook graag willen meemaken, dan kunnen die zich ook opgeven. Voor hen wordt een andere datum geprikt. Dick Klomp

Van lemen hut naar kleine kerk Singer-songwriter Marike Jager (35) treedt met The silent tour bijna uitsluitend op in kleine kerken in heel het land. Daarbij doet ze ook het Doopsgezinde kerkje aan het Meerpad in Noord (11 april, 20.00 uur en 22.00 uur) en de Doopsgezinde kerk in Utrecht (13 april, 14.30 uur) aan.

25,26,27 april 2014 Amsterdam CPT event over vluchtelingen en de grenzen van Europa, NL/ Engels. Voor informatie en opgave, zie: http://www.cpt-nl.org/bijeenkomsten.html

Het Parool besteedde aandacht aan de tournee en de bijbehorende plaat The silent song. Deze plaat is opgenomen in een lemen hut in de tuin van een voormalig klooster in Beuningen waar zij en haar man wonen. The silent tour heeft overigens niets met religie te maken. Helaas zijn de voorstellingen in het kerkje aan het Meerpad inmiddels uitverkocht.

Doopsgezinde jongeren voor (Master)Peace MasterPeace is een nieuwe, positieve, internationale vredescampagne die met muziek, kunst en evenementen miljoenen mensen en bedrijven actief betrekt bij het terugdringen van gewapende conflicten en het bouwen van vrede. Op 21 september 2014, de Internationale Dag van de Vrede, organiseert MasterPeace verschillende vredes-concerten en evenementen in meer dan 60 landen verspreidt over de hele wereld. De doopsgezinde jongerenorganisaties vinden dat de deelname van een vredeskerk als de Doopsgezinden niet mag ontbreken. Daarom zetten zij zich een jaar lang in voor MasterPeace. Een van de activiteiten op het programma is Voorgaan voor de Vrede | 4 mei. Op vele plaatsen in doopsgezind Nederland staat de kerkdienst in het teken van vrede en/of MasterPeace. In een aantal van deze diensten gaat een jonge lekenpreker voor. In het kerkje aan het Meerpad zal Rik Harmsen voorgaan in de dienst op 4 mei.

Workshop – Strangers no more Semilla / Guatemala Met beelden en verhalen van Rinske, Jantine, Tjarda en Martijn over hun ervaring met Strangers No More; plus kort voorbeeld van het leren met de Yosef-cycle zoals tijdens SNM13, o.l.v. ds Afke Maas-Smilde Zaterdagochtend 5 april 2014 | Ontvangst 10.00 uur Start 10.30 uur Locatie: kerkgebouw Doopgezinde Gemeente Bussum-Naarden, Wladimirlaan 10 Bussum (5 minuten lopen van NS-station Naarden-Bussum) • Aansluitend jaarvergadering van DZ • 13.00 uur Lunch • 13.30 uur: einde bijeenkomst Aanmelden bij het secretariaat van de Doopsgezinde Zending: [email protected] of 06 – 128 10 245 / 033 433 30 85 I N DIT AMSTERDAM APRI L – 9


Oecumenische Vrouwensynode 2014 Het team

Natascha van der Does-Brantjes jeugdwerk Singelkerk t 06 44 71 49 30 [email protected]

Essemie van Dunné jeugd- en opbouwwerk Noord t 06 48 35 07 25 [email protected]

Joke van der Heide jongerenwerk t (020) 661 16 52 [email protected]

Henk Leegte predikant t 06 45 62 62 70 [email protected]

Ewoud Roos predikant (020) 624 65 73 (secretariaat) [email protected]

Tom Rijken predikant Noord t 06 22 51 75 65 [email protected]

Door Dirk Visser In 1979 werd Jo van Ingen Schenau-Elsen de eerste vrouwelijke voorzitter van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, het overkoepelend verband van de plaatselijke Doopsgezinde Gemeenten. Zij had haar sporen verdiend als voorzitter van de Doopsgezinde Gemeente Leiden. Van tevoren was er al weerstand tegen haar kandidaatstelling. Na de benoeming kreeg Van Ingen Schenau van de kant van doopsgezinde broeders enkele ‘wonderlijke’ reacties, zoals ze het zelf formuleerde. Zij voelde zich als mens geroepen om aan te pakken als er een beroep op haar werd gedaan. Dan kwam het wel eens hard aan als er kritiek op haar werd geleverd als vrouw. Dat ervoer zij als onterecht. Ook het gebrek aan loyaliteit van medebestuurders of anderen was daarbij pijnlijk, schrijft ds Christine Duhoux-Rueb in het portret ‘Zusters tussen broeders’ van Jo van Ingen SchenauElsen in het Doopsgezind Jaarboekje van 2011.

De eerste vrouwelijke voorzitter van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland, ds. Karin van den Broeke uit Wissekerke, bracht een groetwoord van haar kerk over. Zij erkende dat in de PKN heel verschillend wordt gedacht over de plaats van de vrouw. Maar soms, zo bemoedigde ze de aanwezigen, is eenzijdigheid nodig om iets te bereiken.

Het was haar opgevallen, liet ze na afloop weten, dat de vrouwensynode een verjongingsslag had Ook de Doopsgezinde Broederschap in Nederland gemaakt. De jongste groep vrouwen komt op voor (om over die in het buitenland maar te zwijgen) vrouwen die niet tot de witte middenklasse behoren had of heeft problemen met vrouwen in vooren wier positie nog altijd niet makkelijk is. Dat aanstaande posities. Wie hebben bestuurlijk gezien, geldt niet minder voor vrouwen wereldwijd voor de macht in ons wereldje: nog steeds de mannen? wie educatie nog altijd niet vanzelfsprekend is. In de Doopsgezinde Gemeente Amsterdam zitten we (voorlopig?) goed. De Kerkenraad bevat De Belgische theologe en sociologe dr. Anneleen momenteel meer vrouwen dan mannen. Decoene weersprak in haar inleiding de mening in De Gemeente heeft drie mannelijke predikanten bepaalde kringen dat het feminisme haar doel allang en drie vrouwelijke jeugd- en jongerenwerkers. heeft bereikt. In deze opvatting (vrouwen hebben nu In de redactie van idA zit slechts één man, Frits gelijke rechten verworven) wordt feminisme verbonden Groeneveld. met toen – met de tijd dat vrouwen nog niet konden stemmen – en met daar – niet in het Westen. De Een persoonlijke noot. Kortgeleden werd ik emancipatie van de witte middenklasse maakt hier erop gewezen dat ik in wezen neerkijk op mijn de norm uit. zus die ‘slechts’ mulo heeft en verpleegkundige is geworden, terwijl ik met hbs-b en gymnasiumWereldwijd, zo betoogde Decoene, verrichten vrouwen alpha op zak (maar op de universiteit volledig de tweederde van het werk, krijgen vrouwen ééntiende mist in ging) er prat op ga journalist te zijn van het wereldinkomen en hebben vrouwen 1 procent geworden. Daarin ben ik net zo’n macho als veel van het bezit in handen. Ook in Nederland en België andere mannen, zo werd me voorgehouden. is armoede vrouwelijk, verdienen vrouwen minder Zo had ik nog nooit naar mezelf gekeken. dan mannen, zijn vrouwen oververtegenwoordigd in sectoren met minder gunstige arbeidsomstsandigDe Oecumenische Vrouwensynode (OVS) werd in heden enz. De crisis van de neoliberale economie treft de jaren ’80 opgericht vanuit de vrouw-envrouwen harder dan mannen, zei Decoene. geloofbeweging in de strijd voor een volwaardige plaats van de vrouw in kerk en samenleving. Vanuit Er moet, zo betoogde Decoene, een kritisch feminisme een feministische visie wil de OVS onrechtvaardigkomen dat bevrijding niet definieert als gelijkheid heden op het gebied van gender, cultuur, godsverwerven met de heersende klasse. Dat feminisme zet dienst, leeftijd en seksuele voorkeur aan de kaak aan tot het radicaal herdenken van onze samenleving. stellen. Sinds de oprichting zijn er zes Hoe geven we een samenleving vorm waarin niet het vrouwensynodes gehouden, de vorige in 2012 over recht van de sterkste zegeviert, maar de meest kwetsecologie. Kortgeleden in de Amsterdsamse baren centraal staan? Verder moeten we als kritische Thomaskerk de zevende met als het thema feministen weer leren politiseren, een tegenmacht ‘Vrouwen houden huis. Geloven in een duurzame opbouwen en het conflict met de heersende machten economie’. Aanwezig waren ruim 140 vrouwen, niet schuwen. Tenslotte riep Decoene op tot solidariteit, van wie een derde voor het eerst, zo bleek bij maar dan ook solidair handelen. Een solidariteit die handopsteken. Van die nieuwelingen was ongeveer geen rekening houdt met de machtsverschillen, is een derde te rubriceren onder jonge vrouwen. slechts een nieuwe vorm van overheersing.

10 – I N DIT AMSTERDAM APRI L


Agenda

Kopij voor het volgende nummer vóór 10 april 2014 sturen aan Mieke Krebber Mail: [email protected] Adres: Europaplein 89, 1078 GZ Amsterdam (telefoon 020-6731926).

April 2014 Kerkdiensten (zie achterkant)

De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of niet op te nemen. • Di 1 apr

Contactkring

Singelkerk

10.30 uur

• Di 1 apr

Bijbelkring

Singelkerk

20.15 uur

• Zo 6 apr

Wake bij Justitieel Complex

Schiphol

14.00 uur

• Zo 6 apr

Orgelconcert

Singelkerk

16.00 uur

• Di 8 apr

Mennomaal

Singelkerk

18.00 uur

• Vr 11 apr

M. Jager, The Silent Tour

Meerpad

• Za 12 apr

Singelkoor repetitie

Singelkerk

10.30 uur

• Zo 13 apr

Muziek & Meer-pad

De Bolder

16.00 uur

• Zo 13 apr

Orgelexcursie voor de jeugd

Singelkerk

13.00 uur

• Ma 14 apr Zon’shofkring

Zon’shofje

20.30 uur

• Wo 16 apr Vredesgroep

Singelkerk

20.00 uur

• Do 17 apr Kring Menno Simons

Menno Simonshuis

14.30 uur

• Vr 18 apr


Schiphol

14.00 uur

• Za 19 apr

Paasvuurtje

Meerpad

19.00 uur

• Za 19 apr

Paasslape voor tieners

Boetje

20.00 uur

• Zo 20 apr


Schiphol

14.00 uur

• Di 22 apr

Doperscafé: Het kind van de rekening

Singelkerk

20.15 uur

• Do 24 apr Bijbelaars

Singelkerk

10.30 uur

• 25-27 apr

Amsterdam

CPT Nederland

• Ma 28 apr Het verhaal gaat …

Singelkerk

uitverkocht

15.00 uur

Secretariaat en administratie Singel 452 1017 AW Amsterdam t kerk (020) 623 45 88 t secretariaat (020) 624 65 73 t boekhouding (020) 627 70 72 fax (020) 624 44 40 gironummer NL11INGB0000141442 (VDGA) website www.vdga.nl

COLOFON idA, in dit Amsterdam Maandblad voor geloof en gemeenteleven van de Doopsgezinde Gemeente Amsterdam. Redactie Mieke Krebber (eindredacteur) Frits Ph. Groeneveld Sjoukje Halbertsma Heleen Nauta-van Gelder Vertegenwoordiger van de kerkenraad: Anke Spijker Ontwerp en realisatie Ontwerpgroep Lâle, www.lale.nl fax (033) 462 46 94 Drukwerk Grammé3.0 - grafische producties, Amersfoort



Amsterdam Centrum Amsterdam Noord Amsterdam Buitenveldert

Singelkerk – Singel 452 – t (020) 623 45 88 Meerpad – Meerpad 9 t 06-53 77 06 01 Menno Simonshuis – Noord-Hollandstraat 17a – t (020) 517 10 10

KERKDIENSTEN Singelkerk

Meerpad

Menno Simonshuis

Centrum 10.30 uur

Noord 10.15 uur

Buitenveldert 10.00 uur

6 april

Ds. E.C. Roos

Ds. A.A. Rijken Kom-in-de-kring en Kinderkerk

Geen dienst

13 april

Ds. H. Leegte Kom-in-de-kring en Kinderkerk Kinderen maken Palmpaasstokken

16.00 uur Palmpasen met muziek Ds. A.A. Rijken en E. van Dunné Kinderen maken Palmpaasstokken

Ds. E.C. Roos

20.00 uur Ds. H. Leegte, Avondmaal

Geen dienst

Geen dienst

20.00 uur Ds. H. Leegte “Die sieben letzte Worte” van Joseph Haydn uitgevoerd door het Alma kwartet

Geen dienst

Geen dienst

Ds. H. Leegte

Ds. A.A. Rijken Kom-in-de-kring en Kinderkerk

Ds. E.C. Roos

27 april

Ds. C.H. Cornellissen Kom-in-de-kring en Kinderkerk

Geen dienst

Geen dienst

4 mei

Ds. E.C. Roos

Rik Harmsen, MasterPeace Kom-in-de-kring en Kinderkerk

Geen dienst

Palmzondag

17 april Witte Donderdag

18 april Goede Vrijdag

20 april Pasen

Collectebestemmingen in april De collecte in de blauwe/zwarte zak is altijd voor de eigen gemeente. De collecte in de rode zak is bestemd voor:

• 6 en 27 april – Stichting Stuwkracht 10 Stichting Stuwkracht 10 is een doopsgezind initiatief. Het comite krijgt verzoeken om financiële hulp uit alle hoeken van de wereld en helpt onmiddellijk in plotseling ontstane noodsituaties. Het doet dit ‘stil’ en eenmalig. Rekeningnummer: NL30 INGB 0001 2110 10 St. Stuwkracht, Oostzaan • 13 april – Broederschapscollecte t.b.v. Stichting Doopsgezinde Monumenten in Friesland De Stichting Doopsgezinde Monumenten in Friesland draagt zorg voor het beheer en het onderhoud van twee monumenten die van grote betekenis zijn voor de wereldwijde Doopsgezinde Broederschap: het Menno Simons monument bij Witmarsum het Meniste schuilkerkje bij Pingjum Rekeningnummer: NL05FRB0296477206 Stichting Doopsgezinde Monumenten Friesland • 17 en 18 april – geen collecte 1 2 – I N D I T A M S T E R D A M APRIL

• 20 april - Broederschapscollecte t.b.v. Landelijk jongerenwerk van het DG Centrum voor Gemeenteopbouw Het jongerenwerk brent op eigentijdse manier, passend bij hun leeftijd kinderen in aanraking met de doopsgezinde traditie. ‘s Zomers vakantiekampen voor 9 - 21 jarigen (AKC) en voor de 16+ onder andere conferenties over vredesvraagstukken (JDVG). Rekeningnummer: NL19ABNA0243493886 Alg. Doopsgezinde Sociëteit Amsterdam, inzake Jongerenwerk • 4 mei – Broederschapscollecte t.b.v. de doopsgezinde broederschappen in Indonesië Rekeningnummer: NL19ABNA0243493886 t.n.v. Alg. Doopsgez. Sociëteit te Amsterdam, inzake Indonesië Als u niet in de dienst aanwezig was en toch iets wilt bijdragen aan het project kunt u dat via de aangegeven bankrekening doen.

Pasen en de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach Door Sjoukje Halbertsma

Recommend Documents